LUẬN văn LUẬT THƯƠNG mại bảo vệ QUYỀN lợi của KHÁCH HÀNG KHI THAM GIA hợp ĐỒNG bảo HIỂM NHÂN THỌ

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (735.55 KB, 68 trang )

Bảo vệ quyền lợi của khách hàng khi tham gia hợp đồng bảo hiểm nhân thọ

TRƯỜNG ĐẠI HỌC CẦN THƠ
KHOA LUẬT
BỘ MÔN LUẬT KINH DOANH – THƯƠNG MẠI
----------

LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP CỬ NHÂN LUẬT
Khóa 34 (2008 – 2012)

BẢO VỆ QUYỀN LỢI CỦA KHÁCH HÀNG
KHI THAM GIA HỢP ĐỒNG BẢO HIỂM
NHÂN THỌ

Giảng viên hướng dẫn:

Sinh viên thực hiện:

Đoàn Nguyễn Minh Thuận

Khiếu Thị Bích Vân
MSSV: 5086092
Lớp: Luật thương mại 1 – K34

Cần Thơ, tháng 5/2012

GVHD: Đoàn Nguyễn Minh Thuận

Trang 1

SVTH: Khiếu Thị Bích Vân

Bảo vệ quyền lợi của khách hàng khi tham gia hợp đồng bảo hiểm nhân thọ

LỜI CẢM ƠN

Thấm thoát bốn năm học qua mau, cánh cửa đại học đang từ từ khép lại lưu
giữ bao kỷ niệm tuổi học trò, và hành trang mỗi chúng em mang theo khi rời ghế
giảng đường là những tri thức mà Thầy Cô bao ngày qua đã tận tâm truyền dạy. Lời
cảm ơn sâu sắc nhất em xin dành cho cha mẹ, những người đã sinh ra em, cho em
khôn lớn, dìu dắt em trưởng thành để bước vào một tương lai tươi đẹp như ngày hôm
nay. Lời cảm ơn thứ hai em xin được gửi đến Quý Thầy Cô khoa Luật – Đại học Cần
Thơ đã mang đến cho em một nguồn kiến thức quý báu và những bài học làm người
đáng trân trọng. Đặc biệt, em xin gửi lời cám ơn chân thành nhất đến Cô Đoàn
Nguyễn Minh Thuận đã tận tình hướng dẫn, giúp đỡ em rất nhiều trong quá trình
hoàn thành luận văn tốt nghiệp. Bằng tất cả tấm lòng thành của mình, em xin chúc
Thầy Cô luôn có được nhiều sức khỏe và thành công trong công tác giảng dạy!

GVHD: Đoàn Nguyễn Minh Thuận

Trang 2

SVTH: Khiếu Thị Bích Vân

Bảo vệ quyền lợi của khách hàng khi tham gia hợp đồng bảo hiểm nhân thọ

NHẬN XÉT CỦA GIẢNG VIÊN HƯỚNG DẪN

 ................................................................................................

................................................................................................
................................................................................................
................................................................................................
................................................................................................
................................................................................................
................................................................................................
................................................................................................
................................................................................................
................................................................................................
................................................................................................
................................................................................................
................................................................................................
................................................................................................
................................................................................................
................................................................................................
................................................................................................
................................................................................................
................................................................................................
................................................................................................
................................................................................................
................................................................................................
................................................................................................
................................................................................................
................................................................................................
................................................................................................
................................................................................................
................................................................................................
................................................................................................
................................................................................................
................................................................................................

................................................................................................
................................................................................................
................................................................................................
................................................................................................
................................................................................................
................................................................................................
................................................................................................
................................................................................................
................................................................................................
................................................................................................
................................................................................................
................................................................................................
................................................................................................
................................................................................................
................................................................................................
................................................................................................
................................................................................................
................................................................................................
................................................................................................
................................................................................................
................................................................................................

GVHD: Đoàn Nguyễn Minh Thuận

Trang 4

SVTH: Khiếu Thị Bích Vân

Bảo vệ quyền lợi của khách hàng khi tham gia hợp đồng bảo hiểm nhân thọ

MỤC LỤC
Trang
LỜI MỞ ĐẦU ....................................................................................................................1
CHƯƠNG 1: NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG VỀ HỢP ĐỒNG BẢO HIỂM NHÂN
THỌ VÀ QUYỀN LỢI CỦA KHÁCH HÀNG KHI THAM HỢP ĐỒNG BẢO
HIỂM NHÂN THỌ ............................................................................................................4
1.1 Lịch sử hình thành và phát triển của bảo hiểm và bảo hiểm nhân thọ ........................4
1.1.1 Trên thế giới ............................................................................................................4
1.1.2 Ở Việt Nam ..............................................................................................................6
1.2 Khái quát chung về bảo hiểm nhân thọ ........................................................................8
1.2.1 Khái niệm bảo hiểm nhân thọ ...................................................................................8
1.2.2 Đặc điểm của bảo hiểm nhân thọ..............................................................................9
1.2.3 Phân loại bảo hiểm nhân thọ....................................................................................10
1.2.4 Vai trò của bảo hiểm nhân thọ..................................................................................12
1.2.4.1 Vai trò của bảo hiểm nhân thọ đối với từng cá nhân và gia đình ........................12
1.2.4.2 Vai trò của bảo hiểm nhân thọ trong nền kinh tế ................................................12
1.2.4.3 Vai trò của bảo hiểm nhân thọ trong đời sống xã hội .........................................13
1.3 Khái quát về hợp đồng bảo hiểm nhân thọ ...................................................................13
1.3.1 Khái niệm hợp đồng bảo hiểm nhân thọ ...................................................................13
1.3.2 Đặc trưng của hợp đồng bảo hiểm nhân thọ.............................................................14
1.3.3 Phân loại hợp đồng bảo hiểm nhân thọ ....................................................................15
1.3.4 Chủ thể của hợp đồng bảo hiểm nhân thọ.................................................................16
1.3.4.1 Bên bảo hiểm.....................................................................................................17
1.3.4.2 Bên mua bảo hiểm .............................................................................................17
1.3.4.3 Những chủ thể liên quan trong hợp đồng bảo hiểm nhân thọ..............................18
1.4 Vấn đề bảo vệ quyền lợi của khách hàng khi tham gia hợp đồng bảo hiểm nhân
thọ ..................................................................................................................................... .18
1.4.1 Thuật ngữ khách hàng ..............................................................................................18
1.4.2 Sự cần thiết trong việc bảo vệ quyền lợi của khách hàng khi tham gia hợp

đồng bảo hiểm nhân thọ.......................................................................................................
19
1.5 Pháp luật điều chỉnh các vấn đề về bảo vệ quyền lợi khách hàng khi tham gia
hợp đồng bảo hiểm nhân thọ ..............................................................................................

GVHD: Đoàn Nguyễn Minh Thuận

Trang 5

SVTH: Khiếu Thị Bích Vân

21

Bảo vệ quyền lợi của khách hàng khi tham gia hợp đồng bảo hiểm nhân thọ
CHƯƠNG 2: QUY CHẾ PHÁP LÝ VỀ HỢP ĐỒNG BẢO HIỂM NHÂN THỌ
VÀ BẢO VỆ QUYỀN LỢI CỦA KHÁCH HÀNG KHI THAM GIA HỢP
ĐỒNG BẢO HIỂM NHÂN THỌ ......................................................................................23
2.1 Hợp đồng bảo hiểm nhân thọ .......................................................................................24
2.1.1 Chủ thể của hợp đồng bảo hiểm nhân thọ.................................................................24
2.1.1.1 Doanh nghiệp cung cấp sản phẩm bảo hiểm nhân thọ .........................................24
2.1.1.2 Bên mua bảo hiểm ..............................................................................................25
2.1.1.3 Người hưởng quyền lợi từ hợp đồng bảo hiểm....................................................26
2.1.2 Đối tượng của hợp đồng bảo hiểm nhân thọ .............................................................26
2.1.3 Hình thức của hợp đồng bảo hiểm nhân thọ .............................................................27
2.1.4 Nội dung của hợp đồng bảo hiểm nhân thọ...............................................................28
2.1.4.1 Các điều khoản chủ yếu của hợp đồng bảo hiểm nhân thọ ..................................28
2.1.4.2 Một số điều khoản đặc thù của hợp đồng bảo hiểm nhân thọ ..............................29
2.1.4.3 Điều khoản mẫu trong hợp đồng bảo hiểm nhân thọ ...........................................30
2.2 Quy chế pháp lý về bảo vệ quyền lợi của khách hàng khi tham gia hợp đồng

bảo hiểm nhân thọ ..............................................................................................................31
2.2.1 Quyền và nghĩa vụ của khách hàng (bên mua bảo hiểm) ..........................................31
2.2.1.1 Khách hàng (bên mua bảo hiểm) có quyền .........................................................31
2.2.1.2 Khách hàng (bên mua bảo hiểm) có nghĩa vụ .....................................................36
2.2.2 Quyền và nghĩa vụ của doanh nghiệp kinh doanh bảo hiểm nhân thọ .......................37
2.2.2.1 Doanh nghiệp bảo hiểm có quyền .......................................................................37
2.2.2.2 Doanh nghiệp bảo hiểm có nghĩa vụ ...................................................................39
CHƯƠNG 3: NHỮNG TỒN TẠI TRONG VIỆC BẢO VỆ QUYỀN LỢI CỦA
KHÁCH HÀNG KHI THAM GIA HỢP ĐỒNG BẢO HỂM NHÂN THỌ VÀ
MỘT SỐ GIẢI PHÁP ĐỀ XUẤT......................................................................................42
3.1 Đánh giá chung về thị trường bảo hiểm nhân thọ ở Việt Nam hiện nay......................42
3.2 Những vấn đề còn tồn tại trong bảo vệ quyền lợi của khách hàng khi tham gia
hợp đồng bảo hiểm nhân thọ qua các giai đoạn ký kết hợp đồng và một số giải
pháp đề xuất......................................................................................................................44
3.2.1 Những tồn tại trong quy định của pháp luật về bảo vệ quyền lợi khách hàng
khi tham gia hợp đồng bảo hiểm nhân thọ............................................................................44
3.2.2 Một số giải pháp đề xuất trong quy định của pháp luật về bảo vệ quyền lợi
khách hàng khi tham gia hợp đồng bảo hiểm nhân thọ.........................................................51
3.3 Sự cần thiết thành lập quỹ bảo vệ người được bảo hiểm ..............................................54
KẾT LUẬN ........................................................................................................................56
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO

