Đánh giá công tác giải quyết tranh chấp, khiếu nại, tố cáo về đất đai trên địa bàn huyện Lục Yên – tỉnh Yên Bái giai đoạn 2010 – 2013 (Khóa luận tốt nghiệp)

TR

I H C THÁI NGUYÊN
NG
I H C NÔNG LÂM

HOÀNG TH V

Tên

tài:

ÁNH GIÁ CÔNG TÁC GI I QUY T TRANH CH P, KHI U N I,
T

CÁO V

T AI TRÊN

A BÀN HUY N L C YÊN

T NH YÊN BÁI GIAI O N 2010 – 2013

KHÓA LU N T T NGHI P

H ào t o
Chuyên ngành
Khoa
L p
Khoá h c
Giáo viên h

IH C

: Chính quy
: Qu n lý t ai

: Qu n lý tài nguyên
: 42A - QL
: 2010 – 2014
ng d n : PGS.TS. Nguy n Ng c Nông

Thái Nguyên, n m 2014


L I CÁM

N

Th c t p t t nghi p là m t giai o n c n thi t và h t s c quan tr ng c a m i
sinh viên, ó là th i gian

sinh viên ti p c n v i th c t , nh m c ng c và v n

d ng nh ng ki n th c mà mình ã h c
Ban giám hi u Nhà tr

c trong nhà tr

ng.

c s nh t trí c a

ng, Ban ch nhi m khoa Qu n lý tài nguyên, Tr

ng

i

h c Nông Lâm Thái Nguyên, em nghiên c u

tài: “ ánh giá công tác gi i quy t

tranh ch p, khi u n i, t cáo v

a bàn huy n L c Yên – t nh Yên

t ai trên

Bái giai o n 2010 – 2013”
Th i gian th c t p tuy không dài nh ng em l i cho em nh ng ki n th c b
ích và nh ng kinh nghi m quý báu,

n nay em ã hoàn thành

tài t t nghi p

c a mình.
Em xin bày t lòng bi t n chân thành t i các th y giáo, cô giáo trong khoa
qu n lý Tài nguyên, ng

i ã gi ng d y và ào t o h

là th y giáo PGS.TS Nguy n Ng c Nông, ng

ng d n chúng em và

i ã tr c ti p h

c bi t

ng d n em m t

cách t n tình và chu áo trong su t th i gian th c t p và hoàn thành khóa lu n này.
Em xin g i l i c m n t i các bác, cô chú, anh ch
nguyên và môi tr

ang công tác t i phòng tài

ng huy n L c Yên ã nhi t tình giúp

ch b o em hoàn thành

b n báo cáo t t nghi p này.
Do th i gian có h n, l i b

c

u m i làm quen v i ph

ch n báo cáo không tránh kh i thi u sót. Em r t mong nh n

c a các th y, cô giáo cùng toàn th các b n sinh viên

ng pháp m i ch c
c ý ki n óng góp

khóa lu n này

c hoàn

thi n h n.
Em xin chân thành c m n !
Thái Nguyên, ngày 15 tháng 05 n m 2014
Sinh viên

Hoàng Th V


M CL C
Phân 1 M
U ................................................................................................... 1
1.1. t v n ........................................................................................... 1
1.2. M c ích c a tài .............................................................................. 2
1.3. Yêu c u c a tài ................................................................................ 2
1.4. Ý ngh a c a tài................................................................................. 2
1.4.1 Ý ngh a trong h c t p ...................................................................... 2
1.4.2 Ý ngh a trong th c ti n .................................................................... 3
Ph n 2 T NG QUAN TÀI LI U ......................................................................... 4
2.1. C s khoa h c c a tài ..................................................................... 4
2.1.1. C s lý lu n c a tài .................................................................. 4
2.1.2. C s th c ti n c a tài................................................................ 5

2.2. C s pháp lý c a công tác gi i quy t tranh ch p, khi u n i t cáo v
t
ai ............................................................................................................. 5
2.3. M t s quy nh trong v n b n quy ph m pháp lu t v công tác gi i quy t
tranh ch p, khi u n i t cáo v
t ai .......................................................... 6
2.3.1. Tranh ch p v
t ai ..................................................................... 6
2.3.2. Khi u n i v
t ai ....................................................................... 9
2.3.3. T cáo v
t ai.......................................................................... 13
2.4. Tình hình gi i quy t tranh ch p, khi u n i, t cáo v
t ai Vi t Nam.. 15
2.4.1. Tình hình gi i quy t tranh ch p, khi u n i, t cáo v
t ai m t s
a ph ng trong c n c ...................................................................... 17
2.4.2. Tình hình gi i quy t tranh ch p, khi u n i, t cáo v
t ai c a t nh
Yên Bái ............................................................................................... 20
Ph n 3
IT
NG, N I DUNG VÀ PH
NG PHÁP NGHIÊN C U ....... 22
3.1. i t ng và ph m vi nghiên c u ........................................................ 22
3.2. a i m và th i gian nghiên c u ........................................................ 22
3.3. N i dung nghiên c u .......................................................................... 22
3.3.1. Khái quát v i u ki n t nhiên, kinh t xã h i c a huy n L c Yên –
t nh Yên Bái. ........................................................................................ 22
3.3.2. Th c tr ng v công tác qu n lý t ai t i huy n L c Yên – t nh Yên

Bái. ............................................................................................................. 22
3.3.3. ánh giá công tác gi i quy t tranh ch p, khi u n i, t cáo v
t ai
trên a bàn huy n L c Yên – t nh Yên Bái giai o n 2010 – 2013. ........... 22
3.3.4. Nh ng thu n l i, khó kh n trong vi c gi i quy t tranh ch p, khi u n i,
t cáo v
t ai trên a bàn huy n L c Yên........................................... 22
3.3.5.
xu t m t s gi i pháp nâng cao hi u qu công tác gi i quy t tranh
ch p, khi u n i, t cáo v
t ai trên a bàn huy n L c Yên. .................. 22
3.4. Ph ng pháp nghiên c u..................................................................... 22
3.4.1. Ph ng pháp thu th p s li u ........................................................ 22
3.4.2. Ph ng pháp x lý s li u ............................................................ 23


3.4.3. Ph ng pháp bi u .................................................................... 23
Ph n 4 K T QU NGHIÊN C U VÀ TH O LU N ....................................... 24
4.1. i u ki n t nhiên, kinh t - xã h i c a huy n L c Yên, t nh Yên Bái ..... 24
4.1.1. i u ki n t nhiên........................................................................ 24
4.1.2. i u ki n kinh t - xã h i.............................................................. 29
4.1.3. Th c tr ng phát tri n ô th và các khu dân c nông thôn ................ 31
4.1.4. Th c tr ng phát tri n c s h t ng ................................................ 32
4.1.5. ánh giá chung v i u ki n t nhiên, kinh tê và xã h i .................. 38
4.2. Tình hình qu n lí t ai và s d ng t t i huy n L c Yên, t nh Yên Bái 39
4.2.1. Tình hình qu n lý t ai trên a bàn huy n L c Yên ..................... 39
4.2.2. Hi n tr ng s d ng các lo i t ..................................................... 42
4.2.3. Th c tr ng b máy t ch c cán b qu n lý t ai huy n L c Yên.... 44
4.3. ánh giá công tác gi i quy t tranh ch p, khi u n i, t cáo v
t ai trên

