ĐÁNH GIÁ CÔNG TÁC GIẢI QUYẾT TRANH CHẤP, KHIẾU NẠI, TỐ CÁO, VỀ ĐẤT ĐAI TRÊN ĐỊA BÀN PHƯỜNG TÂN THỊNH THÀNH PHỐ THÁI NGUYÊN GIAI ĐOẠN 20122014 (Khóa luận tốt nghiệp)

TR

I H C THÁI NGUYÊN
NG
I H C NÔNG LÂM
---------

LÊ MINH TU N

Tên

tài:

ÁNH GIÁ CÔNG TÁC GI I QUY T TRANH CH P, KHI U N I,
T

CÁO, V

T AI TRÊN

THÀNH PH

A BÀN PH

NG TÂN TH NH

THÁI NGUYÊN GIAI O N 2012-2014

KHÓA LU N T T NGHI P

IH C

H ào t o
: Chính quy
Chuyên ngành
Khoa
Khóa h c
: 2011 – 2015
Gi ng viên h ng d n : Th.S Nông Thu Huy n

Thái Nguyên, n m 2015


i

L IC M

N

Th c t p t t nghi p là m t khâu r t quan tr ng trong quá trình h c t p
c a m i sinh viên nh m h th ng l i toàn b l
d ng lý thuy t vào th c ti n, b
h c. Qua ó sinh viên ra tr
ph

c

ng ki n th c ã h c, v n

u làm quen v i nh ng ki n th c khoa

ng s hoàn thi n h n v ki n th c lý lu n,

ng pháp làm vi c, n ng l c công tác nh m áp ng nhu c u th c ti n

c a công vi c sau này.
c s giúp

c a Ban giám hi u tr

ng

i h c Nông lâm và Ban

ch nhi m khoa Qu n Lý Tài Nguyên, em ã ti n hành nghiên c u
tài:“ ánh giá công tác gi i quy t tranh ch p, khi u n i, t cáo v
a bàn ph

t ai trên

ng Tân Th nh, thành ph Thái Nguyên giai o n 2012- 2014”.

Trong su t quá trình th c t p em ã nh n

c s giúp

c a các

th y cô giáo và anh ch n i em th c t p t t nghi p.
Em xin chân thành c m n Ban giám hi u tr
Ban ch nhi m khoa Qu n lý tài nguyên và

Thu Huy n ng

i ã tr c ti p h

ng

i h c Nông lâm,

c bi t là cô giáo Th.S Nông

ng d n em hoàn thành khóa lu n t t

nghi p này.
Do trình

có h n m c dù ã r t c g ng song b n khóa lu n t t

nghi p c a em không th tránh kh i nh ng thi u sót. Em r t mong nh n
c nh ng ý ki n ch b o c a các th y cô giáo, ý ki n óng góp c a b n bè
bài khóa lu n t t nghi p c a em

c hoàn thi n h n.

Em xin chân thành c m n!
Thái Nguyên, ngày 16 tháng 04 n m 2015
Sinh viên

Lê Minh tu n

ii

DANH M C T

Stt

VIÊT T T

Tên vi t t t

Tên

y

1

GPMB

Gi i phóng m t b ng

2

UBND

3

QSD

Quy n s d ng

4

GCNQSD

Gi y ch ng nhân quy n s d ng

5

H ND

H i

ng Nhân Dân

6

N

Ngh

nh

7

TT

Thông T

8

QH

Qu c H i

9

CP

Chính ph

y ban nhân dân


iii

DANH M C CÁC B NG
B ng 4.1: Dân s theo

tu i ......................................................................... 27

Bang4.2. Hi n tr ng s d ng
Bang4.3. K t qu phân lo i

t ph

ng tân th nh n m 2014 ....................... 30

n th v

t ai ph

ng tân th nh giai o n

2012-2014........................................................................................................ 33
B ng 4.4. tình hình tranh ch p v

t ai trên

a bàn ph

ng Tân Th nh giai

o n 2012-2014 ............................................................................................... 35
Bang4.5. tình hình khi u n i v

t ai trêm

a bàn ph

ng Tân Th nh giai

o n 2012-2014 ............................................................................................... 37
Bang4.6. K t qu gi i quy t tranh ch p v

t ai trên

a bàn ph

ng Tân

Th nh giai o n 2012-2014 ............................................................................. 40
B ng 4.7.k t qu gi i quy t khi u n i v

t ai trên

a bàn ph

ng Tân

Th nh giai o n 2012-2014 ............................................................................. 42
B ng 4.8. K t qu gi i quy t t cáo v

t ai trên

a bàn ph

ng Tân Th nh

giai o n 2012-2014 ........................................................................................ 44
B ng 4.9 : T ng h p k t qu gi i quy t tranh ch p , khi u n i , t cáo v
ai trên

a bàn ph

t

ng tân th nh giai o n 2012-2014 ................................. 43

B ng 4.10. k t qu ph ng v n v nguyên nhân tranh ch p ............................ 45
B ng 4.11. K t qu ph ng v n v nguyên nhân khi u n i.............................. 46

Bang 4.12. k t qu ph ng v n v nguyên nhân t cáo.................................... 47


iv

DANH M C CÁC HÌNH
Hình 4.1. T ng h p
bàn ph

n th tranh ch p, khi u n i, t cáo v

t ai trên

a

ng tân th nh giai o n 2012-2014 .................................................... 34

Hình 4.2. Tình hình tranh ch p

t ai trên

a bàn ph

ng Tân Th nh giai

o n 2012-2014 ............................................................................................... 36
Hình 4.3. Tình hình khi u n i th hi n theo n i dung khi u n i v
a bàn ph

t ai trên

ng Tân Th nh giai o n 2012-2014…………………................36

Hình 4.4. K t qu gi i quy t

n th khi u n i trên

a bàn ph

ng Tân Th nh

giai o n 2012-2014 ........................................................................................ 42
Hình 4.5: Tình hình khi u n i th hi n theo n i dung khi u n i v
a bàn ph

t ai trên

ng Tân Th nh giai o n 2012-2014 ............................................ 38


v

M CL C
Ph n 1 M
1.1

U ............................................................................................... 1

tv n

.................................................................................................... 1

