I H C THÁI NGUYÊN
NG
I H C NÔNG LÂM
TR
D
Tên
NG TH LAN ANH
tài:
ÁNH GIÁ CÔNG TÁC B I TH
D
NG, GI I PHÓNG M T B NG
ÁN XÂY D NG KHU A - KHU CÔNG NGHI P I M TH Y
(GIAI O N 2) TRÊN
A BÀN HUY N PHÚ BÌNH
T NH THÁI NGUYÊN
KHÓA LU N T T NGHI P
H ào t o
Chuyên ngành
Khoa
Khóa h c
IH C
: Chính quy
: a chính Môi tr ng
: Qu n lý Tài nguyên
: 2011 - 2015
THÁI NGUYÊN - 2015
I H C THÁI NGUYÊN
NG
I H C NÔNG LÂM
TR
D
Tên
NG TH LAN ANH
tài:
ÁNH GIÁ CÔNG TÁC B I TH
D
NG, GI I PHÓNG M T B NG
ÁN XÂY D NG KHU A - KHU CÔNG NGHI P I M TH Y
(GIAI O N 2) TRÊN
A BÀN HUY N PHÚ BÌNH
T NH THÁI NGUYÊN
KHÓA LU N T T NGHI P
IH C
H ào t o
: Chính quy
Chuyên ngành
: a chính Môi tr ng
Khoa
: Qu n lý Tài nguyên
L p
: K43 - CMT - N01
Khóa h c
: 2011 - 2015
Gi ng viên h ng d n : Ths. D ng Th Thanh Hà
THÁI NGUYÊN - 2015
i
L IC M
N
Trên th c t không có s thành công nào mà không g n li n v i nh ng s h tr ,
giúp
dù ít hay nhi u, dù tr c ti p hay gián ti p c a ng i khác. Trong su t th i gian
t khi b t
uh ctp
quan tâm, giúp
gi ng
ng
ih c
n nay, em ã nh n
c r t nhi u s
c a th y cô, gia ình và b n bè.
V i lòng bi t n sâu s c nh t, em xin g i
n Ban giám hi u nhà tr
ng, Ban
ch nhi m khoa và t p th th y cô trong khoa Qu n lý Tài nguyên ã t n tình giúp
chúng em trong su t th i gian h c t p t i tr
ng.
Em xin chân thành c m n các bác, cô, chú, anh ch cán b t i Phòng Tài
Nguyên và Môi Tr
ng huy n Phú Bình, ã t o i u ki n giúp
cung c p nh ng thông tin c ng nh
óng góp ý ki n có liên quan
em trong vi c
nv n
nghiên
c u giúp em hoàn thành khóa lu n.
c bi t em xin chân thành c m n sâu s c t i cô giáo Ths. D
ng Th
Thanh Hà - gi ng viên khoa Qu n lý Tài nguyên, ã t n tình ch b o, giúp
trong su t quá trình th c hi n
Em xin g i l i cám n
em
tài và hoàn thành khóa lu n t t nghi p.
n t t c các b n và ng
i thân xung quanh ã giúp
, chia s nh ng khó kh n trong th i gian h c t p, rèn luy n t i tr
ng.
Sau cùng, em kính chúc toàn th các th y cô giáo trong khoa Qu n lý Tài
nguyên th t d i dào s c kh e, h nh phúc
ti p t c dìu d t nhi u th h h c trò
n
v i nh ng b n b tri th c.
Em xin chân thành c m n!
Thái nguyên, ngày... tháng... n m 2015
Sinh viên
D
ng Th Lan Anh
ii
DANH M C CÁC CH
STT
VI T T T
Ch vi t t t
Ý ngh a
1
CP
Chính ph
2
CNH-H H
Công nghi p hóa - hi n
3
N
Ngh
4
BT& GPMB
B i th
5
BTC
B tài chính
6
BTNMT
B Tài Nguyên Môi Tr
7
TT
Thông t
8
UBND
9
Q
Quy t
10
T C
Tái
11
GPMB
Gi i phóng m t b ng
12
NQ
Ngh quy t
13
H ND
H i
14
TW
Trung
15
TP
Thành ph
16
GTVT
Giao thông v n t i
17
THPT
Trung h c ph thông
18
THCS
Trung h c c s
19
KCN
Khu công nghi p
i hóa
nh
ng và gi i phóng m t b ng
y ban nhân dân
nh
nh c
ng nhân dân
ng
ng
iii
DANH M C CÁC B NG
B ng 4.1: Hi n tr ng s d ng
t n m 2013 .............................................................39
B ng 4.2: K t qu th c hi n v
B ng 4.3: T ng h p di n tích
it
ng và i u ki n b i th
ng .........................41
t b thu h i t i d án ..............................................42
B ng 4.4: K t qu b i th
ng v
t .....................................................................43
B ng 4.5: K t qu b i th
ng v
t Nông nghi p...................................................45
B ng 4.6: K t qu b i th
ng v tài s n, công trình, v t ki n trúc, nhà ................46
B ng 4.7: K t qu h tr các d án ...........................................................................48
B ng 4.8: K t qu b trí tái
nh c ..........................................................................49
B ng 4.9: T ng h p kinh phí b i th
ng ..................................................................50
B ng 4.10: Ý ki n c a ng
i dân v các ho t
ng GPMB .....................................51
B ng 4.11: Ý ki n c a ng
i dân sau GPMB ...........................................................52
B ng 4.12: T ng h p k t qu t phi u i u tra cán b chuyên môn v công tác b i
th
ng GPMB ..........................................................................................53
iv
DANH M C HÌNH
..........................................................31
v
M CL C
1.4.1. Ý ngh a trong h c t p và nghiên c u khoa h c.................................................3
1.4.2. Ý ngh a trong th c ti n .....................................................................................3
2.1.1. Gi i phóng m t b ng .........................................................................................5
2.1.2. Thu h i
2.1.3. B i th
t ........................................................................................................5
ng .........................................................................................................5
2.1.4. H tr ................................................................................................................5
2.1.5. Tái
nh c ........................................................................................................5
2.2.1. Nh ng v n b n lu t c a Chính ph và c quan Trung
2.2.2. Nh ng v n b n c a
2.2.3. M t s
a ph
ng ............................6
ng ........................................................................7
i m m i v công tác GPMB, h tr , tái
nh c quy
nh trong Lu t
t ai 2013 ................................................................................................................8
2.3.1. Công tác b i th
ng và GPMB trên th gi i ..................................................13
2.3.1.1. Công tác b i th
ng và gi i phóng m t b ng
Indonesia...........................13
2.3.1.2. Công tác b i th
ng và gi i phóng m t b ng
M .....................................14
2.3.1.3. Chính sách b i th
ng và tái
nh c
Hàn Qu c ......................................16
vi
2.3.2. Công tác b i th
ng và GPMB
Vi t Nam ...................................................18
2.3.2.1. Quy trình ti n hành công tác b i th
2.3.2.2. K t qu b i th
3.3.1. ánh giá v
ng và GPMB ....................................18
ng và GPMB t i m t s t nh trong n
c ...........................20
i u ki n t nhiên, kinh t - xã h i c a khu v c xã i m Th y -
huy n Phú Bình - t nh Thái Nguyên .........................................................................28
3.3.1.1. i u ki n t nhiên ........................................................................................28
3.3.1.2. i u ki n kinh t xã h i ...............................................................................28
3.3.2.
