I H C THÁI NGUYÊN
TR
NG
I H C NÔNG LÂM
-----------
-----------
LÊ TRUNG
Tên
C
tài:
M TS
C I M D CH T H I CH NG B NH TIÊU CH Y
L N CON THEO M NUÔI T I CÔNG TY C PH N PHÁT TRI N BÌNH MINH,
HUY N M
C, HÀ N I VÀ BI N PHÁP KH NG CH
KHÓA LU N T T NGHI P
H
ào t o
: Chính quy
Chuyên ngành
: Thú y
Khoa
: Ch n nuôi - Thú y
Khóa h c
: 2010 - 2014
Thái Nguyên – 2014
IH C
I H C THÁI NGUYÊN
TR
NG
I H C NÔNG LÂM
-----------
-----------
LÊ TRUNG
Tên
C
tài:
M TS
C I M D CH T H I CH NG B NH TIÊU CH Y
L N CON THEO M NUÔI T I CÔNG TY C PH N PHÁT TRI N BÌNH MINH,
HUY N M
C, HÀ N I VÀ BI N PHÁP KH NG CH
KHÓA LU N T T NGHI P
H
ào t o
: Chính quy
Chuyên ngành
: Thú y
Khoa
: Ch n nuôi - Thú y
Khóa h c
: 2010 - 2014
Giáo viên h
IH C
ng d n
: PGS. TS.
Thái Nguyên – 2014
NG XUÂN BÌNH
L IC M
N
Trong quá trình h c t p, rèn luy n t i tr
Thái Nguyên, em ã nh n
Nh v y, em ã
i h c Nông Lâm
c s d y b o t n tình c a các th y, cô giáo.
c các th y cô giáo trang b nh ng ki n th c khoa h c
k thu t c ng nh
trang b cho em
ng
o
y
c t cách ng
i cán b t
ng lai. Th y cô ã
hành trang và m t lòng tin v ng b
c vào
i, vào
cu c s ng và s nghi p sau này.
có th hoàn thành t t khóa lu n t t nghi p này, ngoài s c g ng
c a b n thân. Em ã nh n
c s ch b o t n tình c a th y, cô giáo trong
khoa Ch n nuôi Thú y, s giúp
Xuân Bình, cùng v i s giúp
c a th y giáo h
ng d n PGS.TS.
ng
c a các cán b xã Phù L u T , và gia ình
bác Nguy n S Bình ã giúp em hoàn thành khóa lu n này.
Qua ây em xin bày t lòng bi t n sâu s c t i Ban giám hi u tr
ng
i h c Nông Lâm Thái Nguyên, Ban ch nhi m khoa Ch n nuôi Thú y, các
th y cô giáo ã t n tình giúp
em trong su t th i gian h c t p t i tr
ng.
c bi t em xin bày t lòng bi t n sâu s c, s quan tâm giúp
th y giáo h
ng d n PGS.TS.
ng Xuân Bình ã tr c ti p h
c a
ng d n
em
hoàn thành khóa lu n này.
Nhân d p này, em xin chân thành c m n các cán b xã Phù L u T , gia
ình bác Bình và b n bè
ng nghi p ã giúp em hoàn thành t t khóa lu n này.
Em xin chân thành c m n!
Thái Nguyên, ngày
tháng
n m 2014
Sinh viên
Lê Trung
c
L I NÓI
U
M t sinh viên sau khi k t thúc khóa h c c a mình
m t khóa th c t p t t nghi p do nhà tr
ng t ch c.
u ph i ti n hành
ây là th i gian giúp
sinh viên c ng c và h th ng l i toán b ki n th c ã h c,
ng th i giúp
sinh viên có i u ki n ti p xúc v i th c ti n, h c h i thêm ki n th c, kinh
nghi m úc rút qua th c ti n s n xu t
n m
c ph
t
ó nâng cao trình
chuyên môn,
ng pháp t ch c và ti n hành nghiên c u, ng d ng các ti n
b khoa h c vào s n xu t. Do v y, th c t p t t nghi p tr
giai o n quan tr ng c n thi t
c khi ra tr
ng là
i v i m i sinh viên.
Quá trình th c t p t t nghi p là m t quá trình rèn luy n, giúp sinh viên
ra tr
ng thành m t k s th c s có trình
góp ph n xây d ng và phát tri n
tn
k thu t và n ng l c làm vi c,
c.
Xu t phát t nguy n v ng c a b n thân và
hi u nhà tr ng,
cs
ng ý c a ban giám
c s phân công c a ban ch nhi m khoa Ch n nuôi Thú y và
c s ti p nh n c a c s th c t p, em ã ti n hành th c t p t t nghi p trên a
bàn huy n v i
tài: "M t s
c i m d ch t h i ch ng b nh tiêu ch y
l n con theo m nuôi t i công ty c ph n phát tri n Bình Minh, huy n M
c, Hà N i và bi n pháp kh ng ch ".
Tuy nhiên do b
trình
c
u làm quen v i th c t , th i gian th c t p có h n,
ki n th c và kinh nghi m ch a nhi u nên b n khóa lu n không tránh
kh i nh ng thi u sót. Em r t mong nh n
th y cô giáo, b n bè và
ng nghi p
và hoàn ch nh h n.
Em xin chân thành c m n!
cs
óng góp quý báu c a các
b n khóa lu n t t nghi p
c
y
DANH M C B NG
B ng 1.1.
Di n tích và s n l
Trang
ng m t s cây tr ng chính t n m 2011
n n m 2013 .............................................................................. 4
B ng 1.2.
S l
ng gia súc, gia c m c a xã n m 2011 - 2013 .................... 5
B ng 1.3.