1.2. M c tiêu c a

tài .................................................................................... 3

1.3. Yêu c u c a

tài ...................................................................................... 3

1.4.Ý ngh a c a

tài ........................................................................................ 3

Ph n 2 T NG QUAN TÀI LI U ..................................................................... 4
2.1. C s khoa h c c a

tài. ......................................................................... 4

2.2. C n c pháp lý............................................................................................ 4
2.3. M t s quy inh trong v n b n quy ph m pháp lu t v công tác gi i quy t
tranh ch p, khi u n i, t cáo v
2.3.1. Tranh ch p v
2.3.2. Khi u n i v
2.3.3. T cáo v

t ai ............................................................. 6

t ai .............................................................................. 6
t ai................................................................................. 9

t ai ................................................................................... 12

2.4. Tình hình gi i quy t tranh ch p, khi u n i, t cáo v

t ai Vi t Nam ....... 16

2.4.1.Tình hình gi i quy t tranh ch p, khi u n i, t cáo v
ph

ng trên c n

t ai

1s

a

c ........................................................................................ 16

2.4.2. Tình hình gi i quy t tranh ch p, khi u n i, t cáo v

t ai

t nh Thái

Nguyên ............................................................................................................ 18
Ph n 3
3.1.
3.1.1.

IT
it
it

NG, N I DUNG VÀ PH

NG PHÁP NGHIÊN C U .. 21

ng, ph m vi nghiên c u và th i gian ti n hành ........................... 21
ng nghiên c u............................................................................ 21

3.1.2. Ph m vi nghiên c u ............................................................................... 21
3.2.

a i m và th i gian nghiên c u ............................................................ 21

3.3. N i dung nghiên c u ................................................................................ 21
3.3.1. i u ki n t nhiên, kinh t - xã h i c a ph
3.3.2.Tình hình s d ng

t t i ph

ng Tân Th nh .................. 21

ng Tân Th nh t nh Thái Nguyên ........... 21


vi

3.3.3. ánh giá công tác gi i quy t tranh ch p, t cáo, khi u n i v

t ai trên a

bàn ph ng Tân Th nh thành ph Thái Nguyên giai o n 2012-2014.................. 21
3.3.4. ánh giá nh ng thu n l i, khó kh n và

xu t các gi i pháp nâng cao

hi u qu công tác gi i quy t tranh ch p, khi u n i, t cáo v

t ai ph

ng

Tân Th nh ........................................................................................................ 22
3.4. Ph

ng pháp nghiên c u.......................................................................... 22

3.4.1. Ph

ng pháp thu th p s li u th c p ................................................... 22

3.4.2. Ph

ng pháp thu th p s li u s c p..................................................... 22

3.4.4. Ph

ng pháp x lý s li u..................................................................... 22

4.1. S l

cv

i u ki n t nhiên, kinh t - xã h i c a ph

ng Tân Th nh .. 23

4.1.1. i u ki n t nhiên ................................................................................. 23
4.1.2. i u ki n kinh t - xã h i ..................................................................... 26
4.1.3. Nh n xét chung v

i u ki n t nhiên - tài nguyên kinh t - xã h i. .... 28

4.2. Tình hình qu n lý và s d ng

t ai trên

a bàn ph

ng Tân Th nh.... 29

4.2.1.Hi n tr ng s d ng

t ai ..................................................................... 29

4.2.2.Tình hình qu n lý

t ai ....................................................................... 31

4.3. ánh giá công tác gi i quy t tranh ch p, khi u n i, t cáo v
a bàn ph

ng Tân Th nh giai o n 2012 - 2014 .......................................... 32

4.3.1. Công tác ti p nh n và phân lo i
4.3.2. Tình hình tranh ch p v
4.3.3. Tình hình khi u n i v
4.3.4.Tình hình t cáo v

n th ............................................... 32

t ai c a ph
t ai trên

t ai c a ph

ng Tân Th nh. ...................... 35

a bàn ph

ng Tân Th nh. ......... 36

ng Tân Th nh. .............................. 39

4.3.5 k t qu gi i quy t công tác tranh ch p, khi u n i, t cáo v
a bàn ph

t ai trên

ng Tân Th nh trong giai o n 2012 – 2014................................ 40

4.3.6. T ng h p k t qu gi i quy t tranh ch p, khi u n i, t cáo v
a bàn ph

t ai trên

t ai trên

ng Tân Th nh giai o n 2012-2014 ............................................ 43


vii

4.3.7. Nguyên nhân phát sinh tranh ch p, khi u n i, t cáo ........................... 44
4.4. Nh ng thu n l i, khó kh n, bi n pháp kh c ph c trong công tác gi i
quy t khi u n i t cáo tranh ch p v

t ai trên

a bàn ph

ng Tân Th nh

giai o n 2012 - 2014 ...................................................................................... 48
4.4.1. Nh ng thu n l i và khó kh n ................................................................ 48
4.4.2. M t s bi n pháp nâng cao hi u qu công tác gi i quy t tranh ch p,
khi u n i, t cáo v

t ai trên

a bàn ph

ng tân th nh giai o n 2012-2014

trong th i gian t i ............................................................................................ 49
Ph n 5 KI N NGH VÀ K T LU N. ........................................................... 51
5.1 K t lu n ..................................................................................................... 51
5.2. Ki n ngh .................................................................................................. 52
TÀI LI U THAM KH O ............................................................................... 53


1

Ph n 1
M
1.1

tv n

U

.

t ai là ngu n tài nguyên vô cùng quý giá mà thiên nhiên ban t ng
cho con ng
s ng là

i ó là món quà vô giá.

it

ng lao

ng

c áo,

t ai là t li u s n xu t
ng th i c ng là môi tr

s n xu t, m t b ph n quan tr ng c a môi tr
tiên quy t

i v i t t c các ngành s n xu t và ho t

ai là n i con ng
s ng con ng
nh

i,

t ai v a là

ng ho t

ng

t ai là i u ki n

ng c a con ng

i.

t

i xây d ng nhà c a và các công trình khác ph c v cu c
t ai là n i xây d ng c s h t ng ph c v cho s n xu t

xây d ng nhà x

dùng

ng s ng.

c bi t, là s

it

ng, nhà kho, b trí máy móc.

ng lao

ng v a là công c lao

tr ng tr t, ch n nuôi, cung c p l

c a con ng i. Không nh ng th

i v i nông nghi p
ng, là n i con ng

i

ng th c th c ph m cho cu c s ng

t ai còn là n i tàng tr các lo i khoáng s n.