ánh giá k t qu công tác b i th
ng GPMB c a d án xây d ng Khu A
khu công nghi p i m Th y (giai o n 2) huy n Phú Bình t nh Thái Nguyên .......28
3.3.2.1. T ng quan v công tác GPMB c a d án ....................................................28
3.3.2.2. ánh giá k t qu b i th
ng v
3.3.3. ánh giá k t qu công tác tái
t và tài s n g n li n v i
t ...................28
nh c và chính sách h tr sau khi gi i phóng
m t b ng ....................................................................................................................29
3.3.3.1. ánh giá chính sách h tr ...........................................................................29
3.3.3.2. K t qu công tác b trí tái
nh c ...............................................................29
3.3.4. ánh giá công tác GPMB c a d án thông qua ý ki n c a ng
b chuyên môn qu n lý
i dân và cán
t ai .................................................................................29
3.3.5. Nh ng thu n l i, khó kh n và m t s gi i pháp trong công tác b i th
ng
GPMB........................................................................................................................29
3.3.5.1. Thu n l i ......................................................................................................29
3.3.5.2. Khó kh n ......................................................................................................29
3.3.5.3. nh h
tr
ng c a công tác b i th
ng GPMB
n kinh t - xã h i và môi
ng ........................................................................................................................29
3.3.5.4. Gi i pháp trong công tác b i th
3.4.1. Ph
ng GPMB ...............................................29
ng pháp thu th p s li u ..........................................................................29
vii
3.4.1.1. Ph
ng pháp thu th p s li u th c p ..........................................................29
3.4.1.2. Ph
ng pháp i u tra thu th p s li u s c p ..............................................29
3.4.2. Ph
ng pháp x lý thông tin, s li u ..............................................................29
3.4.3. Ph
ng pháp phân tích s li u ........................................................................30
3.4.3.1. Ph
ng pháp phân tích, so sánh ...................................................................30
3.4.3.2. Ph
ng pháp th ng kê..................................................................................30
4.1.1. i u ki n t nhiên ...........................................................................................31
4.1.1.1. V trí
4.1.1.2.
a lý ...................................................................................................31
a hình
a m o ..........................................................................................32
4.1.1.3. Khí h u, th y v n .........................................................................................32
4.1.1.4. Các ngu n tài nguyên khác ..........................................................................33
4.1.1.5. ánh giá chung v
i u ki n t nhiên .......... Error! Bookmark not defined.
4.1.2. i u ki n kinh t xã h i ..................................................................................35
4.1.2.1. Tình hình dân s và lao
ng .......................................................................35
4.1.2.2. Th c tr ng phát tri n c s h t ng ..............................................................36
4.1.2.3. Tình hình t ng tr
ng kinh t ......................................................................37
4.1.2.4. ánh giá chung v
i u ki n kinh t - xã h i...............................................38
4.1.3. Hi n tr ng s d ng
t ....................................................................................38
4.2.
ánh giá k t qu công tác b i th
Khu công nghi p
i m Th y (giai
ng GPMB c a d án xây d ng Khu A o n 2) - huy n Phú Bình - t nh Thái
Nguyên .................................................................................................................40
4.2.1. T ng quan v công tác gi i phóng m t b ng c a d án ..................................40
4.2.2. ánh giá k t qu b i th
ng v
t và tài s n g n li n v i
t t i khu v c
GPMB........................................................................................................................40
4.2.2.1.
it
ng và i u ki n b i th
ng ..............................................................40
4.2.2.2. ánh giá k t qu b i th
ng v
4.2.2.3. ánh giá b i th
ng v
t .......................................................................42
4.2.2.4. ánh giá b i th
ng v
t Nông nghi p ....................................................44
4.2.2.5. ánh giá k t qu b i th
t .............................................................41
ng v tài s n trên
t ...........................................45
viii
4.3.1. ánh giá các chính sách h tr .......................................................................47
4.3.2. K t qu công tác b trí tái
nh c ..................................................................48
4.3.3. T ng h p kinh phí b i th
ng ........................................................................50
4.5.1. Thu n l i .........................................................................................................54
4.5.2. Khó kh n .........................................................................................................55
4.5.3. nh h
tr
ng c a công tác b i th
ng GPMB
n kinh t - xã h i và môi
ng ........................................................................................................................55
4.5.4.
xu t m t s gi i pháp có tính kh thi và rút ra bài h c kinh nghi m trong
công tác b i th
ng GPMB ......................................................................................56
4.5.4.1. T ch c và qu n lý .......................................................................................56
4.5.4.2. Công tác ch
o và th c hi n ......................................................................56
4.5.4.3. V chính sách b i th
ng và tái
nh c ......................................................57
1
PH N 1
M
1.1.