a bàn huy n L c Yên giai o n 2010 – 2013 ............................................ 44
4.3.1. Công tác ti p nh n và phân lo i n th ......................................... 44
4.3.2. Tình hình tranh ch p, khi u n i, t cáo v
t ai nói chung trên a
bàn huy n L c Yên giai o n 2010 – 2013 .............................................. 45
4.3.3. K t qu gi i quy t tranh ch p, khi u n i, t cáo v
t ai trên a bàn
huy n L c yên giai o n 2010 – 2013..................................................... 58
4.3.4. T ng h p chung tình hình và k t qu gi i quy t tranh ch p, khi u n i,
t cáo v
t ai trên a bàn huy n L c Yên giai o n 2010 - 2013 .......... 61
4.3.5. Nguyên nhân phát sinh tranh ch p, khi u n i, t cáo v
t ai trên a
bàn huy n L c Yên ............................................................................... 63
4.4. Nh ng thu n l i, khó kh n trong vi c gi i quy t tranh ch p, khi u n i, t
cáo v
t ai trên a bàn huy n L c Yên .................................................. 69
4.4.1. Thu n l i .................................................................................... 69
4.4.2. Khó kh n .................................................................................... 69
4.5. M t s gi i pháp nâng cao hi u qu công tác gi i quy t tranh ch p, khi u
n i, t cáo v
t ai trên a bàn huy n L c Yên trong th i gian t i............... 70
Ph n 5 K T LU N VÀ
NGH ..................................................................... 72
5.1. K t lu n ............................................................................................ 72
5.2.
ngh ............................................................................................. 73
TÀI LI U THAM KH O ................................................................................... 74

DANH M C CÁC T

VI T T T

BTNMT

: B Tài nguyên và Môi tr

ng

CP

: Chính ph

GCNQSD

: Gi y ch ng nh n quy n s d ng

GPMB

: Gi i phóng m t b ng

H ND

:H i

ng nhân dân

N

: Ngh

nh

QH

: Qu c h i

TT

: Thông t

TTCP

: Thanh tra Chính ph

TTCP- BTP- BNV

: Thanh tra Chính ph - B T pháp- B N i v

TTLT- BTP- TTCP

: Thông t liên t ch- B T pháp- Thanh tra Chính ph

UBKT

: y ban kinh t

UBND

: y ban nhân dân


DANH M C CÁC B NG

B
B
B
B

ng 4. 1. Thành ph n dân t c huy n L c Yên giai o n 2009 – 2013 ......... 29
ng 4.2: Th c tr ng phát tri n kinh t ......................................................... 30
ng 4.3. T ch c cán b qu n lý t ai ...................................................... 44
ng 4.4: T ng h p các v tranh ch p, khi u n i, t cáo trên a bàn
huy n L c yên giai o n 2010 - 2013 .............................................. 46
B ng 4.5. Tình hình tranh ch p v
t ai trên a bàn huy n L c Yên
giai o n 2010-2013 ........................................................................ 47
B ng 4.6. Tình hình khi u n i v
t ai trên a bàn huy n L c Yên
giai o n 2010 – 2013...................................................................... 53
B ng 4.7. Tình hình t cáo v
t ai trên a bàn huy n L c Yên giai
o n 2010 – 2013. ........................................................................... 55
B ng 4.8. K t qu gi i quy t tranh ch p v
t ai trên a bàn huy n
l c Yên giai o n 2010 – 2013. ....................................................... 58
B ng 4.9. K t qu gi i quy t khi u n i v
t ai trên a bàn huy n
L c Yên giai o n 2010 -2013. ........................................................ 59

B ng 4.10. K t qu gi i quy t t cáo v
t ai trên a bàn huy n L c
Yên giai o n 2010 -2013. ............................................................... 60
B ng 4.11. T ng h p tình hình và k t qu gi i quy t tranh ch p, khi u
n i, t cáo v
t ai trên a bàn ..................................................... 62
huy n L c Yên giai o n 2010 – 2013 .......................................................... 62
B ng 4.12. K t qu ph ng v n ng i dân v nguyên nhân tranh ch p ........... 63
B ng 4.13. K t qu ph ng v n v nguyên nhân khi u n i.............................. 64
B ng 4.14. K t qu ph ng v n nguyên nhân t cáo v

t ai ....................... 66


DANH M C CÁC HÌNH

Hình 4.1: Bi u

th hi n hi n tr ng s d ng

t c a huy n L c Yên

n m 2013 ....................................................................................... 43
Hình 4.2. T ng h p

n th tranh ch p, khi u n i, t cáo v

t ai trên

a bàn huy n L c Yên giai o n 2010 - 2013 ............................... 46

Hình 4.3.Tình hình tranh ch p theo n i dung tranh ch p v

t ai trên

a bàn huy n L c Yên giai o n 2010 – 2013. ............................. 48
Hình 4.4. Tình hình khi u n i th hi n qua các n i dung khi u n i v
ai trên

t

a bàn huy n L c Yên giai o n 2010 - 2013 .................. 53

Hình 4.5. Tình hình t cáo th hi n qua n i dung t cáo v

t ai trên

a bàn huy n L c Yên giai o n 2010 – 2013. ............................. 55
Hình 4.6.T ng h p ý ki n c a ng
ch p v

t ai trên

i dân v nguyên nhân d n

n tranh

a bàn huy n L c Yên giai o n 2010 –

2013............................................................................................... 63
Hình 4.7. T ng h p ý ki n c a ng

n iv

t ai trên

i dân v nguyên nhân d n

n khi u

a bàn huy n L c Yên giai o n 2010 –

2013............................................................................................... 65
Hình 4.8. T ng h p ý ki n c a ng
cáo v

t ai trên

i dân v nguyên nhân d n

nt

a bàn huy n L c Yên giai o n 2010 -

2013............................................................................................... 67


1
Phân 1
M
1.1.

U

tv n
t ai là tài nguyên quý giá, là t li u s n xu t

ai

c coi là t li u s n xu t b i nó không ch là

là t li u lao

ng. Không ch v y,

c bi t quan tr ng.
it

ng lao

t ai còn có v trí c

v không gian, tính vô h n v th i gian s d ng. Nh ng

t

ng mà còn

nh, tính gi i h n
c tính ó không

m t lo i t li u nào có th thay th trong quá trình s n xu t.

T c

ô th hoá ang di n ra m nh m , dân s

t vào các m c ích nh : là

ông nhu c u s d ng

a bàn phân b dân c , xây d ng c s kinh t ,

v n hóa xã h i, an ninh qu c phòng và m t s m c ích khác ngày càng t ng.
M t khác

t ai là tài s n có giá tr l n, qu n lý v

t ai v n t n t i nhi u

h n ch và còn nhi u b t c p. Do v y tình tr ng tranh ch p, khi u n i, t cáo
v

t ai phát sinh là i u không th tránh kh i. Tình tr ng này di n ra

c các

a ph

ng trong c n

c. Vi c th c hi n, gi i quy t công tác này là

r t quan tr ng vì n u th c hi n t t s
qu n lý c a Nhà n

t t

em l i s tin t

ng c a ng

i dân v

c. Nh ng trên th c t vi c gi i quy t công tác này

m t

s v vi c còn ch a úng, còn ch m, ch a m nh và d t i m, s v phát sinh
nhi u, s v
t cáo v

c gi i quy t hi u qu ch a cao d n

t c p ngày càng t ng.