GVHD: Đoàn Nguyễn Minh Thuận

Trang 6

SVTH: Khiếu Thị Bích Vân

Bảo vệ quyền lợi của khách hàng khi tham gia hợp đồng bảo hiểm nhân thọ

PHỤ LỤC

GVHD: Đoàn Nguyễn Minh Thuận

Trang 7

SVTH: Khiếu Thị Bích Vân

Bảo vệ quyền lợi của khách hàng khi tham gia hợp đồng bảo hiểm nhân thọ

LỜI NÓI ĐẦU

1. Sự cần thiết nghiên cứu đề tài
Nền kinh tế Việt Nam đang có một bước phát triển khá cao và ổn định so với cá
nước trong khu vực và trên thế giới. Để đạt được thành quả đó có sự đóng góp của tất
cả các ngành, thành phần kinh tế, trong đó phải kể đến dịch vụ bảo hiểm – ngày càng
phát triển mạnh mẽ cả về chiều sâu và chiều rộng. Kinh doanh bảo hiểm nói chung và
bảo hiểm nhân thọ nói riêng ngày càng đóng vai trò quan trọng trong nền kinh tế
quốc dân. Nó không chỉ góp phần đề phòng và hạn chế tổn thất mà còn là một công
cụ tín dụng, với quỹ bảo hiểm do các thành viên tham gia đóng góp, cơ quan, công ty
bảo hiệm sẽ trợ cấp hoặc bồi thường tổn thất thuộc phạm vi bảo hiểm cho người tham
gia bảo hiểm để họ khôi phục đời sống, sản xuất kinh doanh, bảo hiểm còn góp phần
thúc đẩy phát triển quan hệ kinh tế với nước ngoài, giúp các cơ quan bảo hiểm của
Việt Nam có cơ hội để trao đổi nghiệp vụ và nâng cao trình độ với các cơ quan và tổ
chức nuớc ngoài, trao đổi kinh nghiệm, phát triển các loại hình bảo hiểm có thể áp
dụng vào thực tiễn ở Việt Nam. Đó là những bằng chứng không thể phủ nhận vai trò
to lớn cũng như một tương lai phát triển của bảo hiểm nhân thọ trong thực tế.
Vì vậy, vấn đề bảo hiểm nhân thọ ngày càng đuợc quan tâm nhiều hơn bên cạnh
những đóng góp vào sự phát triển kinh tế của đất nước, bảo hiểm nhân thọ và vấn đề

chăm sóc, bảo vệ khách hàng khi tham vào hợp đồng bảo hiểm nhân thọ còn bộc lộ
một số vấn đề đáng quan tâm. Hoạt động bảo hiểm nhân thọ là một loại hoạt động
mang tính nghiệp vụ cao, kiến thức trong lĩnh vực này còn khá mới mẻ đối với mọi
người thể hiện qua sự khó hiểu của các điều khoản trong hợp đồng bảo hiểm. trong
khi đó, sự hiểu biết của người dân về hợp đồng bảo hiểm nhân thọ còn hạn chế, đặc
biệt là đối với những khách hàng khi muốn tham gia hợp đồng bảo hiểm nhân thọ
nhưng chưa hiểu rõ về tất cả các điều khoản trong hợp đồng dẫn đến những khó khăn
nhất định. Thêm vào đó, môi trường pháp lý điều chỉnh về lĩnh vực này còn chưa
hoàn thiện. Đó là lý do người viết chọn đề tài “Bảo vệ quyền lợi của khách hàng khi
tham gia hợp đồng bảo hiểm nhân thọ” để làm đề tài nghiên cứu luận văn tốt nghiệp
cho mình.
2. Phạm vi nghiên cứu
Trong phạm vi luận văn này, người viết tập trung nghiên cứu về hợp đồng bảo
hiểm nhân thọ và việc bảo vệ quyền lợi của khách hàng khi tham gia hợp đồng bảo
hiểm nhân thọ trên cơ sở xem xét các quy định của Luật Kinh doanh bảo hiểm năm

GVHD: Đoàn Nguyễn Minh Thuận

Trang 8

SVTH: Khiếu Thị Bích Vân

Bảo vệ quyền lợi của khách hàng khi tham gia hợp đồng bảo hiểm nhân thọ
2000 và Luật sửa đổi bổ sung một số điều của Luật Kinh doanh bảo hiểm năm 2010,
Bộ luật dân sự năm 2005, và các văn bản có liên quan. Trên cơ sở đó thấy được ưu
điểm, nhược điểm của các quy định để đưa ra những kiến nghị, giải pháp hoàn thiện
hệ thống pháp luật về bảo hiểm nói chung và bảo hiểm nhân thọ nói riêng.
3. Mục đích nghiên cứu
Trước hết, nghiên cứu này nhằm làm rõ các quy định của pháp luật về hợp đồng

bảo hiểm nhân thọ, tính phức tạp và khó hiểu của hợp đồng bảo hiểm nhân thọ, thông
qua đó bảo vệ quyền lợi của khách hàng khi họ tham gia hợp đồng bảo hiểm nhân
thọ, xem xét tính chính xác, đúng đắn và hiệu quả của các quy định đó trên cơ sở
khoa học và thực tế. Từ đó, người viết ghi nhận những điểm chưa phù hợp, những
thiếu sót và cuối cùng đưa ra những kiến nghị giải pháp đối với những vấn đề đang
tồn tại. Mục đích cuối cùng và lớn nhất của việc nghiên cứu này là đóng góp một
phần nhỏ trong việc xây dựng hoàn thiện khung pháp lý hiệu quả và khả thi hơn để
các khách hàng khi tham gia hợp đồng bảo hiểm nhân thọ sẽ được bảo vệ quyền lợi
một cách tốt nhất.
4. Phương pháp nghiên cứu đề tài
Để hoàn thành tốt luận văn này, người viết đã sử dụng những phương pháp
nghiên cứu sau:
- Phương pháp nghiên cứu lý luận trên tài liệu, sách vở;
- Phương pháp liệt kê;
- Phương pháp phân tích luật viết;
- Phương pháp phân tích, tổng hợp;
- Phương pháp so sánh;
- Phương pháp thống kê, tổng hợp số liệu thực tế;
5. Kết cấu của luận văn
Ngoài lời nói đầu, kết luận và danh mục tài liệu tham khảo, nội dung của luận
văn gồm 3 chương:
Chương 1: Những vấn đề chung về hợp đồng bảo hiểm nhân thọ và quyền lợi
của khách hàng khi tham gia hợp đồng bảo hiểm nhân thọ
Chương 2: Quy chế pháp lý về hợp đồng bảo hiểm nhân thọ và bảo vệ quyền
lợi của khách hàng khi tham gia hợp đồng bảo hiểm nhân thọ theo pháp luật Việt
Nam
Chương 3: Những tồn tại trong vấn đề bảo vệ quyền lợi khách hàng khi tham
gia hợp đồng bảo hiểm nhân thọ và một số giải pháp đề xuất
Do hạn chế về thời gian, tài liệu cũng như lần đầu người viết nghiên cứu về một
đề tài khoa học nên không thể tránh khỏi những thiếu sót. Người viết rất mong nhận

GVHD: Đoàn Nguyễn Minh Thuận

Trang 9

SVTH: Khiếu Thị Bích Vân

Bảo vệ quyền lợi của khách hàng khi tham gia hợp đồng bảo hiểm nhân thọ
được sự đóng góp ý kiến của quý Thầy Cô và các bạn sinh viên để luận văn được
hoàn thiện hơn.

