I H C THÁI NGUYÊN
I H C NÔNG LÂM
----------o0o----------
HÀ TH
A KHUY N NÔNG TRONG QUÁ
TRÌNH XÂY D NG NÔNG THÔN M I T I XÃ MINH NG C
HUY N B C MÊ
T
N 2012 - 2014
KHÓA LU N T T NGHI
H
o
: Chính quy
Chuyên ngành
: Khuy n nông
L p
: K43 - KN
Khoa
: KT & PTNT
Khoá h c
: 2011 2015
Gi
IH C
ng d n
Thái Nguyên - 2015
Thùy Linh
i
L
Trong th i gian th c t p t i xã Minh Ng c
huy n B c Mê
, nghiêm ch nh m i n
t nh
nh
c
li u và k t qu nghiên c
tài:
giá vai trò c a khuy n nông trong quá trình xây d ng Nông thôn m i t i xã
Minh Ng c
trung th
huy n B c Mê
t
là
c s d ng trong b t k công trình nghiên c u khoa h c
ng m i s
cc
n 2012 -
trong vi c th c hi
hd
c ch rõ ngu n g c.
Thái Nguyên
Sinh viên
Hà Th
5
ii
L IC
Trong su t quá trình th c t p t t nghi
t n tình c
cs
ng, các th y, cô giáo cùng b n bè
tài t t nghi p c a mình.
c tiên, tôi xin bày t lòng bi
ch nhi m khoa Kinh t
c t i Ban giám hi u, Ban
i h c Nông Lâm Thái Nguyên và
c bi t là cô giáo
ng d n tôi trong su t quá trình th c hi
tài.
Tôi xin bày t lòng bi
anh và các ch
trong vi
th c hi
c ti p, t n tình
Thùy Linh
i các bác, các cô, các chú, các
i UBND xã Minh Ng
tôi
ng d n, cung c p các thông tin, tài li u và t
u ki n cho tôi
tài c a mình trong th i gian qua.
Trong quá trình th c t p, b n thân tôi
và th i gian có h
nh ng sai sót. Tôi r t mong nh
các th y, cô giáo, c a b
g ng h t s
tài t t nghi p c a tôi không tránh kh i
c nh ng ý ki
b oc a
tài c a tôi
c hoàn
thi
Tôi xin chân thành c
Thái Nguyên, tháng 06
Sinh viên
Hà Th
ng
5
iii
DANH M C CÁC B NG
B ng 4.1. Tình hình s d
a xã Minh Ng c
B ng 4.2. Tình hình dân s
4.............................27
ng xã Minh Ng
..............................28
B ng 4.3. Tình hình tr ng tr t c
-2014........................................30
B
-2014 ......................................32
B ng 4.5. K t qu xây d ng nông thôn m i theo B tiêu chí Qu c gia v xây d ng
Nông thôn m i t i xã Minh Ng c
n 2012 - 2014..............................................35
4.6
2 - 2014.....41
B ng 4.7. K t qu ho
o - t p hu
2 2014 ...................43
B ng 4.8. Các mô hình trình di
2 - 2014............................................45
B ng 4.9. So sánh hi u qu c a các mô hình t t v i hi u qu s n xu
i trà.........48
B ng 4.10. Các cu c tham quan h i th
- 1014.....49
c t ch c qua
B ng 4.11. K t qu tham quan - h i th o qua 3 n
- 2014 ................................50
B ng 4.12. Thu nh
2 - 2014....................51
B
i dân sau khi tham gia các ho
ng khuy n nông
trong xây d ng NTM ........................................................................................................53
B ng 4.14. Phân lo i h nông dân theo m c thu nh
B
ng xã Minh Ng
- 2014 ......................57
B ng 4.16. Gi i quy t vi
B ng 4.17. S
- 2014...............58
ng h p tác xã ho
B
B
2014..60
i dân v s tham gia các ho
giai
2 2014....55
ng khuy n nông trong
n XDNTM ............................................................................................................65
i dân v vai trò c a các ho
ng khuy n nông trong giai
n XDNTM ....................................................................................................................68
B ng 4.20. M t s ki n ngh c
i v i ho
ng khuy n nông.............71
iv
DANH M C CÁC HÌNH
Hình 2.1: Vai trò c a khuy n nông trong chuy n giao công ngh .................................5
Hình 2.2: Vai trò c a công tác khuy n nông trong s nghi p phát tri n nông thôn.....6
v
DANH M C CH
: Ban ch
BQ
VI T T T
o
: Bình quân
BVTV
CBKN
CC
CLB
CNH
DT
HTX
KHCN
: K ho
KHKT
KN
KNV
: Khuy n nông viên
KNVTB
: Khuy n nông viên thôn b n
LVHDL
MH
MHTD
-CP
NQ CP
NQ /TW
ch
: Mô hình
vi
NSTB
NTM
PTNT
: Phát tri n nông thôn
- UBND : Quy
nh c a y ban nhân dân
-TTg
SL
SLTB
STT
TBKT
THCS
THPT
TTTTCN
TTKN
UBND
VH - TT
: y ban nhân dân
vii
:
................................................................................. 1
1.1. Tính c p thi t c
tài ...............................................................................................1
