Đánh giá công tác giải quyết tranh chấp về đất đai trên địa bàn xã Hợp Tiến, huyện Đồng Hỷ, Tỉnh Thái Nguyên giai đoạn 2011 2014 (Khóa luận tốt nghiệp)
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (7.82 MB, 73 trang )
I H C THÁI NGUYÊN
TR
NG
I H C NÔNG LÂM
-----------
-----------
TRI U TH NHUNG
Tên
tài:
ÁNH GIÁ CÔNG TÁC GI I QUY T TRANH CH P
TRÊN
A BÀN XÃ H P TI N, HUY N
T AI
NG H ,
T NH THÁI NGUYÊN GIAI O N 2011-2014
KHÓA LU N T T NGHI P
H
ào t o
IH C
: Chính quy
a chính môi tr
ng
Chuyên ngành
:
Khoa
: Qu n lý Tài nguyên
Khóa h c
: 2011 - 2015
Gi ng viên h
ng d n : TS. V Th Thanh Th y
Thái Nguyên – 2015
i
L IC M
N
Em xin trân thành c m n các th y giáo, cô giáo Khoa Qu n lý tài
nguyên, Ban Qu n lý
ào t o – Tr
ng
i h c Nông Lâm Thái Nguyên, ã
t o m i i u ki n và nhi t tình gi ng d y, h
ng d n em trong su t quá trình
h c t p và nghiên c u.
c bi t là l i c m n sâu s c nh t
Th Thanh Th y, là ng
i tr c ti p h
n cô giáo TS. V
ng d n, ch b o, t n tình giúp
em
hoàn thành bài khóa lu n này.
Em xin trân tr ng c m n
y ban nhân dân xã H p Ti n, các cô chú
cán b xã ã t o m i i u ki n thu n l i và cung c p
y
các thông tin, s
li u, tài li u trong quá trình nghiên c u lu n v n.
Cu i cùng em xin trân tr ng c m n b m , nh ng ng
gia ình và b n bè ã giúp
c u
và
i thân trong
ng viên em trong quá trình h c t p, nghiên
hoàn thành khóa lu n. Trong quá trình nghiên c u do có nh ng lý do
ch quan và khách quan nên khoá lu n không tránh kh i nh ng thi u sót và
h n ch . Em r t mong nh n
các b n sinh viên
cs
óng góp ý ki n c a các th y, cô giáo và
giúp em hoàn thành khoá lu n
c t t h n.
Thái Nguyên, tháng 05 n m 2015
Sinh viên
Tri u Th Nhung
ii
DANH M C B NG
B ng 4.1.
Hi n tr ng s d ng
t xã H p Ti n n m 2014....................... 34
B ng 4.2.
Danh sách các v tranh ch p
t ai trên
a bàn xã H p Ti n
giai o n 2011-2014 ................................................................ 38
B ng 4.3.
K t qu gi i quy t
n th v tranh ch p
t ai c a xã H p
Ti n giai o n 2011-2014 ........................................................ 39
B ng 4.4:
Tình hình tranh ch p
t ai c a xã H p Ti n giai o n 2011-
2014.......................................................................................... 40
B ng 4.5:
B ng 4.6.
Tình hình tranh ch p
t ai c a xã H p Ti n giai o n 2011-
2014 theo n i dung tranh ch p
t ai và theo xóm ................ 41
K t qu hòa gi i tranh ch p
t ai giai o n 2011-2014 trên
a bàn xã H p Ti n theo
B ng 4.7.
n v hành chính ........................... 43
K t qu hòa gi i thành công tranh ch p
t ai trên
a bàn xã
H p Ti n giai o n 2011-2014 theo n i dung tranh ch p ....... 45
B ng 4.8.
Tình hình tranh ch p
t ai gi a các ch th s d ng
t trên
a bàn xã H p Ti n giai o n 2011-2014 .............................. 47
B ng 4.9:
K t qu gi i quy t tranh ch p
t trên
B ng 4.10:
a bàn xã H p Ti n giai o n 2011-2014 ................. 48
Tình hình tranh ch p
2014 theo lo i
B ng 4.11.
K t qu hòa gi i tranh ch p
t ai c a xã H p Ti n giai o n
t ........................................................... 49
K t qu hòa gi i tranh ch p
2011-2014 theo
B ng 4.13.
t ai c a xã H p Ti n giai o n 2011-
t ..................................................................... 49
2011-2014 theo lo i
B ng 4.12.
t ai gi a các ch th s d ng
t ai c a xã H p Ti n giai o n
n v th i gian .............................................. 52
K t qu gi i quy t tranh ch p
t ai c a xã H p Ti n giai
o n 2011-2014 sau khi hòa gi i không thành ........................ 54
B ng 4.14.
T ng h p ý ki n c a ng
ch p
i dân v nguyên nhân d n
n tranh
t ai .............................................................................. 56
iii
DANH M C HÌNH
Hình 4.1: Bi u
c c u di n tích
t t nhiên xã H p Ti n ...................... 36
Hình 4.2. S
trình t gi i quy t tranh ch p t ai theo L
n m 2003
....................................................................................................... 36
Hình 4.3. Tình hình tranh ch p
t ai giai o n 2011-2014 ...................... 41
Hình 4.4. Bi u
t ng h p k t qu gi i quy t tranh ch p t ai t i xã H p
Ti n theo lo i t giai o n 2011-2014 ........................................ 50
Hình 4.5. Bi u
th hi n k t qu tranh ch p t ai c a xã H p Ti n giai
o n 2011-2014 theo th i gian ..................................................... 53
iv
DANH M C CÁC T
VI T T T
T vi t t t
UBND
Tên
y
y ban nhân dân
GCNQSD
Gi y ch ng nh n quy n s d ng
L
Lu t
t ai
Q
Quy t
nh
TP
Thanh ph
TW
Trung
MTTQVN
M t tr n t qu c Vi t Nam
HPN
H i ph n
HNCT
H i ng
SD
S d ng
DT
Di n tích
QSD
Quy n s d ng
TAND
Tòa án nhân dân
TC
Tranh ch p
THCS
Trung h c c s
TN-MT
Tài nguyên môi tr
ng
i cao tu i
t
t ai
ng
t
v
M CL C
PH N 1:
TV N
.................................................................................. 1
1.1.Tính c p thi t c a
tài .............................................................................. 1
1.2. M c tiêu c a
tài ..................................................................................... 3
1.3. Yêu c u c a
tài ...................................................................................... 3
1.4. Ý ngh a c a
tài....................................................................................... 4
PH N 2: T NG QUAN TÀI LI U NGHIÊN C U ....................................... 5
2.1.C s khoa h c ............................................................................................ 5
2.1.1. C s lý lu n c a
tài ........................................................................... 5
2.1.2.C s pháp lý c a công tác gi i quy t tranh ch p
2.1.3. M t s quy
quy t tranh ch p
t ai........................ 6
nh trong v n b n quy ph p pháp lu t v công tác gi i
t ai .................................................................................... 7
2.3. Tình hình gi i quy t tranh ch p
t ai trên ph m vi c n
c và trong t nh
Thái Nguyên .................................................................................................... 15
2.3.1. Tình hình gi i quy t tranh ch p v
t ai
Vi t Nam ........................ 15
2.3.2. Tình hình gi i quy t tranh ch p v
t ai
t nh Thái Nguyên. .......... 16
PH N 3:
3.1.