GVHD: Đoàn Nguyễn Minh Thuận

Trang 10

SVTH: Khiếu Thị Bích Vân

Bảo vệ quyền lợi của khách hàng khi tham gia hợp đồng bảo hiểm nhân thọ

CHƯƠNG 1: NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG VỀ HỢP ĐỒNG BẢO
HIỂM NHÂN THỌ VÀ QUYỀN LỢI CỦA KHÁCH HÀNG KHI
THAM GIA HỢP ĐỒNG BẢO HIỂM NHÂN THỌ
1.1 Lịch sử hình thành và phát triển của bảo hiểm và bảo hiểm nhân thọ
1.1.1 Trên thế giới
Con người cùng các thể chế chính trị từng tồn tại trong lịch sử luôn đặt nhiệm
vụ hạn chế rủi ro lên hàng đầu. Và dịch vụ bảo hiểm ra đời để nhằm làm nhiệm vụ
hạn chế những rủi ro ấy.
Lịch sử xã hội Babylone cổ đại từ thế kỷ 17 trước công nguyên, các thương
nhân thường phải du thương (buôn bán ở những nơi xa) khá nhiều, và họ đã đối phó

với các rủi ro bằng cách đem tiền cho người khác vay. Khi việc vận chuyển hàng hóa
đã hoàn tất một cách an toàn, các thương nhân này sẽ bắt người vay tiền hoàn trả
khoản vay, kèm theo đó là tiền lời. Vào năm 2100 trước Công nguyên, đạo luật
Hammurabi ra đời đã đặt hoạt động cho vay của các doanh nhân vào khuôn khổ pháp
luật. Đạo luật này đã chính thể hóa các khái niệm “bottomry” (chỉ việc mượn tiền trên
cơ sở lấy tàu làm bảo đảm) và “respondentia” (chỉ hàng hóa vận chuyển bằng đường
thủy. Các khái niệm này đã đặt nền móng cho việc thực hiện các hợp đồng bảo hiểm
hàng hải. Các hợp đồng loại này gồm 3 yếu tố: khoản vay căn cứ vào giá trị tàu, hàng
hóa hay cước vận chuyển, lãi suất, khoản phụ thu cho các trường hợp mất mát có thể
xảy ra. Trên thực tế, khi tham gia hợp đồng bảo hiểm, chủ tàu là người được bảo
hiểm, còn chủ cho vay là người đánh giá rủi ro.
Ý niệm cộng đồng hóa tổn thất ở Trung Quốc cổ đại từ thế kỷ 40 trước công
nguyên thể hiện ở phương thức phân tán hàng hóa của các chủ hàng để chuyên chở
trên nhiều thuyền khác nhau để “phân tán rủi ro” không để chủ hàng nào phải chịu
tổn thất lớn khi tàu thuyền không may bị nạn1. Lúc bấy giờ bọn cướp biển hoành
hành khắp nơi, do vậy để hạn chế rủi ro, khi ra khơi người ta thường bố trí cho nhiều
tàu chia nhau chở kèm một phần hàng hóa của một chiếc tàu khác, phòng khi có một
chiếc tàu bị bọn cướp biển tấn công thì phần hàng còn lại chở trên những chiếc tàu
kia không bị cướp.
Bảo hiểm nhân thọ xuất hiện ở đế quốc La Mã cổ đại không lâu sau đó. Tại
đây người ta đã lập nên các hội mai táng để lo chi phí tang ma cho các thành viên,
ngoài ra hội cũng hỗ trợ tài chính cho thân nhân người chết. Khoảng năm 450 sau
Công nguyên, đế quốc La Mã bị sụp đổ dẫn đến việc hầu hết các khái niệm của bảo
hiểm nhân thọ bị lãng quên. Tuy nhiên các mặt tính chất của nó thì vẫn không thể
1

Luật gia Lê Quang Liêm, Các định chế hướng dẫn Kinh doanh bảo hiểm, NXB Thống kê 1998

GVHD: Đoàn Nguyễn Minh Thuận

Trang 11

SVTH: Khiếu Thị Bích Vân

Bảo vệ quyền lợi của khách hàng khi tham gia hợp đồng bảo hiểm nhân thọ
thay đổi trong suốt thời Trung Cổ, nhất là đối với các phường hội thủ công và thương
nghiệp. Các phường hội này đã lập nên nhiều hình thức bảo hiểm thành viên để bù
đắp thiệt hại các vụ hỏa hoạn, lũ lụt, trộm cướp; ngoài ra còn có các bảo hiểm thương
tật, tử vong.
Trong suốt thời phong kiến, các ngành du lịch và buôn bán hàng hóa ngày
càng suy yếu và không còn thịnh đạt như trước, do vậy các hình thức bảo hiểm sơ
khai cũng bị mai một. Tuy nhiên trong khoảng thời gian từ thế kỷ 14 đến thế kỷ 16,
các ngành giao thông, thuơng nghiệp và cả dịch vụ bảo hiểm đã phát triển trở lại.
Dịch vụ bảo hiểm ở Ấn Độ bắt nguồn từ bộ kinh Veda của nước này. Đơn cử là
trường hợp của tập đoàn bảo hiểm nhân thọ Yogakshema, một công ty trực thuộc
tổng hội liên hiệp bảo hiểm Ấn Độ. Tên của công ty này được lấy từ trong kinh Rig
Veda. Cụm từ Yogakshema cho thấy ở Ấn Độ vào khoảng năm 1000 trước Công
Nguyên, hình thức “bảo hiểm cộng đồng” đã phát triển rất thịnh hành và người Aryan
khi đó cũng đã tham gia rất nhiều vào hình thức bảo hiểm này. Tương tự với đế quốc
La Mã cổ đại, trong giai đoạn truyền bá đạo Phật, người Ấn Độ đã lập nên nhiều hội
mai táng để hỗ trợ cho các gia đình xây cất nhà cửa đồng thời che chở, đùm bọc các
góa phụ và trẻ nhỏ.
Sau Cách mạng ánh sáng (Glorious Revolution) năm 1688, ở Châu Âu chỉ có
Vương Quốc Anh công nhận tính pháp lý của bảo hiểm nhân thọ. Nhờ vậy mà trong
suốt 3 thập kỷ sau Cách mạng ánh sáng, ở Anh dịch vụ này đã phát triển rất mạnh mẽ.
Hình thức bảo hiểm mà chúng ta thấy ngày nay có nguồn gốc từ thế kỷ 17. Khi đó ở
Anh từng có một nơi gọi là Lloyd's of London, nơi mà về sau người ta biết tới với cái
tên Nhà hàng Cà phê Lloyd's (Lloyd's Coffee House). Các thương nhân, chủ tàu và
các nhà thầu bảo hiểm khi đó hay gặp gỡ ở nhà hàng này để bàn công chuyện làm ăn

và tiến hành các hợp đồng buôn bán. Mặc dù được sử dụng như một công cụ hạn chế
rủi ro, dịch vụ bảo hiểm nhân thọ vẫn bị cuốn vào trò đỏ đen vốn được xem là bản
năng của tầng lớp tiểu tư sản Anh đang phát triển rất mạnh mẽ lúc bấy giờ. Khi đó
nạn cá cược lan tràn khắp nơi, thậm chí nếu đọc báo thấy tin có một nhân vật tiếng
tăm nào đấy đang bị bệnh nặng sắp chết, người ta liền phỏng đoán ngày chết của
nhân vật này, sau đó đổ về Nhà hàng Cà phê Lloyd's để đặt cược cho ngày chết ấy.
Để thể hiện sự phản đối đối với trò cá cược này, vào năm 1679 đã có 79 nhà thầu bảo
hiểm quyết định ly khai ra khỏi Nhà hàng Cà phê Lloyd's. Hai năm sau họ chung tay
lập nên Nhà hàng Cà phê Lloyd's mới, nơi được công chúng biết tới với cái tên
“Lloyd's chân chính”. Đến năm 1774, Quốc hội Anh ra sắc lệnh cấm tổ chức tham gia
cá cược trên ngày chết của con người, từ đó vấn nạn này mới chấm dứt. Tuy nhiên, có
thể nói rằng nước Anh vẫn được xem là cái nôi của bảo hiểm nhân thọ với sự ra đời

GVHD: Đoàn Nguyễn Minh Thuận

Trang 12

SVTH: Khiếu Thị Bích Vân

Bảo vệ quyền lợi của khách hàng khi tham gia hợp đồng bảo hiểm nhân thọ
của công ty Equitable vào năm 1762, là công ty bảo hiểm nhân thọ đầu tiên trên thế
giới. Bản hợp đồng đầu tiên của công ty là “hợp đồng bảo hiểm nhân thọ trọn đời”.
Sau đó 7 năm, vào năm 1769, tiến sĩ Richard Pirice, chuyên gía tư vấn kỹ thuật bảo
hiểm của công ty đã hoàn thiện các phương pháp tính toán phí bảo hiểm nhân thọ một
cách hoàn chỉnh.
Ở Hoa Kỳ, ngành công nghiệp bảo hiểm của Hoa kỳ được xây dựng trên mô
hình bảo hiểm Anh. Vào năm 1735, công ty bảo hiểm đầu tiên của Hoa Kỳ đã ra đời
ở Charleston, thủ phủ bang South Carolina. Vào năm 1759, Hội nghị Giáo hội
Trưởng lão Philadelphia đã quyết định bảo trợ cho tập đoàn Bảo hiểm nhân thọ đầu

tiên của Hoa kỳ. Tập đoàn này hoạt động vì lợi ích của các mục sư và tín đồ. Ngày
22/05/1761, tập đoàn này đã ký kết được hợp đồng đầu tiên với công chúng Mỹ. Mặc
dù vậy, mãi đến 80 năm sau (tức là sau năm 1840), dịch vụ bảo hiểm nhân thọ Mỹ
mới thật sự cất cánh. Chìa khóa dẫn tới thành công chính là nhờ các công ty bảo hiểm
đã hạn chế được sự chống đối từ các nhóm tôn giáo.
Ở Châu Á, các công ty bảo hiểm đầu tiên được thành lập ở Nhật Bản, muộn
hơn so với Châu Âu khoảng một thế kỷ. Năm 1868 công ty bảo hiểm Meiji đã ra đời
và đi vào hoạt động. Sau đó 20 năm, hai công ty khác là Kyoei và Nippon ra đời và
phát triển cho đến ngày nay. Cuối thế kỷ 19, cùng với sự xuất hiện của nền sản xuất
đại công nghiệp cơ khí, hàng loạt các nghiệp vụ bảo hiểm xuất hiện và phát triển rất
nhanh như bảo hiểm tai nạn, bảo hiểm vỡ kính, bảo hiểm mưa đá và băng tuyết, bảo
hiểm ô tô, bảo hiểm máy bay, bảo hiểm trách nhiệm dân sự... Ngày nay bảo hiểm đã
thâm nhập vào mọi lĩnh vực kinh tế - xã hội và ngành bảo hiểm đang giữ một vị trí
quan trọng trong nền kinh tế nhiều quốc gia, nhất là các nước phát triển.
1.1.2 Ở Việt Nam
Ở Việt Nam, không có tài liệu nào chứng minh một cách chính xác về thời
gian xuất hiện của hoạt động bảo hiểm. Theo ý kiến của nhiều chuyên gia, vào năm
1880 có các Hội bảo hiểm ngoại quốc như Hội bảo hiểm Anh, Pháp, Thụy sĩ, Hoa
kỳ... đã để ý đến Đông Dương. Các Hiệp hội bảo hiểm ngoại quốc đại diện tại Việt
Nam bởi các công ty thương mại lớn. Ngoài việc buôn bán các công ty này còn mở
thêm một trụ sở để làm đại diện bảo hiểm.
Ở miền Nam, vào năm 1926 có chi nhánh đầu tiên của công ty FrancoAsietique. Đến năm 1929, có công ty của Việt Nam đặt trụ sở tại Sài Gòn, đó là Việt
Nam Bảo Hiểm Công Ty, nhưng chỉ hoạt động về bảo hiểm xe ô tô. Từ năm 1952 về
sau hoạt động bảo hiểm mới được mở rộng với nhiều hình thức phong phú với sự
hoạt động của nhiều công ty Bảo hiểm trong nước và ngoại quốc2. Giai đoạn từ năm
2