L c Yên là huy n mi n núi n m
24

n tình tr ng khi u n i,

phía ông b c c a t nh Yên Bái. G m

n v hành chính c p xã. Trong nh ng n m g n ây công vi c qu n lý

Nhà n

cv

t ai ã

kinh t - xã h i c a

t

a ph

c m t s k t qu góp ph n vào vi c phát tri n
ng. Song bên c nh ó, t n t i nhi u nguyên nhân

phát sinh tranh ch p, khi u n i, t cáo v
kìm hãm s phát tri n

t ai gây m t n

i s ng xã h i nói chung, trong khi

nh chính tr ,
t ai là v n

nh y c m và ph c t p. V y nên, công tác gi i quy t tranh ch p, khi u n i, t
cáo v

t ai là m t yêu c u r t c p bách, có ý ngh a h t s c quan tr ng và


2

thi t th c, c n tìm ra nh ng gi i pháp phù h p, ch t ch nh m ng n ch n vi c
phát sinh m i các tranh ch p, khi u n i, t cáo v
d n

u vào và kiên quy t gi i quy t h t các tr
Xu t phát t nh ng yêu c u ó,

tr

t ai theo h

ng h p t n

ng gi m

ng.

c s nh t trí c a Ban giám hi u nhà

ng, Ban ch nhi m Khoa qu n lý Tài nguyên và s h

PGS.TS Nguy n Ng c Nông - Phó hi u tr
Thái Nguyên, em ã ti n hành nghiên c u

ng Tr

ng

ng d n c a th y
i H c Nông Lâm

tài:

“ ánh giá công tác gi i quy t tranh ch p, khi u n i, t cáo v
trên

t ai

a bàn huy n L c Yên – t nh Yên Bái giai o n 2010 - 2013”.

1.2. M c ích c a

tài

- ánh giá th c tr ng công tác gi i quy t tranh ch p, khi u n i, t cáo v
t ai c a huy n L c Yên – T nh Yên Bái giai o n 2010 - 2013.
- Tìm hi u và phân tích nh ng nguyên nhân d n
ch p, khi u n i, t cáo v
hình th c t c a
khi u n i, t cáo v
1.3. Yêu c u c a
-

a ph

t ai và

n tình tr ng tranh

xu t nh ng gi i pháp phù h p v i tình

ng nh m nâng cao hi u qu gi i quy t tranh ch p,

t ai trên

a bàn huy n L c Yên trong th i gian t i.

tài

i u tra, thu th p và h th ng các s li u, tài li u liên quan

tác gi i quy t khi u n i, t cáo và tranh ch p

t ai trên

n công

a bàn huy n L c

Yên và vi c i u tra, thu th p s li u ph i khách quan, trung th c, tuân theo
quy

nh c a pháp lu t.
- T ng h p và phân tích

c nh ng thu n l i, khó kh n, u i m,

khuy t i m trong quá trình th c hi n công tác
m t s gi i pháp

ng th i

gi i quy t tranh ch p, khi u n i, t cáo v

b o tính kh thi và phù h p v i tình hình th c t
1.4. Ý ngh a c a

xu t và ki n ngh

a ph

t ai,

m

ng.

tài

1.4.1 Ý ngh a trong h c t p
- Giúp sinh viên g n lý thuy t v i th c ti n
h c trên l p.

c ng c thêm cho bài

3

- C h i tìm hi u thêm nh ng v n

liên quan

n qu n lý nhà n

t ai nói chung và công tác gi i quy t tranh ch p, khi u n i, t cáo

cv
t ai

nói riêng.
1.4.2 Ý ngh a trong th c ti n
v

ánh giá th c tr ng công tác gi i quy t tranh ch p, khi u n i, t cáo

t ai nói riêng.
- Tìm ra nh ng m t

v

t

c và h n ch c a công tác qu n lý Nhà n

t ai, công tác gi i quy t tranh ch p, khi u n i, t cáo c a

ó

a ra cách kh c ph c khó kh n trong th i gian t i.

a ph

ng t

c


4

Ph n 2
T NG QUAN TÀI LI U

2.1. C s khoa h c c a tài
2.1.1. C s lý lu n c a tài
T n m 1945, ngay sau khi t n c giành c l p, ng và Nhà n c ta
ã r t quan tâm n vi c s d ng t. V i s ra i c a các Lu t
t ai
1988, Lu t
t ai 1993, Lu t
t ai 2003, cùng v i s thay i liên t c
nh m hoàn thi n các chính sách v
t ai, c ng nh nh ng chính sách
phát tri n, i m i t n c và phù h p v i tình hình th c t v kinh t - v n
hóa- xã h i- chính tr nên ã phát sinh nhi u mâu thu n trong quan h
t ai
(Nguy n Th L i, 2007) [4]. Nh ng mâu thu n này

c th hi n thông qua
các v tranh ch p, khi u n i, t cáo v
t ai.
Có nhi u nguyên nhân d n n các mâu thu n nói trên có th do l ch s ,
các chính sách, ch
t tr c
l i. Tuy nhiên, s qu n lý c a nhà n c v
t ai c a n c ta là theo nh h ng xã h i ch ngh a. Lu t
t ai 2003
ban hành kèm theo nhi u v n b n pháp lý b sung, h ng d n thi hành nên
ây là nh ng v n ki n có tính ch t pháp lý r t quan tr ng nh m quy nh ch
qu n lý và s d ng t h p lý, hi u qu , m b o quy n và ngh a v cho
ng i s d ng t, cho nh ng quan h xã h i phát sinh trong quá trình qu n
lý và s d ng t di n ra phù h p h n v i quy n l i h p pháp c a Nhà n c,
góp ph n n nh xã h i, t ng c ng quan h s n xu t.
ng th i t o hành
lang pháp lý i u ch nh các m i quan h v
t ai trong th i k CNH- H H,
h i nh p n n kinh t th gi i c a t n c (Nguy n Th L i, 2007) [4].
Gi i quy t tranh ch p, khi u n i, t cáo v
t ai là m t trong nh ng n i
dung qu n lý Nhà n c v
t ai ã
c quy nh trong Lu t t ai 1993,
Lu t
t ai 2003. Gi i quy t tranh ch p, khi u n i, t cáo v
t ai v i ý
ngh a là m t n i dung c a công tác qu n lý nhà n c i v i t ai, là ho t
ng c a các c quan nhà n c có th m quy n nh m gi i quy t các b t ng,
mâu thu n trong n i b các t ch c, h gia ình và cá nhân tham gia quan h

t ai tìm ra các gi i pháp úng n trên c s pháp lu t nh m ph c h i l i
các quy n l i b xâm ph m, ng th i truy c u trách nhi m pháp lý i v i các
hành vi vi ph m Lu t t ai (Nguy n Kh c Thái S n, 2007) [5].