1.2. M c tiêu nghiên c u.....................................................................................................3
1.2.1. M c tiêu t ng quát: ...................................................................................................3
1.2.2. M c tiêu c th :.........................................................................................................3
tài.........................................................................................................3
c t p và nghiên c u ......................................................................3
c ti n .......................................................................................................3
PH N 2:
LÝ LU N VÀ TH C TI N..........................................................4
lý lu n c a
tài................................................................................................4
2.1.1. Khái ni m v khuy n nông ......................................................................................4
2.1.2. N i dung và vai trò c a ho
ng khuy n nông ...................................................4
2.1.3. Nhi m v c a Khuy n nông trong th c hi n Xây d ng nông thôn
m i........................................................................................................................................7
2.1.4. Vài nét v xây d ng mô hình nông thôn m i ....................................... 10
2.2. Vai trò c a khuy
i v i xây d ng nông thôn m
c và trên th
gi i.......................................................................................................................................14
2.2.1. Vai trò c a khuy
2.2.2. Vai trò c a khuy
i v i xây d ng nông thôn m i trên th gi i......14
i v i xây d ng nông thôn m i
Vi t Nam
......................................................................................................................... 16
2.2.3. Vai trò c a khuy n nông trong xây d ng nông thôn m i t i Hà Giang 18
2.2.4. Vai trò c a khuy n nông trong xây d ng nông thôn m i t i B c Mê .. 19
PH N 3:
NG, N
U..21
ng và ph m vi nghiên c u ............................................................................21
ng nghiên c u.............................................................................................21
3.1.2. Ph m vi nghiên c u.................................................................................................21
m và th i gian nghiên c u.............................................................................21
viii
m nghiên c u...............................................................................................21
3.2.2. Th i gian nghiên c u..............................................................................................21
3.3. N i dung nghiên c
c u.................................................21
3.3.1. N i dung nghiên c u...............................................................................................21
u........................................................................................21
PH N 4: K T QU NGHIÊN C U VÀ TH O LU N......................................24
u ki n t nhiên - kinh t - xã h i xã Minh Ng c ...............................................24
u ki n t nhiên...................................................................................................24
u ki n kinh t - xã h i........................................................................................28
4.2. Công tác xây d ng nông thôn m i t i xã Minh Ng c ............................................34
4.3. Vai trò c a khuy
c xây d ng nông thôn m i .......................39
4.3.1. Vai trò c a ho
ng khuy
i v i nhóm tiêu chí th III: Kinh t và t
ch c s n xu t (B tiêu chí xây d ng NTM)....................................................................40
...............................................................................................................69
4.3.3.
