Dược liệu chứa tinh dầu
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (2.33 MB, 88 trang )
PowerPoint
Template
LOGO
Contents
Click to add Title
Click to add Title
Click to add Title
Click to add Title
Click to add Title
Company Logo
ĐẠI CƯƠNG
1. Định nghĩa
Tinh dầu là một hỗn hợp của nhiều thành phần, thường có mùi
thơm, không tan trong nước, tan trong các dung môi hữu cơ, bay hơi
được ở nhiệt độ thường và có thể điều chế từ thảo mộc bằng phương
pháp cất kéo hơi nước.
www.themegallery.com
Company Logo
2. Thành phần hóa học
Về thành phần cấu tạo của tinh dầu khá phức tạp, có thể chia thành 4
nhóm chính:
Các dẫn chất của monoterpen.
Các dẫn chất của sesquiterpen.
Các dẫn chất có nhân thơm.
Các hợp chất có chứa N, S.
www.themegallery.com
Company Logo
www.themegallery.com
Company Logo
www.themegallery.com
Company Logo
www.themegallery.com
Company Logo
www.themegallery.com
Company Logo
3.
Tính chất lý hóa
Thể chất: Đa số lỏng ở nhiệt độ thường, một số thành phần ở thể rắn:
Methol, camphor, vanilin,..
Màu sắc: Không màu hoặc màu vàng nhạt. Do hiện tượng oxy hóa
mày có thể sẫm lại. Một số có màu đặc biệt: Các hợp chất azulen có
màu xanh mực.
Mùi: Đặc biệt, đa số có mùi thơm dễ chịu, một số có mùi hắc, khó chịu
(tinh dầu giun).
Vị: cay, một số có vị ngọt: tinh dầu quyế, hồi.
Bay hơi ở nhiệt độ thường.
www.themegallery.com
Company Logo
3. Tính chất lý hóa
Tỷ trọng: đa số nhỏ hơn 1. Một số lớn hơn 1: Quế, đinh hương, hương
nhu.
Tỷ lệ thành phần chính (aldehyd cinnamic, eugenol) quyết định tỷ trọng
tinh dầu. Nếu hàm lượng các thành phần chính thấp, những tinh dầu
này có thể trở thành nhẹ hơn nước.
* Độ tan: Không tan, hay đúng hơn ít tan trong nước, tan trong alcol và
các dung môi hữu cơ khác.
www.themegallery.com
Company Logo
* Độ sôi: Phụ thuộc và thành phần cấu tạo, có thể dùng phương pháp
cất phân đoạn để tách riêng từng thành phần trong tinh dầu.
* Năng suất quay cực cao, tả tuyền hoặc hữu tuyền.
* Chỉ số khúc xạ: 1,450 – 1,560
* Rất dễ oxy hóa, sự oxy hóa thường xảy ra cùng với sự trùng hiệp
hóa, tinh dầu sẽ chuyển thành chất nhựa.
* Một số thành phần chính trong tinh dầu cho các phản ứng đặc hiệu
của nhóm chức, tạo thành các sản phẩm kết tinh hay cho màu, dựa
vào đặc tính này để định tính và định lượng các thành phần chính trong
tinh dầu.
www.themegallery.com
Company Logo
4. Trạng thái thiên nhiên và vai trò của tinh dầu đối với cây
Đặc biệt tập trung nhiều ở mốt số họ: Họ Hoa tán – Apiaceae, họ
Cúc – Asterceae, họ Hoa môi – Lamiaceae, họ Long não –
Lauraceae....
Một số động vật cũng có tinh dầu: cà cuống, Hươu xạ...
www.themegallery.com
Company Logo
* Lá: Bạc hà, tràm, bạch đàn
www.themegallery.com
Company Logo
* Bộ phận trên mặt đất: Bạc hà, Hương nhu...
www.themegallery.com
Company Logo
Hoa: hoa hồng, hoa nhài, hoa bưởi..
www.themegallery.com
Company Logo
Nụ hoa: đinh hương
www.themegallery.com
Company Logo
Quả: Sa nhân, thảo quả...
www.themegallery.com
Company Logo
Vỏ quả: Cam chanh....
www.themegallery.com
Company Logo
Vỏ thân: Quế....
www.themegallery.com
Company Logo
Gỗ: Long não...
www.themegallery.com
Company Logo
Rễ: Thiên niên kiện...
www.themegallery.com
Company Logo
Thân rễ: Gừng, nghệ...
www.themegallery.com
Company Logo
3. Tinh dầu được tạo thành trong các bộ phận tiết của cây:
* Tế bào tiết:
- Ở biểu bì cánh hoa: Hoa hồng
- Nằm sâu trong các mô: Quế, long não...
* Lông tiết: Họ Lamiaceae: Hương nhu
* Túi tiết: Họ Myrtaceae: Tràm, bạch đàn,...
* Ống tiết: Họ Apiaceae: Tiểu hồi, hạt mùi...
4. Hàm lượng tinh dầu
Thường dao động từ 0,1% đến 2%. Một số trường hợp trên 5% như
quả hồi (5-10%) và đinh hương (15-25%).
www.themegallery.com
Company Logo
5. Trong cùng một cây thành phần hóa học tinh dầu
ở trong các bộ phận khác nhau có thể giống nhau về mặt định tính: tinh
dầu vỏ và lá quế Cinnamomum cassia (đều là aldehyd cinnamic)
nhưng cũng rất khác nhau: tinh dầu vỏ và lá quế Cinnamomum
zeylanicum (vỏ: aldehyd cinnamic, lá: eugenol).
www.themegallery.com
Company Logo
6. Vai trò tinh dầu trong cây:
Có nhiều tác giả cho rằng tinh dầu đóng vai trò quyến rũ côn
trùng giúp cho sự thụ phấn của hoa. Một số khác cho rằng tinh dầu bài
tiết ra có nhiệm vụ bảo vệ cây, chống lại sự xâm nhập của nấm và các
vi sinh vật khác.
www.themegallery.com
Company Logo
