Xác định tỷ lệ nhiễm bệnh CRD trên gà hậu bị Isabrown nuôi chuồng kín tại Thái Nguyên và biện pháp điều trị bệnh (Khóa luận tốt nghiệp)

I H C THÁI NGUYÊN
TR

NG
-----------

I H C NÔNG LÂM
-----------

HOÀNG V N HUY

Tên

tài:
XÁC

NH T

L NHI M B NH CRD TRÊN GÀ H U B

ISABROWN NUÔI CHU NG KÍN T I THÁI NGUYÊN
VÀ BI N PHÁP I U TR B NH

KHÓA LU N T T NGHI P

H

ào t o

IH C

: Chính quy

Chuyên ngành : Thú y
Khoa

: Ch n nuôi - Thú y

Khóa h c

: 2010 - 2014

Thái Nguyên – 2014


I H C THÁI NGUYÊN
TR

NG
-----------

I H C NÔNG LÂM
-----------

HOÀNG V N HUY

Tên

tài:
XÁC

NH T

L NHI M B NH CRD TRÊN GÀ H U B

ISABROWN NUÔI CHU NG KÍN T I THÁI NGUYÊN
VÀ BI N PHÁP I U TR B NH

KHÓA LU N T T NGHI P

H

ào t o

IH C

: Chính quy

Chuyên ngành

: Thú y

Khoa

: Ch n nuôi - Thú y

Khóa h c

: 2010 - 2014

Gi ng viên h

ng d n : TS. Nguy n Th Thúy M

Thái Nguyên – 2014


ii
L IC M

N

Sau m t th i gian h c t p, nghiên c u, th c hi n, bài khóa lu n c a tôi
ãd

c hoàn thành.

có

c k t qu nh v y là nh có s giúp

ng viên

c a r t l n c a gia ình, th y cô,và b n bè. Nhân d p b n khóa lu n t t nghi p
ã hoàn thành, tôi xin t lòng c m n t i:
Ban ch
Ban lãnh

o Khoa Ch n nuôi Thú y tr ng

i h c Nông Lâm Thái Nguyên.

o, cán b xã S n C m huy n Phú L

Cùng toàn th các th y cô giáo tr

ng

ng.

i h c Nông Lâm Thái Nguyên

ã t o m i i u ki n giúp tôi hoàn thành b n khóa lu n này.
c bi t em xin chân thành c m n s quan tâm giúp
cô giáo h

t n tình c a

ng d n:TS. Nguy n Th Thúy M , BSTY Nguy n H ng Phong

trong su t quá trình th c t p

hoàn thành khóa lu n này.
Thái Nguyên, ngày 25 tháng 11 n m 2014
Sinh viên

Hoàng V n Huy


iii
L I NÓI

U

V i ph

ng châm “h c i ôi v i hành” “lý thuy t g n li n v i th c

ti n” “nhà tr

ng g n li n v i xã h i”, th c hi n t t nghi p là ph n cu i

cùng trong ch

ng trình ào t o c a các tr

tr

ng

ng

i h c nói chung và

i h c Nông Lâm Thái Nguyên nói riêng. Qua quá trình th c t p t t

nghi p, sinh viên ã h th ng, c ng c l i nh ng ki n th c ã h c trên gi ng
ng, nâng cao tay ngh chuyên môn.
c s nh t trí c a Ban Giám Hi u tr

ng

i h c Nông Lâm Thái

Nguyên, Ban ch nhi m khoa ch n nuôi Thú y, cô giáo h
Nguy n Th Thúy M cùng s giúp
Phong tôi ã ti n hành th c hi n

ng d n TS.

nhi t tình c a BSTY Nguy n H ng

tài “Xác

nh t l nhi m b nh CRD trên

gà h u b Isabrown nuôi chu ng kín t i Thái Nguyên và bi n pháp i u tr
b nh”.
Do b

c

u làm quen v i công tác nghiên c u khoa h c nên b n

khóa lu n c a tôi không tránh kh i nh ng thi u sót, tôi mong nh n
góp ý c a các th y cô giáo c ng nh các b n
c a tôi

c hoàn thi n h n.

Xin chân thành c m n!

ng nghi p

cs

b n khóa lu n


iv
DANH M C CÁC B NG
Trang
B ng 1.1:

Theo dõi th c n ...................................................................... 11

B ng 1.2:

L ch phòng b nh b ng vaccine cho àn h u b ......................... 12

B ng 1.3:

K t qu công tác ph c v s n xu t ........................................... 18

B ng 2.1.

S

B ng 2.3:

T l nhi m CRD theo l a tu i ................................................ 46

B ng 2.4.

B nh tích m khám c a gà nhi m b nh CRD ........................... 48

B ng 2.5:

K t qu

B ng 2.6:

T ng chi phí s d ng thu c trong i u tr ................................. 51

B ng 2.7:

Kh i l

B ng 2.8:

Chi phí tr c ti p cho m t gà h u b Isabrown

b trí thí nghi m ............................................................. 41

i u tr b nh ................................................................ 50

ng c a gà qua các tu n tu i (g/con) ............................ 52
n h t 17 tu n tu i.......... 53


v

DANH M C CÁC T

T vi t t t

VI T T T

Ý ngh a

CRD

: Chronic Respiratory Disease

MG

: Mycoplasma gallisepticum

MS

: Mycoplasma synoviae

T

: Th c n

TTT

: Tiêu t n th c n

TY

: Thú y

VSATTP

: V sinh an toàn th c ph m

VTM

: Vitamin


vi
M CL C
Trang

L I C M N ................................................................................................. i
L I NÓI

U .............................................................................................. iii

