Nghiên cứu ảnh hưởng của một số giá thể đến khả năng sinh trưởng của cây rau xà lách trồng bầu trong vụ Đông Xuân tại Thái Nguyên. (Khóa luận tốt nghiệp)

i

I H C THÁI NGUYÊN
I H C NÔNG LÂM

TR

NG

KHÓA LU N T T NGHI

H

o

: Chính quy

Chuyên ngành

: Tr ng tr t

Khoa

: Nông h c

Khoá h c

: 2011 - 2015

IH C

ii

I H C THÁI NGUYÊN
I H C NÔNG LÂM

TR

NG

KHÓA LU N T T NGHI

H

o

IH C

: Chính quy

Chuyên ngành

: Tr ng tr t

L p

: K43 - Tr ng tr t - N02

Khoa

: Nông h c

Khoá h c

: 2011 - 2015

Gi

ng d n : TS. Nguy n Thúy Hà


i

L IC
Tôi xin bày t lòng bi
ng d n, ch b o t

c t i TS. Nguy
tôi trong su t quá trình th c hi

tài

và hoàn ch nh khóa lu n c a mình.
Tôi xin chân thành c

y, cô giáo trong Khoa Nông h c,

ih
tôi trong su t th i gian th c.
s

om

u ki n thu n l i, giúp

hoàn thành khóa lu n, tôi còn nh

ng viên, khích l c a b n bè và nh
Tôi xin chân thành c

Thái Nguyên, ngày
Sinh viên

Tr

ng

c


ii

DANH M C CÁC CH
AVRDC

VI T T T

: Asian vegetable research and development center
(Trung tâm nghiên c u và phát tri n rau Châu Á)

FAO

: Food and agriculture organization of the United Nations
(T ch c nông nghi

c Liên h p qu c)

WHO

: World Health Organization (T ch c y t th gi i)

CT1

: Công th c 1

CT2

: Công th c 2

CT3

: Công th c 3

CT4

: Công th c 4

CT5

: Công th c 5

Cs

: C ng s

IPM

: Qu n lý d ch h i t ng h p


iii

DANH M C CÁC B NG
Trang

B ng 2.1. Giá tr

ng c

B ng 2.2.Thành ph n ch
B ng 2.3. Thành ph
Nam (trong 100g ph
B ng 4.1. K t qu theo dõi

c ................................ 9
ng trong 100g rau

m t s lo i rau ...... 10

ng trong rau xà lách m t s

c và Vi t
c) ............................................................. 14
ng c a các giá th

ng thái ra lá/ cây..... 27

B ng 4.2. K t qu
ng c a các lo i giá th
nt
ra lá
xà lách ..................................................................................................... 30
B ng 4.3. K t qu
ng c a các giá th
ng kính tán
c a cây xà lách ........................................................................................ 32
B ng 4.4. K t qu nh
ng c a các giá th
nm
sâu h i
rau xà lách ............................................................................................... 35
B ng 4.5.
ng c a m t s lo i giá th
t c a cây
rau xà lách ............................................................................................... 36
B ng 4.6.
B

ng c a các lo i giá th

ng NO3- trong rau xà lách.... 37

h ch toán kinh t các công th c trong thí nghi m ............... 38


iv

DANH M C CÁC BI
Trang

Bi

4.1.

ng c a các giá th

Bi

4.2.

ng c a các lo i giá th

Bi

ng thái ra lá......... 28
nt

ra lá xà lách ... 31

4.3.
ng c a các giá th

ng kính tán c a
cây xà lách............................................................................................... 33


v

M CL C
Trang

PH N 1 M

U ........................................................................................... 1

tv

.............................................................................................. 1

1.2. M c tiêu nghiên c u............................................................................... 2
1.3. Yêu c u c

tài .................................................................................. 3
c và th c ti n c

tài ............................................... 3

PH N 2 T NG QUAN TÀI LI U................................................................ 4
khoa h c:...................................................................................... 4
2.2. Tình hình nghiên c u v cây xà

c và trên th gi i ......... 6

2.2.1. Tình hình nghiên c u v cây xà lách trên th gi i.............................. 6
2.2.2. Tình hình nghiên c u v cây xà lách

