B
GIÁO D
O
I H C DÂN L P H I PHÒNG
-------------------------------
ISO 9001:2008
KHÓA LU N T T NGHI P
NGÀNH: K THU T MÔ
Sinh viên
Gi
NG
: Ph m Bá Anh
ng d n: ThS. Ph m Th Minh Thuý
H I PHÒNG - 2017
B
GIÁO D
O
I H C DÂN L P H I PHÒNG
-----------------------------------
N TR NG QU N LÝ
CH T TH I R N SINH HO T T I
HUY N TH Y NGUYÊN THÀNH PH
KHÓA LU N T T NGHI
I H C H CHÍNH QUY
NGÀNH: K THU
Sinh viên
Gi
H I PHÒNG
NG
: Ph m Bá Anh
ng d n: ThS. Ph m Th Minh Thuý
H I PHÒNG - 2017
B
GIÁO D
O
I H C DÂN L P H I PHÒNG
--------------------------------------
NHI M V
TÀI T T NGHI P
Sinh viên: Ph m Bá Anh
Mã SV: 1312301003
L p: MT 1701
tài:
Ngành: K thu
ng
n tr ng qu n lý ch t th i r n sinh ho t t i huy n
Th y Nguyên thành ph H i Phòng
NHI M V
TÀI
1. N i dung và các yêu c u c n gi i quy t trong nhi m v
tài t t nghi p
( v lý lu n, th c ti n, các s li u c n tính toán và các b n v ).
2. Các s li u c n thi
thi t k , tính toán.
..
..
3.
m th c t p t t nghi p.
CÁN B
NG D
TÀI T T NGHI P
ng d n th nh t:
H và tên:.............................................................................................
H c hàm, h c v :...................................................................................
N
ng d n:............................................................................
ng d n th hai:
H và tên:.............................................................................................
H c hàm, h c v :...................................................................................
...........................................................
N
ng d n:............................................................................
tài t t nghi
Yêu c u ph
c ngày
n nhi m v
mv
Sinh viên
ng d n
H
Hi
ng
Tr n H u Ngh
PH N NH N XÉT C A CÁN B
1. Tinh th
2.
NG D N
c
tài t t nghi p:
ng c a khóa lu n (so v i n i dung yêu c
nhi m v
m c a cán b
t lý lu n, th c ti n, tính toán s li
ng d n (ghi b ng c s và ch ):
H
Cán b
ng d n
(Ký và ghi rõ h tên)
ra trong
L IC
Trong su t th i gian v a h
ng t n tình ch d y, truy
này là d
c các th y cô trong khoa Môi
t nh ng ki n th c quý báu, khóa lu n t t nghi p
em t ng h p l i nh ng ki n th
nghi m cho b
ng th i rút ra nh ng kinh
n h c ti p theo.
hoàn thành khóa lu n t t nghi p này, em xin chân thành c
viên ThS. Ph m Th Minh Thuý
ng
ng d n, cung c p cho em nh ng
ki n th c quý báu, nh ng kinh nghi m trong quá trình hoàn thành khóa lu n t t
nghi p này.
Em xin chân thành c
d n và t
ng d y, ch
u ki n thu n l i cho chúng em trong su t th i gian v a qua.
V i ki n th c và kinh nghi m th c t còn h n ch nên trong bài khóa lu n
này v n còn nhi u thi u sót, em r t mong nh
c s góp ý c a các th y cô và
b n bè nh m rút ra nh ng kinh nghi m cho công vi c s p t i.
H i Phòng, n
Sinh viên th c hi n
Ph m Bá Anh
M CL C
L IM
U .......................................................................................................... 1
NG QUAN ................................................................................... 2
1.1. T ng quan v ch t th i r n ................................................................................. 2
1.1.1. Khái quát v ch t th i r n................................................................................ 2
1.1.1. 1. Khái ni m .................................................................................................... 2
1.1.1.2. Ngu n g c phát sinh ch t th i r n................................................................ 2
1.1.1.3. Phân lo i ch t th i r n .................................................................................. 4
1.1.1.4. Thành ph n và tính ch t c a ch t th i r n.................................................... 5
1.1.2. n
ng c a ch t th i r
i ......................... 10
1.1.2.1.