Gi i quy t khi u n i, t cáo là m t l nh v c h t s c quan tr ng trong
h th ng qu n lý Nhà n

c và i u hành xã h i. Do v y th c hi n t t công

tác gi i quy t khi u n i, t cáo c a nhân dân s c ng c và t ng ni m tin c a
nhân dân vào

ng l i lãnh

oc a

ng, chính sách pháp lu t c a Nhà

n

c và th hi n m i quan h m t thi t gi a nhân dân v i

n

c. Xu t phát t v trí và t m quan tr ng c a

luôn quan tâm và

a ra nhi u ch tr

ch t ch , khai thác có hi u qu qu
lu t v

t ai c ng là c s

là c n c

t ai,

ng và Nhà n

c ta

ng chích sách pháp lu t

qu n lý

t. Vi c ban hành các quy

nh pháp

th c hi n quy n l c và ý chí c a Nhà n

m b o các quy n và l i ích h p pháp c a ng

n

ng và Nhà

i s d ng

c,

t.

c ta hi n nay, khi u n i, t cáo là m t trong nh ng quy n c b n

c a công dân ã

c Hi n pháp ghi nh n.

i u 74 Hi n pháp 1992 quy

nh: “Công dân có quy n khi u n i, t cáo v i c quan nhà n

c có th m


2

quy n v nh ng vi c làm trái pháp lu t c a c quan Nhà n
t , t ch c xã h i,

n v v trang nhân dân ho c b t c cá nhân nào. Vi c

khi u n i, t cáo ph i

c c quan nhà n

th i h n pháp lu t quy
công dân ã

c, t ch c kinh

nh…”. Trên c s

c xem xét và gi i quy t trong
ó, quy n khi u n i, t cáo c a

c c th hóa trong nhi u v n b n pháp lu t nh Lu t Khi u

n i; Lu t T cáo; Lu t Phòng, ch ng tham nh ng; B Lu t t t ng hình s ;
B lu t hình s ; B lu t dân s , Lu t
pháp lý c n thi t

t ai…

ây chính là nh ng c s

công dân th c hi n t t quy n làm ch và giám sát ho t

ng c a các c quan nhà n

c, góp ph n làm trong s ch b máy nhà n

ng th i c ng qua ó phát huy dân ch , t ng c
ngh a, th hi n úng b n ch t t t

p c a Nhà n

c

ng pháp ch xã h i ch
c ta - Nhà n

c c a nhân

dân, do nhân dân và vì nhân dân. Hi n nay khi u n i, t cáo và tranh ch p
t ai ang có xu h

ng ngày càng t ng c v s l

ng c ng nh tính ch t

ph c t p.
Ph

ng Tân Th nh n m

phía tây thành ph Thái Nguyên.T ng di n

tích t nhiên c a Tân Th nh là 307.55 ha. Trong ó vi c gi i quy t khi u
n i, t cáo còn nhi u b t c p h n c vì giá tr s d ng c ng nh giá
h n khi n m
s

g n trung tâm thành ph nên vi c x y ra tranh ch p

t cao
t ai v

n th t cáo là r t nhi u, gây nhi u b c súc cho nhân dân.
Vì v y,

giúp ph

b n v ng, giúp ng
i s ng ng

ng có h

i dân phát tri n t t v kinh t - xã h i nh m nâng cao

i dân là vi c làm h t s c quan tr ng và c n thi t.

Xu t phát t nhu c u th c t
tài nguyên
hi n

ng i úng trong phát tri n n n kinh t

ng th i

ó cùng v i s giúp

c a khoa Qu n lý

c s quan tâm c a Th.S Nông Thu Huy n. Tôi th c

tài: “ ánh giá công tác gi i quy t tranh ch p, khi u n i, t cáo v

t ai trên
2012-2014”.

a bàn ph

ng Tân Th nh thành ph Thái Nguyên giai o n


3

1.2. M c tiêu c a

tài

ánh giá công tác gi i quy t tranh ch p, khi u n i, t cáo v
trên

a bàn ph

ng Tân Th nh giai o n 2012 – 2014. T

ó tìm ra nh ng

khó kh n h n ch trong công tác, gi i quy t tranh ch p,

t ai c a ph
tác này cho ph

ng

i, t cáo v

xu t các gi i pháp nh m nâng cao hi u qu công

ng Tân Th nh trong th i gian t i .

1.3. Yêu c u c a

tài

- Các s li u, tài li u ph n ánh chính sách các y u t
gi i quy t khi u n i, t cáo tranh ch p
- T ng h p và phân tích

ngh m t s gi i pháp

ng t i

c nh ng thu n l i khó kh n, u i m
ng th i

gi i quy t các tranh ch p v

kh thi và phù h p v i tình hình th c t
- N m ch c các quy

nh h

t ai.

khuy t i m trong quá trình th c hi n công tác

tranh ch p

t ai

a ph

xu t và ki n

t ai,

m b o tính

ng.

nh v trình t th t c trong công tác gi i quy t

t ai.

1.4.Ý ngh a c a

tài

- Ý ngh a h c t p và nghiên c u khoa h c: trong quá trình h c t p và

nghiên c u, giúp sinh viên ch
h c

c trong nhà tr

ng làm quen n m b t k t h p nh ng gì ã

ng áp d ng vào th c ti n.

