Đề cương bài giảng nâng cao chất lượng, hiệu quả thực hiện dân chủ ở cơ sở

-----  -----


những băn khoan thắc mắc của nhân dân nâng cao hiểu biết khơi dậy tinh thần
trách nhiệm ý thức tự giác làm chủ của nhân dân. Hàng năm các xã phường thị trấn
rà soát bổ sung thêm những tài liệu về pháp luật, về PLDC cơ sở giúp nhân dân cập
nhật kiến thức pháp luật kịp thời.
- Chi bộ thôn khu phố đưa nội dung kiểm điểm việc triển khai và thực hiện
dân chủ trong các kỳ sinh hoạt chi bộ nhằm củng cố nâng cao trách nhiệm của
cấp ủy trong chỉ đạo triển khai thực hiện đồng thời nâng cao ý thức trách nhiệm và
hiểu biết của mỗi đảng viên về thực hiện dân chủ ở xã, phường thị trấn.
- Hàng năm Ban Dân vận tỉnh uỷ biên tập in ấn phát tài liệu tuyên truyền
giới thiệu các điển hình về thực hiện tốt PLDC về điển hình "dân vận khéo" ở cơ
sở nhằm tuyên truyền giáo dục nâng cao ý thức sống và làm việc theo pháp luật; là
"cẩm nang" để cán bộ công chức đảng viên trưởng thôn trưởng khu phố nâng cao
nhận thức và năng lực thực hành dân chủ ở cơ sở.
- Để nâng cao chất lượng công tác giáo dục tuyên truyền, phổ biến PLDC
cơ sở cũng phải chú ý tăng cường cơ sở vật chất cho công tác này. Trước hết, mỗi
xã, phường, thị trấn cần chỉ đạo và huy động tối đa các phương tiện truyền thông,
bảo đảm một thời lượng thông tin cần thiết trên báo, đài, vô tuyến truyền hình.
Tăng kinh phí cho việc in ấn, xuất bản tài liệu gửi đến cho các hộ dân, tạo điều
kiện cơ sở vật chất cho hoạt động của tuyên truyền viên, báo cáo viên, cho các
cuộc sinh hoạt chính trị, văn hoá, văn nghệ, hoạt động kiểm tra, giám sát.
2.4. Nâng cao hiệu quả "biết, bàn, giám sát" của nhân dân
Mục đích của việc thực hiện PLDC ở cơ sở đã được nêu rõ trong điều 1
chương I của quy chế: "Nhằm phát huy quyền làm chủ, sức sáng tạo của nhân dân
ở xã, phường, thị trấn, động viên sức mạnh vật chất và tinh thần to lớn của nông
dân và nhân dân trong phát triển kinh tế, ổn định chính trị xã hội, tăng cường đoàn
kết nông thôn, cải thiện dân sinh, nâng cao dân trí, xây dựng đảng bộ, Chính quyền
và các đoàn thể ở cơ sở trong sạch vững mạnh; Ngăn chặn và khắc phục tình trạng
suy thoái quan liêu, tham nhũng, góp phần vào sự nghiệp dân giàu, nước mạnh, xã

hội dân chủ, công bằng văn minh theo định hướng XHCN". Như vậy, mục đích đó
thống nhất với mục tiêu và con đường XHCN mà Đảng, Nhà nước và nhân dân ta
đã lựa chọn. Thực hiện PLDC ở cơ sở cũng chính là từng bước thực hiện mục tiêu
và con đường XHCN đó. Nội dung PLDC ở cơ sở đề cập đến nhiều vấn đề, trước
hết nhằm nâng cao ý thức và năng lực làm chủ cho mỗi người dân. Thông qua việc
33