5

2.1.2. C s th c ti n c a tài
Trong nh ng n m g n ây tình tr ng tranh ch p, khi u n i, t cáo v
t
ai di n ra th ng xuyên có n i t o thành i m nóng, c bi t là khi u ki n
ông ng i, v t c p. Tình tr ng khi u ki n v t c p lên Trung ng v l nh
v c t ai có xu h ng gia t ng, di n bi n ph c t p, t p trung vào nhi u các
n i dung v thu h i t; òi l i t; th c hi n chính sách b i th ng gi i
phóng m t b ng, tái nh c , t cáo cán b vi ph m pháp lu t, m t dân ch ,
tham nh ng, c ý làm trái chính sách pháp lu t…Nhi u v vi c mang tính
ch t nghiêm tr ng do nhi u nguyên nhân ch quan và khách quan nh ng ch
y u là do vi c gi i quy t v vi c c a m t s
a ph ng ch a t t trái v i quy
nh c a Pháp lu t khi n ng i dân b t bình. Nh ng v vi c này
c s
quan tâm c bi t c a các c p các ngành c ng nh ng i dân i v i k t qu
gi i quy t các v vi c nh trên.
Do s v ngày càng nhi u và tính ch t c a các v vi c ngày càng ph c
t p nên công tác gi i quy t tranh ch p, khi u n i, t cáo v
t ai c a các
c p, các ngành g p r t nhi u khó kh n. Do v y ánh giá công tác gi i quy t
tranh ch p, khi u n i, t cáo v
t ai
tìm ra nh ng gi i pháp hi u qu ,

nâng cao ch t l ng qu n lý, c ng nh nh n th c c a ng i dân là m t vi c
c n th c hi n hi n nay.
2.2. C s pháp lý c a công tác gi i quy t tranh ch p, khi u n i t cáo v
t ai
- Lu t t ai n m 2003;
- Ngh nh 181/2004/N - CP ngày 29/10/2004 c a chính ph v h ng
d n thi hành Lu t t ai 2003 c a Chính ph ;
- Ngh nh s 182/2004/N - CP ngày 29/10/2004 c a Chính ph v x
ph t vi ph m hành chính trong l nh v c t ai;
- Thông t 01/2005/TT- BTNMT ngày 13/04/2004 c a B Tài nguyên
và Môi tr ng v h ng d n thi hành m t s
i u c a Ngh
nh
181/2004/N - CP ngày 29/10/2004 v h ng d n th c hi n thi hành Lu t t
ai 2003 c a Chính ph ;
- Lu t Khi u n i, t cáo n m 1998;
- Lu t s a
i b sung m t s i u c a Lu t Khi u n i t cáo s
58/2005/QH11 ngày 29/11/2005;


6

- Ngh nh s 136/2006/N - CP ngày 14/01/2006 c a Chính ph quy
nh v chi ti t và h ng d n thi hành m t s i u c a Lu t Khi u n i, t cáo
và các Lu t s a i, b sung m t s i u c a Lu t Khi u n i, t cáo;
- Ch th s 36/2004/CT- TTg ngày 27/10/2004 c a Th t ng Chính
ph v vi c ch n ch nh và t ng c ng trách nhi m c a Th tr ng các c
quan hành chính Nhà n c trong công tác gi i quy t khi u n i, t cáo;
- Ngh nh 84/2007/N - CP ngày 25/05/2007 c a Chính ph v quy

nh b sung v vi c c p gi y ch ng nh n quy n s d ng t, thu h i t,
th c hi n quy n s d ng t, trình t , th t c b i th ng, h tr , tái nh c
khi Nhà n c thu h i t và gi i quy t khi u n i v
t ai;
- Quy t nh quy nh v ti p công dân, x lý n, gi i quy t khi u n i
t cáo, tranh ch p t ai trên a bàn t nh ngày 21/01/2008 c a UBND t nh
B c Giang;
- Quy t nh s 114/Q - BTP c a B T pháp ngày 08/06/2010 v vi c
h ng d n ch
h tr
i v i cán b , công ch c làm công tác ti p dân, x
lý n th khi u n i, t cáo;
- Thông t liên t ch s 10/2011/TTLT- BTP- TTCP c a B T pháp và
Thanh tra chính ph ngày 6/6/2011 v h ng d n th c hi n tr giúp pháp lý
trong vi c khi u n i quy t nh hành chính, hành vi hành chính.
- Thông t s 07/2011/TT- TTCP ngày 28/7/2011 c a Thanh tra chính
ph v h ng d n quy trình ti p công dân;
- Thông t liên t ch s 18/2011/TTLT- BTP- BNV ngày 19/10/2011 c a
B T pháp và B N i v v h ng d n nhi m v , quy n h n, t ch c và biên
ch c a S t pháp thu c y ban nhân dân c p t nh và phòng T pháp thu c
y ban nhân dân c p huy n v b i th ng Nhà n c.
- Lu t Khi u n i s 02/2011/QH13 ngày 11/11/2011;
- Lu t T cáo s 03/2011/QH13 ngày 11/11/2011.
2.3. M t s quy nh trong v n b n quy ph m pháp lu t v công tác gi i
quy t tranh ch p, khi u n i t cáo v
t ai
2.3.1. Tranh ch p v
t ai
* Khái ni m tranh ch p v
t ai: Theo quy nh t i kho n 26 i u 1

Lu t
t ai n m 2003 thì tranh ch p v
t ai là tranh ch p v quy n và
ngh a v c a ng i s d ng t gi a hai ho c nhi u bên trong quan h .


7

* Th m quy n gi i quy t tranh ch p v
t ai
Quá trình s d ng t c a các t ch c, cá nhân
c Nhà n c giao
quy n qu n lý và s d ng không tránh kh i nh ng tranh ch p. Vì v y, Nhà
n c ã có nh ng c ch
gi i quy t khi tranh ch p phát sinh mà các t
ch c, cá nhân không t gi i quy t
c. Theo quy nh c a i u 136 Lu t
t ai n m 2003 và Ngh nh s 181/2004/N - CP ngày 29/10/2004 c a
Chính ph h ng d n thi hành Lu t t ai, thì vi c gi i quy t tranh ch p v
t ai
c th c hi n theo hai cách: gi i quy t t i Tòa án và gi i quy t t i
các c quan hành chính Nhà n c. C th là:
Theo quy nh t i i u 136 - Lu t
t ai 2003 thì tranh ch p t ai
sau khi hòa gi i t i UBND xã, ph ng, th tr n mà m t bên ho c các bên
ng s không nh t trí thì
c gi i quy t nh sau:
+ Tranh ch p v quy n s d ng t mà các
ng s có gi y ch ng nh n
quy n s d ng t ho c có m t trong các gi y t sau: nh ng gi y t v quy n

s d ng t ai tr c ngày 15 tháng 10 n m 1993 (t c là tr c khi Lu t t
ai n m 1993 có hi u l c thi hành) do c quan có th m quy n c p. Gi y
ch ng nh n quy n s d ng t t m th i
c c quan Nhà n c có th m
quy n c p ho c có tên trong s
ng ký ru ng t, s
a chính; gi y t h p
pháp th a k , t ng cho quy n s d ng t ho c tài s n g n li n v i t; gi y
t giao nhà tình ngh a g n li n v i t; gi y t chuy n nh ng quy n s d ng
t, mua, bán nhà g n li n v i t tr c ngày 15 tháng 10 n m 1993, nay
c y ban nhân dân xã, ph ng, th tr n xác nh n là ã s d ng t tr c
ngày 15 tháng 10 n m 1993; gi y t thanh lý, hóa giá nhà g n li n v i t
theo quy nh c a pháp lu t; gi y t do c quan có th m quy n thu c ch
c c p cho ng i s d ng t. H gia ình và cá nhân ang s d ng t có
m t trong các gi y t nói trên mà trên gi y t có ghi tên ng i khác, kèm theo
gi y t v vi c chuy n quy n s d ng t có ch ký c a các bên có liên quan,
nh ng n tr c ngày Lu t t ai n m 1993 có hi u l c thi hành ch a th c
hi n th t c chuy n quy n s d ng t theo quy nh c a pháp lu t, nay
c
y ban nhân dân xã, ph ng, th tr n xác nh n là t không có tranh ch p. H
gia ình, cá nhân
c s d ng t theo b n án ho c quy t nh c a Tòa án
nhân dân, quy t nh thi hành án c a c quan thi hành án, quy t nh gi i
quy t tranh ch p t ai c a c quan Nhà n c có th m quy n ã
c thi