ng c a ch t th i r
ng ............................................ 10
1.1.2.2.
ng c a ch t th i r
i .............................................. 11
1.1.2.3.
ng c a ch t th i r
n c nh quan .............................................. 12
1.1.3. Tình hình qu n lý, x lý rác th i sinh ho t trên th gi i và Vi t Nam ......... 12
1.1.3.1 Th c tr ng phát sinh ch t th i r n sinh ho t
1.1.3.2 Tình hình qu n lý RTSH
1.1.3.3 Th c tr ng qu
Vi t Nam ........................... 12
Vi t Nam ......................................................... 13
a bàn TP H i Phòng.................................. 16
lý ch t th i r n t i Vi t Nam....................................... 17
lý nhi t ............................................................................ 17
lý sinh h c....................................................................... 17
lý hóa h c........................................................................ 18
1.1.4.4. Chôn l p rác................................................................................................ 18
1.1.4.5. Tái s d ng và quay vòng s d ng ch t th i r n ....................................... 19
u ki n t nhiên, kinh t xã h i huy n Th y Nguyên .................................. 19
u ki n t nhiên ......................................................................................... 19
1.2.1.1. V
a lý ................................................................................................. 20
1.2.1.2. Hành chính ................................................................................................. 20
m kinh t - xã h i .............................................................................. 20
HI N TR NG QU N LÝ VÀ X
LÝ RÁC TH I SINH HO T
A BÀN HUY N TH Y NGUYÊN ..................................................... 22
2.1. Hi n tr ng qu n lý rác th i sinh ho
2.1.1. Ngu n phát sinh, thành ph n và kh
a bàn huy n Th y Nguyên ......... 22
ng rác th i sinh ho
a bàn
huy n Th y Nguyên ................................................................................................ 23
2.1.1.1 Ngu n phát sinh .......................................................................................... 23
2.1.1.2 Kh
ng và thành ph n ch t th i r n sinh ho
a bàn huy n Th y
Nguyên .................................................................................................................... 24
2.1.2. Hi n tr ng thu gom, v n chuy n rác th
a bàn huy n Th y Nguyên 26
2.1.2.1. H th ng thu gom CTRSH......................................................................... 26
2.1.2.2. Nhân l
n thu gom rác........................................................ 29
2.2. Hi n tr ng x lý rác th
a bàn huy n Th y Nguyên............................. 29
2.2.1. Bãi trôn l p Gia Minh.................................................................................... 29
2.2.2. Bãi chôn l p t i núi Ngà Voi xã Minh Tân ................................................... 30
2.2.3. Các bãi rác t m.............................................................................................. 31
công tác qu n lý, x lý ch t th i sinh ho
a bàn huy n
Th y Nguyên ........................................................................................................... 34
2.3.1. M t tích c c................................................................................................... 34
2.3.3. Nguyên nhân d
2.4. Di n bi n kh
n nh ng t n t i, y u kém.............................................. 35
ng CTRSH phát sinh t i huy n Th
2.4.1. D báo dân s huy n Thu
d báo m
35
...................................... 35
phát sinh CTRSH....................................................... 36
2.4.3. D báo v kh
....................... 37
XU T BI N PHÁP NÂNG CAO HI U QU
X
LÝ RÁC TH
QU N LÝ,
A BÀN HUY N TH Y NGUYÊN................... 39
3.1. Gi i pháp qu n lý và giáo d c tuyên truy n..................................................... 39
3.1.1. Ki
u hành chính c a b máy qu
ng .. 39
y m nh công tác tuyên truy n, giáo d c nâng cao nh n th c và trách
nhi m BVMT c a c
ng .................................................................................. 39
y m nh xã h i hóa ho
ng b o v
ng ..................................... 40
