Phòng ngừa tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác trên địa bàn tỉnh thái nguyên

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

BỘ TƯ PHÁP

TRƯỜNG ĐẠI HỌC LUẬT HÀ NỘI

VŨ THỊ HƯỜNG

PHÒNG NGỪA TỘI CỐ Ý GÂY THƯƠNG TÍCH HOẶC
GÂY TỔN HẠI CHO SỨC KHOẺ CỦA NGƯỜI KHÁC
TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH THÁI NGUYÊN
Chuyên ngành: Luật hình sự, Tội phạm học và điều tra tội phạm
Mã số: 60 38 70

LUẬN VĂN THẠC SĨ LUẬT HỌC

Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS. DƯƠNG TUYẾT MIÊN

HÀ NỘI – 2013


LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu
khoa học của riêng tôi. Các số liệu, ví dụ và
trích dẫn trong luận văn đảm bảo độ tin cậy,
chính xác và trung thực. Những kết luận khoa
học của luận văn chưa từng được ai công bố
trong bất kỳ công trình nào khác.

TÁC GIẢ LUẬN VĂN

Vũ Thị Hường


MỤC LỤC
1

MỞ ĐẦU…………………………………………………………………..

CHƯƠNG I: TÌNH HÌNH TỘI CỐ Ý GÂY THƯƠNG TÍCH HOẶC GÂY
TỔN HẠI CHO SỨC KHOẺ CỦA NGƯỜI KHÁC TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH
THÁI NGUYÊN GIAI ĐOẠN 2007- 2011
1.1. Thực trạng về lượng và diễn biến của tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn
hại cho sức khoẻ của người khác trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên giai đoạn 20072011..................................................................................

5

1.1.1. Thực trạng về lượng tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức
khoẻ của người khác trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên giai đoạn 20072011……………………………………………………………...

5

1.1.2. Diễn biến của tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khoẻ
của người khác trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên giai đoạn 20072011……………………………………………………………...........

13

1.2. Cơ cấu và tính chất của tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức
khoẻ của người khác trên địa bàn tỉnh Thái

Nguyên giai đoạn 2007-

2011........................................................................................................... 20
CHƯƠNG II: NGUYÊN NHÂN, DỰ BÁO VÀ CÁC BIỆN PHÁP PHÒNG
NGỪA TỘI CỐ Ý GÂY THƯƠNG TÍCH HOẶC GÂY TỔN HẠI CHO SỨC
KHOẺ CỦA NGƯỜI KHÁC TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH THÁI NGUYÊN
2.1. Nguyên nhân của tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khoẻ
của người khác trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên...............................
2.1.1. Nhóm nguyên nhân liên quan đến hạn chế về kinh tế xã hôị.....

33
33

2.1.2. Nhóm nguyên nhân liên quan đến hạn chế từ công tác quản lý nhà nước
trong lĩnh vực văn hoá, trật tự xã hội và giáo dục tuyên truyền pháp
luật................................................................................................

36

2.1.3. Nhóm nguyên nhân xuất phát từ phía người phạm tội...............

42

2.1.4. Nhóm nguyên nhân liên quan đến nạn nhân của tội phạm.........

46


2.2. Dự báo tình hình tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khoẻ
của người khác trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên giai đoạn 20072011........................................................................................................... 49
2.3 Các biện pháp phòng ngừa tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức

khoẻ của người khác trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên...................

52

2.3.1. Nhóm biện pháp liên quan đến khắc phục những hạn chế về
kinh tế, xã hội....................................................................................... 52
2.3.2. Nhóm biện pháp liên quan đến khắc phục hạn chế về quản lí
văn hóa, trật tự xã hội và giáo dục tuyên truyền pháp luật...................

55

2.3.3. Nhóm biện pháp liên quan đến đến người phạm tội..................

58

2.3.4. Nhóm biện pháp hạn chế nguy cơ trở thành nạn nhân................ 62
KẾT LUẬN.................................................................................................. 65
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
PHỤ LỤC


DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT TRONG LUẬN VĂN

BLHS

Bộ luật hình sự

BLTTHS

Bộ luật tố tụng hình sự

HSST

Hình sự sơ thẩm

BAHS

Bản án hình sự

TAND

Toà án nhân dân

VKS

Viện kiểm sát

TP

Tội phạm

NPT

Người phạm tội

CYGTT....

Cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho
sức khỏe của người khác

CSTP

Chỉ số tội phạm

TM, SK...

