Quản lý không gian kiến trúc cảnh quan công viên Thống Nhất quận Hai Bà Trưng, thành phố Hà Nội

Header Page 1 of 120.

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

BỘ XÂY DỰNG

TRƯỜNG ĐẠI HỌC KIẾN TRÚC HÀ NỘI
----------------------------------

PHẠM THỊ PHƯỢNG

QUẢN LÝ KHÔNG GIAN KIẾN TRÚC CẢNH QUAN
CÔNG VIÊN THỐNG NHẤT QUẬN HAI BÀ TRƯNG,
THÀNH PHỐ HÀ NỘI

LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ ĐÔ THỊ VÀ CÔNG TRÌNH

Hà Nội - 2016

luan van thac si-tai lieu - luan an -kinh te -Footer Page 1 of 120.


Header Page 2 of 120.

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

BỘ XÂY DỰNG

TRƯỜNG ĐẠI HỌC KIẾN TRÚC HÀ NỘI
----------------------------------

PHẠM THỊ PHƯỢNG
KHÓA: 2014-2016

QUẢN LÝ KHÔNG GIAN KIẾN TRÚC CẢNH QUAN
CÔNG VIÊN THỐNG NHẤT QUẬN HAI BÀ TRƯNG,
THÀNH PHỐ HÀ NỘI
Chuyên Ngành: Quản lý đô thị và công trình
Mã số: 60.58.01.06

LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ ĐÔ THỊ VÀ CÔNG TRÌNH

NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC:
PGS.TS. HÀN TẤT NGẠN

Hà Nội - 2016
luan van thac si-tai lieu - luan an -kinh te -Footer Page 2 of 120.


Header Page 3 of 120.

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

BỘ XÂY DỰNG

TRƯỜNG ĐẠI HỌC KIẾN TRÚC HÀ NỘI
----------------------------------

PHẠM THỊ PHƯỢNG
KHÓA: 2014-2016

QUẢN LÝ KHÔNG GIAN KIẾN TRÚC CẢNH QUAN
CÔNG VIÊN THỐNG NHẤT QUẬN HAI BÀ TRƯNG,
THÀNH PHỐ HÀ NỘI
Chuyên Ngành: Quản lý đô thị và công trình
Mã số: 60.58.01.06

LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ ĐÔ THỊ VÀ CÔNG TRÌNH

NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC:
PGS.TS. HÀN TẤT NGẠN

XÁC NHẬN
CỦA CHỦ TỊCH HỘI ĐỒNG CHẤM LUẬN VĂN

Hà Nội - 2016
luan van thac si-tai lieu - luan an -kinh te -Footer Page 3 of 120.


Header Page 4 of 120.

LỜI CẢM ƠN
Để hoàn thành luận văn Thạc sĩ Quản lý đô thị và công trình, tôi đã nhận được sự
động viên, giúp đỡ của nhiều cá nhân và tập thể.
Trước hết, tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến PGS. TS. Hàn Tất Ngạn đã tận
tình hướng dẫn tôi trong suốt quá trình thực hiện và hoàn thành tốt Luận văn.
Xin cùng bày tỏ lòng biết ơn chân thành tới các thầy cô giáo, người đã đem lại
cho tôi những kiến thức bổ trợ, vô cùng có ích trong những năm học vừa qua.
Cũng xin gửi lời cám ơn chân thành tới Ban Giám hiệu, Khoa Sau đại học
trường Đại học Kiến trúc Hà Nội đã tạo điều kiện cho tôi trong quá trình học tập và
nghiên cứu.

Cuối cùng tôi xin gửi lời cám ơn đến gia đình, bạn bè, những người đã luôn bên
tôi, động viên và khuyến khích tôi trong quá trình thực hiện đề tài nghiên cứu của mình.
Dù đã rất cố gắng trong quá trình thực hiện song do thời gian và khả năng thực
hiện có hạn nên Luận văn sẽ không tránh khỏi những hạn chế và sai sót, tôi rất mong
nhận được sự góp ý của các thầy cô và các bạn để những giải pháp, kiến nghị, đề xuất
trong Luận văn có thể được áp dụng ngoài thực tiễn đạt kết quả cao.
Xin trân trọng cảm ơn!

TÁC GIẢ LUẬN VĂN

Phạm Thị Phượng

luan van thac si-tai lieu - luan an -kinh te -Footer Page 4 of 120.


Header Page 5 of 120.

LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan Luận văn thạc sĩ Thạc sĩ Quản lý đô thị và công trình, là công
trình nghiên cứu khoa học độc lập của tôi. Các số liệu khoa học, kết quả nghiên cứu của
Luận văn là trung thực và có nguồn gốc rõ ràng.

TÁC GIẢ LUẬN VĂN

Phạm Thị Phượng

luan van thac si-tai lieu - luan an -kinh te -Footer Page 5 of 120.


Header Page 6 of 120.

