Quản lý không gian kiến trúc cảnh quan khu đô thị thương mại, du lịch sinh thái phường đại yên, thành phố hạ long (tt)

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

BỘ XÂY DỰNG

TRƯỜNG ĐẠI HỌC KIẾN TRÚC HÀ NỘI

TRƯƠNG QUANG NGHĨA

QUẢN LÝ KHÔNG GIAN KIẾN TRÚC CẢNH
QUAN KHU ĐÔ THỊ THƯƠNG MẠI, DU LỊCH
SINH THÁI PHƯỜNG ĐẠI YÊN – TP. HẠ LONG
(NGHIÊN CỨU ÁP DỤNG CHO KHU BIỆT THỰ THUỘC KHU
ĐÔ THỊ THƯƠNG MAI, DU LỊCH SINH THÁI PHƯỜNG ĐẠI YÊN)

LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ ĐÔ THỊ VÀ CÔNG TRÌNH

Hà Nội - 2017


BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

BỘ XÂY DỰNG

TRƯỜNG ĐẠI HỌC KIẾN TRÚC HÀ NỘI

TRƯƠNG QUANG NGHĨA
KHOÁ 2015-2017

TÊN ĐỀ TÀI

QUẢN LÝ KHÔNG GIAN KIẾN TRÚC CẢNH

QUAN KHU ĐÔ THỊ THƯƠNG MẠI, DU LỊCH
SINH THÁI PHƯỜNG ĐẠI YÊN – TP. HẠ LONG
(NGHIÊN CỨU ÁP DỤNG CHO KHU BIỆT THỰ THUỘC
KHU ĐÔ THỊ THƯƠNG MAI, DU LỊCH SINH THÁI PHƯỜNG
ĐẠI YÊN)

Chuyên ngành: Quản lý đô thị & Công trình
Mã số: 60.58.01.06

LUẬN VĂN THẠC SỸ QUẢN LÝ ĐÔ THỊ VÀ CÔNG TRÌNH

NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC:
PGS.TS. PHẠM TRỌNG THUẬT
XÁC NHẬN
CỦA HỘI ĐỒNG CHẤM LUẬN VĂN

Hà Nội - 2017


LỜI CẢM ƠN

Lời đầu tiên tôi xin trân thành gửi lời cảm ơn đến Ban giám hiệu trường
Đại học Kiến trúc Hà Nội, đặc biệt là các thầy cô trong Khoa Sau đại học, Khoa
Quản lý đô thị và các thầy cô trong trường đã tận tình hướng dẫn và tạo điều
kiện, giúp đỡ tôi trong quá trình học tập.
Tôi cũng xin bầy tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến thầy giáo hướng dẫn khoa học
PGS.TS. Phạm Trọng Thuật đã tận tình hướng dẫn tôi trong suốt quá trìnhthực
hiện và hoàn thành tốt Luận văn này.
Và tôi xin trân thành cảm ơn các Phòng, Ban chuyên môn của thành phố Hạ
Long, Sở Xây Dựng tỉnh Quảng Ninh đã nhiệt tình cung cấp những tài liệu thông

tin và tham gia cho tôi những ý kiến quý báu để tôi hoàn thành Luận văn này.
Cuối cùng tôi xin trân thành cảm ơn gia đình, bạn bè đồng nghiệp đã quan
tâm, động viên giúp đỡ tôi trong suốt quá trình học tập và nghiên cứu.
Mặc dù tôi cũng đã cố gắng trong quá trình thực hiện xong do thời gian có
hạn nên Luận văn không tránh khỏi những hạn chế và thiếu sót, kính mong nhận
được sự đóng góp của quý thầy cô và các bạn để những giải pháp, kiến nghị, đề
xuất trong luận văn có thể được áp dụng ngoài thực tiễn đạt kết quả cao./.
Tác giả luận văn

Trương Quang Nghĩa


LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan Luận văn thạc sĩ này là công trình nghiên cứu khoa học
độc lập của tôi. Các số liệu khoa học, kết quả nghiên cứu của Luận văn là trung
thực và có nguồn gốc rõ ràng.
Tác giả luận văn

Trương Quang Nghĩa


MỤC LỤC

LỜI CẢM ƠN
LỜI CAM ĐOAN
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
DANH MỤC HÌNH ẢNH MINH HỌA
MỞ ĐẦU
* Lý do chọn đề tài ............................................................................................ 1