U
tv n
t ai là s n ph m c a t nhiên, là ngu n tài nguyên vô cùng quan tr ng
c a con ng
i và m i s s ng trên trái
l c, ngu n v n to l n c a
tr
ng s ng, là
tn
t, là t li u s n xu t
c bi t, là ngu n n i
c, là thành ph n quan tr ng hàng
u c a môi
a bàn phân b các khu dân c , xây d ng các c s kinh t , v n
hoá, xã h i, an ninh và qu c phòng.
t ai có ý ngh a chính tr , kinh t , xã h i sâu
s c trong s nghi p xây d ng và b o v t qu c.
Trong quá trình h i nh p v i n n kinh t th gi i
nh
ng l i
ng và Nhà n
i m i toàn di n n n kinh t , chính tr , v n hoá, xã h i c a
Trong ó quá trình thu hút v n
có th tham gia vào th tr
c. V i t c
i hoá
c ta có
u t vào
m nh
tn
t ngày càng nhi u, cùng v i quá trình công
c là t c
ô th hoá ngày càng m nh m trên c
phát tri n kinh t nh th , làm cho nhu c u v thu
m c ích s d ng
c.
ng r ng l n này.
Ngày nay các d án
nghi p hoá, hi n
tn
u t t nhi u ngu n ph c v cho vi c xây d ng c
s h t ng phát tri n kinh t xã h i là i u ki n tiên quy t giúp n
n
c ta ã xác
t ngày càng l n.
cho các d án
t, chuy n
u t vào các công trình
ph c v cho m c ích qu c phòng, an ninh, l i ích qu c gia, l i ích công c ng, m c
ích phát tri n kinh t có tính kh thi, úng ti n
thì công tác gi i phóng m t b ng
(GPMB) óng m t vai trò h t s c quan tr ng. Vì nó là i u ki n ban
khai nhanh, úng ti n
nh ng ng
ng tr c ti p
tri n
c l i nó c ng có th tr thành rào c n và luôn
ti m n nhi u nguy c khi u ki n, m t n
nh h
u
nh an ninh vì khi th c hi n công tác này
n quy n l i c a t ch c, các cá nhân và h gia ình.
V i dân s ngày càng t ng, xã h i ngày càng phát tri n thì nhu c u s
d ng
t ngày càng l n. Th c t qua nhi u d án cho th y công tác GPMB
v n còn nhi u b t c p, nhi u khó kh n. M t s
a ph
ng thi u s ph i h p
ch t ch gi a các c p, các ngành; ch a làm t t công tác tuyên truy n, v n
ng,
2
gi i thích cho nhân dân hi u rõ quy
c
nh c a pháp lu t ho c né tránh, thi u
ng quy t, không gi i quy t d t i m, làm cho vi c gi i phóng m t b ng b
kéo dài nhi u n m.
Nh ng v n
nào
nêu trên
thi t k
ng cho ng
thu h i, nhà
b i th
c nh ng quy
i có
nh phù h p, b o
m quy n l i và s bình
t b thu h i; hài hòa l i ích gi a Nhà n
c, ng
i có
tb
u t th c hi n các d án; h n ch khi u n i, t cáo trong công tác
ng, h tr , tái
Trên
t ra yêu c u và thách th c không nh . Làm th
nh c khi Nhà n
c thu h i
t là m t bài toán khó.
a bàn huy n Phú Bình - t nh Thái Nguyên trong nh ng n m qua ã t
ch c th c hi n nhi u d án và công tác b i th
ng gi i phóng m t b ng ã thu
c
nhi u k t qu t t. Nh ng bên c nh ó c ng b c l không ít nh ng khó kh n liên quan
n t t c các l nh v c kinh t , chính tr , xã h i. Do v y c n nghiên c u
làm rõ v c
s lý lu n và tìm ra gi i pháp tháo g trong c ch t ch c và th c hi n.
Xu t phát t nh ng v n
tr
trên,
c s
ng ý c a Ban giám hi u nhà
ng, Ban ch nhi m khoa Qu n lý Tài nguyên, Tr
Nguyên, d
is h
ng
ng d n tr c ti p c a cô giáo Ths. D
ti n hành th c hi n chuyên
: “ ánh giá công tác b i th
d án xây d ng khu A - Khu Công Nghi p
i h c Nông lâm Thái
ng Th Thanh Hà, em
ng, gi i phóng m t b ng
i m Th y (giai o n 2) trên
a bàn
huy n Phú Bình - t nh Thái Nguyên”.
1.2. M c ích c a
tài
- Tìm hi u khái quát v
-
a bàn nghiên c u và d án.
ánh giá k t qu c a công tác b i th
ng GPMB c a d án xây d ng
Khu A: Ph n di n tích 180 ha - Khu công nghi p
t
i m Th y huy n Phú Bình,
ó tìm ra nh ng m t thu n l i và khó kh n c a d án.
-
ánh giá nh h
i s ng c a ng
-
ng c a công tác b i th
ng gi i phóng m t b ng
n
i dân trong khu v c gi i phóng m t b ng.
xu t m t s gi i pháp có tính kh thi cao nh m nâng cao hi u qu
cho công tác b i th
ng GPMB và rút kinh nghi m cho công tác b i th
gi i phóng m t b ng c a
a ph
ng trong th i gian t i.
ng
3
1.3. Yêu c u c a
tài
- N m ch c Lu t
các quy
t ai, các Thông t , Ngh
nh có liên quan
n công tác b i th
nh, v n b n d
i lu t,
ng thi t h i và gi i phóng
m t b ng.
- Các s li u, tài li u, kh o sát i u tra ph i
m b o tính trung th c,
chính xác, ph n ánh úng hi n tr ng và tình hình th c t c a các d án ã l a
ch n
nghiên c u.
- Áp d ng úng
giá
it
ng, úng m c ích và ph m vi c n nghiên c u t
ó ánh
c nh ng t n t i, khó kh n và tìm hi u nguyên nhân.