DANH M C CÁC B NG ............................................................................ iv
DANH M C CÁC T

VI T T T ................................................................ v

M C L C .................................................................................................... vi
Ph n 1: CÔNG TÁC PH C V S N XU T ............................................. 1
1.1. i u tra c b n ........................................................................................ 1
1.1.1. i u ki n t nhiên ................................................................................ 1
1.1.2. i u ki n kinh t xã h i ........................................................................ 2

1.1.3. Tình hình s n xu t nông nghi p ............................................................ 4
1.1.4. Nh n xét chung..................................................................................... 7
1.2. N i dung, ph

ng pháp và k t qu công tác ph c v s n xu t ................. 8

1.2.1. N i dung ph c v s n xu t ................................................................... 8
1.2.2. Ph

ng pháp ti n hành ......................................................................... 9

1.2.3. K t qu công tác ph c v s n xu t ........................................................ 9
1.3. K t lu n ................................................................................................. 19
1.3.1. Bài h c kinh nghi m ........................................................................... 19
1.3.2. T n t i ................................................................................................ 19
Ph n 2: CHUYÊN
2.1.

tv n

NGHIÊN C U KHOA H C ............................... 21

............................................................................................. 21

2.1.1. M c tiêu nghiên c u ........................................................................... 22
2.2. T ng quan tài li u .................................................................................. 22
2.2.1. C s khoa h c c a

tài ................................................................... 22

2.2.2. Tình hình nghiên c u trong n
2.3.

it

ng và p

c và ngoài n

c................................. 35

ng pháp ti n hành ....................................................... 40


vii
2.3.1.

it

ng nghiên c u ......................................................................... 40

2.3.2. Th i gian và

a i m nghiên c u....................................................... 40

2.3.3. N i dung nghiên c u và ch tiêu theo dõi............................................ 40
2.4 K t qu nghiên c u và th o lu n............................................................. 44
2.4.1 T l nuôi s ng gà qua các giai o n ................................................... 44
2.4.2. Tình hình c m nhi m b nh CRD trên àn gà thí nghi m .................... 46
2.4.3 B nh tích c a gà nhi m CRD .............................................................. 48

2.4.4. K t qu

i u tr b nh CRD ................................................................. 50

2.4.5. Chi phí thu c trong i u tr ................................................................. 51
2.4.6. Kh i l

ng gà qua các tu n tu i ......................................................... 52

2.4.7. Chi phí tr c ti p cho m t gà h u b Isabrown ..................................... 53
K T LU N – T N T I –

NGH ........................................................ 54

1. K t lu n .................................................................................................... 54
2. T n t i ...................................................................................................... 54
3.

ngh ..................................................................................................... 54

TÀI LI U THAM KH O.......................................................................... 55
I. Tài li u ti ng Vi t ..................................................................................... 55
II. Tài li u n

c Ngoài ................................................................................. 56

III. Tài li u t Internet .................................................................................. 56


1

Ph n 1
CÔNG TÁC PH C V S N XU T
1.1. i u tra c b n
1.1.1. i u ki n t nhiên
* V trí

a lý
S n C m là xã phía Nam c a Huy n Phú L

ng cách thành ph Thái

Nguyên 7 km, cách trung tâm Huy n 15 km, ranh gi i c a xã

c xác

nh

nh sau:
Phía B c giáp v i xã C L ng
Phía Nam giáp v i thành ph Thái Nguyên
Phía ông giáp v i huy n
Phía Tây giáp v i huy n
* a hình

ng H
iT

t ai

Xã S n C m có di n tích t

ng

i l n, toàn xã có di n tích 17 km2

( 1.682 ha). Trong ó:
- Di n tích

t nông nghi p là 597 ha

- Di n tích

t

- Di n tích

t lâm nghi p 387 ha

295 ha

- Ngoài ra trong xã còn có nhi u khu ti u th công nghi p. Còn l i là
di n tích

t ch a s d ng.

*Giao thông
Trên

a bàn xã S n C m có tuy n qu c l 3 và tuy n qu c l 1B m i

ch y qua. Dòng sông C u trên
chuy n

a bàn ít

c khai thác ti m n ng v v n

ng th y. Hai ph n tách bi t c a xã b i sông u

c u B n Gi ng. Tuy n
s n c ng ch y qua

c n i li n b ng

ng s t Quán Tri u – Núi H ng chuyên ch khoáng

a bàn xã, ch y song song v i tuy n qu c l 3.


2

* i u ki n khí h u th y v n
Xã S n C m cách thành ph Thái Nguyên 7 km, t nh Thái Nguyên
n m trong vùng khí h u chung c a mi n núi phía B c Vi t Nam, nên khu v c
ch u nh h
hanh,

ng c a khí h u nhi t

i gió mùa. Mùa ông, khí h u l nh, khô

m th p. Mùa hè khí h u nóng m m a nhi u. Dao

m trong n m t

ng

và

i cao, th hi n rõ r t là mùa m a và mùa khô.

+ Mùa m a: Kéo dài t tháng 5
360C,

ng nhi t

m t 80 - 86 %, l

n tháng 10, nhi t

dao

ng t 21 -

ng m a trung bình 150mm/ tháng và t p trung

nhi u vào tháng 6, 7, 8. Nhìn chung khí h u vào mùa m a thu n l i cho s n
xu t nông nghi p. Tuy nhiên trong ch n nuôi nh ng tháng này c n ph i chú ý
n công tác tiêm phòng

phòng d ch b nh x y ra trên àn gia súc, gia c m,

gây thi t h i cho s n xu t.
+ Mùa khô: Kéo dài t tháng 11
h u th

ng l nh, khô hanh s dao

n tháng 4 n m sau, th i gian này khí

ng nhi t

240C), có ngày gi m xu ng còn 8 – 100C,
ra trong mùa ông còn ch u nh h
s

m trung bình 76 – 78 %. Ngoài

ng c a gió mùa

ng mu i kéo dài t 6 – 10 ngày gây nh h

phát tri n và s c ch ng

trong ngày l n (t 13,70C –

ng

ông B c, giá rét và

n kh n ng sinh tr

ng,

b nh t t c a cây tr ng, v t nuôi.