* Mục đích nghiên cứu ...................................................................................... 3
* Phương pháp nghiên cứu ............................................................................... 4
* Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài ...................................................... 4
* Các khái niệm cơ bản ..................................................................................... 5
* Cấu trúc luận văn ........................................................................................... 7
NỘI DUNG
CHƯƠNG 1: THỰC TRẠNG CÔNG TÁC QUẢN LÝ KHÔNG GIAN
KIẾN TRÚC CẢNH QUAN KHU ĐÔ THỊ THƯƠNG MẠI, DU LỊCH
SINH THÁI PHƯỜNG ĐẠI YÊN THÀNH PHỐ HẠ LONG. ....................... 8
1.1. Giới thiệu chung về khu vực nghiên cứu ................................................... 8
1.1.1. Giới thiệu về thành phố Hạ Long ........................................................... 8
1.1.2. Giới thiệu về khu đô thị thương mại, du lịch sinh thái phường Đại
Yên, thành phố Hạ Long ................................................................................... 17
1.1.3. Giới thiệu về khu biệt thự thuộc dự án khu đô thị thương mại, du
lịch sinh thái phường Đại Yên, thành phố Hạ Long. .......................................... 17
1.2. Thực trạng kiến trúc cảnh quan và công tác quản lý kiến trúc cảnh


quan tại các khu đô thị thuộc thành phố Hạ Long. ....................................... 18
1.2.1. Thực trạng kiến trúc cảnh quan............................................................ 18
1.2.2. Thực trạng công tác lập quy hoạch và quản lý kiến trúc cảnh quan
các khu đô thị mới tại thành phố Hạ Long ......................................................... 23
1.3. Thực trạng kiến trúc cảnh quan và công tác quản lý kiến trúc cảnh
quan tại khu biệt thự phường Đại Yên thành phố Hạ Long. ........................ 25
1.3.1. Thực trạng kiến trúc cảnh quan............................................................ 25
1.3.2. Thực trạng công tác quản lý kiến trúc cảnh quan tại khu biệt thự
phường Đại Yên, thành phố Hạ Long. ............................................................... 27
1.4. Ưu nhược điểm và các vấn đề cần giải quyết .......................................... 29
1.4.1. Kết quả đạt được.................................................................................. 29
1.4.2. Những mặt hạn chế còn tồn tại ............................................................ 30

1.4.3. Nguyên nhân của hạn chế, yếu kém ..................................................... 31
1.4.4. Một số bài học kinh nghiệm được rút ra .............................................. 31
CHƯƠNG 2: CỞ SỞ KHOA HỌC CHO VIỆC QUẢN LÝ KHÔNG
GIAN KIẾN TRÚC CẢNH QUAN ................................................................ 32
2.1. Các khái niệm và nguyên tắc về quản lý không gian kiến trúc cảnh quan.... 32
2.1.1. Khái niệm về quản lý đô thị và các công cụ để quản lý đô thị .............. 32
2.1.2. Khái niệm về kiến trúc – cảnh quan ..................................................... 34
2.1.3. Khái niệm quản lý không gian kiến trúc cảnh quan ............................. 34
2.1.4. Các yếu tố tạo thành kiến trúc cảnh quan ............................................. 35
2.1.5. Nguyên tắc trong công tác quản lý không gian, kiến trúc, cảnh quan
đô thị ................................................................................................................. 39
2.1.6. Các quy định đối với không gian, kiến trúc, cảnh quan đô thị .............. 40


2.1.7. Quy định đối với các nhóm đối tượng tại các khu vực nghiên cứu ....... 41
2.1.8. Về phát triển bền vững ........................................................................ 43
2.2. Cơ sở pháp lý để quản lý không gian kiến trúc cảnh quan khu đô
thị thương mại, du lịch sinh thái phường Đại Yên, thành phố Hạ Long...... 45
2.3. Quy hoạch chi tiết khu biệt thuộc dự án Khu đô thị thương mại, du
lịch sinh thái tại phường Đại Yên, thành phố Hạ Long ................................ 47
2.4. Các yếu tố có tác động đến kiến trúc cảnh quan khu biệt thự thuộc
dự án Khu đô thị thương mại, du lịch sinh thái tại phường Đại Yên,
thành phố Hạ Long ......................................................................................... 51
2.4.1. Yếu tố tự nhiên .................................................................................... 51
2.4.2. Yếu tố văn hóa – xã hội ....................................................................... 52
2.4.3. Kinh tế và tiềm năng kinh tế ................................................................ 55
2.4.4. Yếu tố con người ................................................................................. 56
2.4.5 Công trình kiến trúc và hạ tầng trong đô thị .......................................... 56
2.5. Các yếu tố tác động đến quản lý kiến trúc cảnh quan khu biệt thự
thuộc dự án Khu đô thị thương mại, du lịch sinh thái phường Đại Yên,

thành phố Hạ Long ......................................................................................... 58
2.5.1. Quy hoạch và quy chế quản lý kiến trúc cảnh quan ............................. 58
2.5.2. Các đặc trưng để quản lý kiến trúc cảnh quan của khu vực. ................. 58
2.5.3. Cơ chế quản lý, khai thác và sử dụng................................................... 59
2.5.4. Vai trò của cộng đồng.......................................................................... 59
2.6. Kinh nghiệm thực tiễn về công tác quản lý kiến trúc cảnh quan các
khu đô thị của một số nước trên thế giới và ở Việt Nam............................... 60
2.6.1. Kinh nghiệm ở Việt Nam..................................................................... 60