thực hiện Pháp lệnh, người dân hiểu được quyền lợi và nghĩa vụ công dân của
mình đối với thôn, làng và đất nước. Đặc biệt, thông qua việc thực hiện phương
châm "dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra", người dân am hiểu hơn đường
lối, chính sách của Đảng và Nhà nước, am hiểu công việc của Chính quyền, từ đó
tăng thêm tính trách nhiệm trong quá trình tổ chức thực hiện. Đồng thời, mỗi người
dân thể hiện được chính kiến, nguyện vọng của mình, phát huy trí tuệ sáng tạo của
tập thể, của cộng đồng trong công việc chung. Mặt khác mỗi người dân có thể tiếp
nhận thông tin, trí tuệ, kinh nghiệm và sự giúp đỡ của người khác, của cộng đồng
để áp dụng vào sản xuất, nâng cao kiến thức cho mình, từ đó có cơ hội thoát nghèo,
vươn lên làm giàu cho mình, cho quê hương. Cũng qua việc thực hiện tốt phương
châm "biết, bàn, giám sát của nhân dân" người dân có thể góp ý trực tiếp nhằm đổi
mới phong cách và phương thức lãnh đạo, quản lý của tổ chức đảng, Chính quyền
và các tổ chức đoàn thể. Người cán bộ cũng nhận thức được trách nhiệm, quyền
hạn của mình rõ ràng hơn góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động và hiệu lực của
bộ máy qua việc giám sát, kiểm tra của nhân dân, buộc cán bộ đảng viên phải có ý
thức tôn trọng dân tăng thêm tính trách nhiệm trong công việc, gần gũi, sâu sát
giúp đỡ nhân dân... điều đó làm tăng mối quan hệ tốt đẹp, sự tin tưởng của nhân
dân đối với đảng, Chính quyền với cán bộ đảng viên góp phần làm cho hệ thống
chính trị cơ sở ngày càng trong sạch, vững mạnh. ngược lại đây cũng là nhân tố mở
đường, thúc đẩy việc thực hiện PLDC đạt kết quả cao hơn. Chính vì vậy, cần phải
nâng cao hiệu quả thực hiện phương châm "biết, bàn, giám sát" của nhân dân bằng
các biện pháp.

- Uỷ ban nhân dân xã, phường, thị trấn vân dụng thực hiện đa dạng các hình
thức thông tin để "dân biết, dân bàn, dân giám sát" gắn với số lần tối thiểu phải
triển khai cho từng hình thức (trong Pháp lệnh 34/2007 đã quy định các hình thức
phải thông tin); Nâng cao hiệu quả thông tin, trưng cầu được nhiều ý kiến đóng
góp của nhân dân tham gia phát triển kinh tế, xã hội...
- Có kế hoạch đảm bảo các nội dung niêm yết công khai để nhân dân
biết được duy trì tại trụ sở UBND xã phường thị trấn (chọn kiểu phông chữ dễ đọc,
to, rõ; chọn địa điểm vị trí niêm yết phù hợp).

34


- Khuyến khích xã, phường thị trấn tổ chức để nhân dân bàn bằng hình thức
phát phiếu lấy ý kiến nhất là những nội dung liên quan đến phát triển kinh tế quy
ước hương ước đóng góp về vật chất của nhân dân.
- Tiếp tục rà soát sửa đổi bổ sung thay thế điều chỉnh các quy chế quy ước
đã ban hành tại các cơ sở cho phù hợp với Pháp lệnh 34/2007 và các quy định của
pháp luật hiện hành theo hướng thiết thực dễ hiểu dễ nhớ dễ thực hiện dễ kiểm tra
tránh hình thức.
- Chú trọng làm tốt việc xây dựng và thực hiện PLDC trong các lĩnh vực
có liên quan trực tiếp đến quyền và lợi ích của nhân dân như; quản lý đất đai, xây
dựng kinh tế tài chính công tác cán bộ thực hiện các chính sách xã hội... tăng
cường việc cung cấp thông tin công khai cụ thể chủ trương chính sách pháp luật
của đảng Nhà nước để nhân dân biết.
- Gắn việc thực hiện PLDC ở cơ sở với việc thực hiện nhiệm vụ chính
trị và cuộc vận động "Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh";
nâng cao hiệu quả công tác cải cách hành chính thực hành tiết kiệm phòng chống
tham những lãng phí đẩy mạnh các phong trào thi đua yêu nước nhằm tăng cường
sức mạnh đại đoàn kết toàn dân thúc đẩy phát triển kinh tế xã hội bảo đảm quốc
phòng an ninh từng bước nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân.

