Quản lý không gian kiến trúc cảnh quan tuyến đường Trần Duy Hưng, quận Cầu Giấy, Hà Nội

Header Page 1 of 120.

BỘ GIÁO DỤC ĐÀO TẠO

BỘ XÂY DỰNG

TRƯỜNG ĐẠI HỌCT KIẾN TRÚC HÀ NỘI

NGUYỄN NAM BÌNH

QUẢN LÝ KHÔNG GIAN KIẾN TRÚC CẢNH QUAN
TUYẾN ĐƯỜNG TRẦN DUY HƯNG
QUẬN CẦU GIẤY - HÀ NỘI

LUẬN VĂN THẠC SĨ
CHUYÊN NGHÀNH: QUẢN LÝ ĐÔ THỊ VÀ CÔNG TRÌNH

Hà Nội - 2016
luan van thac si-tai lieu - luan an -kinh te -Footer Page 1 of 120.


Header Page 2 of 120.

BỘ GIÁO DỤC ĐÀO TẠO

BỘ XÂY DỰNG

TRƯỜNG ĐẠI HỌC KIẾN TRÚC HÀ NỘI

NGUYỄN NAM BÌNH
KHÓA 2014 - 2016

QUẢN LÝ KHÔNG GIAN KIẾN TRÚC CẢNH QUAN
TUYẾN ĐƯỜNG TRẦN DUY HƯNG
QUẬN CẦU GIẤY - HÀ NỘI

LUẬN VĂN THẠC SĨ
Chuyên ngành: Quản lý đô thị và công trình
Mã số: 60.58.01.06

NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC:
PGS.TS. PHẠM TRỌNG THUẬT

Hà Nội - 2016

luan van thac si-tai lieu - luan an -kinh te -Footer Page 2 of 120.


Header Page 3 of 120.

LỜI CẢM ƠN

Để hoàn thành luận văn Thạc sĩ Quản lý đô thị và công trình, với lòng kính trọng
và biết ơn sâu sắc, tác giả xin chân thành bày tỏ lời cảm ơn tới:
PGS.TS.KTS. Phạm Trọng Thuật là người hướng dẫn khoa học có trình độ cao
và giàu kinh nghiệm, đã hướng dẫn tận tình, trách nhiệm, khoa học và hiệu quả.
Khoa Sau ĐH - Trường ĐH Kiến trúc Hà Nội đã nhiệt tình hướng dẫn giúp đỡ,
tạo điều kiện để tác giả hoàn thành tốt khóa học và luận văn Thạc sỹ.
Tác giả cũng bày tỏ lòng cảm ơn sâu sắc tới các thầy, cô giáo là giảng viên Khoa
Sau Đại học - Trường Đại học Kiến trúc Hà Nội đã giảng dạy, giúp tác giả tiếp thu
được những kiến thức quý báu chuyên ngành Quản lý đô thị trong thời gian học tập

tại Trường.
Phòng Quản lý đô thị - UBND Quận Cầu Giấy - Hà Nội đã nhiệt tình giúp đỡ, hỗ
trợ tài liệu phục vụ nghiên cứu để tác giả hoàn thành luận văn Thạc sĩ Quản lý đô
thị và công trình.
Gia đình, cùng bạn bè đồng nghiệp, những người đã chia sẻ khó khăn, động viên,
tạo mọi điều kiện giúp đỡ tác giả trong quá trình nghiên cứu và hoàn thành luận
văn Thạc sĩ Quản lý đô thị và công trình.
Tuy đã rất cố gắng, nhưng do điều kiện thời gian, kiến thức của bản thân còn hạn
chế nên nội dung Luận văn cũng không tránh khỏi những thiếu sót, tác giả mong
nhận được sự đóng góp những ý kiến quý báu của Hội đồng khoa học Trường Đại
học Kiến trúc Hà Nội cùng các thầy cô giáo, đồng nghiệp và bạn bè. Đặc biệt mong
mỏi được sự quan tâm sâu sắc của các thầy cô trực tiếp phản biện đối với Luận văn
này để nội dung Luận văn được hoàn thiện hơn, nội dung nghiên cứu của tác giả có
tính thực tiễn cao hơn, góp phần cải thiện công tác quản lý không gian kiến trúc
cảnh quan các khu đô thị mới.
Xin trân trọng cảm ơn!

luan van thac si-tai lieu - luan an -kinh te -Footer Page 3 of 120.


Header Page 4 of 120.

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan Luận văn thạc sĩ là công trình nghiên cứu khoa học độc lập
của tôi. Các số liệu khoa học, kết quả nghiên cứu của Luận văn là trung thực và có
nguồn gốc rõ ràng.

TÁC GIẢ LUẬN VĂN

Nguyễn Nam Bình

luan van thac si-tai lieu - luan an -kinh te -Footer Page 4 of 120.


Header Page 5 of 120.

