Tiểu luận tình huống quản lý nhà nước ngạch chuyên viên: âng cao chất lượng giải quyết khiếu nại, tố cáo trên địa bàn huyện Nam Đàn

lời nói đầu
Một trong những quyền cơ bản của công dân là quyền
đợc khiếu nại, tố cáo, đợc ghi nhận tại Điều 74 Hiến pháp nớc
Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam năm 1992.
Luật Khiếu nại, tố cáo đợc Quốc hội nớc Cộng hoà xã hội
chủ nghĩa Việt Nam thông qua ngày 02/12/1998 có hiệu lực
thi hành ngày 01/01/1999, đợc sửa đổi bổ sung năm 2004 là văn bản pháp lý nhằm thể chế hoá quyền khiếu nại, tố cáo
của công dân và các cơ quan Nhà nớc trong việc giải quyết
khiếu nại, tố cáo. Ngày 07/08/1999 Chính phủ đã ban hành
Nghị định số 67/1999/NĐ-CP và Nghị định số 53/2005/NĐCP ngày 19/04/2005 quy định chi tiết và hớng dẫn thi hành
Luật Khiếu nại, tố cáo. Đây là cơ sở pháp lý quan trọng, để
thực hiện việc giải quyết khiếu nại, tố cáo quy định trách
nhiệm của cơ quan Nhà nớc có thẩm quyền trong việc giải
quyết khiếu nại, tố cáo đặc biệt là trách nhiệm của thanh
tra Nhà nớc các cấp. Trong đó có cơ quan thanh tra cấp
huyện có một vai trò hết sức quan trọng trong việc trực tiếp
giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân.
Giải quyết khiếu nại, tố cáo là một trong những giải
pháp quan trọng góp phần xây dựng Nhà nớc, nâng cao hiệu
lực, hiệu quả quản lý, tăng cờng mối quan hệ giữa Đảng, Nhà
nớc, nhân dân. Trong điều kiện đất nớc phát triển, dân chủ
đợc mở rộng thì quyền khiếu nại, tố cáo của công dân càng
đợc mở rộng và không ngừng đợc phát huy.

1


Giải quyết khiếu nại, tố cáo nhằm bảo vệ, khôi phục các
quyền và lợi ích hợp pháp của công dân, bên cạnh đó xử lý
kịp thời, nghiêm minh các hành vi vi phạm pháp luật.
Nhận thức đợc tầm quan trọng của công tác giải quyết

khiếu nại, tố cáo và vai trò của thanh tra cấp huyện. Tôi lựa
chọn chuyên đề: Nâng cao chất lợng giải quyết khiếu
nại, tố cáo trên địa bàn huyện Nam Đàn. Nhằm nghiên
cứu một số vấn đề trong lĩnh vực chuyên môn và góp một
phần nhỏ vào việc nâng cao hiệu quả của công tác giải
quyết khiếu nại, tố cáo của địa phơng trong thời kỳ mới.
Trong quá trình học tập và nghiên cứu với kinh nghiệm
thực tiễn. Trong quá trình công tác, phạm vi của chuyên đề
xin đợc đề cập đến việc nâng cao chất lợng, hiệu quả của
công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo trên địa bàn huyện
Nam Đàn với nội dung cụ thể:
Phần I: Thực trạng giải quyết khiếu nại, tố cáo trên địa bàn
huyện Nam Đàn.
Phần II: Một số giải pháp nhằm nâng cao chất lợng giải
quyết khiếu nại, tố cáo trên địa bàn huyện Nam Đàn trong
tình hình hiện nay.

2


Phần I

Thực trạng giải quyết khiếu nại, tố cáo trên địa bàn
huyện Nam Đàn
i. đặc điểm tình hình.

1. Đặc điểm chung.
Huyện Nam Đàn, tỉnh Nghệ An là vùng đất có truyền
thống cách mạng. Quê hơng của Chủ tịch Hồ Chí Minh có
phong cảnh sơn thuỷ hữu tình, cách trung tâm thành phố

Vinh theo tỉnh lộ 46 đi về hớng Tây 20km. Huyện Nam Đàn
phía Đông giáp huyện Hùng Nguyên, phía Nam giáp huyện Đức
Thọ - Hà Tĩnh, phía Tây giáp huyện Thanh Chơng, phía Bắc
có dãy thiên nhẫn giáp huyện Nghi Lộc.
Diện tích tự nhiên: 50.000 ha.
Trong đó đất lâm nghiệp chiếm: 1/3.
Còn lại đất nông nghiệp, sông hồ.
Tổng dân số: 350.000.000 ngời.
Sản xuất ở đây chủ yếu là sản xuất nông nghiệp, du
lịch dịch vụ là tiềm năng lớn của huyện trong tơng lai.
Với điều kiện tự nhiên, xã hội nhìn chung huyện Nam
Đàn còn gặp rất nhiều khó khăn, dân số đông sản xuất chủ
yếu thuần nông, ngành nghề thủ công kém phát triển. Cơ sở
hạ tầng đợc đầu t nâng cấp nhng cha đáp ứng đợc nhu cầu
của sự phát triển, đờng giao thông nông thôn thuỷ lợi nội
đồng, các đầu mối còn nhiều bất cập.
Đại hội Đảng nhiệm kỳ 2005 - 2010. Đảng bộ huyện đã
khẳng định phơng hớng phát triển kinh tế ổn định sản
3


xuất nông nghiệp, phát triển du lịch dịch vụ ngang tầm
tiềm năng sẵn có đã đợc Nhà nớc đầu t phát triển.
2. Tình hình khiếu nại, tố cáo trên địa bàn
huyện Nam Đàn.
Trong những năm qua do quá trình công nghiệp hoá
trên các lĩnh vực sản xuất xã hội phát triển một cách mạnh mẽ,
nh xây dựng cơ sở hạ tầng, giao thông, thuỷ lợi. Các dự án văn
hoá, công trình phú lợi công công mặt đợc là cơ bản. Tuy vẫn
còn một số mặt còn hạn chế ảnh hởng tới sinh hoạt, đời sống,