3.2. Gi i pháp v khoa h c k thu t, công ngh ..................................................... 41
3.2.1 Gi i pháp b o v
ng khu v c phát tri
3.2.2. Quy ho ch tuy n thu gom, v n chuy
3.2.3. C i thi
ng nông thôn....... 41
m t p k t rác... 41
c x lý CTRSH............................................................ 42
x lý ch t th i r n sinh ho t huy n Th y Nguyên .................................................. 42
3.2.4. Tái s d ng và tái ch CTRSH...................................................................... 42
3.2.5. Ch bi n phân h
.................................................................................... 43
K T LU N ............................................................................................................ 47
KI N NGH ........................................................................................................... 48
TÀI LI U THAM KH O .................................................................................... 49
DANH M C CH
VI T T T
CTR
:
Ch t th i r n
CTRSH
:
Ch t th i sinh ho t
RTSH
:
Rác th i sinh ho t
TT
:
Th tr n
KCN
:
Khu công nghi p
XL
:
X lý
CBNV
:
Cán b nhân viên
UBND
:
y ban nhân dân
VSV
:
TNMT
:
Vi sinh v t
ng
DANH M C HÌNH
Hình 1.1: H th ng qu n lý ch t th i r n
Vi t Nam ............................................ 14
u t ch c b máy qu
ng huy n Th y Nguyên.......... 22
Hình 2.2. H th ng thu gom CTRSH
12 xã và 02 th tr n................................... 26
Hình 2.3. H th ng thu gom rác
Hình 2.4. Bãi rác t
Hình 2.5. T l
các xã còn l i.................................................... 26
ng gây ô nhi m. ................................................. 27
c t các ngu n phát sinh
a bàn huy n
Thu Nguyên. .......................................................................................................... 28
Hình 2.6. Bãi rác t m xã
Lão........................................................................... 32
y Hà b ô nhi m .......................................................... 32
Hình 2.8. Bãi rác th i Da L
i................................................................. 33
nhà máy ch bi n phân vi sinh...................................................... 43
Hình 3.3. Mô hình phân compost hi u khí........................................................... 44
DANH M C B NG
B ng 1.1. Ngu n g c phát sinh ch t th i r n ............................................................ 3
B ng 1.2. Phân lo i CTR theo công ngh x lý........................................................ 5
B ng 1.3. Thành ph n riêng bi t c a ch t th i r n sinh ho t sinh ho t .................... 6
B ng 1.4. Thành ph n hóa h c c a rác sinh ho t...................................................... 7
B ng 1.5. Kh
y sinh h c c a các ch t h
B ng 1.6. Thành ph n m t s ch
B
n trong khí th i bãi rác...................... 11
ng CTRSH phát sinh
B ng 1.8 Thành ph
.................................... 9
Vi
................... 13
c a H i Phòng và m t s TP khác c
c ta
(% theo t tr ng) ...................................................................................................... 17
B ng 2.1. Thành ph n ch t th i r n sinh ho t
B ng 2.2. D báo v dân s huy n Thu
B ng 2.3. D
a bàn huy n Th y Nguyên ... 25
n 2017- 2020 ............... 36
dân, tiêu chu n phát th i, t l CTRSH............................... 37
c thu gom hàng ngày t i huy n Th
B ng 2.4. D
.......................... 37
c thu gom t i huy n Th y Nguyên giai
n 2017- 2020...................................................................................................... 38
B ng 2.5. D báo t
a bàn huy n Th y
n 2017 - 2020. ............................................................................... 38
H Dân L
L IM
b n c a th
mang tính toàn c u. Chính vì v y, ô nhi
ng. M t trong nh ng quan
c ta trong th i kì phát tri
y m nh công nghi p hóa, hi
xã h i và b o v
phát tri
i, là v
ng là thách th c gay g t nh t
n b n v ng c a c
nc
i hóa là g
i m i, th i kì
ng kinh t v i ti n b
m b o m t s phát tri n
ng c
c b n v ng thì v
nh b n v
qu n lý ch t th i r n là
h t s c c p bách vì nó là m t trong nh ng ngu n chính gây ô nhi
s ng, suy thoái ngu
c và là nguyên nhân gây d ch b
ng t i n p s
Phòng
U
ng là m t trong nh
iv
H
ng cu c s ng c
ng
ng th i
i dân.