- Thường xuyên kiện toàn nâng cao chất lượng hiệu quả hoạt động của ban
thanh tra nhân dân ban giám sát đầu tư cộng động tổ hoà giải tổ an ninh nhân dân
tổ tự quản ở cơ sở... Thành lập và thực hiện thí điểm ở các xã phường thị trấn hoạt
động của các tổ dân vận ở các thôn làng khu phố.
- Phát huy tiềm năng trí tuệ của nhân dân tham gia xây dựng Đảng trong đó
chú ý xây dựng được những quy định quy chế nội quy quy ước phù hợp với đặc
thù ở cơ sở làm cho công dân nhận rõ mình là người chủ để tự nguyện tự giác thực
hiện
2.5. Tăng cường kiểm tra, giám sát; Biểu dương, khen thưởng; Xử lý kỷ
luật những trường hợp vi phạm thực hiện Pháp lệnh dân chủ.
Thực hiện PLDC không chỉ là vấn đề bảo vệ quyền lợi công dân mà còn
nhằm duy trì trật tự xã hội ổn định, ngăn chặn, kiểm soát và đẩy lùi các hiện
tượng phản dân chủ. Vì vậy thực hiện dân chủ phải đi liền với duy trì kỷ cương,
phép nước, quyền lợi phải đi liền với nghĩa vụ và trách nhiệm. Chính vì vậy cần
phải tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, kết hợp chặt chẽ việc khen, chê,
35


thưởng, phạt. Biểu dương, khen thưởng tổ chức ,cá nhân làm tốt và xử lý kịp thời
những trường hợp vi phạm thực hiện PLDC. Xử lý nghiêm các vụ việc tiêu cực,
tham nhũng hoặc lợi dụng dân chủ, dân chủ quá trớn để gây rối, làm mất an ninh
ổn định chính trị- xã hội ở địa phương.
Tăng cường kiểm tra, giám sát, đôn đốc việc thực hiện PLDC ở cơ sở hiện
nay để qua đó phát hiện những cơ sở không chịu làm hoặc làm đại khái, chiếu lệ,
hình thức, nội bộ mất đoàn kết cần nêu yêu cầu cụ thể về thời gian và công việc
phải làm, các văn bản phải có để phát huy vai trò và trách nhiệm của các cấp uỷ và
Chính quyền cơ sở, đặc biệt là cán bộ lãnh đạo, quản lý ở cơ sở trước nhân dân địa
phương và nhân dân cả nước, không để tình trạng "bình chân như vại" cũng như
tình trạng chưa coi trọng phát huy quyền làm chủ mọi mặt của quần chúng nhân
dân. Đồng thời, phát huy vai trò của Mặt trận tổ quốc, Hội cựu chiến binh, Hội

người cao tuổi, Đoàn thanh niên, Hội phụ nữ, học sinh... trong việc thực hiện
PLDC cơ sở nhất là trong khâu kiểm tra, giám sát. Tổng kết việc thực hiện PLDC ở
cơ sở, biểu dương, khen thưởng những đơn vị, cá nhân xuất sắc, xây dựng những
điển hình tiên tiến, gương mẫu và nhân rộng cho phong trào. Thực hiện giải pháp
này cần chú ý các biện pháp cần thiết sau đây:
- Tăng cường sự lãnh chỉ đạo của các cấp uỷ Đảng, kiểm tra giám sát việc
thực hiện PLDC ở cơ sở định kỳ hàng năm. Có những biện pháp để tháo gỡ những
khó khăn vướng mắc ở cơ sở. Gắn thực hiện PLDC ở cơ sở với xây dựng tổ chức
cơ sở Đảng trong sạch vững mạnh nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu
của tổ chức cơ sở Đảng.
- Tăng cường chỉ đạo kiểm tra giám sát việc hoàn thiện các thể chế như;
hương ước quy ước thôn làng tổ dân phố; giám sát trách nhiệm ý thức chấp hành
và gương mẫu thực hiện của cán bộ đảng viên công chức; sơ kết tổng kết và nhân
rộng kịp thời các điển hình thực hiện tốt PLDC ở cơ sở.
- Các cấp uỷ đảng quan tâm chỉ đạo việc tổ chức lấy phiếu tín nhiệm các
chức danh chủ chốt ở các xã do HĐND bầu và thực hiện xử lý nghiêm những
trường hợp không còn đạt số phiếu tín nhiệm theo quy định.
- Tăng cường sự lãnh đạo của chi bộ thôn khu phố trong việc tố chức định
kỳ họp dân theo đúng quy định. Tổ chức lấy ý kiến tham gia của nhân dân; đảm
bảo tốt việc tiếp xúc cử tri; làm tốt công átc tiếp dân; rà soát các thủ tục hành chính
và thực hiện tốt cơ chế một cửa ở các địa phương.