việc làm của nhân dân lao động, trong lúc đó chính sách
Nhà nớc cha đáp ứng kịp thời gây nhiều bức xúc trong nhân
dân.
Việc tổ chức thực hiện thiếu bàn bạc dân chủ gây áp
lực đối với những hộ, nhà dân bị thiệt thòi.
Thiếu tổ chức tuyên truyền vận động quần chúng tham
gia vào phong trào chung.
Đây là những nguyên nhân dẫn đến khiếu kiện trong
nhân dân.
Công tác quản lý đất đai, nhà ở còn nhiều lỏng lẻo,
trong quá trình chuyển đổi thực hiện Luật đất đai, chính
quyền huyện quản lý hồ sơ không tốt, giải quyết mua bán
chuyển nhợng đất đai không đúng thủ tục, thẩm quyền
gây nhiều bất bình trong nhân dân còn công dân một số
cố tình lấn chiếm đất đai vi phạm pháp luật, tình trạng lợi
dụng chức quyền Nhà nớc, mua đi bán lại đất đai kiếm lời
bất chính tạo d luận xấu trong nhân dân - gây nên khiếu
kiện.
4


Huyện Nam Đàn lao động sản xuất nông nghiệp chiếm
80%, vấn đề hạn chế trong nhận thức về đờng lối, pháp luật
của Đảng và Nhà nớc, đặc biệt trong xu thế mở cửa, hội
nhập. Phát triển nền kinh tế thị trờng theo định hớng XHCN.
Sự bất cập giữa nhận thức của ngời dân và sự phát triển đi
lên của trào lu chung thì sẽ xuất hiện nhiều kiến nghị, tố cáo
đòi hỏi các cơ quan có thẩm quyền tập trung giải quyết.
Đội ngũ cán bộ làm công tác tiếp dân và giải quyết
khiếu nại, tố cáo của một số xã, thị trấn trên địa bàn huyện

phần lớn là cán bộ phong trào, kiêm nhiệm. Trình độ chuyên
môn, hiểu biết pháp luật còn non yếu do cha đợc qua các đợt
tập huấn học tập nên nhiều kiến nghị của công dân giải
quyết không kịp thời, không dứt điểm, gây bức xúc trong
nhân dân. Nhiều cán bộ lãnh đạo xã, thị trấn còn biểu hiện
né tránh đối thoại trực tiếp với công dân nên xảy ra khiếu nại,
tố cáo vợt cấp gia tăng.

5


ii. thực trạng giải quyết khiếu nại, tố cáo trên địa bàn
huyện Nam Đàn trong thời gian qua.

1. Tình hình khiếu nại, tố cáo ở Nam Đàn trong
thời gian qua.
a. Tình hình chung.
Nhìn chung tình hình khiếu nại, tố cáo trong thời gian
qua trên địa bàn huyện có nhiều diễn biến phức tạp, nội
dung khiếu nại, tố cáo chủ yếu trong việc giải phóng mặt
bằng, thu hồi đất mở rộng, xây dựng cơ sở hạ tầng, xây
dựng kết cấu hạ tầng kinh tế xã hội. Làm ảnh hởng không ít
đến việc làm và đời sống của bộ phận dân c trên địa bàn
có các dự án đầu t đi qua.
Nên khiếu nại về đất đai chiếm một tỷ lệ tơng đối lớn.
Ngoài ra nội dung khiếu kiện còn đề cập vấn đề cấp đất,
mua bán, chuyển nhợng đất đai trái thẩm quyền của một số
chính quyền cơ sở, lấn chiếm đất công, thu chi tài chính
không minh bạch, quản lý kinh phí đầu t có nhiều vi phạm.
Đối tợng khiếu nại, tố cáo chủ yếu là cơ quan Nhà nớc cấp

huyện, xã, thị trấn, tổ chức, cá nhân tổ chức thực hiện
nhiệm vụ cha đảm bảo thủ tục, cha đáp ứng nguyện vọng
chính đáng của nhân dân, còn vi phạm. Những ngời đi
khiếu nại là những ngời dân trong vùng có dự án đầu t đi
qua, có ảnh hởng đến quyền lợi hợp pháp của họ. Bên cạnh
đó vẫn có một số ngời dân lợi dụng quyền của công dân
khiếu nại, tố cáo kích động lôi kéo một bộ phận quá khích
gây rối trình tự làm ảnh hởng tình hình chung của địa
phơng.

6


b. Những nguyên nhân gây tình hình khiếu nại, tố
cáo ở huyện Nam Đàn.
* Nguyên nhân khách quan:
Là một huyện trung du bàn sơn địa, nông nghiệp sản
xuất chính, Nam Đàn đang chuyển mình phát triển đi lên
bằng cơ chế thị trờng theo định hớng XHCN công nghiệp
hoá, hiện đại hoá đang từng bớc làm thay da đổi thịt vùng
đất đầy tiềm năng trong tơng lai. Những thành quả đặt đợc đã tạo vững chắc cho sự phát triển đi lên trong thời gian
tới. Bên cạnh đó những khó khăn vốn có nh đống đất bạc
màu, chuyên canh nông nghiệp, thu nhập ngời nông dân
thấp, cơ cấu kinh tế cha thực sự đợc chuyển đổi mạnh, là
mối quan tâm của nhân dân chính quyền cơ sở. Chính sự
phát triển đi lên đó đã kéo theo sự bất cập trực tiếp đến
ngời dân nông nghiệp, đất đai bị thu hẹp, việc làm ít đi,
t tởng có lúc bị dao động, ảnh hởng trực tiếp đến cuộc
sống sinh hoạt của ngời dân - là nguyên nhân dẫn đến
khiếu nại gay gắt.