i dân v vai trò c a khuy n nông trong quá trình
xây d ng NTM ...............................................................................................................63
4.3.4. M t s ki n ngh c
i v i khuy
mm
my
..............................70
i, thách th c c a công tác
khuy n nông trong quá trình xây d ng Nông thôn m i t i xã Minh Ng c.............73
4.5. M t s
ng và gi i pháp công tác khuy n nông........................................74
ng..............................................................................................................74
4.5.2. Gi i pháp..................................................................................................................74
PH N V: K T LU N VÀ KI N NGH ...................................................................78
5.1 K t lu n ........................................................................................................................78
5.2. Ki n ngh .....................................................................................................................79
TÀI LI U THAM KH O
1
i dân.
m,
2
Minh Ng c là m t xã n m cách trung tâm huy n B c Mê 22km, có
Qu c l 34 ch y qua. Nh
i s ng v t ch t và tinh th n c a
c nâng lên. Là xã thu n nông phát huy ti m n
m nh c
c hi n ch
u cây tr ng, v
t, ch
y m nh phát tri n nông nghi
ng, áp d ng khoa h c k thu t vào s n xu
Ngoài cây lúa nhân dân trong xã còn chú tr ng s n xu t v
ngành ngh , d ch v
-
n d ch
i hi u qu kinh t khá cao.
n
3
1.2.1.
.
NTM.
-
-
-
quan trong ngành.
1.3.2. Ý
4
thôn.
-
5
-
*
- Nhà
n nghiên c u
- Vi n nghiên c u
Khuy n nông
Nông dân
-
Hình 2.1: Vai trò c a khuy n nông trong chuy n giao công ngh
(Ngu n: Nguy n H u Th , 2007)
6
con nông dân và
nông dân.
Nông dân.
* Vai trò trong s nghi p phát tri n nông thôn
Trong s nghi p phát tri n nông thôn, có th coi khuy
b y cho s phát tri n c a nông nghi p, nông thôn và là m t m t xích không
Giao
thông
Giáo
d c
Khuy n
nông
Chính
sách
Phát
tri n
nông
thôn
Nghiên c u,
công ngh
Tài
chính
Tín
d ng
Th
ng
(Ngu n: Nguy n H u Th , 2007)
7
th c hi n thành công s
ng và Nhà n
Tam Nông: Nông dân
thôn m i là v
nghi
ra thì vi c quan tâm ch
Nông nghi
c bi t xây d ng nông
m u ch t. B i vì 80% dân s
ng là nông nghi p. M
d ng T qu c Vi t Nam v i m t ch
o phát tri n
i cùng c
c ta là
nông thôn, 70%
ng và Nhà n
t
công b ng, dân ch
c ta là xây
c m nh, xã h i
ng qu
châu.Trong quá trình xây d ng nông thôn m i, vai trò c a khoa h c công
ngh nói chung và c a khuy n nông nói riêng r t quan tr ng; vì nó góp ph n
nâng cao giá tr c a hàng hóa nông s n, nâng cao thu nh
xu
is n
hoàn thành tr ng trách c a mình h th ng t ch c khuy n nông c n
ph i h p v
tr ng tâm sau:
V công tác tuyên truy n:
t m t s nhi m v
8
- Cán b khuy n nông các c p ph i n m v ng 19 tiêu chí xây d ng
nông th n m i và tuyên truy n cho bà con nông dân n m v
ng ng th c hi n t t các tiêu chí mà Chính ph
-
ra.
ng d n nhân dân n m v ng ch
i nh p nói chung và xây
d ng nông thôn m i nói riêng, th y rõ trách nhi m c a mình, mu n phát tri n
it
im
i m i c trong nh n th c, cách
b nh ng thói quen ích k , t ty, phong ki n, b o th
im
it
mún, c nh tranh thi u lành m
nh
th
truy n, v
m ts
i.
l , manh
i; ph i l y ch
u,
ng c nh tranh ngày càng quy t li t. Ti p t c tuyên
ng nông dân phát tri n kinh t h p tác, ch có liên k t trong s n
xu
n m i t n t i và phát tri n.
