Quản lý thuế thu nhập doanh nghiệp đối với các doanh nghiệp ngoài quốc doanh tại tỉnh Yên Bái (Luận văn thạc sĩ)

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ VÀ QUẢN TRỊ KINH DOANH

HOÀNG VĂN LUẬN

QUẢN LÝ THUẾ THU NHẬP DOANH NGHIỆP
ĐỐI VỚI CÁC DOANH NGHIỆP NGOÀI QUỐC DOANH
TẠI TỈNH YÊN BÁI

LUẬN VĂN THẠC SĨ THEO ĐỊNH HƯỚNG ỨNG DỤNG
Chuyên ngành: QUẢN LÝ KINH TẾ

THÁI NGUYÊN - 2018


ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ VÀ QUẢN TRỊ KINH DOANH

HOÀNG VĂN LUẬN

QUẢN LÝ THUẾ THU NHẬP DOANH NGHIỆP
ĐỐI VỚI CÁC DOANH NGHIỆP NGOÀI QUỐC DOANH
TẠI TỈNH YÊN BÁI
Chuyên ngành: QUẢN LÝ KINH TẾ
Mã số: 8.34.04.10

LUẬN VĂN THẠC SĨ THEO ĐỊNH HƯỚNG ỨNG DỤNG

Người hướng dẫn khoa học: PGS. TS. Nguyễn Khánh Doanh

THÁI NGUYÊN - 2018

i
LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan rằng đây là công trình nghiên cứu của tôi. Số liệu và kết
quả nghiên cứu là trung thực và chưa từng được sử dụng trong bất cứ luận văn,
luận án nào.
Tôi xin cam đoan rằng mọi sự giúp đỡ cho việc thực hiện luận văn đều đã
được cám ơn và các thông tin trích dẫn trong luận văn đều được chỉ rõ nguồn gốc.

Thái Nguyên, ngày 12 tháng 2 năm 2018
Học viên thực hiện

Hoàng Văn Luận


ii
LỜI CẢM ƠN
Để hoàn thành luận văn này, trước tiên tôi xin chân thành cảm ơn Ban
Giám hiệu Trường Đại học Kinh tế và Quản trị Kinh doanh Thái Nguyên, các thầy
cô giáo đã trực tiếp truyền thụ, trang bị cho tôi những kiến thức cơ bản và những
định hướng đúng đắn trong học tập và tu dưỡng đạo đức, tạo tiền đề tốt để tôi học
tập và nghiên cứu.
Đặc biệt, tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới PGS.TS. Nguyễn Khánh
Doanh đã dành nhiều thời gian và tâm huyết, tận tình hướng dẫn chỉ bảo cho tôi
trong suốt quá trình nghiên cứu và thực hiện đề tài.
Tôi xin chân thành cảm ơn Ban Giám đốc, các Phòng ban, nhân viên tại các
Doanh nghiệp ngoài quốc doanh trên địa bàn tỉnh Yên Bái đã cung cấp những
thông tin cần thiết và giúp đỡ tôi trong quá trình nghiên cứu và thực hiện đề tài.

Cuối cùng, tôi xin chân thành cảm ơn gia đình, người thân và bạn bè đã
quan tâm giúp đỡ, động viên và tạo điều kiện cho tôi trong học tập, tiến hành
nghiên cứu và hoàn thành đề tài này.
Xin chân thành cảm ơn!
Thái Nguyên, ngày 12 tháng 2 năm 2018
Học viên thực hiện

Hoàng Văn Luận


iii
MỤC LỤC

LỜI CAM ĐOAN .............................................................................................. i
LỜI CẢM ƠN ................................................................................................... ii
MỤC LỤC........................................................................................................ iii
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT ............................................................. vi
DANH MỤC CÁC BẢNG ............................................................................. vii
DANH MỤC CÁC HÌNH VẼ, SƠ ĐỒ, BIỂU ĐỒ ...................................... viii
MỞ ĐẦU .......................................................................................................... 1
1. Tính cấp thiết của đề tài ............................................................................... 1
2. Mục tiêu nghiên cứu ..................................................................................... 2
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu ................................................................ 3
4. Ý nghĩa khoa học của luận văn .................................................................... 3
5. Kết cấu luận văn ........................................................................................... 3
Chương 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ QUẢN LÝ
THUẾ THU NHẬP DOANH NGHIỆP ĐỐI VỚI DOANH NGHIỆP
NGOÀI QUỐC DOANH ................................................................................ 4
1.1. Cơ sở lý luận .............................................................................................. 4
1.1.1. Tổng quan về thuế thu nhập doanh nghiệp và doanh nghiệp