36


- Hàng năm phân loại và đánh giá đồng thời xử lý nghiêm các tập
thể và cá nhân lãnh đạo xã, phường thị trấn do mất dân chủ để xảy ra tình trạng
khiếu nại tố cáo của công dân. Xử lý nghiêm các trường hợp lợi dụng dân chủ để
khiếu nại tố cáo làm mất ổn định xã hội trong cộng đồng dân cư.
2.6. Thực hiện Pháp lệnh Dân chủ gắn với xây dựng nông thôn mới

- Tích cực tuyên truyền vận động và cùng nhân dân bàn bạc, tổ chức thực
hiện, giám sát các hoạt động xây dựng nông thôn mới tại địa phương, đặc biệt chú
trọng tuyên truyên, vận động để nhân dân nắm rõ và thực hiện tốt các chủ trương,
chỉ thị, Nghị quyết của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, cùng ý nghĩa và
lợi ích của việc xây dựng nông thôn mới để nhân dân nắm rõ và phát huy quyền
làm chủ của mình trong việc chug sức xây dựng nông thôn mới.
- Phổ biến công khai cho nhân dân biết các đề án, đồ án, quy hoạch xây
dựng nông thôn mới cùng nhiều vấn đề quan trọng liên quan trực tiếp đến đời sống
người dân để nhân dân tham gia góp ý đồng thời có những kiến nghị, đề xuất với
cấp có thẩm quyền xem xét, quyết định tổ chức thực hiện có hiệu quả.
- Công tác xây dựng quy hoạch nông thôn mới là điểm khởi đầu đặc biệt
quan trọng, bên cạnh sự chỉ đạo của các cấp, cần mời các chuyên gia, những người
có kinh nghiệm, trên cơ sở bám sát tiêu chí để chất lượng quy hoạch đáp ứng sự
phát triển cả trước mắt và lâu dài, phù hợp với nhu cầu và nguyện vọng của nhân
dân.
- Thực hiện lồng ghép nội dung quy định của Pháp lệnh vào các hoạt động
phát triển kinh tế - xã hội của địa phương, trong đó có các chương trình, đề án, kế
hoạch xây dựng nông thôn mới theo tiêu chí: Đẩy mạnh việc xây dựng, thực hiện
các quy ước, hương ước, thôn, làng, xã; đồng thời nâng cao chất lượng hoạt động
của các tổ hoà giải.
- Ban chỉ đạo các địa phương, đơn vị đẩy mạnh quán triệt các chủ trương,
Nghị quyết của Đảng, đổi mới cách làm trong xây dựng nông thôn mới; huy động
xã hội hoá, thực hiện các mục tiêu về phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh; tăng
cường hơn nữa công tác kiểm tra, thanh tra việc thực hiện PLDC ở cơ sở; nắm tình
hình và phối hợp giải quyết tốt những bức xúc trong nhân dân, nhất là những vấn
đề liên quan đến đất đai, giải phóng mặt bằng, tranh chấp tập thể, không để xảy ra
những tình huống bất ngờ, những điểm nóng về an ninh trật tự.
37