- Ý ngh a th c ti n: ánh giá
ch p, khi u n i, t cáo v

c th c tr ng công tác gi i quy t tranh

t ai hi n nay và góp ph n nh vào công cu c

nâng cao hi u qu công tác ánh giá úng pháp lu t. H n ch th p nh t hành
vi vi ph m lu t
a bàn ph

t ai, ph c v vi c qu n lý và s d ng

ng Tân Th nh

t ai h p lý trên


4

Ph n 2

T NG QUAN TÀI LI U
2.1. C s khoa h c c a

tài.

Ngay t ngày giành

c l p 1945,

n vi c qu n lý và s d ng các lo i
công nghi p ..v..v.. v i các lu t
1993, lu t

ng và nhà n

t ai nh

c

a ra: Lu t

t ai 2003 và m i ây là lu t

c an

ng

t ai 1988, lu t

t

t ai
i

t ai c ng nh các chính sách

sao cho phù h p v i tình hình kinh t - v n hóa - xã h i

c ta hi n nay [5]. V i di n tích

km², trong ó

t nông nghi p,

t ai 2013 cùng v i s thay

liên t c nh m hoàn thi n các chinh sách v
phát tri n khác

t ,

c ã quan tâm ngay

t t nhiên c a Vi t Nam là 331.212

t nông nghi p ch có 24.822.560 ha, dân s là 80.902.4 tri u

i, bình quân

t t nhiên trên

u ng

i là 4.093.9 m2 b ng 1/7 m c

bình quân th gi i, i kèm v i s phát tri n không ng ng ó không th
chánh kh i các tranh ch p v
sách, ch
ang là v n
mâu thu n v

t ch

c

t ai có th phát sinh do l ch s , các chính

l i v i ó là s gia t ng dân s nhanh chóng

t

nóng h i c a Vi t Nam nói chung và th gi i nói riêng. Các
t ai ó

c th hi n thông qua các v tranh ch p khi u n i

t cáo.
2.2. C n c pháp lý
- Lu t

t ai 2003

- Lu t

t ai 2013:

Lu t

t ai s 45/2013/QH13

n m 2013 và b t

c thông qua vào ngày 29 tháng 1

u có hi u l c t ngày 1 tháng 7 n m 2014, thay th lu t

t ai 2003.
- Ngh
Lu t

nh 181/2004/N - CP ngày 29/10/2004 v h

ng d n thi hành

t ai 2003 c a Chính ph . (C n c Lu t T ch c Chính ph ngày 25

tháng 12 n m 2001). C n c Lu t

t ai ngày 26 tháng 11 n m 2003.

5

nh s 182/2004/N -CP ngày 29/10/2004 c a Chính ph v

- Ngh

x ph t vi ph m hành chính trong l nh v c

t ai;

- Lu t Khi u n i, t cáo n m 1998 và Lu t s a

i b sung m t s

i u c a Lu t khi u n i, t cáo n m 2004, n m 2005. (C n c vào Hi n pháp
n

c C ng hoà xã h i ch ngh a Vi t Nam n m 1992 ã

cs a

i, b

sung theo Ngh quy t s 51/2001/QH 10 ngày 25 tháng 12 n m 2001 c a
Qu c h i khoá X, k h p th 10).
Lu t này s a

i, b sung m t s

02 tháng 12 n m 1998 ã
m ts

cs a

i u c a Lu t khi u n i, t cáo ngày
i, b sung theo Lu t s a

i, b sung

i u c a Lu t khi u n i, t cáo ngày 15 tháng 6 n m 2004.
- Lu t Khi u n i n m 2011
- Lu t T cáo n m 2011
- Th c hi

t lu n s 130-TB/TW, ngày

10/01/2008 c a B Chính tr “V tình hình, k t qu gi i quy t khi u n i, t
cáo t n m 2006
- Ngh
h

n nay và gi i pháp trong th i gian t i”;

nh s 136/2006/N -CP ngày 14/11/2006 Quy

ng d n thi hành m t s
i, b sung m t s
- Ngh

- Ngh

i u c a Lu t Khi u n i, T cáo n m 2004, n m 2005.
i u c a Lu t Khi u n i.

nh s

nh chi ti
- Quy t

i u c a Lu t Khi u n i, T cáo và các Lu t s a

nh s

nh chi ti t m t s

nh chi ti t và

ts

i u c a Lu

.

nh s 858/Q -TTg ngày 14/6/2010 c a Th t

ph v vi c phê duy t

án

ng Chính

i m i công tác ti p công dân.

- Các Thông t c a Thanh tra Chính ph : Thông t s 01/2009/TTTTCP ngày 15/12/2009 Quy

nh Quy trình gi i quy t t cáo; Thông t


6

nh Quy trình x lý

04/2010/TT-TTCP ngày 26/08/2010 Quy
n t cáo,

n ph n ánh, ki n ngh liên quan

n khi u n i,

n khi u n i, t cáo.

- Ngh quy t s 02-NQ/TU ngày 22/12/2010 c a T nh y v ch
trình công tác tr ng tâm toàn khóa c a Ban Ch p hành

ng

ng b t nh khóa

XIV, nhi m k 2010-2015.