Th y Nguyên là huy n l n c a thành ph H i Phòng, dân s trên 300
m
ng khá l
ng t
n sinh s ng, làm
vi t i huy n. Cùng v i s phát tri n c a huy n là s
th i và s
ng các ngu n th
b , bình quân m
ng ch t
c bi t là ngu n ch t th i r n. Theo tính toán
ng rác th i sinh ho
a bàn huy n Th y
Nguyên kho ng 250m3. B i v y song song cùng công tác xây d ng và phát tri n
qu n thì công tác qu n lý ch t th i r
nh
n ph
c bi t
ng t i m c tiêu phát tri n b n v ng. Là m t huy n có ti
tri n r t l
Nguyên
n t i nhi u v
n lý ch t th i r
a bàn huy n Th y
b t c p,
c gi i quy t và kh c
ph
ng b , tình tr ng n
l ch v t rác b a bãi v n t n t
i dân và khách du
m t p k t rác gây mùi khó ch
s
tài:
i n tr ng qu n lý ch t th i r n sinh ho t t i
huy n Th y Nguyên thành ph H i Phòng
nâng cao hi u qu qu n lý ch t th i r
nghi p b o v
c th c hi n nh m góp ph n
a bàn huy n Th y Nguyên và s
ng nói chung.
Sinh viên: Ph m Bá Anh - L p: MT1701
1
H Dân L
H
Phòng
NG QUAN
1.1. T ng quan v ch t th i r n
1.1.1. Khái quát v ch t th i r n
1.1.1. 1. Khái ni m
Ch t th i r n (solid waste) là toàn b các v t ch
trong các ho
các ho
i lo i b
ng kinh t - xã h i c a mình (bao g m các ho
ng s n xu t,
ng s ng và duy trì s t n t i c a c
Rác là thu t ng
nh, b v t b t ho
c a ch t th i r
ch ch t th i r n có hình d
ng c
i. RTSH hay CTRSH là m t b ph n
c hi u là ch t th i r n phát sinh t các ho
ngày c
ic
ng
i.
Ch t th i r n sinh ho t là ch t th i r n phát th i trong sinh ho t cá nhân,
h gia
ng.
1.1.1.2. Ngu n g c phát sinh ch t th i r n
Ngu n g c phát sinh, thành ph n và t
quan tr
thi t k , l a ch n công ngh x
phát sinh c
xu
qu n lý h th ng qu n lý CTR.
Có nhi u cách phân lo i ngu n g c phát sinh ch t th i r n khác nhau,
ng nh t là:
-
.
ng xây d ng và phá h y các công trình xây d ng.
- D ch v .
- Công nghi p.
- Nông nghi p
Sinh viên: Ph m Bá Anh - L p: MT1701
2
H Dân L
H
Phòng
B ng 1.1. Ngu n g c phát sinh ch t th i r n
Ngu n phát
sinh
Ho
ng và v trí phát sinh
ch t th i r n
Lo i ch t th i r n
Th c
ph m,
gi y,
carton,
plastic, g , th y tinh, can
- Các h
t th và
trung
.
thi c, nhôm, các kim lo i
t th
bi
c
m v t d ng to
l
n t gia d ng, rác
n, v
Các lo i ch t th i gi
ng h c, b nh vi n, nhà tù,
công s
c
i. Chú ý, h u
h t CTR y t
x
lý tách riêng b i vì tính
ch
Công trình
xây d ng
D ch v
ng m i, s
c thu gom và
c h i c a nó.
ng, G , thép, bê tông, th ch cao,
san b ng các công trình xây g ch, b
d
Quét d
ng ph , làm s ch
c nh quan
Ch t th
c bi t, rác quét
ng, cành cây và lá cây, xác
ng v t ch
Các lo i ch t th
Công
Các ho
ng s n xu t công ph m, th
nghi p
nghi p, ti u th công nghi p
c
a. Chú ý,
CTR công nghi
c thu
gom và x lý riêng
Các ho
Nông
nghi p
ng thu ho ch trên Các lo i s n ph m ph
c a
ng ru ng, trang tr i, nông quá trình nuôi tr ng và thu
, ho ch ch bi
,
s n xu t s a và lò gi t m súc rau qu , s n ph m th i c a các
v t
Sinh viên: Ph m Bá Anh - L p: MT1701
lò gi t m
3
H Dân L
H
Phòng
1.1.1.3. Phân lo i ch t th i r n
* Phân lo
ng
- Rác th c ph m
ng ch t th i t ngu n th c ph m, nông ph m
hoa qu trong quá trình s n xu t, thu ho ch, ch bi n, b o qu n b
ra. Tính ch
th i lo i
i này là quá trình lên men cao, nh
không khí 85
90% nhi
u ki n
350C. Quá trình này gây mùi th i n ng
30
n c và phát tán vào không khí nhi u bào t n m b nh.
