Đánh giá tình hình mắc bệnh cầu trùng trên đàn gà Ai Cập tại trại gia cầm khoa Chăn nuôi Thú y trường Đại học Nông Lâm Thái Nguyên. (Khóa luận tốt nghiệp)

------------

------------

TRÙNG TRÊN

: Chính quy
Chuyên ngành : Thú y
Khoa
: 2011-2016

Thái Nguyên, 2015


------------

------------

: Chính quy
Chuyên ngành: Thú y
TY N01
Khoa:
: 2011-2016
:

Thái Nguyên, 2015


i

L IC

c Nông Lâm
Thái Nguyên.

GS.TS

Ngày 30 tháng 11
Sinh viên


ii

Cs
E.

: Eimeria

I.

: Isospora

Nxb
Sp

: species

KL
SL
T

: Tr ng

M

: Mái

TB

:Trung bình


iii

C CÁC HÌNH
Trang
Hình 2.1: C u t o oocyst loài Eimeria sp gây b nh........................................ 11
tóm t

i chung c a c u trùng .................................. 14


iv

Trang
B ng 2.1. V trí ký sinh c a m t s lo i c u trùng............................................ 8
B ng 2.2. M t s
B ng 3.1.

m phân lo i c u trùng gà......................................... 11
b trí thí nghi m ................................................................... 33

B ng 4.1. L ch dùng vaccine cho gà sinh s n t i tr i...................................... 39
B ng 4.2. K t qu công tác ph c v s n xu t ................................................. 42
B ng 4.3.

ng c a 2 lo i thu c phòng và tr b nh c

nuôi s ng c

nt l

p........................................................................... 45

B ng 4.4.

ng c a thu c Rigecoccin-

ng

và t l nhi m c u trùng c a gà thí nghi m ............................................... 46
B ng 4.5. nh h
c u trùng
B ng 4.6.
c u trùng
B ng 4.7.
c u trùng
B ng 4.8.
c u trùng

ng c a thu c Rigecoccin-

nt l

nhi m

gà thí nghi m theo l a tu i .......................................................... 50
ng c a thu

nt l

nhi m

gà thí nghi m theo l a tu i .......................................................... 51
ng c a thu c Rigecoccin-

nt l

nhi m

gà thí nghi m theo loài................................................................. 53
ng c a thu

nt l

nhi m

gà thí nghi m theo loài................................................................. 54

B ng 4.9. Chi phí thu c dành cho phòng, tr b nh c u trùng

gà thí nghi m

......................................................................................................................... 55


v

M CL C
Trang
Ph n 1: M
tv

U ............................................................................................ 1
................................................................................................... 1

1.1.1. Tính c p thi t c

tài .......................................................................... 1

1.1.2. M

u............................................................................... 2

1.1.3. M c tiêu c

tài .................................................................................. 2
tài.................................................................................... 2

Ph n 2: T NG QUAN TÀI LI U ................................................................. 4
khoa h c c

tài. ......................................................................... 4
gia c m................................................................... 4

c tính chung c a b nh c u trùng

gia súc, gia c m........................... 6

i c a c u trùng gây b nh cho gà.............................................. 12
2.1.4. S nhi m b nh c u trùng
2.1.5. Quá trình sinh b nh
2.1.6. S mi n d ch c

gia c m...................................................... 15

gà ....................................................................... 16
i v i b nh c u trùng......................................... 17

2.1.7. Tri u ch ng b nh c u trùng gà ............................................................. 18
2.1.8. B nh tích. .............................................................................................. 19
2.1.9.Ch

............................................................................................... 20

2.1.10. Thu c phòng và tr b nh c u trùng ..................................................... 22
2.2. Tình hình nghiên c

c.............................................. 26

2.2.1. Tình hình nghiên c

c.......................................................... 26

2.2.2. Tình hình nghiên c

c ......................................................... 29

2.2.3. M t vài nét v gà thí nghi m ................................................................ 29
2.2.4. Gi i thi u v thu c tr c u trùng Rigecoccin-WS và thu c Vinacoc.ACB. 30
Ph n 3:

NG N

U

......................................................................................................................... 32


vi

ng và ph m vi nghiên c u............................................................ 32
m và th i gian nghiên c u ............................................................ 32
3.3. N i dung nghiên c u................................................................................ 32
u.......................................................................... 32
trí thí nghi m.............................................................. 32
3.4.2. Các ch tiêu theo dõi:............................................................................. 33
.............................................................................. 33
Ph n 4: K T QU NGHIÊN C U VÀ TH O LU N............................. 37
4.1..K t qu công tác ph c v s n xu t........................................................... 37
................................................................................. 37

4.1.2. K t qu công tác ph c v s n xu t........................................................ 42
4.1.3.K t lu n công tác ph c v s n xu t........................................................ 43
4.2. K t qu nghiên c u .................................................................................. 44
4.2.1.T l nuôi s ng gà thí nghi m qua các tu n tu i ................................... 44
4.2.2.

ng c a 2 thu c Rigecoccin-

và t l nhi m c u trùng c a gà thí nghi m 1- 70 ngày tu i........................... 45
4.2.3. Chi phí thu c dành cho phòng, tr b nh c u trùng................................ 54
Ph n 5: K T LU

NGH ............................................................. 56

5.1. K t lu n .................................................................................................... 56
ngh ..................................................................................................... 56
TÀI LI U THAM KH O .............................................................................. 1


1

1
M
1

U

tv

1.1.1. Tính c p thi t c a

tài

- 380 nghìn t
-

-

khoa C

.


2

.

1.1.2. M

u.