ngoài quốc doanh ............................................................................................. 4
1.1.2. Quản lý thuế thu nhập doanh nghiệp ................................................... 12
1.1.3. Những yếu tố ảnh hưởng đến công tác quản lý thuế thu nhập
doanh nghiệp................................................................................................... 28
1.2. Cơ sở thực tiễn ......................................................................................... 30
1.2.1. Một số kinh nghiệm quản lý thuế TNDN ............................................ 30
1.2.3. Bài học kinh nghiệm rút ra cho Cục thuế Tỉnh Yên Bái ..................... 37


iv
Chương 2. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ............................................ 39
2.1. Các câu hỏi nghiên cứu ........................................................................... 39
2.2. Phương pháp nghiên cứu ......................................................................... 39
2.2.1. Phương pháp thu thập thông tin ........................................................... 39
2.2.2. Phương pháp phân tích số liệu ............................................................. 43
2.3. Các chỉ tiêu nghiên cứu ........................................................................... 43
Chương 3. THỰC TRẠNG QUẢN LÝ THUẾ THU NHẬP DOANH
NGHIỆP ĐỐI VỚI CÁC DOANH NGHIỆP NGOÀI QUỐC
DOANH TẠI TỈNH YÊN BÁI .................................................................... 45
3.1. Tổng quan về Cục Thuế tỉnh Yên Bái và doanh nghiệp ngoài
quốc doanh ..................................................................................................... 45
3.2. Công tác quản lý thuế TNDN đối với doanh nghiệp ngoài quốc
doanh tại tỉnh Yên Bái .................................................................................... 49
3.2.1. Thực trạng công tác lập dự toán thu thuế thu nhập doanh nghiệp ...... 49
3.2.2. Thực trạng công tác đăng ký, kê khai, nộp thuế TNDN ..................... 52
3.2.3. Thực trạng công tác thu hồi và cưỡng nợ chế thuế TNDN đối với
DN NQD .......................................................................................................... 53
3.2.4. Thực trạng công tác quản lý hoàn thuế ................................................ 56
3.2.5. Thực trạng công tác xóa nợ tiền thuế, tiền phạt TNDN đối với
DN NQD ......................................................................................................... 57

3.2.6. Thực trạng công tác quản lý thông tin DN NQD ................................ 57
3.2.7. Thực trạng công tác quyết toán thuế TNDN ....................................... 58
3.2.8. Thực trạng công tác kiểm tra DN NQD ............................................... 60
3.2.9. Tình hình xử lý vi phạm thuế TNDN................................................... 64
3.2.10. Thực trạng công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo về thuế .................. 66
3.2.11. Thực trạng công tác tuyên truyền, hỗ trợ đối tượng nộp thuế .......... 68
3.3. Các yếu tố ảnh hưởng đến Công tác quản lý thuế TNDN đối với
doanh nghiệp ngoài quốc doanh tại tỉnh Yên Bái .......................................... 70


v
3.4. Đánh giá chung về Công tác quản lý thuế TNDN đối với doanh
nghiệp ngoài quốc doanh tại tỉnh Yên Bái ..................................................... 73
3.4.1. Kết quả đạt được ................................................................................... 73
3.4.2. Hạn chế ................................................................................................. 74
Chương 4. GIẢI PHÁP TĂNG CƯỜNG CÔNG TÁC QUẢN LÝ
THU THUẾ THU NHẬP DOANH NGHIỆP ĐỐI VỚI DOANH
NGHIỆP NGOÀI QUỐC DOANH TẠI TỈNH YÊN BÁI ....................... 76
4.1. Căn cứ để xây dựng giải pháp ................................................................. 76
4.1.1. Mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội của Tỉnh ...................................... 76
4.1.2. Một số quan điểm có tính định hướng khi xây dựng giải pháp .......... 77
4.1.3. Mục tiêu và phương hướng hoàn thiện công tác quản lý thu thuế
thu nhập doanh nghiệp đối với doanh nghiệp ngoài quốc doanh .................. 78
4.2. Một số giải pháp hoàn thiện công tác quản lý thu thuế TNDN đối
với doanh nghiệp ngoài quốc doanh tại tỉnh Yên Bái ................................... 79
4.2.1. Hoàn thiện chính sách thuế .................................................................. 79
4.2.2. Nâng cao nguồn nhân lực và hoàn thiện bộ máy quản lý thuế ........... 80
4.2.3. Tăng cường phối hợp với các sở ban ngành ........................................ 81
4.2.4. Nâng cao ý thức của người nộp thuế ................................................... 81
4.2.5. Đẩy mạnh công tác tuyên truyền, hỗ trợ NNT .................................... 82