-
xu t các ph
ng án, gi i pháp trên c s các Ngh
k t qu nghiên c u phù h p v i th c t c a
1.4. Ý ngh a c a
a ph
nh, Quy
nh,
ng và mang tính kh thi.
tài
1.4.1. Ý ngh a trong h c t p và nghiên c u khoa h c
tài t t nghi p là m t c h i t t cho m i sinh viên có th h th ng và c ng
c l i ki n th c ã h c trong nhà tr
ng và áp d ng vào th c t công vi c, áp ng
yêu c u ào t o. Qua ó bi t cách thu th p, t ng h p, x lý s li u và bi t cách trình
bày báo cáo m t cách khoa h c hoàn ch nh.
1.4.2. Ý ngh a trong th c ti n
-
i v i b n thân: vi c tìm hi u và v n d ng chính sách c a nhà n
c trong
công tác gi i phóng m t b ng giúp b sung kinh nghi m trong công tác qu n lý Nhà
n
cv
-
xác, úng,
h i
t ai nhanh,
y
iv i
ng: có th nâng cao hi u qu và
a ph
v b i th
và hoàn thi n h n.
ng, h tr tái
nh c cho nh ng h dân b nhà n
t. Rút kinh nghi m trong vi c gi i quy t nh ng v
nhân dân cho nh ng d án sau này.
m b o áp d ng chính
ng m c và
c thu
i tho i v i
4
PH N 2
T NG QUAN TÀI LI U
2.1. C s lý lu n
Trong công cu c CNH - H H, vi c thu hút v n
tri n c s h t ng là y u t quan tr ng trong chi n l
2020 c b n tr thành n
h i
ut n
c
a
c ngoài và phát
tn
c ta
nn m
c công nghi p theo úng l trình. Có th nói công tác thu
t, gi i phóng m t b ng có vai trò không th thi u trong quá trình phát tri n
kinh t ,
y nhanh t c
xây d ng c s h t ng,
a
tn
c lên t m cao m i.
Gi i phóng m t b ng là quá trình a d ng và ph c t p. Nó th hi n khác
nhau
i v i m i m t d án, nó liên quan tr c ti p
n l i ích c a các bên tham
gia và l i ích c a toàn xã h i. Công tác gi i phóng m t b ng kéo dài s làm
ch m ti n
c a các d án, làm nh h
khu v c d án c ng nh
B i th
ng t i cu c s ng c a ng
ánh m t ni m tin cho các nhà
ut .
ng GPMB là khâu quan tr ng mang tính ch t
ho ch s d ng
t, t o i u ki n thu n l i
i dân trong
thu hút ngu n l c
t phá trong quy
u t phát tri n và
tri n khai th c hi n công tác xây d ng c s h t ng. Quá trình th c hi n công tác
b i th
ch
ng GPMB ph i
m b o hài hòa l i ích c a ng
u t d án và l i ích c a Nhà n
nh và phát tri n b n v ng
Lu t
công nh n
ra th tr
tn
ng b t
nh
i, chuy n nh
ng s n t i Vi t Nam. Lu t
m i quan tr ng trong vi c thu h i
ã có nh ng i m
nh c th nh ng tr
lu t
t. Lu t
trình thi hành Lu t
t là lo i tài s n có giá và giá ó
ng, cho thuê và c ng là b
ng h p mà Nhà n
c
c
um
t ai n m 2003 c ng ã có ph n
i
t ai n m 2013 có hi u l c 1/7/2014
i m i quan tr ng trong vi c thu h i
c ph i thu h i
t ai hoàn thi n h n và gi i quy t
trình b i th
c th c hi n theo tiêu chí gi v ng n
c.
t ai n m 1993 ã kh ng
quy n chuy n
c,
i dân b thu h i, l i ích c a
t, xác
nh rõ và quy
t giúp cho h th ng pháp
c nh ng b t c p, h n ch trong quá
t ai 2003. Sau ây là m t s khái ni m c b n trong quá
ng thi t h i và h tr , tái
nh c khi nhà n
c thu h i
t.
5
2.1.1. Gi i phóng m t b ng
GPMB là quá trình nhà n
ng s d ng
t
(t ch c, cá nhân, h gia ình) chuy n giao cho ch d án t ch c di d i các
i
t
c thu h i
t c a các
it
ng nh nhà , cây c i hoa màu, công trình xây d ng và m t b ph n dân c
tr l i m t b ng
thi công công trình trên c s b i th
cu c s ng cho các
it
t
nh
ng ph i di d i.
Công tác GPMB là vi c b i th
h i
ng thi t h i, n
ng, h tr và tái
nh c khi Nhà n
c thu
s d ng vào m c ích qu c phòng, an ninh, l i ích qu c gia, l i ích công
c ng và m c ích phát tri n kinh t .
2.1.2. Thu h i
t
Thu h i
ng
i
t: “Là vi c Nhà n
c Nhà n
c trao quy n s d ng
vi ph m pháp lu t v
2.1.3. B i th
B i th
c ra quy t
nh thu l i quy n s d ng
t ho c thu l i
t c a ng
tc a
i s d ng
t
t ai” (Qu c H i, 2013) [11].
ng
ng là
n bù nh ng t n h i gây ra.
ho c công lao. Nh v y, b i th
ng là tr l i t
n bù tr l i x ng v i giá tr
ng x ng v i giá tr ho c công lao
cho m t ch th nào ó b thi t h i vì hành vi c a ch th khác.
B i th
v i di n tích
ng v
t: “Là vi c Nhà n
t thu h i cho ng
i s d ng
c tr l i giá tr quy n s d ng
t
i
t” [11].
2.1.4. H tr
H tr khi Nhà n
t thu h i
n
2.1.5. Tái
t: “Là vi c Nhà n
c tr giúp cho ng
i có
i s ng, s n xu t và phát tri n” [11].
nh c
T C
chuy n
nh
c thu h i
c hi u là m t quá trình t b i th
nm tn i
m i và các ho t
ng thi t h i v
ng h tr
t, tài s n, di
xây d ng l i cu c s ng
6
thu nh p, c s v t ch t. Tái
v kinh t - xã h i
c a
tn
i v i b ph n dân c
ng nh m gi m nh tác
ng x u
ã gánh ch u vì s phát tri n chung
c.