III. Tổ chức thực hiện ở xã, phường, thị trấn
1. Đối với cấp uỷ Đảng
- Trực tiếp lãnh đạo, chỉ đạo việc thực hiện PLDC ở cơ sở, đồng thời giải
quyết kịp thời những vướng mắc nảy sinh ngay từ cơ sở.
- Gắn việc thực hiện PLDC ở cơ sở với việc triển khai thực hiện nhiệm
vụ chính trị của địa phương và các nội dung của phong trào thi đua “Dân vận
khéo”, “Xây dựng, chỉnh đốn Đảng” và tiếp tục đẩy mạnh việc học tập và làm theo
tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh. Chú trọng việc phát huy dân chủ trong Đảng là cơ
sở quan trọng để phát huy và mở rộng dân chủ ngoài xã hội; việc xây dựng hệ thống
chính trị vững mạnh phải được gắn liền với thực hiện cải cách hành chính Nhà nước,
phát huy quyền làm chủ của nhân dân, nhằm tạo nên động lực to lớn thúc đẩy kinh
tế - xã hội phát triển, bảo đảm quốc phòng - an ninh.
- Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát việc thực hiện PLDC. Ban chỉ đạo
thực hiện Pháp lệnh dân chủ cơ sở phải làm tốt vai trò tham mưu cho cấp ủy có chủ
trương lãnh đạo, chỉ đạo, hướng dẫn kiểm tra, đôn đốc, sơ kết rút kinh nghiệm,
động viên, khen thưởng kịp thời những tập thể, cá nhân thực hiện tốt việc xây dựng
và thực hiện PLDC; đồng thời xử lý nghiêm đối với các tổ chức, cá nhân vi phạm
dân chủ hoặc lợi dụng dân chủ vi phạm pháp luật.
- Tăng cường chỉ đạo thực hiện tốt công tác tuyên truyền, giáo dục và quán
triệt các chỉ thị, Nghị quyết của Trung ương, Tỉnh uỷ, Huyện uỷ về thực hiện
PLDC ở cơ sở bằng nhiều hình thức, biện pháp và sâu rộng trong cán bộ, đảng
viên, hội viên và các tầng lớp nhân dân. Đồng thời, mỗi cán bộ, đảng viên cần nâng
cao nhận thức và ý thức trách nhiệm trong lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức thực hiện,
gương mẫu đi đầu trong thực hiện PLDC ở cơ sở. Sự thông suốt về nhận thức, sự
quyết tâm thực hiện PLDC ở cơ sở thể hiện phẩm chất của cán bộ, đảng viên, sẽ
truyền cho nhân dân sức mạnh, đặc biệt là niềm tin của dân đối với Đảng, để từ đó
họ thấy được trách nhiệm, quyền lợi của mình trong thực hiện PLDC và một khi
nhân dân đã giác ngộ thì "khó trăm lần dân liệu cũng xong".
2. Đối với Chính quyền
- Tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo, kiểm tra, đôn đốc thực hiện PLDC

ở cơ sở, nâng cao tinh thần trách nhiệm, coi đó là nhiệm vụ trọng tâm, thường

38


xuyên, vừa để phát huy dân chủ, vừa nâng cao ý thức, trách nhiệm và ngăn ngừa vi
phạm dân chủ của cán bộ, đảng viên và nhân dân.
- Cụ thể hoá các văn bản của Trung ương, của Tỉnh ủy, Huyện uỷ để lãnh
đạo tổ chức thực hiện đồng thời rà soát, bổ sung, hoàn thiện các nội quy, quy chế
của địa phương cho phù hợp với thực tế.
- Xây dựng dự trù kinh phí phù hợp góp phần nâng cao hiệu quả thực hiện
PLDC tại địa phương.
- Xây dựng và thực hiện PLDC ở cơ sở phải gắn với việc nâng cao dân trí,
cải thiện dân sinh, giữ vững kỷ cương, kỷ luật. Phát triển văn hóa giáo dục, nâng
cao trình độ dân trí của nhân dân. Thường xuyên cử cán bộ, công chức đi đào tạo,
bồi dưỡng nâng cao năng lực, chuyên môn, nghiệp vụ để đáp ứng nhu cầu thời kỳ
đẩy mạnh CNH – HĐH đất nước.
- Phối hợp làm tốt công tác tuyên truyền phổ biến giáo dục pháp luật cho cán
bộ, đảng viên và nhân dân nhằm bồi dưỡng, trang bị kiến thức và hiểu biết pháp
luật, nâng cao ý thức pháp luật, hình thành thái độ, tình cảm tôn trọng pháp luật để
nhân dân hiểu và thực hiện tốt Pháp lệnh 34/2007. Phát động phong trào tìm hiểu
nội dung Pháp lệnh Thực hiện dân chủ ở xã, phường, thị trấn tại địa phương. Chính
quyền hỗ trợ kinh phí in và phát những nội dung mà nhân dân được biết, được bàn
và quyết định trong Pháp lệnh cho từng cán bộ thôn, ấp; sau đó cần có sự tổng kết,
đánh giá nhận thức của nhân dân trong việc nắm và hiểu về quyền làm chủ của
mình tại cơ sở.
- Tổ chức đoàn kiểm tra theo định kỳ và đột xuất để đánh giá chất lượng
thực hiện Pháp lệnh ở cơ sở.
- Cụ thể hóa các quyền dân chủ của nhân dân thành các quy định, quy chế cụ
thể để thực hiện và giám sát. Đồng Thời, coi việc chỉ đạo xây dựng và thực hiện