Phạm Thị Cúc: Nguyên lý bảo hiểm, NXB Thống kê Hà Nội

GVHD: Đoàn Nguyễn Minh Thuận

Trang 13

SVTH: Khiếu Thị Bích Vân

Bảo vệ quyền lợi của khách hàng khi tham gia hợp đồng bảo hiểm nhân thọ
1954 đến 1975, ở miền Nam Việt Nam đã tồn tại 57 công ty bảo hiểm dưới nhiều loại
hình pháp lý: công ty cổ phần, công ty tuơng hỗ và công ty bảo hiểm nước ngoài. Sau
năm 1975, một số công ty bảo hiểm tư nhân ở miền Nam đã được quốc hữu hóa và
sáp nhập vào Công ty bảo hiểm Việt Nam3.
Ở miền Bắc, vào năm 1964, Chính phủ đã ký quyết định 1979/CP ngày
12/07/1964 cho phép thành lập Công ty bảo hiểm Việt Nam (tên giao dịch là Bảo
Việt) trực thuộc Bộ Tài Chính. Bảo Việt chính thức hoạt động vào tháng 01 năm
1965, thực hiện hai chức năng quản lý Nhà nước và trực tiếp kinh doanh bảo hiểm, tái
bảo hiểm. Sự độc quyền khiến hoạt động bảo hiểm trước năm 1990 được biết đến
dưới tên là bảo hiểm nhà nước. Mặc dù có vị trí nhỏ bé với một doanh nghiệp bảo
hiểm duy nhất, nhưng ngành bảo hiểm Việt Nam đã góp phần đáng kể trong việc chia
sẻ rủi ro của những ngành kinh tế quan trọng như ngoại thương, vận tải biển thông
qua hoạt động bảo hiểm hàng hải, tái bảo hiểm và hoạt động đại lý giám định cho các
công ty bảo hiểm của các nước Xã hội chủ nghĩa.
Bảo Việt là đơn vị trực thuộc Bộ Tài chính, có chức năng giúp Bộ Tài chính
thống nhất quản lý công tác bảo hiểm nhà nước và trực tiếp tiến hành nghiệp vụ bảo
hiểm trong cả nước. Giai đoạn này Bảo Việt đã tổ chức triển khai nhiều loại hình
nghiệp vụ bảo hiểm mới cho các khách hàng trong và ngoài nước, tiến tới tự cân đối
thu chi ngoại tệ vào năm 1986 và tự nâng cấp lên thành tổng công ty bảo hiểm Việt
Nam có chi nhánh ở tất cả các tỉnh thành trong cả nước. Cũng trong giai đoạn này,
Bảo Việt mới bắt đầu có những bước nghiên cứu đầu tiên nhằm đưa bảo hiểm nhân
thọ vào Việt Nam. Tuy nhiên, sự phát triển của nền kinh tế trong những năm cuối
thập kỷ 80 của thế kỷ XX còn rất chậm, tốc độ lạm phát còn khá cao, vì vậy không

thể cho phép triển khai nghiệp vụ bảo hiểm này. Trong thời điểm đó, Bảo Việt chỉ
mới dừng lại ở khâu nghiên cứu những kỹ thuật nghiệp vụ trong bảo hiểm nhân thọ.
Trước nhu cầu phát triển của nền kinh tế thị trường, trên cơ sở nghiên cứu
hoạt động bảo hiểm ở các nước phát triển trên thế giới, Nghị định số 100/CP của
Chính phủ ngày 18/12/1993 về kinh doanh bảo hiểm được ban hành đã đánh dấu một
bước ngoặt lớn trong sự phát triển của ngành kinh doanh bảo hiểm ở Việt Nam, tạo
điều kiện mở rộng nhiều loại hình kinh doanh bảo hiểm với nhiều tổ chức trong và
ngoài quốc doanh để nâng cao chất lượng hoạt động bảo hiểm. Độc quyền trong kinh
doanh bảo hiểm của một doanh nghiệp nhà nước duy nhất đã chấm dứt với sự ra đời
một loạt các doanh nghiệp bảo hiểm. Sự ra đời ồ ạt của các công ty bảo hiểm 100%
vốn nước ngoài như công ty bảo hiểm nhân thọ Chinfon Manulife (nay là Manulife),
công ty bảo hiểm nhân thọ Prudential, công ty bảo hiểm nhân thọ Bảo Minh – CMG
3

Võ Thị Pha: Giáo trình lý thuyết bảo hiểm, NXB Tài chính năm 2005

GVHD: Đoàn Nguyễn Minh Thuận

Trang 14

SVTH: Khiếu Thị Bích Vân

Bảo vệ quyền lợi của khách hàng khi tham gia hợp đồng bảo hiểm nhân thọ
(nay là Dai-ichi Life), công ty bảo hiểm nhân thọ quốc tế Mỹ AIA. Tháng 03/1996,
Bảo Việt đã bắt đầu xúc tiến việc triển khai những loại hình bảo hiểm nhân thọ đầu
tiên và với những bước nhảy vọt về tốc độ tăng trưởng, bảo hiểm nhân thọ đã nhanh
chóng khẳng định vị thế quan trọng trong ngành bảo hiểm. Như vậy, có thể nói với tư
cách là công ty bảo hiểm được thành lập đầu tiên và triển khai sớm nhất các sản phẩm
bảo hiểm nhân thọ trên thị trường Việt Nam, Bảo Việt đã đặt nền móng cho sự phát

triển của ngành bảo hiểm thương mại nói chung cũng như lĩnh vực bảo hiểm nhân thọ
nói riêng ở Việt Nam sau này. Bên cạnh đó, sự xuất hiện của nhiều công ty bảo hiểm
trong và ngoài nước đã tạo ra sự cạnh tranh nhằm nâng cao chất lượng bảo hiểm và
tạo điều kiện cho mạng lưới trung gian bảo hiểm hình thành và phát triển như: Tổ
chức môi giới bảo hiểm, đại lý bảo hiểm, công ty bảo hiểm tương hỗ, công ty tái bảo
hiểm.
Ngày 3/5/1999, Ban tổ chức cán bộ Chính Phủ đã có quyết định phê duyệt Điều
lệ của Hiệp hội bảo hiểm Việt Nam. Hiệp hội bảo hiểm Việt Nam đã lấy ngày 3/5 làm
ngày hội truyền thống hàng năm của những người làm bảo hiểm ở Việt Nam.
Hệ thống pháp luật về kinh doanh bảo hiểm không ngừng được hoàn thiện,
chỉnh sửa và bổ sung. Ngày 09 tháng 12 năm 2000, Luật Kinh doanh bảo hiểm được
Quốc hội Cộng Hòa Xã Hội Chủ Nghĩa Việt Nam thông qua tại kỳ họp thứ 8, khóa X
và có hiệu lực từ ngày 1/4/2001, đặt nền móng pháp lý cơ bản cho sự phát triển thị
trường bảo hiểm Việt Nam.
1.2 Khái quát chung về bảo hiểm nhân thọ
1.2.1 Khái niệm bảo hiểm nhân thọ
Nguồn gốc phát sinh của hoạt động bảo hiểm chính là sự tồn tại của các rủi ro
trong cuộc sống. Thực tế cuộc sống của con người luôn tồn tại rủi ro như một tất yếu
khách quan như thiên tai, dịch bệnh, tai nạn... Mặc dù ngày nay, khi mà khoa học kỹ
thuật đã đạt được nhiều thành tựu quan trọng để chế ngự thiên nhiên và hạn chế rủi
ro, song chính con người đã gây ra những rủi ro mới với tính chất và mức độ rủi ro
trầm trọng hơn. Nói một cách khác, rủi ro là một người bạn đồng hành đáng lo ngại
trong cuộc sống mà dù muốn hay không con người cũng phải chấp nhận nó.
Đời sống con người ngày càng tăng lên, do đó họ không chỉ muốn đảm bảo
rủi ro cho công việc kinh doanh mà còn muốn đảm bảo cho bản thân, cho gia đình họ,
từ đó, bảo hiểm nhân thọ ra đời. Vì một trong những hình thức khắc phục rủi ro tốt
nhất là chuyển giao rủi ro cho các công ty bảo hiểm. Khi rủi ro xảy ra với một thành
viên thì hậu quả của nó sẽ được phân tán, sẽ được số đông còn lại của cộng đồng
cùng gánh chịu. Đó chính là cách xử lý và khắc phục rủi ro tốt nhất trong xã hội, thực