2.3. M t s quy inh trong v n b n quy ph m pháp lu t v công tác gi i
quy t tranh ch p, khi u n i, t cáo v
2.3.1. Tranh ch p v

t ai

t ai

2.3.1.1. Khái ni m
Tranh ch p
d ng

t ai là tranh ch p v quy n và ngh a v c a ng

t gi a hai bên ho c nhi u bên trong quan h

trong lu t

-Theo quy

nh c a Lu t

t ai

t ai 2003, Th m quy n gi i quy t tranh

t ai c a Tòa án ch gi i h n trong ph m vi các tranh ch p mà

s có gi y ch ng nh n quy n s d ng
quy

t ai ( kho n 24 i u 3

t ai 2013)

2.3.1.2. Th m quy n gi i quy t tranh ch p v

ch p

is

nh t i các kho n 1, 2 và 5

ch p v

ng

t ho c có m t trong các lo i gi y t

i u 50.

i v i ng

i dân, khi có tranh

t ai mà không có gi y ch ng nh n và ho c các gi y t theo quy

nh thì c ng không có quy n l a ch n c quan gi i quy t nào khác ngoài
UBND và c quan qu n lý nhà n

c v tài nguyên môi tr

ã ph n nào làm h n ch quy n l a ch n ph
c a ng

t ai 2013. T i kho n 1

c kh c ph c b ng nh ng quy

i u 203 quy

s có Gi y ch ng nh n quy n s d ng
nh t i

nh này

ng án gi i quy t tranh ch p

i dân, v a t ng áp l c lên các c quan hành chính nhà n

- Nh ng h n ch trên ã

quy

ng. Quy

nh: Tranh ch p

c.
nh t i Lu t

t ai mà

ng

t ho c có m t trong các lo i gi y t

i u 100 c a lu t này và tranh ch p v tài s n g n li n v i

thì do Tòa án nhân dân gi i quy t. Các gi y t quy

t

nh t i i u 100 Lu t


7

t ai 2013 v n gi nguyên n i dung các quy
5 i u 50 Lu t

t ai 2003 và có s b sung thêm m t s tr

- Các lo i gi y t khác
1993 theo quy

c xác l p tr

ng h p ó là:

c ngày 15 tháng 10 n m

nh c a Chính ph .

- Gi y t
n m 1993

nh t i kho n 1, 2 và kho n

c Nhà n

c giao

t, cho thuê

t t ngày 15 tháng 10

n ngày Lu t này có hi u l c thi hành;

- C ng
mi u, am, t

ng dân c

ang s d ng

ng, nhà th h ;

t có công trình là ình,

t nông nghi p quy

nh t i kho n 3

n,
i u

131 c a Lu t này.
-T i kho n 2

i u 203 quy

nh: Tranh ch p

t ai mà

ng s

không có Gi y ch ng nh n ho c không có m t trong các lo i gi y t quy
nh t i i u 100 c a Lu t này thì
hình th c gi i quy t tranh ch p

ng s ch

c l a ch n m t trong hai

t ai là n p

n yêu c u gi i quy t tranh

ch p t i y ban nhân dân c p có th m quy n ho c kh i ki n t i Tòa án nhân
dân có th m quy n theo quy
-Ngoài ra, t i kho n 3
h p

nh c a pháp lu t v t t ng dân s .
i u 203 Lu t

t ai 2013 quy

nh: Tr

ng

ng s l a ch n gi i quy t tranh ch p t i UBND c p có th m quy n

thì vi c gi i quy t tranh ch p
-Tr

t ai

c th c hi n nh sau:

ng h p tranh ch p gi a h gia ình, cá nhân, c ng

ng dân c

v i nhau thì Ch t ch UBND c p huy n gi i quy t; n u không
quy t

ng ý v i

nh gi i quy t thì có quy n khi u n i

n Ch t ch UBND c p t nh

ho c kh i ki n t i Tòa án nhân dân theo quy

nh c a pháp lu t v t t ng

hành chính
-Tr
giáo, ng
n

ng h p tranh ch p mà m t bên tranh ch p là t ch c, c s tôn
i Vi t Nam

c ngoài thì Ch t ch
ng ý v i quy t

nh c

n

c ngoài, doanh nghi p có v n

ut

y ban nhân dân c p t nh gi i quy t; n u không

nh gi i quy t thì có quy n khi u n i

n B tr

ng B


8

Tài nguyên và Môi tr

ng ho c kh i ki n t i Tòa án nhân dân theo quy

nh

c a pháp lu t v t t ng hành chính.
- i u 204 quy
v liên quan

nh: Ng

n s d ng

i s d ng

theo quy

i có quy n l i và ngh a

t có quy n khi u n i, kh i ki n quy t

chính ho c hành vi hành chính v qu n lý
khi u n i quy t

t, ng

nh hành

t ai. Trình t , th t c gi i quy t

nh hành chính, hành vi hành chính v

t ai th c hi n

nh c a pháp lu t v khi u n i. Trình t , th t c gi i quy t khi u

ki n quy t

nh hành chính, hành vi hành chính v

t ai th c hi n theo quy

nh c a pháp lu t v t t ng hành chính.
-Nh v y, so v i quy
gi i quy t tranh ch p

nh t i Lu t

t ai n m 2003 thì th m quy n

t ai c a Tòa án theo Lu t

r ng h n nhi u, t o i u ki n thu n l i cho ng

t ai 2013

i dân trong gi i quy t tranh

ch p, gi m áp l c cho c quan hành chính nhà n

c và góp ph n h n ch

tình tr ng khi u n i, t cáo kéo dài trong l nh v c qu n lý
i u này c ng

t ai. Tuy nhiên,

t ra trách nhi m n ng n , òi h i s c g ng cao

ngành TAND nh m hoàn thành tr ng trách

cm

c a toàn

c giao.[11]

2.3.1.3. Trình t gi i quy t tranh ch p
Quá trình gi i quy t tranh ch p v

t ai

c th c hi n qua các b c sau:

B

c 1 : Nghiên c u h s c a các bên tranh ch p.

B

c 2 : T ch c i u tra, thu th p các thông tin, tài li u, s li u, b n

liên quan.
B

c 3 : T ch c h i ngh gi i quy t tranh ch p

B

c 4 : Ban hành quy t

B

c 5 : T ch c th c hi n quy t

t ai.

nh gi i quy t tranh ch p

t ai.

nh gi i quy t tranh ch p.