2.6.2. Kinh nghiệm nước ngoài ..................................................................... 63
CHƯƠNG 3: GIẢI PHÁP QUẢN LÝ KHÔNG GIAN KIẾN TRÚC
CẢNH QUAN KHU BIỆT THỰ THUỘC DỰ ÁN KHU ĐÔ THỊ
THƯƠNG MẠI, DU LỊCH VÀ DỊCH VỤ PHƯỜNG ĐẠI YÊN,
THÀNH PHỐ HẠ LONG ............................................................................... 65
3.1. Các nguyên tắc và mục tiêu của giải pháp quản lý không gian kiến
trúc cảnh quan................................................................................................. 65
3.1.1. Nguyên tắc .......................................................................................... 65
3.1.2. Các mục tiêu chính của giải pháp ........................................................ 66
3.2. Xác định những nhóm đối tượng kiến trúc tại khu biệt thực thuộc
dự án khu đô thị thương mại, du lịch và dịch vụ phường Đại Yên,
thành phố Hạ Long ......................................................................................... 67
3.2.1. Đối tượng 1: Các công trình đặc biệt ................................................... 67
3.2.2. Đối tượng 2: Nhóm các công trình công cộng...................................... 68
3.2.3. Đối tượng 3: Nhóm các công trình nhà ở ............................................. 68
3.2.4. Đối tượng 4: Không gian mở của đô thị ............................................... 69
3.3. Đề xuất giải pháp quản lý chung cho các đối tượng trên ....................... 69
3.3.1. Nhóm công trình đặc biệt .................................................................... 69
3.3.2. Nhóm các công trình công cộng .......................................................... 71
3.3.3. Nhóm các công trình nhà ở .................................................................. 72

3.3.4. Nhóm đối tượng tại không gian mở của đô thị ..................................... 72
3.4. Đề xuất quy định quản lý kiến trúc cảnh quan cụ thể cho khu vực
nghiên cứu ....................................................................................................... 73
3.4.1. Quy định quản lý đối với công trình kiến trúc...................................... 73
3.4.2. Quy định quản lý đối với khu vực cảnh quan cây xanh, quảng trường. ........ 79


3.4.3. Các công trình tiện ích đường phố, kiến trúc nhỏ, trang thiết bị đô thị ......... 80
3.5. Định hướng quy chế quản lý cơ bản cho công tác quản lý không
gian kiến trúc cảnh quan tại khu biệt thự thuộc dự án khu đô thị
thương mại, du lịch và dịch vụ phường Đại Yên, thành phố Hạ Long ........ 83
3.5.1. Đối với dự án công trình, cụm công trình cao tầng .............................. 84
3.5.2. Công trình cao tầng chuyển đổi chức năng từ đất thấp tầng ................. 85
3.5.3. Quản lý hệ số sử dụng đất .................................................................... 85
KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
1. Kết luận ......................................................................................................... 87
2. Kiến nghị....................................................................................................... 88
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO


DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
Chữ viết tắt

T ên đầy đủ

BQLDA

Ban quản lý dự án

CĐT

Chủ đầu tư

ĐVTV

Đơn vị tư vấn

CTXD

Công trình xây dựng

DA

Dự án

DN

Doanh nghiệp

GPMB

Giải phóng mặt bằng

HĐ

Hợp đồng

KTXH

Kinh tế xã hội

NN

Nhà nước

QLDA

Quản lý dự án

TVTK

Tư vấn thiết kế

UBND

Ủy ban nhân dân


DANH MỤC HÌNH ẢNH MINH HỌA
Số hiệu
hình

Tên hình

Trang

Hình 1.1

Vị trí thành phố Hạ Long trong liên hệ vùng tỉnh
Quảng Ninh

9

Hình 1.2

Sơ đồ đánh giá địa hình, địa mạo thành phố Hạ Long

10

Hình 1.3

Hình ảnh về địa hình và cảnh quan thành phố Hạ
Long

11

Hình 1.4

Sơ đồ đánh giá khí hậu thủy văn thành phố Hạ Long

13

Hình 1.5.

Thành phố Hạ Long trong chiến lược phát triển KTXH

16

Hình 1.6

Công trình Khách sạn Mường Thanh Quảng Ninh

19

Hình 1.7

Các công trình cao tầng tại phường Bãi Cháy, TP Hạ
Long

19

Hình 1.8

Công trình Chung cư New Life Tower thuộc khu đô thị
mới Cái Dăm

20

Hình 1.9

Khu nhà liên kế thuộc khu đô thị Cienco 5, TP Hạ
Long

21

Hình 1.10

Cảnh quan khu đô thị Cienco 5, TP Hạ Long

21

Hình 1.11

Cảnh quan khu dân cư phường Hà Tu, TP Hạ Long

22

Hình 1.12

Hiện trạng nhà ở thấp tầng khu đô thị phường Đại
Yên, TP Hạ Long

26

Hình 1.13

Hiện trạng cảnh quan khu đô thị phường Đại Yên, TP
Hạ Long

27


Hình 2.1

Hát Then- một nét văn hoá đặc trưng của người dân
tộc Tày ở huyện Bình Liêu

53

Hình 3.1

Hệ thống xe bus điện tại một khu đô thị

81

Hình 3.2

Nhà vệ sinh công cộng

82

Hình 3.3

Hệ thống máy rút tiền tự động

82

Hình 3.4

Khu công viên công cộng

83


1

MỞ ĐẦU
* Lý do chọn đề tài:
Có thể nói, trong khoảng mười năm trở lại đây, tỉnh Quảng Ninh nói
chung và thành phố Hạ Long nói riêng đã có những bước chuyển mình rõ