MỤC LỤC

Trang

Lời cảm ơn
Lời cam đoan
Mục lục
Danh mục chữ viết tắt
Danh mục hình
Danh mục sơ đồ
Danh mục bảng
MỞ ĐẦU

1

 Lý do chọn đề tài

1

 Mục đích nghiên cứu

2

 Đối tượng và phạm vi nghiên cứu

2

 Lịch sử nghiên cứu đề tài

3

 Phương pháp nghiên cứu đề tài

3

 Ý nghĩa khoa học và thực tiễn đề tài

4

 Các khái niệm ( thuật ngữ) cơ bản

4

 Cấu trúc luận văn

5

NỘI DỤNG

6

CHƯƠNG I: THỰC TRẠNG QUẢN LÝ KHÔNG GIAN KIẾN TRÚC CẢNH

6

QUAN CÔNG VIÊN THỐNG NHẤT, THÀNH PHỐ HÀ NỘI
1.1

Tổng quan hệ thống công viên, vườn hoa thành phố Hà Nội

6

1.1.1

Hệ thống công viên, vườn hoa

6

1.1.2

Công tác quản lý công viên

9

1.2

Thực trạng không gian kiến trúc cảnh quan công viên Thống Nhất

12

1.2.1

Lịch sử hình thành phát triển và vị trí công viên

12

1.2.2

Hiện trạng phân vùng chức năng

15

1.2.3

Hiện trạng phân vùng cảnh quan

23

1.2.4

Các dự án đang triển khai trong công viên

33

luan van thac si-tai lieu - luan an -kinh te -Footer Page 6 of 120.


Header Page 7 of 120.

1.3

Thực trạng công tác quản lý không gian kiến trúc cảnh quan công viên

36

Thống Nhất
1.3.1

Công tác lập quy hoạch

36

1.3.2

Thực trạng bộ máy quản lý

37

1.4

Thực trạng sự tham gia của cộng đồng

45

CHƯƠNG II: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN CÔNG TÁC
QUẢN LÝ KHÔNG GIAN KIẾN TRÚC CẢNH QUAN CÔNG VIÊN THỐNG

46

NHẤT, QUẬN HAI BÀ TRƯNG, TP HÀ NỘI
2.1

Cơ sở lý thuyết

46

2.1.1

Lý thuyết về quản lý không gian kiến trúc cảnh quan

46

2.1.2

Lý thuyết quản lý công viên

48

2.2

Cơ sở pháp lý về quản lý không gian kiến trúc cảnh quan

55

2.2.1

Các văn bản quy phạm pháp luật

55

2.2.1

Quy chuẩn, tiêu chuẩn

57

2.2.3

Văn bản pháp lý liên quan

58

2.3

Các cơ sở thực tiễn

60

2.3.1

Kinh nghiệm trong nước

61

2.3.2

Kinh nghiệm nước ngoài

63

2.4

Các yếu tố tác động đến quản lý không gian kiến trúc cảnh quan công

66

viên Thống Nhất
2.4.1

Yếu tố tự nhiên

66

2.4.2.

Yếu tố kinh tế - xã hội

68

2.4.3

Yếu tố văn hóa

69

2.4.4

Yếu tố cộng đồng

70

luan van thac si-tai lieu - luan an -kinh te -Footer Page 7 of 120.


Header Page 8 of 120.

CHƯƠNG III: ĐỀ XUẤT GIẢI PHÁP QUẨN LÝ KHÔNG GIAN
KIẾN TRÚC CẢNH QUAN CÔNG VIÊN THỐNG NHẤT,

71

QUẬN HAI BÀ TRƯNG, THÀNH PHỐ HÀ NỘI
3.1

Quan điểm và mục tiêu

71

3.2

Nguyên tắc quản lý

72

3.3

Giải pháp quản lý không gian kiến trúc cảnh quan công viên

73

Thống Nhất
3.3.1

Quản lý khu chức năng

73

3.3.2

Quản lý vùng cảnh quan

78

3.3.2.1

Quản lý vùng cảnh quan tự nhiên

78

3.3.2.2

Quản lý vùng cảnh quan nhân tạo

86

3.3.3.

Quản lý vệ sinh môi trường

86

3.3.4

Giải pháp về cơ chế chính sách

91

3.3.5

Giải pháp về bộ máy, chính quyền quản lý

95

3.3.6

Giải pháp huy động sự tham gia của cộng đồng

99

KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ

103

Kết luận

103

Kiến nghị

104

TÀI LIỆU THAM KHẢO
PHỤ LỤC

luan van thac si-tai lieu - luan an -kinh te -Footer Page 8 of 120.


Header Page 9 of 120.

DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
Viết tắt
NĐ-CP

Cụm từ viết tắt
Nghị định - Chính phủ

QĐ-BXD

Quyết định - Bộ xây dựng

QĐ-TTg

Quyết định - Thủ tướng Chính phủ

QĐ-UB

Quyết định - Ủy ban

QHCT

Quy hoạch chi tiết

QCVN

Quy chuẩn Việt Nam

TCXDVN

Tiêu chuẩn xây dựng Việt Nam

TCVN

Tiêu chuẩn Việt Nam

TDTT

Thể dục thể thao

TT-BXD
UBND

Thông tư - Bộ xây dựng
Ủy ban nhân dân

luan van thac si-tai lieu - luan an -kinh te -Footer Page 9 of 120.


Header Page 10 of 120.

DANH MỤC HÌNH MINH HỌA
Số hiệu

Tên hình

hình

Trang

Hình 1.1

Toàn cảnh công viên Thống Nhất

12

Hình 1.2

Công viên Thống Nhất năm 1962

13

Hình 1.3

Lãnh thổ công viên Thông nhất hiện nay so với diện tích gốc
năm 1960 ( đường màu vàng)

13

Hình 1.4

Vị trí công viên Thống Nhất

15

Hình 1.5

Dự án phá vỡ cảnh quan công viên

16

Hình 1.6

Các công trình vui chơi bị xuống cấp

18

Hình 1.7

Các công trình kinh doanh, buôn bán đã xập xệ

18

Hình 1.8

Các công trình dịch vụ xuống cấp nghiêm trọng

19

Hình 1.9

Công trình trong khu vườn ươm xuống cấp

20

Hình 1.10

Nhà trồng phong lan và nhà hàng Gió mới

20

Hình 1.11

Vườn hoa, cây xanh trong công viên

21

Hình 1.12

Không gian xanh trong công viên

23

Hình 1.13

Tình trạng một số cây Bụt mọc và dừa khô, héo

24

Hình 1.14

Bác Hồ trồng cây đa trong công viên

24

Hình 1.15

Cá chết và tảo rêu phủ mặt nước hồ

29

Hình 1.16

Tượng đài Bác Hồ- Bác Tôn và tượng anh Trỗi

30

Hình 1.17

Tượng trang trí bố trí một cách đơn độc

30

Hình 1.18

Tình trạng kinh doanh trái phép trước cổng công viên

31

Hình 1.19

Cầu nối và đường dạo trong công viên

31

Hình 1.20

Công việc hàng ngày của xí nghiệp 1 tại công viên

43

luan van thac si-tai lieu - luan an -kinh te -Footer Page 10 of 120.


Header Page 11 of 120.

Hình 2.1

Công viên Cầu Giấy

60

Hình 2.2

Công viên văn hóa Đầm Sen

61

Hình 2.3

Công viên Đầu Vàng thành phố Lyon nước Pháp

63

Hình 2.4

Công viên Central Park

65

Hình 2.5

Nhiều cây cổ thụ bị gió quặt đổ chưa được dọn trong công viên

67

Hình 3.1

Sơ đồ định hướng phát triển không gian công viên Thống Nhất

72

Hình 3.2

Không giảm hơn nữa diện tích công viên

72

Hình 3.3

Hình 3.4

Mở rộng không gian liên kết công viên với không gian xung
quanh
Phân bố thời gian hợp lý cho các hoạt động diễn ra trong công
viên

73

73

Hình 3.5

Minh họa hàng rào cho vườn ươm

76

Hình 3.6

Minh họa một số trò chơi miễn phí trong công viên

77

Hình 3.7

Quản lý theo cấp độ các loại cây trang trí, hoa, cỏ

79

Hình 3.8

Đánh giá tình trạng sức khỏe cây xanh

79

Hình 3.9

Sử dụng công cụ GIS, GPS quản lý cây xanh công viên

80

Hình 3.10

Bảo vệ cây xanh trong quá trình thi công xây dựng

82

Hình 3.11

Minh họa trang trí tượng trong công viên

87

Hình 3.12

Minh họa đường dạo trong công viên

88

Hình 3.13

Hệ thống tưới nước tự động

90

Hình 3.14

Minh họa trạm xử lý chất thải xanh

90

Hình 3.15

Cộng đồng tham gia bảo vệ và nâng cấp công viên

100

luan van thac si-tai lieu - luan an -kinh te -Footer Page 11 of 120.


Header Page 12 of 120.

DANH MỤC SƠ ĐỒ
Số hiệu

Tên sơ đồ

sơ đồ

Trang

Sơ đồ 1.1

Cơ cấu quản lý công viên, cây xanh ở cấp thành phố

10

Sơ đồ 1.2

Cơ cấu quản lý công viên, cây xanh cấp quận

10

Sơ đồ 1.3.