- Rác t p: Bao g m các ch
s ,h
c, sinh ra t công
i. Lo
da, g
c g m gi y, bìa, plastic, v i, cao su,
i không cháy g m th
nhôm, kim lo
- Ch t th i c a quá trình xây d ng và ch
b
nh v , bê tông, g , g
: t o ra bao g m
ng ng nh ng v t li u th a c a
trang b n i th
- Tro: V t ch t còn l
tc
h
o ra t các
p.
- Ch t th
c bi t: Li t vào các lo i rác này có rác thu gom t vi c quét
ng, các thùng rác công c
ng th c v t, xe ô tô ph th i
- Ch t th i t các nhà máy x lý ô nhi m: Ch t th i này có t các h th ng
x
c th i, nhà máy x lý ch t th i công nghi p. Bao g m bùn cát
l
chi m 25 29%.
- Ch t th i nông nghi p: V t ch t lo i b t các ho
g
, cây tr
c
ng nông nghi
n nay ch t th
n
n lý t t ngay
m phân tán v s
ng và kh
ch c thu gom.
- Ch t th i
c h i: G m các ch t th i hóa ch t, sinh h c d cháy, d n
ho c mang tính phóng x theo th i gian có
ng v t và th c v t. Nh ng ch
is
ng xu t hi n
i,
th l ng, khí và r n.
i v i ch t th i lo i này thì vi c thu gom, x lý ph i h t s c th n tr ng.
* Phân lo i theo công ngh qu n lý
G m các ch
c, các ch
Sinh viên: Ph m Bá Anh - L p: MT1701
x lý
c và các ch t h n h p.
4
H Dân L
H
Phòng
B ng 1.2. Phân lo i CTR theo công ngh x lý
Thành ph n
a
Các ch t cháy
Ví d
Các túi gi y, các m nh
Các v t li u làm t gi y
c - Gi y
Hàng d t
bìa, gi y v
Có ngu n g c t các s i
V i len, bì t i, bì nilon.
Các ch t th i t
Rác th i
c
Các c ng rau, v
ph m
C ,g c
qu
Các v t li u và s n ph
r
c
ch t o t g
c
ch t o t ch t d o
Các v t li u và s n ph
Da và cao su
bàn, gh
d
Các v t li u và s n ph
Ch t d o
dùng b ng g
Phim cu n, túi ch t
d o, chai, l ch t d o,
c
Gi
cao
ch t o t da và cao su
Các ch t không
c - Các
Các lo i v t li u và s n ph m V h
c ch t o t s t
kim lo i s t
Các kim lo i
n, hàng
rào, dao, n p l
Các v t li u không b nam châm V h p nhôm, gi y bao
không ph i là s t
hút
ng
Các v t li u s n ph
Th y tinh
c ch
t o t th y tinh
khác ngoài kim lo i và th y tinh
V trai,
g
các lo i v t li u khác
không phân lo
Các ch t h n h p
ng b ng
th
Các lo i v t li u không cháy
T t c
Chai l
u thu c lo i
này. Lo i này chia thành hai
ph n: l
5mm.