1.1.2. i u ki n kinh t xã h i
* Tình hình xã h i
- V dân c
Theo s li u c a y ban nhân dân xã thì dân s c a xã trong n m 2013
là 13.207, v i 3259 h

c chia làm 19 xóm, g m 8 dân t c anh em sinh

s ng là: Kinh, Sán Dìu, Hoa, Tày, Sán Chí…Trong ó dân t c thi u s chi m
40 % dân s toàn xã.
i s ng v n hóa tinh th n c a ng
nâng cao rõ r t, h u h t các h gia ình

i dân nh ng n m g n ây
u có ph

c

ng ti n nghe nhìn nh :


3

ài, tivi, sách báo.
c các ch tr
ph c v

ây là i u ki n

ng c a

nhân dân trong xã n m b t k p th i

ng và Nhà N

c, các thông tin khoa h c k thu t

i s ng hàng ngày.

-V yt
Trong xã có tr m y t xã luôn làm t t các công tác d phòng, các
tr

ng trình y t Qu c Gia. Duy trì và nâng cao ch t l

ch m sóc s c kh e cho nhân dân. T ng c
d ch b nh có nguy c x y ra trên
cho nhân dân

ng công tác ki m tra, giám sát các

a bàn. N m 2013 t ng s khám và i u tr

c 11.000/7.000 l

cho tr em u ng Vitamin

ng khám ch a b nh,

t ng

i, duy trì công tác tiêm ch ng và

t 100 %. T l ng

73 %. T ch c khám s c kh e cho các
VSATTP và khám nh k cho các

it

it

i s d ng n

c s ch b ng

ng chính sách, t ch c t p hu n

ng kinh doanh.

- V giáo d c
Có nhi u c quan tr
Non Khánh Hòa, tr

tr

ng h c óng trên

ng ti u h c S n C m I, tr

ng trung h c c s S n C m I, tr

ph thông trung h c Khánh Hòa. Các tr

a bàn xã nh : tr

ng M m

ng ti u h c S n C m II,

ng trung h c c s S n C m II, tr

ng

ng luôn th c hi n nghiêm túc quy nh

c a ngành giáo d c, góp ph n xây d ng n n giáo d c lành m nh, i u ki n h c
sinh h c t p ngày càng t t h n. Làm t t công tác khuy n h c khuy n tài.
- V an ninh chính tr
Xã có

i ng dân quân, an ninh t ng b

y m nh công tác ph i h p gi a hai l c l

m b o an ninh tr t t trên
ho ch ho t

ng v

tr c ban. L p và làm k
m b o an ninh tr t t gi a

Công an và Qu n s . N m 2013 t ch c t p hu n dân quân cho 121
t ch c di n t p

ng.

ng trong vi c tu n tra canh gác,

a bàn, duy trì ch

ng ký k t gi a hai l c l

c nâng cao v ch t l

ng chí,

t k t qu cao. Ph i h p v i các oàn th ban Phòng ch ng

t i ph m – T n n xã h i t ch c 03 bu i tuyên truy n t i xóm Hi p L c, Cao


4

S n 3 và Cao S n 2. Nói chung tình hình an ninh chính tr , tr t t an toàn xã
h i trên

a bàn c b n n

nh.

*Tình hình kinh t
Xã S n C m có c c u kinh t
ho t

a d ng, nhi u thành ph n kinh t cùng

ng: nông – Công nghi p, Lâm nghi p và d ch v , t o m i quan h h u c

h tr thúc

y nhau. Tuy v y s n xu t nông nghi p v n chi m h n 50 % bao

g m c ngành tr ng tr t và ch n nuôi.
n ng su t bình quân

i v i s n xu t nông nghi p n m 2013

t 51,7 t /ha, t ng s n ph m l

ng th c có h t

t 2652,6

t n. Ch n nuôi v i quy mô nh mang tính ch t t n d ng là ch y u.
Trong nh ng n m g n ây, c s h t ng c a xã
tri n,

c chú ý

u t phát

c bi t là h th ng giao thông th y l i t o i u ki n nhân dân i l i,

làm n… thúc

y kinh t c a xã phát tri n.

1.1.3. Tình hình s n xu t nông nghi p
* Tình hình s n xu t nghành tr ng tr t
Ngành tr ng tr t óng vai trò quan tr ng là ngu n thu ch y u c a nhân
dân. Do v y s n ph m c a ngành tr ng tr t

c ng

i dân quan tâm và phát

tri n. Cây nông nghi p ch y u và là cây tr ng m i nh n trên

a bàn c a xã

là cây lúa v i di n tích tr ng khá l n (280 ha).

nâng cao hi u qu s n xu t,

xã ã th c hi n thâm canh t ng v (2v /n m)

a các gi ng lúa m i có n ng

su t cao vào s n xu t. Ngoài ra còn có m t s cây khác
nh : khoai lang, l c, ngô,

ut

c tr ng khá nhi u

ng… và m t s rau màu khác

c tr ng

xen gi a các v lúa nh ng ch y u là tr ng vào mùa ông.
nâng cao n ng su t cây tr ng xã không ng ng
th ng th y l i, n m 2013 tu s a tuy n m
h

p ch a n

c ph c v s n xu t.... Ng

pháp k thu t m i vào s n xu t, m nh d n

u t c i thi n h

ng c a 2 HTX và các tr m b m,

i dân ã bi t áp d ng các bi n
a các gi ng m i vào s n xu t.