MỤC LỤC
Lời cảm ơn
Lời cam đoan
Mục lục
Danh mục các chữ viết tắt
Danh mục các hình vẽ
Danh mục các bảng biểu và sơ đồ

PHẦN MỞ ĐẦU …………………………………………………………………...1
Lý do chọn đề tài ……………………………………………………………………1
Mục đích nghiên cứu ………………………………………………………………..2
Đối tượng và phạm vi nghiên cứu …………………………………………………..2
Phương pháp nghiên cứu …………………………………………………………....3
Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài …………………………………………...4
Kết quả đạt được …………………………………………………………………....4
Các khái niệm ……………………………………………………………………….4
Cấu trúc luận văn …………………………………………………………………...7

PHẦN NỘI DUNG ………………………………………………………………...8
CHƯƠNG 1: THỰC TRẠNG CÔNG TÁC QUẢN LÝ KHÔNG GIAN KIẾN
TRÚC CẢNH QUAN TUYẾN ĐƯỜNG TRẦN DUY HƯNG - Q. CẦU GIẤY HÀ NỘI ……………………………………………………………………………8
1.1. Công tác quản lý không gian kiến trúc cảnh quan tuyến đường trên thế giới và
Việt Nam ……………………………………………………………………………8

1.2. Công tác quy hoạch trên địa bàn Quận Cầu Giấy - Hà Nội ………………………....10
1.3. Hiện trạng không gian kiến trúc cảnh quan tuyến đường Trần Duy Hưng - Q. Cầu
Giấy - Hà Nội ………………………………………………………………………11
1.3.1. Vị trí địa lý ………………………………………………………………………11

luan van thac si-tai lieu - luan an -kinh te -Footer Page 5 of 120.


Header Page 6 of 120.

1.3.2. Hiện trạng công tác sử dụng đất trên tuyến đường Trần Duy Hưng - Q. Cầu
Giấy - Hà Nội …………………………………………………………………………………...14
1.3.3. Hiện trạng về kiến trúc cảnh quan trên tuyến đường Trần Duy Hưng - Q.
Cầu Giấy - Hà Nội ……………………………………………………………………………...17
1.4. Thực trạng công tác quản lý không gian kiến trúc cảnh quan tuyến đường Trần Duy
Hưng - Q. Cầu Giấy - Hà Nội ………………………………………………………….38
1.4.1. Thực trạng công tác quản lý không gian kiến trúc cảnh quan ………………38
1.4.2. Thực trạng bộ máy quản lý …………………………………………………….40
1.5. Sự tham gia của cộng đồng trong công tác quản lý không gian kiến trúc cảnh quan
tuyến đường Trần Duy Hưng - Q. Cầu Giấy - Hà Nội ……………………………….....43
1.6. Những vấn đề cần nghiên cứu ……………………………………………………..44

CHƯƠNG 2: CƠ SỞ KHOA HỌC CHO CÔNG TÁC QUẢN LÝ KHÔNG
GIAN KIẾN TRÚC CẢNH QUAN TUYẾN ĐƯỜNG TRẦN DUY HƯNG
- Q. CẦU GIẤY - HÀ NỘI ………………………………………………………46
2.1. Cơ sở lý thuyết ……………………………………………………………………46
2.1.1. Xu hướng về quản lý không gian kiến trúc cảnh quan trên thế giới ………..46
2.1.2. Các lý thuyết về kiến trúc cảnh quan ………………………………………….46
2.1.3. Quản lý quy hoạch đô thị có sự tham gia của cộng đồng ……………………50
2.2. Cơ sở pháp lý ……………………………………………………………………...52

2.2.1. Các văn bản Pháp lý có liên quan ……………………………………..............52
2.2.2. Các đồ án quy hoạch có liên quan …………………………………………….55
2.3. Các yếu tố ảnh hưởng đến công tác quản lý không gian kiến trúc cảnh quan tuyến
đường Trần Duy Hưng – Q. Cầu Giấy – Hà Nội ……………………………………….55
2.3.1. Yếu tố Điều kiện tự nhiên ……………………………………………………....55
2.3.2. Yếu tố Kinh tế - Văn hóa - Xã hội ……………………………………………..56
2.3.3. Yếu tố Hạ tầng kỹ thuật ………………………………………………………...56
2.3.4. Đội ngũ quản lý không gian kiến trúc cảnh quan ………………………57
2.3.5. Vai trò của cộng đồng ……………………………………………………..58

luan van thac si-tai lieu - luan an -kinh te -Footer Page 6 of 120.


Header Page 7 of 120.

2.4. Bài học kinh nghiệm thực tiễn trong công tác quản lý không gian kiến trúc cảnh
quan tuyến đường Trần Duy Hưng – Q. Cầu Giấy – Hà Nội ………………………...59
2.4.1. Kinh nghiệm trên thế giới ………………………………………………..59
2.4.2. Kinh nghiệm trong nước …………………………………………………61

CHƯƠNG 3: GIẢI PHÁP QUẢN LÝ KHÔNG GIAN KIẾN TRÚC CẢNH
QUAN TUYẾN ĐƯỜNG TRẦN DUY HƯNG - Q. CẦU GIẤY - HÀ NỘI …65
3.1. Quan điểm, mục tiêu và nguyên tắc quản lý ……………………………………….65
3.1.1. Quan điểm ……………………………………………………………………….65
3.1.2. Mục tiêu ………………………………………………………………………….65
3.1.3. Nguyên tắc quản lý ……………………………………………………………..66
3.2. Giải pháp chung về quản lý không gian kiến trúc cảnh quan tuyến đường Trần Duy
Hưng - Q. Cầu Giấy - Hà Nội …………………………………………………………66
3.2.1. Xây dựng tiêu chí quản lý ……………………………………………………..66
3.2.2. Phân vùng quản lý không gian kiến trúc cảnh quan tuyến đường ………….67