IT
it
3.1.1.
NG,N I DUNG VÀ PH
NG PHÁP NGHIÊN C U 18
ng và ph m vi nghiên c u............................................................ 18
it
ng nghiên c u ........................................................................... 18
3.1.2. Ph m vi nghiên c u............................................................................... 18
3.2. a i m và th i gian nghiên c u ............................................................. 18
3.3. N i dung nghiên c u ................................................................................ 18
3.4. Ph
ng pháp nghiên c u.......................................................................... 19
3.4.1. Ph
ng pháp thu th p s li u ................................................................ 19
3.4.2. Ph
ng pháp x lý s li u..................................................................... 19
3.4.3. Ph
ng pháp n i nghi p th ng kê x lý s li u ................................... 20
3.4.4. Ph
ng pháp bi u
............................................................................. 20
vi
PH N 4: K T QU NGHIÊN C U VÀ TH O LU N .............................. 21
4.1. i u ki n t nhiên kinh t xã h i, môi tr
4.1.1.V trí
4.1.2.
ng c a xã H p Ti n. ............ 21
a lý ............................................................................................. 21
a hình,
a m o .................................................................................. 21
4.1.3. Khí h u .................................................................................................. 22
4.1.4.Th y v n................................................................................................. 22
4.1.5. Các ngu n tài nguyên ............................................................................ 23
4.1.6. C nh quan môi tr
ng........................................................................... 24
4.1.7. Nh n xét chung ..................................................................................... 24
4.2. Kinh t xã h i ........................................................................................... 25
4.2.1. Khu v c kinh t nông nghi p ................................................................ 25
4.2.2. Khu v c kinh t công nghi p ................................................................ 25
4.2.3. Khu v c kinh t d ch v ........................................................................ 25
4.2.4. Dân s , lao
ng, vi c làm và thu nh p ................................................ 26
4.2.5. Tình hình phát tri n các khu dân c ...................................................... 26
4.2.6. Th c tr ng phát tri n c s h t ng....................................................... 27
4.1.2.
ánh giá nh ng thu n l i khó kh n và t m nh h
i u ki n t nhiên kinh t xã h i môi tr
ng t i các v n
ng c a v trí
liên quan
n
a,
t
ai .................................................................................................................... 29
4.2.Tình hình qu n lý và s d ng
4.2.1.Tình hình qu n lý
t trên
t ai trên
a bàn xã H p Ti n .................... 30
a bàn xã............................................... 30
4.2.2. Tình hình s d ng
t ai trên
a bàn xã ............................................. 32
4.2.2.Tình hình s d ng
t ai trên
a bàn xã .............................................. 34
4.3.
huy n
ánh giá công tác gi i quy t tranh ch p v
t ai c a xã H p Ti n,
ng H , t nh Thái Nguyên giai o n 2011-2014............................... 36
4.3.1. ánh giá quy trình gi i quy t tranh ch p
4.3.2.Công tác ti p nh n và gi i quy t
t ai .................................. 36
n th .............................................. 37
vii
4.3.2.
ánh giá tình hình tranh ch p
t ai c a xã H p Ti n theo giai o n
2011-2014........................................................................................................ 40
4.3.3.
ánh giá k t qu gi i quy t tranh ch p
t ai c a xã H p Ti n giai
o n 2011-2014 ............................................................................................... 42
4.3.4. Ý ki n c a ng
i dân v gi i quy t tranh ch p
t ai t i xã H p Ti n
......................................................................................................................... 55
4.4. Nh ng thu n l i, khó kh n và gi i pháp trong công tác gi i quy t tranh
ch p
t ai trên
a bàn xã H p Ti n giai o n 2011-2014 ......................... 58
PH N 5: K T LU N VÀ
NGH ............................................................. 62
5.1. K t lu n .................................................................................................... 62
5.2. Ki n ngh .................................................................................................. 63
TÀI LI U THAM KH O ............................................................................... 64
1
PH N 1
TV N
1.1.Tính c p thi t c a
tài
t ai gi m t v trí vô cùng quan tr ng
th n và s t n t i c a con ng
t
i.
i s ng v t ch t, tinh
t ai là thành ph n c a môi tr
t ai mà các y u t c a s s ng
t ai
iv i
c hình thành và phát tri n. Vì v y,
c coi là tài nguyên qu c gia, là t li u s n xu t
ph n quan tr ng c a môi tr
ng, là
ng s ng,
c bi t, là thành
a bàn phân b dân c , xây d ng các c
s kinh t , v n hóa, an ninh, qu c phòng.
t ai là s n ph m c a t nhiên có tr
c lao
ng và cùng quá trình
l ch s phát tri n kinh t xã h i, là i u ki n chung c a lao
vai trò quan tr ng tr ng quy t
ai có nh ng tính ch t
có v trí c
con ng
i.
t
c tr ng là ngu n tài nguyên có gi i h n v s l
nh trong không gian, không th di chuy n
i. Là t li u s n xu t không gì có th thay th
càng
c ông
con ng
i ngày càng t ng lên.
o con ng
nh quy n s h u
là c n c
t ai óng
nh s t n t i, phát tri n c a loài ng
nông nghi p. Nh có vai trò to l n c a
quy
ng.
c theo ý mu n c a
c
c bi t là ngành
t ai mà giá tr c a
t ai ngày
i trú tr ng, xã h i quan tâm,nhu c u v
t ai
c bi t h n khi lu t
c tính b ng ti n,
tính thu thì giá tr c a
ng,
t ai
t ai 1993 ra
i có
t ai tr thành hàng hóa,
t ai càng t ng, các quan h xã h i v
t ai ngày càng a d ng và ph c t p.
