Sang kien kinh nghiem 2008 - 2009

I. Phần mở đầu
1. Lí do chọn đề tài
Đảng và Nhà nớc luôn luôn quan tâm tới công tác TDTT nói chung và giáo dục thể
chất trong nhà trờng nói riêng. Coi sức khoẻ là vốn quí nhất của con ngời.
Bớc vào thời kì công nghiệp hoá, hiện đại hoá một trong những nhiệm vụ quan
trọng là phải xây dựng thế hệ trẻ nớc ta trở thành những con ngời có đủ bản lĩnh,
phẩm chất và năng lực để kế thừa và phát huy những thành tựu và truyền thống vẻ
vang của dân tộc để đa nớc ta phát triển hội nhập với cộng đồng quốc tế, vơn lên
Sánh vai với các cờng quốc năm châu.
Để giúp cho thế hệ trẻ phát triển toàn diện nhiều mặt trong đó có một mặt quan
trọng và tất yếu là chăm lo về sức khoẻ và thể lực, không những là nhu cầu của bản
thân con ngời mà là vốn quí để tạo tài sản vật chất cho xã hội.
Song song với chơng trình giảng dạy các môn khoa học trong nhà trờng, nhằm
trang bị cho học sinh những kiến thức cơ bản, có hệ thống các môn khoa học tự
nhiên, xã hội và khoa học kỹ thuật, việc giáo dục thể chất trong nhà trờng có vài trò
hết sức quan trọng giúp cho học sinh phát triển một cách toàn diện về đức, trí, thể,
mỹ Ngoài ra còn giúp cho các hiểu đợc một số kiến thức, kĩ năng cơ bản để tập
luyện giữ gìn sức khoẻ, nâng cao thể lực, góp phần rèn luyện nếp sống lành mạnh, tác
phong nhanh nhẹn, thói quen tự giác tập luyện TDTT.
Xuất phát từ thực tế giảng dạy của bản thân, từ đặc điểm của việc dạy học môn thể
dục ở trờng THCS tôi nhận thấy vấn đề Đổi mới phơng pháp dạy học môn thể dục
trong trờng THCS là hết sức thiết thực, bổ ích và tôi quyết định chọn nghiên cứu đề
tài này.
2. Mục đích nghiên cứu.
Giúp cho giáo viên cải thiện một số phơng pháp trong quá trình giảng dạy thể dục
nhằm đa lợng vận động, thời gian tập luyện của học sinh tăng lên. Đề tài còn tháo gỡ
những khó khăn mà giáo viên dạy môn thể dục dễ mắc, đó là việc vi phạm về thời
gian (bởi nội dung bài học thì nhiều mà thời gian một tiết chỉ có 45 phút).Vì vậy đòi
hỏi giáo viên phải nghiên cứu và lựa chọn phơng pháp, hình thức dạy - học thật hợp
1
lý, đảm bảo về kiến thức, kĩ năng, đảm bảo đủ lợng vận động và số lần tập luyện. Đề