L ch sát trùng tr i l n nái .......................................................... 16
B ng 1.4.
L ch phòng b nh c a tr i l n nái .............................................. 17
B ng 1.5.
K t qu công tác ph c v s n xu t............................................. 22
B ng 2.1.
Tình hình h i ch ng tiêu ch y
B ng 2.2.
T l l n m c tiêu ch y theo tính bi t tính bi t .......................... 45
B ng 2.3.
T l m c tiêu ch y l n con theo àn và cá th .......................... 46
B ng 2.4.
T l m c b nh tiêu ch y
B ng 2.5.
K t qu giám
l n theo l a tu i ..................... 42
l n con theo t ng lô theo dõi .......... 48
nh tri u ch ng lâm sàng và b nh tích c a l n
m c tiêu ch y ............................................................................ 50
B ng 2.6.
T l l n ch t do m c tiêu ch y theo tu i .................................. 51
B ng 2.7.
Hi u qu phòng tiêu ch y
B ng 2.8.
Phác
i u tr c a hai lô i u tr ............................................. 53
B ng 2.9.
K t qu
i u tr h i ch ng tiêu ch y
l n b ng Colistin sunfat (75%) ...... 53
l n b ng hai lo i thu c
CP Nor 100 và Nova Amcoli ..................................................... 54
DANH M C CÁC T
VI T T T
E.coli
:
Escherichia coli
KHKT
:
khoa h c k thu t
CS
:
C ng s
HCTC
:
H i ch ng tiêu ch y
Nxb
:
Nhà xu t b n
Pp
:
powerpoint
Ctv
:
C ng tác viên
TB
:
Trung bình
UBND
:
U ban nhân dân
RLSS
:
R i lo n sinh s n
LMLM
:
L m m long móng
STT
:
S th t
M CL C
PH N 1: CÔNG TÁC PH C V S N XU T........................................... 1
1.1. i u tra c b n v xã Phù L u T , huy n M
c, Hà N i ..................... 1
1.1.1. i u ki n t nhiên ................................................................................ 1
1.1.2. i u ki n kinh t , xã h i ....................................................................... 2
1.1.3. Tình hình s n xu t nông nghi p ............................................................ 3
1.1.4. Quá trình thành l p và phát tri n c a Công ty CP Bình Minh ............... 6
1.1.5. ánh giá chung................................................................................... 10
1.2. N i dung và ph
ng pháp th c hi n công tác ph c v s n xu t ............. 10
1.2.1. N i dung công tác ph c v s n xu t.................................................... 10
1.2.2. Bi n pháp th c hi n ............................................................................ 11
1.2.3. K t qu công tác ph c v s n xu t ...................................................... 12
1.3. K t lu n và
ngh ................................................................................ 22
1.3.1. K t lu n .............................................................................................. 22
1.3.2.
ngh ............................................................................................... 23
Ph n 2: CHUYÊN
2. 1.
tv n
NGHIÊN C U KHOA H C ............................... 24
............................................................................................ 24
2.2. T ng quan tài li u .................................................................................. 25
2.2.1. C s khoa h c ................................................................................... 25
2.2.2 Tình hình nghiên c u trong và ngoài n
2.3.
it
2.3.1.
ng, n i dung và ph
it
c .......................................... 36
ng pháp nghiên c u .................................. 39
ng và ph m vi nghiên c u ....................................................... 39
2.3.2. N i dung nghiên c u .......................................................................... 40
2.3.3. Ph
ng pháp nghiên c u .................................................................... 40
2.4 . K t qu và th o lu n ............................................................................. 42
2.4.1. Tình hình h i ch ng tiêu ch y l n theo l a tu i ............................... 42
2.4.2. K t qu
i u tra tình hình m c tiêu ch y
l n theo tính bi t ............. 45
2.4.3. K t qu
i u tra l n m c b nh theo àn và theo cá th ........................ 46
2.4.4. T l m c tiêu ch y theo tình tr ng v sinh thú y ................................ 48
2.4.5. K t qu giám
nh tri u ch ng lâm sàng và b nh tích c a l n con m c
tiêu ch y ....................................................................................................... 49
2.4.6. K t qu
i u tra s l n ch t do tiêu ch y theo tu i .............................. 51
2.4.7. ánh giá hi u qu phòng h i ch ng tiêu ch y
l n ........................... 53
2.4.8. ánh giá k t qu
l n ............................ 53
2.5. K t lu n, t n t i và
i u tr h i ch ng tiêu ch y
ngh .................................................................... 54
2.5.1. K t lu n .............................................................................................. 54
2.5.2. T n t i ................................................................................................ 55
2.5.3.
ngh ............................................................................................... 55
TÀI LI U THAM KH O.......................................................................... 56
1
PH N 1
CÔNG TÁC PH C V S N XU T
1.1. i u tra c b n v xã Phù L u T , huy n M
c, Hà N i
1.1.1. i u ki n t nhiên
1.1.1.1. V trí
a lý
Xã Phù L u T n m trên
cách th tr n Vân
a bàn huy n M
c, thành ph Hà N i,
ình 12 km v phía Nam. Phù L u T là xã n m
ông B c c a huy n M
phía
c, ti p giáp v i:
Phía Tây giáp xã Xuy Xá
Phía Nam giáp th tr n
i Ngh a
Phía B c giáp xã Hòa Xá c a huy n
ng Hòa
Phía ông giáp xã Phùng Xá
1.1.1.2. i u ki n
a hình,
Phù L u T có
tích
t ai
a hình t
ng
t t nhiên là 6,71km2. Trong ó
47,45%,
i b ng ph ng. Toàn xã có t ng di n
t nông nghi p là 318,366 ha, chi m
t phi nông nghi p là 333,82 ha (chi m 49,75%),
t ch a s d ng
là 18,81 ha, chi m 2,8%.
t ai a d ng, thích h p v i nhi u lo i cây l
ng th c, th c ph m và
cây công nghi p.