5

- Cây n qu : Di n tích tr ng cây n qu khá l n, song di n tích v

n

t p là ch y u, cây tr ng thi u t p trung l i ch a thâm canh, nên n ng su t
th p,s n ph m ch y u mang tính t cung t c p, ch a mang tính hàng hóa.
Cây n qu ch y u là: na, nhãn, v i…
- Cây lâm nghi p: V i
di n tích

t

c i m c a vùng trung du mi n núi, do ó

i núi khá cao. Xã ã có chính sách giao

h nông dân nên di n tích
tr ng m i và tr ng l i
khai thác g trên

t lâm nghi p ã

c nâng cao (n m 2013 ã

c 43,5 ha r ng). Xã ã h

a bàn theo quy

t, giao r ng cho các

ng d n ho t

ng và

nh. Trong n m 2013 gi m hi n t

ng

ch t phá trái phép, làm t t công tác phòng cháy ch a cháy, trong n m không
x y ra cháy r ng.
* Ngành ch n nuôi
Ngành ch n nuôi c a xã ch y u là ch n nuôi h gia ình, t n d ng các
ph ph m c a ngành tr ng tr t là ch y u. Tuy nhiên trong nh ng n m g n
ây nhi u h gia ình ã m nh d n
n ng su t cao, trang thi t b hi n
ch n nuôi t ng b
tr

c

u t v n, k thu t, con gi ng m i có

i vào ch n nuôi nên s n ph m c a ngành

c nâng cao và áp ng

c nhu c u tiêu th c a th

ng c th nh sau:
- Ch n nuôi trâu bò
T ng àn trâu bò c a xã n m 2013 kho ng 145 con, trong ó ch y u

là trâu. Hình th c ch n nuôi trâu bò ch y u là t n d ng bãi th t nhiên và
s n ph m ph c a ngành tr ng tr t, nên th c n cung c p cho trâu bò ch a
th t

y

vào v
th

c v s l
ông ch a

ng và ch t l

ng. Vi c d tr th c n cho trâu bò

c quan tâm

y

, vì v y v mùa ông trâu bò

ng có s c kh e kém nên hay m c b nh. Chu ng tr i và công tác v

sinh ch a

c chú tr ng, t

ó trâu bò th

sinh trùng và m t s b nh khác.

ng xuyên b m c các b nh ký


6

- Ch n nuôi l n
Vi c ch n nuôi l n ch y u là ch n nuôi h gia ình v i s l

ng ít.

Th c n s d ng cho ch n nuôi l n ch y u là t n d ng ph ph ph m c a
ngành tr ng tr t nh : ngô, khoai, s n… vì v y n ng su t ch n nuôi l n ch a
cao. Tuy nhiên có m t s h gia ình m nh d n

u t v n cho ch n nuôi,

bi t áp d ng các ti n b khoa h c k thu t c ng nh công tác thú y vào ch n
nuôi nh : s d ng các lo i th c n h n h p ngoài th tr

ng

rút ng n th i

gian ch n nuôi c ng nh t ng n ng su t, chú tr ng h n vào công tác v sinh,
ch n gi ng c ng nh phòng b nh cho v t nuôi em l i hi u qu kinh t cao
cho ng

i ch n nuôi. T ng s n l

ng th t h i các lo i n m 2013 là 980 t n.

- Ch n nuôi gia c m
Nhìn chung ch n nuôi gia c m

xã S n C m khá phát tri n, ch y u là

ch n nuôi gà theo hình th c ch n th t nhiên. Bên c nh ó có m t s h gia
ình ã

u t v n xây d ng trang tr i quy mô t 3.000 – 8.000 gà th t/ l a,

s d ng th c n h n h p c a m t s công ty nh : C.P, Dabaco… áp d ng l ch
tiêm phòng vaccine phòng b nh nghiêm ng t, ngoài ra còn áp d ng các bi n
pháp khoa h c k thu t vào s n xu t nên ã
2013 xã ã th c hi n tiêm phòng cúm cho
64.239 l

a n ng su t lên cao. Trong n m
àn gia c m t ng 3 l n tiêm

t con. T ch c phun thu c kh trùng tiêu

kh ng ch các lo i d ch b nh, không

c trên

x y ra d ch b nh trên

c

a bàn toàn xã,
a bàn.

* Công tác thú y
Công tác thú y có vai trò quan tr ng
n thành công hay th t b i c a ng

i ch n nuôi,

nuôi qu ng canh. Ngoài ra nó còn nh h
v y công tác thú y luôn

c ban lãnh

n vi c ch n nuôi, nó quy t

ng

c bi t trong i u ki n

n s c kh e c a ng

i dân. Vì

o xã quan tâm, chú tr ng. N m 2013

xã ã th c hi n tiêm phòng cho v t nuôi và

t

c m t s k t qu sau:

- T ch c tiêm phòng d i cho àn chó 2
( trong ó b sung l n 2

nh

t

c 3199con/2974 con

c 225 con).

- Tiêm phòng Cúm cho gia c m t ng 3

t

c 64.239 l

t con.

7

- T ch c tiêm phòng cho àn trâu bò t ng 2

t tiêm là 290 con.

- T ch c t p hu n v k thu t tr ng lúa cao s n và cây chè
l p

c 15

xóm, t p hu n k thu t tr ng tr t phòng tr sâu b nh h i cây tr ng v i

500 l

t ng

i tham gia. Ti p t c th c hi n các ô m u m i v tr ng tr t và

ch n nuôi.
Chính vì v y, trong nhi u n m g n ây ngành ch n nuôi c a xã phát
tri n m nh,

m b o an toàn.