(Ngu n: Giáo trình qu n lý ch t th i r n sinh ho t)
Sinh viên: Ph m Bá Anh - L p: MT1701
5
H Dân L
H
Phòng
1.1.1.4. Thành ph n và tính ch t c a ch t th i r n
* Thành ph n v t lý
B ng 1.3. Thành ph n riêng bi t c a ch t th i r n sinh ho t sinh ho t
Kh
STT
Thành ph n
Kho ng d
ng (%)
ng
Giá tr trung
bình
1
Th c ph m
6 26
15
2
Gi y
25 45
40
3
Carton
3 15
4
4
Plastic
2 8
3
5
V i
0 4
2
6
Cao su
0 2
0,5
7
Da
0 2
0,5
0 20
12
8
n
9
G
1 4
2
10
Th y tinh
4 16
8
2 8
6
11
h p
12
Kim lo i màu
0 1
1
13
Kim lo
1 4
2
14
B i tro, g ch
0 - 10
4
(Ngu n: Giáo trình qu n lý ch t th i r n sinh ho t)
* Thành ph n hóa h c
Thành ph n hóa h c c a rác bao g m nh ng ch t d
nhi
9200C, thành ph
t và d nóng ch y. T
t
m nóng ch y
th tích c a rác gi m 95%.
Sinh viên: Ph m Bá Anh - L p: MT1701
6
H Dân L
H
Phòng
B ng 1.4. Thành ph n hóa h c c a rác sinh ho t
Tính theo % tr
STT Thành ph n
Carbon Hydro
ng khô
Oxy
hu nh
Tro
1
Th c ph m
48
6,4
37,5
2,6
0,4
5
2
Gi y
3,5
6
44
0,3
0,2
6
3
Carton
4.4
5.9
44,6
0,3
0,2
5
4
Plastic
60
7,2
22,8
-
-
10
5
V i
55
6,6
31,2
4,6
0,15
2,45
6
Cao su
78
10
-
2
-
10
7
Da
60
8
11,6
10
0,4
10
47
6
42,7
3,4
0,1
4,5
Rác làm
8
n
9
G
49
6
42,7
0,2
0,1
1,5
10
B i, tro, g ch
26,3
3
2
0,5
0,2
68
(Ngu n: Giáo trình qu n lý ch t th i r n sinh ho t)
* Tính ch t v t lý:
Nh ng tính ch t quan tr ng c a ch t th i r n bao g m: Tr
ng riêng,
m, kh
- Tr
ng riêng: Tr
ng c a v t li u trong m
tr
ng riêng (hay m
) c a CTR là tr ng
th tích (T/m3, kg/m3, Ib/ft3, Ib/yd3). D li u
cs d
ng t ng kh
ng và th tích r n
ph i qu n lý.
Tr
ng riêng c a ch t th i r
i rõ r t theo v
a lý, mùa
i gian dài ch a trong container.
m:
m ch t th i r
c a tr
c bi u hi n b ng 2 cách:
mc am
ng
c bi u hi n b ng %
t v t li u
Sinh viên: Ph m Bá Anh - L p: MT1701
7
H Dân L
-
mc am
c a tr
H
Phòng
c bi u hi n b ng %
ng khô v t li u.
Kh
c t i th
là toàn b
a: Kh
c t i th
a c a CTR
c mà nó có th gi l i trong m u ch t th
kéo xu ng c a tr ng l c. Kh
i tác d ng
c trong CTR là m t tiêu chu n quan
tr ng
c rò r t bãi rác.
* Tính ch t hóa h c
Các ch tiêu hóa h c quan tr ng c a ch t th i r
ch
ng cacbon c
Ch t h
g m: ch t h
nh, nhi t tr .
L y m u nung
9500C, ph
hay còn g i là t n th
n ch t h
ng ch t h
ng trong
kho ng 40 - 60%, giá tr trung bình là 53%
9500C.
Ch t tro: Là ph n còn l i sau khi nung
ng cacbon c
ch
ng cacbon còn l
i các
i là cacbon trong tro khi nung
ng
ng chi m kho ng 5
chi m kho ng 15
nh:
12%, giá tr trung bình là 7%. Các ch
30%, giá tr trung bình là 20%.
Nhi t tr : Là giá tr nhi t t
t ch t th i r n.
* Tính ch t sinh h c
Các thành ph n h
c a h u h t ch t th i r n có th
các thành ph
c phân lo i v
Các ph n t có th
n sinh h
:
ng, tinh b t, amino acid
và nhi u ch t h
u m và sáp, ch t g (lignin),
lignocelluloza, protein.