Chính sách, pháp luật của Nhà nớc cha đồng bộ nên
trong quá trình giải quyết những chế độ cho ngời dân
không đợc thoả đáng, nguyện vọng, kiến nghị của họ cha
đợc đáp ứng.
Pháp luật cha có quy định để xử lý đối với những ngời
đeo bám khiếu kiện dai dẳng, tập trung đông ngời trớc các
trụ sở cơ quan huyện, xã, gây mất trật tự an ninh trên địa
bàn.
* Nguyên nhân chủ quan:

7


Một số cấp uỷ Đảng, chính quyền, tổ chức đoàn thể
trên địa bàn huyện cha nhận thức đầy đủ trách nhiệm
trong việc tiếp dân và việc giải quyết khiếu nại, tố cáo của
công dân. Một số cơ quan chính quyền địa phơng còn
buông lỏng quản lý để một bộ phận cán bộ vi phạm các quy
định quản lý tài chính đất đai, xây dựng không xử lý kịp
thời gây bất bình trong quần chúng nhân dân. Một số cán
bộ yếu về năng lực, phẩm chất bị thoái hoá lợi dụng chức vụ
quyền hạn tham ô, tham nhũng chuộc lợi. Nhiều vụ việc tồn
đọng không đợc giải quyết, xử lý gây nhiều mâu thuẫn
trong nhân dân.
Trong việc giải quyết khiếu nại, tố cáo, một số đơn vị
cơ sở còn thiếu dân chủ, duy ý chí, áp đặt mệnh lệnh, cha
lắng nghe ý kiến của dân, ngại khổ, ngại đối thoại trực tiếp
với dân để vụ việc kéo dài. Khi đã có kết luận thì xử lý
thiếu kiên quyết cán bộ sai phạm, có trờng hợp còn bao che,
dung túng gây bức xúc cho nhân dân.

Trong chỉ đạo giải quyết khiếu nại, tố cáo cha coi trọng
biện pháp giáo dục, thuyết phục, hoà giải để giải quyết
ngay ở cơ sở, có trờng hợp vụ việc lúc đầu đơn giản sau đó
trở thành phức tạp. Một số vụ việc quan điểm giải quyết
không đồng nhất giữa các cấp dẫn đến giải quyết không
dứt điểm.
Việc xử lý đối với một số phần tử lợi dụng việc khiếu nại,
tố cáo có những hành vi thiếu văn hoá, lăng mạ cán bộ tiếp
dân, gây mất trật tự nơi công cộng. Tình trạng một số công
dân đến nhà các đồng chí lãnh đạo để khiếu kiện cha đợc

8


ngăn chặn, một số cơ quan vẫn chuyển đơn lòng vòng,
chuyển cả đơn tố cáo nạc danh yêu cầu giải quyết.
Ngoài ra còn do trình độ nhận thức, trình độ hiểu
biết pháp luật của nhân dân còn thiếu hiểu biết. Trình độ
đội ngũ cán bộ công chức còn hạn chế nên việc giải quyết
khiếu nại, tố cáo không đợc giải quyết triệt để.
2. Tình hình giải quyết khiếu nại, tố cáo trên
địa bàn huyện trong thời gian qua.
Nhận thức rõ đợc vai trò quan trọng trong công tác tiếp
dân và giải quyết đơn th khiếu nại, tố cáo của công dân,
Huyện uỷ, HĐND - UBND huyện đã quan tâm chỉ đạo các
cấp, các ngành, UBND các xã, thị trấn trên địa bàn huyện
triển khai và thực hiện tốt công tác tiếp dân, giải quyết
đơn th khiếu nại, tố cáo giải quyết dứt điểm các vụ việc,
không để phát sinh thành các điểm nóng ảnh hởng đến
tình hình chung của huyện, phục vụ tốt cho việc giữ vững

an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội và phát triển kinh tế xã hội trên địa bàn huyện.
Thực hiện các quy định của Luật Khiếu nại, tố cáo và
Nghị định số 67/1999/NĐ-CP ngày 07/8/1999 Nghị định số
53/2005 của Chính phủ quy định chi tiết và hớng dẫn thi
hành Luật Khiếu nại, tố cáo và Chỉ thị 04/CT-TU ngày
16/7/2001 của Tỉnh uỷ Nghệ An. Huyện uỷ, UBND huyện đã
chỉ đạo các xã, thị trấn, các đơn vị trên địa bàn huyện
tăng cờng công tác tiếp dân, giải quyết đơn th khiếu nại, tố
cáo theo quy định của pháp luật.
a. Công tác tiếp dân.

9


Tiếp công dân là giai đoạn đầu quan trọng của quá
trình xem xét giải quyết khiếu nại, tố cáo. Tiếp công dân
để trực tiếp nhận các khiếu nại, tố cáo những kiến nghị,
phản ánh; đồng thời thông qua đó, cơ quan Nhà nớc nắm đợc việc thực hiện chủ trơng, đờng lối của Đảng, chính sách
pháp luật của Nhà nớc, công tác quản lý, tình hình cán bộ,
phát hiện những sơ hở, yếu kém trong quá trình hoạt động
của cơ quan Nhà nớc, từ đó có biện pháp khắc phục kịp thời.
Chính vì vậy, cho đến nay tại trụ sở của Huyện uỷ, UBND
huyện, UBND các xã, thị trấn trên địa bàn huyện đều đã bố
trí đợc phòng tiếp dân. Phòng tiếp công dân của các đơn
vị trên địa bàn huyện đợc bố trí ở nơi thuận tiện. Trong
phòng tiếp dân có sổ sách ghi chép theo dõi việc tiếp công
dân, có nội qui công tác tiếp công dân, quy định rõ trách
nhiệm của cán bộ làm công tác tiếp dân, trách nhiệm nghĩa
vụ của công dân khi đến phòng tiếp dân. Phòng tiếp dân
có đầy đủ các tiện nghi cần thiết nh bàn, ghế, sổ sách