* Ti u th công nghi p và d ch v
T p trung ch y u các ngành s n xu t g ch
tri n t t. N m 2013

c tính

t 12 tri u viên.

C khí - d ch v duy trì và ho t
ng qu c l và tr c

, duy trì hi u qu phát

ng ch y u là các c s xóm d c tr c

ng m Khánh Hòa t ng thu nh p cho nhân dân.

Các doanh nghi p trong xã tích c c

u t xây d ng c b n phát tri n

s n xu t.
1.1.4. Nh n xét chung
1.1.4.1. Thu n l i
Xã S n C m là xã phía Nam c a huy n Phú L
ch y qua, gi a m t bên là các t nh có trình

ng có

phát tri n t

ng

ng qu c l 3
i th p thu c

vùng biên gi i phía B c, v i m t bên là thành ph Thái Nguyên là vùng kinh
t tr ng i m có trình

phát tri n t

ng

i cao.

Xã r t nhi u tài nguyên thiên nhiên g m các lo i nguyên li u nông lâm
s n, qu ng, than…
Xã ti p giáp v i m t vùng trung tâm ào t o và khoa h c l n c a vùng
núi ó là thành ph Thái Nguyên và các trung tâm công nghi p Sông Công
cách thành ph kho ng 30km v phía Hà N i.
V i nh ng i u ki n này, xã có th g i cán b k thu t i ào t o t i
các tr

ng trung tâm d y ngh

v ph c v cho xã. Ngoài ra v i k t c u h

t ng ngày càng hoàn thi n, g n v i vùng kinh t tr ng i m phía B c v i các


8

t nh vùng núi phía B c nên thu hút r t nhi u d án

u t trong và ngoài n

c

t o i u ki n cho n n kinh t c a xã phát tri n, c ng nh vi c ti p c n khoa
h c k thu t c a xã thu n l i h n.
1.1.4.2. Khó kh n
- H th ng k t c u h t ng phát tri n ch a
tình tr ng y u kém, h n ch kh n ng thu hút
khuy n khích

ng b , nhi u n i còn

u t vào

a bàn ho c không

u t trong dân.

S n xu t nông nghi p trong xã v n là ch y u, n ng su t lao

ng xã

h i th p, kh n ng tích l y không áng k .
- Không có khu v c vành ai, vùng

m, nên công tác phòng b nh còn

g p nhi u khó kh n.

-

t ai b c màu, nghèo ch t dinh d

ng và khí h u c a m t s tháng

trong n m không thu n l i nên vi c s n xu t còn g p nhi u khó kh n.
- Các c s ti u th công nghi p

c hình thành t lâu nên thi t b

công ngh quá c và l c h u, s n ph m còn h n ch . Các m than khai thác t
lâu, h u nh

ã c n ki t, khó khai thác.

- Xã thi u nhi u lao

ng có tay ngh cao, các nhà qu n lý kinh doanh

có chuyên môn gi i, có trình
kinh t th tr

áp ng nh ng thách th c gay g t c a n n

ng.

1.2. N i dung, ph

ng pháp và k t qu công tác ph c v s n xu t

1.2.1. N i dung ph c v s n xu t
* Công tác ng d ng ti n b k thu t v ch n nuôi
- Công tác gi ng
- Công tác th c n
- Công tác ch m sóc nuôi d

ng

* Công tác thú y
Công tác thú y t i c s trong th i gian th c t p chúng tôi
vi c ph i th c hi n nh sau:
- Ra vào tr i úng n i quy.

ra công


9

- Làm t t công tác v sinh môi tr

ng và xung quanh chu ng tr i.

- Th c hi n nghiêm túc quy trình tiêm phòng vaccine.
- Phát hi n và i u tr b nh k p th i cho v t nuôi.
- Tích c c tham gia các phòng trào ho t
1.2.2. Ph

ng chung.

ng pháp ti n hành

Trong th i gian th c t p t i c s theo yêu c u c a n i dung th c t p
t t nghi p tôi

ra m t s bi n pháp th c t p nh sau:

- Tìm hi u k tình hình ch n nuôi

c s th c t p.

- Có k ho ch làm vi c h p lý.
- Rèn luy n k n ng ngh nghi p qua các vi c ch m sóc nuôi d
tiêm phòng và v sinh thú y

ng,

nâng cao tay ngh và áp d ng nh ng ki n th c

ã h c vào th c ti n.
- Luôn ch p hành tham gia các ho t
k thu t viên, c a cô giáo h

ng c a c s , ti p thu ý ki n c a

ng d n.

- Áp d ng các ti n b khoa h c k thu t m i mà b n thân tôi ã

c

h c và tìm hi u vào th c ti n s n xu t.
- Tích c c bám sát c s
x y ra,

n m b t phát hi n nh ng n i có d ch b nh

có bi n pháp can thi p k p th i.

1.2.3. K t qu công tác ph c v s n xu t
Trong quá trình th c t p t i xã S n C m huy n Phú L
giúp

t n tình c a cô giáo h
t

cs

ng d n và cán b xã c ng nh công nhân viên

c a tr i, cùng v i s n l c c a b n thân. Tôi ã có
quý báu và

ng,

c nh ng kinh nghi m

c m t s k t qu nh sau:

* Công tác ch n nuôi

- Công tác chu n b chu ng tr i nuôi gà.
Tr

c khi nh n gà vào nuôi, chu ng ã

c

tr ng t 12 – 15 ngày,

c quét d n s ch s bên trong và bên ngoài, h th ng c ng rãnh thoát n
n n chu ng, vách ng n

c quét vôi. Sau ó

trùng b ng dung d ch Farmsafe v i n ng

1:200.

c,

c ti n hành phun thu c sát


10

T t c các d ng c ch n nuôi nh : khay n, máng n, máng u ng…

u

c c r a s ch s , ngâm thu c sát trùng Farmsafe trong vòng 20 phút v i t

l 1:200 và ph i n ng tr

c khi vào chu ng nuôi.