GVHD: Đoàn Nguyễn Minh Thuận

Trang 15

SVTH: Khiếu Thị Bích Vân

Bảo vệ quyền lợi của khách hàng khi tham gia hợp đồng bảo hiểm nhân thọ
hiện được tính xã hội hóa cao về sức mạnh của con người nhằm chống chọi và chinh
phục thiên nhiên. Hoạt động kinh doanh bảo hiểm không chỉ đơn thuần về lợi nhuận
mà còn mang tính xã hội sâu sắc.
Bảo hiểm nhân thọ là loại nghiệp vụ bảo hiểm cho trường hợp người được bảo
hiểm sống hoặc chết. Thực chất đây là bảo hiểm tính mạng hoặc tuổi thọ của con
người nhằm bù đắp cho người được bảo hiểm một khoản tiền khi hết thời hạn bảo
hiểm hoặc khi người được bảo hiểm bị chết hoặc bị thương tật toàn bộ vĩnh viễn. Nói
cách khác, bảo hiểm nhân thọ là việc bảo hiểm các rủi ro có liên quan đến sinh mạng,
cuộc sống và tuổi thọ của con người. Đối tượng tham gia bảo hiểm rất rộng, bao gồm
nhiều người ở các lứa tuổi khác nhau.
1.2.2 Đặc điểm của bảo hiểm nhân thọ
Bảo hiểm nhân thọ là loại hình bảo hiểm con người, thực hiện theo nguyên tắc
“số đông bù số ít” và có đặc điểm là vừa khắc phục hậu quả rủi ro, vừa là hình thức
tiết kiệm có kế hoạch. Vì vậy bảo hiểm nhân thọ ra đời nhằm bảo đảm ổn định cuộc
sống cho người dân và góp phần thúc đẩy nền kinh tế phát triển. Khi đời sống xã hội
ngày càng phát triển thì nhu cầu về bảo đảm an toàn của mỗi cá nhân, doanh nghiệp
và toàn xã hội ngày càng cao, từ đó sẽ phát sinh nhu cầu tham gia bảo hiểm nhân thọ.
 Bảo hiểm nhân thọ vừa mang tính tiết kiệm, vừa mang tính rủi ro
Có thể nói đây là một trong những đặc điểm khác nhau cơ bản giữa bảo hiểm
nhân thọ với bảo hiểm phi nhân thọ. Thật vậy, mỗi người mua bảo hiểm nhân thọ sẽ
định kỳ nộp một khoản tiền (gọi là phí bảo hiểm) cho người bảo hiểm, người bảo
hiểm có trách nhiệm trả một số tiền lớn (gọi là số tiền bảo hiểm) cho người được

hưởng quyền lợi bảo hiểm như đã thỏa thuận từ trước khi có các sự kiện bảo hiểm
xảy ra. Số tiền bảo hiểm được trả khi người được bảo hiểm đạt đến một độ tuổi nhất
định và được ấn định trong hợp đồng. Hoặc số tiền bảo hiểm này được trả cho các
thân nhân và gia đình người được bảo hiểm khi người này không may mất sớm. Số
tiền này giúp họ trang trải những chi phí cần thiết như thuốc men, mai táng, chi phí
giáo dục con cái... Chính vì vậy bảo hiểm nhân thọ vừa mang tính tiết kiệm, vừa
mang tính rủi ro. Tính tiết kiệm được thể hiện ngay trong từng gia đình, cá nhân một
cách thường xuyên, có kế hoạch và có kỷ luật.
Nội dung tiết kiệm khi mua bảo hiểm nhân thọ khác với các hình thức tiết
kiệm khác ở chỗ, người bảo hiểm bảo đảm trả cho người tham gia bảo hiểm hay thân
nhân của họ một số tiền rất lớn ngay cả khi họ mới tiết kiệm được một khoản tiền
nhỏ. Có nghĩa là khi người tham gia bảo hiểm không may gặp rủi ro trong thời hạn đã
được ấn định, những người thân của họ sẽ nhận được những khoản trợ cấp hay số tiền

GVHD: Đoàn Nguyễn Minh Thuận

Trang 16

SVTH: Khiếu Thị Bích Vân

Bảo vệ quyền lợi của khách hàng khi tham gia hợp đồng bảo hiểm nhân thọ
bảo hiểm từ công ty bảo hiểm. Điều đó thể hiện rõ tính chất rủi ro trong bảo hiểm
nhân thọ.
 Các hợp đồng bảo hiểm nhân thọ rất da dạng và phức tạp
Tính đa dạng và phức tạp trong các hợp đồng bảo hiểm nhân thọ được thể hiện
ở ngay trong các sản phẩm của nó. Mỗi sản phẩm bảo hiểm nhân thọ cũng có nhiều
loại hợp đồng khác nhau, chẳng hạn có loại bảo hiểm nhân thọ hỗn hợp thời hạn là 5
năm, 10 năm, 20 năm, mỗi hợp đồng khác nhau lại có sự khác nhau về số tiền bảo
hiểm, phương thức đóng phí, độ tuổi của người tham gia... Ngay cả trong một bản

hợp đồng, mối quan hệ giữa các bên cũng đa dạng và phức tạp.
 Phí bảo hiểm nhân thọ chịu tác động tổng hợp của nhiều nhân tố, vì vậy
quá trình định phí khá phức tạp
Để xác định phí cho một sản phẩm bảo hiểm nhân thọ là rất khó khăn và phức
tạp, bởi vì các sản phẩm này chỉ là những sản phẩm vô hình không thể cân đong đo
đếm được do đó nó chịu tác động của rất nhiều yếu tố như: tuổi thọ của người được
bảo hiểm, tuổi thọ bình quân của con người, số tiền bảo hiểm, thời gian tham gia,
phương thức thanh toán, tỷ lệ lạm phát của đồng tiền, lãi suất đầu tư, tỷ lệ chết... Bên
cạnh đó còn có các chi phí để tạo nên sản phẩm như chi phí thiết kế sản phẩm, chi phí
khai thác, chi phí quản lý hợp đồng... Quá trình định phí phải phụ thuộc vào các yếu
tố trên.
 Nguyên tắc “số đông bù số ít”
Trong trường hợp người tham gia không phải đóng phí nhưng hoạt động vẫn
được duy trì, khi đó bảo hiểm nhân thọ sẽ dựa vào số đông người để san sẻ, bù đắp sự
thiếu hụt đó và khắc phục dần trong nhiều năm. Đặc điểm này thể hiện tính xã hội
hóa rất cao đồng thời còn mang cả tính nhân văn cao cả bởi vì bảo hiểm nhân thọ
luôn ở bên cạnh mỗi cá nhân, mỗi tập thể những lúc họ gặp khó khăn.
1.2.3 Phân loại bảo hiểm nhân thọ
Theo quy định tại khoản 1, điều 7, luật sửa đổi, bổ sung một số điều của luật
kinh doanh bảo hiểm, bảo hiểm nhân thọ có các loại hình cơ bản sau:
 Bảo hiểm nhân thọ trọn đời:
Bảo hiểm nhân thọ trọn đời là loại hình bảo hiểm dài hạn, phí đóng định kỳ và
không thay đổi trong suốt quá trình bảo hiểm do đó tạo nên một khoản tiết kiệm cho
người mua bảo hiểm vì chắc chắn người bảo hiểm sẽ chi trả số tiền bảo hiểm, ngoài
ra, phí bảo hiểm cao hơn so với bảo hiểm sinh mạng có thời hạn, vì rủi ro chết chắc
chắn sẽ xảy ra nên số tiền bảo hiểm chắc chắn sẽ phải trả, số tiền bảo hiểm này sẽ
được trả một lần khi người được bảo hiểm chết.

GVHD: Đoàn Nguyễn Minh Thuận

Trang 17

SVTH: Khiếu Thị Bích Vân

Bảo vệ quyền lợi của khách hàng khi tham gia hợp đồng bảo hiểm nhân thọ
 Bảo hiểm tử kỳ:
Bảo hiểm tử kỳ là loại hình bảo hiểm được ký kết cho cái chết xảy ra trong
thời gian quy định của hợp đồng, nếu cái chết không xảy ra trong thời gian đó thì
người được bảo hiểm không nhận được bất kỳ một khoản phí nào từ số phí bảo hiểm
đã đóng, ngược lại nếu cái chết xảy ra trong thời gian có hiệu lực của hợp đồng thì
người bảo hiểm phải có trách nhiệm thanh toán số tiền bảo hiểm cho người thụ hưởng
quyền lợi bảo hiểm được chỉ định.
 Bảo hiểm sinh kỳ:
Bảo hiểm sinh kỳ là loại bảo hiểm mà người bảo hiểm cam kết chi trả những
khoản tiền đều đặn trong suốt khoảng thời gian xác định hoặc trong suốt cuộc đời
người mua bảo hiểm. Nếu người mua bảo hiểm chết trước ngày đến hạn thanh toán
thì sẽ không được chi trả bất kỳ khoản tiền nào.
 Bảo hiểm nhân thọ hỗn hợp
Bảo hiểm hỗn hợp là loại hình bảo hiểm kết hợp trường hợp sống và trường
hợp chết. Theo đó, công ty bảo hiểm cam kết chi trả một khoản tiền đã được ấn định
trong trường hợp người được bảo hiểm còn sống đến khi hết hạn hợp đồng hoặc khi
người được bảo hiểm bị tử vong trong thời hạn hợp đồng.
 Bảo hiểm trả tiền định kỳ
Bảo hiểm trả tiền định kì là loại hình bảo hiểm theo đó công ty bảo hiểm cam
kết chi trả những khoản tiền cố định cho người được bảo hiểm, bắt đầu từ một độ tuổi
nhất định.
Những khoản tiền này thường được mô tả là khoản tiền hằng năm (niên kim),
mặc dù trong thực tế nó có thể được trả mỗi nửa năm, hằng quý hoặc hằng tháng.
Niên kim có thể được trả ngay vào thời điểm kí kết hợp đồng hoặc trả sau, khi hợp

đồng đã có hiệu lực trong một khoảng thời gian nhất định.

