tài liệu quan hệ kinh tế quốc tế

CHƯƠNG IV:
THƯƠNG MẠI DỊCH VỤ
QUỐC TẾ


Nội dung chương học
01. Các vấn đề cơ bản về DV

03. TMDV quốc tế trong WTO

• Khái niệm

• Giới thiệu Hiệp định GATS

• Đặc điểm

• Các nghĩa vụ chính trong GATS

• Phân loại

02. TMDV quốc tế

04. TMDVQT tại Việt Nam

• Khái niệm

• Biểu cam kết riêng của VN

• Vai trò

• Thị trường dịch vụ trong một

• Đặc điểm

số ngành cụ thể


Tài liệu tham khảo
• Tài liệu bắt buộc: Quan hệ Kinh tế quốc
tế, Chương IV
• Tài liệu đọc thêm:
– Cam kết của Việt Nam khi gia nhập GATS
– Hiệp định GATS


Một số vấn đề cơ bản về dịch vụ


Một số vấn đề cơ bản về dịch vụ
• Khái niệm
Các
Mác
Dịch vụ là gì?

Philip
Kotler

T. Hill


Một số vấn đề cơ bản về dịch vụ

• Khái niệm:
– C. Mác:
•Dịch vụ có một giá trị tiêu dùng đặc biệt, vì nó cũng
nhằm thỏa mãn những nhu cầu nhất định của con
người
•Dịch vụ không có dạng vật chất mà tồn tại dưới dạng
hoạt động của con người
•Lao động của người cung cấp dịch vụ tác động trực
tiếp lên người nhận


Một số vấn đề cơ bản về dịch vụ
• Khái niệm:
– Philip Kotler:
•Dịch vụ là bất kỳ một hoạt động hoặc một lợi ích mà
một bên có thể cung cấp cho bên kia
•Dịch vụ về cơ bản là vô hình không cầm nắm được
•Hoạt động sản xuất dịch vụ có thể tạo ra hàng hóa ở
dạng vật chất


Một số vấn đề cơ bản về dịch vụ
• Khái niệm:
– Philip Kotler:


Một số vấn đề cơ bản về dịch vụ
• Khái niệm:
– Hill:
•Dịch vụ là sự thay đổi về điều kiện hay trạng thái của

người hoặc hàng hóa thuộc sở hữu của một chủ thể
kinh tế do sự tác động của một chủ thể kinh tế khác và
trên cơ sở thỏa thuận trước với chủ thể kinh tế ban
đầu


Một số vấn đề cơ bản về dịch vụ
• Khái niệm:
– Những đặc tính chung của dịch vụ:
•Là một hoạt động đem lại lợi ích, lợi ích đó có thể là vô
hình hoặc hữu hình
•Có thể thỏa mãn một hay nhiều nhu cầu nhất định của
con người
•Phản ánh quan hệ trực tiếp giữa người cung cấp và
tiêu dùng dịch vụ trên cơ sở có sự thỏa thuận trước


Một số vấn đề cơ bản về dịch vụ

1

2

Tính vô hình

Tính không thể
tách rời

Đặc điểm
của DV

3

4

Tính không cất
trữ được

Tính không
đồng nhất


Một số vấn đề cơ bản về dịch vụ
• Đặc điểm của dịch vụ:
– Tính vô hình:
•Tồn tại dưới dạng hoạt động của con người
•Không nhận biết được bằng giác quan thông thường
•Không nhìn thấy được trước khi quyết định mua sắm
⇨ Mang tính trừu tượng


Một số vấn đề cơ bản về dịch vụ
• Đặc điểm của dịch vụ:
– Tính không tách rời:
•Dịch vụ gắn liền với người cung cấp dịch vụ
•Quá trình sản xuất và tiêu dùng gắn kết với nhau
⇨ Tác động qua lại trực tiếp giữa người cung cấp và
người tiêu dùng dịch vụ


