Ra đề kiểm tra theo hướng đổi mới

ra đề kiểm tra theo hớng đổi mới
Yêu cầu của dạy học địa lí ở trờng THCS hiện nay là làm cho ngời học
nắm và vận dụng các phơng pháp học tâpọ để tự bổ sung kiến thức, trở thành ng-
ời lao động năng động, sáng tạo, có khả năng thu thập, xử lí thông tin và sớm có
khả năng hoà nhập, thích nghi với xã hội đơng đại. Dạy học địa lí là quá trình
học sinh đợc giáo viên hớng dẫn các phơng pháp nghiên cứu địa lí để làm việc
với những nguồn thông tin từ đó có đợc những kiến thức, kỹ năng và thái độ cần
thiết về Trái đất - môi trờng sống của con ngời, về những hoạt động của con ng-
ời trên bình diện quốc gia, quốc tế. Bớc đầu hình thành thế giới quan khoa học,
t tởng, tình cảm đúng đắn. Làm quen với việc vận dụng những kiến thức địa lí
để xử lí phù hợp với môi trờng tự nhiên - xã hội, phù hợp với yêu cầu của đất n-
ớc và xu thế của thời đại. Vì vậy cùng với việc đổi mới phơng pháp dạy học cần
phải có sự đổi mới kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của học sinh để phù hợp
với yêu cầu dạy học địa lí hiện nay. Trên cơ sở kiểm tra, đánh giá để học sinh
bộc lộ khả năng của mình và đánh giá đúng kiến thức, kĩ năng, của học sinh.
Giúp học sinh tìm ra nguyên nhân, khắc phục những sai sót, hạn chế trong quá
trình tiếp thu, lĩnh hội kiến thức, rèn luyện kĩ năng của mình.
Kiểm tra đánh giá kết quả học tập của học sinh là đánh giá kết quả của quá
trình lĩnh hội, tiếp nhận của ngời học, đồng thời phần nào thấy đợc trình độ
truyền thụ kiến thức và phơng pháp của ngời dạy và có tác dụng điều chỉnh hoạt
động dạy học cũng nh động viên sự cố gắng học tập của học sinh.
Ra đề kiểm tra thế nào để đáp ứng đợc yêu cầu đó. Dới đây là một đề kiểm
tra 1 tiết môn Địa lí 6 mà bản thân tôi đã thực hiện.
Đề kiểm tra 1 tiết.
i/. phần tự luận:
Dựa vào hình vẽ:
- Nhận xét sự thay đổi nhiệt độ theo vĩ độ
- Giải thích vì sao có sự thay đổi đó ?
II/. phần trắc nghiệm:
- 1 -
* Đánh dấu vào thể hiện ý em cho là đúng nhất.

1, Các hiện tợng khí tợng chủ yếu xảy ra ở:
a. Tầng đối lu
b. Tầng bình lu
c. Các tầng cao của khí quyền
d. Cả ba tầng trên
2, Lớp vỏ khí có vai trò rất quan trọng đối với sự sống trên Trái đất vì:
a. Cung cấp không khí cần thiết cho sự sống
b. Giúp cho sự tuần hoàn của nớc trên Trái đất
c. Bảo vệ Trái đất
d. Cả 3 ý trên.
3, Sự thay đổi của nhiệt độ không khí phụ thuộc vào:
a. biển hay xa biển
b. Độ cao địa hình
c. Vĩ độ địa lý
d. Tất cả các ý trên
4, Sự ngng tụ hơi nớc sẽ xẩy ra khi:
a. Không khí đã chứa lợng hơi nớc tối đa sau đó gặp lạnh
b. Không khí đã cha đợc lợng hơi nớc tối đa nhng vẫn đợc cung
cấp thêm hơi nớc.
c. Không khí bị lạnh đi do bốc lên cao hoặc tiếp xúc với một khối
khí lạnh khác
d. Tất cả các ý trên.
5, Gió tín phong thổi từ các đai khí áp:
a. áp cao chí tuyến đến áp thấp 60
0
b. áp cao chí tuyến đến áp thấp xích đạo
c. áp cao cực đến áp thấp 60
0
d. Tất cả đều sai
6, Đặc điểm của đới khí hậu nhiệt đới:

- 2 -
a. Nhiệt độ thấp, gió Đông cực hoạt động, ma dới 500mmm
b. Nhiệt độ trung bình, gió Tây ôn đối hoạt động, ma từ 500-
1000mm
c. Nóng quanh năm, gió tín phong hoạt động, ma từ 1000-
2000mm
d. Nhiệt độ cao quanh năm, gió tín phong hoạt động, ma từ 500 -
1000mm
* Chọn đúng - sai ở các câu sau:
7, Thời tiết hôm nay trời nắng, ít mây, gió nhẹ:
Đúng Sai
8, Lợng ma trong ngày là trung bình cộng của tất cả lợng nớc rơi cá lần
trong ngày:
Đúng Sai
9, Bề mặt Trái đất chia ra làm 5 đới khí hậu tơng ứng với 5 vành đai nhiệt.
Đúng Sai
10, Nối các ý ở các ô bên trái với ô bên phải cho phù hợp:
Khối khí nóng Hình thành trên đất liền, tính chất khô
Khối khí lạnh Hình thành trên đại dơng, độ ẩm lớn
Khối khí lục địa Hình thành các vùng vĩ độ cao, nhiệt độ thấp
Khối khí đại dơng Hình thành trên các vùng vĩ độ thấp, nhiệt độ cao
Với cách ra đề nh vậy, tôi thấy rằng trong một số tiết kiểm tra có thể kiểm
tra một lợng kiến thức lớn, giáo viên có thể đánh giá chính xác, khách quan kết
quả học tập của học sinh , giúp học sinh nhận ra sự tiến bộ cũng nh tồn tại của
mình, khuyến khích thúc đẩy việc học tập của các em, do đó chất lợng học tập
của học sinh đợc nâng lên rõ rệt thể hiện qua các bài kiểm tra 1 tiết ở lớp 6B nh
sau:
Kết quả bài kiểm tra 1 tiết - lớp 6B:
- 3 -
Bài kiểm tra 1 tiết