Hi n nay n
ng
nh c là ho t
i s d ng
c ta khi Nhà n
t
c b trí tái
- B i th
ng b ng nhà .
- B i th
ng b ng
- B i th
ng b ng ti n
t
c thu h i
t mà ph i di chuy n ch
thì
nh c b ng các hình th c sau:
m i.
xây d ng n i
m i.
2.2. C s pháp lý
2.2.1. Nh ng v n b n lu t c a Chính ph và c quan Trung
v h
ng
- Lu t
t ai n m 2003.
- Ngh
nh 181/2004/N -CP ngày 29 tháng 10 n m 2004 c a Chính ph
ng d n thi hành Lu t
- Ngh
t ai 2003.
nh 197/2004/N -CP ngày 03 tháng 12 n m 2004 v b i th
thi t h i, h tr tái
nh c khi nhà n
c thu h i
ng
t.
- Thông t s 116/2004/TT-BTC ngày 07/12/2004 c a B Tài chính h
d n th c hi n Ngh
tái
nh c và tái
- Ngh
pháp xác
ph s a
nh s 197/2004/N -CP c a chính ph v b i th
nh c khi nhà n
c thu h i
ng
ng, h tr ,
t.
nh 188/2004/N -CP ngày 16 tháng 11 n m 2004 v ph
nh giá
t. Ngh
i, b sung m t s
ng
nh s 123/2007/N -CP ngày 27/7/2007 c a Chính
i u c a Ngh
nh s 188/2004/N -CP.
- Thông t s 145/2007/TT-BTC ngày 06/12/2007 c a B Tài chính, h
d n th c hi n Ngh
- Ngh
nh s 188/2004/N -CP và Ngh
h tr tái nh c khi nhà n
c thu h i
t, trình t , th th c b i th
ng,
t và gi i quy t.
nh s 69/N -CP ngày 13 tháng 8 n m 2009 c a Chính ph quy
nh b sung v quy ho ch s d ng
tái
nh s 123/2007/N -CP.
nh 84/2007/N -CP ngày 25 tháng 05 n m 2007 c a Chính ph quy
nh B sung v c p gi y ch ng nh n quy n s d ng
- Ngh
ng
nh c khi Nhà n
c thu h i
t.
t, giá
t, thu h i
t, b i th
ng, h tr
7
- Thông t s 14/2009/TT-BTNMT ngày 01 tháng 10 n m 2009 quy
b xung v quy ho ch s d ng
thu h i
v h
t, giao
t, b i th
t, cho thuê
ng, h tr và tái
nh
nh c và trình t
t.
- Lu t
t ai n m 2013.
- Ngh
nh 43/2014/N -CP ngày 15 tháng 5 n m 2014 c a Chính Ph
ng d n thi hành lu t
- Ngh
h tr , tái
nh 47/2014/N -CP ngày 15 tháng 5 n m 2014 v b i th
nh c khi nhà n
- Thông t
TNMT quy
thu h i
t ai 2013.
c thu h i
ng,
t.
37/2014/TT- BTNMT ngày 30 tháng 6 n m 2014 c a B
nh chi ti t v b i th
ng, h tr , tái
nh c khi nhà n
c
t.
2.2.2. Nh ng v n b n c a
a ph
ng
- Ngh quy t 26/2009/NQ-H ND ngày 12 tháng 12 n m 2009 v vi c
thông qua chính sách b i th
trên
ng, h tr , tái
nh c khi Nhà n
c thu h i
t
a bàn t nh Thái Nguyên.
- Quy t
nh s 03/2012/Q -UBND ngày 21/02/2012 c a UBND t nh ban
hành quy trình xác
- Quy t
hi n b i th
t trên
a bàn t nh Thái Nguyên.
nh s 52/2012/Q -UBND ngày 26/12/2012 c a UBND t nh Phê
duy t giá các lo i
- Quy t
nh giá các lo i
t n m 2013 trên
a bàn t nh Thái Nguyên.
nh s 01/2010/Q -UBND ngày 05/1/2010 v vi c ban hành th c
ng, h tr và tái
nh c khi Nhà n
c thu h i
t trên
a bàn t nh
nh 06/2010/Q -UBND ngày 23/2/2010 v vi c s a
i b sung
Thái Nguyên.
- Quy t
m t s quy
nh kèm theo quy t
nh s 01/2010/Q -UBND ngày 05/1/2010 c a
UBND t nh Thái Nguyên v vi c ban hành quy
tái
nh c khi Nhà n
- Quy t
c thu h i
t trên
nh th c hi n b i th
a bàn t nh Thái Nguyên.
nh s 47/2010/Q -UBND, ngày 22 tháng 12 n m 2010 c a U
ban nhân dân t nh Thái Nguyên v vi c phê duy t khung giá các lo i
trên
ng, h tr và
a bàn t nh Thái Nguyên.
t n m 2011
8
- Quy t
nh s 28/2011/Q -UBND, ngày 20 tháng 6 n m 2011 c a
U ban nhân dân t nh Thái Nguyên v vi c ban hành
n giá b i th
cây c i hoa màu g n li n v i
t trên
t khi Nhà n
c thu h i
ng
a bàn t nh
Thái Nguyên.
- Quy t
nh s
15/2012/Q -UBND ngày 11 tháng 7 n m 2012 c a
UBND t nh Thái Nguyên v vi c ban hành
ki n trúc g n li n v i
t khi Nhà n
n giá b i th
c thu h i
t trên
ng nhà, công trình
a bàn t nh
Thái Nguyên.
2.2.3. M t s
Lu t
i m m i v công tác GPMB, h tr , tái
nh c quy
nh trong
t ai 2013
Có th th y r ng, v n
b i th
ng, h tr khi nhà n
c thu h i
t là
m t trong n i dung quan tr ng trong th i gian qua các ngành, các c p t p trung
th c hi n, Nhà n
dành cho ng
c ta ã ban hành chính sách b i th
i b thu h i
ngày càng t t h n cho ng
t, t ng b
i có
ng, h tr và tái
c hoàn thi n theo h
t b thu h i n
nh
ng t o i u ki n
i s ng và s n xu t. Tuy
nhiên, trong quá trình th c hi n, vi c khi u n i, so bì trong b i th
tái
nh c c a ng
th
ng xuyên.