1.1.1.3. Giao thông v n t i
Giao thông
ng
i dân
c p ph i.
a ph
ây khá phát tri n, thu n ti n cho vi c giao l u, i l i c a
ng. H u h t các tuy n
ng ã
các thôn còn t xây d ng các o n
ang nâng c p tuy n
ng 430, o n ch y ra tr c
c tr i nh a ho c r i
ng t qu n. Hi n nay, xã
ng 21B i Hà Nam.
1.1.1.4. i u ki n khí h u th i ti t
Xã Phù L u T n m trong khu v c
ng b ng B c B nên khí h u mang
tính ch t chung c a khí h u mi n B c Vi t Nam, khí h u nhi t
i gió mùa.
2
-L
ng m a hàng n m cao nh t là 2,157 mm, th p nh t là 1,060 mm,
trung bình là 1,567 mm, l
ng m a t p trung ch y u t tháng 6
n tháng 7
trong n m.
-
m không khí trung bình hàng n m là 82%,
m cao nh t là
88%, th p nh t là 67%.
trung bình trong n m là 21oC
- Nhi t
tháng 6
n 23oC, mùa nóng t p trung vào
n tháng 7. Do nh h ng c a gió mùa ông B c và gió mùa ông Nam
nên có s chênh l ch v nhi t
- V ch
trung bình gi a các mùa trong n m.
gió, gió mùa
mùa ông B c th i t tháng 11
ông Nam th i t tháng 3
n tháng 10, gió
n tháng 2 n m sau.
1.1.2. i u ki n kinh t , xã h i
1.1.2.1. Dân s và lao
Tính
n
ng
u n m 2013, dân s c a xã là g n 9000 ng
i
8 thôn, t l
t ng dân s qua các n m 2012 là 1,47% và n m 2011 là 1,5%, m t
1070 ng
lao
i/km2, s ng
i trong
ng nông nghi p. Lao
tu i lao
Dân t c
ng
ng giao thông chính, m t
u. Các khu v c lân c n th tr n
dân c
ông, s ng t p trung h n.
ây ch y u là dân t c Kinh (chi m 96%), bên c nh ó còn
có m t s dân t c ít ng
Ng
ng chi m 56% dân s , ch y u là
ng ch a có chuyên môn k thu t chi m 80,2%.
Dân c trong xã phân b ch a
và g n tr c
dân s
i nh : M
ng, Thái, H’Mông... (chi m 4%).
i dân trong xã c n cù trong lao
ng, sáng t o trong s n xu t, oàn
k t trong n p s ng.
1.1.2.2. C c u kinh t
Phù L u T ch y u s n xu t l
nuôi tr ng th y s n. Nh
c
ng th c, ch n nuôi gia súc - gia c m,
u t h th ng m
ng máng t t mà ng
i
dân có th tr ng hai v lúa và m t v hoa màu trong m t n m. Trong nh ng
n m g n ây, xã ã chú tr ng chuy n
i c c u kinh t theo h
ng s n xu t
3
hàng hóa, nâng c p h th ng ch nông thôn
phát tri n th
ng m i. N m
2011, giá tr s n xu t công nghi p, th công nghi p, xây d ng trên
t 46.80 tri u
a bàn xã
ng. Ngành ti u th công nghi p ch m phát tri n, r i rác còn
m t s h tr ng dâu, nuôi t m, d t v i, an cói…
1.1.2.3. V n hóa xã h i
- Giáo d c:
Trong nh ng n m g n ây ngành giáo d c c a xã Phù L u T có nh ng
b
c phát tri n m nh c v s l
m t s trang thi t b ,
ng và ch t l
ng giáo d c. Xã ã
ut
dùng ph c v cho giáo viên và h c sinh trong quá
trình d y và h c. Trong xã có:
+ 2 tr
ng m u giáo
+ 1 tr
ng ti u h c
+ 1 tr
ng trung h c c s
+ Trung tâm h
ng nghi p, b i d
ng chính tr huy n c ng
c
t
t i xã Phù L u T .
Xã ã ph c p giáo d c Ti u h c và Trung h c c s .
a s ng
i dân có trình
dân trí cao.
- Công tác y t :
Xã có tr m y t v i quy mô 3 gi
sóc s c kh e cho ng
ng b nh. Các thôn
u có y tá ch m
i dân. Ngoài ra còn có các phòng khám t nhân.
Ch m sóc s c kh e ban
nh t là ph n , tr em. Th
u c a ng
i dân ngày càng
c quan tâm,
ng xuyên quan tâm, tuyên truy n v i nhi u hình
th c, k t h p v i nhi u bi n pháp nghi p v chuyên môn k thu t ã làm
gi m t l phát tri n dân s t nhiên hàng n m.
1.1.3. Tình hình s n xu t nông nghi p
1.1.3.1. Tình hình s n xu t ngành tr ng tr t
Tr ng tr t là ngành chi m t tr ng l n trong s n xu t nông nghi p.