PLDC ở cơ sở là một trong những giải pháp chủ yếu để xây dựng Chính quyền
trong sạch, vững mạnh.
- Thường xuyên tuyên truyền, phổ biến các chủ trương, chính sách của
Đảng, pháp luật của Nhà nước để nhân dân hiểu và thực hiện đầy đủ về quyền và
nghĩa vụ công dân, có ý thức sống và làm việc theo Hiến pháp và pháp luật. Quan
tâm thực hiện các chương trình, dự án phát triển kinh tế - xã hội, nhằm đẩy mạnh
tăng trưởng kinh tế, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho nhân dân.
39


- Xây dựng chuyên mục hỏi đáp pháp luật về dân chủ, tăng cường tuyên
truyền PLDC trên hệ thống thông tin đại chúng như báo, tạp chí, đài phát thanh,
truyền hình, bản tin nội bộ về nội dung của PLDC. Phổ biến lồng ghép trong các
buổi hội họp như hội nghị, hội thảo, sinh hoạt chi bộ, sinh hoạt Đoàn, Hội. Sáng
tác các tác phẩm văn học nghệ để ca ngợi những điển hình tiên tiến trong thực hiện
tốt PLDC, phê phán những hành vi, thái độ không phù hợp với những nội dung
quy định trong PLDC. Niêm yết công khai những nội dung quy định trong PLDC ở
cơ sở tại những nơi dễ nhìn thấy, nơi nhiều người qua lại, chữ viết rõ ràng để cán
bộ, đảng viên và nhân dân dễ theo dõi, thực hiện.
3. Đối với Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị - xã hội
- Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị - xã hội phát huy tốt vai trò
của mình trong việc tuyên truyền, vận động đoàn viên, hội viên và nhân dân thực
hiện tốt các chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước đồng thời
hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao, xem đây là tiêu chí để đánh giá chất lượng tổ
chức cơ sở Đảng, đoàn thể trong sạch, vững mạnh.
- Tích cực nắm tình hình tâm tư, nguyện vọng của nhân dân để tham mưu
với cấp uỷ Chính quyền để có những biện pháp giái quyết kịp thời nhằm thực hiện
tốt nhiệm vụ chính trị của địa phương.
- Mặt trận Tổ quốc ở cơ sở cần phối hợp chặt chẽ với các tổ chức thành viên
trong hệ thống chính trị cùng cấp tăng cường lồng ghép tuyên truyền, vận động,

nâng cao nhận thức về quyền và nghĩa vụ thực hiện QCDC ở cơ sở.
- Nâng cao vai trò giám sát, phản biện của Mặt trận tổ quốc và các đoàn thể
chính trị- xã hội trong việc thực hiện các chủ trương, chính sách của Đảng, pháp
luật của Nhà nước, về thực hiện quyền dân chủ trực tiếp của nhân dân ở cơ sở gắn
thực hiện Pháp lệnh dân chủ với triển khai các cuộc vận động, phong trào thi đua
yêu nước; MTTQ thực hiện cuộc vận động “Toàn dân, đoàn kết xây dựng đời sống
văn hoá ở khu dân cư”; Hội nông dân với phong trào “nông dân thi đua phát triển
sản xuất, kinh doanh giỏi, giúp nhau xoá đói giảm nghèo và làm giàu chính
đáng”; Hội phụ nữ với phong trào “phụ nữ tích cực học tập, lao động sáng tạo,
xây dựng gia đình hạnh phúc”; Đoàn thanh niên với phong trào “thanh niên lập
thân, lập nghiệp”… và các cuộc vận động khác ở cơ sở do Trung ương và Tỉnh
phát động.