Việc tiếp dân đợc bố trí tất cả các buổi làm việc trong
tuần. UBND huyện giao cho Văn phòng HĐND - UBND huyện
trực tiếp thực hiện công tác tiếp dân. Hàng tuần các đồng
chí lãnh đạo UBND huyện đều bố trí lịch để tiếp công
dân. Ngoài việc bố trí lịch tiếp công dân theo quy định,
những trờng hợp đặc biệt khi có yêu cầu, các đồng chí lãnh
đạo đều trực tiếp tiếp công dân.
Ngoài việc bố trí tiếp công dân tại trụ sở, trong những
năm qua trên địa bàn huyện xảy ra một số vụ việc phức tạp
nh: Việc thanh toán đền bù giải phóng mặt bằng, các đồng
chí lãnh đạo huyện uỷ UBND huyện đã về trực tiếp tiếp
10


công dân ở các đơn vị cơ sở, đối thoại cùng công dân và
cán bộ cơ sở để cùng bàn biện pháp giải quyết những vớng
mắc, bức xúc của nhân dân.
b. Công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo.
Công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo là trách nhiệm quan
trọng của cơ quan hành chính Nhà nớc các cấp và là nội dung
trọng tâm cơ bản của Luật Khiếu nại, tố cáo. Chính vì vậy
mà công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo trên địa bàn huyện
Nam Đàn luôn luôn đợc sự quan tâm chỉ đạo của Huyện uỷ
và UBND huyện.
Trong quá trình xem xét giải quyết khiếu nại, tố cáo,
UBND các xã, thị trấn cùng với UBND huyện ngoài việc thực
hiện giải quyết đúng thẩm quyền, còn phải tuân thủ các
quy định về trình tự, thủ tục, thời gian giải quyết khiếu nại,
tố cáo. Trong đó còn phải thực hiện đúng các quy định về
thẩm quyền giải quyết khiếu nại lần đầu, lần tiếp theo, lần

cuối cùng. Việc bảo đảm đúng thời hạn giải quyết, việc
phân loại xử lý đơn th khiếu nại, tố cáo việc xử lý đơn tố
cáo nạc danh, việc xây dựng hồ sơ giải quyết khiếu nại, tố
cáo, ra quyết định giải quyết khiếu nại, quyết định xử lý tố
cáo đều đợc các cơ quan trên địa bàn huyện thực hiện
đúng theo quy định của pháp luật.
Đối với đơn khiếu nại, tố cáo thuộc thẩm quyền của
UBND huyện thì toàn bộ đơn th tố cáo mà UBND huyện
nhận đợc đều đợc chuyển đến Thanh tra huyện để tổng
hợp phân loại và đề xuất biện pháp xử lý. Căn cứ vào nội
dung của đơn th, đơn có nội dung liên quan đến công tác

11


quản lý ban ngành nào thì tham mu để UBND huyện giao
cho ban ngành đó kiểm tra xem xét, kết luận, kiến nghị
việc giải quyết hoặc uỷ quyền cho Chánh thanh tra huyện
ra quyết định giải quyết.
Đối với đơn khiếu nại, tố cáo không thuộc thẩm quyền
giải quyết của UBND huyện thì Thanh tra huyện hớng dẫn
nguyên đơn gửi đơn đến đúng cơ quan có thẩm quyền
để giải quyết.
c. Những u, khuyết điểm trong việc giải quyết
khiếu nại, tố cáo trên địa bàn huyện Nam Đàn trong
thời gian qua.
* Những u điểm:
- Việc giải quyết khiếu nại, tố cáo trên địa bàn huyện
Nam Đàn đã có sự quan tâm giúp đỡ về chuyên môn nghiệp
vụ của thanh tra tỉnh, và sự quan tâm lãnh đạo chỉ đạo của

huyện uỷ, HĐND - UBND huyện cùng với sự cố gắng nhiệt
tình và trách nhiệm của các cơ quan chức năng, UBND các
xã, thị trấn cùng đội ngũ cán bộ, công chức làm công tác giải
quyết khiếu nại, tố cáo mà trên địa bàn huyện không còn
tình trạng đơn th tồn đọng kéo dài, vợt cấp góp phần không
để các vụ khiếu kiện đông ngời xảy ra trên địa bàn huyện.
- Toàn bộ đơn th khiếu nại, tố cáo mà UBND các xã, thị
trấn, UBND huyện và các phòng ban chức năng của huyện
nhận đợc đều đã đợc xem xét, giải quyết đạt tỷ lệ trên
94%.
- Số đơn th khiếu nại, tố cáo thuộc thẩm quyền giải
quyết của UBND huyện sau khi nghiên cứu kỹ nội dung và căn
12


cứ vào tình hình thực tế của các vụ việc. Thanh tra huyện
tham mu, đề xuất với UBND huyện biện pháp giải quyết. Vụ
việc liên quan đến vấn đề nào, lĩnh vực nào của ngành
nào, phòng ban chuyên môn nào quản lý thì giao cho phòng
ban đó, ngành đó trực tiếp giải quyết có nh vậy việc giải
quyết mới nhanh chóng, hiệu quả chính vì những phòng
ban đó, ngành đó mới nắm rõ về bản chất sự việc. Nếu sự
việc nào quá phức tạp, khó giải quyết, UBND huyện triệu tập
họp các phòng ban bàn biện pháp giải quyết, có những vụ
việc tình hình căng thẳng, bức xúc, lãnh đạo UBND huyện
đứng ra trực tiếp lãnh đạo giải quyết với dân.
* Một số tồn tại:
Ngoài những mặt đã làm đợc nh trên trong việc giải
quyết khiếu nại, tố cáo trên địa bàn huyện Nam Đàn thì trên
địa bàn huyện vẫn còn một số tồn tại trong công tác giải