Xu t phát t v trí và t m quan tr ng c a
luôn luôn quan tâm và
a ra nhi u ch tr
ch t ch , khai thác có hi u qu qu
a pháp lu t
t ai,
t ai
ng và Nhà n
ng, chính sách pháp lu t
ng th i t ch c ch
c ta
qu n lý
o th c hi n
t ai i vào th c ti ntrong quá trình qu n lý và s d ng
ai. Thông qua ó ã thu
d ng có hi u qu qu
t
c nhi u thành t u quan tr ng nh : khai thác và s
t, ph c v phát tri n kinh t xã h i, nâng cao
nhân dân, th c hi n s h u toàn dân v
t ai, t ng b
i s ng
c xây d ng và hoàn
2
thi n h th ng pháp lu t v
s d ng
t ai, i u ch nh các m i quan h trong qu n lí và
t. Tuy nhiên, th c ti n vi c qu n lý nhà n
chuy n sang n n kinh t th tr
ng theo
ph c t p các m i quan h v
c bi t khi
thì giá tr c a
ch p
nh h
cv
t ai hi n nay khi
ng xã h i ch ngh a ngày càng
t ai phát tri n a d ng và phong phú.
t ai
c xác
nh có giá làm c n c tính các lo i thu
t ai ngày càng t ng lên, phát sinh nhi u mâu thu n, tranh
t ai x y ra th
dân, làm nh h
ng
Ngày nay
ng xuyên h n gây m t oàn k t trong n i b nhân
n tình hình an ninh tr t t .
t ai v n là
tài nóng b ng c a các
it
ng tranh ch p
nh t là nh ng n m g n ây, vi c tranh ch p, khi u n i, t cáo v
t ai di n
ra ph c t p, a d ng, gay g t trên di n r ng nh gi a cá nhân v i cá nhân, cá
nhân v i t ch c. Nguyên nhân là do yêu c u th c t c a xã h i, kinh t ngày
càng phát tri n, giá tr c a
t ai ngày càng t ng. Tranh ch p
nh ng h u qu n ng n , nh h
không t t
ng
n tr t t , an toàn xã h i, gây tác
t ai c ng nh
th c hi n m t cách tri t
ng l i, chính sách c a Nhà n
và c n thi t:
m b o cho ng
t ai có ý ngh a r t quan tr ng
i dân yên tâm s n xu t;
phát tri n s n xu t; b o v
u t v v n và công
c i t o b i b tài nguyên qu c gia; b o v
ng s ng. Góp ph n hoàn thi n và n
và vi c s d ng
nh quan h
t ai v lâu dài
t có hi u qu .
Xã H pTi n là m t xã mi n núi thu c huy n
ng H , t nh Thái
Nguyên. Trong nh ng n m g n ây công tác qu n lý nhà n
c các c p chính quy n
m t s k t qu nh t
ph
c không
.
Vì v y công tác gi i quy t tranh ch p
môi tr
ng
n tâm lý, tinh th n trong n i b nhân dân và làm cho nh ng quy
nh pháp lu t v
s c
t ai gây ra
c v
c bi t quan tâm và chú tr ng. Vì v y ã
t ai
t
nh góp ph n vào vi c phát tri n kinh t xã h i c a
ng. Song bên c nh ó c ng t n t i nhi u khó kh n v
c
a
ng m c trong quá
3
trình qu n lý và s d ng
t ai luôn là v n
t ai.
n i c m, b c xúc.
Nh n th c
c t m quan tr ng c a công tác gi i quy t tranh ch p
ai, t yêu c u th c ti n,
s
c bi t là vi c gi i quy t các tranh ch p v
c s nh t trí c a Ban giám hi u nhà tr
ng ý c a Ban ch nhi m Khoa Qu n Lý Tài Nguyên – Tr
Nông Lâm Thái Nguyên, em ã ti n hành nghiên c u
tác gi i quy t tranh ch p
t ai trên
c a
a ph
ng
ng
c
ih c
tài: “ ánh giá công
a bàn xã H p Ti n, huy n
t nh Thái Nguyên giai o n 2011-2014”
quy t c ng nh tìm ra ph
ng,
t
ng H ,
tìm hi u sâu h n v công tác gi i
ng án giúp công tác gi i quy t tranh ch p
t ai
t hi u qu cao.
1.2. M c tiêu c a
tài
- M c tiêu t ng quát
ánh giá th c tr ng gi i quy t tranh ch p
a bàn xã H p Ti n, huy n
2014. T
lu t nhà n
ng H , t nh Thái Nguyên giai o n 2011-
ó rút ra k t lu n, bài h c kinh nghi m,
gi i quy t tranh ch p
t ai trong qu n lý trên
t ai trên
xu t ý ki n v công tác
a bàn góp ph n hoàn thi n h th ng pháp
c và công tác qu n lý nhà n
cv
t ai.
- M c tiêu c th
+Tìm hi u và ánh giá tình hình gi i quy t tranh ch p v
quá trình qu n lý và s d ng
t
xã H p Ti n.
+Tìn hi u và phân tích nh ng nguyên nhân d n
trên
t ai trong
n tranh ch p
t ai
a bàn xã.
+
xu t m t s gi i pháp phù h p v i tình tr ng
a ph
nâng cao hi u qu công tác gi i quy t các v tranh ch p v
ng góp ph n
t ai c a xã H p
Ti n trong th i gian t i.
1.3. Yêu c u c a
-N m
tài
c tình hình các v tranh ch p
Ti n giai o n 2011-2014.
t ai trên
a bàn xã H p
4
m b o s li u, tài li u
-
y
chính xác và khách quan.
- Ph n ánh úng th c tr ng gi i quy t tranh ch p
ph
t ai c a
a
ng.