8

hành (kho n 1, kho n 2 và kho n 5 i u 50 Lu t t ai) và tranh ch p v tài

s n g n li n v i t thì do Tòa án nhân dân gi i quy t [14].
+ Tranh ch p v th m quy n s d ng mà
ng s không có gi y t
ch ng nh n quy n s d ng t ho c không có m t trong các gi y t quy nh
nh nói trên thì
c gi i quy t nh sau:
- Tr ng h p y ban nhân dân huy n, qu n, th xã, thành ph thu c t nh
gi i quy t l n u mà m t bên ho c các bên
ng s không ng ý v i quy t
nh gi i quy t thì có quy n khi u n i n Ch t ch y ban nhân dân t nh,
thành ph tr c thu c Trung ng gi i quy t. Khi Ch t ch y ban nhân dân
t nh, thành ph tr c thu c Trung ng gi i quy t thì quy t nh này là quy t
nh gi i quy t cu i cùng [14].
- Tr ng h p Ch t ch y ban nhân dân t nh, thành ph tr c thu c trung
ng gi i quy t l n u mà m t bên ho c các bên
ng s không ng ý v i
quy t nh gi i quy t thì có quy n khi u n i n B tr ng B Tài nguyên và
Môi tr ng. Quy t nh gi i quy t khi u n i n B tr ng B Tài nguyên và
Môi tr ng là quy t nh gi i quy t cu i cùng [14].
- Theo i u 160- Ngh nh 181/2004/N - CP ngày 29/10/2004 h ng
d n thi hành Lu t
t ai 2003 ch rõ th m quy n gi i quy t tranh ch p t
ai trong tr ng h p các bên không có gi y t v quy n s d ng t
c quy
nh nh sau:
+ Tranh ch p t ai trong tr ng h p các bên tranh ch p không có Gi y
ch ng nh n quy n s d ng t ho c không có m t trong các lo i gi y qui
nh t i Kho n 1, 2 và 5 - i u 50 Lu t t ai 2003 thì các bên tranh ch p
g i n n c quan hành chính
c gi i quy t [6].

+ Ch t ch UBND huy n, qu n, th xã, thành ph thu c t nh gi i quy t
tranh ch p t ai gi a h gia ình, cá nhân, c ng ng dân c v i nhau.
Tr ng h p không ng ý v i quy t nh gi i quy t c a c quan hành chính
nêu trên thì các bên tranh ch p có quy n g i n xin gi i quy t tranh ch p t
ai n Ch t ch UBND t nh, thành ph tr c thu c Trung ng là quy t nh
gi i quy t cu i cùng [6]
+ Ch t ch UBND t nh, thành ph tr c thu c Trung ng gi i quy t
tranh ch p t ai gi a t ch c, c s tôn giáo, ng i Vi t Nam nh c
n c ngoài, t ch c n c ngoài, cá nhân n c ngoài v i h gia ình, cá nhân,


9

c ng

ng dân c . Tr

ng h p không

ng ý v i quy t

nh gi i quy t c a

Ch t ch UBND t nh thành ph tr c thu c Trung ng thì các bên tranh ch p
có quy n g i n xin gi i quy t tranh ch p t ai n B Tài nguyên & Môi
tr ng là quy t nh cu i cùng [6].
* Trình t gi i quy t tranh ch p
Quá trình gi i quy t tranh ch p v
t ai th c hi n qua các b c sau:
B c 1: Nghiên c u h s c a các bên có tranh ch p;

B c 2: T ch c i u tra, thu th p các thông tin, tài li u, s li u, b n
liên quan.
B c 3: T ch c h i ngh gi i quy t tranh ch p t ai.
B c 4: Ban hành quy t nh gi i quy t tranh ch p.
B c 5: T ch c th c hi n quy t nh gi i quy t tranh ch p.
2.3.2. Khi u n i v
t ai
Theo Kho n 1 - i u 2 - Lu t Khi u n i t cáo n m 1998 quy nh:
Khi u n i là vi c công dân, c quan, t ch c ho c cán b , công ch c
theo th t c do Lu t này quy nh
ngh c quan, t ch c, cá nhân có th m
quy n xem xét l i quy t nh hành chính, hành vi hành chính ho c quy t nh
k lu t cán b công ch c khi có c n c cho r ng quy t nh hành vi ó là trái
pháp lu t, xâm ph m quy n và l i ích h p pháp c a mình [15].
T khái ni m chung v khi u n i, chúng ta có th suy ra: Khi u n i v
t ai là vi c ng i s d ng t
ngh c quan, t ch c, cá nhân có th m
quy n xem xét l i quy t nh hành chính, hành vi hành chính v
t ai khi có
c n c cho r ng quy t nh ho c hành vi ó là trái pháp lu t, xâm ph m
quy n, l i ích h p pháp c a mình.
* Ch th c a khi u n i
Là các c quan nhà n c, các t ch c xã h i và m i công dân.
* i t ng c a khi u n i
Là các quy t nh hành chính, các hành vi hành chính ho c quy t nh
k lu t cán b công ch c. Các quy t nh hành chính, hành vi hành chính b
khi u n i ( i u 162 Ngh nh s 181/2004/N - CP ngày 29 tháng 10 n m
2004 c a Chính ph v thi hành Lu t t ai):

10

- Quy t nh hành chính trong qu n lý t ai b khi u n i bao g m:
+ Quy t nh giao t, cho thuê t, thu h i t, tr ng d ng t, cho
phép chuy n m c ích s d ng t;
+ Quy t nh b i th ng, h tr , gi i phóng m t b ng, tái nh c ;
+ Quy t nh gia h n th i h n s d ng t;
- Hành vi hành chính trong qu n lý t ai b khi u n i là hành vi c a
cán b , công ch c nhà n c khi gi i quy t công vi c thu c ph m vi quy nh
nh nói trên.
Theo i u 17 c a Lu t Khi u n i, t cáo n m 1998 quy nh:
* Quy n và ngh a v c a ng i khi u n i
+ T mình khi u n i ho c thông qua ng i i di n h p pháp c a mình
khi u n i.
+
c nh n v n b n tr l i v vi c th lí gi i quy t khi u n i, nh n
quy t nh gi i quy t khi u n i.
+
c khi u n i ti p ho c kh i ki n v án hành chính t i tòa án theo
quy nh c a Lu t Khi u n i, t cáo và Pháp lu t t t ng hành chính.
+
c khôi ph c quy n, l i ích h p pháp ã b xâm ph m;
cb i
th ng thi t h i theo quy nh c a Pháp lu t.
+ Có quy n quy n rút n khi u n i trong b t kì giai o n nào c a quá
trình gi i quy t.
+ Trình bày trung th c s vi c, cung c p thông tin, tài li u cho ng i
gi i quy t khi u n i; ch u trách nhi m tr c pháp lu t v n i dung trình bày,
vi c cung c p thông tin tài li u ó.
+ Ch p hành nghiêm ch nh quy t nh khi u n i ã có hi u l c pháp lu t [15].