Tính ch t sinh h c quan tr ng nh t trong ph n h
sinh ho t là h u h t các thành ph n h
thành khí, ch t r
a ch t th i r n
c chuy n hóa sinh h c
phát sinh mùi và côn trùng có liên
n quá trình phân h y c a các v t li u h
y trong ch t th i r n
sinh ho t.
Sinh viên: Ph m Bá Anh - L p: MT1701
8
H Dân L
Kh
H
n h y sinh h c các h p ph n h
ph n CTR d
Phòng
t th i: Thành
nh b
5500
t
ng s d ng
phân h y sinh h c c a ph n h
Vi c s d
t.
mô t kh
y sinh h c c a ph n h u
t vài thành ph n t o thành ch t h
CTR sinh ho t có kh
a
y l i th p
ng lignin c a CTR có th
c ng d
ng ph n ch t th i d phân h y sinh h c.
Kh
y chung c a các h p ch t h
th d
t th i r
c trình bày
ch t th i h
n lignin cao, kh
b
ng
g phân h y sinh h c th
k so v i các ch t khác.
B ng 1.5. Kh
Ch t r
H p ph n
ph m
Gi y báo
Gi
Bìa c ng
Ch t th
Thành ph n lignin
(% t ng ch t r n)
Ch t th i th c
n
y sinh h c c a các ch t h
Ph n phân
(% ch t r
h y sinh h c
7 - 15
0,4
0,82
94
21,9
0,22
96,4
0,4
0,82
94
12,9
0,47
50 - 90
4,1
0,72
(Ngu n: Giáo trình x lý ch t th i r n)
S phát sinh mùi hôi: Mùi hôi sinh ra khi ch t th
kho ng th i gian dài
trong nhà, tr m trung chuy n và
c ch a trong
. Mùi hôi phát
các thùng ch a bên trong nhà vào mùa khô khí h u nóng m. S
hình thành mùi hôi là do s phân h y k khí c a các thành ph n h
phân
h y nhanh tìm th y trong ch t th i r n.
Sinh viên: Ph m Bá Anh - L p: MT1701
9
H Dân L
1.1.2.
ng c a ch t th i r
1.1.2.1.
H
Phòng
i
ng c a ch t th i r
ng
X lý ch t th i nói chung và x lý ch t th i r
thành m t v
xã h i r t ph c t
l n. Cùng v
i ph i x lý v i m
hóa, kh
ng ch t th i r
ng c a s
tri n v
và quy mô
ngày
, phát tri n kinh t xã h i và s phát
, tính ch
ng ch t th i r n n u
c x lý t t s d
n hàng lo t các h u qu tiêu c
i v i môi
ng s ng.
*
c
Các ch t r n giàu h
c s b phân h y nhanh
chóng. Ph n n i lên m
c b phân h y v i t
cao, chúng s tr i qua quá
trình khoáng hóa ch t h
t o ra các s n ph
ng s n
ph m cu i cùng là khoáng ch
phân gi i y
c. Ph
c s có quá trình
t o ra các h p ch t trung gian và s n ph m cu i cùng là: CH4,
H2S, H2O, CO2. T t c các ch
u gây mùi hôi th i và r
c
m ngu
iv
c.
ng th m, s t
lún ho c l p ch ng th m b th
ng m gây ô nhi m cho t
d ng ngu
c. Bên
t ô nhi m s th
c ng m và gây nguy hi
c ph c v
c
i khi s
ng, sinh ho
c rò r có kh
ra bên ngoài bãi rác gây ô nhi m ngu n
c m t và
y sinh h
trình v n chuy n các ch t ô nhi
*
ng xung quanh.
ng không khí
Các ch t th i r
ng có m t ph n có th
làm ô nhi m không khí. C ng có nh ng ch t th i có kh
tán vào không khí gây ô nhi m tr c ti
i rác th i d phân h y
c ph m, trái cây h
(nhi
t t nh t là 350
u ki n nhi
m 70
80%) s
Sinh viên: Ph m Bá Anh - L p: MT1701
m thích h p
c các vi sinh v t phân h y
10
H Dân L
H
Phòng
t o mùi hôi và nhi u lo i khí ô nhi
ng x
s c kh e và kh
i. K t qu quá trình là gây ô
ng c
,
nhi m không khí.