- T ng h p và phân tích
trình th c hi n công tác
phù h p v i th c t c a
1.4. Ý ngh a c a
c nh ng thu n l i, khó kh n trong quá
a ra nh ng ki n ngh ,
a ph
xu t mang tính kh thi và
ng.
tài
-Ý ngh a trong h c t p và nghiên c u:
+ C ng c ki n th c nh ng môn ã
c h c trong nhà tr
ng b ng vi c
áp d ng tr c ti p và gián ti p ki n th c và i u ki n th c ti n c a a ph
+N m
c trình t th t c trong công tác gi i quy t tranh ch p
ng.
t ai.
+ H c h i nh ng kinh nghi m, cách giao ti p trong quá trình th c t p
t i
a ph
ng.
+ C h i tìm hi u thêm nh ng v n
v
liên quan
n qu n lý nhà n
c
c nh ng k t qu trong công tác gi i quy t tranh ch p
t
t ai.
-Ý ngh a th c ti n:
+ ánh giá
ai trên
a bàn xã H p Ti n giai o n 2011-2014.
+ Góp ph n
tranh ch p
xu t các gi i pháp nâng cao hi u qu công tác gi i quy t
t ai ph c v vi c qu n lý và s d ng
càng hi u qu h n.
t c a xã H p Ti n ngày
5
PH N 2
T NG QUAN TÀI LI U NGHIÊN C U
2.1.C s khoa h c
2.1.1. C s lý lu n c a
Lu t
im i
tài
t ai c a n
tn
c ta
c ra
i t nh ng n m
c 1986. Ch vài n m sau khi tri n khai s nghi p
h i ph i xây d ng Lu t
n nay lu t
i b xung cho phù h p v i s phát tri n c a
T nhi u n m nay, tình hình tranh ch p
c
ng, Nhà n
1988, Lu t
nh, Ch th nh m s a
phát tri n,
hình th c t v kinh t , xã h i, chính tr
c.
ra
i c a Lu t
im i
tn
c
phù h p v i tình
c th hi n ch y u thông qua
t tr
c
n các mâu thu n có th
l i…. Bên c nh ó, Lu t
do l ch s , các
t ai 2003 ban
ng d n thi hành ây là
nh ng v n ki n có tính ch t pháp lý r t quan tr ng nh m quy
is
d ng
lý và s d ng
n
c, góp ph n
t ai c ng
ã và ang phát sinh nhi u mâu thu n
hành, kèm theo nhi u v n b n pháp lý b sung, h
ng
t ai
t ai.
Có nhi u nguyên nhân d n
qu n lý và s
b c bách
t ai 2003 cùng v i nhi u Ngh
t ai. Và các mâu thu n ó
chính sách, ch
tn
i, b sung hoàn thi n các chính sách v
nh các chính sách khác
các v tranh ch p v
t ai ã có nhi u
t ai luôn là v n
c và toàn xã h i quan tâm. S
t ai 1993 và nay là Lu t
trong quan h
i m i òi
t ai m i nh m t o hành lang pháp lý cho quan h
t ai ph c v phát tri n n n kinh t . Cho
l ns a
u c a ti n trình
d ng
t h p lý, hi u qu ;
nh ch
m b o quy n và ngh a v
cho
t, cho nh ng quan h xã h i phát sinh trong quá trình qu n
t di n ra phù h p h n v i quy n và l i ích h p pháp c a Nhà
n
nh xã h i, t ng c
ng quan h
s n xu t.
ng th i t o
hành lang pháp lý i u ch nh các quan h v
t ai trong th i k CNH -
H H, h i nh p n n kinh t th gi i c a
c (Nguy n Kh c Thái S n,
tn
2007)“ Gi i quy t tranh ch p, khi u n i, t cáo v
n i dung qu n lý Nhà n
cv
t ai ã
c quy
t ai là m t trong nh ng
nh trong Lu t
t ai
6
2003. Gi i quy t tranh ch p, khi u n i, t cáo v
n i dung c a công tác qu n lý Nhà n
c quan nhà n
c
iv i
t ai v i ý ngh a là m t
t ai, là ho t
c có th m quy n nh m gi i quy t các b t
trong n i b các t
ch c, h
tìm ra các gi i pháp úng
quy n l i b xâm ph m,
vi vi ph m Lu t
ng c a các
ng, mâu thu n
gia ình và cá nhân tham gia quan h
t ai
n trên c s pháp lu t nh m ph c h i l i các
ng th i truy c u trách nhi m pháp lý
i v i hành
t ai” (Nguy n Kh c Thái S n, 2007)[10]
Trong nh ng n m g n ây, tình hình tranh ch p c a công dân trong
l nh v c
n
t ai di n ra gay g t, ph c t p
h u h t các
c, nhi u n i ã tr thành i m nóng. S l
c quan
Trung
ng
nv
tc pg i
a ph
ng. S l
n khi u n i tr c ti p t i phòng ti p công dân c a các
c quan có xu h
v l n chi m
ng gia t ng, n i dung
t, òi l i
trên n u không
thi u tin t
ng trong c
n các
ng nhi u, n i dung th hi n tính b c xúc gay g t, không
ch p nh n v i cách gi i quy t c a chính quy n
dân
a ph
cx
t, ranh gi i
a ph
ng công
ng, các
n t p trung nhi u vào các n i dung
t, v quy n s
d ng
t…Tình hình
lý k p th i s r t ph c t p, gây tâm lý hoang mang,
ng vào chính quy n, nh h
ng
n quy n, l i ích h p pháp c a
công dân và l i ích qu c gia.
2.1.2.C s pháp lý c a công tác gi i quy t tranh ch p
Hi n pháp n
quy
c
c c ng hòa xã h i ch ngh a Vi t Nam n m 1992, i u 2
nh rõ:”Nhà n
c qu n lý xã h i b ng pháp lu t,không ng ng t ng
ng pháp ch xã h i ch ngh a…”.M i m i quan h
quan h pháp lu t, vì th quan h xã h i v
quy ph m pháp lu t v
ai thu c s h u toàn dân do nhà n
- Lu t
m ts
u b chi ph i b i
t ai c ng b chi ph i v i các
t ai.
C ng t i hi n pháp n m 1992, ch
theo pháp lu t
t ai
ng II i u 17, 18 quy
nh : “
t
c th ng nh t qu n lý theo quy ho ch và
m b o s d ng úng m c ích và có hi u qu …”.
t ai 2003 thay th cho lu t
i u c a lu t
vào ngày 01/7/2014.
t ai 1993, lu t s a
i b sung
t ai n m 1998, và n m 2001 chính th c có hi u l c
7
- Lu t T t ng dân s 2004.