* Quy n và ngh a v c a ng i b khi u n i
+ Có quy n a ra b ng ch ng v tính h p pháp c a quy t nh hành
chính, hành vi hành chính b khi u n i.
+
c nh n quy t nh gi i quy t khi u n i c a ng i gi i quy t khi u
n i l n 2 i v i khi u n i mà mình ã gi i quy t mà ti p t c khi u n i.
+ Ti p nh n thông báo b ng v n b n cho ng i b khi u n i v vi c th
lý
gi i quy t khi u n i i v i quy t nh hành chính, hành vi hành chính
b khi u n i. S a i ho c h y b quy t nh hành chính, hành vi hành chính


11

b khi u n i. G i quy t

nh gi i quy t cho ng

i khi u n i, ch u trách nhi m

tr

c pháp lu t v gi i quy t c a mình.
+ Gi i trình v tính h p pháp, úng n c a quy t nh hành chính, hành
vi hành chính b khi u n i; cung c p thông tin, tài li u liên quan khi ng i
gi i quy t khi u n i l n 2 yêu c u.
+ Ch p hành nghiêm ch nh quy t nh gi i quy t khi u n i ã có hi u
l c pháp lu t.
+ B i th ng, b i hoàn thi t h i, kh c ph c h u qu do quy t nh hành
chính, hành vi hành chính trái pháp lu t c a mình gây ra theo quy nh c a

Pháp lu t [15].
* Th m quy n gi i quy t khi u n i v
t ai
1) i v i c quan qu n lý hành chính Trung ng
+ Th tr ng c quan thu c B , c quan thu c Chính ph có th m
quy n gi i quy t khi u n i i v i quy t nh hành chính, hành vi hành chính
c a mình; c a cán b công ch c do mình tr c ti p qu n lý.
+ B tr ng, Th tr ng c quan thu c Chính ph có th m quy n:
- Gi i quy t khi u n i i v i quy t nh hành chính, hành vi hành chính
c a mình, c a cán b công ch c do mình qu n lý tr c ti p.
- Gi i quy t khi u n i mà Th tr ng c quan thu c B , c quan thu c
Chính ph ã gi i quy t l n u nh ng v n con khi u n i.
- Gi i quy t khi u n i có n i dung thu c th m quy n qu n lý Nhà n c c a
B ho c ngành mà Ch t ch UBND c p t nh, Giám c S ho c c p t ng
ng
thu c UBND c p t nh ã gi i quy t l n u nh ng còn khi u n i.
+ Chánh thanh tra B ho c c quan thu c Chính ph có trách nhi m xác
minh, k t lu n, ki n ngh vi c gi i quy t khi u n i thu c th m quy n c a B
tr ng ho c Th tr ng c quan thu c Chính ph .
+ T ng thanh tra có th m quy n: gi i quy t khi u n i mà Th tr ng c
quan thu c Chính ph ã gi i quy t l n u nh ng còn khi u n i; giúp Th
t ng Chính ph theo dõi, ki m tra, ôn c các B , c quan ngang B , c
quan thu c Chính ph , UBND các c p trong vi c ti p công dân, gi i quy t
khi u n i, thi hành quy t nh gi i quy t khi u n i ã có hi u l c pháp lu t.


12

+ Th t

ng Chính ph có th m quy n sau:

- Gi i quy t nh ng tranh ch p v th m quy n gi i quy t khi u n i gi a
các B , c quan thu c Chính ph , UBND c p t nh.
- X lý các ki n ngh c a T ng thanh tra v vi c gi i quy t khi u n i
thu c th m quy n gi i quy t c a Th t ng Chính ph .
- Lãnh o công tác gi i quy t khi u n i c a các B , c quan thu c
Chính ph và UBND các c p [15].
2) i v i các c quan qu n lý hành chính c p huy n, c p t nh
+ Ch t ch UBND c p huy n, c p t nh có th m quy n gi i quy t khi u
n i i v i quy t nh hành chính, hành vi hành chính ho c quy t nh k lu t
cán b công ch c c a mình.
+ Ch t ch UBND c p huy n, c p t nh gi i quy t khi u n i mà Ch t ch
UBND c p d i tr c ti p, Th tr ng c quan thu c UBND cùng c p ã gi i
quy t nh ng còn khi u n i ti p.
+ Th tr ng c quan tr c thu c UBND cùng c p có th m quy n gi i
quy t khi u n i i v i quy t nh hành chính, hành vi hành chính ho c quy t
nh k lu t cán b công ch c do mình qu n lý tr c ti p; gi i quy t khi u n i
do Th tr ng c quan tr c thu c ã gi i quy t nh ng v n còn khi u n i.
+ Chánh thanh tra c p huy n, c p t nh có th m quy n:
- Xác minh, k t lu n, ki n ngh vi c gi i quy t khi u n i thu c th m
quy n gi i quy t c a Ch t ch UBND cùng c p.
- Gi i quy t khi u n i do Ch t ch UBND cùng c p y quy n theo quy
nh c a Chính ph [15].
3) i v i c quan qu n lý hành chính c p xã
Ch t ch UBND xã có th m quy n gi i quy t khi u n i i v i quy t
nh hành chính, hành vi hành chính ho c quy t nh k lu t cán b do mình
qu n lý [9].
* Trình t gi i quy t khi u n i
Trình t gi i quy t bao g m 4 b c:

B c 1: Chu n b gi i quy t khi u n i.
B c 2: Th m tra, xác minh v vi c.
B c 3: Ra quy t nh và công b quy t nh.
B c 4: Thi hành quy t nh và hoàn ch nh h s v vi c.


13

2.3.3. T cáo v
t ai
Theo Kho n 2, i u 2 - Lu t khi u n i t cáo n m 1998 quy nh: T cáo
là vi c công dân theo th t c c a Lu t này quy nh báo cho c quan, t ch c,
cá nhân có th m quy n bi t v hành vi vi ph m pháp lu t c a b t c c quan,
t ch c, cá nhân nào gây thi t h i ho c e d a thi t h i n l i ích c a Nhà
n c, quy n, l i ích h p pháp c a công dân, c quan, t ch c [15].
T khái ni m chung v t cáo, chúng ta có th suy ra: T cáo v
t ai
là vi c công dân báo cho c quan, t ch c, cá nhân có th m quy n bi t v
hành vi vi ph m pháp lu t c a b t c c quan, t ch c, cá nhân nào gây thi t
h i ho c e d a gây thi t h i n l i ích c a Nhà n c, quy n, l i ích h p
pháp c a ng i s d ng t.
* Ch th c a t cáo
Là m i công dân.
* i t ng c a t cáo
Là các hành vi ph m pháp lu t c a c quan, t ch c, cá nhân gây thi t h i
ho c e d a gây thi t h i n l i ích c a Nhà n c, c quan, t ch c, cá nhân.
* Quy n và ngh a v c a ng i t cáo
+ G i n ho c tr c ti p t cáo v i c quan, t ch c, cá nhân có th m quy n.
+
c yêu c u gi kín bí m t tên, a ch và bút tích c a mình.