B ng 1.6. Thành ph n m t s ch
n trong khí th i bãi rác
Thành ph n khí
% Th tích
CH4
45 60
CO2
40 60
N2
2 5
O2
0,1 1,0
NH3
0,1 1,0
SOX, H2S
0 1,0
H2
0 0,2
CO
0 0,2
Ch t h
0,01
0,6
(Ngu n: Giáo trình x lý ch t th i r n)
*
t
Các ch t h
c VSV phân h
ki n hi u khí và k
t trong hai
u
m thích h p s t o ra hàng lo t các s n ph m
trung gian, cu i cùng hình thành các ch
V im
c th
c, CH4, CO2
c rò r ít thì kh
làm s ch c a môi
t s phân h y các ch t này tr thành các ch t ít ô nhi m ho c không ô nhi m.
ng rác quá l
t quá kh
làm s ch c
t thì
t s tr nên quá t i và b ô nhi m. Các ch t ô nhi m này cùng v i
kim lo i n ng, các ch
ngu
ch
c ng m làm ô nhi m t
t ch y xu ng
c này.
i v i rác không phân h y (nh
u không có gi i pháp x
lý thích h p s
1.1.2.2.
m
ng c a ch t th i r
Ô nhi m ch t th i r n là s
n
phì c
t.
i
i theo chi
v t lý, hóa h c, sinh h c v i s xu t hi n các ch t l
Sinh viên: Ph m Bá Anh - L p: MT1701
ng x
t
th r n, l ng, khí mà ch
11
H Dân L
y u là các ch
c h i gây n
ng r t l n t i s c kh
n s c kh e c
Phòng
i. Y u t
u tiên là s sinh sôi n y n các lo i côn
trùng sâu h i mang m m b nh t i khu v c ch a ch t th
i n ng thâm nh p vào ngu
i qua th
c bi t, các ch t h u
c hay mô
tr
c u ng, có th gây b nh hi m nghèo.
Ngoài ra, s rò r
ch
H
c ng
c và s c kh
c m t gây
n
i dân.
M t s vi khu
n t i trong rác có th gây
b
t rét, b nh ngoài da, d ch h
y,
giun sán.
1.1.2.3.
ng c a ch t th i r n
Ch t th i r n hi
c t p trung t i các tr m trung chuy n trên các
ph . Vi c thu gom không tri
b
n c nh quan
n t i tình tr ng t c c ng rãnh, rác th i
ng gây ra các mùi hôi khó ch u, m th p.
Bên c
c thu gom v n chuy n trong t ng khu v
xác v th i gian, nhi u khi di n ra vào lúc m
n
giao thông cao d n t i tình
tr ng t c ngh n giao thông, ô nhi m và m
.
1.1.3. Tình hình qu n lý, x lý rác th i sinh ho t trên th gi i và Vi t Nam
1.1.3.1 Th c tr ng phát sinh ch t th i r n sinh ho t
Vi t Nam m
Vi t Nam
u t n ch t th i r n, trong
t th i sinh ho t t các h
chi m t i 80% t
sinh t
và kinh doanh
ng ch t th i phát sinh trong c
ng còn l i phát
công nghi p. Ch t th i nguy h i công nghi p và các ngu n ch t
th i y t nguy h i tuy phát sinh v i kh
là ngu n th
ng r t cao n
c coi
i cho s c kh e và môi
c x lý theo cách thích h p.
Hi n nay, s li u v phát sinh CTR m i ch y
và các khu công nghi
c th ng kê t i khu v c
c bi t là Hà N i và TP. H Chí Minh. Tuy ch có 2
ng CTRSH phát sinh t i 8.000 t n/ngày (2.920.000 t
chi m 45,24% t
ng CTRSH phát sinh t t t c
Sinh viên: Ph m Bá Anh - L p: MT1701
.
12