Chính vì v y
h i
i có
t b thu h i và nh ng ng
2013 ti p t c k th a nh ng quy
ãs a
tr , tái
i có liên quan v n x y ra
i, b sung m t s quy
i b thu
ng, gi i phóng m t b ng, Lu t
nh còn phù h p c a Lu t
nh m i nh m
t ai 2003
t ai
ng th i
a chính sách v b i th
ng, h
nh c trong Ngh quy t 19/NQ-TW i vào cu c s ng.
Có th khái quát m t s n i dung ch y u có tính
th
ng, h tr ,
m b o t t h n quy n và l i ích h p pháp cho ng
t, gi m thi u khi u ki n trong b i th
nh c
ng, gi i phóng m t b ng quy
nh trong Lu t
i m i trong l nh v c b i
t ai 2013 so v i Lu t
t ai
n m 2003:
- Quy
nh nguyên t c b i th
Các ch
t trong Lu t
nh b i th
ng v
t ai 2003
ng v
t khi Nhà n
t, h tr và tái
c quy
c thu h i
t:
nh c khi Nhà n
c thu h i
nh trong 03 i u (41, 42, và 43), trên
9
th c t
ã ch a th ch h t các quy
th ng nh t khi x lý nh ng v n
b i th
ng, h tr , tái
nh mang tính nguyên t c này
ph c t p phát sinh trong th c ti n thu h i
nh c t i các
a ph
t ai 2013 ã tách nguyên t c b i th
ng v
riêng bi t (74 và 88). Trong ó, quy
thu h i
t
t và nguyên t c b i th
c thu h i
ng thi t
t thành 02 i u
nh c th các nguyên t c b i th
ng thi t h i v tài s n g n li n v i
các b , ngành,
a ph
t,
ng. Kh c ph c h n ch này, Lu t
h i v tài s n, ng ng s n xu t kinh doanh khi Nhà n
và các nguyên t c b i th
th c hi n
ng và ng
ng v
t khi Nhà n
i thu h i
t
c
t c n c vào ó
th ng nh t th c hi n.
- Quy
n
c thu h i
nh c th và làm rõ các i u ki n
i v i t ng lo i
t ai 2013 b sung thêm hai tr
t khi Nhà
it
ng mà Nhà n
ng h p
c b i th
c thu h i
ng v
t. Lu t
t khi Nhà n
c
t ( i u 75), c th :
Lu t ã b sung b i th
ng
i v i tr
t m t l n cho c th i gian thuê nh m
t theo hình th c thuê
giao
ng v
t vì m c ích qu c phòng, an ninh; phát tri n kinh t - xã h i vì l i
ích qu c gia, công c ng
thu h i
c b i th
ng h p s d ng
m b o bình
t tr ti n thuê
ng gi a ng
i s d ng
t tr ti n m t l n cho c th i gian thuê v i ng
t có thu ti n s d ng
t (vì nh ng
it
i
c
ng này có cùng ngh a v tài
chính v i nhau).
M t khác, b sung b i th
dân c
ang s d ng
ai mà ch a
c c p.
i v i tr
t mà không ph i là
Gi y ch ng nh n ho c có
t, quy n s h u nhà
ng
i u ki n
ng h p c s tôn giáo, c ng
t do Nhà n
ng
c giao, cho thuê và có
c c p Gi y ch ng nh n quy n s d ng
và tài s n khác g n li n v i
t theo quy
ây là m t ti n b m i vì tr
c ây
nh c a Lu t
i v i các tr
t
ng h p
t do c s tôn giáo ang s d ng vào m c ích s n xu t nông nghi p, s n xu t
lâm nghi p, s n xu t kinh doanh phi nông nghi p, làm c s t thi n, không ph i là
t do Nhà n
c giao mà có ngu n g c do nh n chuy n nh
pháp ho c khai hoang tr
này gây v
c ngày 01/7/2004 thì không
ng m c trong quá trình th c hi n.
ng, nh n t ng cho h p
c b i th
ng, h tr
u
10
- Th ch hóa c ch , chính sách b i th
còn l i thông qua các quy
nh chi ti t
t phi công nghi p không ph i
t (t
i u 77
i có
it
ng
t b thu h i
i s d ng
tr
nh c a Lu t
ng s d ng
- Quy
t
t, g m:
u t vào
t
t nông nghi p,
và theo t ng lo i
it
ng s d ng
n i u 81).
Theo quy
t,
t, chi phí
i v i t ng lo i
t ,
cho ng
ng v
t
t ai n m 2013, vi c xác
iv i
t còn l i c a
t ó.
nh c th v b i th
c b i th
Theo Kho n 13,
ng
t s d ng có th i h n không ch c n c lo i
t mà còn ph i c n c th i h n s d ng
iv i
ng h p không
nh m c b i th
ng chi phí
ng
u t vào
t còn l i, cho m t s
t ( i u 76).
i u 3 Lu t
t ai 2013, Chi phí
u t vào
t còn
l i bao g m chi phí san l p m t b ng và chi phí khác liên quan tr c ti p có c n c
ch ng minh ã
thu h i
u t vào
t mà
ng h p
c b i th
n
c thu h i, bao g m:
tr
ng h p
t i kho n 1
ti n s d ng
t
i u 54;
t
t nh ng
c mi n ti n thuê
th c hi n chính sách
ng chi phí
c Nhà n
t nông nghi p
t hàng n m,
qu
c thu h i
t còn ch a
c.
Nh ng tr
thuê
n th i i m Nhà n
c Nhà n
c Nhà n
c
c giao không thu ti n s d ng
c giao cho t ch c thu c tr
c mi n ti n s d ng
t, tr tr
i v i ng
t còn l i khi Nhà
t, tr
c giao cho h gia ình, cá nhân quy
t thuê tr ti n thuê
t công ích c a xã, ph
u t vào
t;
t
ng h p có thu
c Nhà n
c cho
t m t l n cho c th i gian thuê nh ng
ng h p h gia ình, cá nhân s d ng
i có công v i cách m ng;
ng, th tr n;
nh
t nh n khoán
t thuê do
t nông nghi p thu c
s n xu t nông nghi p,
lâm nghi p, nuôi tr ng th y s n, làm mu i.