+ Có quy n yêu c u
c thông báo k t qu gi i quy t t cáo.
+ Yêu c u c quan, t ch c có th m quy n b o v khi b e d a, trù d p,
tr thù.
+ Ng i t cáo ph i trình bày trung th c v n i dung t cáo.
+ Ph i nêu rõ h tên và a ch c a mình.
+ Ph i ch u trách nhi m tr c pháp lu t v vi c t cáo sai s th c [15].
* Quy n và ngh a v c a ng i b t cáo
+
c thông báo v n i dung t cáo.
+ Có quy n a ra b ng ch ng
ch ng minh n i dung t cáo là không
úng s th t.
+
c khôi ph c quy n, l i ích h p pháp b xâm ph m;
c ph c h i
danh d ;
c b i th ng thi t h i do vi c t cáo sai s th c.
+ Yêu c u c quan, t ch c, cá nhân có th m quy n x lý ng i t cáo
sai s th c.


14

+ Gi i trình v hành vi b t cáo, cung c p thông tin, tài li u liên quan
khi c quan, t ch c, cá nhân có th m quy n yêu c u.
+ Ch p hành nghiêm ch nh quy t nh x lý t cáo.
+ B i th ng thi t h i, kh c ph c h u qu do hành vi trái pháp lu t c a
mình gây ra [15].
* Th m quy n gi i quy t t cáo v

t ai
Th m quy n gi i quy t t cáo v
t ai
c phân nh theo các c p
qu n lý, c th theo i u 39, 62, 63 c a Lu t Khi u n i, t cáo n m 1998:
+ Ch t ch UBND xã gi i quy t t cáo i v i hành vi vi ph m pháp lu t
c a mình tr c ti p qu n lý.
+ Ch t ch UBND huy n gi i quy t t cáo các hành vi vi ph m pháp lu t
c a Ch t ch UBND xã, Phó ch t ch UBND xã, tr ng phòng, phó phòng
thu c UBND huy n, nh ng ng i mình qu n lý tr c ti p.
+ Ch t ch UBND t nh ch u trách nhi m i v i nh ng ng i mình b
nhi m và qu n lý tr c ti p nh Giám c S , Phó giám c S , Ch t ch
UBND huy n, Phó Ch t ch UBND huy n.
+ Giám c S gi i quy t t cáo hành vi vi ph m pháp lu t c a Tr ng
phòng, Phó phòng thu c S và nh ng ng i khác do mình qu n lý và b
nhi m tr c ti p.
+ Chánh thanh tra các c p có th m quy n xác minh, k t lu n n i dung t
cáo, ki n ngh bi n pháp x lý, t cáo thu c th m quy n gi i quy t c a Th
tr ng c quan cùng c p khi
c giao. Ngoài ra, Chánh thanh tra còn xem
xét k t lu n n i dung t cáo mà Th tr ng c quan c p d i tr c ti p c a
Th tr ng c quan cùng c p ã gi i quy t nh ng có vi ph m pháp lu t.
+ B tr ng, Th tr ng c quan thu c Chính ph có th m quy n gi i
quy t t cáo, hành vi vi ph m pháp lu t c a ng i ng u; c p phó c a
ng i ng u; các c quan n v , c quan thu c B ; c quan thu c Chính
ph và nh ng ng i khác do mình b nhi m và qu n lý tr c ti p.
+ T ng thanh tra có quy n xác minh, k t lu n n i dung t cáo; ki n ngh
bi n pháp x lý i v i t cáo thu c th m quy n c a Chính Ph khi
c
giao. Ngoài ra xem xét, k t lu n v n i dung t cáo mà B tr ng, Th tr ng

c quan thu c Chính ph . Ch t ch UBND t nh ã gi i quy t nh ng vi ph m
pháp lu t.


15

+ Th t ng Chính ph có th m quy n gi i quy t t cáo hành vi vi ph m
pháp lu t c a B tr ng, Th tr ng, c a Th tr ng ho c Phó th tr ng c
quan thu c Chính ph , Ch t ch UBND c p t nh; Phó ch t ch UBND t nh và
nh ng ng i khác do mình b nhi m và qu n lý tr c ti p [15].
* Trình t gi i quy t t cáo
Th t c gi i quy t t cáo th c hi n qua 3 b c:
B c 1: C quan nhà n c n i ti p nh n n t cáo s phân lo i các n
t cáo.
B c 2: Th lí gi i quy t t cáo.
B c 3: Ra quy t nh gi i quy t t cáo.
2.4. Tình hình gi i quy t tranh ch p, khi u n i, t cáo v
t ai Vi t Nam
T nhi u n m nay, tình hình tranh ch p, khi u n i, t cáo luôn là v n
b c bách
c ng, Nhà n c và toàn xã h i quan tâm. ng và Nhà n c
ã có nhi u ch th , Ngh quy t v v n
này. Các v n b n ó ã và ang
c tri n khai th c hi n, có tác ng tích c c n tình hình khi u n i, t cáo
và gi i quy t khi u n i, t cáo. Nh v y, nhi u “ i m nóng”, nhi u v vi c
ph c t p ã
c gi i quy t, góp ph n n nh tình hình an ninh chính tr , tr t
t an toàn xã h i c a t n c. Tuy nhiên,do nhi u nguyên nhân, th i gian
g n ây tình hình khi u n i, t cáo c a công dân di n ra không bình th ng,
s l ng gia t ng, tính ch t ph c t p, trong ó khi u n i, t cáo, tranh ch p v

t ai chi m s l ng l n, kho ng 80% so v i các khi u n i, t cáo trong c
n c, có nh ng t nh, thành ph riêng v
t ai chi m s l ng r t l n nh :
thành ph H Chí Minh, Hà N i, à N ng, H i Phòng, Hà Tây, Thái Bình,
C n Th , H i D ng,
ng Nai, Bình D ng, Bà R a- V ng Tàu, Long An,
B n Tre, ng Tháp, An Giang, Sóc Tr ng ...
Trong nh ng n m 2008 - 2011, các c quan hành chính nhà n c ã ti p
trên 1.571.500 l t ng i n khi u n i, t cáo và ti p nh n, x lý 672.990
n th . S l ng công dân khi u n i, t cáo ngày càng t ng c v s oàn
ông ng i, s v vi c (t 187.037 v vi c n m 2008 t ng lên 236.466 v
vi c n m 2011, t l t ng 26,4%; t 2.466 l t oàn n m 2008 t ng lên 4.056
l t oàn n m 2011 t l t ng 64,5%). S gia t ng các khu v c không ng
u: khu v c phía B c tuy s v vi c gi m 6,3%, nh ng s oàn ông ng i
t ng cao nh t (99%); khu v c Mi n Trung - Tây Nguyên t ng 64,2% s v


16

vi c, 66,4% s oàn ông ng
s oàn ông ng i.

i; khu v c phía Nam t ng 17,5% s v , 31,9%
-

2012, tuy s
l t
, gay g t
t ng h n so n m 2011, c bi t là s oàn ông ng i ngày càng nhi u. N m
2012 so v i n m 2009, s v vi c t ng 26,4%; oàn ông ng i 64,5% trong