4.2.6. Tin học hóa cơ chế quản lý .................................................................. 83
4.3. Một số kiến nghị ...................................................................................... 84
4.3.1. Kiến nghị với Nhà nước, Bộ Tài chính - Tổng cục Thuế ................... 84
4.3.2. Kiến nghị với Tỉnh Yên Bái và Cục thuế thuế tỉnh Yên Bái .............. 85
KẾT LUẬN .................................................................................................... 87
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO .................................................... 88
PHỤ LỤC ....................................................................................................... 90


vi
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT

CQT

:

Cơ quan thuế

DN

:

Doanh nghiệp

DN NQD

:

Doanh nghiệp ngoài quốc doanh

KK&KTT

:

Kê khai và kế toán thuế

NNT

:

Người nộp thuế

NQD

:

Ngoài quốc doanh

NSNN

:

Ngân sách nhà nước

TNDN

:

Thu nhập doanh nghiệp

vii
DANH MỤC CÁC BẢNG

Bảng 3.1:

Thống kê tình hình cán bộ, công chức tại Cục thuế tỉnh
Yên Bái ....................................................................................... 47

Bảng 3.2:

Dự toán thu thuế TNDN Ngoài quốc doanh từ năm 2014 - 2016 ... 50

Bảng 3.3:

Tình hình thu thuế TNDN từ doanh nghiệp NQD từ năm
2014 - 2016 ................................................................................. 51

Bảng 3.4:

Thực trạng sử dụng các hình thức kê khai thuế của doanh
nghiệp NQD trên địa bàn tỉnh Yên Bái ..................................... 52

Bảng 3.5:

Tình hình nợ thuế TNDN của khối DN NQD ........................... 55

Bảng 3.6:

Thực trạng giải quyết hoàn thuế tại Cục thuế tỉnh Yên Bái ..... 56

Bảng 3.7:

Bảng tổng hợp kết quả thanh tra, kiểm tra tại trụ sở
doanh nghiệp ............................................................................. 62

Bảng 3.8:

Đánh giá của DN về công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo
về thuế TNDN của Cục thuế Tỉnh Yên Bái ............................... 67

Bảng 3.9.

Đánh giá của DN về chất lượng đội ngũ cán bộ tại Cục
thuế tỉnh Yên Bái........................................................................ 72


viii
DANH MỤC CÁC HÌNH VẼ, SƠ ĐỒ, BIỂU ĐỒ

Biểu đồ 3.1:

Tình hình nộp thuế TNDN của các DN NQD ...................... 53

Biểu đồ 3.2:

Tình hình nợ đọng thuế TNDN của doanh nghiệp NQD ..... 54

Biểu đồ 3.3:

Phản ánh DN về cơ hội tiếp nhận thông tin từ Cơ quan thuế ...... 59

Biểu đồ 3.4:

Tần suất kiểm tra thuế theo đánh giá của các doanh nghiệp ....... 63

Biểu đồ 3.5:

Hình thức kiểm tra thuế đối với các doanh nghiệp .............. 64

Biểu đồ 3.6:

Mức độ hài lòng của doanh nghiệp với kết quả thanh
tra, kiểm tra của cơ quan thuế ............................................... 65

Biểu đồ 3.7:

Thực trạng về việc quyết định xử phạt hành chính đối
với các DN ............................................................................. 65

Biểu đồ 3.8:

Mức độ hài lòng của DN NQD về kết quả giải quyết
khiếu nại, tố cáo về thuế ....................................................... 67

Biểu đồ 3.9:

Tình hình sử dụng các hình thức hỗ trợ của các doanh
nghiệp NQD trên địa bàn tỉnh Yên Bái ................................ 68

Biểu đồ 3.10: Tình hình tham gia chương trình tuyên truyền của
doanh nghiệp NQD trên địa bàn tỉnh Yên Bái ..................... 69