quyết khiếu nại, tố cáo cần đợc khắc phục đó là:
- Các cấp, các ngành cha thật quan tâm đầy đủ đến
công tác tiếp dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân,
vì vậy công tác tiếp dân ở một số nơi còn mang tính hình
thức, thiếu nghiêm túc, cán bộ lãnh đạo cơ quan, đơn vị
không thực hiện tiếp dân theo định kỳ, né tránh đối thoại
trực tiếp với dân hoặc hứa hẹn với dân nhng không giải
quyết.
- Các cơ quan có nhiệm vụ tiếp nhận và giải quyết
khiếu nại, tố cáo trách nhiệm cha cao, nhiều vụ giải quyết
không thực hiện đúng các quy định của pháp luật. Trong quá
trình xem xét, xác minh, kết luận còn có hiện tợng chủ quan,

13


đơn giản, kết luận thiếu chính xác, thiếu khách quan, để
tồn đọng kéo dài gây bức xúc cho ngời khiếu kiện.
- Nhiều kết luận, quyết định giải quyết khiếu nại, tố
cáo đã có hiệu lực pháp luật, nhiều vụ việc đã có văn bản
chỉ đạo của cơ quan cấp trên để giải quyết, xử lý nhng
không đợc các cấp, các ngành tổ chức thực hiện nghiêm túc,
đùn đẩy trách nhiệm, chậm khắc phục quyền lợi hợp pháp
của ngời khiếu kiện, dẫn đến vụ việc không đợc giải quyết
dứt điểm. Đây là tồn tại lớn nhất trong công tác giải quyết
khiếu nại, tố cáo hiện nay và là một trong những nguyên
nhân để công dân khiếu kiện gay gắt hơn.
- Việc phối kết hợp giữa các cấp, các ngành trong việc
giải quyết khiếu nại, tố cáo còn cha tốt nh việc cung cấp hồ
sơ tài liệu, tình hình cử ngời tham gia, phối hợp chậm

gây khó khăn trong việc xem xét, kết luận.
- Đội ngũ cán bộ làm công tác tiếp dân, giải quyết khiếu
nại, tố cáo của công dân nhất là cơ sở nhiều cán bộ còn bất
cập về trình độ chuyên môn, năng lực công tác, thiếu am
hiểu về chính sách pháp luật, thiếu kinh nghiệm nên chất lợng các vụ giải quyết còn thấp.
- Một số công dân thiếu hiểu biết, khiếu kiện không
đúng pháp luật, có nhiều trờng hợp khiếu kiện đã đợc giải
quyết thoả đáng, giành nhiều quyền lợi và hỗ trợ hết mức
đối với họ nhng vẫn không chấp nhận, cay cú đợc thua, cố
tình khiếu kiện gay gắt. Một số trờng hợp lợi dụng dân chủ,
lợi dụng quyền khiếu nại, tố cáo để vu cáo ngời khác, có hành

14


động quá khích, lăng mạ cán bộ, gây rồi nơi công sở nhng
cha có biện pháp xử lý nghiêm khắc.
3. Từ thực tiễn giải quyết khiếu nại, tố cáo ở huyện
Nam Đàn cho thấy.
a. Vai trò của cấp cơ sở (cấp xã).
Trên thực tế, đa số các khiếu nại, tố cáo của công dân
phát sinh ở địa phơng, ở cơ sở đặc biệt là cấp xã. Chính
vì vậy, UBND cấp xã có trách nhiệm rất lớn trong công tác
này. Các khiếu nại, tố cáo khi mới phát sinh tại cơ sở phải đợc
giải quyết kịp thời, dứt điểm, đúng pháp luật. Khi có khiếu
nại, tố cáo phát sinh mà giải quyết kịp thời đúng pháp luật sẽ
sớm chấm dứt vụ việc, ngợc lại nếu không giải quyết ngay,
hoặc không giải quyết đúng vụ việc sẽ trở nên phức tạp. Nếu
cấp cơ sở không giải quyết hoặc giải quyết không thấu tình
đạt lý, ngời dân sẽ khiếu kiện nên cấp trên, khi đó vụ việc sẽ

trở nên căng thẳng, phức tạp, khó giải quyết, vừa gây khó
khăn cho cơ quan Nhà nớc, vừa gây tốn kém thời gian tiền
bạc của nhân dân. Trong thực tế có nhiều vụ việc không giải
quyết kịp thời hoặc giải quyết sai đã gây phản ứng và trở
thành điểm nóng, gây mất ổn định, ảnh hởng đến
đoàn kết, tình nghĩa xóm làng.
Chính vì vậy việc tiếp nhận và giải quyết khiếu nại, tố
cáo ở cấp cơ sở là rất quan trọng, việc giải quyết tốt những
mâu thuẫn vớng mắc ở cơ sở sẽ làm giảm rất nhiều những
vụ khiếu kiện phức tạp, kéo dài. Có thể nói việc giải quyết ở
cấp cơ sở mà hiệu quả càng cao thì những mâu thuẫn sẽ