tài này hết sức cần thiết không những đối với cá nhân tôi mà còn với tất cả giáo viên
giảng dạy bộ môn thể dục ở trờng THCS nói chung.
3. Thời gian - Địa điểm
- Thời gian: Chọn đề tài: Tháng 9/2007.
Nghiên cứu thực hiện: Từ tháng 9/2007 đến tháng 5/2008.
Hoàn thành đề tài: Tháng 5/2008.
- Địa điểm: Học sinh khối 8 - 9 trờng THCS Đông Xá.
4. Đóng góp mới về mặt lí luận, về mặt thực tiễn.
- Phơng pháp dạy học: Là cách thức hoạt động của thầy và trò nhằm đạt đợc mục
tiêu dạy - học. Phơng pháp dạy học mang tính tích cực, độc lập, sáng tạo. Cần chú ý
đến hai yếu tố: Học sinh phải đợc học trong không khí vui vẻ, phấn khởi, học mà
chơi, chơi mà học, học sinh phải đợc tự do tìm hiểu, suy nghĩ, khám phá và tự tìm tòi
ra kiến thức của bài học dới sự dẫn dắt, gợi mở của giáo viên.
- Để làm tốt chức năng giảng dạy và giáo dục của mình đối với giáo viên dạy môn
thể dục nói riêng phải có những phẩm chất và năng lực nh: Thế giới quan khoa học,
nhân sinh quan tiên tiến, có trình độ chuyên môn nghiệp vụ vững vàng, có trình độ
văn hoá sâu rộng, có t duy mới, luôn tìm tòi nghiên cứu để đa ra phơng pháp giảng
dạy phù hợp, đáp ứng yêu cầu của bộ môn. Đồng thời, ngời giáo viên thể dục cần
phải có phẩm chất đạo đức, tâm lí tốt, tình cảm cao đẹp và cả ý chí, nghị lực, quyết
tâm. Tất cả những đặc điểm đó có sự liên quan mật thiết với nhau để tạo thành một
cấu trúc thống nhất nhằm nâng cao kết quả giảng dạy.
- Theo thời gian công tác, kinh nghiệm giảng dạy và giáo dục càng đợc nâng cao
thì thể lực càmg bị giảm sút theo qui luật tự nhiên của con ngời, năng lực làm mẫu
động tác bị hạn chế. Để khắc phục sự hạn chế đó, ngời giáo viên thể dục phải không
ngừng học hỏi để nâng cao trình độ nghiệp vụ của mình, đặc biệt là trình độ lí luận về
phơng pháp khoa học và phơng pháp tổ chức.
- Đổi mới phơng pháp dạy học xuất phát từ nhu cầu đổi mới sâu sắc nền kinh tế xã
hội đang diễn ra trên đất nớc ta. Công cuộc đổi mới này cần những ngời có bản lĩnh,
2
có năng lực chủ động sáng tạo, dám nghĩ, dám làm, thích ứng với cuộc sống xã hội

đang từng ngày từng giờ đổi mới. Thực tiễn này làm cho mục tiêu dạy học phải điều
chỉnh kèm theo sự thay đổi về nội dung và phơng pháp dạy học. Đổi mới phơng pháp
dạy học đợc hiểu là đa phơng pháp dạy học mới vào nhà trờng trên cơ sở phát huy
mặt tích cực của phơng pháp truyền thống để nâng cao chất lợng dạy học, nâng cao
hiệu quả đào tạo của giáo dục.
- Đổi mới phơng pháp dạy học phải thiết thực góp phần thực hiện mục tiêu giáo
dục học sinh THCS, tạo điều kiện và khuyến khích học sinh tự giác học tập, phát huy
và vận dụng kiến thức trong bài học vào thực hành luyện tập. Làm đợc nh vậy sẽ phát
huy đợc tính tích cực chủ động, sáng tạo của từng học sinh, rèn luyện cho các em trở
thành những ngời có đủ năng lực, sức khoẻ để tiếp tục học lên
PTTH hoặc bớc vào cuộc sống.
II. Phần Nội dung
II.1. Ch ơng 1 . Tổng quan
Trong 6 năm qua, thực hiện đổi mới chơng trình sách giáo khoa và phơng pháp
giảng dạy bậc THCS chất lợng dạy học trong các nhà trờng đã và đang từng bớc đạt
hiệu quả rõ rệt. Giáo viên đã quen dần với những khái niệm tích cực hoá hoạt động
của trò trong việc lựa chọn phơng pháp cũng nh thiết kế bài dạy nhằm khơi dậy
hứng thú và phát huy tính tích cực, chủ động sáng tạo của học sinh. Thầy và trò đều
chủ động trong việc tổ chức giờ học cũng nh tiếp thu kiến thức.
Với đặc trng của bộ môn thể dục nhằm giáo dục thể chất, nâng cao thể lực cho học
sinh nên việc đổi mới phơng pháp ngoài mục tiêu tạo tiết học hứng thú, sôi nổi, hiệu
quả còn rèn cho học sinh những kĩ năng cơ bản để tập luyện, giữ gìn sức khoẻ, nâng
cao thể lực, góp phần rèn luyện nếp sống lành mạnh, tác phong nhanh nhẹn, thói
quen tự giác tập luyện TDTT, giữ gìn vệ sinh. Chính vì vậy việc chuẩn bị cho giờ dạy
phải hết sức hợp lí, khoa học, tạo cho trò tâm lí tinh thần thoải mái, tự tin, yên tâm
khi bớc vào giờ học là điều hết sức cần thiết. Đó là yêu cầu không khó song còn phụ
3
thuộc vào nhiều yếu tố: Cơ sở vật chất, trang thiết bị phục vụ học tập, đặc biệt ý thức,
trách nhiẹm ủa ngời thầy đối với bài dạy.
Là giáo viên trẻ cha có nhiều kinh nghiệm giảng dạy nhng với sự cố gắng tìm tòi,