 Bảo hiểm liên kết đầu tư
Sản phẩm bảo hiểm liên kết đầu tư về cơ bản là sản phẩm kết hợp nhu cầu bảo
vệ và tiết kiệm. Tuy nhiên, trong khi các sản phẩm bảo hiểm nhân thọ kết hợp khác
có chia lãi thì sản phẩm bảo hiểm liên kết đầu tư “không chia lãi”. Đối với các sản
phẩm bảo hiểm nhân thọ hỗn hợp khác, quỹ bảo hiểm được hình thành từ phí bảo
hiểm sẽ được công ty bảo hiểm đầu tư và được sử dụng để chi trả tiền bảo hiểm cho
khách hàng vì thế công ty bảo hiểm sẽ cam kết một mức lãi cố định trả cho khách
hàng (sản phẩm có chia lãi). Đối với sản phẩm bảo hiểm liên kết đầu tư người tham
gia bảo hiểm sẽ là chủ đầu tư của các quỹ vì thế sẽ được hưởng lãi đầu tư thực tế của
các quỹ đầu tư mà khách hàng lựa chọn (có nghĩa là nếu quỹ đầu tư có lãi cao khách

GVHD: Đoàn Nguyễn Minh Thuận

Trang 18

SVTH: Khiếu Thị Bích Vân

Bảo vệ quyền lợi của khách hàng khi tham gia hợp đồng bảo hiểm nhân thọ
hàng sẽ được hưởng lãi cao, ngược lại nếu quỹ đầu tư lãi thấp hoặc không có lãi
khách hàng sẽ được hưởng lãi thấp hoặc không nhận được gì).
 Bảo hiểm hưu trí
Bảo hiểm hưu trí là loại hình bảo hiểm mà người mua bảo hiểm cam kết đóng
những khoản tiền đều đặn trong suốt khoảng thời gian xác định, khi hết hạn hợp đồng
thì người mua bảo hiểm sẽ nhận được khoản tiền đã đóng từ bên bảo hiểm.
1.2.4 Vai trò của bảo hiểm nhân thọ
1.2.4.1 Vai trò của bảo hiểm nhân thọ đối với từng cá nhân và gia đình
Đối với con người, bên cạnh yếu tố bảo hiểm (bên mua bảo hiểm được doanh

nghiệp bảo hiểm chi trả để bù đắp những thiệt hại khi rủi ro xảy ra), bảo hiểm nhân
thọ còn có tính tiết kiệm, giúp bên mua bảo hiểm có thể thực hiện được mục đích của
mình khi được doanh nghiệp bảo hiểm trả số tiền bảo hiểm.
Cụ thể việc tham gia bảo hiểm nhân thọ cũng đồng nghĩa với việc thể hiện sự
quan tâm lo lắng của người chủ gia đình với người phụ thuộc, giữa cha mẹ với con
cái đồng thời làm giảm bớt những khó khăn về mặt tài chính của gia đình khi không
may gặp rủi ro. Tham gia bảo hiểm nhân thọ cũng là một cách tiết kiệm thường
xuyên có kế hoạch. Khi quyết định mua một hợp đồng bảo hiểm nhân thọ thì những
khoản phí nhỏ phải nộp hàng tháng trích từ ngân sách của một gia đình có thể coi như
những khoản chi tiền điện, tiền nước, tiền nhà... Trong điều kiện kinh tế phát triển và
ổn định, những gia đình có thu nhập, chi tiêu ở mức cao trích một khoản tiền để mua
bảo hiểm nhân thọ thì không ảnh hưởng đến chi tiêu trong một tháng của gia đình đó
và như vậy hàng tháng họ đã tiết kiệm được một khoản tiền nhất định. Khoản tiền tiết
kiệm này thực chất đã tạo lập được nguồn quỹ nhất định cho gia đình. Góp phần để
giáo dục con cái và có một khoản để chi dùng khi về hưu.
1.2.4.2 Vai trò của bảo hiểm nhân thọ đối với nền kinh tế
Đối với nền kinh tế, cùng với các thị trường ngân hàng, bất động sản, chứng
khoán, thị trường bảo hiểm là công cụ huy động vốn nhàn rỗi trong dân chúng, đầu tư
phát triển sản xuất thông qua việc doanh nghiệp bảo hiểm thu phí bảo hiểm từ bên
mua bảo hiểm và dùng số tiền này để đầu tư. Doanh nghiệp bảo hiểm do đó đã trở
thành một trong những tổ chức tài chính hữu hiệu trong công cuộc đầu tư, phát triển
kinh tế đất nước. Trước xu thế hội nhập của nền kinh tế nước ta với nền kinh tế thế
giới, thông qua hình thức nước ta gia nhập các tổ chức AFTA (Khu vực thương mại
tự do ASEAN), APEC (Diễn đàn hợp tác kinh tế Châu Á – Thái Bình Dương), WTO
(Tổ chức Thương mại Thế giới), việc huy động vốn để đầu tư phát triển kinh tế cần
thiết hơn bao giờ hết. Bên cạnh đó, bảo hiểm nhân thọ góp phần tạo nên một lối sống

GVHD: Đoàn Nguyễn Minh Thuận

Trang 19

SVTH: Khiếu Thị Bích Vân

Bảo vệ quyền lợi của khách hàng khi tham gia hợp đồng bảo hiểm nhân thọ
mới trong dân chúng, đó là ý thức, thói quen về việc dành ra một phần thu nhập để có
một tương lai an toàn hơn
1.2.4.3 Vai trò của bảo hiểm nhân thọ trong đời sống xã hội
Bảo hiểm nhân thọ cũng góp phần giải quyết một số vấn đề xã hội. Phương
thức phục vụ tại nhà của doanh nghiệp bảo hiểm cần tuyển dụng lực lượng lớn đại lý
khai thác bảo hiểm sẽ giải quyết việc làm cho xã hội; thông qua giải quyết việc làm sẽ
hạn chế tệ nạn xã hội. Bảo hiểm nhân thọ còn góp phần tăng vốn đầu tư cho giáo dục,
bảo hiểm nhân thọ ra đời và được triển khai như loại hình an sinh giáo dục là giải
pháp hiệu quả huy động nguồn vốn dài hạn để gia đình đầu tư cho việc học tập của
con cái ngay cả khi rủi ro xảy ra.
Như vậy, có thể thấy bảo hiểm nhân thọ là một hoạt động kinh doanh bảo
hiểm mang lại nhiều lợi ích cho con người và nền kinh tế xã hội.
1.3 Khái quát về hợp đồng bảo hiểm nhân thọ
1.3.1 Khái niệm hợp đồng bảo hiểm nhân thọ
Hợp đồng bảo hiểm nhân thọ là sự cam kết giữa hai bên theo đó bên nhận
bảo hiểm (công ty bảo hiểm nhân thọ) có trách nhiệm và nghĩa vụ chi trả cho bên
được bảo hiểm khi có các sự kiện bảo hiểm xảy ra, còn bên được bảo hiểm có trách
nhiệm và nghĩa vụ đóng phí bảo hiểm như đã thỏa thuận theo quy định của pháp luật.
 Bên nhận bảo hiểm chính là các công ty bảo hiểm nhân thọ. Sau khi đã cam
kết nhận bảo hiểm, trách nhiệm và nghĩa vụ chủ yếu của công ty là chi trả số tiền bảo
hiểm khi có các sự kiện bảo hiểm xảy ra đối với người được bảo hiểm. Sự kiện bảo
hiểm trong bảo hiểm nhân thọ bao gồm: Tử vong, hết hạn hợp đồng, sống đến độ tuổi
nhất định.
Bên nhận bảo hiểm không được phép hủy bỏ hay thay đổi các điều khoản
trong hợp đồng và cũng không được khiếu nại đòi phí bảo hiểm.

 Bên được bảo hiểm trong hợp đồng bảo hiểm nhân thọ có thể có ba chủ thể
sau đây:
Thứ nhất, người được bảo hiểm là người mà sinh mạng và cuộc sống của
họ được bảo hiểm theo các điều kiện của hợp đồng. Người được bảo hiểm có thể là
những người đã trưởng thành có đủ năng lực pháp lý để tự ký hợp đồng cho chính
mình và cũng có thể là người chưa đủ độ tuổi thành niên phải giao tên của mình cho
người khác đứng ra ký hợp đồng bảo hiểm.
Thứ hai, người tham gia bảo hiểm là người đứng ra yêu cầu bảo hiểm thỏa
thuận và ký kết hợp đồng. Người tham gia bảo hiểm phải bảo đảm quy định của pháp
luật về năng lực pháp lý.