Vi t Nam .............................. 7

2.3. Các nghiên c u v giá th tr ng rau .................................................... 20
PH

NG, N

P NGHIÊN

C U........................................................................................................ 23
ng, v t li u và ph m vi nghiên c u.......................................... 23
m và th i gian ti n hành nghiên c u ........................................ 24
3.3. N i dung nghiên c u............................................................................ 24
u...................................................................... 24
3.4.1. Công th

trí thí nghi m....................................... 24

3.4.2. Các ch

.............................................. 25

3.4.3. K thu t tr ng rau trên giá th .......................................................... 26
lý s li u................................................................. 26
PH N 4 K T QU NGHIÊN C U VÀ TH O LU N............................ 27
4.1. K t qu nghiên c u

ng c a m t s lo i giá th

n

ng thái ra lá c a rau xà lách. ........................................................... 27


vi

4.2. K t qu nghiên c u
ng thái phát tri n
4.3. K t qu nghiên c u

ng c a m t s lo i giá th

n

ng kính tán c a cây rau xà lách .................... 32
ng c a m t s lo i giá th

n

t c a cây rau xà lách.............................................................. 36
PH N 5 K T LU N VÀ KI N NGH ....................................................... 39
5.1. K t lu n ................................................................................................ 39
ngh ................................................................................................. 39
TÀI LI U THAM KH O ............................................................................ 40
I. Ti ng Vi t ................................................................................................ 40
II. Ti ng Anh ............................................................................................... 41

1

1

Vi t Nam hi n nay các ngành ngh kinh t ngày càng phát tri n, vi c
n s c kh e c

i nói chung và v

c coi tr
hi n nay c
các th

ng nói riêng

c tr ng và cung c p rau xanh

c ta là m t nhu c u không th thi

c bi

m b o thì yêu c u v ch

l

c và
ng, s

ng rau

t nhân t tích c c không th thi u trong quá trình cân

b

và góp ph n kéo dài tu i th
i. Chính vì th , rau xanh tr thành s n ph m nông nghi p có giá tr kinh

t cao và có th

ng tiêu th r ng l n c

c.
Lactuca sativavar.

Cúc, 2005) [2].

Xà lách


2

và cs, 2006) [4].

ngày,
quay vòng/6 -

c

và cs, 2009) [1].

, 1995) [9].

tài:

g


3

-

-

-

-

-


4

2

, 2011) [8].
-

ác nhau.

, 2011) [8].
-


5

c

Làn và cs, 2011) [8].

L

trong q

u


6

-

.

- CEC). CEC

-, NO3-, SO4-, Cl-. Các

2.2.1. T

A


7

-

Xà lách La Mã (Romaine or cos)

-

-

nh
-


8

X
Xà lách là th c v t b

phân lo

+ Ngành h t kín: Angiosprematophy
+ L p 2 lá m m: Dicotyledoneae
i l p cúc: Asteridae
+ B cúc: Asterales
+ H cúc: Compositae
Chi: Lactuca, có s

và cs, 2009) [1].
-

ng nhi m s c th là 8, 9, 17 c p (Hoàng Th Bé


9

B ng 2.1. Giá tr

ng c

c
(Tính trong 100g tr

Cacbon
Cây

Hydrat

Protein

Khoáng (mg%)

Calo

(g)

(Kcalo) Caroten VTMC Canxi Fe

(%)

(g)

Lúa

12,6

77,4

8,5

349

0,009

0

10

2,8

Lúa mì

12,8

71,2

11,8

346

0,064

0

41

4,9

88,5

4,3

2,9

36

6,80

54

145

9,0

87,5

9,1

1,6

44

0,58

19

84

0,7

88

8,4

2,2

46

1,00

25

35

0,8

80,7

16,2

1,5

89

1,34

11

24

0,7

-

v
-

-

[4].
Ngoài ra, rau còn cung c

T


10

-

-

-

-

Hùng, 2006) [4].

B ng 2.2.Thành ph n ch

rau

Cà
chua

Rau
Xu
hào

ng trong 100g rau
Calo
100g

(%g)
Pr H2O Glu Xlu

Vitamin (mg%)

(mg%)

Ca

P

m t s lo i rau

Fe Caroten

B1

B2

C

0,6 91,5

2,9

1,0

14

21,0 25,0 0,2

0,02

0,01 0.03

12

0,6 94,0

4,2

0,8

20

12,0 26,0 1,4

2,0

0,06 0,04

10

6,0 83,0

8,3

12,0

59

47,0 26,0 1,6

0,50

0,29 0,18

3

1,8 90,0

5,4

1,6

30

48,0 31,0 1,1

0,01

0,06 0,05

36

3,2 92,0

2,5

1,5

23

100 37,0 1,4

2,90

0,04 0,09

3

2,8 88,0

6,3

1,7

37

46,0 50,0 0,6

0,15

0,06 0,05

40

2,5 90,9

4,9

0,9

30

26,0 51,0 1,4

0,05

0,11 0,10

70

0,8 95,0

3,0

0,7

16

23,0 27,0 1,0

0,30

0,03 0,04

5


11

- Giá tr kinh t
+ Rau
-

Cúc, 2005) [2].

C

].

C

N


12

H
o
-

].
-

:

+Ánh sáng
10-

[12].
:

- 250

- 160

0

- 150

- 220C.