3.2.3. Giải pháp đối với công tác quản lý quy hoạch xây dựng đô thị …………….68
3.2.4. Giải pháp đối với công tác quản lý kiến trúc cảnh quan ……….....................71
3.2.5. Giải pháp đối với công tác quản lý hạ tầng kỹ thuật, tiện ích đô thị và cảnh
quan môi trường ………………………………………………………………………………..79
3.2.6. Giải pháp tổ chức bộ máy quản lý……………………………………………..81
3.2.7. Quản lý không gian kiến trúc cảnh quan tuyến đường Trần Duy Hưng
với sự tham gia của cộng đồng ………………………………………………………….85

KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ …………………………………………...............89
Kết luận ……………………………………………………………………………89
Kiến nghị …………………………………………………………………………..90

TÀI LIỆU THAM KHẢO …………………………………………………………

luan van thac si-tai lieu - luan an -kinh te -Footer Page 7 of 120.


Header Page 8 of 120.

DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
Chữ viết tắt

Tên đầy đủ

CQ

Cảnh quan

CTCC

Công trình công cộng

ĐT

Đô thị

HĐND

Hội đồng nhân dân

HTKT

Hạ tầng kĩ thuật

HTXH

Hạ tầng xã hội

KĐT

Khu Đô thị

KDC

Khu dân cư

KG

Không gian

KT

Kiến trúc

KGKTCQĐT

Không gian, kiến trúc, cảnh quan đô thị

NĐ

Nghị định

QĐ

Quyết định

QH

Quy hoạch

QHĐT

Quy hoạch đô thị

QHC

Quy hoạch chung

QHPK

Quy hoạch phân khu

QHCT

Quy hoạch chi tiết

QHKTĐT

Quy hoạch kiến trúc đô thị

QLĐT

Quản lý đô thị

QLNN

Quản lý nhà nước

SDĐ

Sử dụng đất

TKĐT

Thiết kế đô thị

UBND

Ủy ban nhân dân

XD

Xây dựng

luan van thac si-tai lieu - luan an -kinh te -Footer Page 8 of 120.


Header Page 9 of 120.

.0

Số hiệu

Tên hình ảnh

Trang

Hình 1.1

Đại lộ Champs Élysées, Paris, Pháp

8

Hình 1.2

Giao lộ Piccadilly Circus, London

9

Hình 1.3

Vị trí quận Cầu Giấy đối với Trung tâm và các vùng lân cận

12

Hình 1.4

Vị trí tuyến đường Trần Duy Hưng trong Quận Cầu Giấy

13

Hình 1.5

Ranh giới phạm vi nghiên cứu

13

Hình 1.6

Nhà ở thấp tầng trên tuyến đường nhìn từ KS Grand Plaza

20

Hình 1.7

Nhà ở thấp tầng trên tuyến đường nhìn từ Bộ KHCN

20

Hình 1.8

Tường rào Trường Đại học LĐXH đã xuống cấp

21

Hình 1.9

Một góc Lữ đoàn 205 - Bộ tư lệnh thông tin đã xuống cấp

22

Hình 1.10

Cổng và tường rào công trường được che chắn tạm bợ

23

Hình 1.11

Dự án chưa xây dựng được tận dụng tạm bợ để kinh doanh

23

Hình 1.12

Mặt đứng tuyến phố nhấp nhô với chiều cao khác nhau

24

Hình 1.13

Tuyến phố với rất nhiều nhà có mặt tiền vát chéo

25

Hình 1.14

Kiến trúc nhà phố lộn xộn và mất mỹ quan

25

Hình 1.15

Kiến trúc nhà phố lộn xộn và mất mỹ quan

26

Hình 1.16

Mất cân đối về tỷ lệ và khối tích

26

Hình 1.17

Màu sắc công trình trên tuyến đường

27

Hình 1.18

Vật liệu sử dụng cho công trình trên tuyến đường

28

Hình 1.19

Cầu vượt cho người đi bộ gần trường Đại học LĐXH

30

Hình 1.20

Nhà chờ xe bus đã xuống cấp

31

Hình 1.21

Trạm biến áp chiếm gần hết vỉa hè

32

Hình 1.22

Ô nhiễm từ các công trình đang thi công

33

Hình 1.23

Xe rác đi ngược chiều trên đường Trần Duy Hưng

34

Hình 1.24

Cây xanh hai bên vỉa hè còn chưa được quan tâm đầu tư

35

Hình 1.25

Biển quảng cáo tràn lan - Rác thải được tập kết trên vỉa hè

35

Hình 1.26

Vỉa hè nhiều đoạn đã hư hỏng

36

luan van thac si-tai lieu - luan an -kinh te -Footer Page 9 of 120.


Header Page 10 of 120.