9

2.3.2. Khi u n i v

t ai

2.3.2.1. Khái ni m
Khi u n i v

t ai là vi c công dân, c quan, t ch c ho c cá nhân

theo th t c do Lu t Khi u n i quy
có th m quy n xem xét l i quy t
quan

n l nh v c

nh,

ngh c quan, t ch c, cá nhân

nh hành chính, hành vi hành chính liên

t ai c a c quan hành chính nhà n

th m quy n trong c quan hành chính nhà n
quy t

c, c a ng

i có

c, khi có c n c cho r ng

nh ho c hành vi ó là trái pháp lu t, xâm ph m quy n, l i ích h p

pháp c a mình [12]
2.3.2.2. Quy n và ngh a v c a ng
- Ng

i khi u n i

i khi u n i có các quy n sau ây:

a) T mình ho c thông qua ng

i

i di n h p pháp

th c hi n

quy n khi u n i;
b) Ng
l n

i khi u n i không

u c a ng

i s d ng lao

ng ý v i quy t

ng và Thanh tra viên lao

thanh tra thì có quy n khi u n i
ng

i b khi u n i không

th

n Chánh thanh tra S ; ng

ng ý quy t

S thì có quy n ti p t c khi u n i
c)

nh gi i quy t khi u n i
ng khi ti n hành
i khi u n i và

nh gi i quy t c a Chánh thanh tra

n Chánh thanh tra B ;

c khôi ph c quy n, l i ích h p pháp ã b xâm ph m,

ng thi t h i theo quy t

cb i

nh gi i quy t khi u n i;

d) Rút khi u n i trong b t k giai o n nào c a quá trình gi i quy t.
-Ng

i khi u n i có các ngh a v :

a) G i
b)

n khi u n i

n úng ng

i có th m quy n gi i quy t;

n ph i nêu rõ lý do, n i dung khi u n i, trình bày trung th c s

vi c; cung c p thông tin, tài li u, ch ng c c n thi t (n u có); ch u trách
nhi m tr
c

c pháp lu t v n i dung khi u n i và các thông tin, tài li u, ch ng

ã cung c p;


10

c) Ch p hành nghiêm ch nh quy t

nh gi i quy t khi u n i ã có hi u

l c pháp lu t. [12]
2.3.2.3. Quy n và ngh a v c a ng
- Ng
a)
vi lao

i b khi u n i

i b khi u n i có các quy n sau ây:
a ra b ng ch ng v tính h p pháp c a quy t

nh lao

ng, hành

ng b khi u n i;
b)

c nh n quy t

khi u n i ti p theo

nh gi i quy t khi u n i c a ng

i gi i quy t

i v i khi u n i mà mình ã gi i quy t nh ng ng

i

khi u n i ti p t c khi u n i.
- Ng

i b khi u n i có các ngh a v sau ây:

a) Ti p nh n, gi i quy t

n khi u n i l n

u v lao

b) Có trách nhi m ki m tra, xem xét l i quy t
lao

ng;

nh lao

ng, hành vi

ng b khi u n i; n u th y trái pháp lu t thì k p th i s a ch a, khôi ph c

quy n và l i ích h p pháp c a ng
c) Gi i trình v quy t

i lao

nh lao

ng;
ng, hành vi lao

ng b khi u n i,

cung c p các thông tin, tài li u, ch ng c liên quan khi c quan có th m
quy n yêu c u;
d) Ch p hành nghiêm ch nh quy t

nh gi i quy t khi u n i v lao

ng ã có hi u l c pháp lu t;
e) B i th
pháp lu t lao

ng thi t h i, kh c ph c h u qu do quy t
ng c a mình gây ra theo quy

2.3.2.4. Th m quy n gi i quy t khi u n i v

a)

nh c a pháp lu t.[12]
t ai

i v i c quan qu n lý hành chính Trung

- Th tr

nh, hành vi trái

ng :

ng c quan thu c b , c quan thu c chính ph có th m

quy n gi i quy t khi u n i

i v i quy t

nh hành chính, hành vi hành

chính c a mình, c a cán b công ch c do mình tr c ti p qu n lý .
- B tr

ng, th tr

ng c quan thu c chính ph có th m quy n :


11

+ Gi i quy t khi u n i

i v i quy t

nh hành chính, hành vi hành

chính c a mình, c a cán b công ch c do mình qu n lý tr c ti p .
+ Gi i quy t khi u n i mà th tr
chính ph

ã gi i quy t l n

ng c quan thu c b , c quan thu c

u nh ng v n còn khi u n i.

+ Gi i quy t khi u n i có n i dung thu c th m quy n qu n lý nhà
n c c a b ho c ngành mà ch t ch UBNN c p t nh, giáp
t ng

ng thu c UBND c p t nh ã gi i quy t l n

c s ho c c p

u nh ng còn khi u n i .

- Tránh thanh tra b ho c c quan thu c chính ph có trách nhi m xác
minh, k t lu n ki n ngh vi c gi i quy t khi u n i thu c th m quy n c a b
tr

ng ho c th tr

ng c quan thu c chính ph .

- T ng thanh tra có th m quy n: Gi i quy t khi u n i mà th tr
quan thu c chính ph
t

ng c

ã gi i quy t l n

u nh ng còn khi u n i, giúp th

ng chính ph theo dõi, ki m tra, ôn

c các b , c quan ngang b , c

quan thu c chính ph , UBND các c p trong vi c ti p công dân, gi i quy t
khi u n i, thi hành quy t
- Th t

nh gi i quy t khi u n i ã có hi u l c pháp lu t.

ng chính ph có th m quy n sau :

+ Gi i quy t các tranh ch p v th m quy n gi i quy t khi u n i gi a
các b , c quan thu c chính ph , UBND c p t nh.
+ X lý các khi u ki n c a t ng thanh tra v vi c gi i quy t khi u n i

thu c th m quy n gi i quy t c a th t
+ Lãnh

ng chính ph .

o công tác gi i quy t khi u n i c a các b , c quan thu c

chính ph và UBND các c p.[12]
b)

i v i c quan qu n lý hành chính c p huy n c p t nh:

- Ch t ch UBND c p huy n, c p t nh có th m quy n gi i quy t khi u
n i

i v i quy t

nh hành chính, hành vi hành chính ho c quy t

lu t công ch c c a mình.