15


bị đẩy lùi và việc giải quyết thuộc thẩm quyền của các cấp
huyện, tỉnh, Trung ơng sẽ giảm đi rất nhiều.
b. Vai trò của thanh tra cấp huyện.
Trong công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo, vai trò giải
quyết của thanh tra các cấp rất quan trọng đặc biệt là
thanh tra cấp huyện. Trong Luật Khiếu nại, tố cáo đã quy
định về thẩm quyền của Chủ tịch UBND cấp huyện trong
việc giải quyết khiếu nại, tố cáo và Thanh tra cấp huyện khi
đợc Chủ tịch uỷ quyền thì ra quyết định giải quyết khiếu
nại, tố cáo. Tuy nhiên, trong thực tế hầu hết các vụ khiếu nại,
tố cáo thuộc thẩm quyền cấp huyện, Thanh tra cấp huyện
đều tham gia tiến hành xác minh, kết luận và kiến nghị
biện pháp giải quyết. Nh trên địa bàn huyện Nam Đàn.
Trong năm 2001: Trong tổng số 15 đơn thuộc thẩm
quyền giải quyết của UBND thì Thanh tra huyện đợc giao

xem xét giải quyết là 9 đơn.
Trong năm 2002: Trong tổng số 11 đơn thuộc thẩm
quyền của UBND huyện thì Thanh tra huyện đợc giao xem
xét, kiến nghị và giải quyết 12 đơn.
Trong năm 2003: Trong tổng số 18 đơn thuộc thẩm
quyền của UBND huyện thì Thanh tra huyện đợc giao xem
xét, kiến nghị giải quyết 12 đơn.
Trong 6 tháng đầu năm 2004 có 8 đơn thuộc thẩm
quyền của UBND huyện thì Thanh tra huyện đợc giao xem
xét, kiến nghị và giải quyết 5 đơn.

16


Qua số liệu trên đây thì chúng ta thấy vai trò của
thanh tra là rất quan trọng trong công tác giải quyết khiếu
nại, tố cáo thuộc thẩm quyền của UBND cấp huyện.
Chất lợng các vụ việc giải quyết tố cáo của thanh tra
huyện mang tính hiệu quả cao, đúng pháp luật đảm bảo
quyền lợi hợp pháp cho ngời đi khiếu nại, tố cáo giữ vững trật
tự kỷ cơng nhng đồng thời cũng làm ổn định tình hình
chính trị, xã hội trên địa bàn, phát triển kinh tế xã hội. Từ
năm 2001 đến nay trên địa bàn huyện Nam Đàn chỉ có 12
đơn khiếu vợt cấp lên tỉnh, và những đơn khiếu kiện này
Thanh tra tỉnh đều đồng tình với kết luận của huyện.
Thanh tra huyện cũng là cơ quan tổng hợp và theo dõi
tình hình khiếu nại, tố cáo trên địa bàn huyện. Thực hiện
chức năng tuyên truyền phổ biến giáo dục pháp luật về
khiếu nại, tố cáo không những cho các đơn vị cấp cơ sở mà
còn cho các đơn vị đóng trên địa bàn. Ngoài việc tham mu

cho Chủ tịch UBND huyện trong việc giải quyết khiếu nại, tố
cáo, Thanh tra huyện còn tham gia phối hợp cùng giải quyết
khiếu nại, tố cáo đối với vụ việc thuộc thẩm quyền của các
phòng ban chuyên môn. Có rất nhiều vụ việc khiếu nại, tố cáo
kéo dài, phức tạp khi đợc thanh tra huyện tham mu giải
quyết đã đợc nhân dân đồng tình ủng hộ, bảo vệ đợc
quyền lợi hợp pháp cho công dân và ổn định tình hình
chính trị ở địa phơng.
Thanh tra huyện cũng là cơ quan theo dõi, kiểm tra
đôn đốc việc thực hiện các Quyết định, kết luận giải
quyết của UBND cấp huyện. Việc tổ chức thực hiện các
quyết định, kết luận giải quyết tố cáo cũng là một nhiệm vụ
17


hết sức quan trọng của công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo.
Việc thực hiện quyết định, kết luận giải quyết khiếu nại, tố
cáo là một trong những biện pháp để tăng cờng hiệu lực của
cơ quan Nhà nớc, đảm bảo tính nghiêm minh của pháp luật
và đảm bảo quyền lợi hợp pháp của công dân. Nếu một
quyết định, kết luận giải quyết khiếu nại, tố cáo không tổ
chức thực hiện thì quá trình giải quyết khiếu nại, tố cáo
cũng trở nên vô nghĩa.
Thanh tra huyện thực hiện công tác tiếp dân, tiếp nhận
và phân loại xử lý đơn th khiếu nại, tố cáo. Đây cũng là một
nhiệm vụ hết sức quan trọng của thanh tra cấp huyện.
Chính nhờ sự phân loại, xử lý đơn th mà việc giải quyết
khiếu nại, tố cáo đợc chuyển đến đúng cơ quan có thẩm
quyền giải quyết. Nhờ vậy mà việc giải quyết khiếu nại, tố
cáo trở nên nhanh chóng, kịp thời, đảm bảo cho ngời đi

khiếu nại, tố cáo vụ việc đợc giải quyết theo đúng thẩm
quyền trình tự theo luật định.
Thanh tra huyện cũng có một vai trò quan trọng trong
công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo. Qua thanh tra, kiểm tra,
xét khiếu tố, Thanh tra huyện kiến nghị những chính sách
không phù hợp với thực tế, lạc hậu nh giá đền bù không hợp lý,
chính sách đất đai cha phù hợp do vậy mà đã ngăn cặn đợc nhiều vụ khiếu nại, tố cáo phức tạp. Thanh tra huyện cũng
là cơ quan theo dõi, kiểm tra, đôn đốc việc thực hiện quyết
định, kết luận giải quyết khiếu nại, tố cáo của cấp trên trên
địa bàn.
Thanh tra huyện cũng là cơ quan phối hợp giúp cho cơ
quan cấp trên trong việc xem xét, xác minh những vụ việc
18


giải quyết thuộc thẩm quyền trên địa bàn. Kiến nghị, đề
xuất với cơ quan cấp trên về hớng giải quyết đối với từng vụ
việc. Nhờ vậy mà các vụ việc giải quyết của cơ quan cấp
trên vừa đảm bảo đợc tính nghiêm minh của pháp luật, vừa
đảm bảo quyền lợi của công dân và mang tính khả thi cao.
Thanh tra huyện là cơ quan theo dõi, tổng hợp tình hình
khiếu nại, tố cáo lên cơ quan cấp trên. Là cơ quan tổ chức
triển khai thực hiện các mệnh lệnh chủ trơng, chính sách
khiếu nại, tố cáo của cơ quan cấp trên.
Có thể nói trong vụ việc giải quyết khiếu nại, tố cáo thì
Thanh tra huyện đóng một vai trò hết sức quan trọng từ lúc
bắt đầu giải quyết cho đến khi quyết định, kết luận đã
đợc giải quyết đối với các vụ việc thuộc thẩm quyền của
UBND huyện. Thực tiễn công tác xét, giải quyết khiếu nại, tố
cáo của công dân, của Thanh tra huyện đã kết luận, làm rõ