Hình 1.27

Vỉa hè bị chiếm dụng làm nơi buôn bán

37

Hình 3.1

Phân vùng quản lý không gian kiến trúc cảnh quan tuyến đường
Trần Duy Hưng

68

Hình 3.2

Mẫu nhà phố khuyến khích sử dụng

73

Hình 3.3

Mẫu trụ sở cơ quan khuyến khích sử dụng

74

Hình 3.4

Mẫu trụ sở balcony khuyến khích sử dụng

74

Hình 3.5

Mẫu cổng, tường rào khuyến khích sử dụng

75

Hình 3.6

Minh hoạ cây xanh tuyến đường

76

Hình 3.7

Minh hoạ cải tạo vỉa hè và bồn cây

77

Hình 3.8

Minh hoạ hệ thống chiếu sáng đường phố

78

DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU VÀ SƠ ĐỒ
Số hiệu
Bảng 1.1
Bảng 1.2
Sơ đồ 3.1

Tên bảng, sơ đồ

Bảng thống kê số liệu hiện trạng sử dụng đất
Bảng thống kê các phố giao cắt với tuyến đường Trần Duy
Hưng
Phân cấp quản lý các hoạt động xây dựng cải tạo trên tuyến
đường Trần Duy Hưng

luan van thac si-tai lieu - luan an -kinh te -Footer Page 10 of 120.

Trang
15
29
84


Header Page 11 of 120.

1

PHẦN MỞ ĐẦU

Lý do chọn đề tài
Qua 30 năm đổi mới, đất nước ta đã đạt được những thành tựu to lớn, có ý nghĩa
lịch sử trên con đường xây dựng và bảo vệ Tổ quốc xã hội chủ nghĩa. Đất nước ra
khỏi khủng hoảng kinh tế - xã hội và tình trạng kém phát triển, trở thành đất nước
đang phát triển có thu nhập trung bình, tiếp tục đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại
hóa và hội nhập quốc tế. Nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa từng
bước hình thành, phát triển; chính trị - xã hội ổn định; quốc phòng, an ninh được
tăng cường; văn hóa - xã hội có bước phát triển; đời sống của nhân dân có nhiều
thay đổi.
Song hành cùng với sự phát triển về kinh tế là quá trình đô thị hoá đang diễn ra

rộng khắp ở các tỉnh thành trên cả nước nói chung và Thủ đô Hà Nội nói riêng. Nền
kinh tế càng phát triển thì quá trình đô thị hóa diễn ra với tốc độ ngày càng nhanh.
Đô thị hóa góp phần đẩy mạnh phát triển kinh tế - xã hội của khu vực, nâng cao đời
sống nhân dân. Tuy nhiên, bên cạnh những mặt tích cực, quá trình đô thị hóa cũng
phát sinh nhiều vấn đề cần giải quyết như: vấn đề việc làm cho nông dân bị mất đất,
phương pháp đền bù khi giải phóng mặt bằng, cách thức di dân, dãn dân… Nhiều
vùng ven đô, ngoại thành cũ của Hà Nội nay được nằm trong quy hoạch của các khu
vực đô thị hiện đại, các trung tâm kinh tế thương mại sầm uất hay các trung tâm
chính trị mới của Thủ đô.
Quận Cầu Giấy nằm ở phía Tây nội thành Hà Nội. Phía Đông giáp quận Đống
Đa và quận Ba Đình; phía Tây giáp huyện Từ Liêm; phía Nam giáp quận Thanh
Xuân; phía Bắc giáp quận Tây Hồ. Từ một vùng đất ven đô, sản xuất nông nghiệp là
chủ yếu, kinh tế còn nghèo nàn, cơ sở hạ tầng yếu kém, giờ đây Cầu Giấy là quận
nội thành với kết cấu hạ tầng đô thị ngày càng văn minh hiện đại, đời sống vật chất,
tinh thần của nhân dân được cải thiện, an ninh quốc phòng được bảo đảm.
Bên cạnh những thành tựu đã đạt được, cũng như các quận, huyện khác của Thủ
đô, quận Cầu Giấy cũng đang phải đối mặt với những hậu quả do quá trình đô thị

luan van thac si-tai lieu - luan an -kinh te -Footer Page 11 of 120.


Header Page 12 of 120.

2

hoá quá nhanh đem lại. Một trong những khó khăn trong công tác quản lý đô thị đó
là sự yếu kém trong công tác quản lý không gian kiến trúc cảnh quan trên các tuyến
phố; bộ máy quản lý đô thị còn chưa thống nhất, chồng chéo, thiếu sự phối kết hợp
trong công tác; tốc độ phát triển quá nhanh về hạ tầng - kinh tế - xã hội và mối liên
hệ của các địa bàn lân cận đã không ít tạo áp lực cho công tác quản lý đô thị tại

Quận Cầu Giấy.
Tuyến đường Trần Duy Hưng là một trong những tuyến đường lớn, có vai trò
quan trọng không chỉ đối với quận Cầu Giấy mà còn đối với cả Thủ đô Hà Nội.
Đường có chiều dài khoảng 2,5km, chiều hướng đông bắc tiếp giáp với đường
Nguyễn Chí Thanh và Đường Láng, chiều hướng tây nam giao với đường Phạm
Hùng và đường Khuất Duy Tiến. Đây là cửa ngõ phía Tây nối ra đại lộ Láng - Hòa
Lạc, nơi tụ hội của những công trình lớn của Thủ đô như Sân vận động Quốc gia
Mỹ Đình, Trung tâm Hội nghị Quốc gia, siêu thị Big C... Tuy nhiên, hiện nay tuyến
đường đã xuống cấp nhanh chóng, không còn tương xứng với quy mô và vị trí của
mình: hình thái kiến trúc lộn xôn, lai tạp, màu sắc không đồng nhất, công trình
xuống cấp, cây xanh bị chặt hạ thay thế không đồng bộ... Với vai trò và ý nghĩa như
vậy, vấn đề quản lý không gian kiến trúc cảnh quan trên tuyến đường Trần Duy
Hưng đã và đang được các cấp chính quyền hết sức quan tâm.
Xuất phát từ những luận điểm trên, việc lựa chọn đề tài: Quản lý không gian
kiến trúc cảnh quan tuyến đường Trần Duy Hưng - Quận Cầu Giấy - Hà Nội là
rất cần thiết, nhằm khắc phục các nhược điểm, bổ sung không chỉ lý luận mà còn
đưa ra cách thức quản lý cho địa bàn.