Một số vấn đề cơ bản về dịch vụ

• Đặc điểm của dịch vụ:
– Tính không cất trữ được:
•Không thể cất trữ được dịch vụ:
– Trước khi tiêu dùng
– Khi không tiêu dùng đến

⇨ Kết quả của dịch vụ là sự thay đổi về điều kiện hay
trạng thái

• Có thể cất trữ được khả năng cung ứng dịch vụ


Một số vấn đề cơ bản về dịch vụ
• Đặc điểm của dịch vụ:
– Tính không đồng nhất:
•Xuất phát từ hai phía:
– Người cung ứng dịch vụ
– Người tiêu dùng dịch vụ


Một số vấn đề cơ bản về dịch vụ

1

• Dịch vụ mang tính chất
thương mại
• Dịch vụ không mang tính chất
thương mại

2

• Dịch vụ hướng đến hàng hóa
• Dịch vụ hướng đến tiêu dùng

3

• 12 ngành, 155 phân ngành

Theo tính chất thương
mại của dịch vụ

Theo mục tiêu của dịch vụ

Theo GATS/ WTO


Một số vấn đề cơ bản về dịch vụ
• Phân loại dịch vụ:
– Theo tính chất thương mại của dịch vụ:
• Dịch vụ mang tính chất thương mại:
– Được cung ứng nhằm mục đích kinh doanh thu lợi nhuận

– Do doanh nghiệp sản xuất kinh doanh, công ty tư nhân cung cấp

• Dịch vụ không mang tính chất thương mại:
– Được cung ứng không nhằm mục đích kinh doanh thu lợi nhuận
– Do cơ quan nhà nước, đoàn thể tổ chức phi lợi nhuận cung ứng


Một số vấn đề cơ bản về dịch vụ

• Phân loại dịch vụ:
– Theo mục tiêu của dịch vụ:
• Dịch vụ về hàng hóa (dịch vụ trung gian):
– Dịch vụ phân phối

– Dịch vụ sản xuất

• Dịch vụ về tiêu dùng (dịch vụ cuối cùng):
– Dịch vụ xã hội
– Dịch vụ cá nhân


Một số vấn đề cơ bản về dịch vụ
• Phân loại dịch vụ:
– Theo GATS/ WTO:
• 12 ngành chính và 155 phân ngành
• Các ngành cụ thể:
Dịch vụ kinh doanh

Dịch vụ truyền thông

Dịch vụ xây dựng và kỹ thuật công
trình

Dịch vụ phân phối

Dịch vụ giáo dục

Dịch vụ môi trường

Dịch vụ tài chính

Dịch vụ xã hội và dịch vụ liên quan
đến sức khỏe

Dịch vụ du lịch và lữ hành

Dịch vụ văn hóa giải trí

Dịch vụ vận tải

Các dịch vụ khác không có tên ở trên


Thương mại dịch vụ quốc tế


TMDVQT trong khuôn khổ WTO
• Khái niệm:
– Theo cách hiểu chung:
•Thương mại/ dịch vụ/ quốc tế:
– Mua bán trao đổi
– Sản phẩm hữu hình, phi vật chất
– Từ lãnh thổ này sang lãnh thổ khác


Thương mại dịch vụ quốc tế
• Khái niệm:
– Theo GATS:
Cung cấp qua biên giới

Tiêu dùng ngoài lãnh thổ

1

2

GATS

3
Hiện diện thương mại

4
Hiện diện thể nhân


TMDVQT trong khuôn khổ WTO
• Khái niệm:
– Theo GATS:


TMDVQT trong khuôn khổ WTO
• Vai trò của TMDVQT:
– Thúc đẩy thương mại hàng hóa phát triển
– Chuyển dịch cơ cấu đầu tư trên toàn thế giới
– Tạo ra số lượng việc làm đáng kể cho nền kinh tế
toàn cầu


TMDVQT trong khuôn khổ WTO