Cơ cấu sử dụng đất công viên Thống Nhất

15

Sơ đồ 1.4

Sơ đồ bộ máy quản lý công viên Thống Nhất

38

Sơ đồ cơ cấu bộ máy quản lý Công ty TNHH

39

Sơ đồ 1.5

MTV Công viên Thống Nhất

Sơ đồ 2.1

Phân loại công viên đô thị

49

Sơ đồ 2.2

Phân loại cây xanh đô thị

49

Sơ đồ 2.3

Yêu cầu các loại cây trồng trong công viên

52

Sơ đồ 2.4

Các yếu tố tạo điểm nhấn cho mặt nước

53

Giá trị có được khi doanh nghiệp tham gia cải tạo

93

Sơ đồ 3.1
Sơ đồ 3.2

không gian công viên
Đề xuất cơ cấu bộ máy quản lý công viên

luan van thac si-tai lieu - luan an -kinh te -Footer Page 12 of 120.

95

Header Page 13 of 120.

DANH MỤC BẢNG

Số hiệu bảng
Bảng 1.1
Bảng 1.2

Bảng 1.3

Bảng 1.4
Bảng 1.5

Tên bảng

Trang

Hiện trạng công viên và vườn hoa tại các quận nội đô

7

Diện tích công viên, vườn hoa hiện nay tương quan với

7

dân số hiện nay và dân số dự báo ở nội đô Hà Nội
Diện tích không gian xanh trung bình đầu người ở các

8

thành phố trên thế giới
Tình hình thực hiện công viên, vườn hoa so với mục tiêu

8

năm 2030
Bảng tổng hợp số liệu hiện trạng sử dụng đất trong phạm

22

vi nghiên cứu
Bảng 1.6

Thống kê và đánh giá tổng quan hiện trạng cây bóng mát

27

Bảng 1.7

Bảng đánh giá các công trình, dự án trong khu vực nghiên

34

cứu
Bảng 2.1

Thành phần sử dụng đất và tỷ lệ các loại đất trong công
viên văn hóa nghỉ nghơi

luan van thac si-tai lieu - luan an -kinh te -Footer Page 13 of 120.

49


Header Page 14 of 120.

1

PHẦN MỞ ĐẦU
 Lý do chọn đề tài
Trong thời kỳ đổi mới cùng với sự phát triển kinh tế xã hội, tốc độ xây dựng
Hà Nội diễn ra khá nhanh, nhiều công trình kiến trúc, nhiều tuyến đường mới mở,
nhiều khu đô thị mới được hình thành, đời sống tinh thần của người dân ngày càng
được nâng cao, song diện tích công viên cây xanh cũng như chất lượng phục vụ
chưa đáp ứng được nhu cầu của người dân đô thị.
Không gian xanh trong các công viên dần bị lấn chiếm thay vào đó là các
công trình mang lợi ích kinh tế. Nhưng không phải chỉ có các công trình xây dựng
mới mang lại lợi ích kinh tế mà chính không gian xanh cũng góp phần lớn vào tăng
trưởng kinh tế xã hội. Phó tổng thống Mỹ Al Gore ( nhiệm kỳ 1993-2001) đã nói
“Vào thế kỷ XIX, công viên có thể và phải là động cơ của sự tăng trưởng kinh tế”.
Và công viên Thống Nhất – lá phổi xanh của thủ đô, cũng là đối tượng đang dần bị
mất đi không gian xanh.
Công viên Thống Nhất được xây dựng như một biểu tượng về giấc mơ thống
nhất đất nước, rộng khoảng 50 ha là một trong những công viên lớn nhất của thủ đô,
có vai trò, vị trí quan trọng gắn liền với quá trình phát triển kinh tế - xã hội – văn
hoá lịch sử của Thủ đô. Công viên được xây dựng vào năm 1960 do nhiều thế hệ
sinh viên và người dân thủ đô đã góp hàng vạn ngày công để cải tạo, đào đắp khu
vực này trở thành công viên với hồ nước lớn và hai hòn đảo nhỏ. Công viên Thống
Nhất là công viên văn hoá lịch sử, là nơi nghỉ ngơi thư giãn cho các tầng lớp nhân

dân lao động Thủ đô, là nơi trú ngụ của nhiều loài động vật cũng như nhiều cây
trồng đa dạng chủng loại. là nơi tập trung đầu mối hạ tầng thoát nước của Thành
phố và khu vực ( trạm xử lý nước thải). Ngoài ra, công viên là nơi chứa đựng những
kỷ niệm, vật chất tinh thần của các lãnh tụ trong nước, nước ngoài, mang dấu ấn
lịch sử của nhiều thời kỳ đấu tranh bảo vệ Tổ quốc và xây dựng xã hội xã hội chủ
nghĩa.Qua nhiều thời kỳ phục vụ đến nay công viên đã xuống cấp, có những công

luan van thac si-tai lieu - luan an -kinh te -Footer Page 14 of 120.


Header Page 15 of 120.