rệt.Với mục tiêu xây dựng và phát triển thành phố Hạ Long trở thành thành
phố trung tâm du lịch Quốc gia - Quốc tế, ngang tầm với các nước trong khu
vực châu Á, lấy trung tâm dịch vụ thương mại làm động lực phát triển kinh tế
- xã hội của tỉnh và vùng kinh tế trọng điểm Bắc Bộ. Ngoài ra, với mục đích
phát triển kinh tế xanh (sinh thái ven biển) gắn với việc bảo tồn, tôn tạo và
phát huy giá trị Di sản - Kỳ quan thiên nhiên Thế giới Vịnh Hạ Long, tỉnh
Quảng Ninh hiện nay đã và đang rà soát tổng thể lại toàn bộ các quy hoạch và
thực hiện việc lập mới, điều chỉnh các quy hoạch, trong đó đặc biệt quan tâm
đến việc bảo vệ không gian kiến trúc cảnh quan khu vực ven biển, tao dựng
cảnh quan đô thị đặc trưng, hài hòa với cảnh quan thiên nhiên thế giới Vịnh
Hạ Long.
Do có vị trí thuận lợi giao lưu kinh tế mà trong những năm qua thành
phố Hạ Long là một trong những đô thị có nền kinh tế phát triển, các khu đô
thị, cơ sở hạ tầng kỹ thuật và hạ tầng xã hội được đầu tư, nâng cấp mạnh. Khu
đô thị phường Đại Yên, thành phố Hạ Long là một trong những khu đô thị
cửa ngõ được chú trọng phát triển, tuy nhiên cùng với sự phát triển nhanh đó
là những vấn đề bất cập như:
Các khu nhà ở đã tồn tại từ lâu, đa phần là nhà cấp 4, 1 tầng, mang tính
làng xã, nay các hộ dân xây dựng tự phát, manh mún nên hình thức kiến trúc
không đóng góp nhiều cho cảnh quan chung. Những khu ở vị trí thuận lợi gắn
với các đường giao thông nên đã có việc mua bán, chuyển nhượng tùy tiện
đặc biệt việc xây dựng tự phát với tốc độ chóng mặt gây ảnh hưởng không


2
nhỏ tới việc thực hiện theo quy hoạch sau này. Tại các khu vực làng xóm hiện
có, nhà ở đa phần xây dựng tự phát, không xin phép xây dựng hoặc xây dựng
sai phép nên làm xấu cảnh quan chung. Đặc biệt, hòa với nhịp điệu đô thị hóa,
với tính chất ban đầu là nhà ở làng xóm với diện tích rộng (trên 200m2) nhiều
hộ gia đình chuyển nhượng đất một phần, lấy tiền xây nhà trên phần đất còn

lại, trong khi đó hệ thống hạ tầng kỹ thuật và hạ tầng xã hội trong khu vực
không theo kịp sự chuyển mình của đô thị nên dẫn tới tình trạng quá tải của
các hệ thống phục vụ gây lên sự mất cân đối chung. Về không gian, kiến trúc,
cảnh quan: Trong khu vực nghiên cứu hiện tại chưa có các công trình kiến
trúc tiêu biểu tạo điểm nhấn cho khu đô thị phường Đại Yên thành phố Hạ
Long, các công trình công cộng, cơ quan, nhà ở ....hiện đang xuống cấp mặc
dù đã được cải tạo sửa chữa, xong chưa đáp ứng được các yêu cầu khi khu
vực này trở thành khu đô thị cửa ngõ của thành phố Hạ Long.
Không gian kiến trúc cảnh quan vẫn chưa hoàn thiện, cây xanh mặt nước
chưa được quan tâm, đặc biệt là hệ thống kênh mương. Các tiện ích đô thị đã
được quan tâm như gần tuyến đường quốc lộ18 nhưng từng đó vẫn chưa đảm
bảo cho một khu đô thị thương mại, du lịch sinh thái tại phường Đại Yên,
thành phố Hạ Long trong tương lai.
Sự phát triển quá nóng dẫn đến sự lộn xộn và thiếu kiểm soát của chính
quyền sở tại và cộng đồng sinh sống trong các khu đô thị. Người dân thiếu tự
giác trong việc chấp hành các quy định xây dựng, quy định thiết kế kiến trúc
cảnh quan của nhà nước và của đô thị. Cùng với sự thay đổi diện mạo kiến
trúc đô thị là sự phát triển các loại hình dịch vụ thuộc thành phần kinh tế
không chính quy, gây ra nhiều vấn đề về quản lý đô thị vệ sinh môi trường,
mỹ quan đô thị, an toàn giao thông và trật tự an ninh. Bộ mặt đô thị đặc biệt là
kiến trúc cảnh quan bị ảnh hưởng xấu . Các cấp chính quyền giải quyết riêng
lẻ, chưa đồng bộ và thiếu kiên quyết. Đặc biệt sự tham gia của cộng đồng còn