Tính mạng sức khỏe, danh dự, nhân phẩm

BC

Bị cáo


1

MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của việc nghiên cứu đề tài
Là một tỉnh ở Đông Bắc Việt Nam, Thái Nguyên được tái lập năm 1997 với
việc tách tỉnh Bắc Thái thành hai tỉnh Bắc Kạn và Thái Nguyên, diện tích toàn tỉnh
là 3.562,82 km², dân số hơn 1,1 triệu người, phía Bắc tiếp giáp với tỉnh Bắc Kạn,
phía Tây giáp với các tỉnh Vĩnh Phúc, Tuyên Quang, phía Đông giáp với các tỉnh
Lạng Sơn, Bắc Giang và phía Nam tiếp giáp với thủ đô Hà Nội. Thái Nguyên là
địa bàn tập trung nhiều khoáng sản trên cả nước như: vàng, sắt, than đá,
thiếc...đồng thời Thái Nguyên cũng là trung tâm giáo dục đứng thứ 3 toàn quốc,
sau Hà Nội và Hồ Chí Minh vì tại đây tập trung nhiều trường Đại học, Cao đẳng và
Trung học chuyên nghiệp, đây là lợi thế lớn để phát triển kinh tế xã hội. Trong
những năm qua, toàn tỉnh đã có những bước phát triển mạnh mẽ về kinh tế, văn
hoá, xã hội, đời sống vật chất, tinh thần không ngừng được cải thiện và nâng cao,
tình hình an ninh chính trị trên địa bàn tỉnh ổn định và được giữ vững.
Tuy nhiên, bên cạnh những mặt tích cực thì Thái Nguyên vẫn phải đối mặt

với nhiều khó khăn trong đó phải kể đến tình hình tội phạm ngày càng gia tăng,
diễn biến phức tạp, đặc biệt là tội phạm về tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn
hại cho sức khoẻ của người khác. Trong 5 năm từ năm 2007- 2011 Toà án nhân
dân các cấp của tỉnh Thái Nguyên đã xét xử 425 vụ với 660 bị cáo phạm tội cố ý
gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khoẻ của người khác, chiếm 8,13% về số
vụ và 8% về số bị cáo trong tổng số tội phạm. Với diễn biến ngày càng phức tạp,
tội phạm này không chỉ xâm hại trực tiếp tới sức khoẻ của người dân mà còn làm
mất trật tự trị an, gây ảnh hưởng không tốt tới cuộc sống của nhân dân.
Chính vì vậy, việc nghiên cứu một cách toàn diện tình hình tội phạm, phân
tích các nhóm nguyên nhân chính và đưa ra được biện pháp phòng ngừa có hiệu
quả là yêu cầu bức thiết trong tình hình hiện nay. Vì những lý do trên, tác giả đã
chọn đề tài: “Phòng ngừa tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khoẻ


2

của người khác trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên” là đề tài nghiên cứu luận văn
thạc sỹ của mình.
2. Tình hình nghiên cứu
Trong những năm gần đây, nghiên cứu tình hình tội phạm cố ý gây thương
tích hoặc gây tổn hại cho sức khoẻ của người khác để tìm ra nguyên nhân và các
biện pháp phòng ngừa đang được xã hội quan tâm. Dưới đây là một số công trình
khoa học nghiên cứu những vấn đề có liên quan đến tội phạm tội cố ý gây thương
tích hoặc gây tổn hại cho sức khoẻ của người khác dưới góc độ tội phạm học:
Luận văn thạc sỹ luật học:
+ “Đấu tranh phòng chống tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho
sức khoẻ của người khác trên địa bàn thành phố Hà Nội”, của tác giả Ngô Việt
Hồng, Luận văn thạc sỹ luật học, Hà Nội (2005);
+ “Phòng ngừa tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của
người khác trên địa bàn tỉnh Lạng Sơn”, của tác giả Vy Thị Thu Hà, Luận văn

thạc sỹ luật học, Hà Nội (2011);
+ “Phòng ngừa tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của
người khác trên địa bàn tỉnh Hoà Bình”, của tác giả Bùi Tiến Thành, Luận văn
thạc sỹ luật học, Hà Nội (2011);
+ “Phòng ngừa tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khoẻ của
người khác trên địa bàn tỉnh Quảng Bình”, của tác giả Nguyễn Thị Lan Anh, Luận
văn thạc sỹ luật học, Hà Nội (2012).
Bài viết trên tạp chí chuyên ngành: “Một số giải pháp, kiến nghị nhằm
phòng, chống tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khoẻ của người
khác trên địa bàn huyện Cai Lậy, tỉnh Kiên Giang”, của tác giả Nguyễn Thanh
Bình, Tạp chí Kiểm sát, Viện kiểm sát nhân dân tối cao, số 7/2010, trang 18-21.
Các công trình trên đã làm rõ được tình hình của tội cố ý gây thương tích
hoặc gây tổn hại cho sức khoẻ của người khác nói chung và trên địa bàn một số địa
phương, góp phần nhất định vào việc phòng ngừa tội phạm này trên những địa


3

phương đó. Tuy nhiên, chưa có công trình nào nghiên cứu dưới góc độ tội phạm
học về tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khoẻ của người khác trên
địa bàn tỉnh Thái Nguyên. Vì vậy, việc tác giả chọn nghiên cứu đề tài “Phòng
ngừa tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khoẻ của người khác trên
địa bàn tỉnh Thái Nguyên” là việc làm thiết thực, góp phần làm rõ tình hình,
nguyên nhân của tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khoẻ của người
khác trên địa bàn tỉnh, từ đó đề xuất biện pháp phòng ngừa phù hợp.
3. Mục đích, nhiệm vụ của việc nghiên cứu đề tài
- Mục đích nghiên cứu đề tài: Đề xuất các biện pháp nhằm nâng cao hiệu
quả phòng ngừa tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khoẻ của người
khác trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên.
- Nhiệm vụ nghiên cứu:

+ Đánh giá thực trạng về lượng, diễn biến, cơ cấu và tính chất của tội cố ý
gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khoẻ của người khác trên địa bàn tỉnh
Thái Nguyên giai đoạn 2007- 2011;
+ Phân tích nguyên nhân của tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho
sức khoẻ của người khác trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên;
+ Dự báo tình hình tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khoẻ
của người khác trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên trong thời gian tới 2012- 2016;
+ Đề xuất các biện pháp phòng ngừa tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn
hại cho sức khoẻ của người khác trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên.
4. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu
- Đối tượng nghiên cứu đề tài: Luận văn nghiên cứu tình hình tội phạm,
nguyên nhân của tội phạm và các biện pháp phòng ngừa tội cố ý gây thương tích
hoặc gây tổn hại cho sức khoẻ của người khác trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên.
- Phạm vi nghiên cứu đề tài: Đây là đề tài được nghiên cứu dưới góc độ tội
phạm học về tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khoẻ của người
khác trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên giai đoạn 2007- 2011.


4

5. Phương pháp nghiên cứu
- Phương pháp luận: Tác giả nghiên cứu luận văn dựa trên cơ sở phương
pháp luận của chủ nghĩa duy vật biện chứng, chủ nghĩa duy vật lịch sử.
- Phương pháp nghiên cứu: Tác giả sử dụng những phương pháp sau:
phương pháp thống kê, tổng hợp, phân tích, so sánh và mô tả bằng bảng thống kê,
biểu đồ.
6. Đóng góp mới của luận văn
Luận văn đưa ra những đánh giá mới nhất đối với thực trạng về lượng, diễn
biến, cơ cấu tính và chất của tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức
khoẻ của người khác trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên giai đoạn 2007- 2011, đồng

thời luận văn đưa ra một số nguyên nhân chủ yếu và các biện pháp phòng ngừa cụ
thể, có tính khả thi đối với tội phạm này trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên trong thời
gian tới.
7. Cơ cấu của luận văn
Ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo, bảng viết tắt,
Luận văn gồm 2 chương:
Chương I: Tình hình tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức
khoẻ của người khác trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên giai đoạn 2007- 2011.
Chương II: Nguyên nhân, dự báo và các biện pháp phòng ngừa tội cố ý gây
thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khoẻ của người khác trên địa bàn tỉnh Thái
Nguyên.


5

CHƯƠNG I: TÌNH HÌNH TỘI CỐ Ý GÂY THƯƠNG TÍCH HOẶC GÂY
TỔN HẠI CHO SỨC KHOẺ CỦA NGƯỜI KHÁC TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH
THÁI NGUYÊN GIAI ĐOẠN 2007- 2011
“Tình hình tội phạm là trạng thái, xu thế vận động của (các) tội phạm (hoặc
nhóm tội phạm hoặc một loại tội phạm) đã xảy ra trong đơn vị không gian và đơn
vị thời gian nhất định”.[5]
Trong chương I, tác giả tập trung phân tích bốn nội dung của tình hình tội cố
ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khoẻ của người khác trên địa bàn tỉnh
Thái Nguyên giai đoạn 2007- 2011. Cụ thể như sau:
+ Thực trạng về lượng (mức độ) và diễn biến của tội cố ý gây thương tích
hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên giai
đoạn 2007- 2011;
+ Cơ cấu và tính chất của tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức
khoẻ của người khác trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên giai đoạn 2007- 2011.
Để làm rõ được các nội dung trên, tác giả sử dụng số liệu thống kê chính

thức của Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Thái Nguyên, Công an tỉnh Thái Nguyên,
Toà án nhân dân tỉnh Thái Nguyên và số liệu thu thập được từ 167 bản án HSST
xét xử trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên về tội phạm này.
1.1 Thực trạng về lượng và diễn biến của tội cố ý gây thương tích hoặc
gây tổn hại cho sức khoẻ của người khác trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên giai
đoạn 2007- 2011
1.1.1 Thực trạng về lượng của tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại
cho sức khoẻ của người khác trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên giai đoạn 20072011
Thực trạng về lượng của tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức
khoẻ của người khác trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên là đặc điểm bên ngoài của tình
hình tội phạm trên địa bàn tỉnh, nó phản ánh mức độ của tội phạm này. Thực trạng


6

về lượng của tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe người khác
được phản ánh thông qua kết quả nghiên cứu về tội phạm rõ và tội phạm ẩn.
* Tội phạm rõ
Số vụ và số người phạm tội của tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại
cho sức khoẻ của người khác trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên giai đoạn 2007- 2011
được thể hiện qua các bảng số liệu sau đây:
Bảng số 1: Số vụ và số bị cáo bị xét xử sơ thẩm về tội cố ý gây thương tích
hoặc gây tổn hại cho sức khoẻ của người khác trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên giai
đoạn 2007-2011
Năm
2007
2008
2009
2010
2011

Tổng
TB

Số vụ
71
56
111
88
99
425
85

Số bị cáo
105
94
168
130
163
660
132

(Nguồn: Phòng thống kê tội phạm VKSND tỉnh Thái Nguyên)