- B sung quy
án
nh v vi c b i th
ng, h tr và tái
nh c
i v i các d
c bi t.
i u 87, Lu t
+ B sung tr
nguy c
t ai 2013 quy
ng h p thu h i
e d a tính m ng con ng
i,
nh theo h
ng:
t
trong khu v c b ô nhi m môi tr
ng có
t
có nguy c s t l , s t lún, b nh h
ng
11
b i hi n t
ng thiên tai khác e d a tính m ng con ng
c b i th
ng, h tr , tái
nh c
n
nh
i thì ng
i có
t thu h i
i s ng, s n xu t theo quy
nh c a
Chính ph .
+
i v i d án
u t do Qu c h i quy t
nh ch tr
ng
u t , Th t
Chính ph ch p thu n ch tr
ng
làm nh h
i s ng, kinh t - xã h i, truy n th ng v n hóa c a
c ng
ng
n toàn b
u t mà ph i di chuy n c c ng
ng
ng, các d án thu h i liên quan
ng thì Th t
ng Chính ph quy t
ng dân c ,
n nhi u t nh, thành ph tr c thu c trung
nh khung chính sách b i th
ng, h tr , tái
nh c .
+
Nhà n
i v i d án s d ng v n vay c a các t ch c qu c t , n
c Vi t Nam có cam k t v khung chính sách b i th
c ngoài mà
ng, h tr , tái
nh c
thì th c hi n theo khung chính sách sách ó.
- V chính sách h tr , Lu t
v i Lu t
nh so
t ai n m 2003:
+ Quy
d ng
t ai n m 2013 b sung m t s quy
nh các nguyên t c h tr khi Nhà n
t khi Nhà n
c a Lu t này còn
c thu h i
c Nhà n
t ngoài vi c
c thu h i
c b i th
i u 83).
is
ng theo quy
nh
c xem xét h tr ; vi c h tr ph i b o
m
khách quan, công b ng, k p th i, công khai và úng quy
(Kho n 1,
t: Ng
nh c a pháp lu t.
12
+ Quy
nh v h tr
ào t o, chuy n
h gia ình, cá nhân s d ng
thu h i
d ng
t
t
. C th :
c
i v i h gia ình, các nhân s
k t h p kinh doanh d ch v mà ngu n thu nh p chính là t ngu n
kinh doanh d ch v , khi Nhà n
v n tín d ng u ãi
c thu h i mà ph i di chuy n ch
phát tri n s n xu t, kinh doanh; tr
thu h i còn trong
tu i lao
ki m vi c làm (Kho n 2,
+ B sung quy
h
k t h p kinh doanh d ch v , khi Nhà n
mà ph i di chuy n ch
t
i ngh và tìm ki m vi c làm cho
ng thì
c h tr
thì
ng h p ng
ào t o, chuy n
c vay
i có
t
i ngh , tìm
i u 84).
nh v l p và th c hi n d án tái
nh c ( i u 85) theo
ng: UBND c p t nh, UBND c p huy n có trách nhi m t ch c và th c hi n
d án tái
nh c tr
c khi thu h i
xây d ng c s h t ng
ng b ,
t; quy
nh khu tái
nh c t p trung ph i
m b o tiêu chu n, quy chu n xây d ng, phù
h p v i i u ki n, phong t c, t p quán c a t ng vùng, mi n; quy
h i
t
ch
t ng khu tái
c th c hi n sau khi hoàn thành xây d ng nhà
i, b sung quy
mà ph i di chuy n ch
nh v b trí tái
( i u 86), c th : Ng
nh c t i ch n u t i khu v c thu h i
công v i cách m ng); giá
ng
i có
tái
su t tái
i có
t b thu h i
nh c t i thi u thì
nh c t i thi u [26].
c b trí tái
t t i n i tái
nh; quy
nh c mà ti n b i th
c Nhà n
t
nh c ho c có i u ki n
t c th tính thu ti n s d ng
c b trí tái
i b thu h i
i s m bàn giao m t b ng, ng
nh c do UBND c p t nh quy t
t b thu h i
mua 01 su t tái
nh c cho ng
t có d án tái
nh c ( u tiên v trí thu n l i cho ng
giá bán nhà
ho c c s h
nh c .
+S a
tái
nh vi c thu
nh tr
i có
nh c ,
ng h p
ng, h tr không
c h tr ti n
mua m t
13
2.3. C s th c ti n
2.3.1. Công tác b i th
ng và GPMB trên th gi i
i v i b t c qu c gia nào trên th gi i
tr ng c b n c a m i ho t
h i
ng
i s ng kinh t - xã h i. Khi nhà n
t ph c v cho các m c ích c a qu c gia ã làm thay
s ng kinh t c a hàng tri u ng
tri n ng
i dân.
nh ng n
ng và gi i phóng m t b ng
T nh ng n m 60 c a th k XX
it
c ang phát
ng liên quan t i
70 theo lu t c b n v
ích chung n u b i th
Indonesia
n nh ng n m
u c a th p niên
t ai c a Chính ph có th thu h i
t ph c v l i
ng th a áng theo th t c do lu t này quy
ng thi t h i khi Nhà n
ib m t
c thu h i
t và ch
nh. T
nh v vi c
tái
nh c
n
ng thi t h i và di dân tái
ng, tái
nh c khi Nhà n
nh c sao cho các d án luôn luôn h
nh xã h i và b n v ng v môi tr
nh c c n ph i có ph
- B i th
m t
c thu h i
t vì m c
ng. Vì v y, khi Nhà n
ng châm th c hi n
c b i th
áp d ng khi nhà n
ng và tái
c thu h i
ng tài s n thi t h i, ngh nghi p và thu nh p c a ng
t:
i dân b
t.
m i v i các d ch v và
ng ti n phù h p.
- Tr c p
tr
ng án
ng t i s phát tri n kinh t ,
- H tr di chuy n trong ó có c p và b trí n i
ph
cho
t.