Mục đích nghiên cứu
Đề xuất các giải pháp quản lý không gian kiến trúc cảnh quan cho tuyến đường
Trần Duy Hưng - Quận Cầu Giấy - Hà Nội nhằm đảm bảo tính thống nhất của
không gian tổng thể tuyến đường và phù hợp với quy hoạch.

luan van thac si-tai lieu - luan an -kinh te -Footer Page 12 of 120.


Header Page 13 of 120.

3

Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
- Đối tượng nghiên cứu: Công tác quản lý không gian kiến trúc cảnh quan trên
phạm vi địa bàn nghiên cứu. Những tác nhân ảnh hưởng tới công tác quản lý không
gian kiến trúc cảnh quan trong hiện tại và tương lai.
- Phạm vi nghiên cứu: Tuyến đường Trần Duy Hưng - Quận Cầu Giấy - Hà
Nội. Mỗi bên so với chỉ giới đường đỏ khoảng 50m (01 lớp công trình).

Phương pháp nghiên cứu
- Khảo sát, điều tra: Phương pháp này trình bày các thành phần chủ yếu, các
bước thực hiện bắt đầu bằng việc thảo luận mục đích điều tra, nêu rõ thành phần và
mẫu nghiên cứu, các công cụ điều tra được sử dụng, mối quan hệ giữa các biến số,
các câu hỏi nghiên cứu, các khoản mục điều tra cụ thể và các bước thực hiện trong
phân tích số liệu điều tra.
- Phân tích tổng hợp: Quá trình này bao gồm từ việc phân tích các yếu tố, tìm
ra các luận điểm cần nghiên cứu và rút ra điểm chung, riêng của các yếu tố đó.
Công tác quản lý đô thị nói chung và quản lý kiến trúc cảnh quan tuyến đường Trần
Duy Hưng cũng vậy, đòi hỏi việc phân tích các yếu tố tạo nên hình ảnh đô thị,
những đặc điểm của khu vực nghiên cứu, từ đó xác định phương pháp quản lý cho
từng khu vực trên cơ sở sự liên quan với toàn tuyến.
- So sánh đối chiếu: Công việc này yêu cầu các đối tượng nghiên cứu phải được
xem xét dựa trên mối tương quan của chúng với nhau, với các thành tố bên ngoài.
- Đề xuất giải pháp: Công tác nghiên cứu bao gồm việc phân tích những tồn tại
dựa trên việc khảo sát, điều tra kết hợp Phân tích tổng hợp. Đề xuất các giải pháp
cho khu vực nghiên cứu trên cơ sở giải quyết những tồn tại đó. Phạm vi nghiên cứu
có giới hạn,tập trung vào việc đưa ra giải pháp quản lý không gian kiến trúc cảnh
quan cho trục đường, kết hợp quá trình nghiên cứu cộng đồng.
- Sự tham gia của cộng đồng trong quản lý: Phương pháp này đòi hỏi cộng
đồng tham gia vừa mang tính chất chiều rộng: đa dạng về cách tiếp cận, các vấn đề
đô thị gặp phải; tính chất chiều sâu: thể hiện việc “cộng đồng” được hiểu bao gồm

luan van thac si-tai lieu - luan an -kinh te -Footer Page 13 of 120.


Header Page 14 of 120.

4

không chỉ dân cư khu vực mà còn cả các tổ chức trong, tổ chức lân cận khu vực cần
tham vấn, các chuyên gia, các thành phần lứa tuổi khác nhau, từ đó cùng có nhiều
cách tiếp cận một vấn đề.
Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề
- Thực trạng không gian kiến trúc cảnh quan tuyến đường Trần Duy Hưng Quận Cầu Giấy - Hà Nội.
- Các cơ sở lý luận, cơ sở khoa học liên quan tới công tác quản lý không gian,
kiến trúc, cảnh quan khu vực.
- Đề xuất giải pháp thực hiện công tác quản lý trong hiện tại và tương lai, gắn kết
bảo vệ môi trường và sự tham gia của cộng đồng.
- Kết luận, kiến nghị.
Kết quả đạt được
- Phân tích những đặc trưng của khu vực.
- Đưa ra giải pháp quản lý kiến trúc, cảnh quan của khu vực.
- Xác định nghĩa vụ và trách nhiệm của đối tượng tham gia đầu tư xây dựng, tiếp
nhận, quản lý các công trình xây dựng trên trục đường.
Các khái niệm
- Quy chế quản lý quy hoạch, kiến trúc đô thị: Quy chế quản lý quy hoạch, kiến
trúc đô thị gồm những quy định quản lý không gian cho tổng thể đô thị và những
quy định về cảnh quan, kiến trúc đô thị cho các khu vực đô thị, đường phố và tuyến
phố trong đô thị do chính quyền đô thị xác định theo yêu cầu quản lý.
- Quản lý đô thị: Quản lý đô thị là các hoạt động nhằm huy động mọi nguồn lực
vào công tác quy hoạch, hoạch định các chương trình phát triển và duy trì các hoạt
động đó để đạt được các mục tiêu phát triển của chính quyền thành phố.