2

trình hiện không còn sử dụng. Nhiều khu vui chơi được cải tạo hoặc xây dựng mới
song bố trí rải rác không theo từng cụm, khu vực. Nhiều cây xanh lâu năm đã
không trụ được trước mưa to, gió lớn, những mảng xanh bố trí chưa hợp lý . Không
gian công cộng, không gian xanh dần bị thu hẹp và không phát huy hết chức năng,
đòi hỏi phải nghiên cứu quản lý không gian xanh, cảnh quan, kiến trúc...nghiên cứu
bảo tồn cảnh quan vốn có mang dấu ấn lịch sử, để tạo thành một nơi đến hấp dẫn
phục vụ nhân dân.
Chính vì vậy, “Quản lý không gian kiến trúc cảnh quan Công viên Thống
Nhất, quận Hai Bà Trưng, thành phố Hà Nội” là rất cần thiết. Nhằm giữ gìn và
phát huy không gian xanh, không gian công cộng cho công viên cũng như hoàn
thiện công tác quản lý đồng bộ cả về không gian kiến trúc, cảnh quan, môi trường
của một công viên văn hoá và vui chơi giải trí nhằm nâng cao chất lượng phục vụ
đáp ứng nhu cầu sinh hoạt văn hoá và tinh thần của nhân dân Thủ đô, đặc biệt duy
trì là lá phổi xanh của thủ đô, đảm bảo cho sự phát triển lâu dài và phù hợp với quy
hoạch chung Thủ đô Hà Nội.
 Mục đích nghiên cứu

Đề xuất một số giải pháp quản lý không gian kiến trúc cảnh quan công viên
Thống Nhất phát huy được vai trò là “lá phổi xanh của thủ đô” và nâng cao chất
lượng phục vụ nhu cầu sinh hoạt văn hóa và tinh thần cho người dân.
 Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
- Đối tượng nghiên cứu: Không gian kiến trúc cảnh quan công viên gồm
các đối tượng sau:
Thứ nhất: Hệ thống các công trình xây dựng.
Thứ hai: Hệ thống vườn hoa, cây xanh, mặt nước, các tượng hoành tráng trang
trí, đường dạo…
Thứ ba: Hiện trạng công tác quản lý công viên Thống Nhất của Công ty
TNHH MTV Công viên thống nhất.

luan van thac si-tai lieu - luan an -kinh te -Footer Page 15 of 120.


Header Page 16 of 120.

3

- Phạm vi nghiên cứu: Công viên Thống Nhất, quận Hai Bà Trưng, thành phố
Hà Nội với diện tích 50ha.
 Lịch sử nghiên cứu đề tài
Công viên Thống Nhất được xây dựng hơn năm mươi năm qua, quá trình phát
triển công viên gắn liền với sự phát triển của thủ đô, là lá phổi xanh quý giá giữa
lòng thành phố, nơi nghỉ ngơi thư giãn lý tưởng nhất, chính vì thế qua nhiều năm có
nhiều đề tài đã nghiên cứu về công viên như:
- Luận văn thạc sĩ của tác giả Tran Hoai Anh (2008), Master Thesis “ Another
future for Thong Nhat Park” tạm dịch là “ Tương lai khác cho công viên Thống
Nhất” . Luận văn đưa ra những giải pháp quy hoạch công viên nhằm gắn kết không
gian công viên với các không gian xung quanh mà chủ thể là hồ Ba Mẫu, hồ

Thuyền Quang và thư viện Bách Khoa.
- Hay nghiên cứu khác của tác giả Nguyen Thi Hien (2009) “Citizen
participation in Planning & Management of public spaces - A case study of Thong
Nhat park in Hanoi, Vietnam” tạm dịch là “Sự tham gia của cộng đồng trong Quy
hoạch và quản lý không gian công cộng – Nghiên cứu về Công viên Thống Nhất,
Hà Nội, Việt Nam”. Nghiên cứu đã đưa ra những giải pháp về sự tham gia của cộng
đồng nhằm phát triển hơn nữa không gian công cộng cho công viên…
Trong khi đó hiện nay không gian cảnh quan trong công viên còn nhiều bất
cập cần được giải quyết như vấn đề quản lý cảnh quan cây xanh, mặt nước
…Nhưng chưa có đề tài nào nghiên cứu về “Quản lý không gian kiến trúc cảnh
quan công viên Thống Nhất” chính vì vậy đề tài này cần được chú trọng nghiên cứu
để công viên phát huy được hết vai trò tạo cảnh quan cho thành phố cũng như là
điểm đến không thể quên của mỗi người dân.
 Phương pháp nghiên cứu
- Phương pháp điều tra, khảo sát thực địa, thu thập tài liệu;
- Phương pháp tiếp cận hệ thống;

luan van thac si-tai lieu - luan an -kinh te -Footer Page 16 of 120.


Header Page 17 of 120.

4

- Phương pháp hệ thống hoá, phân tích, so sánh, tổng hợp để đưa ra các giải
pháp quản lý không gian kiến trúc cảnh quan công viên cho phù hợp;
- Phương pháp xã hội học.
 Ý nghĩa khoa học và thực tiễn đề tài
- Ý nghĩa khoa học: Góp phần xây dựng quan niệm, sáng tỏ quan niệm
về quản lý không gian kiến trúc cảnh quan công viên trong nước.