Theo số liệu thống kê tội phạm giai đoạn xét xử sơ thẩm và thống kê công
tác thực hành quyền công tố và kiểm sát xét xử sơ thẩm của Phòng thống kê tội
phạm Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Thái Nguyên cho thấy, trong thời gian 05 năm
(2007 - 2011), Toà án nhân dân các cấp trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên đã xét xử
425 vụ án với 660 bị cáo phạm tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức
khoẻ của người khác. Như vậy trung bình mỗi năm trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên
xét xử 85 vụ và 132 bị cáo phạm tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức

khoẻ người khác.
Chúng ta có thể thấy được mức độ của tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn
hại cho sức khỏe của người khác trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên giai đoạn 20072011 qua biểu đồ dưới đây:
Biểu đồ 1: Số vụ, số người phạm tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại
cho sức khỏe của người khác trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên giai đoạn 2007-2011


7

800

660

600
400

Số người phạm tội

200

425

Số vụ

0
2007-2011

(Nguồn: Phòng thống kê tội phạm VKSND tỉnh Thái Nguyên)

Để thấy rõ hơn mức độ của tội này, chúng ta so sánh số liệu trên với số liệu

về số vụ đã xét xử về nhóm tội xâm phạm tính mạng, sức khoẻ, danh dự, nhân
phẩm; số vụ xét xử về tội phạm nói chung trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên trong
cùng khoảng thời gian.
Bảng số 2: So sánh số vụ phạm tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại
cho sức khoẻ của người khác với số vụ thuộc nhóm tội cố ý xâm phạm tính mạng,
sức khoẻ, danh dự, nhân phẩm và số vụ phạm tội nói chung trên địa bàn tỉnh Thái
Nguyên giai đoạn 2007 -2011

Năm

Tội
CYGTT...
(1)

Nhóm tội
xâm phạm
TM, SK,
DD, NP
(2)

2007
2008
2009
2010
2011
Tổng
TB

71
56

111
88
99
425
85

113
94
153
136
137
633
126

Tội phạm
nói chung
(3)

948
1000
1087
1054
1137
5226
1045

Tỷ lệ % (1) Tỷ lệ % (1) so
so với (2)
với (3)

62,8
59,57
72,54
64,70
72,26

7,48
5,6
10,21
8,34
8,70

67,14

8,13

(Nguồn: Phòng thống kê tội phạm VKSND tỉnh Thái Nguyên)

Bảng số liệu trên cho chúng ta thấy, số vụ phạm tội cố ý gây thương tích
hoặc gây tổn hại cho sức khoẻ của người khác chiếm tỷ lệ lớn trong nhóm các tội
xâm phạm tính mạng, sức khoẻ, danh dự, nhân phẩm, cao nhất là năm 2009 chiếm
72,54%, thấp nhất là năm 2007 là 59,57%, bình quân mỗi năm tỷ lệ là 67,14%.


8

Nhận xét trên được thể hiện rõ qua biểu đồ sau:
Biểu đồ 2: So sánh số vụ phạm tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho
sức khỏe của người khác với số vụ phạm tội xâm phạm tính mạng, sức khoẻ, danh
dự, nhân phẩm và số vụ phạm tội nói chung trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên giai

đoạn 2007- 2011

6000

Sè vô téi CYGT T

5226

4000
2000

Sè vô téi XP T M,
SK, DD, NP

633

Sè vô ph¹m téi
nãi chung

425
0
20072011

(Nguồn: Phòng thống kê tội phạm VKSND tỉnh Thái Nguyên)

Bảng số 3: Số bị cáo phạm tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức
khoẻ của người khác với số bị cáo thuộc nhóm tội cố ý xâm phạm tính mạng, sức
khoẻ, danh dự, nhân phẩm và số bị cáo phạm tội nói chung trên địa bàn tỉnh Thái
Nguyên giai đoạn 2007 - 2011

Năm

Tội
CYGTT...
(1)

Nhóm tội
xâm phạm
TM, SK,
DD, NP
(2)

Tội phạm
nói chung
(3)

2007
2008
2009
2010
2011
Tổng

105
94
168
130
163
660

155
146
226
196
208
931

1381
1507
1712
1731
1912
8243

Tỷ lệ % (1) Tỷ lệ % (1) so
so với (2)
với (3)

67,74
64,38
74,33
66,32
78,36
70,89

7,60
6,23
9,81
7,51
8,52

8,00

(Nguồn: Phòng thống kê tội phạm VKSND tỉnh Thái Nguyên)

Ta có các nhận xét sau từ bảng số liệu trên: Số bị cáo phạm tội cố ý gây
thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khoẻ của người khác chiếm tỷ lệ lớn so với số


9

bị cáo thuộc nhóm tội xâm phạm tính mạng, sức khoẻ, danh dự, nhân phẩm, cao
nhất là năm 2010 tỷ lệ là 78,36%, thấp nhất là năm 2008 với tỷ lệ là 64,38%, bình
quân mỗi năm trong giai đoạn trên là 70,89%. Số bị cáo phạm tội cố ý gây thương
tích hoặc gây tổn hại cho sức khoẻ của người khác chiếm tỷ lệ không nhỏ so với
tổng số bị cáo trên toàn tỉnh, cao nhất là năm 2009 với tỷ lệ là 9,81%, thấp nhất là
năm 2008 với tỷ lệ 6,23%, bình quân mỗi năm trong giai đoạn này chiếm tỷ lệ
8,00%.
Biểu đồ sau thể hiện rõ hơn các nhận xét trên:
Biểu đồ 3: So sánh số bị cáo phạm tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại
cho sức khoẻ của người khác với số bị cáo phạm tội xâm phạm tính mạng, sức
khoẻ, danh dự, nhân phẩm và số bị cáo phạm tội nói chung trên địa bàn tỉnh Thái
Nguyên giai đoạn 2007- 2011

Sè bÞ c¸o PT
CYGTT

8243
10000

Sè bÞ c¸o PT XP

TM, SK...