- Thiết kế đô thị (Urban design): Được xác định như một hoạt động có tính chất
đa ngành tạo nên cấu trúc và quản lý môi trường không gian đô thị. Theo Urban

luan van thac si-tai lieu - luan an -kinh te -Footer Page 14 of 120.


Header Page 15 of 120.

5

Design Group thì thiết kế đô thị là một quá trình có sự tham gia của nhiều ngành
liên quan nhằm định hình cấu trúc hình thể không gian phù hợp với đời sống của
người dân đô thị và là nghệ thuật tạo nên đặc trưng của địa điểm và nơi chốn. Đối
với Việt Nam, thiết kế đô thị là một khái niệm mới, thiết kế đô thị trong Luật xây
dựng năm 2003 được định nghĩa:“Thiết kế đô thị là việc cụ thể hóa nội dung quy
hoạch chung, quy hoạch chi tiết xây dựng đô thị về kiến trúc các công trình trong
đô thị, cảnh quan cho từng khu chức năng, tuyến phố và các khu không gian công
cộng khác trong đô thị”.
- Quản lý không gian kiến trúc cảnh quan đô thị: Mặc dù chưa có một khái
niệm cụ thể cho công tác quản lý không gian kiến trúc cảnh quan đô thị, một khu
vực đặc thù đô thị, tuy nhiên, một trong những nội dung trong quản lý không gian,
kiến trúc, cảnh quan đô thị được đề cập đến “Đảm bảo tính thống nhất trong việc
quản lý từ không gian tổng thể đô thị đến không gian cụ thể thuộc đô thị; phải có
tính kế thừa kiến trúc, cảnh quan đô thị và phù hợp với điều kiện, đặc điểm tự
nhiên, đồng thời tôn trọng tập quán, văn hóa địa phương; phát huy các giá trị truyền
thống để gìn giữ bản sắc của từng vùng, miền trong kiến trúc, cảnh quan đô thị” ,
với đối tượng bao gồm về không gian đô thị: Khu vực hiện hữu đô thị, khu vực mới
phát triển, khu vực bảo tồn, khu vực giáp ranh và khu vực khác; về cảnh quan đô
thị: tuyến phố, trục đường, quảng trường, công viên, cây xanh và kiến trúc đô thị :
Nhà ở, các tổ hợp kiến trúc, các công trình đặc thù khác.

- Quản lý không gian kiến trúc cảnh quan tuyến đường: Công tác quản lý
không gian kiến trúc cảnh quan tuyến đường có thể được hiểu là toàn bộ các hoạt
động quản lý nhằm tạo lập các không gian công cộng, cảnh quan tuyến phố hài hoà
và nâng cao chất lượng, môi trường đô thị, các công trình đảm bảo khoảng lùi theo
quy định, chiều cao công trình, khối đế công trình, mái nhà, chiều cao và độ vươn
của ô văng tầng 1, các phân vị đứng, ngang, độ đặc rỗng, bố trí cửa sổ, cửa đi về
phía mặt phố đảm bảo tính liên tục, hài hòa cho kiến trúc của toàn tuyến. Tại các
tuyến phố chính, trục đường chính của đô thị, khu vực quảng trường trung tâm thì
việc dùng màu sắc, vật liệu hoàn thiện bên ngoài công trình phải đảm bảo sự hài

luan van thac si-tai lieu - luan an -kinh te -Footer Page 15 of 120.


Header Page 16 of 120.

6

hòa chung cho toàn tuyến, khu vực và phải được quy định trong giấy phép xây
dựng; tùy vị trí mà thể hiện rõ tính trang trọng, tính tiêu biểu, hài hòa, trang nhã
hoặc yêu cầu bảo tồn nguyên trạng.Các tiện ích đô thị như ghế ngồi nghỉ, tuyến
dành cho người khuyết tật, cột đèn chiếu sáng, biển hiệu, biển chỉ dẫn phải đảm bảo
mỹ quan, an toàn, thuận tiện, thống nhất, hài hòa với tỷ lệ công trình kiến trúc. Hè
phố, đường đi bộ trong đô thị phải được xây dựng đồng bộ, phù hợp về cao độ, vật
liệu, màu sắc từng tuyến phố, khu vực trong đô thị; hố trồng cây phải có kích thước
phù hợp, đảm bảo an toàn cho người đi bộ, đặc biệt đối với người khuyết tật; thuận
tiện cho việc bảo vệ, chăm sóc cây. Các đối tượng kiến trúc thể hiện mối tương
quan tỷ lệ hợp lý.

luan van thac si-tai lieu - luan an -kinh te -Footer Page 16 of 120.

Header Page 17 of 120.

7

Cấu trúc luận văn

luan van thac si-tai lieu - luan an -kinh te -Footer Page 17 of 120.


Header Page 18 of 120.

THÔNG BÁO
Để xem được phần chính văn của tài liệu này, vui
lòng liên hệ với Trung Tâm Thông tin Thư viện
– Trường Đại học Kiến trúc Hà Nội.
Địa chỉ: T.13 – Nhà H – Trường Đại học Kiến trúc Hà Nội
Đ/c: Km 10 – Nguyễn Trãi – Thanh Xuân Hà Nội.
Email:

TRUNG TÂM THÔNG TIN THƯ VIỆN

luan van thac si-tai lieu - luan an -kinh te -Footer Page 18 of 120.