- Công tác ch n gi ng
Do c s là nông h nuôi gia công gà cho công ty Dabaco, nên công tác
ch n gi ng ch y u do cán b k thu t
nhanh nh n, m t sáng, lông m
m ,

m b o tr ng l

m nhi m. Con gi ng ph i kh e m nh,

t, chân bóng, không h r n, khoèo chân, v o

ng trung bình lúc m i nh p chu ng là 40 -45 gam.

- Công tác ch m sóc nuôi d

ng

Tùy theo t ng giai o n cho phù h p.
+ Giai o n úm gà con: Tr
gà. N

c u ng ph i s ch và pha

èn Gas cho nhi t
nhi t

c khi nh p gà ta ph i pha n

c u ng cho

ng Glucoza 5 %, nhóm b p than và b t

trong chu ng m tr

c khi gà v 1 ti ng

mb o

cho gà. Khi nh p gà chúng tôi ti n hành cho gà con vào quây và

các khay ã

n

c tr

c

gà t p u ng n

3 gi thì b toàn b khay ra r a s ch, lau khô
Giai o n này y u t nhi t
m t tu n tu i thì nhi t

c. Cho gà u ng h t l

b t

a

t sau 2 –

u cho gà n.

r t quan tr ng, trong quây là 330C, sau

gi m d n theo ngày tu i và khi gà l n nhi t

tiêu

chu n cho gà phát tri n t t nh t là 220C.
Th ng xuyên theo dõi àn gà

i u ch nh nhi t

tri n c a gà. Quây gà, máng n, máng u ng rèm che
theo tu i gà (

l n c a gà) ánh sáng

+ Giai o n nuôi th t:

c

u

phù h p cho s phát
c i u ch nh phù h p

m b o cho gà ho t

ng bình th ng.

giai o n này thì ta thay d n khay n tròn b ng

máng n dành cho gà l n, thay mang u ng gallon b ng máng u ng t
Nh ng d ng c thay th ph i

c c r a, sát trùng và ph i n ng tr

d ng. Hàng ngày vào các bu i sáng s m và
máng u ng, thu d n máng n

ng.

c khi s

u gi chi u ph i ti n hành c r a

m b o máng n, máng u ng luôn s ch s . Qua


11

quá trình ch m sóc, nuôi d

ng và theo dõi thì nhu c u n

c u ng, th c n c a

gà t ng d n theo l a tu i, giai o n phát tri n c a gà mà ta áp d ng quy trình
nuôi.
B ng 1.1: Theo dõi th c n
Giai o n (tu n tu i)
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
- Ch

Th c n tiêu chu n trong ngày (g/con)
10.7
16.4

22.1
27.9
32.9
37.1
41.4
44.3
47.1
51.4
54.3
57.1
60.0
62.1
65.0
67.9
70.7

chi u sáng
Ta ph i i u ch nh ch

nhi u h n.
chi u sáng

chi u sáng thích h p

giai o n úm gà, gà c n nhi u ánh sáng
giai o n này th

thúc

y cho gà n

phát tri n do ó ch

ng l n.

* Công tác thú y
- Công tác phòng b nh cho àn gà
Trong ch n nuôi công tác phòng d ch b nh r t quan tr ng, nó là y u t
quy t

nh

n hi u qu ch n nuôi. Do v y, trong quá trình ch n nuôi, chúng

tôi cùng v i cán b k thu t công nhân viên c a tr i th

ng xuyên quét d n


12

chu ng tr i, khai thông c ng rãnh, phát quang b i r m, phun thu c sát trùng,
t y u máng n, máng u ng, c ng nh ph i sát trùng gi y dép tr
chu ng gà. Tr
ng

c khi vào

c khi vào chu ng cho gà n, u ng ph i thay b ng qu n áo lao

c gi t s ch. Gà nuôi

tr i

c s d ng thu c phòng b nh theo l ch

trình sau.
- Phòng b nh b ng vaccine
Phòng vaccine cho àn gia c m
toàn tr

c d ch b nh. Tr

dùng n

c có pha thu c kh n

vaccine mà cho gà u ng n
kháng cho gà. Vaccine
ph

có mi n d ch ch

ng

m b o an

c và sau khi s d ng vaccine 1 ngày không

c

c

tránh làm nh h

ng

n ch t l

ng c a

ng Glucoza và vitamine

t ng c

ng s c

c pha

nh m t,m i hay u ng tùy thu c vào

ng pháp s d ng do nhà s n xu t vaccine khuy n cáo.
B ng 1.2: L ch phòng b nh b ng vaccine cho àn h u b
Tu i gà làm
vaccine
0 ngày
3 ngày
7 ngày
14 ngày
21 ngày

4 tu n
6 tu n
8 tu n
14 tu n

c

Lo i vaccin

Cách làm vaccine

Marek (Cell asociated)
ND+IB (Clone30+Ma5)
Coccivac D
AviproND-IBSohol
IB(4/91)
Avipro105ND 1/2 dose
LZ ( 228E )
H5N1 or H5N2 (0.3 cc/dose)
Gumboro D78
FP
Avipro101.Coryza.Gold500ml
Avipro105ND 1dose
AviproND-IB Polybanco
Avipro TLT
H5N1 or H5N2 (0.5 cc/dose)
AviproND-IBSohol
Corymun 7K