4
Di n tích và s n l
ng c a m t s cây tr ng chính
c trình bày
b ng 1.1:
B ng 1.1: Di n tích và s n l
t n m 2011
N m
ng m t s cây tr ng chính
n n m 2013
2011
Cây
tr ng
2012
2013
Di n tích S n l ng Di n tích S n l ng Di n tích S n l ng
(ha)
(t n)
(ha)
(t n)
(ha)
(t n)
Lúa
380
2.538
378
2.721
186,7
1.344
Ngô
50
400
42
369,6
30
270
38
570
39,5
691,25
42,8
864,56
Khoai tây
17
212,5
20
191,8
24,7
187
Rau màu
50
2.790
454
2.556
34.9
1.989
(Ngu n UBND xã Phù L u T )
Qua b ng 1.1 cho th y: M y n m tr l i ây, di n tích và s n l
s lo i cây tr ng chính có nh ng bi n
ch
o trên
2.538 t n,
l
ng nh t
ng m t
nh. Lúa v n là cây tr ng
a bàn xã, v i t ng di n tích n m 2011 là 380 ha, s n l
ng
t
n n m 2013, thì di n tích gi m xu ng còn 186,7 ha nh ng s n
ng
. Di n tích và s n l
ng ngô gi m m nh, thay vào ó là
các cây cô
, b p c i, su hào,… vào s n xu t ã em l i hi u qu kinh t cao
cho ng
i dân. Nguyên nhân c a s thay
c u cây tr ng, t ng v n
Vi c
i ó là do ng
u t cho nh ng lo i cây tr ng
a các lo i cây có giá tr vào s n xu t
su t và s n l
ng cây tr ng không ng ng
i dân thay
ic
t hi u qu kinh t .
c chú tr ng, cho nên n ng
c nâng lên.
5
1.1.3.2. Tình hình s n xu t ngành ch n nuôi
S l
K t qu
ng gia súc, gia c m c a xã có s bi n
i u tra s l
ng gia súc, gia c m
B ng 1.2: S l
ng qua 3 n m g n ây.
c trình bày b ng 1.2:
ng gia súc, gia c m c a xã n m 2011 - 2013
n v tính: Con
STT
V t nuôi
N m 2011
N m 2012
N m 2013
1
Trâu
138
124
115
2
Bò
258
247
235
3
L n
9.898
10.897
12.000
4
Gia c m
46.658
48.780
54.000
)
Qua b ng 1.2 cho th y:
xã có 138 con trâu,
. N m 2011 toàn
n n m 2013, s l
ng àn trâu gi m xu ng còn 115 c
235 con vào n m 2013.
- Ch n nuôi l n: Nh ng n m g n ây trên
a bàn các xã xu t hi n m t
s gia ình ch n nuôi t 10 - 20 l n nái sinh s n và vài tr m l n th t, cùng v i
s thành l p và phát tri n c a trang tr i ch n nuôi gia công trên
huy n, do ó s l
N m 2011, s l
a bàn
ng àn l n c a xã không ng ng t ng lên qua các n m.
ng là 9.898 con,
n n m 2013 s l
ng t ng lên 12.000
con. Nguyên nhân là m t s công ty liên doanh nh CP, Dabaco… t p trung
u t v n và k thu t, ng
i dân thuê
t ai và nhân l c
h p tác phát
tri n ch n nuôi.
- Ch n nuôi gia c m: S l
s l
ng àn gia c m t ng lên rõ r t. N m 2011,
ng àn gia c m là 46.658 con nh ng
n n m 2013 s l
t ng lên 54.000 con. Có s t ng lên không ng ng v s l
do m y n m tr l i ây ng
ng àn ã
ng àn nh v y là
i ch n nuôi ã chú tr ng h n trong công tác
6
ch m sóc, nuôi d
tri t
ng
ng, phòng tr d ch b nh, công tác tiêm phòng
c th c hi n
. Giá bán s n ph m ch a cao nh ng ã em l i hi u qu kinh t cho
i ch n nuôi.
* Công tác thú y: Huy n M
c hàng n m ã t ch c t t k ho ch
tiêm phòng cho àn gia súc, gia c m. Công tác ki m tra xu t nh p con gi ng
và ki m soát gi t m
Hi n nay, ng
c th c hi n nghiêm ng t.
i dân ã nh n th c
c l i ích c a vi c tiêm phòng cho
àn gia súc, gia c m nên công tác tiêm phòng
gi m thi u thi t h i
i v i s n xu t. Hàng n m vào tháng 3 - 4 và tháng 9 – 10,
Tr m Thú y huy n M
t tc
t hi u qu cao, góp ph n làm
c k t h p v i thú y c s
xã ti n hành tiêm phòng
àn trâu, bò, l n, gia c m và chó.
- V i trâu, bò: Tiêm vaccine T huy t trùng, L m m long móng.
- V i l n: Tiêm vaccine T d u, D ch t , Tai xanh
- V i gia c m: Tiêm vaccine cúm H5N1, Newcastle....
Vì v y, công tác thú y
xã ã
m b o an toàn d ch b nh cho àn gia
súc - gia c m, th c hi n nghiêm Pháp l nh thú y.
1.1.4. Quá trình thành l p và phát tri n c a Công ty CP Bình Minh
1.1.4.1. Quá trình thành l p
Công ty CP Bình Minh n m trên
c, Hà N i. Trang tr i
a ph n xã Phù L u T , huy n M
c thành l p n m 2008, là tr i l n gia công c a
Công ty Ch n nuôi CP Vi t Nam (Công ty TNHH Charoen Pokphand Vi t
Nam). Ho t
ng theo ph
công nhân, công ty
ng th c ch tr i xây d ng c s v t ch t, thuê
a t i gi ng l n, th c n, thu c thú y, cán b k thu t.
Hi n nay, trang tr i do ông Nguy n S Bình làm ch tr i, cán b k thu t c a
Công ty Ch n nuôi CP Vi t Nam ch u trách nhi m giám sát m i ho t
c a trang tr i.
ng
7
1.1.4.2. C c u t ch c c a trang tr i
C c u c a tr i
c t ch c nh sau:
01 ch tr i.