-Lu t s a
i b xung m t s
i u c a lu t
t ai 1993 vào n m 1998.
-Lu t s a
i b xung m t s
i u c a lu t
t ai 1993 vào n m 2001.
- Ngh
nh 181/N -CP c a Chính ph v h
ng d n thi hành Lu t
t ai 2003.
- Ngh
nh 105/2009/N -CP ngày 11 tháng 11 n m 2009 v x ph t
vi ph m hành chính trong l nh v c
- Ngh
t ai.
nh 160/1999/N -CP ngày 18/10/1999 quy
s i u c a pháp l nh v t ch c và ho t
ng hòa gi i
c s .
- Thông t 01/2005/TT-BTNMT ngày 13/04/2005 v
hi n m t s
i u c a Ngh
d n thi hành Lu t
nh chi ti t m t
h
ng d n th c
nh 181/2004/N -CP ngày 26/10/2004 v h
ng
t ai 2003 c a Chính ph .
- Thông t s
01/2002/TTLT-TANDTC-VKSNDTC-TC C ngày 03
tháng 01 n m 2002 c a Toà án nhân dân t i cao, Vi n ki m sát nhân dân t i
cao, T ng c c
a chính h
ng d n v th m quy n c a toà án nhân dân trong
vi c gi i quy t các tranh ch p liên quan
- Ngh
n quy n s d ng
t.
nh s 84/ 2007/N -CP ngày 25/5/2007 c a Chính ph quy
nh b sung v vi c c p – Gi y ch ng nh n quy n s d ng
t, th c hi n quy n s d ng
nh c khi Nhà n
c thu h i
t, trình t , th t c b i th
t, thu h i
ng, h tr tái
t và gi i quy t khi u n i v
t ai do
Chính ph ban hành
2.1.3. M t s quy
nh trong v n b n quy ph p pháp lu t v công tác gi i
quy t tranh ch p
t ai
2.1.3.1. Khái ni m v tranh ch p
Theo Kho n 26,
t ai
i u 4 Lu t
t ai 2003 thì: “Tranh ch p
tranh ch p v quy n và ngh a v c a ng
bên trong quan h
is
t ai”.( Qu c h i, 2003)[4]
d ng
t ai là
t gi a hai ho c nhi u
8
“Tranh ch p
vào quan h
t ai là tranh ch p phát sinh gi a các ch th
tham gia
t ai v quy n và ngh a v trong quá trình qu n lý và s d ng
t” (Nguy n Th L i, 2011)[9]
Trong th c t , TC
quy n s d ng m t khu
h
c hi u là s tranh ch p v quy n qu n lý,
t c th mà m i bên
ng quy n ó do pháp lu t quy
nhau t
u cho r ng mình ph i
c
nh và b o h . Vì v y, h không th cùng
gi i quy t các tranh ch p ó mà ph i yêu c u c quan có th m quy n
gi i quy t.
2.1.3.2. Nguyên nhân d n
n tranh ch p
t ai
+ Nguyên nhân khách quan
- Ngu n g c và quá trình s d ng
t lâu
i ch a xác
nh rõ ranh
gi i, vi c qu n lý và s d ng tr i qua t ng giai o n phát tri n c a l ch
s
tn
c.
- Quy
nh v qu n lý và s
d ng
t ai ch a
ng b , còn ch ng
chéo, ch a thi t l p m t b ng pháp lý.
- S
hi u bi t v pháp lu t
t ai c a h u h t ng
i dân trong huy n
còn kém.
- S bi n
ng v dân s làm cho nhu c u s d ng
t ngày càng t ng.
+ Nguyên nhân ch quan
- H s t n t các n m tr
c.
- Gi i quy t các mâu thu n trong nhân dân ch a tri t
và th a áng,
m t s h dân khi u n i lên trên.
- Công tác qu n lý
t ai
m t s n i còn y u, không th
ng xuyên
ki m tra, rà soát trong nhân dân.
- Tuyên truy n, ph bi n pháp lu t v
t ai cho nhân dân ch a
chú tr ng.
2.1.3.3. Các lo i hình tranh ch p
t ai
- Tranh ch p th a k v quy n s d ng
t.
c
9
- Tranh ch p v quy n và ngh a v phát sinh trong quá trình s d ng
-Tranh ch p tr
ng h p chuy n nh
- Tranh ch p có liên quan
ng cho m
t.
n cho thuê.
n công tác gi i phóng m t b ng.
- Tranh ch p quy n s d ng
t, tài s n g n li n v i quy n s
t khi
v ch ng ly hôn.[7]
2.1.3.4. Các d ng tranh ch p
-Tranh ch p v quy n s d ng
t có liên quan
n tranh ch p v
a
gi i hành chính.
-Tranh ch p òi l i
t, òi l i tài s n g n li n v i quy n s d ng
-Tranh ch p gi a các nông tr
t khác v i nhan dân
a ph
ng, lâm tr
t.
2.1.3.5. Nguyên t c gi i quy t tranh ch p
mb o
t ai thu c s
cho ch s h u, Nhà n
ng và các t ch c s d ng
ng.
-Tranh ch p v m c ích s d ng
-
t ai
h u toàn dân, Nhà n
m b o l i ích cho ng
khích vi c t hòa gi i, th
-
m b o quy n t
- n
i s d ng
ng l
ng
i c c u s d ng
i
t, nh t là l i ích kinh t , khuy n
v i vi c t ch c l i
nông thôn có vi c làm phù h p v i quá
t và c c u kinh t theo h
- Tranh ch p v quy n s d ng
ng CNH – H H.
t ai.
t mà
ng s có gi y ch ng nh n
t ho c có 1 trong các lo i gi y t quy
và 5 i u 50 c a L
t ã giao cho ng
ng s .