nghiên cứu, học hỏi và qua kết quả thực tế giảng dạy, tôi mạnh dạn nêu ra một
vài suy nghĩ của mình làm thế nào để dạy và học môn thể dục đạt kết quả cao.
II.2.Ch ơng 2. Nội dung vấn đề nghiên cứu.
Một số giải pháp đổi mới phơng pháp dạy học để nâng cao chất lợng.
1. Nghiên cứu tài liệu chuyên môn.
- Không ngừng nghiên cứu tài liệu chuyên môn nghiệp vụ mang tính chất khoa học
và lí luận nhằm nâng cao nhận thức và hiểu biết về chơng trình, cấp học và bậc học,
từ đó đa ra giải pháp phù hợp với đối tợng học sinh tại trờng mình.
2. Tham khảo tài liệu liên quan
- Nghiên cứu các tài liệu về sự phát triển tâm sinh lí lứa tuổi học sinh bậc THCS để
có cách nhìn nhận đúng đắn, từ đó tìm ra phơng pháp giáo dục phù hợp, hiệu quả.
3. Học tập bồi d ỡng chuyên môn
- Không ngừng học tập trau dồi kiến thức chuyên môn thông qua các nội dung học
tập, bồi dỡng thờng xuyên, tập huấn thờng kì do các cấp tổ chức.
4. Dự giờ học hỏi.
- Tích cực dự giờ, học hỏi, rút kinh nghiệm từ đồng nghiệp, nhất là những đồng
nghiệp có kiến thức, chuyên môn vững vàng, tham dự các chuyên đề và các hội nghị
tập huấn do cụm trờng, Phòng giáo dục tổ chức. Ghi chép tích luỹ những kinh nghiệm
học tập đợc từ bạn bè đồng nghiệp và qua các thông tin đại chúng. Trong trờng thờng
xuyên dự giờ các giáo viên cùng chuyên môn, ngoài ra còn dự giờ các giáo viên dạy
các môn khác để học hỏi thêm về phơng pháp tổ chức các hoạt động, cách sử dụng đồ
dùng, cách sử lí tình huống s phạm...
5. Vận dụng đổi mới ph ơng pháp.
4
- Nghiên cứu kĩ tài liệu giảng dạy, vận dụng linh hoạt và sáng tạo các phơng pháp
dạy học tích cực.
- Việc đổi mới phơng pháp dạy học sẽ đem lại những tác động rất lớn, thờng để lại
những ấn tợng sâu sắc trong nhận thức và tình cảm của học sinh. Nó kích thích sự say
mê, hứng thú luyện tập đối với môn thể dục, học sinh tích cực tập luyện thu đợc
những tri thức mới, hình thành những kĩ năng, kĩ xảo vận động, vận dụng đợc vào