Tiêm d i da

Phun x ng
Nh mi ng
Nh m t
Nh m t
Tiêm d i da
B m mi ng
Tiêm d i da
U ng
âm cánh
Tiêm c
Tiêm d i da
Nh m t
Nh m i
Tiêm d i da
Nh m t
Tiêm c


13

Trong quá trình ch m sóc nuôi d
hình s c kh e c a àn gà

ng,th

ch n oán, phát hi n b nh và có nh ng h

i u tr k p th i. Trong th i gian nuôi gà th
* B nh n m

ng xuyên ph i theo dõi tình
ng

ng g p m t s b nh nh sau:

ng tiêu hóa

- Nguyên nhân:
+ B nh n m

gà do m t lo i n m tên là Candida

ng tiêu hóa

albicans gây ra.
+ Candida albicans là lo i n m men
s n thành chu i và sinh n i

kháng y u: trong m , n

n ng, n

c sôi di t nhanh;

nhi t

ng kính 2-4 , sinh

thích h p 200C. Candida albicans

c t . Nhi t

có s c

nh ng s c

n bào có

c ti u, n m t n t i trong vòng 1 tháng; ánh
700C n m m t ho t l c sau 10-15 phút,

kháng s t ng lên trong i u ki n khô và l nh. Các ch t hóa h c

nh iod, formol 2 %, chloramin, thu c tím
- Tri u ch ng th

ng g p

u có tác d ng di t n m t t.

2 th :

+ Th c p tính: Th này th i gian nung b nh trong vòng 3 ngày, ch
xu t hi n
àn. Gà

gia c m non t 5-10 ngày tu i.

u tiên ch vài con sau lan ra c

r , bi ng n, tiêu ch y. Giai o n cu i con gà có th b li t chân,

sau ó ch t.
+ Th á c p tính: Th này kéo dài trong vòng 3-15 ngày, ch y u
gà 10-45 ngày tu i. D u hi u

u tiên xu t hi n nh ng

lo i

m tr ng trên niêm

m c mi ng, h u, h ng, d n d n phát tri n thành màng gi lan kh p niêm m c.
Niêm m c bong ra
Giai o n này gà

l nh ng v t loét màu

, sau chuy n sang màu vàng.

r , kém n, sau vài ngày tiêu ch y, li t cánh, m m há, d n

d n con v t ki t s c ch t. B nh
sang th mãn tính. Thông th
thành ngu n truy n nhi m.

gà 1-3 tháng tu i ít ch t và th

ng chuy n

ng ch th y gà ch m l n, nh cân; chúng tr


14

- B nh tích: B nh tích i n hình t p trung

niêm m c

ng tiêu hóa.

di u: niêm m c di u ph nhi u niêm d ch màu tr ng s a, d

i l p d ch

nh n là nh ng i m tr ng r i rác kh p xen k v i nh ng i m xu t huy t.
B nh có th lan

n túi h i làm v túi h i. B nh lan

n d dày và ru t làm

cho d dày, ru t ch a nhi u d ch nh n màu tr ng, ôi ch có t máu xu t
huy t.
-

i u tr : dùng dung d ch sulfat

Gentaviolet li u dùng là 80ml+100lít n

ng 1gam/2lít ho c cho u ng

c cho u ng 2 ti ng r i

b .

* B nh c u trùng
- Nguyên nhân:
+ Là b nh do ký sinh trùng Eimeria gây ra. Gây b nh
trùng khác nhau. T l nhi m b nh cao nh t

gà có 9 lo i c u

giai o n t 15 – 45 ngày tu i.

+ B nh x y ra quanh n m nh ng n ng nh t là vào v xuân hè khi th i
ti t nóng m.
- Tri u ch ng th

ng g p

2 th :

+ C u trùng manh tràng: Gà b nh
l ng l n máu t

r ,b

n, u ng nhi u n

c, phân

i ho c có màu sôcôla, mào, chân nh t nh t (do thi u máu);

có th ch t hàng lo t n u không i u tr k p th i.
+ C u trùng ru t non: Gà

r xù lông, cánh sã, ch m ch p a ch y,

phân màu en nh bùn, ôi khi có l n máu, gà g y, ch m l n, ch t r i rác.
- B nh tích: Ru t non s ng ph ng, bên trong có nhi u d ch nh y l n
máu và fibrin, b m t niêm m c có nh ng
-

i u tr : Avicoc 1gam/lít n

m tr ng xám.

c, cho u ng 3 – 5 ngày, và

ch ng

ch y máu có th k t h p cho u ng thêm Vitamin K, ho c cho u ng Coxiclin;
thành ph n chính là Toltrazuril 2,5 %; li u i u tr 1ml/1 lít n

c.