ích phát tri n c a xã h i. Vi c xây d ng và l p k ho ch th c hi n các ph
b i th
t
t, ó là lu t s 20 n m 1961 ph n ánh th c
n nay Chính ph Indonesia ã ban hành r t nhi u Ngh
B i th
s ng
Indonesia ã có lu t v thu h i
thi quy n l c th ng tr c a chính quy n.
b i th
i
c.
2.3.1.1. Công tác b i th
ó
i toàn b
i ây là m t s kinh nghi m trong công tác gi i phóng m t
b ng c a m t s n
và các
c bi t
c thu
i dân ch y u s ng b ng ngh nông nghi p thì ó là v n
còn c a h . D
ng
t ai là ngu n l c quan
c ó.
ít nh t ng
ib
nh h
ng
t ho c g n
t so v i m c s ng
14
i v i các d án có di dân tái
-
di dân là y u t không th thi u
nh c , vi c l p k ho ch, thi t k n i dung
c ngay t chu k
u tiên c a vi c l p d án
u
t . Nh ng nguyên t c th c hi n là:
+ Nghiên c u k ph
ng án c a các d án mang tính kh thi
gi m t i
m c t i a vi c di dân b t bu c khi tri n khai d án.
+ Ng
i b thu h i
s ng kinh t
c b i th
m c cao nh t v i th i i m tr
+
t
t ph i
ng và h tr
khôi ph c cu c
c khi có d án.
t ai, nhà c a, c s h t ng thích h p và các lo i b i th
ng x ng ph i
c c p cho ng
ib
nh h
ng, chú tr ng
n ng
ng khác
i dân b n
a, dân t c thi u s , nông dân.
+ Ng
i b nh h
v các y u t b i th
Có th
Indonesia
h tr
ng ph i thông báo
ng và tái
th y h
y
,
c tham kh o ý ki n chi ti t
nh c .
th ng pháp lu t v
u nh m b o v nh ng ng
i có
b i th
ng và tái
c a
t b thu h i, có nh ng chính sách
i v i gia ình khó kh n v i m c ích chung là
s ng s n xu t cho con ng
nh c
i (B Tài nguyên và Môi tr
mb o n
nh
i
ng - Vi n nghiên c u
a
chính, 2002) [2].
2.3.1.2. Công tác b i th
ng và gi i phóng m t b ng
- Công tác BT&GPMB
t
M
M
c th c hi n theo nguyên t c “
n bù
ng x ng”.
- Hi n pháp M cho phép chính quy n tr ng d ng
bù t
n
ng x ng nh m ph c v m c ích công c ng và v sau m r ng sang phát
tri n kinh t . Tranh ch p khi u ki n
bù t
t ai c a t nhân có
t ai chi m t l th p vì nh nguyên t c “ n
ng x ng” và nh ng quy trình ch t ch .
ây là ngu n tham kh o nh m kh c
ph c d t i m tình tr ng khi u n i tranh ch p ph c t p.
- C ch th tr
ã “tính
ng ã thi t l p m t b ng giá tr c a quy n s d ng ( t) và
” m i y u t pháp lý. Khi
t ai là s h u toàn dân và tuy t
i không
15
m t ai có quy n s h u y, thì c ch qu n lý
theo th ch c ng hòa
ut
ng
t ai c a nhà n
c
m i qu c gia
ng. Vi c còn l i ch là thi t l p nh ng “nguyên
t c ng x ” công b ng, lu t và quy trình thi hành minh b ch, ch t ch nh m
b o quá trình qu n lý
- Chi phí
th
t ai c a nhà n
n bù
thì lu t M quy
c, tránh gây xáo tr n b t bình xã h i.
t ai là chi phí l n nh t trong toàn b d án. Giá b i
ng bao g m: giá tr
h i) gây ra và h tr tái
m
t, giá tr tài s n g n li n v i
nh c . Ngoài ra, n u có b t
nh nhà n
t, nh ng t n th t (thi t
ng ph i ra tòa gi i quy t
c ph i chi tr m i chi phí tòa án, phí lu t s , phí thu
th p tài li u và nhân ch ng, phí giám
nh b t
ng s n ch công dân có
tb
thu h i không ph i tr các phí này. Khi ra tòa thì công dân ph i ch p nh n s ti n
n bù do b i th m oàn quy t
nc
nh trao t i tòa ho c kháng cáo, do ó không c n
ng ch .
-
i m c n l u ý là nguyên t c “ n bù t
quan ni m ng
i có
c thi t l p d a trên
t b thu h i ã ch u thi t thòi vì “l i ích chung” thì nhà n
i di n cho “l i ích chung” ph i
tranh ch p hay khi u ki n. Ph
tòa án
ng x ng”
c
ng ra chi tr m i chi phí ngay c khi phát sinh
ng pháp này áp d ng thu n l i
M vì có h th ng
c l p v i chính quy n và nhân dân r t tôn tr ng s công minh c a tòa án.
-
i v i vi c h tr tái
xây l i nhà t
ng
ng v i nhà c cho ng
doanh nghi p b di d i thì
nh ng tr
nh c , lu t M quy
ng h p khó xác
c b i th
nh m t s tr
i dân t i n i tái
ng h p ph i
nh c .
i v i
ng thi t h i do m t l i t c. Ngoài ra, trong
nh chính xác các kho n thi t h i thì tòa s quy ra m t
con s ph n tr m (ví d 80%), và nhà n
c ph i b i th
ng giá tr th tr
ng c ng
v i con s ph n tr m t n th t này (180%).
- Theo quy
theo lo i b t
sinh
iv i
nh, có ba ph
ng s n: tính theo giá mua bán
ng
ng pháp trên. Th i i m
thu h i.
nh tr giá
iv i
t và tài s n c n c
t , tính theo l i t c phát
t kinh doanh ho c có thu ho ch, và cu i cùng là tính theo giá tr tái
xây d ng kèm kh u hao t
ph
ng pháp xác
ng n u v n không xác
xác
nh giá tr b i th
nh
c b ng hai
ng là th i i m th c t