thực tiễn cuộc sống những phơng pháp hay, những hình thức tổ chức hấp dẫn sẽ
không dễ phai mờ trong kí ức học sinh.
- Song song với việc thực hiện nghiêm túc những nội dung đã đợc qui định trong
chơng trình, giáo viên cần nghiên cứu và vận dụng đổi mới phơng pháp giảng dạy,
đổi mới các hình thức tổ chức hoạt động trên lớp sao cho khoa học, linh hoạt, sáng
tạo. Một trong các hớng đó là:
5.1. Chuẩn bị và soạn bài.
*. Chuẩn bị:
- Nghiên cứu tài liệu, sách giáo viên và hớng dẫn giảng dạy để xác định mục tiêu
của bài dạy, nội dung của tiết học trên cơ sở đó xác định việc chuẩn bị đồ dùng, dụng
cụ, sân bãi cho chu đáo và phù hợp.
- Nghiên cứu để vận dụng các hình thức tổ chức, các phơng pháp dạy học cho phù
hợp với tiết dạy.
- Trên cơ sở xác định đợc mục tiêu của bài học, giáo viên chuẩn bị sân tập, hố cát
và những đồ dùng dạy học có liên quan nh: tranh vẽ các động tác thể dục, xà nhảy,
đệm nhảy, bóng ..., nhắc nhở học sinh ngay từ cuối tiết học trớc để các em chuẩn bị
trang phục và dụng cụ học tập, tạo điều kiện để tiết dạy đạt hiệu quả cao.
*. Bài soạn:
- Bài dạy cần soạn trớc ít nhất hai ngày để có sự chuẩn bị đồ dùng và nhắc nhở học
sinh những nội dung cần thiết. Bài soạn phải thể hiện rõ ràng, khoa học, chính xác
các hoạt động của thầy và trò trong việc đổi mới phơng pháp dạy học.
- Hệ thống câu hỏi dẫn dắt gợi mở, lôgic, dễ hiểu, thu hút đợc sự quan tâm chú ý
của học sinh, tránh hỏi câu hỏi quá dài, câu hỏi đóng, cần dự kiến và phân loại câu
5
hỏi đúng với từng đối tợng học sinh, câu hỏi dễ dành cho học sinh yếu và trung bình,
câu hỏi khó đào sâu suy nghĩ dành cho học sinh khá, giỏi.
- Bài soạn cần thể hiện rõ các hoạt động với thời gian và khối lợng vận động, ngời
chỉ đạo hoạt động do giáo viên hay cán sự lớp, tổ trởng, nhóm trởng.
Ví dụ: Bài tiết 26 Lớp 8
Trong phần cơ bản, hoạt động ôn động tác nhảy cao

Hoạt động của thầy - cán sự
Thời gian
Hoạt động của trò
1. Nhảy cao :
- Giáo viên chỉ đạo lớp thực hiện với
đội hình vòng tròn.
- Cán sự tổ điều khiển tổ thực hiện:
x x x x x x
cs tổ 3
cs tổ 4
x x x x x x
Giáo viên tổ chức lớp thực hiện
x x x x
GV
x x x x x
Chú ý: Giáo viên hớng dẫn học sinh
thực hiện kết hợp với quan sát cả
nhóm tổ 3 và 4. Sau 8 10 phút đổi
nội dung, thực hiện giữa hai nhóm.
1 2
phút
8-10 phút
8-10 phút
- Học sinh đứng tại chỗ bật cao bằng
2 và 1 chân 3 nhịp và 5 nhịp, nhịp
cuối bật cao co chân.
- Tổ 3 và tổ 4: Tập bổ trợ nhảy dây
đơn.
- Tổ 1 và tổ 2: Tập bổ trợ đà ba bớc
giậm nhảy đá lăng, chạy đà đặt chân

vào điểm giậm nhảy, giậm nhảy đá
lăng.
5.2. Các biện pháp thực hiện trên lớp:
5.2.1. Khâu kiểm tra
6