Giáo án Đại số 8 chương 3 bài 2: Phương trình bậc nhất một ẩn

Giáo án Đại số lớp 8.
Tuần: 1
Tiết: 42
Ngày soạn:

/ /2013

§2. PHƯƠNG TRÌNH BẬC NHẤT MỘT ẨN VÀ CÁCH
GIẢI

I. MỤC TIÊU BÀI HỌC: Qua tiết học này HS cần đạt:
* Kiến thức: Nắm chắc được khái niệm phương trình bậc nhất (một ẩn). Quy tắc chuyển vế,
quy tắc nhân và vận dụng thành thạo chúng để giải các phương trình bậc nhất.
* Kỹ năng: Thực hiện tốt các qui tắc chuyển vế và qui tắc nhân để giải PT bậc nhất.
II. CHUẨN BỊ CỦA THẦY VÀ TRÒ:
1. GV: Thước kẻ, phấn màu, SGK, SBT, phiếu học tập, bảng phụ
2. HS: Thực hiện hướng dẫn tiết trước bảng nhóm
III. TIẾN TRÌNH TIẾT DẠY
Điểm danh

Lớp
8A1
8A2
8A3

Ngày dạy
Tiết
HS vắng mặt
Ghi chú
/ / 2013
/ / 2013

/ / 2013
1. Kiểm tra bài cũ: (7’)
HS1:  Tập hợp nghiệm của một phương trình là gì? Cho biết ký hiệu?
 Giải bài tập 1 tr 6 SGK
Đáp án: Thử trực tiếp ta thấy x = –1 là nghiệm của PT (a) và (c)
HS2:  Thế nào là hai phương trình tương đương? Và cho biết ký hiệu?
 Hai phương trình y = 0 và y (y  1) = 0 có tương đương không vì sao?
Đáp án: y = 1 thỏa mãn PT y (y  1) = 0 nhưng không thỏa mãn PT y = 0 do đó hai PT không
tương đương
2. Bài mới:
Tg
Hoạt động của Thầy
Hoạt động của Trò
Nội dung
4’ HĐ1: Định nghĩa phương
1. Định nghĩa phương trình bậc
trình bậc nhất một ẩn
nhất một ẩn
H: Hãy nhận xét dạng của HS: Quan sát đề bài bảng a/ Định nghĩa
các PT sau:
phụ; cả lớp suy nghĩ...
Phương trình dạng ax + b = 0,
1
HS trả lời: có dạng ax + b với a và b là hai số đã cho và a 
a/ 2x  1 = 0; b/ x  5  0
= 0; a, b là các số thực, a 0, được gọi là phương trình bậc
2
1
0
nhất một ẩn

c/ x  2 = 0; d/ 0,4x  = 0
4
b/ Ví dụ
HS nghe GV giới thiệu


GV giới thiệu: mỗi PT trên
là một PT bậc nhất một ẩn
H: Thế nào là một PT bậc
nhất một ẩn?
Yêu cầu HS khác nhắc lại định
nghĩa PT bậc nhất một ẩn
10’ HĐ 2: Hai quy tắc biến đổi
phương trình
GV nhắc lại hai tính chất
quan trọng của đẳng thức số
Nếu a = b thì a + c = b + c.
Ngược lại, nếu
a + c = b + c thì a = b
Nếu a = b thì ac = bc. Ngược
lại, nếu ac = bc thì a = b (c 
0)
GV cho HS làm bài?1 :
a/ x  4 = 0 ; b/

3
4

+x=0

c) 0,5  x = 0
GV gọi 1HS lên bảng giải
các PT trên
H: Các em đã vận dụng tính
chất gì để tìm x?
GV giới thiệu quy tắc
chuyển vế
GV cho HS làm bài?2
x
a/ =  1 ; b/ 0,1x = 1,5
2
c)  2,5x = 10
GV gọi 1HS lên bảng giải
bằng cách nhân hai vế với
cùng một số khác 0
GV giới thiệu quy tắc nhân
với một số
GV gọi 1 HS giải câu (a)
bằng cách khác

2x  1 = 0 là PT bậc nhất một ẩn
1HS Trả lời định nghĩa x
SGK tr 7
3  5y = 0 là PT bậc nhất một ẩn
Một vài HS nhắc lại định y
nghĩa
2. Hai quy tắc biến đổi phương
trình
HS: Nghe GV nhắc lại.
a) Quy tắc chuyển vế

Trong một phương trình, ta có thể
chuyển một hạng tử từ vế này
1HS nêu lại hai tính chất sang vế kia và đổi dấu hạng tử đó.
quan trọng của đẳng thức
số
Ví dụ
a) x  4 = 0  x = 0 + 4
(chuyển vế)  x = 4
3

3

4

4

HS đọc đề bài

b) + x = 0  x = 0 

1HS lên bảng giải

vế)  x = 

HS: đã vận dụng tính
chất chuyển vế
HS nghe giới thiệu và
nhắc lại
HS đọc đề bài
1HS lên bảng giải theo

yêu cầu của GV
HS: nghe giới thiệu và
nhắc lại
HS lên bảng giải câu (a)
x
x
cách khác: =  1 
2
2
1
1
: =  1:  x =  2
2
2
HS: Phát biểu quy tắc