GVHD: Đoàn Nguyễn Minh Thuận

Trang 20

SVTH: Khiếu Thị Bích Vân

Bảo vệ quyền lợi của khách hàng khi tham gia hợp đồng bảo hiểm nhân thọ
Thứ ba, người được hưởng quyền lợi về bảo hiểm là người được nhận số
tiền về bảo hiểm hoặc các khoản trợ cấp do công ty bảo hiểm thanh toán như đã nêu
rõ trong hợp đồng. Người được hưởng quyền lợi bảo hiểm do người tham gia bảo
hiểm chỉ định.
1.3.2 Đặc trưng của hợp đồng bảo hiểm nhân thọ
Thứ nhất, hợp đồng bảo hiểm nhân thọ có đối tượng là tuổi thọ của con người.
Đặc điểm này rất quan trọng và có ý nghĩa chi phối các đặc điểm khác. Tuổi thọ của
con người chính là quá trình kéo dài từ khi sống đến khi chết của người đó. Chính vì
vậy, nghĩa vụ khai báo đúng tuổi thọ của người được bảo hiểm là rất quan trọng. Căn
cứ vào độ tuổi của người được bảo hiểm, doanh nghiệp bảo hiểm sẽ xác định xem
người đó có thuộc nhóm tuổi tham gia bảo hiểm hay không cũng như tính toán được

mức phí bảo hiểm. Về lý thuyết, mức độ rủi ro sẽ khác nhau nếu người được bảo
hiểm thuộc các nhóm tuổi khác nhau. Ngoài ra, tuổi thọ của con người còn phụ thuộc
vào rất nhiều yếu tố như sức khỏe, bệnh tật, môi trường sống, gen di truyền... Để đảm
bảo quyền lợi chính đáng của các bên, hợp đồng bảo hiểm nhân thọ thường được quy
định rất chi tiết, mà nguyên nhân chủ yếu là do tính phức tạp của đối tượng bảo hiểm
tạo ra.
Thứ hai, trong hợp đồng bảo hiểm nhân thọ sự kiện bảo hiểm không hoàn toàn
gắn liền với rủi ro được bảo hiểm. Không như trong các hợp đồng bảo hiểm phi nhân
thọ, doanh nghiệp bảo hiểm chỉ bồi thường hoặc trả tiền bảo hiểm khi đối tượng bảo
hiểm bị thiệt hại. Trong hợp đồng bảo hiểm nhân thọ, ngoài trường hợp khi người
được bảo hiểm gặp rủi ro được bảo hiểm, trách nhiệm trả tiền của doanh nghiệp bảo
hiểm còn phát sinh trong một số trường hợp như hợp đồng bảo hiểm nhân thọ đến
hạn hay việc doanh nghiệp bảo hiểm trả giá trị hoàn lại.
Thứ ba, hợp đồng bảo hiểm nhân thọ thường có quy định kèm theo các sản
phẩm bổ trợ là sản phẩm bảo hiểm phi nhân thọ. Thực tế lịch sử phát triển của bảo
hiểm nhân thọ cho thấy các sản phẩm bảo hiểm nhân thọ đơn thuần thường ít hấp dẫn
khách hàng, ngay cả đối với hợp đồng bảo hiểm nhân thọ hỗn hợp do tỷ suất sinh lời
thường thấp hơn lãi suất tiết kiệm ngân hàng tương ứng, trong khi mức độ bảo hiểm
chủ yếu phụ thuộc vào năng lực tài chính của bên mua bảo hiểm. Chính vì vậy, doanh
nghiệp bảo hiểm thường cung cấp các sản phẩm bảo hiểm bổ sung nhằm gia tăng yếu
tố bảo hiểm như nghiệp vụ bảo hiểm sức khỏe và nghiệp vụ bảo hiểm tai nạn con
người. Các thỏa thuận về sản phẩm sung này làm thay đổi khá nhiều các quyền và
nghĩa vụ cơ bản trong hợp đồng chính, điều đó có nghĩa chúng trở thành một hợp
đồng thống nhất chứ không phải là hai thỏa thuận độc lập với nhau. Ví dụ: trong một
hợp đồng bảo hiểm giữa khách hàng L.T.H.G với công ty trách nhiệm hữu hạn bảo

GVHD: Đoàn Nguyễn Minh Thuận

Trang 21

SVTH: Khiếu Thị Bích Vân

Bảo vệ quyền lợi của khách hàng khi tham gia hợp đồng bảo hiểm nhân thọ
hiểm nhân thọ AIA (Việt Nam) thì ngoài sản phẩm bảo hiểm chính “An tâm tịnh
dưỡng” khách hàng còn tham gia thêm sản phẩm bảo hiểm bổ sung là “Bảo hiểm tử
vong do tai nạn” và “Hỗ trợ chi phí nằm viện”. Theo đó, ngoài các quyền lợi khách
hàng nhận được từ hợp đồng bảo hiểm chính, sản phẩm bảo hiểm bổ sung “Bảo hiểm
tử vong do tai nạn” còn hỗ trợ chi phí khi chẳng may khách hàng tử vong do gặp tai
nạn, và sản phẩm “Hỗ trợ chi phí nằm viện” sẽ là giải pháp hỗ trợ tài chính trong
trường hợp khách hàng phải nhập viện chữa trị.
Thứ tư, hợp đồng bảo hiểm nhân thọ là loại hợp đồng bảo hiểm dài hạn. Thời
hạn của các hợp đồng bảo hiểm phi nhân thọ có thể là ngắn hạn, trung hạn hoặc dài
hạn tùy theo sự thỏa thuận của các bên và tùy thuộc vào đối tượng của hợp đồng, thời
hạn ngắn nhất của hợp đồng bảo hiểm nhân thọ hiện nay được các doanh nghiệp bảo
hiểm cung cấp là năm năm. Tính dài hạn của hợp đồng bảo hiểm nhân thọ nhằm đảm
bảo quyền lợi cho doanh nghiệp bảo hiểm trong hoạt động đầu tư đồng thời đáp ứng
được mục đích tiết kiệm của bên mua bảo hiểm.
Thứ năm, hợp đồng bảo hiểm nhân thọ có tính tiết kiệm đối với bên mua bảo
hiểm. Tính tiết kiệm của hợp đồng bảo hiểm nhân thọ thể hiện ở chỗ việc tham gia
bảo hiểm nhân thọ cũng giống như việc gởi tiết kiệm, bên mua bảo hiểm dùng từng
khoản tiền nhỏ để đóng phí bảo hiểm, khi sự kiện bảo hiểm xảy ra, người thụ hưởng
có thể được khoản tiền lớn hơn. Tính tiết kiệm của hợp đồng bảo hiểm nhân thọ còn
được đánh giá cao không chỉ do gắn liền với yếu tố bảo hiểm mà còn thể hiện đây là
tiết kiệm bắt buộc4.
Thứ sáu, nội dung của hợp đồng bảo hiểm nhân thọ bao gồm các điều khoản
mẫu. Đây là những điều khoản được doanh nghiệp bảo hiểm soạn thảo sẵn, bên mua
bảo hiểm nếu chấp nhận giao kết hợp đồng thì phải chấp nhận toàn bộ nội dung các
điều khoản mẫu.
1.3.3 Phân loại hợp đồng bảo hiểm nhân thọ

Phân loại hợp đồng bảo hiểm nhân thọ có ý nghĩa quan trọng trong việc xác
định cơ chế điều chỉnh pháp luật đối với loại hợp đồng này. Hợp đồng bảo hiểm nhân
thọ được phân loại theo nhiều tiêu chí khác nhau và mỗi cách phân loại có những ý
nghĩa xác định trong việc xác định quyền và nghĩa vụ của các bên tham gia hợp đồng.
 Hợp đồng bảo hiểm nhân thọ có thể được phân loại theo tính chất của sự
kiện bảo hiểm. Theo tiêu chí này hợp đồng bảo hiểm nhân thọ bao gồm: hợp đồng
bảo hiểm tử kỳ, hợp đồng bảo hiểm sinh kỳ và hợp đồng bảo hiểm hỗn hợp.

4

Trương Mộc Lâm – Lưu Nguyên Khánh, Một số điều cần biết về pháp lý trong kinh doanh bảo hiểm, Nxb
Thống kê, Hà Nội, 2001

GVHD: Đoàn Nguyễn Minh Thuận

Trang 22

SVTH: Khiếu Thị Bích Vân

Bảo vệ quyền lợi của khách hàng khi tham gia hợp đồng bảo hiểm nhân thọ
Hợp đồng bảo hiểm tử kỳ là loại hợp đồng bảo hiểm nhân thọ mà theo đó
nếu người được bảo hiểm chết trong thời hạn thỏa thuận, doanh nghiệp bảo hiểm có
nghĩa vụ trả tiền bảo hiểm cho người thụ hưởng.
Hợp đồng bảo hiểm sinh kỳ là loại hợp đồng bảo hiểm nhân thọ mà theo
đó nếu người được bảo hiểm sống tới thời điểm thỏa thuận, doanh nghiệp bảo hiểm
có nghĩa vụ trả tiền bảo hiểm cho người thụ hưởng.
Hợp đồng bảo hiểm hỗn hợp là loại hợp đồng bảo hiểm nhân thọ kết hợp
cả hai loại nghiệp vụ bảo hiểm là bảo hiểm sinh kỳ và bảo hiểm tử kỳ. Đây là loại sản
phẩm chủ yếu trên thị trường bảo hiểm nhân thọ hiện nay vì nó kết hợp được nhiều