01 qu n lý tr i.
02 qu n lý k thu t.
26 công nhân.
V i
nh
i ng công nhân trên, tr i phân ra làm các t nhóm khác nhau
t chu ng
ch n nuôi,
, t chu ng nái ch a, nhà b p. M i m t khâu trong quy trình
u
trách nhi m, thúc
c khoán
n t ng công nhân, nh m nâng cao tinh th n
y s phát tri n c a trang tr i.
1.1.4.3. C s v t ch t c a trang tr i
Công ty CP Bình Minh n m
Trung, có
a hình t
ng
ng r ng l n thu c thôn
i b ng ph ng v i di n tích là 10,2 ha. Trong ó:
-
t tr ng cây n qu : 2,3 ha
-
t xây d ng: 2,5 ha
-
t tr ng lúa: 2,4 ha
- Ao, h ch a n
khu v c cánh
c và nuôi cá: 3 ha
Trang tr i ã dành kho ng 0,5 ha
t
xây d ng nhà i u hành, nhà
cho công nhân, b p n, các công trình ph c v cho công nhân và các ho t
ng khác c a tr i.
Khu ch n nuôi
c quy ho ch b trí xây d ng h th ng chu ng tr i
cho 1200 nái c b n bao g m: 6 chu ng
(m i chu ng có 56 ô), 2 chu ng
nái ch a (m i chu ng có 560 ô), 3 chu ng cách ly, 1 chu ng
c gi ng, cùng
m t s công trình ph ph c v cho ch n nuôi nh : Kho th c n, phòng sát
trùng, phòng pha tinh, kho thu c...
H th ng chu ng xây d ng khép kín hoàn toàn. Phía
th ng giàn mát, cu i chu ng có 3 qu t thông gió
u chu ng là h
i v i các chu ng
,8
8
qu t thông gió
qu t
i v i chu ng nái ch a và 2 qu t
i v i chu ng
c. Hai bên t
i v i chu ng cách ly, 2
ng có dãy c a s l p kính. M i c a s có
di n tích 1,5m2, cách n n 1,2m, m i c a s cách nhau 40cm. Trên tr n
c
l p h th ng ch ng nóng b ng tôn l nh.
Phòng pha tinh c a tr i
mm t
c trang b các d ng c hi n
i nh : Máy
tinh trùng, kính hi n vi, thi t b c m ng nhi t, các d ng c
óng
li u tinh, n i h p cách th y d ng c và m t s thi t b khác.
Trong khu ch n nuôi,
c
2. N
u
bê tông và có các h sát trùng.
H th ng n
l n
ng i l i gi a các ô chu ng, các khu khác
c trong khu ch n nuôi
u là n
c c p t m t b l n, xây d ng
c t m và n
l c và
c gi ng khoan. N
u chu ng nái
c x g m, ph c v cho công tác khác,
c u ng cho
6 và chu ng nái ch a
c b trí t tháp b
c b m qua h th .
1.1.4.4. Tình hình s n xu t c a trang tr i
* Công tác ch n nuôi:
Nhi m v chính c a trang tr i là s n xu t con gi ng và chuy n giao ti n
b khoa h c k thu t.
Hi n nay, trung bình l n nái c a tr i s n xu t
c 2,45 - 2,47 l a/n m.
S con s sinh là 11,23 con/ àn, s con cai s a: 10,7 con/ àn. Tr i ho t ng
vào m c khá theo ánh giá c a Công ty Ch n nuôi CP Vi t Nam.
T i tr i, l n con theo m
c nuôi n 21 ngày tu i, ch m nh t là
26 ngày thì ti n hành cai s a và chuy n sang các tr i ch n nuôi l n gi ng
c a công ty.
Trong tr i có 18 con l n
l n
c gi ng này
và khai thác tinh
c.
c chuy n v cùng m t
c nuôi nh m m c ích kích thích
th tinh nhân t o. Tinh l n
Pietrain và Duroc. L n nái
nh con
c gi ng
c ph i 3 l n và
t, các
ng d c cho l n nái
c khai thác t 2 gi ng l n
c luân chuy n gi ng c ng
9
Th c n cho l n nái là th c n h n h p hoàn ch nh có ch t l
c Công ty Ch n nuôi CP Vi t Nam c p cho t ng
it
ng cao,
ng l n c a tr i.
* Công tác v sinh:
H th ng chu ng tr i luôn
m b o thoáng mát v mùa hè, m áp v mùa
ông. Hàng ngày luôn có công nhân quét d n v sinh chu ng tr i, thu gom phân,
n
c ti u, kh i thông c ng rãnh,
sát trùng, hành lang i l i
ng i trong tr i
c quét d n, phun thu c
c quét d n và r c vôi theo quy nh.
Công nhân, k s , khách tham quan khi vào khu ch n nuôi
u ph i sát trùng
t i nhà sát trùng, t m b ng n c s ch tr c khi thay qu n áo b o h lao
ng.
* Công tác phòng b nh:
Trong khu v c ch n nuôi h n ch
gi a các chu ng và bên ngoài chu ng
vào tr i
i l i gi a các chu ng, hành lang
u
c r c vôi b t, các ph
c sát trùng m t cách nghiêm ng t ngay t i c ng vào. V i ph
châm “phòng b nh là chính” nên t t c l n
tiêm phòng vaccine
y
ây
y
và úng k thu t.
riêng, t l n nái, l n h u b , l n
thái kh e m nh,
u
ng
c cho u ng thu c,
.