-

1.1.3. M c tiêu c

tài

-

-

1
1

tài.
c.


3

1

c ti n.
-

nuôi t


4

n2

2

khoa h c c

2

tài.
gia c m.

- 42o

.


5

-

phân h

- 6g.

.

, lipit thì

[3]).

-


6

Chính vì

là 7 -

tr

- 7 ngày).
2

c tính chung c a b nh c u trùng gia súc, gia c m.

.

Eimeria


7

Theo Kolapxki và cs (1980) [4], Lê

], tính chuyên

]

-

-

.

hìn

Eimeria

Isopora

8

cùng hìn

Eimeria
Eimeria tenella, Eimeria necastrix., Eimeria acervulina, Eimeria magna,
Eimeria mivati, Eimeria maxima, Eimeria praecox.

E.paraecox
gian nghiên
17]; Pha

E.tenella, E.necatrix, E.maxima, E.mitis, E.bruneti, E.acervulina.
Eimeria

nh
ng 2.1:
Loài Coccidia
E tenella
E praecox
E.acervulina

Gà

Tá tràng và trên không tràng

E. mitis
E.maxima

E.necatrix
E.brunetti
E.hagani
E.mivati
[7]


9

Tr i qua quá trình nghiên c u, các nhà khoa h
b nh c u trùng gia c m v i nh

ra tác nhân gây

m sinh h c c a chúng.

+ E.tenella (Orlow, 1975) [13]:

14,2 - 31,2 × 9,5 noãn, oocyst
0

+ E. necatrix

E. tenella

ng
13 - 20×11,3 -

-

+ E. brunette:
20,7 - 30,3 × 18,1 - 24,2µ.

+ E. maxima

oocyst có

oocyst

- 42,5 × 16,5 -

phân


10

-

+ E. mitis

- 19 × 10 -

-

-

+ E. acervulina

- 20,2 × 13,7
- 300

- 17

gây ra viêm ác tính.
+ E. hagani

-

29,9 × 14,3 - 29.5 µ. oocyst
oocyst

+ E. praecox: có oocyst

- 27,7 × 14,8oocyst

Eimeria tenella

- 36


11

ng 2.2
Hình
Loài
E.tenella

14,2-20 x 9,5-24,8

Không

18-48

E.maxima

21,4-42,5 x 16,5-29,8

Có

21-24

11-19 x 10-17

Không

24-48

E.acervulina

16-20,3 x 12,7-16,3

Có

13-17

E.necatrix

13-20 x 13,1-18,3

Không

21-24

E.brunetti

20,7-30,3 x 18,1-24,2

Không

24

E.hagani

15,8-29,9 x 14,3-29,5

Không

48

E.parecox

16,6-27,7 x 14,8-19,4

Không

24-36

E.mivatia

10,7-20 x 10,1-15,3

Có

18-21

E.mitis

Tròn

[13]

oo


12

2

i c a c u trùng gây b nh cho gà
2003) [11

siont 1
merozoit sin
merozoit

siont 2


13

Khi các siont

micropil
tro

là oocystit.

sporoblast

.


14

on

Oocyst hình
thành

Schizont

Quá trình hình

Noãn nang
(Oocyst)

rùng

noãn nang, sau 1-

sau 3 -7 ngày.

E.coli


15

2.1.4. S nhi m b nh c u trùng gia c m

- 9 tháng và 15
30o

40oC thì E.tenella sau 1 -

trù

Ngoài vi c tr c ti p


16

phá v các t bào niêm m c d

n r i lo n ch

chúng khu trú, mà t

các mao m ch, mao qu n xung

quanh gây ch y máu bên trong, xu t huy t,...

. B nh c
g

ng ti n tri n âm , d k phát các b nh khác. Khi

u kiên thu n l i c u trùng phát tri n thành

h y di t, t l ch

c bi t

gà con t l ch t có th

Ngoài ra b nh còn làm gi m t
40% s

d ch l n, mang tính
n 100%.

ng 12 -

gi m 20 -

ng tr ng.

2.1.5. Quá trình sinh b nh gà
] cho bi t: T nh
c am mb

n phát tri n n i sinh c a c u trùng

và các y u t th phát, nh vào kh
bi
s

ng tr c ti p

t tc

c l c cao gây t
ng l n t bào bi u bì, l

h y ho
tri n, xâm nh

c ru t. T

t

u ki n thu n l i cho các vi sinh v t khác phát
làm b nh càng n ng và có th gây b i nhi m các
n ru t không tham gia

vào quá trình tiêu hóa làm cho con v t b thi

Quá trình sinh b

c

i niêm m c, các m ch qu n th n kinh b

b nh khác. Do niêm m c b t

hóa, d n t

gà

ng gây r i loan tiêu

c t , phù n
c hình thành t nh

m m b nh có h i gây b nh phá h y t

ng ru

ng tr c ti p c a
ng m t và th n.

tràn vào xoang


17

Theo Kolapxki (1980) [4] trong niêm m c ký sinh trùng phát tri n
m nh b ng sinh s n vô tính và làm cho hàng lo t t bào bi u bì ch
nh r ng, m t con v t m c b nh c u trùng th
t 9 - 980 tri u nang tr

i ta

ng hàng ngày
con v t m, hàng

ngày b ch t trên 500 tri u t bào bi u bì ru t. Không nh ng các t bào ch a
c u trùng mà c nh ng t bào bên c nh, nh ng mao m ch, mao qu
phá h y.
2.1.6. S mi n d ch c

i v i b nh c u trùng

-

Horton Smith (1952) [21]

khán