* B nh b ch l
- Nguyên nhân: Do vi khu n gram âm Salmonella gallinarum và
Salmonella pullorum gây ra, ch y u thông qua

ng tiêu hoá và hô h p. Gà


15

ã kh i b nh v n ti p t c th i vi khu n ra theo phân, ây là ngu n lây lan
quan tr ng và nguy hi m nh t.
- Tri u ch ng
+

gà con: b nh n ng t m i n

n 2 tu n tu i, t l m c b nh cao

nh t vào lúc 24 - 28 gi sau khi n . Bi u hi n: Gà y u, b ng tr do lòng
không tiêu, t t p thành t ng dám, kêu xáo xác,

r . Lông xù, a ch y, phân

tr ng mùi hôi kh m có b t tr ng, có khi l n máu, phân b t quanh h u môn, gà
ch t 2 - 3 ngày sau khi phát b nh.
+

gà l n: b nh th

ng

d ng n (mãn tính). Gà bi u hi n g y y u,

r , xù lông, niêm m c, mào, y m nh t nh t…
- B nh tích:
tím

gà con m khám th y gan, lách b viêm s ng có màu

,

lách, tim, ph i có các ho i t .
- Phòng b nh:
+ Nuôi d

ng ch m sóc t t

t ng s c

+ Th c n trên máng ph i th

kháng cho gà.

ng xuyên sàng qua

lo i b phân gà

dính bám vào th c n có mang m m b nh.
+ Gi gìn v sinh chu ng tr i
+ Dùng dung d ch Formol 3 %

làm gi m nguy c lây lan b nh.
sát trùng toàn b khu chu ng nuôi và

khu v c xung quanh.
- i u tr : Dùng Nofacoli pha vào n
B - Complex: 1g/1lit n

c ho c tr n vào th c n, Vitamin

c, Vitamin C: 1g/1lit n

c. Dùng liên t c 3 - 5 ngày.

* B nh CRD
- Nguyên nhân: Do Mycoplasma gallisepticum gây ra.
Gà 2 – 12 tu n tu i và gà s p
th

ng hay phát b nh vào v

m không khí cao.

d b nhi m h n các l a tu i khác,

ông xuân khi tr i có m a phùn, gió mùa,


16

- Tri u ch ng:
+ Th i gian b nh t 6-21 ngày.
+ Gà tr

n

ng thành và gà

: T ng kh i l

c m i, n ít, gà tr nên g y m, gà

duy trì

m c

ng ch m, th khò khè, ch y

gi m s n l

ng tr ng nh ng v n

th p.

+ Gà th t: X y ra gi a 4-8 tu n tu i v i tri u ch ng n ng h n so v i các
lo i gà khác do k t h p v i các m m b nh khác (th

ng v i E.Coli) vì v y

trên gà th t còn g i là th k t h p E.coli-CRD (C-CRD) v i các tri u ch ng:
âm ran khí qu n, ch y n

c m i, ho, s ng m t, s ng mí m t, viêm k t m c.

- Phòng b nh: Th c hi n t t quy trình v sinh thú y, chu ng thông thoáng,
m t

h p lý, ch m sóc và nuôi d

ng t t, cho u ng thu c

phòng b nh.

- i u tr :
+ Tilmicox li u 10mg – 20 mg/ Kg P, pha 20 – 30 ml + 100 lít n

c

cho u ng 5 ngày.
+ Florum li u 1ml/10 Kg P, pha 1 ml/1 lít n c cho u ng 3 ngày.
* B nh viêm ru t ho i t
- Nguyên nhân
+ B nh do vi khu n Clostrium perfringens typ C (Gram +) gây ra gà
thu c m i hình th c ch n nuôi.
trong các tr ng h p c p tính phân l p
c vi khu n y m khí Clostrium perfringens sinh c t
, , y- toxin. Bào
t vi khu n là lo i ch u nhi t, có th s ng trong n c sôi trong vòng 2 gi .
+ B nh có th ghép v i b nh C u trùng ho c x y ra sau khi thay i
th c n. M t nuôi ch t ho c chuy n àn có th t o i u ki n cho b nh phát
nhanh h n.
- Tri u ch ng
+ B nh x y ra v i th c p tính và th mãn tính. Gà b nh gi m n, ch m
ch p, a phân khô có màu en, ôi khi l n máu và nh y g n gi ng tri u ch ng

b nh c u trùng. Gà hay n m s p g c u, xã cánh, không th t
ng và
không th i l i
c.


17

+ Trong th mãn tính tri u ch ng lâm sàng không i n hình. Gà ch m
l n, gi m cân, trong khi v n n u ng bình th ng và b ch t do g y.
- B nh tích
+ Xác g y m.
+ Niêm n c ru t non s ng ph ng, viêm, xu t huy t.
+ Trong ru t niêm m c s ng có d ch màu xanh sau chuy n sang mà nâu.
Giai o n cu i có ch t b a màu xanh ho c nâu ph trên niêm n c ru t. L p
ph này m ng và bóc ra d dàng.
+T n th ng
ng tiêu hóa có khác nhau. c bi t ph n ru t già,
ch t ch a trong
ng tiêu hóa có màu
m, dính ch t và th i.
- Phòng b nh
+ V sinh s ch s chu ng tr i, th c n, n c u ng.
+ Ch n m t trong s kháng sinh sau: Linco 25 %, Chlotetra, Sulfatrimix
tr n vào th c n theo li u phòng ã
c nhà s n xu t khuy n cáo.
- Tr b nh
+ Tách riêng nh ng con b b nh.
+ Cho gia c m n nh ng th c n d tiêu hóa.
+ Cho gà u ng thu c Moxcolis li u l ng 1g/2l n c, u ng liên t c

trong 5 ngày.
* Tham gia các ho t

ng khác

- Trong quá trình th c t p ngoài vi c ch m sóc và nuôi d

ng àn gà

thí nghi m b n thân tôi còn tham gia m t s công vi c nh sau:
- Tiêu

c, kh trùng d ng c ch n nuôi, chu ng tr i và khu v c

xung quanh.
- Ch m sóc nh ng con gà khác không thu c àn gà thí nghi m
- Quét d n kho

tr u và cám, i óng tr u.

- Th t nh ng con gà không

kh i l

ng quy

nh c a công ty

- óng phân gà vào bao (khi gà ã xu t chu ng).
- Nh c khu v c xung quanh chu ng tr i.

* K t qu công tác ph c v s n xu t

bán.