Quy trình phòng b nh b ng vaccine luôn
nghiêm túc,
ng ti n
c trang tr i th c hi n
i v i t ng lo i l n có quy trình tiêm
c, l n con. L n
c ch m sóc nuôi d
nhi m và các b nh m n tính khác
c tiêm vaccine
tr ng
ng t t, không m c các b nh truy n
t o
c tr ng thái mi n d ch t t nh t
cho àn l n. T l tiêm phòng vaccine cho àn l n luôn
t 100%.
* Công tác tr b nh:
Cán b k thu t c a trang tr i có nhi m v theo dõi, ki m tra àn l n
th
ng xuyên, các b nh x y ra
l n nuôi t i trang tr i luôn
viên phát hi n s m, cách ly, i u tr
ngay giai o n
c k thu t
u, nên i u tr
t
hi u qu t 80 - 90% trong m t th i gian ng n. Vì v y, không gây thi t h i
l nv s l
ng àn gia súc.ng ng d n t i b ch a gi a các chu ng
10
1.1.5. ánh giá chung
1.1.5.1. Thu n l i
c s quan tâm c a
y ban nhân dân xã t o i u ki n cho s phát
tri n c a trang tr i.
Trang tr i
c xây d ng
v trí thu n l i: Xa khu dân c , thu n ti n
ng giao thông.
Ch tr i có n ng l c, n ng
quan tâm
n
ng, n m b t
c tình hình xã h i, luôn
i s ng v t ch t và tinh th n c a cán b k thu t và công nhân.
Cán b k thu t có trình
chuyên môn v ng vàng, công nhân nhi t
tình và có tinh th n trách nhi m cao trong s n xu t.
Con gi ng t t, th c n, thu c ch t l
ng cao, quy trình ch n nuôi khép
kín và khoa h c ã mang l i hi u qu ch n nuôi cao cho trang tr i.
1.1.5.2. Khó kh n
D ch b nh di n bi n ph c t p nên chi phí dành cho phòng và ch a b nh
l n, làm nh h
ng
n giá thành và kh n ng sinh s n c a l n.
Trang thi t b v t t , h th ng ch n nuôi ã c , có ph n b h h ng.
S l
n
ng l n nhi u, l
ng n
c th i l n, vi c
u t cho công tác x lý
c th i c a tr i còn nhi u khó kh n.
1.2. N i dung và ph
ng pháp th c hi n công tác ph c v s n xu t
1.2.1. N i dung công tác ph c v s n xu t
1.2.1.1. Công tác ch n nuôi
Tìm hi u v quy trình ch n nuôi các lo i l n: L n nái ch a, nái nuôi
con, l n con theo m , l n
N m v ng
c.
c i m c a các gi ng l n có
Tham gia công tác v sinh, ch m sóc nuôi d
Tham gia
tr i.
ng àn l n.
cho l n nái, b m s tai, b m nanh, c t uôi cho l n
con, làm úm cho l n con.
11
Tham gia công tác phát hi n l n
ng d c và ph i gi ng cho l n nái
ng d c.
Tham gia i u tra s sách c a tr i và l p s sách theo dõi t ng cá th ,
ghi chép các ch tiêu sinh lý sinh s n.
Ti n hành
tài nghiên c u khoa h c trên àn l n thí nghi m c a trang tr i.
1.2.1.2. Công tác thú y
Tiêm phòng vaccine cho àn l n theo quy trình tiêm phòng c a tr i.
Phun thu c sát trùng chu ng tr i, v sinh d ng c ch n nuôi theo quy
trình v sinh thú y.
Ch n oán và i u tr m t s b nh mà àn l n m c ph i trong quá trình
th c t p.
Tham gia vào các công tác khác.
1.2.2. Bi n pháp th c hi n
thu
c k t qu t t nh t trong th i gian th c t p và th c hi n t t
nh ng n i dung trên tôi ã
a ra m t s bi n pháp
th c hi n nh sau:
Tuân th n i quy c a tr ng, khoa, tr i và yêu c u c a cô giáo h ng d n.
Tích c c h c h i ki n th c, kinh nghi m c a cán b k thu t trong
tr i và nh ng ng
i ch n nuôi
nâng cao tay ngh và c ng c ki n th c
chuyên môn.
V n d ng nh ng ki n th c lý thuy t
sóc, nuôi d
tr
ng, l p vào công vi c ch m
ng và phòng tr b nh cho àn l n.
Th c hi n bám sát c s s n xu t và i sâu ki m tra, tìm hi u quy trình
ch n nuôi c a tr i.
Khiêm t n, hòa nhã v i m i ng
i, không ng i khó, ng i kh tham gia
vào các công vi c c a tr i
Th
b
ng xuyên xin ý ki n ch
c i úng
n.
o c a giáo viên h
ng d n
có nh ng
12
Tr c ti p tham gia ch m sóc, nuôi d
ng àn l n thí nghi m.
Tham kh o s sách theo dõi c a tr i và trao
i các v n
chuyên môn
v i cán b k thu t tr i và ch trang tr i.