931

5000

660

Sè bÞ c¸o PT nãi
chung

0
20072011

(Nguồn: Phòng thống kê tội phạm VKSND tỉnh Thái Nguyên)

Bảng số 4: Bình quân số vụ và số bị cáo/1 năm của tội cố ý gây thương tích
hoặc gây tổn hại cho sức khoẻ của người khác; của nhóm tội xâm phạm tính mạng,
sức khoẻ, danh dự, nhân phẩm và của tội phạm nói chung trên địa bàn tỉnh Thái
Nguyên giai đoạn 2007- 2011
Loại

Tội CYGTT....

Số vụ /năm
Số BC/năm

85
132

Nhóm tội xâm phạm
TM, SK...
126
186

Tội phạm nói
chung
1045
1648

(Nguồn: Phòng thống kê tội phạm VKSND tỉnh Thái Nguyên)


10

Biểu đồ 4: So sánh số vụ bình quân/năm và số bị cáo bình quân/năm của tội
cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khoẻ của người khác; nhóm tội xâm
phạm tính mạng, sức khoẻ, danh dự, nhân phẩm; tội phạm nói chung trên địa bàn
tỉnh Thái Nguyên giai đoạn 2007 – 2011
1800
1600
1400
1200
1000
800
600
400
200
0

1648

Sè vô b×nh
qu©n/n¨m
1045

85 132
Téi
CYGTT

Sè bÞ c¸o
b×nh
qu©n/n¨m

126186
Nhãm téi Téi ph¹m
XP TM, nãi chung
SK, DD,
NP

(Nguồn: Phòng thống kê tội phạm VKSND tỉnh Thái Nguyên)

Nhằm làm rõ hơn thực trạng về lượng của tội cố ý gây thương tích hoặc gây
tổn hại cho sức khoẻ của người khác, chúng ta cần xác định chỉ số tội phạm (số vụ
và số người phạm tội/100.000 dân).
Bảng số 5: Chỉ số tội phạm tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho
sức khoẻ của người khác trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên giai đoạn 2007- 2011
Năm
Số vụ
Số bị cáo

Dân số
CS TP về
số vụ
CS TP về
số người

2007
2008
2009
71
56
111
105
94
168
1.113.024 1.120.311 1.125.368

2010
88
130
1.131.278

2011
99
163
1.139.444

6,37

5

9,86

7,77

8,68

9,43

8,39

14,92

11,49

14,30

(Nguồn: Phòng thống kê tội phạm VKSND tỉnh Thái Nguyên, Cục thống kê tỉnh Thái
Nguyên)

Theo bảng số liệu trên, chúng ta thấy chỉ số tội phạm về số vụ và số người
phạm tội cao nhất vào năm 2009, thấp nhất là năm 2008. Chỉ số bình quân trong 5
năm về số vụ là 7,54 và số người phạm tội là 11,72. Con số này cho chúng ta biết


11

cứ 100.000 dân thì có khoảng 7 vụ và khoảng 11 người phạm tội cố ý gây thương
tích hoặc gây tổn hại cho sức khoẻ của người khác.
Để làm rõ hơn thực trạng về lượng của tội cố ý gây thương tích hoặc gây

tổn hại cho sức khoẻ cuả người khác trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên, ta sẽ so sánh
chỉ số tội phạm về tội này trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên với hai tỉnh khác thuộc
khu vực miền núi phía Bắc có đặc điểm tương đồng với Thái Nguyên. Đó là tỉnh
Bắc Giang và tỉnh Hoà Bình.
Bảng số 6: So sánh chỉ số tội phạm của tội cố ý gây thương tích hoặc gây
tổn hại cho sức khoẻ của người khác trên địa bàn các tỉnh Thái Nguyên, Bắc
Giang và Hoà Bình giai đoạn 2007- 2011

Địa phương

Bình quân
năm

(cấp tỉnh)

Tỷ lệ % so
với TP nói
chung

Chỉ số tội
phạm

Số vụ

Số
NPT

Số vụ

Số

NPT

Vụ

NPT

Thái Nguyên

85

132

8,13

8,00

7,54

11,72

Bắc Giang

75,2

94,6

7,37

5,00

4,81

6,53

Hoà Bình

50,2

73,6

9,95

9,72

6,25

9,16

(Nguồn: Phòng thống kê tội phạm VKSND tỉnh Thái Nguyên
Văn phòng VKSND tỉnh Bắc Giang, Hoà Bình)

Từ bảng số liệu so sánh như trên, ta có thể rút ra một số kết luận sau:
- Về số vụ phạm tội bình quân/ năm: Thái Nguyên có số vụ (85 vụ) cao
nhất so với Bắc Giang (75,2 vụ) và Hoà Bình (50,2 vụ). Số người bình quân/ vụ
Thái Nguyên cũng cao hơn (1,55) Bắc Giang (1,25) và Hoà Bình (1,46).
- Về tỷ lệ tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khoẻ của người
khác so với tội phạm nói chung: Thái Nguyên có tỷ lệ thấp hơn Hoà Bình và cao
hơn Bắc Giang (về số vụ: 8,13% so với 9,95% và 7,37%; về số người 8% so với
9,72% và 5% ).