40


Hàng năm MTTQ, các đoàn thể xây dựng kế hoạch lồng ghép việc tuyên
truyền nội dung PLDC trong các hoạt động, công tác, trong sinh hoạt đoàn, hội ở
cơ sở. Đồng thời lồng ghép tổ chức các Hội thi tìm hiểu PLDC ở cơ sở trong cán
bộ, đảng viên và nhân dân để họ hiểu rõ hơn về quyền lợi, trách nhiệm của mình
trong việc thực hiện QCDC ở cơ sở. Định kỳ tiến hành kiểm tra, giám sát, tổ chức
sơ kết, tổng kết, đánh giá để rút kinh nghiệm và có sự chỉ đạo kịp thời, nêu những
tấm gương người tốt, việc tốt; khen thưởng kịp thời cho tập thể, cá nhân có thành
tích xuất sắc trong việc thực hiện PLDC. Kiến nghị với Đảng, Nhà nước có cơ chế
xử lý những tập thể, cá nhân có những việc làm trái với pháp luật và thực hiện tốt
PLDC ở cơ sở theo đúng pháp luật. Đồng thời tham mưu giúp cấp uỷ, Chính quyền
có biện pháp điều chỉnh những nơi làm chưa tốt, nhân rộng điển hình những nơi
thực hiện tốt.
4. Đối với Ban Chỉ đạo thực hiện Pháp lệnh thực hiện dân chủ ở xã,
phường, thị trấn

Trong những năm qua, hoạt động của Ban Chỉ đạo thực hiện PLDC tại cơ sở
chưa đi vào nề nếp, còn mang tính hình thức, chưa thực sự hiệu quả, chưa phát huy
trí tuệ, vai trò của mình trong việc chỉ đạo, lãnh đạo thực hiện PLDC. Vì vậy, trong
thời gian tới, Ban Chỉ đạo thực hiện PLDC tại cơ sở cần thực hiện tốt những nội
dung sau:
- Tiếp tục củng cố, kiện toàn Ban Chỉ đạo thực hiện Pháp lệnh thực hiện dân
chủ ở xã, phường, thị trấn. Cơ cấu tổ chức của Ban Chỉ đạo cần tinh gọn, không
nặng về cơ cấu; cần chú ý tới chất lượng hoạt động. Ban Chỉ đạo cần có kinh phí
để hoạt động.
- Xây dựng Quy chế hoạt động của Ban Chỉ đạo trong đó phân công nhiệm
vụ cụ thể cho từng thành viên trong Ban Chỉ đạo phù hợp với chức năng, nhiệm
vụ; có sự phối hợp chặt chẽ giữa Ban Chỉ đạo với cấp uỷ, Chính quyền, MTTQ,
các đoàn thể nhân dân, các đồng chí bí thư chi bộ, trưởng thôn, khu phố tại các
cụm dân cư trong việc thực hiện QCDC ở cơ sở.
- Nâng cao hơn nữa hiệu quả công tác lãnh đạo, chỉ đạo, hướng dẫn thực hiện
và kiểm tra, giám sát việc thực hiện Pháp lệnh. Ban Chỉ đạo hàng năm xây dựng kế
hoạch kiểm tra, giám sát việc thực hiện Pháp lệnh dân chủ tại địa phương.

41


Ban Chỉ đạo cần tích cực, chủ động hơn nữa trong việc chỉ đạo các đoàn
thể, trưởng thôn, tổ trưởng tổ dân phố trong việc thực hiện Pháp lệnh Thực hiện
dân chủ ở xã, phường, thị trấn.
- Phát huy hơn nữa vai trò tham mưu cho cấp uỷ, Uỷ ban nhân dân trong
việc tổ chức thực hiện Pháp lệnh thực hiện dân chủ ở xã, phường, thị trấn; vai
trò điều hoà, phối hợp các đơn vị, MTTQ, đoàn thể trong công tác tuyên truyền,
vận động nhân dân thực hiện Pháp lệnh dân chủ…
Ban Chỉ đạo với vai trò và nhiệm vụ của mình, tham mưu cho cấp uỷ có
những chủ trương, giáp pháp khả thi, phù hợp nhằm nâng cao hơn nữa chất lượng