nh k


12

- Ch t ch UBND c p huy n, c p t nh gi i quy t khi u n i mà ch t ch
UBND cáp d

i tr c ti p, th tr

ng c quan thu c UBND cùng c p ã gi i

quy t nh ng còn khi u n i ti p.
- Th tr
khi u n i

ng c quan thu c UBND cùng c p có th m quy n gi i quy t

i v i quy t

nh hành chính, hành vi hành chính ho c quy t

nh

k lu t cán b công ch c do mình qu n lý tr c ti p, gi i quy t khi u ki n do
th tr

ng c quan tr c thu c ã gi i quy t nh ng v n còn khi u n i.
- Tránh thanh tra c p huy n, c p t nh có th m quy n:
+ Xác minh, k t lu n, ki n ngh vi c gi i quy t khi u n i thu c th m

quy n gi i quy t c a ch t ch UBND cùng c p .
+ Gi i quy t khi u n i do ch t ch UBND cùng c p y quy n theo quy
nh c a chính ph . [12]
c)

i v i c quan qu n lý hành chính c p xã :

- Ch t ch UBND xã có th m quy n gi i quy t khi u n i

i v i quy t nh

hành chính , hành vi hành chính ho c quy t nh k lu t cán b do mình qu lý.
2.3.2.5. Trình t gi i quy t khi u n i
Trình t gi i quy t bao g m 4 b

c:

B

c 1 : Chu n b gi i quy t khi u n i

B

c 2 : Th m tra, xác minh s vi c

B

c 3 : Ra quy t

B

c 4 : Thi hành quy t

2.3.3. T cáo v

nh và công b quy t

nh

nh và hoàn ch nh h s v vi c

t ai

2.3.3.1 khái ni m
- M i công dân có quy n t cáo vi ph m pháp lu t v qu n lý và s
d ng

t ai
- Vi c gi i quy t t cáo vi ph m pháp lu t v qu n lý và s d ng

ai th c hi n thao quy

nh c a pháp lu t v khi u n i t cáo

t


13

- Theo kho n 2 i u 2 lu t khi u n i , t cáo n m 1998 quy
cáo là vi c công dân theo th t c do lu t này quy

nh : " t

nh báo cáo cho c quan,

t ch c, cá nhân có th m quy n bi t v hành vi vi ph m pháp lu t c a b t c
c quan, t ch c, cá nhân nào gây thi t h i ho c e d a gây thi t h i

ích c a nhà n

nl i

c, quy n, l i ích h p pháp c a công dân, c quan, t ch c "

[12]
2.3.3.2. Quy n và ngh a v c a ng
- Ng

i t cáo có các quy n sau ây:

a) G i

n ho c tr c ti p t cáo v i c quan, t ch c, cá nhân có th m

quy n theo quy
b)

i t cáo

nh c a pháp lu t;

c gi bí m t h , tên,

a ch , bút tích và các thông tin cá nhân

khác c a mình;
c) Yêu c u c quan, t ch c, cá nhân có th m quy n thông báo v vi c
th lý gi i quy t t cáo, thông báo chuy n v vi c t cáo sang c quan có

th m quy n gi i quy t, thông báo k t qu gi i quy t t cáo;
d) T cáo ti p khi có c n c cho r ng vi c gi i quy t t cáo c a c
quan, t ch c, cá nhân có th m quy n không úng pháp lu t ho c quá th i
h n quy

nh mà t cáo không

c gi i quy t;

) Yêu c u c quan, t ch c, cá nhân có th m quy n b o v khi b

e

d a, tr thù, trù d p;
e)

c khen th

- Ng

i t cáo có các ngh a v sau ây:

a) Nêu rõ h , tên,

ng theo quy

nh c a pháp lu t.

a ch c a mình;

b) Trình bày trung th c v n i dung t cáo, cung c p thông tin, tài li u
liên quan

n n i dung t cáo mà mình có

c) Ch u trách nhi m tr

c;

c pháp lu t v n i dung t cáo c a mình;


14

d) B i th

ng thi t h i do hành vi c ý t cáo sai s th t c a mình gây

ra. [12]
2.3.3.3. Quy n và ngh a v c a ng

i b t cáo

- Ng

i b t cáo có các quy n sau ây:

a)

c thông báo v n i dung t cáo;

b)

a ra ch ng c

ch ng minh n i dung t cáo là không úng s th t;

c) Nh n thông báo k t lu n n i dung t cáo;
d) Yêu c u c quan, t ch c, cá nhân có th m quy n x lý ng
t cáo sai s th t, ng
)

ic ý

i c ý gi i quy t t cáo trái pháp lu t;

c khôi ph c quy n, l i ích h p pháp b xâm ph m,

c i chính công khai,

c b i th

c xin l i,

ng thi t h i do vi c t cáo, gi i quy t t

cáo không úng gây ra.
- Ng

i b t cáo có các ngh a v sau ây:

a) Gi i trình b ng v n b n v hành vi b t cáo, cung c p thông tin, tài
li u liên quan khi c quan, t ch c, cá nhân có th m quy n yêu c u;
b) Ch p hành nghiêm ch nh quy t

nh x lý c a c quan, t ch c, cá

nhân có th m quy n;
c) B i th

ng, b i hoàn thi t h i do hành vi trái pháp lu t c a mình

gây ra.[12]
2.3.3.4. Th m quy n gi i quy t t cáo
1. Ng

i gi i quy t t cáo có các quy n sau ây:

a) Yêu c u ng

i t cáo cung c p thông tin, tài li u liên quan

nn i

dung t cáo;
b) Yêu c u ng i b t cáo gi i trình b ng v n b n v hành vi b t cáo;
c) Yêu c u c quan, t ch c, cá nhân cung c p thông tin, tài li u liên
quan

n n i dung t cáo;

15

d) Ti n hành các bi n pháp ki m tra, xác minh, thu th p ch ng c
gi i quy t t cáo theo quy
th m quy n

nh c a pháp lu t; áp d ng các bi n pháp theo

ng n ch n, ch m d t hành vi vi ph m pháp lu t;