ó 70% các v vi c liên quan n

2012 cao h n n m 2011.
Trong n m 2013, các c quan nhà n c ã ti p 380.331 l t công dân
n khi u n i, t cáo (gi m 2% so v i n m 2012), v i 4.481 oàn ông ng i
(gi m 1,2%); ti p nh n, x lý 215.789 n khi u n i, t cáo. Trong t ng s
n th ã ti p nh n, các c quan hành chính nhà n c ã gi i quy t 39.013
v vi c thu c th m quy n, trách nhi m
c giao, t t l 88,8%. Qua gi i
quy t khi u n i, t cáo ã ki n ngh thu h i cho Nhà n c 95 t
ng, 89 ha
t; tr l i cho t p th , công dân 1.083 t
ng, 93 ha t; ki n ngh x lý
hành chính 675 ng i, chuy n c quan i u tra xem xét trách nhi m hình s
28 v vi c v i 89 ng i.
Theo Báo cáo k t qu ti p công dân ph c v K h p th 6, Qu c h i
khóa XIII c a Tr s Ti p công dân c a Trung ng
ng và Nhà n c,
trong 09 tháng u n m 2013, tình hình khi u n i, t cáo c a công dân t i Tr
s Ti p công dân c a Trung ng ng và Nhà n c gi m v s l ng ng i
nh ng s oàn ông và s v vi c t ng so v i cùng k n m tr c. Tuy nhiên,
trong tháng 10 và tháng 11 (th i i m di n ra K h p th 6, Qu c h i khóa
XIII) tình hình khi u n i, t cáo c a công dân các a ph ng trong c n c
n khi u n i, t cáo t i Tr s ti p công dân c a Trung ng ng và Nhà
n c (t i Hà N i) có s gia t ng t bi n v c s l t ng i, s v vi c và s
l t oàn ông.


17

Tình hình tranh ch p, khi u n i, t cáo c a công dân v l nh v c t ai
di n ra r t ph c t p h u h t các a ph ng trong c n c, nhi u n i ã tr
thành i m nóng. S l ng n th v t c p g i n các c quan Trung ng
nhi u, n i dung th hi n s b c xúc, không ng tình v i cách gi i quy t c a
các a ph ng. S l ng công dân n khi u n i tr c ti p t i phòng ti p công
dân c a các a ph ng, các c quan Trung ng hàng n m cao. Nhi u v
vi c công dân t t p thành oàn kéo n các c quan chính quy n,
ng…
nh m gây áp l c òi
c gi i quy t theo yêu c u. Không ch v y ng i dân
nhi u a ph ng còn ch ng tr quy t li t tr c các quy t nh c a các c p
chính quy n gây m t tr t t xã h i.
N i dung khi u n i, t cáo c a công dân ch y u liên quan n t ai
(chi m 70%), trong ó nhi u nh t là khi u n i vi c b i th ng, h tr , tái nh
c khi Nhà n c thu h i t th c hi n các d án phát tri n kinh t - xã h i;
khi u n i òi t c , tranh ch p t ai trong nhân dân qua các th i k nh ng
ch a
c gi i quy t d t i m; khi u n i òi nhà cho thuê, cho m n, cho
nh , òi nhà thu c di n th c hi n các chính sách v qu n lý nhà...
2.4.1. Tình hình gi i quy t tranh ch p, khi u n i, t cáo v
t ai m t s
a ph ng trong c n c
Vi c gi i quy t tranh ch p, khi u n i t cáo là m t v n luôn
c các
a ph ng c bi t quan tâm vì n i dung c a tranh ch p, khi u n i, t cáo v
t ai ch y u là tranh ch p v quy n s d ng t, ranh gi i…khi u n i v
b i th ng gi i phóng m t b ng, òi l i t c , t cáo cán b làm sai quy nh
c a Nhà n c v
t ai. Nh ng n i dung này n u không gi i quy t t t s gây
b t n, nh h ng n s phát tri n c a t ng a ph ng.

th y rõ tình hình
gi i quy t v n này ta có th xem xét t i m t s
a ph ng nh :
T nh Phú Th m t ph ng châm
gi i quy t tranh ch p, khi u n i t
cáo v
t ai là gi i quy t theo úng quy nh c a pháp lu t
yên dân.
Phú Th 80% khi u n i liên quan n t ai. Trong s
n khi u n i thu c
th m quy n các c p, các ngành n i dung ch y u liên quan n l nh v c t
ai. Trong ó t p trung vào m t s v n liên quan n Nhà n c thu h i
th c hi n các d án u t phát tri n kinh t - xã h i, nh
ngh nâng giá b i
th ng, t ng ti n h tr , b trí tái nh c , gi i quy t vi c làm ngoài ra còn có
m ts
n ph n ánh ki n ngh liên quan n vi c th c hi n chính sách xã h i,


18

v môi tr ng, òi l i t c , tranh ch p t ai.
i v i n t cáo v n ch
y u t cáo m t s cán b , công ch c làm sai chính sách, tiêu c c l i d ng
ch c v quy n h n, tham nh ng trong qu n lý t ai, b i th ng gi i phóng
m t b ng…thi u trách nhi m trong vi c gi i quy t khi u n i, bao che ng i t
cáo, không x lý nghiêm các tr ng h p vi ph m pháp lu t. Theo báo cáo c a
UBND t nh v tình hình gi i quy t khi u n i t cáo thì trong n m 2012 các c
quan liên quan ã gi i quy t xong 312/335 n khi u n i, t cáo; 252 n
khi u n i t cáo l n u ã gi i quy t…Thông qua công tác x lý n ã có

quy t nh x lý thu h i, khôi ph c l i ích cho t p th cá nhân 662,8 tri u
ng; 1.832 m2 t; x lý 25 cán b vi ph m.
gi i quy t v n
này t nh
Phú Th ã a ra m t s gi i pháp nh : t ng c ng v n ng thuy t ph c
công dân th c hi n nghiêm túc các quy t nh gi i quy t c a c quan Nhà
n c có th m quy n, th c hi n công khai, dân ch k c trong vi c gi i quy t
n khi u n i, t cáo c a công dân c ng nh trong vi c tri n khai d án, th c
hi n chính sách an sinh xã h i i v i ng i dân. u tiên gi i quy t khi u n i
t cáo, ki n ngh ph n ánh c a công dân v công tác b i th ng gi i phóng
m t b ng, c bi t nh ng n i có nhi u d án thu h i t, tr c ti p t ch c i
tho i v i công dân v i nh ng v vi c kéo dài, ng th i th c hi n rà soát các
quy t nh, k t lu n gi i quy t n ã có hi u l c pháp lu t ch a th c s
nghiêm túc.
i v i t nh Thái Bình trong n m 2008 các c p, các ngành, các a
ph ng ã có nhi u gi i pháp tích c c
ch
o, t ch c, tri n khai, th c
hi n các quy nh c a pháp lu t v ti p công dân, gi i quy t khi u n i, t cáo
c a công dân.
c bi t UBND t nh ã giành nhi u th i gian ti p công dân, gi i quy t
nhi u v vi c khi u n i dây d a, kéo dài nhi u n m, ã t ch c nhi u h i ngh
chuyên , t ch c t p hu n v công tác ti p công dân và gi i quy t khi u n i,
t cáo. Trong 10 tháng n m 2008, các c quan hành chính nhà n c ã ti p
7.071 l t công dân n khi u n i, t cáo, ph n ánh, th lý 1204 n khi u n i,
tranh ch p t ai và t cáo, ã gi i quy t 997 n, t t l 82,8%, trong ó:
UBND t nh ã gi i quy t 181 n, t t l 90%; Các s , ngành c p t nh ã
gi i quy t 381 n, t t l 98%; UBND c p huy n ã gi i quy t 407 n, t
t l 70,2%; UBND c p xã, c s ã gi i quy t 28 n, t t l 80%.