đúng sai các vụ tranh chấp đất đai, nhà cửa, việc thực hiện
các chính sách xã hội; phát hiện, xử lý và ngăn chặn các hiện
tợng tham nhũng, cửa quyền ức hiếp quần chúng góp phần
vào việc lập lại trật tự, kỷ cơng, công bằng xã hội. Kết quả
giải quyết khiếu nại, tố cáo trong nhiều năm của các cơ quan,
đơn vị đặc biệt là cơ quan Thanh tra huyện đã tạo đợc
lòng tin trong nhân dân mang lại bầu không khí phấn khởi,
đổi mới, dân chủ hơn và công khai hoá trong đời sống xã
hội.

19


phần ii

một số giải pháp nhằm nâng cao chất lợng
giải quyết khiếu nại, tố cáo trên địa bàn huyện
Nam Đàn trong tình hình hiện nay
Qua việc phân tích và tìm hiểu về thực trạng giải
quyết khiếu nại, tố cáo trên địa bàn huyện Nam Đàn, chúng
ta thấy việc giải quyết khiếu nại, tố cáo không phải là vấn
đề riêng của một cơ quan, đơn vị, ban ngành nào. Nó có
đợc giải quyết một cách triệt để, nghiêm túc hay không là do
sự nỗ lực của nhiều ngành, nhiều cấp từ Trung ơng đến địa
phơng. Hơn nữa, ngoài những yếu tố đã nêu, để công tác
giải quyết khiếu nại, tố cáo đợc nâng cao chất lợng giải quyết
cũng cần phải có sự quan tâm giúp đỡ, tạo điều kiện và
thực hiện đầy đủ đúng theo quy định pháp luật của ngời
dân, cũng nh của các cấp, các ngành.
Thực hiện Luật Khiếu nại, tố cáo không chỉ là trách

nhiệm của cơ quan quản lý Nhà nớc, mà là trách nhiệm của
cả cộng đồng. Để nâng cao chất lợng giải quyết khiếu nại, tố
cáo trên địa bàn huyện Nam Đàn trong tình hình hiện nay,
chúng ta cần phải rút ra bài học kinh nghiệm thực hiện một
số giải pháp cụ thể sau:
i. một số bài học kinh nghiệm.

Qua thực tiễn công tác tiếp dân, giải quyết doanh thu
khiếu nại, tố cáo của công dân những năm qua, có thể rút ra
một số kinh nghiệm nh sau:

20


1. Cấp uỷ Đảng, chính quyền sở tại, ngành và địa phơng nào (đặc biệt là ngời đứng đầu) nhận thức đầy đủ và
quan tâm chỉ đạo triển khai các chỉ thị, Nghị quyết của
Đảng, pháp luật của Nhà nớc và tổ chức thực hiện tốt công tác
tiếp dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân thì ở
đó chất lợng và hiệu quả giải quyết đơn th khiếu nại, tố cáo
sẽ chuyển biến tích cực.
2. Công tác tổ chức cán bộ tại mỗi ngành, địa phơng,
đơn vị có ảnh hởng rất lớn tới tình hình đơn th khiếu nại,
tố cáo. Cán bộ có năng lực, phẩm chất, tác phong, lối sống
lành mạnh, không quan liêu, hách dịch, cửa quyền, sách
nhiễu; thực hiện tốt các chủ trơng, chính sách của Đảng,
pháp luật của Nhà nớc, thực hiện tốt Quy chế dân chủ cơ sở;
nội bộ đoàn kết, thống nhất cao thì ở đó sẽ hạn chế đợc
đơn th khiếu kiện và ngợc lại.
3. Trong giải quyết khiếu nại, tố cáo, điều quan trọng là
phải quan tâm chỉ đạo giải quyết kịp thời, dứt điểm vụ

việc ngay từ khi mới phát sinh tại cơ sở; nếu không giải quyết
kịp thời, sẽ tích tụ mâu thuẫn, từ đơn giản trở thành phức
tạp, từ ít ngời trở thành đông ngời.
4. Cơ quan có thẩm quyền cấp trên không làm thay
nhiệm vụ giải quyết khiếu nại, tố cáo đang thuộc thẩm
quyền cấp dới, chỉ nên lập đoàn rà soát để kiểm tra, làm rõ
nguyên nhân tiếp khiếu, tiếp tố, từ đó chỉ đạo cấp dới tiếp
tục giải quyết dứt điểm vụ việc. Cách làm này vừa tạo uy
tín, danh dự cho cấp dới, vừa khắc phục đợc những tồn tại,
thiếu sót của lần giải quyết trớc đó.