3
ít và chưa có hiệu quả cao, chưa có huy động nguồn lực của cộng đồng trong
việc quản lý kiến trúc cảnh quan đô thị.
Vì vậy công tác quản lý kiến trúc, cảnh quan cần được quan tâm và đổi
mới đặc biệt là quan tâm đến sự tham gia của cộng đồng. Cần phải có cái nhìn
sâu hơn, cụ thể hơn về cộng đồng dân cư đô thị để đưa ra những giải pháp

hiệu quả trong công cuộc xây dựng đô thị văn minh giàu đẹp.
Việc nghiên cứu thực hiên đề tài: "Quản lý không gian kiến trúc cảnh
quan khu đô thị thương mại, du lịch sinh thái phường Đại Yên, thành
phố Hạ Long" góp phần hoàn thiện kiến trúc cảnh quan của dự án tuân thủ
theo yêu cầu quy hoạch được phê duyệt và tạo bộ mặt kiến trúc khang trang,
hiện đại. Đồng thời giúp chủ đầu tư hoàn thiện trong công tác quản lý dự án
khu đô thị thương mại, du lịch sinh thái phường Đại Yên, thành phố Hạ Long.
* Mục đích nghiên cứu:
- Mục đích nghiên cứu của luận văn là nghiên cứu, đánh giá thực trạng
công tác quản lý không gian kiến trúc cảnh quan của thành phố Hạ Long;
nghiên cứu cơ sở khoa học và thực tiễn quản lý không gian kiến trúc cảnh
quan các khu đô thị ở Việt Nam và thành phố Hạ Long và đề xuất các giải
pháp quản lý không gian kiến trúc cảnh quan khu đô thị thương mại, du lịch
sinh thái phường Đại Yên, thành phố Hạ Long.
- Đối tượng và phạm vi nghiên cứu:
+ Đối tượng: Đối tượng nghiên cứu của luận văn là các giải pháp quản lý
không gian kiến trúc cảnh quan khu đô thị thương mại, du lịch sinh thái
phường Đại Yên, thành phố Hạ Long.


4
+ Phạm vi: Khu biệt thự có diện tích 257, 987 m2 thuộc dự án khu đô thị
thương mại, du lịch sinh thái phường Đại Yên, thành phố Hạ Long. Vị trí tại
khu đồi phía Bắc Trạm cân tại phường Đại Yên.
- Thời gian: Đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050.
* Phương pháp nghiên cứu:
- Phương pháp thu thập thông tin, khảo sát điều tra, tổng hợp, phân tích
đánh giá thực trạng.
- Phương pháp phân tích tổng hợp: Phân chia đối tượng nghiên cứu
thành những bộ phận, những mặt, những yếu tố cấu thành giản đơn để nghiên

cứu, phát triển ra thành từng thuộc tính và bản chất của từng yếu tố đó, và từ
đó giúp chúng ta hiểu được đối tượng nghiên cứu một cách mạch lạc hơn,
hiểu được cái chung phức tạp từ những yếu tố bộ phận ấy sau đó tổng hợp lại
quá trình ngược với quá trình phân tích để tìm ra cái chung và khái quát.
- Phương pháp nghiên cứu thực nghiệm: Tạo ra kiến thức mới và được
chứng minh bởi dữ liệu trực tiếp hoặc gián tiếp.
- Phương pháp cộng đồng: Lấy ý kiến từ cộng đồng nhằm đảm bảo cho
những người chịu ảnh hưởng của dự án được tham gia vào việc quyết định dự án.
* Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài:
- Ý nghĩa khoa học: Xây dựng cơ sở khoa học, làm rõ một số vấn đề tồn
tại, bất cập cần giải quyết và nêu những quy định mới nhất của nhà nước
trong công tác quản lý không gian kiến trúc cảnh quan tại các đô thị địa bàn
tỉnh Quảng Ninh.
- Ý nghĩa thực tiễn: Giải quyết các vấn đề khó khăn, vướng mắc, đề xuất
các giải pháp quản lý không gian kiến trúc cảnh quan khu đô thị thương mại,
du lịch sinh thái phường Đại Yên, thành phố Hạ Long.