12

- Về chỉ số tội phạm: Thái Nguyên có chỉ số vượt trội hơn so với Bắc
Giang và Hoà Bình (về số vụ: 7,54 với 4,81 và 6,25; về số người: 11,72 với 9,16
và 6,53).
Từ đó ta có thể thấy so với Bắc Giang và Hoà Bình, thực trạng của tội cố ý
gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khoẻ của người khác trên địa bàn tỉnh
Thái Nguyên có mức độ nghiêm trọng hơn thể hiện ở sự vượt trội về số lượng, về
số người bình quân /vụ.
* Tội phạm ẩn
Số liệu trên về tội phạm rõ chưa phản ánh đầy đủ được các thông số thực
trạng về lượng của tội này vì có những vụ phạm tội và người phạm tội chưa bị phát
hiện, xử lý về hình sự do vậy không có trong thống kê chính thức (tội phạm ẩn).
Để đánh giá được mức độ ẩn của tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức
khoẻ của người khác trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên, tác giả tiến hành khảo sát như
sau:
Theo số liệu của Văn phòng điều tra - công an tỉnh Thái Nguyên trong giai
đoạn 2007- 2011, có tất cả 1125 đối tượng bị phát hiện về hành vi cố ý gây thương
tích hoặc gây tổn hại cho sức khoẻ của người khác nhưng chỉ có 890 bị can bị khởi
tố về tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khoẻ của người khác, còn
lại 235 đối tượng chiếm 20,88% chỉ bị xử lý hành chính, trong số này đa phần là
mức độ thương tích đủ cơ sở để truy cứu TNHS, nhưng đã không bị đưa ra xử lý
về hình sự.
Theo số liệu của Phòng thống kê tội phạm Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Thái
Nguyên từ năm 2007 đến năm 2011 có 601 vụ và 890 bị can bị khởi tố về tội cố ý
gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khoẻ của người khác. Thực tế thì không
phải tất cả những vụ án và bị can trên đều được đưa ra xét xử, trong tổng số bị can
trên chỉ có 660 bị cáo bị xét xử chiếm 74,15%, còn lại 25,85% bị can không bị đưa
ra xét xử.

13

Nguyên nhân của việc các đối tượng, bị can trên không được đưa ra xét xử
có thể do một trong các nguyên nhân sau:
- Nạn nhân đã rút đơn đề nghị truy cứu trách nhiệm hình sự vì đã thoả thuận
được vấn đề bồi thường dân sự (khoản 1- điều 104) với gia đình người phạm tội
hoặc người phạm tội.
- Nạn nhân rút đơn do bị người phạm tội hoặc gia đình người phạm tội đe
doạ.
- Do các cơ quan tiến hành tố tụng xử lý chưa nghiêm (lý do có thể do quen
biết với người phạm tội nên nể nang, bao che không xử lí, hoặc có thể do nhận tiền
của người phạm tội hoặc gia đình người phạm tội nên xử lí nhẹ hành vi phạm tội
bằng việc chỉ xử phạt hành chính).
Từ sự phân tích ở trên giúp chúng ta có thể nhận định được mức độ tương
đối về tội phạm ẩn của tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khoẻ của
người khác trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên.
1.1.2 Diễn biến của tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức
khoẻ của người khác trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên giai đoạn 2007- 2011
“Diễn biến của tội phạm là sự phản ánh xu hướng tăng, giảm hoặc ổn định
tương đối của tội phạm nói chung (hoặc một tội hoặc nhóm tội phạm) xảy ra trong
khoảng thời gian nhất định và trên địa bàn nhất định”.[5]
Trong phần này, tác giả sẽ nghiên cứu diễn biến về lượng (mức độ) và diễn
biến về chất (diễn biến bên trong) của tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại
cho sức khoẻ của người khác trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên giai đoạn 2007-2011.
* Diễn biến về lượng của tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho
sức khoẻ của người khác trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên giai đoạn 2007-2011
Để làm rõ diễn biến về lượng của tội này tác giả chọn năm 2007 là năm gốc
( coi là 100%), sau đó lấy số liệu các năm tiếp theo đối chiếu với số liệu năm gốc

14

sẽ được các con số phản ánh diễn biến về lượng của tội cố ý gây thương tích hoặc
gây tổn hại cho sức khoẻ của người khác trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên .
Bảng số 7: Thống kê diễn biến về lượng của tội cố ý gây thương tích hoặc
gây tổn hại cho sức khoẻ của người khác trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên giai đoạn
2007- 2011
Năm
2007
2008
2009
2010
2011

Tội CYGTT...
Số vụ
71= 100%
56 = 78,87%
111 = 156,33%
88=123,94%
99= 139,43%

Số bị cáo
105= 100%
94=89,52%
168 =160%
130=123,80%
163=155,23%

Tỷ lệ % (tăng hay giảm) so với
năm 2007 (năm gốc)
Số vụ
Số bị cáo
0,0%
0,0%
- 21,13%
- 10,48%
+ 56,33%
+ 60%
+ 23,94%
+23,8%
+ 39,43%
+ 55,23%