- Ý nghĩa thực tiễn: Hoàn chỉnh các giải pháp quản lý không gian kiến
trúc cảnh quan Công viên Thống Nhất nhằm phát huy giá trị là công viên văn
hóa, là lá phổi xanh của Thủ đô và là địa điểm thu hút mọi lứa tuổi, mọi thành
phần trong xã hội.
Giúp các cơ quan nhà nước, cá nhân, tổ chức có thẩm quyền có thêm
nguồn tư liệu tham khảo để quản lý công viên ngày càng hiệu quả hơn.
 Các khái nhiệm (thuật ngữ) cơ bản
- Cảnh quan đô thị là không gian cụ thể có nhiều hướng quan sát ở trong
đô thị như không gian trước tổ hợp kiến trúc, quảng trường, đường phố, hè,
đường đi bộ, công viên, thảm thực vật, vườn cây, vườn hoa, đồi, núi, gò đất,
đảo, cù lao, triền đất tự nhiên, dải đất ven bờ biển, mặt hồ, mặt sông, kênh,
rạch trong đô thị và không gian sử dụng chung thuộc đô thị ( Quốc hội
(2009). Luật quy hoạch đô thị số 30/2009/QH12).
- Kiến trúc cảnh quan là hoạt động định hướng của con người tác động
vào môi trường nhân tạo để làm cân bằng mối quan hệ qua lại giữa các yếu tố
tự nhiên và nhân tạo, tạo nên sự tổng hòa giữa chúng. Đô thị hóa phát triển
kéo theo sự gia tăng đất xây dưng, đẩy dần thiên nhiên xa rời con người, gây
lên sự rối loạn sinh thái, ô nhiễm môi trường. Bởi vậy kiến trúc cảnh quan
nghiên cứu tổng thể từ phạm vi vùng miền đến giới hạn nhỏ hẹp của môi
trường bao quanh con người có lợi cho sự sống, phù hợp với sinh thái phát

luan van thac si-tai lieu - luan an -kinh te -Footer Page 17 of 120.


Header Page 18 of 120.

5

triển (eco-development) mang lại mối quan hệ tổng hòa giữa thiên nhiên - con
người - kiến trúc 17.

- Quản lý kiến trúc cảnh quan đô thị là một trong những nội dung của
công tác quản lý quy hoạch xây dựng đô thị góp phần tạo lập hình ảnh cấu
trúc không gian đô thị, kết hợp hài hòa giữa các thành phần thiên nhiên và
nhân tạo của kiến trúc cảnh quan nhằm xác lập trật tự đô thị và nâng cao chất
lượng sống đô thị ( PGS.TS. Phạm Trọng Mạnh (2012). Giáo trình Quản lý đô
thị, Đại học kiến trúc Hà Nội),
 Cấu trúc luận văn.
Ngoài phần mở đầu và kết luận, nội dung chính của luận văn gồm ba chương:
- Chương I: Thực trạng không gian kiến trúc cảnh quan Công viên Thống
Nhất và công tác quản lý không gian kiến trúc cảnh quan Công viên Thống Nhất,
quận Hai Bà Trưng, thành phố Hà Nội.
- Chương II: Cơ sở lý luận và thực tiễn quản lý Công viên Thống Nhất,
quận Hai Bà Trưng, thành phố Hà Nội.
- Chương III: Đề xuất giải pháp quản lý Công viên Thống Nhất, quận Hai Bà
Trưng, thành phố Hà Nội

luan van thac si-tai lieu - luan an -kinh te -Footer Page 18 of 120.


Header Page 19 of 120.

THÔNG BÁO
Để xem được phần chính văn của tài liệu này, vui
lòng liên hệ với Trung Tâm Thông tin Thư viện
– Trường Đại học Kiến trúc Hà Nội.
Địa chỉ: T.13 – Nhà H – Trường Đại học Kiến trúc Hà Nội
Đ/c: Km 10 – Nguyễn Trãi – Thanh Xuân Hà Nội.
Email:

TRUNG TÂM THÔNG TIN THƯ VIỆN

luan van thac si-tai lieu - luan an -kinh te -Footer Page 19 of 120.


Header Page 20 of 120.

KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
Kết luận:
Đề tài đề cập đến các vấn đề: Thực trạng quản lý không gian kiến trúc cảnh
quan tại các công viên nói chung và công viên Thống Nhất nói riêng; Cơ sở khoa
học cho việc quản lý không gian kiến trúc cảnh quan công viên; Đề xuất các giải
pháp quản lý không gian kiến trúc cảnh quan công viên Thống Nhất.
Để xây dựng và quản lý công viên, các quan điểm cơ bản cần thể hiện rõ trên
các mặt liên quan như Quy hoạch, Kiến trúc và Cảnh quan, đồng nhất từ không
gian tổng thể đến các hạng mục chi tiết trong công viên.
Để quản lý công viên Thống Nhất một cách hiệu quả, luận văn đề cập đến các
hướng giải pháp về :
+ Giải pháp quản lý vùng chức năng
+ Giải pháp quản lý vùng cảnh quan
+ Giải pháp quản lý các thành phần hạ tầng, tiện ích công viên
+ Giải pháp quản lý vệ sinh môi trường
+ Giải pháp về cơ chế chính sách
+ Giải pháp về bộ máy quản lý
+ Giải pháp huy động sự tham gia cộng đồng
Nghiên cứu cảnh quan công viên trong đô thị, các giải pháp thiết kế, quản lý
cho các vùng không gian, các tiện ích đô thị cho không gian trong công viên như
không gian nghỉ ngơi, thư giãn, tượng hoành tráng, đèn chiếu sáng, chòi nghỉ, mặt
nước, cây xanh, công trình công cộng… ở công viên Thống Nhất là những nội dung
cơ bản được tác giả đi sâu nghiên cứu.
Những đề xuất của luận văn là những vẫn đề thực tiễn và có vai trò quan

trọng trong công cuộc xây dựng quản lý không gian kiến trúc cảnh quan công viên
Thống Nhất. Những biện pháp, đề xuất trong luận văn có thể áp dụng cho mô hình
các công viên trên địa bàn thủ đô hiện nay.

luan van thac si-tai lieu - luan an -kinh te -Footer Page 20 of 120.


Header Page 21 of 120.

Kiến nghị:
Trước tình trạng các công viên trên địa bàn thành phố ngày càng bị lấn chiếm
vì mục đích cá nhân ảnh hưởng rất lớn đến không gian xanh đô thị, những khoảng
không gian xanh dần bị bê tông hóa để lại những ảnh hưởng lớn cho xã hội. Chính
vì vậy thành phố cần phải kiên quyết xử lý nghiêm tình trạng này, đồng thời phủ
xanh ở mọi nơi và quan trọng là phải duy trì được vai trò của công viên góp phần
không nhỏ cải thiện không gian xanh cho thành phố.
- Đối với các cơ quan quản lý nhà nước về lĩnh vực quy hoạch, kiến trúc và
xây dựng:
+ Cần nghiên cứu, đánh giá thực trạng công tác quản lý kiến trúc cảnh quan
công viên, từ đó ban hành bổ sung hoàn thiện hoặc thay thế những cơ chế, chính
sách không còn phù hợp. Trong đó phân định rõ vai trò trách nhiệm của chính
quyền địa phương trong công tác kiểm soát cũng như thu hút chủ đầu tư, huy động
sự tham gia của cộng đồng trong công tác quản lý xây dựng công viên ngày một
đồng bộ, hoàn chỉnh.
+ Thường xuyên thanh tra, kiểm tra việc đầu tư xây dựng và quản lý vận hành
công viên để kịp thời phát hiện những trường hợp vi phạm quy định pháp luật để có
biện pháp xử lý dứt điểm nhằm tránh những thiệt hại xâm phạm đến không gian
công viên.
- Đối với cấp chính quyền đô thị:
+ Tạo cơ chế, chính sách phù hợp nhằm xã hội hóa đầu tư, xã hội hóa quản lý;

+ Tăng cường công tác tuyên truyền giáo dục, nâng cao nhận thức cộng đồng,
đẩy mạnh công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ quản lý có trình độ chuyên môn cao,
thợ tay nghề giỏi, chú trọng trong việc ứng dụng công nghệ thông tin trong việc
quản lý cây xanh công viên và các tiện ích công viên khác.

luan van thac si-tai lieu - luan an -kinh te -Footer Page 21 of 120.


Header Page 22 of 120.

Tài liệu tham khảo
Tài liệu tiếng Việt
1,2 Báo cáo thuyết minh cho Quy hoạch hệ thống cây xanh, công viên, vườn hoa
và hồ thành phố Hà nội đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050
3 Lê Trọng Bình (2015). Giáo trình quản lý quy hoạch-kiến trúc và xây dựng
đô thị, Trường đại học Kiến trúc Hà Nội
4 Bộ Xây dựng (2010), Thông tư số 19/2010 / TT-BXD ngày 22/10/2010 hướng
dẫn việc lập Quy chế quản lý quy hoạch và kiến trúc đô thị
5 Bộ Xây dựng (2005), Thông tư số 20/2005 / TT-BXD ngày 20/12/2005, Hướng
dẫn quản lý cây xanh đô thị
6 Bộ Xây dựng (2008), QCVN 01/2008/BXD “Quy chuẩn kỹ thuật Quốc gia về
Quy hoạch xây dựng” được ban hành từ Quyết định 04/2008/QĐ-BXD ngày
03/04/2008; Nxb Xây dựng
7,8,9,10 Bộ xây dựng, 2005, TCVN 362 - 2005 - “Quy hoạch cây xanh sử dụng
công cộng trong các đô thị - Tiêu chuẩn thiết kế”
11 Chính phủ (2010), Nghị định số 38/2010 / NĐ-CP ngày 07/04/2010 về quản lý
không gian, kiến trúc, cảnh quan đô thị
12 Chính phủ (2010), Nghị định số 64/2010/NĐ-CP ngày 11/6/2010 về quản lý
Cây xanh đô thị
13,14 Công ty TNHH MTV Công viên Thống Nhất (2015). Sơ đồ cơ cấu tổ chức