) K t lu n v n i dung t cáo;
e) Quy t

nh x lý theo th m quy n ho c ki n ngh c quan, t ch c,

cá nhân có th m quy n x lý theo quy
2. Ng

nh c a pháp lu t.

i gi i quy t t cáo có các ngh a v sau ây:

a) B o

m khách quan, trung th c, úng pháp lu t trong vi c gi i

quy t t cáo;
b) Áp d ng các bi n pháp c n thi t theo th m quy n ho c yêu c u c quan

ch c n ng áp d ng các bi n pháp
ng i t cáo, ng

b o v ng i t cáo, ng i thân thích c a

i cung c p thông tin có liên quan

c) Không ti t l thông tin gây b t l i cho ng

n vi c t cáo;
i b t cáo khi ch a có

k t lu n v n i dung t cáo;
d) Ch u trách nhi m tr
) B i th

c pháp lu t v vi c gi i quy t t cáo;

ng, b i hoàn thi t h i do hành vi gi i quy t t cáo trái pháp

lu t c a mình gây ra.[12]
2.3.3.5. Trình t gi i quy t t cáo
Th t c gi i quy t t cáo
B

c 1 : c quan nhà n

c th c hi n qua ba b
c n i ti p nhân

n t cáo
B

c 2 : Th lý

B

c 3 : Ra quy t

n t cáo
nh gi i quy t t cáo

c:

n t cáo s phân lo i các


16

2.4. Tình hình gi i quy t tranh ch p, khi u n i, t cáo v

t ai Vi t Nam

Trong th i gian v a qua tình hình khi u n i, t cáo tranh ch p v
ai ã

c các c quan ch c n ng, các c p chính quy n

a ph

t

ng tích c c

gi i quy t song v n còn nhi u v ph c t p, ch a gi i quy t d t i m

c.

T ng thanh tra chính ph Hu nh phong Thanh cho bi t trong n m
2012, tuy s l

t ng

i, s v khi u n i, t cáo có gi m nh ng tính ch p

ph c t p, gay g t t ng h n so v i 2011,

c bi t là s

nhi u.T i cu i n m 2012, ã có trên 380.000 l
trên 124.000 l

t

t ng

i ngày càng

i khi u n i, t cáo g i

n t i c quan th m quy n.

Các c quan nhà n

c ã h t s c quan tâm, tích c c trong vi c ki m

tra công tác ti p dân, gi i quy t khi u n i t cáo.
nhà n

oàn ng

c ã th lý, gi i quy t trên 54.000

n cu i 2012, các c quan

n trong s 65.000

n theo

th m quy n, gi i quy t trên 85%.
Khi u n i, t cáo là m t trong nh ng quy n t nhiên c a con ng
tr

c nh ng v n

b vi ph m

t b o v mình. Hay nói m t cách khác,

b n ch t c a quy n khi u n i, t cáo là quy n t v h p pháp tr

hành vi vi ph m

c nh ng

t b o v mình ho c b o v quy n và l i ích c a xã h i.

ó là quy n hi n
ó là quy n

nh, quy n ph n h i, quy n dân ch và h n th n a,

b o v quy n. Chính vì v y, khi u n i, t cáo là hi n t

khách quan trong

i

ng

i s ng xã h i. T khi có giai c p, các giai c p th ng tr

xã h i v i nh ng bi n pháp, cách th c khác nhau

gi i quy t hi n t

ng

này.
2.4.1.Tình hình gi i quy t tranh ch p, khi u n i, t cáo v
a ph

ng trên c n

Tính
ai, b i th

t ai

1s

c

n h t tháng 6/2012, s v khi u ki n liên quan

n thu h i

ng gi i phóng m t b ng v n chi m t l g n nh tuy t

i.

t


17

Theo s li u th ng kê c a thanh tra B tài nguyên và Môi tr
tháng
ng

u n m, toàn ngành ã ti p trên 2.450 l

i khi u n i, khi u ki n v các v n

b ng, t p trung

các

quy n gi i quy t c a

a ph
a ph

o th hóa cáo và thu c th m

t oàn khi u n i, khi u ki n ông dân. Riêng

B Tài nguyên và Môi tr

ng ti p 151 l

v vi c. Trong ó có 60 l

t oàn ông ng

ng

ng gi i phóng m t

ng.

c bi t, v n còn 112 l

yêu c u

t công dân v i trên 3.730

thu h i, b i th

ng có t c

ng, 6

t, v i 1.148 ng
i, có thái

i liên quan t i 85
gay g t, gây áp l c

c gi i quy t d t i m v vi c. Ph n l n các oàn khi u n i ông

i là các tr

nhi u n m, B

ng h p t n

ng lâu ngày. Có tr

ng h p liên t c

n trong

ã có v n b n, ã làm vi c v i UBND t nh, thành ph

gi i

quy t nh ng v n ch a d t i m.
V gi i quy t

n th c a công dân, trong s 5.326 l

ngành ti p nh n trong 6 tháng
ti p nh n và x lý 2.215 l

t

B tài nguyên và Môi tr
oàn công tác

u n m có trên 90% là
n (97,65% là

t

n th v

n th
t ai, B

t ai).

ng cho bi t, hi n c quan này ã thành l p 6

th m tra, xác minh 9/13 v vi c do Th t

ng Chính ph

giao và 65/99 v vi c thu c th m quy n c a B . B c ng ã xây d ng k
ho ch x lý

i v i 77 v vi c t n

ng kéo dài theo

Chính ph . T công tác g m 19 thành viên c a B
v i

a ph

S

n th nh n

tr

ã tri n khai, ph i h p

ng rà soát 24 v vi c t i t nh B c Giang, thành ph H i Phòng.
c và

c giao gi i quy t t i các s tài nguyên và môi

ng là 1.300 (chi m trên 40% t ng s

quy t

xu t c a Thanh tra

c 1.045
Theo Th tr

n th

ã nh n). Các c s

ã gi i

n th
ng B Tài nguyên và Môi tr

m c dù t l khi u ki n,

ng Nguy n M nh Hi n,

n th g i v ngành tài nguyên hi n v n chi m