(Nguồn: Phòng thống kê tội phạm VKSND tỉnh Thái Nguyên)

Từ bảng số liệu trên chúng ta thấy: Số vụ và số người phạm tội cố ý gây
thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khoẻ của người khác hàng năm trên địa bàn
tỉnh Thái Nguyên có sự biến động theo xu hướng tăng là chủ yếu. Năm 2008 số vụ
và số người phạm tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khoẻ của
người khác giảm so với năm 2007 (số vụ giảm 21,13%, số người phạm tội giảm
10,48%). Tuy nhiên, từ năm 2009 đến 2011, số vụ và số người phạm tội cố ý gây
thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khoẻ của người khác lại tăng dần. Năm 2009,
số vụ tăng 56,33% và số người phạm tội tăng 60% so với năm 2007. Đây cũng là
tỷ lệ tăng cao nhất trong các năm sau năm 2007.
Biểu đồ 5 sẽ cho thấy rõ hơn xu hướng vận động của tội cố ý gây thương
tích hoặc gây tổn hại cho sức khoẻ của người khác trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên
từ năm 2007 đến năm 2011.

Biểu đồ 5: Diễn biến về lượng của tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại
cho sức khoẻ của người khác trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên từ năm 2007 đến năm
2011 về số vụ và số người phạm tội


15

180
160
140
120
100
80
60
40
20
0

160
156.33

155.23
139.43
123.94
123.8

100

Sè vô
CYGTT

89.52
78.87

Sè ng­êi
PT
CYGTT
2007

2008

2009

2010

2011

(Nguồn: Phòng thống kê tội phạm VKSND tỉnh Thái Nguyên)

Để đánh giá diễn biến về lượng của tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại
cho sức khoẻ của người khác trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên chúng ta cần so sánh
với diễn biến về lượng của tội phạm nói chung trên địa bàn.
Biểu đồ 6: Diễn biến về lượng số vụ phạm tội cố ý gây thương tích hoặc gây
tổn hại cho sức khỏe của người khác với số vụ phạm tội nói chung xét xử trong
giai đoạn 2007-2011 trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên
180
160
140
120
100

80
60
40
20
0

156.33

100

105.48

114.66

123.94
111.18

139.43
119.93

78.87

2007

2008

2009

2010

Sè vô
ph¹m téi
cè ý g©y
th­¬ng
tÝch
Sè vô
ph¹m téi
nãi chung

2011

(Nguồn: Phòng thống kê tội phạm VKSND tỉnh Thái Nguyên)

Nhìn vào biểu đồ trên, ta có thể thấy, diễn biến về lượng của tội cố ý gây
thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khoẻ của người khác và tội phạm nói chung
có những điểm tương đồng về xu hướng tăng, giảm. Năm 2009 số vụ và số người


16

phạm tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khoẻ của người khác có xu
hướng tăng so với năm 2007, 2008. Năm 2010 số vụ và số người phạm tội cố ý gây
thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khoẻ của người khác giảm và năm 2011 lại
có xu hướng tăng cũng như diễn biến của tôị phạm nói chung.
Biểu đồ 7: Diễn biến số người phạm tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn
hại cho sức khỏe của người khác với số người phạm tội nói chung xét xử trong giai
đoạn 2007-2011 trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên
180
160
140

120
100
80
60
40
20
0

160

100

2007

111.29
89.52

2008

123.96

2009

125.34
123.8

2010

155.23
138.45

Sè ng­êi
ph¹m téi cè
ý g©y
th­¬ng tÝch
Sè ng­êi
ph¹m téi
nãi chung
2011

(Nguồn: Phòng thống kê tội phạm VKSND tỉnh Thái Nguyên)
* Diễn biến về chất của tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức
khỏe của người khác trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên giai đoạn 2007- 2011
Để đánh giá diễn biến về chất (diễn biến bên trong) của tội này, tác giả
nghiên cứu 167 bản án với 265 bị cáo để đưa ra một số tiêu thức (tiêu chí) nhất
định:
 Theo độ tuổi của người phạm tội
Bảng số 8 : Thống kê diễn biến về số người phạm tội cố ý gây thương tích
hoặc gây tổn hại cho sức khoẻ của người khác trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên giai
đoạn 2007- 2011 theo độ tuổi


17

Năm
2007
2008
2009
2010
2011

Tổng

Chưa thành niên
0
9
17
15
18
59

Đã thành niên
39
51
48
33
35
206

(Nguồn: Nghiên cứu từ 167 bản án hình sự sơ thẩm)

Từ bảng số liệu trên chúng ta thấy, số người đã thành niên phạm tội giữ mức
độ ổn định qua các năm, số người chưa thành niên phạm tội từ năm 2007 đến năm
2008 tăng đột biến, và có xu hướng tiếp tục tăng trong những năm gần đây, độ tuổi
phạm tội ngày càng “trẻ hoá” cho chúng ta thấy được mức độ nghiêm trọng của
loại tội này.
Biểu đồ sau giúp chúng ta thấy rõ được nhận định trên:
Biểu đồ 8: Diễn biến về chất số người phạm tội cố ý gây thương tích hoặc
gây tổn hại cho sức khoẻ của người khác trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên giai đoạn
2007- 2011 theo độ tuổi