Header Page 19 of 120.

89

KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ

Kết luận
Quá trình phân tích, đánh hiện trạng đã cho thấy tuyến đường Trần Duy Hưng,
Q. Cầu Giấy, Hà Nội là một tuyến đường có giá trị cao về kiến trúc cảnh quan, hình
thức kiến trúc đa dạng. Tuy nhiên, hình ảnh kiến trúc cảnh quan của tuyến đường
hiện đang bị biến đổi do sức ép và thách thức của quá trình đô thị hoá cùng với
những sai phạm do thiếu phương pháp quản lý đúng đắn. Những vấn đề đang tồn tại
là minh chứng cho sự cần thiết phải có phương án quản lý kiến trúc cảnh quan phù
hợp với tình hình thực tiễn.
Từ các vấn đề cần giải quyết, cùng với việc nghiên cứu chiến lược phát triển đô
thị, định hướng phát triển, các lý luận trong và ngoài nước có liên quan tới đề tài,
các kinh nghiệm học hỏi trong và ngoài nước làm cơ sở xây dựng và hoàn thiện các
giải pháp quản lý kiến trúc cảnh quan tuyến đường Trần Duy Hưng nhằm mục tiêu
tạo dựng và phát huy giá trị hình ảnh kiến trúc cảnh quan đặc trưng của tuyến
đường.
Nghiên cứu đã cho thấy, để quản lý kiến trúc cảnh quan tuyến đường Trần Duy
Hưng đạt được hiệu quả tốt cần xây dựng một chính quyền quản lý đồng bộ, có
năng lực mạnh về nhiều khía cạnh và có định hướng đúng đắn. Bộ phận tham mưu,
các chuyên gia chuyên ngành có trình độ cao. Hệ thống văn bản chế tài mạnh, sát
với điều kiện thực tế, đúng định hướng nhà nước. Hệ thống quản lý triển khai tại cơ
sở có đủ năng lực. Ngoài ra, sự tham gia của cộng đồng trong công tác quản lý kiến
trúc cảnh quan tuyến đường là một yếu tố để xây dựng biện pháp quản lý kiến trúc
cảnh quan có hiệu quả.
Từ đó, nghiên cứu đã đề xuất các giải pháp quản lý kiến trúc cảnh quan tuyến
đường Trần Duy Hưng, Q. Cầu Giấy, Hà Nội từ các giải pháp tổng thể đến các giải
pháp cụ thể có tính khả thi và phù hợp với thực tiễn.
Với mong muốn góp phần hoàn thiện bộ mặt kiến trúc cảnh quan, bắt kịp với
định hướng phát triển của Thủ đô, học viên xin được đưa ra phương hướng nghiên
cứu của luận văn về giải pháp Quản lý không gian kiến trúc cảnh quan tuyến đường

luan van thac si-tai lieu - luan an -kinh te -Footer Page 19 of 120.

Header Page 20 of 120.

90

Trần Duy Hưng. Từ nghiên cứu này có thể lấy làm cơ sở để áp dụng phương thức
quản lý kiến trúc cảnh quan cho các tuyến phố, tuyến đường khác trong Thành phố
Hà Nội có điều kiện tương đồng.

Kiến nghị
Các cơ quan có thẩm quyền sớm phê duyệt quy hoạch chi tiết, các hướng dẫn
thiết kế đô thị, ban hành quy chế quản lý quy hoạch kiến trúc đồng thời cụ thể hóa
các quy định về kiến trúc, cảnh quan làm cơ sở để quản lý.
Kiến nghị thiết lập các chế tài phát huy sự tham gia của cộng đồng trong quản lý
kiến trúc cảnh quan tuyến đường. Cần xem cộng đồng là một trong những nguồn
lực đối ứng chủ yếu với nhà nước trong việc thực thi quản lý một cách hiệu quả.
Kiến nghị thiết lập các công cụ pháp lý cần thiết làm cơ sở cho việc giáo dục
nâng cao nhận thức, điều chỉnh các quan hệ, xử lý các vấn đề nảy sinh trong quá
trình phát triển nhanh chóng của tuyến phố. Những điều chỉnh về quản lý kiến trúc
cảnh quan tuyến phố cần được cân nhắc kỹ lưỡng, căn cứ trên các thông tin và số
liệu thực tại, tham khảo ý kiến phản biện của các nhà chuyên môn và cộng đồng để
xác định hướng đi phù hợp.
Kiến nghị sự quan tâm của các cấp, các ngành chức năng quản lý đô thị cung cấp
ngân hàng dữ liệu phục vụ triển khai ứng dụng công nghệ thông tin để thiết lập hệ
thống thông tin tổng hợp, nâng cao hiệu quả công tác quản lý kiến trúc cảnh quan
tuyến đường Trần Duy Hưng.

luan van thac si-tai lieu - luan an -kinh te -Footer Page 20 of 120.

Header Page 21 of 120.