2.1.3.6. Th m quy n gi i quy t tranh ch p
quy n s d ng
i di n
ng trong n i b qu n chúng nhân dân.
nh o t c a
s n xu t, t o i u ki n cho lao
i
t ai.
nh kinh t , xã h i, g n vi c gi i quy t TC
trình chuy n
c là ng
c không th a nh n vi c òi l i
khác s d ng trong quá trình th c hi n chính sách
-
t.
nh t i các kho n 1, 2
2003 và tranh ch p v tài s n g n li n v i
th m quy n c a Tòa án nhân dân.
t thì thu c
10
- Tranh ch p v quy n s d ng
ho c 1 trong các lo i gi y t quy
L
t mà
ng s không có GCNQSD
nh t i các kho n 1, 2 và 5 i u 50 c a
2003 thì thu c th m quy n gi i quy t c a UBND các c p nh sau:
+ C p xã: gi i quy t
m c hòa gi i
+ C p huy n: gi i quy t
nhân, c ng
Tr
i v i tranh ch p
t ai gi a h gia ình, cá
ng dân c v i nhau.
ng h p không
ng ý v i Q
gi i quy t c a Ch t ch UBND
huy n, qu n, th xã, TP thu c t nh thì các bên tranh ch p có quy n g i
n
xin gi i quy t tranh ch p lên Ch t ch UBND t nh, TP tr c thu c TW.
+ C p t nh: gi i quy t
giáo, ng
n
i Vi t Nam
i v i tranh ch p
nh c
n
t ai gi a t ch c, c s tôn
c ngoài, t ch c n
c ngoài v i nhau ho c gi a t ch c, c s tôn giáo, ng
c
n
c ngoài, t ch c n
c ng
c ngoài, cá nhân n
c ngoài, cá nhân
i Vi t Nam
nh
c ngoài v i HG , cá nhân,
ng dân c .
Tr
ng h p không
ng ý v i Q gi i quy t c a Ch t ch UBND t nh,
TP tr c thu c TW thì các bên tranh ch p có quy n g i
tranh ch p
t ai
C nc
n B Tài nguyên và Môi tr
gi i quy t tranh ch p
lo i gi y t quy
ng.
t ai trong tr
ch p không có gi y ch ng nh n quy n s d ng
n xin gi i quy t
ng h p các bên tranh
t ho c không có 1 trong các
nh t i các kho n 1, 2 và 5 i u 50 c a lu t
gi i quy t tranh ch p
t ai thì vi c
c th c hi n d a theo các c n c :
1. Ch ng c v ngu n g c và quá trình SD
t do các bên tranh ch p
a ra.
2. Ý ki n c a H i
ph
ng t v n gi i quy t tranh ch p
ng, th tr n do UBND xã, ph
ng, th tr n thành l p g m có:
a. Ch t ch ho c Phó ch t ch UBND xã, ph
H i
ng.
b.
t ai c a xã,
i di n c a MTTQVN xã, ph
ng, th tr n.
ng, th tr n là Ch t ch
11
c. T tr
buôn, phum, sóc
d.
ng t dân ph
i v i khu v c ô th , tr
i v i khu v c nông thôn.
i di n c a m t s h dân sinh s ng lâu
bi t rõ v ngu n g c quá trình SD
e. Cán b
ng, th tr n
t ó.
ng, th tr n.
t mà các bên tranh ch p ang SD ngoài DT
có tranh ch p và bình quân DT
t cho 1 nhân kh u t i
4. S phù h p c a hi n tr ng SD th a
t chi ti t ã
a ph
t ang
ng.
t ang có tranh ch p v i quy
c xét duy t.
5. Chính sách u ãi ng
6. Quy
i t i xã, ph
i v i th a
a chính, cán b t pháp xã, ph
3. Th c t DT
ho ch SD
ng thôn, p, b n,
i có công c a Nhà n
nh c a pháp lu t v giao
c.
t, cho thuê
t.(Chính ph
2004)[2]
2.1.3.7 .Trình t , th t c gi i quy t tranh ch p v
Theo quy
u tiên th
ng
nh c a pháp lu t hi n hành, khi x y ra tranh ch p
c quy
t ai
1. Nhà n
2. Tranh ch p
t ai thông qua hòa gi i
t ai t hòa gi i ho c
c s .
t ai mà các bên tranh ch p không hòa gi i
ng, th tr n n i có
c thì
t tranh ch p.
ng, th tr n có trách nhi m ph i h p v i MTTQVN và
các t ch c thành viên c a MTTQ, các t ch c xã h i khác
ph
nh 181 ngày
t ai 2003 quy nh v công tác hòa gi i tranh ch p
n UBND xã, ph
UBND xã, ph
ch p
t
ng h p hòa gi i không thành m i gi i quy t
c khuy n khích các bên tranh ch p
gi i quy t tranh ch p
n
nh c th t i i u 135 Lu t
nh c a pháp lu t.
T i i u 135 Lu t
g i
c quy
nh chi ti t thêm t i i u 159 Ngh
29/10/2004 c a Chính ph . Tr
theo quy
t ai,
c gi i quy t b ng bi n pháp hòa gi i (th t c hòa gi i).
Hòa gi i tranh ch p
ai 2003 và
t ai.
hòa gi i tranh
t ai. Th i h n hòa gi i là 30 ngày làm vi c, k t ngày UBND xã,
ng, th tr n nh n
c
n.
12
K t qu hòa gi i tranh ch p
t ai ph i
c l p thành biên b n có ch
ký c a các bên tranh ch p và xác nh n c a UBND xã, ph
t. Tr
ph
ng h p k t qu hòa gi i khác v i hi n tr ng SD
ng, th tr n chuy n k t qu hòa gi i
quy n
gi i quy t theo quy
Tr
nh v qu n lý
c có th m
t ai.(Qu c h i 2003)[4]
c gi i quy t theo quy
nh t i
t ai 2003 nh sau:
Tranh ch p
t ai ã
1bên ho c các bên
c hòa gi i t i UBND xã, ph
ng s không nh t trí thì
1. Tranh ch p v quy n s d ng
có 1 trong các lo i gi y t quy
t mà
ng, th tr n mà
c gi i quy t nh sau:
ng s có GCNQSD
ho c
nh t i các kho n 1, 2 và 5 i u 50 c a lu t
t ai và tranh ch p tài s n khác g n li n v i
2. Tranh ch p v QSD
mà
không có 1 trong các lo i gi y t quy
lu t này
thì UBND xã,
n c quan nhà n
ng h p hòa gi i không thành thì
i u 136 Lu t
ng s
t thì do TAND gi i quy t.