70
60

51

48
35

50
40

31
39

30
20

17

10
0

15

18

9
0
2007

2008

2009

2010

2011

(Nguồn: Nghiên cứu từ 167 bản án hình sự sơ thẩm)

 Theo đặc điểm nghề nghiệp của người phạm tội

§·
thµn
h
niªn
Ch­a
thµn
h
niªn


18

Bảng số 9: Thống kê diễn biến số người phạm tội cố ý gây thương tích hoặc
gây tổn hại cho sức khoẻ của người khác trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên giai đoạn
2007- 2011 theo nghề nghiệp
Năm

Không

nghề

2007
2008
2009
2010
2011
Tổng

3
5
0
4
3
15

Học
sinh,
sinh viên
0
8
10
8
13
39

Nông
nghiệp

Công chức

Các nghề
khác

9
15
22
13
16
75

0
0
2
1
0
3

20
36
34
21
22
133

(Nguồn: Nghiên cứu từ 167 bản án hình sự sơ thẩm)

Từ bảng số liệu trên chúng ta thấy, số người phạm tội không có nghề nghiệp,
công chức và các nghề khác có diễn biến không quá phức tạp, còn số người phạm
tội là học sinh, sinh viên và người làm nông nghiệp có xu hướng tăng trong những

năm gần đây. Dưới đây là biểu đồ về diễn biến bên trong của hai loại đối tượng
phạm tội có diễn biến phức tạp. Đó là phạm tội là học sinh, sinh viên và người làm
nông nghiệp.
Biểu đồ 9: Diễn biến về chất số người phạm tội cố ý gây thương tích hoặc
gây tổn hại cho sức khoẻ của người khác là học sinh, sinh viên trên địa bàn tỉnh
Thái Nguyên giai đoạn 2007- 2011
14

13

12
10

10

8

8

8

Sè ng­êi
ph¹m téi lµ
häc sinh,
sinh viªn

6
4
2
0

0
2007

2008

2009

2010

2011


19

(Nguồn: Nghiên cứu từ 167 bản án hình sự sơ thẩm)

Biểu đồ 10: Diễn biến về chất số người phạm tội cố ý gây thương tích hoặc
gây tổn hại cho sức khoẻ của người khác làm nghề nông nghiệp trên địa bàn tỉnh
Thái Nguyên giai đoạn 2007- 2011
25
22
20
15

16

15

2007

2008
2009
2010
2011

13
10

9

5
0
2007

2008

2009

2010

2011

(Nguồn: Nghiên cứu từ 167 bản án hình sự sơ thẩm)

 Theo đặc điểm giới tính của người phạm tội
Bảng số 10: Thống kê diễn biến số người phạm tội cố ý gây thương tích
hoặc gây tổn hại cho sức khoẻ của người khác theo giới tính trên địa bàn tỉnh Thái
Nguyên giai đoạn 2007- 2011
Năm
2007

2008
2009
2010
2011
Tổng

Nam
38
41
39
54
49
221

Nữ
2
9
12
8
13
44

(Nguồn: Nghiên cứu từ 167 bản án hình sự sơ thẩm)

Từ bảng số liệu trên chúng ta thấy, số nam giới phạm tội cố ý gây thương
tích hoặc gây tổn hại cho sức khoẻ của người khác trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên
tương đối ổn định qua các năm, số nữ giới phạm tội này từ năm 2007 đến năm
2008 tăng đột biến và tiếp tục có xu hướng tăng trong những năm gần đây.

20

Nhận định trên được thể hiện qua biểu đồ sau:
Biểu đồ 11: Diễn biến về chất số người phạm tội cố ý gây thương tích hoặc
gây tổn hại cho sức khoẻ của người khác theo giới tính trên địa bàn tỉnh Thái
Nguyên giai đoạn 2007- 2011
60
54

50
40

49
38

41

39
Sè ng­êi
PT lµ nam

30
20
10
0

9

13

12

Sè ng­êi
PT lµ n÷

8

2
2007

2008

2009

2010

2011

(Nguồn: Nghiên cứu từ 167 bản án hình sự sơ thẩm)

1.2 Cơ cấu và tính chất của tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức
khoẻ của người khác trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên giai đoạn 2007- 2011
Cơ cấu, tính chất của tội phạm thể hiện đặc điểm bên trong của tội phạm,
hay còn gọi là thực trạng về chất của tội phạm.
Nghiên cứu về cơ cấu của tội phạm là nghiên cứu về tỉ trọng, mối quan hệ
giữa nhân tố bộ phận và tổng thể của tình hình tội phạm trong khoảng thời gian
nhất định và trên địa bàn nhất định để từ đó làm rõ tính chất của loại tội phạm đó.
Việc phân tích cơ cấu để thấy được tính chất của tội cố ý gây thương tích
hoặc gây tổn hại cho sức khoẻ của người khác trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên giai
đoạn 2007- 2011 được tác giả thực hiện thông qua việc nghiên cứu 167 bản án, 265

bị cáo được chọn ngẫu nhiên.