(chuyển

3
4

b) Quy tắc nhân với 1 số:
Trong một phương trình, ta có thể
nhân cả hai vế với cùng một số
khác 0.
Ví dụ
x
x
a) =  1  . 2 =  1. 2  x
2

2
=2
b)
0,1x = 1,5  0,1x. 10 =
1,5.10  x = 15
Quy tắc nhân còn phát biểu:
Trong một PT ta có thể chia cả hai
vế cho cùng một số khác 0


H: Hãy thử phát biểu quy tắc
nhân dưới dạng khác
12’ HĐ 3: Cách giải phương
trình bậc nhất một ẩn
GV giới thiệu phần thừa
nhận tr 9 SGK và yêu cầu
2HS đọc lại

GV cho HS cả lớp đọc ví dụ
1 và ví dụ 2 tr 9 SGK trong
2phút
Sau đó gọi HS1 lên bảng
trình bày ví dụ 1, HS 2 trình
bày ví dụ 2
GV gọi HS nhận xét
H: PT 3x  9 = 0 có mấy
nghiệm

nhân dưới dạng khác tr 8
SGK

2 HS đọc lại phần thừa
nhận ở SGK

HS: cả lớp đọc ví dụ 1 và
ví dụ 2 trong 2 phút.
2 HS: lên bảng
HS1: trình bày ví dụ 1
HS2: trình bày ví dụ 2

Một vài HS nhận xét
Trả lời: PT có một
nghiệm duy nhất x = 3
GV giới thiệu ví dụ 2 là cách HS: nghe GV giới thiệu
và ghi nhớ cách làm
trình bày trong thực hành

GV yêu cầu HS nêu cách
giải PT: ax + b = 0 (a  0)
H: PT bậc nhất ax + b = 0 có
bao nhiêu nghiệm?
GV cho HS làm bài?3
Giải PT:  0,5x + 2,4 = 0

HS nêu cách giải tổng
quát như SGK tr 9
Trả lời: Có một nghiệm
b
duy nhất x = 
a

1 HS đọc đề bài
1 HS lên bảng giải
 0,5x + 2,4 = 0
  0,5x = 2,4
 x = 2,4: (0,5)
Vậy x = 4,8

10’ HĐ 4: luyện tập, củng cố
Bài tập 7 tr 10 SGK
GV treo bảng phụ bài tập 7 1HS đọc to đề trước lớp
và yêu cầu 1 HS làm miệng
HS làm miệng bài tập 7

3. Các giải phương trình bậc
nhất một ẩn
*Từ một PT, dùng quy tắc chuyển
vế hay quy tắc nhân, ta luôn nhận
được một PT mới tương đương
với PT đã cho.
Sử dụng hai quy tắc trên để giải
PT bậc nhất một ẩn
Ví dụ 1 Giải PT 3x  9 = 0
Giải: 3x  9 = 0
 3x = 9 (chuyển  9 sang vế
phải và đổi dấu)
 x = 3 (chia cả 2 vế cho 3)
Vậy phương trình có một nghiệm
duy nhất x = 3
7
Ví dụ 2 Giải PT 1  x = 0

3
7
7
Giải: 1 x = 0   x = 1  x
3
3
7
3
= (1): ( )  x =
3
7
 3
Vậy: S =  
 7
Tổng quát, PT ax + b = 0 (với a 
0) được giải như sau: ax + b = 0
b
 ax =  b  x = 
a
Vậy PT bậc nhất ax + b = 0 luôn
b
có một nghiệm duy nhất x = 
a
Bài tập 7 tr 10 SGK
Có 3 PT bậc nhất là:
a) 1 + x = 0
c) 1  2t = 0


Bài tập 8 (a, c) tr 10 SGK

GV phát phiếu học tập bài
tập 8 (a, c) cho HS
GV cho HS hoạt động theo
nhóm
GV gọi đại diện nhóm trình
bày bài làm
2’

Mỗi HS nhận một phiếu
học tập
HS làm việc cá nhân, rồi
trao đổi ở nhóm về kết
quả
Đại diện nhóm trình bày
bài làm

d) 3y = 0
Bài tập 8 (a, c)tr 10 SGK
a) 4x  20 = 0
 4x = 20  x = 5
Vậy: S = 5
c) x  5 = 3  x  2x = 3 + 5 
2x = 8  x = 4
Vậy: S = 4

3. Hướng dẫn học ở nhà:
 HS nắm vững hai quy tắc biến đổi PT và cách giải PT bậc nhất 1 ẩn.
 Làm các bài tập: 6 ; 8 (b, d) , 9 tr 9  10 SGK  Bài tập 11 ; 12 ; 17 SBT
 Nhận xét giờ học.
 Soạn trước bài: Phương trình đưa được về dạng ax + b = 0

IV. RÚT KINH NGHIỆM
..........................................................................................................................................................