1
MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Thực hiện chính sách đổi mới, phát triển nền kinh tế hàng hóa nhiều thành
phần của Đảng và Nhà nước, trong những năm gần đây, loại hình doanh nghiệp
Ngoài quốc doanh phát triển một cách mạnh mẽ không những về số lượng mà còn
cả về quy mô kinh doanh. Chính những doanh nghiệp này đã góp phần quan trọng
đối với sự phát triển kinh tế, hàng năm đóng góp một phần không nhỏ vào Ngân
sách nhà nước. Bên cạnh những đóng góp quan trọng của các doanh nghiệp NQD,
không thể không nói đến những mặt còn hạn chế của nó. Trong đó, tình trạng thất
thu thuế là nổi cộm, đặc biệt là thất thu thuế TNDN - một chính sách thuế ra đời
thay thế cho thuế lợi tức trước đây.
Hiện nay, số lượng doanh nghiệp ngoài quốc doanh trên địa bàn tỉnh Yên
Bái chiếm trên 80% tổng số doanh nghiệp do Cục Thuế tỉnh quản lý và tỷ trọng
này đang có xu hướng gia tăng do tăng thêm các doanh nghiệp thành lập mới và
sự dịch chuyển của một số doanh nghiệp ở thành phố và một số địa bàn khác đến
địa bàn tỉnh Yên Bái. Số lượng doanh nghiệp gia tăng giúp cho nền kinh tế của
tỉnh phát triển nhưng đi đôi với đó cũng là những thách thức về mặt quản lý thu
thuế đặc biệt là thuế thu nhập doanh nghiệp.
Hiện nay, đa phần các doanh nghiệp chưa có nhiều kiến thức về thuế và ý
thức chấp hành luật pháp về thuế của các doanh nghiệp này còn hạn chế. Động cơ
thành lập doanh nghiệp có nhiều mục đích khác nhau và không mang tính phát
triển bền vững. Năng lực cạnh tranh yếu, thiếu chiến lược kinh doanh và kỹ năng
kinh doanh hạn chế nên dễ bị giải thể, phá sản, tạm ngừng hoạt động, bỏ
trốn…gây khó khăn cho công tác thu thuế. Trong khi đó thủ tục tính, thu nộp thuế
TNDN của ta còn phức tạp, chưa thống nhất về nhiều mặt như: phân loại đối

tượng và diện nộp thuế, đối tượng ưu đãi, miễn giảm thuế, mức áp thuế, căn cứ
xác định doanh thu, chi phí,... Ngoài ra, các vấn đề khác như hóa đơn chứng từ,
cách thức kê khai, thủ tục thu nộp... vẫn là vấn đề cần phải tiếp tục cải tiến, sửa
đổi theo hướng hiện đại, thuận tiện, phù hợp với các Luật thuế và các quy định về
thủ tục hành chính hiện hành.


2
Thuế TNDN là loại thuế trực thu và được coi là phần đóng góp thực sự
của doanh nghiệp đối với Nhà nước nói chung và với tỉnh Yên Bái nói riêng
nhưng trong toàn bộ quá trình kinh doanh, các doanh nghiệp ngoài quốc doanh
thường có xu hướng tìm cách kê khai giảm lợi nhuận trước thuế để giảm số thuế
TNDN phải nộp. Nguyên nhân chính của hành vi này là trong quá trình kinh
doanh, các doanh nghiệp có nhiều khoản chi không chính thức đã phải chi nhưng
không có hóa đơn chứng từ và không được trừ khi tính thuế TNDN. Mặt khác,
do văn hóa doanh nghiệp và ý thức trách nhiệm xã hội của các doanh nhân chưa
cao, mức xử phạt hành vi kê khai sai, kê khai thiếu thuế hay trốn thuế chưa đủ
sức răn đe nên tình trạng trốn, nợ thuế diễn ra phổ biến.Đội ngũ kế toán thuế tại
các doanh nghiệp ngoài quốc doanh có nhiều hạn chế về chuyên môn, làm việc
không ổn định lâu dài. Tính tự nguyện tuân thủ luật thuế của các doanh nghiệp
chưa cao, trang thiết bị làm việc đầu tư sơ sài…cũng là những khó khăn cho
doanh nghiệp ngoài quốc doanh và họ cần Nhà nước có giải pháp hỗ trợ để khắc
phục được các vấn đề nêu trên.
Qua quá trình học tập, nghiên cứu tại trường Đại học Kinh tế và Quản trị
kinh doanh, đồng thời nhận thức được vai trò quan trọng của việc quản lý thu thuế
TNDN đối với các doanh nghiệp ngoài quốc doanh tác giả đã lựa chọn đề tài:
“Quản lý thuế Thu nhập doanh nghiệp đối với các doanh nghiệp ngoài quốc
doanh tại tỉnh Yên Bái” làm luận văn tốt nghiệp thạc sĩ.
2. Mục tiêu nghiên cứu
2.1. Mục tiêu chung

Nghiên cứu thực trạng quản lý thuế thu nhập doanh nghiệp đối với doanh
nghiệp ngoài quốc doanh tại tỉnh Yên Bái, trên cơ sở đó đề tài đề xuất giải pháp
nhằm quản lý thuế thu nhập doanh nghiệp đối với các doanh nghiệp ngoài quốc
doanh tại tỉnh Yên Bái một cách có hiệu quả hơn.
2.2. Mục tiêu cụ thể
- Đánh giá thực trạng công tác quản lý thuế thu nhập doanh nghiệp đối với
các doanh nghiệp ngoài quốc doanh tại tỉnh Yên Bái.
- Phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến công tác quản lý thuế thu nhập doanh
nghiệp đối với các doanh nghiệp ngoài quốc doanh tại tỉnh Yên Bái.


Luận văn đầy đủ ở file: Luận văn full