5
* Các khái niệm cơ bản:
- Cảnh quan: Tùy theo mỗi ngành có một cách quan niệm khác nhau về
cảnh quan. Theo các nhà kiến trúc cảnh quan: Phong cảnh là một không gian
hạn chế, mở ra những điểm nhất định. Đó là những thành phần thiên nhiên và
nhân tạo mang đến cho con người những cảm xúc có thể khác nhau, nhưng
tạo nên một biểu tượng thống nhất về đặc điểm thiên nhiên chung của địa
phương. Con người chịu tác động của môi trường cảnh quan thông qua tất cả
các giác quan (Chủ yếu là thị giác). Môi trường này được hình thành do hệ
quả tác động tương hỗ của các thành phần cảnh quan. Hệ thống mối quan hệ
này đã tạo nên nét đặc trưng cho mỗi vùng với kiểu cảnh quan khác nhau. Tùy
theo cách phân loại mà ta có các loại cảnh quan như: Cảnh quan đô thị, cảnh

quan nông thôn hay cảnh quan biển, cảnh quan núi, đồng bằng [3].
- Kiến trúc cảnh quan: Là hoạt động định hướng của con người tác động
vào môi trường nhân tạo để làm cân bằng mối quan hệ qua lại giữa các yếu tố
thiên nhiên và nhân tạo, tạo nên sự tổng hòa giữa chúng. Kiến trúc cảnh quan
là một môn khoa học tổng hợp, liên quan đến nhiều lĩnh vực chuyên ngành
khác nhau (Quy hoạch không gian, quy hoạch hạ tầng kỹ thuật , kiến trúc
công trình, điêu khắc hội họa) nhằm đáp ứng các yêu cầu về công năng, thẩm
mỹ, môi trường của con người [3].
- “Sự tham gia của cộng đồng” là quá trình trong đó các nhóm dân cư của
cộng đồng tác động vào quá trình quy hoạch, thực hiện, quản lý sử dụng hoặc
duy trì một dịch vụ, trang thiết bị hay phạm vi hoạt động. Các hoạt động cá nhân
không có tổ chức sẽ không được coi là sự tham gia của cộng đồng [3].
- Khu đô thị là khu xây dựng tập trung phát triển hoàn chỉnh, đồng bộ kết
cấu hạ tầng kỹ thuật, nhà ở và các công trình khác để sử dụng vào mục đích
kinh doanh hoặc không kinh doanh, được bố trí gắn với một đô thị hiện có
hoặc với một đô thị mới đang hình thành, có ranh giới chức năng xác định,


6
phù hợp với quy hoạch xây dựng đô thị được cơ quan nhà nước có thẩm
quyền phê duyệt [20].
- Kiến trúc đô thị là tổ hợp các vật thể trong đô thị, bao gồm các công
trình kiến trúc, kỹ thuật, nghệ thuật, quảng cáo mà sự tồn tại, hình ảnh, kiểu
dáng của chúng chi phối hoặc ảnh hưởng trực tiếp đến cảnh quan đô thị [20].
- Không gian đô thị là không gian bao gồm các vật thể kiến trúc đô thị, cây
xanh, mặt nước trong đô thị có ảnh hưởng trực tiếp đến cảnh quan đô thị [20].
- Cảnh quan đô thị là không gian cụ thể có nhiều hướng quan sát ở trong
đô thị như không gian trước tổ hợp kiến trúc, quảng trường, đường phố, vỉa
hè, đường đi bộ, công viên, thảm thực vật, vườn cây, vườn hoa, đồi, núi, gò
đất, đảo, cù lao, dải đất ven biển, mặt hồ, mặt sông, kênh rạch trong đô thị và

không gian sử dụng chung thuộc đô thị [18].
- Phân loại kiến trúc cảnh quan [18]
Theo chức năng sử dụng:
+ Kiến trúc cảnh quan khu ở (Khu lưu trú, khu cây xanh sân vườn,
đường phố)
+ Kiến trúc cảnh quan khu công cộng
+ Kiến trúc cảnh quan khu sản xuất
+ Kiến trúc cảnh quan khu dịch vụ,vui chơi, giải trí
Theo thành phần tạo cảnh quan:
+ Công trình kiến trúc
+ Mặt đất
+ Mặt nước
+ Cây xanh


7
* Cấu trúc luận văn:
Ngoài phần Mở đầu, phần Kết luận và Kiến nghị, phần Phụ lục; luận văn
gồm 3 chương:
- Chương 1. Thực trạng quản lý không gian kiến trúc cảnh quan khu đô
thị thương mại, du lịch sinh thái phường Đại Yên, thành phố Hạ Long.
- Chương 2. Cơ sở khoa học cho việc nghiên cứu quản lý không gian
kiến trúc cảnh quan khu đô thị thương mại, du lịch sinh thái phường Đại Yên,
thành phố Hạ Long.
- Chương 3. Giải pháp trong quản lý không gian kiến trúc cảnh quan khu
đô thị thương mại, du lịch sinh thái phường Đại Yên, thành phố Hạ Long.