không có GCNQSD
ho c
nh t i các kho n 1, 2 và 5 i u 50 c a
c gi i quy t nh sau:
a. Tr
l n
ng, th tr n n i có
ng h p UBND huy n, qu n, th xã, thành ph thu c t nh gi i quy t
u mà 1 bên ho c các bên
ng s không
ng ý v i quy t nh gi i quy t
thì có quy n khi u n i
n Ch t ch UBND t nh, thành ph tr c thu c trung
ng gi i quy t, quy t
nh c a Ch t ch UBND t nh, thành ph tr c thu c
trung
ng là quy t
b. Tr
nh gi i quy t cu i cùng.
ng h p UBND t nh thành ph tr c thu c TW gi i quy t l n
mà 1 bên ho c các bên
quy n khi u n i
Tài nguyên Môi tr
ng s không
ng ý v i quy t
n B Tài nguyên Môi tr
ng là quy t
ng, quy t
c m i quan h trong c ng
nh gi i quy t thì có
nh c a B tr
ng B
nh gi i quy t cu i cùng. (Qu c h i 2003)
2.1.3.8. M c ích ý ngh a c a gi i quy t tranh ch p
- Gi i quy t tranh ch p
u
t ai
t ai óng vai trò quan tr ng trong vi c c ng
ng dân c , góp ph n xây d ng tình làng ngh a
13
xóm, xây d ng xã h i bình yên, t ng c
ng tình oàn k t trong nhân dân,gi
gin an ninh tr t t xã h i.
- Góp ph n h n ch
n th khi u ki n, gi m b t tình tr ng g i
ki n cáo lên tòa án, c quan hành chính c p trên, giúp c quan nhà n
b t vi c gi i quy t
n
c gi m
n th , ti t ki m th i gian ti n b c c a c quan nhà n
c
và nhân dân.
- Góp ph n t ng c
ng nh n th c c a nhân dân v pháp lu t.
2.2. M t s nghiên c u liên quan
Các n i dung liên quan
và mang tính th i
cáo…v các v n
Theo
i cao.
n
n l nh v c nghiên c u c a
t ai luôn là m t
tài
tài nóng b ng, n i c m
ã có r t nhi u nh ng bài nghiên c u,
t ai nói chung và tranh ch p
tài, báo
t ai nói riêng.
c San Tuyên truy n pháp lu t(2009), khi nghiên c u v tranh
ch p, khi u n i, t cáo ã tìm ra các nguyên nhân phát sinh tranh ch p, khi u
n i, t cáo v
t ai ch y u là do s bi n
ng v ch s d ng
t, công tác
gi i phóng m t b ng có nhi u b t c p, s y u kém trong công tác thi hành
pháp lu t
t ai. S b t c p trong công tác gi i quy t khi u n i, t cáo
“Trong t ch c th c hi n pháp lu t v gi i quy t tranh ch p, khi u n i, t cáo,
nhi u
a ph
ng ch a làm t t vi c ti p dân, nh n
th theo pháp lu t v vi c n p
này
n
n n i khác, m t n i dung
ó s thi u g
tình tr ng ng
n, ch a h
ng d n c
i i khi u ki n i h t n i
n mà g i i r t nhi u c quan”. Bên c nh
ng m u, sa sút v ph m ch t
o
c c a m t b ph n cán b
công ch c; s thi u hi u bi t, ý th c ch p hành pháp lu t c a m t b ph n
nhân dân c ng là nh ng nguyên nhân ch y u gây ra tranh ch p
Nh ng nguyên nhân có tính l ch s gây ra tranh ch p
Quang Tuy n (2014)
c p
làm rõ khái ni m tranh ch p
n.
t ai
t ai[3]
c Nguy n
ng th i tác gi c ng i sâu vào phân tích,
t ai, nh ng
c tr ng c b n c a lo i tranh
14
ch p này. T
ó ki n ngh m t s gi i pháp nh m góp ph n gi i quy t tri t
các tranh ch p, khi u ki n kéo dài[12]
Theo
inh Qu c Tu n và c ng s (2014), “ Nghiên c u th c tr ng và
xu t gi i pháp nâng cao hi u qu gi i quy t tranh ch p
hi n nay”. Qua nghiên c u,
quy t tranh ch p
ch a
t ai trong giai o n
tài ã ch ra nh ng t n t i c a công tác gi i
t ai hi n nay là: “ Công tác hòa gi i
nhi u
c quan tâm úng m c, hi u qu ch a cao, h s
i ng cán b làm công tác gi i quy t tranh ch p
n ng l c, nh n th c pháp lu t ch a
ng nh t...”.
ch y u gây khó kh n cho công tác hòa gi i
trên, báo cáo ã
các
a ph
ng
a chính ch a
,
t ai còn y u kém v
ây là nh ng nguyên nhân
a ph
ng. T th c tr ng
xu t nhóm gi i pháp v chính sách pháp lu t và nhóm gi i
pháp v t ch c th c hi n nh m nâng cao hi u qu gi i quy t tranh ch p
t
ai[11]
Nghiên c u v công tác hòa gi i, Nguy n Quang Tuy n và c ng s
(2013), ã ch ra m t s h n ch c a công tác hòa gi i nh sau: “Khi không
có nh ng bi n pháp b o v nh
toà án, bên m nh có th ép bên y u làm
theo các yêu c u c a h . Khi hoà gi i quá t p trung vào l i ích cá nhân c a
các bên liên quan có th b qua các l i ích chung c a c ng
ng. D
i s c ép
gi i quy t tranh ch p m t cách êm th m và nhanh chóng, nh ng hành
sai trái có th không
c x lý úng m c. Hoà gi i có th áp
th c phân bi t
(v gi i, dân t c,
ph
ng
i x
t ra b i các già làng, tr
cùng m t c ng
t m t s hình
ng c p v.v.) theo lu t t c
ng b n. Hoà gi i không
k t qu , có nguy c t n th i gian và có th còn làm t ng m c
c a tranh ch p. Trong tr
ng
m bào s
i
a
n
nghiêm tr ng
ng h p m t trong các bên liên quan không thu c
ng, không hi u và tuân th nh ng quy t c
a ph
ng t i
n i x y ra tranh ch p thì hoà gi i có th không mang l i k t qu gì”. D a trên
15
nh ng phân tích trên, nghiên c u ã
góp ph n gi i quy t tranh ch p
a ra các ki n ngh cho c i cách, nh m
t ai
t hi u qu [13]
2.3. Tình hình gi i quy t tranh ch p
t ai trên ph m vi c n
c và
trong t nh Thái Nguyên
2.3.1. Tình hình gi i quy t tranh ch p v
K t khi n
n m g n
nh
Vi t Nam
c ta chuy n sang n n kinh t th tr
ây tình hình TC
t p v tính ch t, nh t là
TC
t ai
ngày càng gia t ng v
nh ng vùng ang
v
t; TC
di n ra gay g t và phát sinh h u h t các
t ai, nhi u v
c l i ích c a Nhà n
nhiên, t
n m 2008
trong c n
n nay, s
c, riêng t i B
t ai th
v
các v
vi c tranh ch p, khi u n i, t
lý gi i quy t theo th
n nh n
n
ng
c hàng n m. B Tài
t c s th m 307.912 v vi c, trong ó s
t ai là 69.806 v vi c, chi m 22,70%[8]
n l nh v c tài nguyên và môi tr
ng.