việc thực hiện Pháp lệnh dân chủ ở cơ sở; tập trung công tác tuyên truyền, vận
động, nâng cao vai trò giám sát, phản biện xã hội của Mặt trận Tổ quốc và các
đoàn thể nhân dân…
Quan trọng nhất là Ban Chỉ đạo cần tham mưu cho cấp uỷ, Uỷ ban nhân dân
xây dựng được cơ chế phối hợp giữa Chính quyền, UBMTTQ và các đoàn thể nhân
dân trong việc phát huy quyền làm chủ của nhân dân. Chính quyền coi việc phát huy
quyền làm chủ của nhân dân tại cơ sở là trách nhiệm của mình, là động lực tạo ổn
định và phát triển mọi mặt cho địa phương. Từ đó nhân dân sẽ tích cực thực hiện
quyền làm chủ của mình, tin tưởng và sự lãnh đạo của Đảng uỷ, sự quản lý điều
hành của Chính quyền; tích cực giám sát những nội dung nhân dân được biết, được
bàn, được quyết định và công việc khác của Chính quyền.
- Hàng năm, Ban Chỉ đạo tổ chức sơ, tổng kết những mô hình, những cách
làm hay, biểu dương kịp thời những việc làm tốt đồng thời xử lý nghiêm hoặc kiến
nghị với các cơ quan cơ thẩm quyền xử lý kịp thời, nghiêm minh những trường
hợp vi phạm việc thực hiện Pháp lệnh dân chủ tại cơ sở.
- Định kỳ báo cáo kết quả thực hiện PLDC đồng thời đưa ra những kiến
nghị, đề xuất với đảng uỷ những chủ trương, giải pháp phù hợp nhằm phát huy
quyền làm chủ của nhân dân; lắng nghe ý kiến và giải quyết kịp thời những bức
xúc của người dân.

42


CHỈ ĐẠO NGHIÊN CỨU BIÊN SOẠN
Đ/c Đỗ Tiến Sỹ
Uỷ viên Ban Thuờng vụ Tỉnh uỷ
Trưởng ban Dân vận Tỉnh uỷ
Phó Trưởng Ban chỉ đạo quy chế dân chủ tỉnh
NGHIÊN CỨU BIÊN SOẠN
Đ/c Nguyễn Thị Chuyền

Hiệu truởng Trường Chính trị Nguyễn Văn Linh

Đ/c Đào Xuân Dũng

Phó hiệu truởng Trường Chính trị Nguyễn Văn Linh

Đ/c Trương Duy Tuynh

Phó hiệu truởng Trường Chính trị Nguyễn Văn Linh

Đ/c Đỗ Hữu Nhân

Phó hiệu truởng Trường Chính trị Nguyễn Văn Linh

Đ/c Vũ Văn Hậu

Trưởng phòng nghiên cứu KH-TT-TL
Trường Chính trị Nguyễn Văn Linh

Đ/c Trần Thị Ngọc Bích

Phó trưởng phòng nghiên cứu KH-TT-TL
Trường Chính trị Nguyễn Văn Linh

Đ/c Trương Thị Hồng Loan

Phó trưởng khoa Nhà nước và Pháp luật
Trường Chính trị Nguyễn Văn Linh

Đ/c Ninh Thị Hồng Hạnh

Phó khoa phụ trách khoa Dân vận
Trường Chính trị Nguyễn Văn Linh

Đ/c Đàm Thị Hoài

Giảng viên khoa Dân vận
Trường Chính trị Nguyễn Văn Linh

Đ/c Lê Thị Hoa

Trưởng phòng Tổ chức-Hành chính-Quản trị
43


Trường Chính trị Nguyễn Văn Linh
Đ/c Phạm Đức Quân

Giảng viên khoa xây dựng Đảng
Trường Chính trị Nguyễn Văn Linh

Đ/c Nguyễn Thị Huyền Trang

Giảng viên khoa Dân vận
Trường Chính trị Nguyễn Văn Linh

MỤC LỤC
Lời giới thiệu

2

Chuyên đề thứ nhất: Một số vấn đề lý luận về dân chủ xã hội chủ nghĩa

3

I. Dân chủ và dân chủ xã hội chủ nghĩa

3

II. Tư tưởng của chủ tịch Hồ Chí Minh về dân chủ

7

III. Quan điểm của Đảng Cộng sản Việt Nam, chính sách và pháp luật của Nhà
nước ta về dân chủ xã hội chủ nghĩa

10

Chuyên đề thứ hai: Thực hiện dân chủ ở xã, phường, thị trấn

18

I. Tình hình thực hiện dân chủ ở xã, phường, thị trấn trên địa bàn tỉnh Hưng
18
Yên ( từ 1998 – 2010)
II. Mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu thực hiện dân chủ ở xã, phường, thị
trấn giai đoạn 2011 – 2015

25

III. Tổ chức thực hiện ở xã, phường, thị trấn

36

44