lợi ích dành cho bên mua bảo hiểm.
 Hợp đồng bảo hiểm nhân thọ có thể được phân loại theo thời hạn thực hiện
hợp đồng. Theo đó hợp đồng bảo hiểm nhân thọ có hai loại là: hợp đồng bảo hiểm
nhân thọ có xác định thời hạn và hợp đồng bảo hiểm nhân thọ không xác định thời
hạn.
Hợp đồng bảo hiểm nhân thọ có xác định thời hạn là loại hợp đồng bảo
hiểm nhân thọ mà các bên thỏa thuận trước thời hạn của hợp đồng. Trong thời hạn đó
hoặc kết thúc thời hạn, doanh nghiệp bảo hiểm phải có nghĩa vụ trả tiền bảo hiểm nếu
xảy ra sự kiện bảo hiểm.
Hợp đồng bảo hiểm nhân thọ không thời hạn là loại hợp đồng bảo hiểm
nhân thọ mà trách nhiệm bảo hiểm của doanh nghiệp bảo hiểm chỉ kết thúc khi người
được bảo hiểm chết hoặc người thụ hưởng đã nhận hết quyền lợi bảo hiểm. Các
nghiệp vụ bảo hiểm áp dụng hợp đồng dạng này là hợp đồng bảo hiểm trọn đời và
bảo hiểm trả tiền định kỳ.
 Hợp đồng bảo hiểm trọn đời là hợp đồng bảo hiểm nhân thọ mà doanh
nghiệp bảo hiểm có trách nhiệm trả tiền cho người thụ hưởng nếu người được bảo
hiểm chết vào bất cứ thời điểm nào.
 Hợp đồng bảo hiểm trả tiền định kỳ là loại hợp đồng bảo hiểm nhân thọ
mà doanh nghiệp bảo hiểm có trách nhiệm trả tiền định kỳ cho người được thụ hưởng
nếu người được bảo hiểm sống đến một thời hạn nhất định như đã thỏa thuận. Việc
trả tiền định kỳ này chỉ kết thúc khi người được bảo hiểm chết hoặc người thụ hưởng
đã nhận hết quyền lợi bảo hiểm. Đây là nghiệp vụ bảo hiểm có nội dung tương tự như
chế độ hưu trí trong bảo hiểm xã hội.
1.3.4 Chủ thể của hợp đồng bảo hiểm nhân thọ
Chủ thể của Hợp đồng bảo hiểm nhân thọ bao gồm hai bên là bên bảo hiểm và
bên mua bảo hiểm. Ngoài ra trong Hợp đồng bảo hiểm nhân thọ có thể có các chủ thể
liên quan như người được bảo hiểm và người thụ hưởng.

GVHD: Đoàn Nguyễn Minh Thuận

Trang 23

SVTH: Khiếu Thị Bích Vân

Bảo vệ quyền lợi của khách hàng khi tham gia hợp đồng bảo hiểm nhân thọ
1.3.4.1 Bên bảo hiểm
Bên bảo hiểm là chủ thể chấp nhận rủi ro của chủ thể khác trên cơ sở được
nhận phí bảo hiểm. Bên bảo hiểm trong hợp đồng bảo hiểm nhân thọ là doanh nghiệp
bảo hiểm khi ký kết hợp đồng bảo hiểm nhân thọ phải thỏa mãn các điều kiện sau:
Thứ nhất, doanh nghiệp bảo hiểm phải được thành lập và bảo hiểm hợp
pháp ở Việt Nam. Điều kiện này xác định tư cách chủ thể của doanh nghiệp bảo
hiểm. Doanh nghiệp phải được Bộ tài chính cấp giấy phép thành lập, hoạt động và
giấy phép đó còn có hiệu lực tại thời điểm giao kết hợp đồng.
Thứ hai, người đại diện của doanh nghiệp bảo hiểm phải có năng lực hành
vi dân sự đầy đủ và có thẩm quyền đại diện cho doanh nghiệp bảo hiểm. Người đại
diện cho doanh nghiệp bảo hiểm thường có hai dạng là người đại diện giao dịch và
người đại diện ký kết.
1.3.4.2 Bên mua bảo hiểm
Bên mua bảo hiểm (hay còn gọi là bên tham gia bảo hiểm) là chủ thể đứng tên
trong hợp đồng bảo hiểm nhân thọ, đồng thời có nghĩa vụ nộp phí bảo hiểm. Bên mua
bảo hiểm thường là cá nhân nhưng cũng không ngoại lệ bên mua bảo hiểm là tổ chức,
nếu thỏa mãn điều kiện với bên mua bảo hiểm theo quy định của pháp luật. Các điều
kiện này bao gồm:
Thứ nhất, bên mua bảo hiểm phải có năng lực hành vi dân sự đầy đủ. Điều
kiện này đảm bảo rằng bên mua bảo hiểm phải là người thực sự có thể kiểm soát
được hành vi giao kết và thực hiện hợp đồng. Được coi là có năng lực hành vi dân sự
đầy đủ khi bên mua bảo hiểm từ đủ 18 tuổi trở lên, không mắc các bệnh làm mất hoặc
hạn chế khả năng nhận thức.
Thứ hai, bên mua bảo hiểm phải có quyền lợi có thể được bảo hiểm (hay

bên mua bảo hiểm phải có lợi ích bảo hiểm). Quyền lợi có thể được bảo hiểm được
hiểu là những lợi ích của bên mua bảo hiểm về vật chất hoặc tinh thần đối với đối
tượng được bảo hiểm. Nếu đối tượng bảo hiểm bị thiệt hại thì đó được coi là tổn thất
thật sự của bên mua bảo hiểm. Quyền lợi có thể được bảo hiểm phải thỏa mãn những
điều kiện sau đây: Một là, quyền lợi có thể được bảo hiểm phải thật sự tồn tại tại thời
điểm giao kết hợp đồng. Hai là, quyền lợi có thể được bảo hiểm phải là quyền lợi hợp
pháp. Quyền lợi không hợp pháp được hiểu là những lợi ích được hình thành từ
những quan hệ hoặc hành vi không được pháp luật thừa nhận. Nếu bên mua bảo hiểm
và người được bảo hiểm là quan hệ thân thuộc gần gũi, thì mặc nhiên được pháp luật
thừa nhận là có lợi ích bảo hiểm. Nếu không chỉ được coi là lợi ích bảo hiểm nếu như
bên mua bảo hiểm phải chịu tổn thất tài chính thật sự nếu rủi ro xảy ra.

GVHD: Đoàn Nguyễn Minh Thuận

Trang 24

SVTH: Khiếu Thị Bích Vân

Bảo vệ quyền lợi của khách hàng khi tham gia hợp đồng bảo hiểm nhân thọ
1.3.4.3 Những chủ thể liên quan trong hợp đồng bảo hiểm nhân thọ
Những chủ thể liên quan đến hợp đồng bảo hiểm nhân thọ là người được bảo
hiểm và người thụ hưởng. Những chủ thể này có quyền và nghĩa vụ phát sinh từ quan
hệ hợp đồng bảo hiểm nhân thọ giữa bên mua bảo hiểm và bên doanh nghiệp bảo
hiểm. Những chủ thể được coi là chủ thể liên quan của hợp đồng vì:
 Những chủ thể này không phải là những chủ thể ký kết hợp đồng, tức là
những chủ thể có hành vi làm phát sinh quan hệ hợp đồng.
 Những chủ thể này được chỉ định cụ thể và có những quyền và nghĩa vụ
nhất định, nhưng những quyền và nghĩa vụ ấy chỉ phát sinh từ những thỏa thuận của
các bên ký kết hợp đồng.

Người được bảo hiểm là cá nhân có tuổi thọ là đối tượng bảo hiểm. Người
được bảo hiểm có thể đồng thời là bên mua bảo hiểm. Nếu người được bảo hiểm
không phải là bên mua bảo hiểm thì bên mua bảo hiểm phải có quyền lợi có thể được
bảo hiểm đối với người được bảo hiểm.
Người thụ hưởng là tổ chức, cá nhân được bên mua bảo hiểm chỉ định để
nhận tiền bảo hiểm. Khái niệm người thụ hưởng chỉ có trong bảo hiểm con người
Ngoài ra, còn có các bên trung gian: các đại lý bảo hiểm, doanh nghiệp môi
giới bảo hiểm. Là những chủ thể có liên quan trong quá trình giao kết hợp đồng bảo
hiểm và đứng ra trung gian giữa doanh nghiệp kinh doanh bảo hiểm với bên mua bảo
hiểm.
1.4 Vấn đề bảo vệ quyền lợi khách hàng khi tham gia hợp đồng bảo hiểm
nhân thọ
1.4.1 Thuật ngữ khách hàng
Có thể thấy, khách hàng là yếu tố quan trọng nhất không thể thiếu được, có vai
trò quyết định cho sự tồn tại và phát triển của thị trường. Nếu không có khách hàng
cũng đồng nghĩa với việc không có thị trường. Có rất nhiều các khái niệm về khách
hàng, như có thể hiểu rằng “khách hàng dùng để chỉ người mua hàng hóa, dịch vụ để
sử dụng cho bản thân hoặc làm nguyên liệu cho sản xuất, kinh doanh”, hoặc cũng có
thể hiểu theo như nhận định của ông Omid Kordestani, Phó giám đốc bán hàng và
phát triển kinh doanh toàn cầu của Tập đoàn Google thì: “Khách hàng là người tác
động đến cách thức tiếp thị, phát triển sản phẩm, thay đổi lộ trình tung sản phẩm ra
thị trường và định giá sản phẩm”. Thật vậy, khách hàng là một trong hai nhân tố quan
trọng hình thành nên giao dịch trên thị trường, nhân tố còn lại là người bán, vì nếu
trên thị trường mua và bán hàng hóa (sản phẩm vật chất và sản phẩm dịch vụ) mà chỉ
có sự tồn tại của người bán thì không thể có sự trao đổi, tiêu dùng và như vậy, không
thể hình thành nên một thị trường.

GVHD: Đoàn Nguyễn Minh Thuận

Trang 25

SVTH: Khiếu Thị Bích Vân

LUẬN văn LUẬT THƯƠNG mại bảo vệ QUYỀN lợi của KHÁCH HÀNG KHI THAM GIA hợp ĐỒNG bảo HIỂM NHÂN THỌ

Tài liệu liên quan

Tài liệu bạn tìm kiếm đã sẵn sàng tải về