xong 2.626/3.628 v vi c thu c th m quy n, trách nhi m
Trong ó, B
cáo
n th vào n m 2011. Tòa án các
Trong n m 2014, toàn ngành ã ti p nh n 14.066 l
t cáo liên quan
t
TN-MT, s v vi c tranh ch p, khi u n i, t cáo
ng ã ti p nh n 5298
v vi c tranh ch p liên quan
c gi i quy t d t i m, b o
vi c tranh ch p, khi u n i, t cáo v
ng chi m 98% t ng s
nguyên và Môi tr
c p ã th
vi c ã
c, quy n và l i ích h p pháp c a công dân. Tuy
ai chi m kho ng 60-70% t ng s
ai (t
i, chuy n
ng.
Trong l nh v c
v
ng và ph c
t; tranh ch p do l n, chi m
t và tài s n g n li n v i
trong các v án ly hôn... Các TC
a ph
l
ng chuy n
ng, chothuê, th a k , th ch p quy n s d ng
d ng
s
c bi t là nh ng
ô th hóa nhanh. Các d ng
ph bi n trong th c t là: tranh ch p h p
t; tranh ch p quy n s
ng,
ã ti p nh n 4.021 l
ng n m 2013), 98% s
t
t
n th khi u n i,
n nay, ã gi i quy t
c giao ( t 72%).
n th khi u n i, t cáo, tranh ch p
n thu c l nh v c
t
t ai. Qua phân lo i
16
n trùng, không
có 2.527
n
i u ki n x lý (chi m 62,84%). Trong 1.494
i u ki n x lý, có 14 v vi c Th t
ng Chính ph giao, 20 v vi c
thu c th m quy n và trách nhi m gi i quy t c a B .
12/14 v vi c Th t
ã th m tra, xác minh
ng Chính ph . ã th m tra xác minh 17/20 v vi c thu c
th m quy n, trách nhi m gi i quy t[6]
V i tình hình nh v y, n u không x lý k p th i, úng theo các quy
nh c a pháp lu t thì s
quy n c a ng
gây tâm lý hoang mang, thi u tin t
i dân, nh h
ng
ng vào chính
n quy n và l i ích h p pháp c a công dân
và l i ích c a qu c gia.
2.3.2. Tình hình gi i quy t tranh ch p v
t ai
Tình hình gi i quy t tranh ch p v
Nguyên n m 2013 là t
th v TC
ng
t nh Thái Nguyên.
t ai trên
a bàn t nh Thái
i ph c t p. S TN-MT ã ti p nh n 308
n
. Trong quá trình ti p nh n và gi i quy t h s t i b ph n m t
c a, các
n v chuyên môn c a s
quy t và tr
các h
ã k p th i tham m u th m
nh, gi i
s th t c hành chính theo úng th i gian quy
nh, t o
i u ki n thu n l i cho các t ch c và cá nhân trong vi c th c hi n các th
t c hành chính thu c th m quy n gi i quy t c a S .
N m 2013, S
ông ng
cáo 06
ã ti p 91 l
i. Ti p nh n 119
n, TC
06
11 th m quy n: 33
t v i 101 công dân, trong ó có 09 l
n b ng 95 v , (trong ó khi u n i: 107
n); s l
ng
n th
ông ng
i: 11
n không
quy t là 41
n thu c
nh 31
n, 01
n,
t
i u ki n gi i quy t và không thu c th m quy n gi i
n b ng 37 v , S
ãh
ng d n
quan có th m quy n gi i quy t theo quy
nh.
ng s
g i
ng th i S
ph i h p v i c p huy n gi i quy t khi u n i, t cáo và TC
m i phát sinh 95 v .
n, t
n ( trong ó, UBND t nh chuy n gi i quy t 32
n t cáo) ã ti n hành xác minh gi i quy t theo úng quy
94%;
n;
t
n nay, sau khi có Quy t
n
n úng c
ã t ng c
ng
ngay t
khi
nh gi i quy t c a Ch t ch
17
UBND huy n, các v vi c trên không ti p t c khi u n i
t nh.( S
Tài nguyên - Môi tr
vi c quá ph c t p, liên quan
ch a
s
t ch UBND
ng t nh Thái Nguyên, 2013)[5]
Bên c nh ó v n còn nh ng
v
n Ch
n th ch a
n nhi u
it
c gi i quy t là n i dung
ng s
d ng
t; ng
ng tình v i k t qu gi i quy t c a c quan gi i quy t tranh ch p
và ti p t c g i
n
ngh lên c p trên
i dân
c
c gi i quy t; các c quan
gi i quy t ch a th c s t p trung và c g ng gi i quy t d t i m các v vi c
d n
n tình tr ng kéo dài, v
v n
t n t i n u trên UBND t nh c n theo dõi sát xao h n các v vi c tranh
ch p trên
a bàn t nh
t
t c p ch a gi i quy t
ó có h
c.
gi i quy t các
ng gi i quy t và quan tâm, ch
s c h n. Các c quan tr c ti p tham gia gi i quy t tranh ch p v
t p trung, n l c, c g ng h n n a
c
ng l c l
ch p v
ng và trình
t ai.
o sâu
t ai c n
gi i quy t úng và d t i m. C n t ng
chuyên môn cho
i ng cán b gi i quy t tranh