Số bài đạt TB trở
lên
Tỉ lệ % Số bài đạt khá, giỏi Tỉ lệ %
Học kì I 23 56 4 9,8
Học kì 2 36 88 15 36
Để thực hiện đợc các đề kiểm tra nh trên bản thân tôi thấy có những khó
khăn nh sau:
1, Về phía giáo viên, cán bộ phục vụ:
Từ trớc đến nay giáo viên thờng quen với dạy kiểm tra thiên về ghi nhớ
máy móc, đôi khi có ít suy luận, các kiến thức kiểm tra chủ yếu chỉ nằm trong
một số bài mà giáo viên trớc tiết kiểm tra đã yêu cầu học sinh học, nên khi bớc
đầu làm quen với cách soạn đề kiểm tra mới còn bỡ ngỡ.
Năng lực tổng hợp kiến thức của giáo viên đối với bộ môn còn hạn chế, ch-
a có khả năng kiểm tra nhiều mảng kiến thức, tính ngại khó của giáo viên chỉ
muốn ra đề ngắn hoặc các đề có sẵn theo câu hỏi, bài tập trong SGK hoặc ra
những nội dung dễ hỏi, dễ chấm chứ cha chú ý đến những yêu cầu cần kiểm tra.
Bên cạnh đó đội ngũ cán bộ phụ trách thiết bị văn th còn hạn chế về năng
lực, cha giúp đợc giáo viên trong khâu soạn thảo, in ấn đề kiểm tra.
2, Về phía học sinh:
Đã từ lâu, học sinh vẫn quen lối kiểm tra cũ, thiên về khả năng ghi nhớ
hoặc những kiến thức đã đợc học thuộc, cha vận dụng đợc năng lực thực hành,
không định hớng một cách chắc chắn, ngại ra đề, nhiều đơn vị kiến thức dàn trải
trên nhiều bài, nhiều chơng nên khi làm bài kiểm tra theo dạng nh trên gặp
nhiều khó khăn.
3, Về cơ sở vật chất:
Cơ sở vật chất của trờng còn nghèo, thiếu các trang thiết bị phục vụ khâu
in ấn đề vì vậy khi thực hiện ra đề kiểm tra nh vậy sẽ gặp nhiều khó khăn do đề
thờng dài, giáo viên không thể chép đợc lên bảng.
Việc thực hiện ra đề kiểm tra theo hớng đổi mới với những khó khăn nh đã
nêu ở trên, tôi xin nêu ra kinh nghiệm của cá nhân nh sau:

- Tăng cờng tự học, tự rèn luyện để nang cao kiến thức, đáp ứng với yêu
cầu của dạy học hiện nay. Bỏ những thói quen cũ trong việc ra đề kiểm tra nh
lâu nay để tiếp cận một cách có hiệu quả với cách ra đề kiểm tra mới.
- 4 -
- Nắm vững chơng trình SGK, trình độ học sinh, coi việc kiểm tra là một
việc làm thiết thực, thờng xuyên trong việc giảng dạy và đánh giá chất lợng cả
ngời dạy và ngời học.
- Tham khảo, học hỏi các mẫu đề, cách ra đề đợc thực hiện trên các chơng
trình của truyền hình (lên đỉnh Olympia, hành trình văn hoá, ở nhà chủ nhật )
để có thể nắm đợc cách thức, phơng pháp ra đề mới.
- Để học sinh làm bài đảm bảo thời gian với kiểu đề mới, giáo viên có thể
sử dụng đèn chiếu, hoặc vận dụng mọi cách để in ấn đề cho học sinh làm bài.
- Để đánh giá đợc chính xác kết quả học tập của học sinh với các câu hỏi
nh trên, giáo viên có thể đảo thứ tự các câu hỏi để tạo thành nhiều bộ đề khác
nhau, tránh đợc hiện tợng học sinh quay cóp khi làm bài.
- Đề kiểm tra nên kết hợp cả phần trắc nghiệm và phần tự luận để đánh giá
học sinh một cách toàn diện, chính xác về cả kiến thức và khả năng trình bày
nhận thức của mình, không nên chỉ đơn thuần một loại đề trắc nghiệm vì đối với
học sinh THCS ngoài kiến thức còn phải rèn luyện về chữ viết, cách diễn đạt
Trên đây là một số ý kiến nhỏ đợc đúc rút trong quá trình thực hiện ra đề
kiểm tra đánh giá kết quả học tập của học sinh. Rất mong đợc sự chân thành góp
ý của đồng nghiệp./.
- 5 -