- Tuyên truy n cho bà con nông dân n m v ng qui ho ch vùng s n xu t
nông s n hàng h a t
giác tuân th qui ho ch.
V t ch c l i s n xu t:
-V
ng nh ng h có kinh nghi m trong qu
u hành, có kh
ng v n nên m r ng qui mô s n xu t, kinh doanh; phát tri n theo qui
mô trang tr i hay gia tr
-
ng an toàn sinh h c, s n xu t nông s n s ch.
y m nh vi c s n xu
ng công ngh
i hóa,
n khí hóa trong s n xu t nông nghi p.
V vi c g n s n xu t v i ch bi n, tiêu th s n ph m:
- T ch c thu gom, ch bi n và tiêu th s n ph
nâng cao giá tr
s n ph m.
-
ng d
m t hàng có ch
i s n xu t ch n l
n xu t nh ng
m b o an toàn v sinh th c ph m, áp d ng các
bi n pháp gi m giá thành s n xu t; liên k t v i nhau trong s n xu t, kinh
doanh v i vi c k t h p" B n nhà", gi ch tín trong quan h giao d ch...
9
o ngh
-
m nghèo
và k
-C
n xu t c
o ngh
i s n xu
xu t ra s n ph m t p trung theo mùa v v i s
u cao, giá thành h p lý, m u mã s n ph m b
Ti p t
i s n xu t.
s n
ng l
ng
p và ph
u.
y m nh vi c xã h i hóa công tác khuy n nông.
- K t h p ch t ch
a v i các Vi
i h c, các
doanh nghi
các
c p, các t ch c kinh t h p tác, các t ch c khuy n nông - khuy
nguy n, các t ch c tín d ng, các t ch c khoa h c phi chính ph c
ngoài (thông qua các Vi
c
th c hi n m t cách có hi u qu vi c
xã h i hóa công tác khuy n nông - khuy
bi
ym
n và d ch v khuy n nông - khuy
n v kinh t h p tác và th
c
ng.
y m nh m i li n k
Khuy n khích h tr
u m t s m t hàng nông s n,
h tr m t s doanh nghi p ký h
c a t nh khi g p r i ro do bi
ng bao tiêu nông s n hàng hóa ch l c
ng quá nhanh c a giá c th
o ngh
ng, h tr
t cách bài b n. H tr vi c áp d ng
nh ng ti n b k thu t vào s n xu t.
y m nh kinh t h
u qu s n xu t nông nghi p
-T giác tuân th qui ho ch các ti u vùng s n xu
ra,
khai thác có hi u qu h th ng k t c u h t ng nông nghi p, nông thôn m t
cách có hi u qu và tránh r
nhi m m n ngu
u
mùa khô, b h n hán, úng l t c c b hay sâu b nh trên cây tr ng, d ch b nh
i v i v t nuôi và gây h i trên di n r ng.
10
Coi tr
u cây tr ng hay v t nuôi m t cách phù h p.
ng th i c l
c m t và lâu dài.
- T ch c s n xu
nhi u m t hàng[ 17].
2.1.4. Vài nét v xây d ng mô hình nông thôn m i
-
theo quy
-TTg ngày 20
-
[13].
11
[1]
-
-
-
-
12
-
-
-
-
13
-
- lâm -
-
-
hóa -
-
-
-
-
-
14
-
[13].
2.2.
2.2.1. V
Xây d ng NTM t
i làng m t s n ph
OVOP) c a
Nh t B n.
Ba nguyên t c chính xây d
r
ng t i toàn c u; t ch , t l p, n l c sáng t o; và phát tri n ngu n
nhân l c.