THÔNG BÁO
Để xem được phần chính văn của tài liệu này, vui

lòng liên hệ với Trung Tâm Thông tin Thư viện
– Trường Đại học Kiến trúc Hà Nội.
Địa chỉ: T.13 – Nhà H – Trường Đại học Kiến trúc Hà Nội
Đ/c: Km 10 – Nguyễn Trãi – Thanh Xuân Hà Nội.
Email:

TRUNG TÂM THÔNG TIN THƯ VIỆN


87

KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
1. Kết luận
Phát triển khu đô thị mới hiện nay là một xu hướng mới để phát triển đô
thị. Việc nghiên cứu quản lý không gian kiến trúc cảnh quan tại các khu đô thị
mới vẫn là một vấn đề khoa học phức tạp và liên quan nhiều khía cạnh trong xã
hội. Do đó trong phạm vi nghiên cứu của một đề tài luận văn thạc sĩ, tác giả chỉ
nghiên cứu tổng hợp, phân tích hiện trạng, tiềm năng và nguyên nhân gây ra
những vấn đề bất cập còn tồn tại trong việc phát triển đô thị, từ đó đề xuất giải
pháp mang tính định hướng nhằm từng bước phát triển công tác tổ chức, quản
lý. Luận văn đã thực hiện nghiên cứu một số vấn đề sau:
Qua phân tích nghiên cứu về đặc trưng các khu vực nghiên cứu, luận văn
đưa các đề xuất về quản lý không gian kiến trúc cảnh quan, bổ sung các giải
pháp quản lý quy hoạch cho khu biệt thự thuộc khu đô thị thương mại, du lịch và
dịch vụ phường Đại Yên, thành phố Hạ Long với định hướng phát triển hình
thành các khu trung tâm vệ tinh trong tương lai, và ứng dụng cho các khu đô thị
mới tương tự khác.
Nghiên cứu chọn lọc các lý luận khoa học về tổ chức không gian kiến trúc
cảnh quan và các bài học thực tiễn quý giá trong việc quản lý.
Luận văn hình thành trên cơ sở đưa ra các định hướng để quản lý các công

trình kiến trúc, cảnh quan trên khu vực nghiên cứu, nhằm tạo mỹ quan cho khu
vực ứng với tầm cỡ của một khu trung tâm trong tương lai, khuyến khích sự phát
triển trên cơ sở phát triển bền vững phù hợp với định hướng phát triển chung của
thành phố Hạ Long:
- Khai thác các giá trị sử dụng đất, các giá trị vật thể lẫn phi vật thể đặc
trưng cho từng khu vực.
- Quản lý cụ thể vấn đề sử dụng đất cho các đối tượng trong khu vực, tạo ra


88
không gian mở, mảng xanh, tầm nhìn cho đô thị vừa hiện đại mà hài hòa với
cuộc sống hiện nay, đảm bảo cho một đô thị phát triển bền vững.
2. Kiến nghị
Các cơ quan chức năng cần nhanh chóng hoàn thành thiết kế đô thị và quy
chế quản lý không gian kiến trúc cảnh quan cho khu đô thị trên cơ sở định
hướng của luận văn đề ra tại các khu vực có xu hướng tập trung phát triển cao.
Trong quy trình thực hiện các công tác định hướng quản lý cho không gian
kiến trúc cảnh quan, luận văn vẫn chưa nghiên cứu sâu các vấn đề liên quan đến
giai đoạn thực thi của công tác, mà đây cũng là công tác hết sức quan trọng
trong khâu quản lý. Do vậy thành phố cần chỉ đạo các cơ quan như Sở Xây
dựng, các đơn vị thanh tra xây dựng, Ủy ban nhân dân các quận huyện, ban quản
lý khu đô thị….cùng nhau phối hợp đề xuất giải pháp quản lý nhằm đảm bảo
tính khả thi của dự án.
Các đơn vị chịu trách nhiệm quản lý cần linh hoạt vận dụng các cơ sở pháp
lý đã có hiện nay trong công tác quản lý, và tổ chức đầu tư, cấp phép xây dựng.
Căn cứ các điều khoản linh hoạt của quy định quản lý cần khuyến khích các
phương án cải tạo hoặc xây dựng mới tham gia góp phần cải tạo đô thị, thu hút
đầu tư hoàn thiện các hệ thống cơ sở hạ tầng đô thị, tránh tác động tiêu cực đến
hệ thống hạ tầng - môi trường đô thị bằng các chính sách khác nhau tùy theo
từng trường hợp.

Ngoài ra cũng kiến nghị cung cấp chính xác và công bố rộng rãi các thông
tin về định hướng và cơ chế quản lý
Rất cần có một đồ án quy hoạch nghiên cứu chuyên đề về định hướng phát
triển cho khu đô thị mới trong thành phố, định hướng khai thác các tiềm năng về
sử dụng đất, phát triển về kiến trúc cảnh quan, hạ tầng, kinh tế, xã hội. Kiến nghị
trong thời gian tới thành phố cho phép các dơn vị có liên quan tổ chức triển khai.


DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
Tài liệu tiếng Việt:
1. Nguyễn Thế Bá (2004), “Quy hoạch xây dựng phát triển đô thị”, NXB
Xây dựng.
2. Nguyễn Đình Bồng & Đỗ Hậu (2005), “Quản lý đất đai và bất động sản
đô thị”, Trường Đại học Kiến trúc Hà Nội.
3. Hàn Tất Ngạn (2012), “Kiến trúc cảnh quan”, Nhà xuất bản Xây Dựng,
Hà Nội.
4. Bộ Xây dựng (2010) Thông tư số 19/2010/TT-BXD ngày 22/10/2010
hướng dẫn lập quy chế quản lý quy hoạch, kiến trúc đô thị.
5. Chính phủ (2013) Nghị định số 15/2013/NĐ-CP ngày 06/2/2013 về quản
lý chất lượng công trình.
6. Chính phủ (2013) Nghị định số 11/2013/NĐ-CP ngày 14/01/2013 về đầu
tư phát triển đô thị.
7. Chính phủ (2012) Nghị định số 64/2012/NĐ-CP ngày 04/9/2012 về cấp
giấy phép xây dựng.
8. Chính phủ (2010) Nghị định số 64/2010/NĐ-CP ngày 11/6/2010 Về quản
lý cây xanh đô thị.
9. Chính phủ (2010) Nghị định số 37/2010/NĐ-CP ngày 07/4/2010 về Lập,
thẩm định, phê duyệt và quản lý quy hoạch đô thị.
10. Chính phủ (2010) Nghị định số 38/2010/NĐ-CP ngày 07/4/2010 về quản
lý không gian, kiến trúc, cảnh quan đô thị.

11. Chính phủ (2009) Nghị định số 79/2009/NĐ-CP ngày 28/9/2009 về quản
lý chiếu sáng đô thị.


12. Chính phủ (2009) Nghị định 42/2009/NĐ-CP ngày 07/5/2009 về việc
phân loại đô thị.
13. Chính phủ (2007) Nghị định số 180/2007/NĐ-CP ngày 07/12/2007 về
việc quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật xây
dựng về xử phạm trật tự xây dựng đô thị.
14. Chính phủ (2005) Nghị định số 08/2005/NĐ-CP ngày 24/01/2005 về Quy
hoạch xây dựng.
15. Nguyễn Hữu Dũng (2015), “Quản lý môi trường đô thị” (Bài giảng cho
học viên cao học).
16. Vũ Cao Đàm (2014), “Phương pháp luận nghiên cứu khoa học” (Bài
giảng cho học viên cao học).
17. Đỗ Hậu (2013) “Quản lý nhà nước về đô thị trên địa bàn thành phố Hà Nội”.
18. Đỗ Hậu (2015), “Quản lý quy hoạch, kiến trúc cảnh quan và xây dựng đô
thị” (Bài giảng cho học viên cao học).
19. Nguyễn Tố Lăng (2006), “Quản lý đô thị ở các nước đang phát triển”,
Bộ Xây dựng – Trường đại học kiến trúc Hà Nội.
20. Phạm Trọng Mạnh (2005), “Quản lý đô thị”, NXB Xây dựng.
21. Nguyễn Hoàng Minh (2015), “ Quản lý xây dựng theo quy hoạch khu đô
thị mở rộng quận Hà Đông thành phố Hà Nội”, Bộ giáo dục và đào tạo,
Bộ Xây dựng – Trường đại học kiến trúc Hà Nội (Luận án tiến sĩ quản lý
đô thị).
22. Những bất cập trong quá trình đô thị hóa ở Việt Nam (2013) – Tạp chí
điện tử Kinh tế và Dự báo – Bộ kế hoạch và đầu tư;
23. Niên giám thống kê tỉnh Quảng Ninh năm 2015.

24. Quy hoạch chung xây dựng thành phố Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh.
25. Quy hoạch xây dựng vùng tỉnh Quảng Ninh đến năm 2020, tầm nhìn đến
năm 2030 và ngoài 2050.
26. Đề án Phát triển kinh tế - xã hội tỉnh Quảng Ninh nhanh, bền vững, đảm
bảo vững chắc quốc phòng, an ninh (2013), Tỉnh ủy Quảng Ninh.
27. Ủy ban nhân dân tỉnh (2013), Quyết định số 604/QĐ-UBND ngày
27/02/2013 về việc phê duyệt Quy hoạch phân khu chức năng tỷ lệ 1/2000
Khu đô thị thương mại, du lịch sinh thái tại phường Đại Yên, thành phố
Hạ Long.
28. Ủy ban nhân dân tỉnh (2012), Quyết định số 3225/QĐ-UBND ngày
06/12/2012 về việc phê duyệt Quy hoạch chi tiết xây dựng tỷ lệ 1/500
Khu biệt thự tại phường Đại Yên, thành phố Hạ Long.
29. Lương Tú Quyên (2015), “Lý thuyết quy hoạch xây dựng đô thị” (Bài
giảng cho học viên cao học).
30. Quốc Hội (2014), Luật Xây dựng.
31. Quốc Hội (2013), Luật Đất đai.
32. Quốc Hội (2009), Luật Quy hoạch đô thị.
33. Quốc Hội (2005), Luật Đầu tư.