:
-80%)


13

Cúc, 2005) [2].
:
rung tính 5,8-6,6
-

:

+
-

lách

tiên sau Công ng
nhau.
+ Giá tr

ng:

c s d ng là rau s ng quan tr ng và ph bi n

i

n trong h n h p rau
vùng nhi

i. Rau xà lách có giá tr

ch

c h t nó cung c p

cân b ng và tiêu th

trong th

n l n các lo i th c ph

vitamin không còn nhi u ch
ng v i s
vitamin ch y u trong b

m, m th t cá

c n u chín vì v y enzyme,
c dùng khi còn

ng trong m i b

Vì v y, xà lách là ngu n

n. Xà lách ch a nhi u vitamin A, C ch t khoáng:

kali, canxi, s t, có vai trò ch a m t s b nh. Theo vi n nghiên c


14

M , th c ph m ch a nhi
m ts d

n

(T Thu Cúc, 2005) [2].

B ng 2.3. Thành ph

ng trong rau xà lách

Vi t Nam (trong 100g ph

m ts

c và

c)

c
M

Vi t Nam

ng
Calori (calo)

9

Dietary (fiber)

1,3

Protêin (g%)

21
-

15
-

1

2,1

1,5

Carbohydrate (g)

1,34

2,5

2,2

Ch t béo (%)

0,3

-

-

c (%)

-

93,4

95,0

Ch t khoáng (g)

-

-

1,2

Vitamin A (IU)

1456

-

1650

Caroten (mg)

-

66

2,0

Vitamin C (mg%)

13,44

10

15

B1 (mg)

-

-

0,14

B2 (mg)

-

-

0,12

PP (mg)

-

-

0,70

Tro (g%)

-

-

0,8

Xellulose (g%)

-

-

0,5

Ca (mg)

20,16

50,0

77,0

Fe (mg)

0,62

0,7

0,9

P (mg)

-

-

34,0

K (mg)

162,4

-

Thiamin (mg)

-

0,09

-

Riboflavin

-

0,13

-

-


15

+ Giá tr kinh t :
Xà lách chi m m t v trí quan tr

u

c, th c

ph m nói chung và các lo
n... ch y u cung c
bao g m các lo

i. Cây th c ph m

u, rau, gia v ... nh m b sung ch

ng các lo i.

Trong các lo i rau thì xà lách có di n tích tr ng nhi u nh t nên chi m m t v trí
u cây rau các lo i. V i kho ng th
ho ch ng

n thu

c tr ng g i v , tr ng xen gi a 2 v

th

n... Nh v y nó góp ph

t o thêm vi

ng
c luân canh v

h

ch

n ng

p cho nông dân,
khu v c nông thôn. Xà lách
t có th i gian tiêu hu ch t

t v i lo i cây tr ng chính

v ti p theo. Xà

lách còn là cây ít có sâu b nh. Do v y luân canh xà lách s giúp s
i c a sâu b nh, gi m thi
chính ti

c s t n t i c a sâu b

n

i v i v tr ng

i b lá phát tri n nhanh và r ng, che ph

toàn b di

n h n ch c d i cho v sau. Xà lách

c tr ng xen v

t n d ng t

c d i và góp ph

n tích, h n ch
n và cs) [9].

+B r :
Xà lách có r c c phát tri n, làm nhi m v chính là gi cây, bám vào
c ch c ngoài ra còn làm nhi m v

ng nuôi cây.

Trên r c c có r t nhi u r ph

c và ch t khoáng.

Nhìn chung xà lách có b r phát tri n m nh và nhanh.
+ Thân:
Thân xà lách thu c thân th
ch t khoáng do b r hút lên và ch t h

t n i gi a b r và lá, v n chuy n
lá t ng h p nuôi cây. Thân xà


16

lách giòn, trên thân có d ch tr ng s a.Th

u thân phát tri n ch

t cao nh t v sinh kh i, thân v ng r t nhanh và ra hoa.
+ Lá:
Xà lách có s

ng lá l n, lá s p s p trên thân theo hình xo n c, lúc

um

n sau m
m, lá trong xanh nh

n
n tr ng ngà. Các lá phía trong m m có ch t

ng cao. B m t lá không ph ng mà l i lõm, g

c tính di truy n.

Lá làm nhi m v ch y u là t ng h p ch t h
+ Hoa:
Chùm hoa d

u, ch a s

ch v i nhau trên m
cao, h t ph

ng hoa l n, các hoa nh duy trì ch t

hoa, v

t th r t

h u th cao.

+ Qu và h t:
Qu xà lách thu c lo i qu b

t không có n

dài và d t, có màu nâu vàng (Nguy n Kim Thanh và cs) [10].
-

,

3

-

-

-

- Xuân là 5 - 10ppm


17

g

ây rau. Lân có