TÀI LIỆU THAM KHẢO

Tài liệu trong nước
1. Nguyễn Thế Bá (1992), Lý thuyết quy hoạch xây dựng đô thị, Nxb KH&KT, Hà
Nội.
2. Nguyễn Thế Bá (2004), Quy hoạch xây dựng phát triển đô thị, Nxb Xây dựng,
Hà Nội.
3. Lê Trọng Bình (2009), Bài giảng Quản lý tham vấn cộng đồng trong công tác
quy hoạch đô thị, Hiệp hội các đô thị Việt Nam, Hà Nội.
4. Bộ Công thương (2013), Thông tư số 11/2013/TT-BCT ngày 18/06/2013 về Quy
chuẩn kĩ thuật quốc gia về yêu cầu thiết kế cửa hàng xăng dầu.
5. Bộ Xây dựng (2008), QCXDVN 01:2008 Quy chuẩn xây dựng Việt Nam về Quy
hoạch xây dựng, Nxb Xây dựng, Hà Nội.
6. Bộ Xây dựng (1997), Tiêu chuẩn xây dựng Việt Nam, Nxb Xây dựng, Hà Nội.
7. Bộ Xây dựng (2001), Định hướng phát triển kiến trúc Việt Nam đến 2020, Nxb
Xây dựng, Hà Nội.
8. Chính phủ (2010), Nghị định số 38/2010/NĐ-CP ngày 07/04/2010 về Quản lý
không gian, kiến trúc, cảnh quan đô thị.
9. Chính phủ (2011), Quyết định số 1259/QĐ-TTg ngày 29/07/2011 về Phê duyệt
Quy hoạch chung xây dựng Thủ đô Hà Nội đến năm 2030 và tầm nhìn đến năm
2050.
10. Chính phủ (2012). Nghị định số 64/2012/NĐ-CP ngày 04/09/2012 về Cấp giấy
phép xây dựng.
11. Chính phủ (1998), Nghị định 71/1998/NĐ-CP ngày 08/9/1998 về Xây dựng và
thực hiện quy chế dân chủ ở cơ sở.
12. Vũ Cao Đàm (1998), Phương pháp luận nghiên cứu khoa học, Nxb Khoa học và
Kỹ thuật, Hà Nội.

13. Đỗ Hậu (1999), Quy hoạch xây dựng đô thị với sự tham gia của cộng đồng, Nxb
Xây dựng, Hà Nội.

luan van thac si-tai lieu - luan an -kinh te -Footer Page 21 of 120.


Header Page 22 of 120.

14. Đỗ Hậu (2001), Xã hội học đô thị, Nxb Xây dựng, Hà Nội.
15. Hội Quy hoạch và phát triển đô thị (2002), Vai trò của cộng đồng trong công
tác quản lý và thực hiện quy hoạch xây dựng các công trình trên địa bàn thủ đô Hà
Nội, Đề tài NCKH, Hà Nội.
16. Đặng Thái Hoàng (1997), Lịch sử nghệ thuật quy hoạch đô thị, Nxb Khoa học
và Kỹ thuật, Hà Nội.
17. Trần Trọng Hanh (2007), Công tác thực hiện Quy hoạch xây dựng đô thị. Dự án
nâng cao năng lực Quy hoạch và quản lý môi trường đô thị DANIDA, Trường ĐH
Kiến trúc Hà Nội;
18. Nguyễn Tố Lăng (Thứ tư, 22/09/2010), Quản lý phát triển đô thị bền vững –
Một số bài học kinh nghiệm, Cổng thông tin điện tử Hội quy hoạch phát triển đô thị
Việt Nam – www.ashui.com, Hà Nội;
19. Phan Thị Mỹ Linh (2007), “Nhiệm vụ và quyền hạn của chủ tịch UBND thành
phố, thị xã trong quy hoạch và quản lý xây dựng đô thị”, Tham luận tại hội thảo
Nhiệm vụ và quyền hạn của Chủ tịch UBND thành phố, thị xã trong quy hoạch và
quản lý xây dựng đô thị của Hiệp hội các đô thị Việt Nam.
20. Phạm Trọng Mạnh (2005), Quản lý đô thị, Nxb Xây dựng, Hà Nội.
21. Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (2003), Luật Xây dựng.
22. Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (2005), Luật Nhà ở.
23. Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (2009), Luật Quy hoạch đô
thị;
24. Hàn Tất Ngạn (1999), Kiến trúc cảnh quan, Nxb Xây dựng, Hà Nội.

25. Kim Quảng Quân (2000), Thiết kế đô thị có minh hoạ, Nxb Xây dựng, Hà Nội.
26. Nguyễn Đăng Sơn (2006), Phương pháp tiếp cận mới về Quy hoạch và Quản lý
đô thị, Nxb Xây dựng, Hà Nội.
27. Phạm Kim Giao, Hàn Tất Ngạn, Đỗ Đức Viêm (1991), Quy hoạch đô thị, Nxb
Xây dựng, Hà Nội.
28. Các luận văn Thạc sĩ nghiên cứu tại Trường Đại học Kiến trúc Hà Nội;

luan van thac si-tai lieu - luan an -kinh te -Footer Page 22 of 120.


Header Page 23 of 120.

29. Các tài liệu về hiện trạng kinh tế - xã hội của khu vực lập quy hoạch và các tài
liệu, số liệu khác có liên quan.

Tài liệu internet:
30.
31.
32.
33.
Ngoài ra, còn các trang website của Nhà nước và Thành phố Hà Nội.

luan van thac si-tai lieu - luan an -kinh te -Footer Page 23 of 120.