hiện nay, Congvienthongnhat.com.vn, 09-01-2015
15 Nguyen Phu Duc (2011). Công viên Thống Nhất cho tất cả mọi người,
BaoTheThao&VanHoa, 23-07-2011
16 Minh Dũng (2013), Cận cảnh công viên vào cửa miễn phí đẹp nhất Hà Nội, 1806-2013,
17,18 Hàn Tất Ngạn (1999). Kiến trúc cảnh quan, Nhà xuất bản xây dựng, Hà Nội

luan van thac si-tai lieu - luan an -kinh te -Footer Page 22 of 120.


Header Page 23 of 120.

19 Tiến Ngọc (2009). Không gian xanh công cộng, Ashiu.com, 9-07-2009
20,21 Lê Quân (2013). Trả lại vẻ đẹp cho công viên, vườn hoa, BaoNhanDan, 2904-2013
22 Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (2009), Luật Quy hoạch
đô thị, Hà Nội
23 Nguyễn Tùng (2009), Từ Central Park nghĩ về công viên Thống
Nhất,14/02/2009, />24 Huyền Trang (2013). Nhớ tết trồng cây, Banquanlylang.gov.vn, 08-1-2013
25 Trung tâm dự báo và nghiên cứu đô thị PADDI (2011), Khóa tập huấn quy
hoạch và quản lý không gian xanh, chính sách bảo tồn và phát triển cây xanh
26,27 UBND thành phố Hà Nội (2010). Quyết định số 19/2010/QĐ-UBND Về
quản lý công viên, cây xanh, vườn thú ở Hà Nội
28 Viện Quy hoạch đô thị Hà Nội xuất bản 8/1962
Tài liệu tiếng Anh
29 Tran Hoai Anh (2008), Master Thesis “ Another future for Thong Nhat Park”
30,31,32 World Culture Report (2013). Cities with the most % of public green
space (parks and gardens), 2013-12-17,

luan van thac si-tai lieu - luan an -kinh te -Footer Page 23 of 120.

Header Page 24 of 120.

PHỤ LỤC I
Bảng phân loại cây xanh công cộng (cây bóng mát) và các chỉ tiêu kỹ thuật

Chiều
STT

Phân loại

cao cây

cây

trưởng
thành

(cây tiểu

cách trồng
cây

Khoảng cách tối
thiểu từ tim cây
trồng đến mép
ngoài bó vỉa hè

Chiều
rộng vỉa
hè

Loài cây có thể
trồng

Muồng hoa

Cây loại 1
1

Khoảng

≤ 10 m

mộc)

Từ 4 m đến
8m

0,6 m

Từ 3 m

vàng, Bằng

đến 5 m

lăng, Móng bò,
Sưa…

Lim xẹt (Muồng

2

Cây loại 2
(cây trung
mộc)

10 m ÷

Từ 6 m đến

15 m

12 m

Kim phượng),
0,8 m

≥5m

Lộc vừng,
Muồng hoa đào,
Phượng vỹ...
Muồng tím,

Cây loại 3
3

(cây đại
mộc)

≥15 m

Từ 9 m đến
15 m

Muồng đen, Sao
1m

>5m

đen, Sấu, Xà cừ,
Dầu rái, Giáng
hương...

luan van thac si-tai lieu - luan an -kinh te -Footer Page 24 of 120.


Header Page 25 of 120.

PHỤ LỤC II
DANH SÁCH NGƯỜI THAM GIA PHỎNG VẤN
STT

Người được phỏng vấn

Số cá nhân được
phỏng vấn

1

Cán bộ nhà nước cấp phường

1

2

Cán bộ hội phụ nữ phường

1

3

CBCNV công ty TNHH MTV công viên

3

Thống Nhất
4

Thanh niên

2

5

Người cao tuổi (nam và nữ)

2

6

Phụ nữ

1

7

Nam giới

1

8

Trẻ em

2

9

Người nhập cư nghèo

1

10

Người bán hàng chiếm dụng đất công

1

11

Khách tham quan là người trong nước

1

12

Khách tham quan là người nước ngoài

1

luan van thac si-tai lieu - luan an -kinh te -Footer Page 25 of 120.