1.2.3. K t qu công tác ph c v s n xu t
Trong th i gian th c t p t i trang tr i
và
c s giúp
c a ban lãnh
o
i ng cán b công nhân viên trong trang tr i cùng v i s c g ng c a b n
thân tôi ã thu
c các k t qu sau:
1.2.3.1. Công tác ch n nuôi
Công tác v sinh trong ch n nuôi là m t trong nh ng khâu r t quan
tr ng. N u công tác v sinh
tr
c th c hi n t t thì gia súc ít m c b nh, sinh
ng và phát tri n t t, chi phí thu c thú y th p, làm cho hi u qu ch n nuôi
cao h n. Do nh n th c rõ
c i u này nên trong su t th i gian th c t p, tôi
ã th c hi n t t các công vi c nh :
* Công tác ch m sóc nuôi d
ng
Trong quá trình th c t p t i trang tr i, tôi ã tham gia ch m sóc nái
ch a, nái
, tham gia
, ch m sóc cho l n con theo m
n cai s a. Tr c
v sinh, ch m sóc, theo dõi àn l n thí nghi m. Th c hi n quy trình ch m sóc
nái ch a, nái ch
-
, nái
, àn l n con theo m
n khi cai s a nh sau:
i v i nái ch a:
L n nái ch a
vào ki m tra l n
c nuôi ch y u
chu ng nái ch a 1 và 2. Hàng ngày
phát hi n l n ph i không
mang thai gi , v sinh, d n phân không
t, l n nái b s y thai, l n
cho l n n m è lên phân, l y th c
n cho l n n, r a máng, phun thu c sát trùng hàng ngày, x t g m, cu i gi
chi u ph i ch phân ra khu x lý phân. L n nái ch a
c n lo i th c n
566, 567SF v i kh u ph n n tùy theo tu n ch a, th tr ng, l a
i v i nái ch a t tu n ch a 1
nh sau:
n tu n ch a 12 n th c n 566 v i
tiêu chu n 1,5 - 2 kg/con/ngày, cho n 1 l n trong ngày.
13
i v i nái ch a t tu n 13
n tu n ch a 14 n th c n 566 v i tiêu
chu n 2,5 - 3 kg/con/ngày, cho n 1 l n trong ngày.
i v i nái ch a t tu n 15 tr
i
c n th c n 567SF v i tiêu
chu n 3,5 - 4 kg/con/ngày, cho n 1 l n trong ngày.
-
i v i nái
:
L n nái ch a
ngày. Tr
c chuy n lên chu ng
c khi chuy n l n lên chu ng
tr
, chu ng ph i
trùng và c , r a s ch s . L n chuy n lên ph i
b ng
c ngày
c ghi
u m i ô chu ng. Th c n c a l n ch
d ki n 7 - 10
c d n d p, sát
y
thông tin lên
c cho n v i tiêu chu n
n 3 kg/ngày, chia làm 2 b a sáng, chi u.
L n nái ch a tr
c ngày
d ki n 3 ngày, gi m tiêu chu n n xu ng
0,5 kg/con/b a..
Khi l n nái
c 2 ngày t ng d n l
kg/con/ngày chia làm hai b a sáng, chi u.
nuôi nhi u con có th cho n t ng l
-
i v i àn l n con theo m
+ Ngay sau khi
ra l n
+ L n con 2 - 3 ngày tu i
ng th c n t
0,5 - 5
i v i nái nuôi con quá g y ho c
ng th c n lên 6 kg/con/ngày.
n khi cai s a:
c ti n hành c t r n, b m nanh.
c c t s tai, c t uôi và tiêm s t, cho u ng
thu c phòng phân tr ng l n con và tiêu ch y.
+ L n con 3 - 4 ngày tu i cho l n con u ng thu c phòng c u trùng.
+ L n con 4 - 5 ngày tu i ti n hành thi n l n
+ L n con
c.
c t 4 - 6 ngày tu i t p cho n b ng th c n h n h p
hoàn ch nh 550SF.
+ L n con
c 16 - 18 ngày tu i tiêm phòng d ch t .
+ L n con
c 21 - 26 ngày tu i ti n hành cai s a cho l n.
* Phát hi n l n nái
ng d c
- Khi cho l n nái i qua các ô chu ng nh t l n
hi n kích thích th n kinh, tai v nh lên và
ng ì l i.
c thì l n nái có bi u
14
- L n có bi u hi n b n ch n hay
ng lên n m xu ng, ta quan sát
c
vào kho ng 10 - 11 gi tr a.
- C quan sinh d c có bi u hi n: Âm h xung huy t, s ng, m y
d ch ti t ch y ra trong, loãng và ít, sau ó chuy n sang
, có
c dính.
* Th tinh nhân t o cho l n nái
-D
is h
ng d n c a cán b k thu t chính tôi ã t tay d n tinh
cho m t s l n nái ã có bi u hi n
-B
c 1: Tr
ng d c tr
-B
ng d c và ch u
c g m các b
c khi d n tinh cho l n nái tôi ã quan sát tri u ch ng
c ó và ã xác
nh kho ng th i gian d n tinh thích h p nh t.
c 2: Chu n b d ng c
Vô trùng d ng c d n tinh b ng cách lu c d ng c
kho ng 15 phút sau ó v t ra v y ráo n
pha loãng
phía
c sau:
ó trong n
c sôi
c. Sau ó dùng 3-5 ml tinh d ch ã
tráng qua lòng d n tinh qu n. Dùng Vaz lin bôi 2/3 m t ngoài
u d n tinh qu n.
-B
c 3: Chu n b tinh d ch
m b o v th tích (100 ml) và s l
ng
tinh trùng ti n hành trong m t li u d n (1,5-2,0 t tinh trùng ti n th ng).
-B
Tr
c 4: V sinh l n nái
c khi d n tinh r a s ch vùng sinh d c l n b ng n
c s ch. Sau
khi r a xong, lau khô b ng v i s ch, sau ó dùng pank k p, bông th m n
c
c t lau s ch c t cung.
-B
Gi
c 5: D n tinh
cho l n nái
ng yên b ng cách gãi nh vào ph n mông ho c kích
thích âm h l n cái. Dùng ngón tay cái ho c ngón tr v ch hai mép âm h ra
và nh nhàng
a v a xoay nh
a d n tinh qu n v phía tr
u d n tinh qu n cho
l p l tinh vào và nâng l tinh lên cao
c h i ch ch lên phía trên, v a
n khi không vào sâu
c n a thì
tinh d ch t ch y t t vào t cung.