V i nh ng nguyên t c này nh n m nh vai trò c a chính quy n và t
ch c khuy n nông trong vi c: c i thi n k thu t s n xu t nông nghi p, c i
thi n các tiêu chu n s ng c a c
d c th h tr
nông thôn. T
các vùng nông thôn và giáo
th
n t trong khuy n
c hình thành xu t phát t nhu c u cung c p thông tin trong các d ch
v khuy n nông và s bùng n c a xã h i internet. H th
ng thông tin m r ng, EI-
-net bao g m nhi
k thu t, chính sách, b n tin, h th ng eng s d ng h th
c g i là
d li u v
n k thu
n t EI-net không ch là nông
dân, ch trang tr i, cán b khuy n nông, các nhà c v n chuyên môn, mà còn
có các nhà ho
kinh doanh... và h th
i làm công tác nghiên c u, các nhà
n t khuy
c xem là m t
15
m
i giúp cho vi
i thông tin gi
n nông, cán
b khuy n nông và nông dân m t cách nhanh nh t[18].
Phong trào Samuel Udong c a Hàn Qu c
M c tiêu c a phong trào này là "nh m bi
thành c
ng nông thôn m i: m
d ng c
ng mình ngày m
xây
[14].
p cho nông dân, Chính ph Hàn Qu c áp d ng chính
sách mi n thu
nông s
ng nông thôn
i làm vi c và h p tác v i nhau xây
d ng m t qu c gia ngày m t giàu m
Nh
ic
u, máy móc nông nghi
n r cho ch bi n
c bi
c nông nghi p,
nh ng nông dân s
o, t p hu n các k thu t tr
hái, ch bi n các s n ph m nông s n
ch bi
o s d ng các lo i máy canh tác,
i các Trung tâm khuy
ph
nâng cao k
u ki
các ngh ph
nông dân có th thu nh p thêm t
on
c nh ho
o các ngh
o ngh th công m ngh
n
o, các Trung tâm khuy n nông còn tri n khai các d ch
v
t, thu hái, ch bi n nông s n v i giá
r [ 19].
Xây d ng NTM
V n là m
Thái Lan
c nông nghi p truy n th ng Thái Lan th c hi
trình Phát tri n vùng nông thôn v i m c tiêu c i thi n ch
c ac
i Thái và t
u ki
ng cu c s ng
i dân t
chính mình.
khuy
trong vi c th c hi n các ho
luy n và thông tin tuyên truy
n tr ng
ng khuy
n d ch v
nh t. Hi n t i, m i xã có 1-2 cán b khuy
o hu n
ig
i dân
c B Nông nghi p và
16
HTX Thái Lan b nhi
ng
ng cán b
i các nhi m v v
d ch v ; qu n lý ki n th
u ph i và ho t
n; cung c p ki n th c; cung c p
u ph i...[20]
2.2.2. Vai trò c a khuy
i v i xây d ng nông thôn m i
c Th
s
i di n cho B
Vi t Nam
ng Chính ph phê duy t t i Quy
-
nh
ng th v
phát tri n kinh t -xã h i, chính tr và an ninh qu
c th c hi n trên
ph m vi toàn qu c v i nhi u n i dung, bao g m c nh
c
tr có m
nông thôn. Các n i dung c
gia v nông thôn m
c hi
m th c hi n B tiêu chí Qu c
c Th
ng Chính ph ban hành t i Quy
491/Q -
nh s
gia v nông thôn m
a bàn
nh s
-TTG ngày
vi c s
i m t s tiêu chí c a B tiêu chí Qu c
th c hi
i ph i kiên trì
th c hi n trong th i gian dài, v i s tham gia tích c c c a c h th ng chính
tr
vai trò ch th c
các c p chính quy n
i dân, cùng v i s n l c c a
t là c
c bi t, trong ti n trình
th c hi n m c tiêu Qu c gia xây d ng nông thôn m i, có 4 tiêu chí trong 19
tiêu chí (thu c 5 nhóm tiêu chí) có liên quan tr c ti
c a khuy
tiêu chí s 12 v t l
hình th c t ch c s n xu
n vai trò, nhi m v
10 v thu nh p, tiêu chí s 11 v h nghèo,
ng có vi
ng xuyên, tiêu chí s 13 v
góp ph n giúp các xã ph
này, công tác khuy n nông c n t p trung th c hi n m t s n
t các tiêu chí