Sau khi tinh d ch ch y h t rút d n tinh qu n ra m t cách t t sao cho ph n
15
ti p xúc c a ng d n tinh qu n v i âm h luôn cao h n so v i âm h c a con
l n
tinh d ch không ch y ra ngoài. Sau ó v m nh vào mông con l n
kích thích con v t óng c t cung h n ch tinh d ch ch y ra ngoài. Sau khi
ph i xong không nên cho l n nái n m ngay ph i
nó
ng kho ng 10-15
phút, k t h p v i theo dõi và ghi vào s ngay.
c 6: Sau khi d n tinh xong ph i v sinh d ng c s ch s . S l n
-B
l n nái
c d n tinh trong 1 chu k
khi d n tinh
c 21-25 ngày ph i ti p t c quan sát, ki m tra k t qu th thai,
phát hi n nh ng l n cái
k
ng d c t i Xí nghi p là t 2-3 l n.Sau
ng d c nào
ng d c l i
k p th i d n tinh l i. K t qu th thai
c ghi vào k t qu th thai c a chu k
ng d c y
1.2.3.2. Công tác thú y
* Công tác v sinh
Chu ng nuôi luôn
c v sinh s ch s , chu ng
c tiêu
c b ng thu c sát
trùng Ommicide 2 l n hàng ngày, pha v i t l 320ml sát trùng/1000 lít n
các chu ng
sau khi cai s a, l n m
c chuy n lên chu ng nái
ch a 1 (khu v c cai s a). Sau khi xu t l n con, các t m an chu ng này
tháo ra mang ngâm
ngày sau ó
c
h sát trùng b ng dung d ch NaOH 10%, ngâm trong 1
c c s ch, ph i khô. Khung chu ng c ng
b ng dung d ch NaOH pha v i n ng
vôi xút. G m chu ng c ng
r c vôi b t.
c.
c c s ch, x t
loãng, sau ó x t l i b ng dung d ch
c v sinh s ch s , tiêu
c kh trùng k sau ó
khô 1 ngày r i ti n hành l p an vào, sau ó u i l n ch
t chu ng nái ch a 2 xu ng. L ch sát trùng
c trình bày qua b ng 1.1.
16
B ng 1.3: L ch sát trùng tr i l n nái
Trong chu ng
Th
Chu ng
nái ch a
Chu ng
Chu ng
cách ly
Ngoài
Chu ng
Ngoài khu
v c ch n nuôi
Phun sát
trùng toàn
b khu
v c
Phun sát trùng
toàn b khu
v c
R c vôi
R c vôi
Phun sát trùng
CN
Phun sát
Trùng
Phun sát
Trùng
Th 2
Quét
ho c r c
vôi
ng i
Phun sát
trùng
+ r c vôi
Phun
sát trùng
Th 3
Phun sát
Trùng
Phun sát trùng
+ quét vôi
ng i
Quét ho c
r c vôi
ng i
Th 4
X vôi
xút g m
Phun sát trùng
Th 5
Phun gh
Phun sát trùng
+ x vôi, xút
g m
Phun gh
Th 6
Phun sát
Trùng
Phun sát
trùng
+ r c vôi
Phun sát
Trùng
Phun sát
Trùng
Th 7
V sinh
t ng
chu ng
V sinh t ng
chu ng
V sinh
t ng
chu ng
V sinh
t ng khu
* Công tác phòng b nh
Quy trình tiêm phòng, phòng b nh cho àn l n c a trang tr i
th c hi n tích c c, th
ng xuyên và b t bu c. Tiêm phòng cho àn l n nh m
t o ra trong c th chúng mi n d ch ch
khu n, t ng s c
c
kháng cho c th .
ng, ch ng l i s xâm nh p c a vi
17
Sau ây là quy trình phòng b nh b ng thu c và vaccine cho các
lo i l n.
B ng 1.4: L ch phòng b nh c a tr i l n nái
ng
Phòng
Vaccine/
b nh
Thu c/ch ph m
Thi u s t
Fe + B12
Tiêm
1
Tiêu ch y
Nova-Ampisur
Tiêm
1
3 - 6 ngày
C u trùng
Nova - Coc 5%
U ng
1
16- 18 ngày
D ch t
Coglapest
Tiêm b p
2
25, 29 tu n tu i
RLSS
Parvo
Tiêm b p
2
26 tu n tu i
L nh u
b
27, 30 tu n tu i
D ch t
Coglapest
Tiêm b p
2
Gi d i
Begonia
Tiêm b p
2
28 tu n tu i
LMLM
Aftopor
Tiêm b p
2
10 tu n ch a
D ch t
Coglapest
Tiêm b p
2
12 tu n ch a
LMLM
Aftopor
Tiêm b p
2
Lo i l n
Tu n tu i
2 - 3 ngày
L n con
L n nái
sinh s n
a
thu c
Li u l
ng
(ml/con)
nh k hàng n m vào tháng 4, 8, 12 tiêm phòng b nh t ng àn
vaccine gi d i Begonia tiêm b p 2 ml/con.
iv il n
- L n
c:
c h u b m i nh p v : 3 tu n tiêm phòng vaccine d ch t
Coglapest, 4 tu n tiêm phòng vaccine l m ng long móng Aftopor, vaccine
gi d i Begonia.
-L n
c ang khai thác tiêm phòng vào tháng 5, tháng 11 vaccine
d ch t Coglapest. Tháng 4, 8, 12 tiêm phòng vaccine l m ng long móng
Aftopor, vaccine gi d i Begonia.