21


5. Những vụ việc khiếu nại, tố cáo đã giải quyết nếu có
tái khiếu, tái tố thờng diễn biến phức tạp hơn, gây khó khăn
cho việc giải quyết của cơ quan Nhà nớc. Do đó, trong giải
quyết khiếu nại, tố cáo của công dân, phải thực hiện phơng
châm: Làm một lần cho chắc, xử lý sai phạm thấu lý, đạt
tình; từ đó làm cho nhân dân tin tởng và sẽ chấm dứt
khiếu kiện. Nếu kiểm tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo không
hết nội dung, kết luận không khách quan, xử lý không
nghiêm sẽ làm mất lòng tin của nhân dân, dẫn đến phát
sinh đơn th khiếu nại, tố cáo vợt cấp.
6. Cần quan tâm thực hiện tốt công tác hoà giải các
mâu thuẫn trong cộng đồng dân c ngay từ khi mới phát sinh,
khi sự việc còn đơn giản, nếu để lâu ngày phát sinh thành
khiếu nại, tố cáo phức tạp thì vừa khó giải quyết dứt điểm
vụ việc, vừa tốn kém thời gian, kinh phí cho việc giải quyết.
7. Trong giải quyết khiếu nại, tố cáo cần kết hợp giữa

giải quyết đúng pháp luật với công tác đối thoại trực tiếp với
công dân ngay tại nơi xảy ra khiếu nại, tố cáo nhằm vận
động, tuyên truyền, thuyết phục; làm cho công dân hiểu và
tự giác chấp hành quyết định giải quyết của cấp có thẩm
quyền để chấm dứt khiếu kiện.
8. Các ngành và địa phơng nếu biết sử dụng kết quả
tiếp dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân làm một
trong những tiêu chí để đánh giá cán bộ và chỉ tiêu thi đua
hàng năm của tổ chức Đảng và chính quyền thì trách nhiệm
của cán bộ (đặc biệt là ngời đứng đầu) và hiệu quả công
tác tiếp dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân đợc
nâng lên rõ rệt.
22


9. Nếu có sự phối hợp chặt chẽ trong công tác giải quyết
khiếu nại, tố cáo của công dân giữa cơ quan đợc giao chủ
trì với các cấp, các ngành, đặc biệt là Uỷ ban Kiểm tra Đảng,
các cơ quan trong khối nội chính và các tổ chức chính trị xã hội thì hiệu lực, hiệu quả sẽ tốt hơn.
10. Các đồng chí lãnh đạo chủ chốt của các cấp, các
ngành khi chỉ đạo giải quyết khiếu nại, tố cáo phải thực hiện
đúng kỷ luật phát ngôn và thống nhất cao trong lãnh đạo và
kết luận, xử lý vụ việc khiếu nại, tố cáo thì hiệu lực, hiệu
quả sẽ đợc nâng cao.
11. Tại những địa phơng, đơn vị thực hiện nghiêm
công tác xử lý sau thanh tra thì vừa thu hồi đợc tài sản bị
thất thoát về cho Nhà nớc, vừa đợc lòng dân, dẫn đến hạn
chế phát sinh đơn th tái khiếu, tái tố; ngợc lại ở những địa
phơng, đơn vị thực hiện không nghiêm việc xử lý sau thanh
tra theo kiểu đánh trống bỏ dùi, gây mất lòng tin của

nhân dân đối với chính quyền Nhà nớc thì tình hình
khiếu nại, tố cáo ở đó sẽ phức tạp; có nhiều đơn th khiếu nại,
tố cáo kéo dài, vợt cấp.
12. Bên cạnh việc chỉ đạo giải quyết khiếu nại, tố cáo,
cấp uỷ, chính quyền các cấp cần tăng cờng công tác kiểm tra
Đảng, thanh tra kinh tế - xã hội, thanh tra công vụ để phát
hiện và xử lý sai phạm nhằm răn đe, phòng ngừa phát sinh
sai phạm thì sẽ hạn chế phát sinh đơn th khiếu nại, tố cáo
của công dân.
13. Trong quá trình triển khai thực hiện các chủ trơng,
chính sách của Đảng và Nhà nớc nếu địa phơng nào thực

23


hiện tốt cải cách hành chính và Quy chế dân chủ cơ sở để
dân biết, dân bàn trớc khi thực hiện, đại diện nhân dân đợc tham gia quản lý, giám sát, kiểm tra thì sẽ đợc nhân dân
đồng tỉnh ủng hộ, sẽ hạn chế đơn th khiếu nại, tố cáo.
14. Ngành và địa phơng nào thực hiện tốt công tác
tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật nói chung và pháp
luật về khiếu nại, tố cáo nói riêng thì ở đó sẽ nâng cao nhận
thức của cán bộ và nhân dân, góp phần hạn chế đơn th
khiếu nại, tố cáo.
ii. kiến nghị, đề xuất với tỉnh, Trung ơng.

1. Tiếp tục hoàn thiện hệ thống pháp luật về khiếu nại,
tố cáo; Từng bớc chuyển việc giải quyết khiếu nại hành chính
sang xét xử tại Tòa án hành chính các cấp, trớc hết mở rộng
thẩm quyền xét xử án hành chính do Tòa án nhân dân (sửa
đổi Điều 11 Pháp lệnh thủ tục giải quyết các vụ án hành

chính).
2. Đề nghị Chính phủ và Thanh tra Chính phủ xây
dựng hệ thống thông tin trực tuyến về quản lý công tác tiếp
dân, đơn th và kết quả giải quyết khiếu nại, tố cáo từ Trung
ơng đến cơ sở để phục vụ cho việc nắm bắt thông tin,
chỉ đạo thực hiện nhiệm vụ công tác tiếp dân và giải quyết
khiếu nại, tố cáo của công dân.
3. Đề nghị có chế độ đãi ngộ hợp lý cho những cán bộ
làm công tác tiếp dân và tham mu giải quyết khiếu nại, tố
cáo, tạo điều kiện thuận lợi để họ hoàn thành tốt nhiệm vụ.
4. Đề nghị có hớng dẫn xử lý những trờng hợp lợi dụng
quyền khiếu nại, tố cáo để lôi kéo, tụ tập đông ngời, cố
24


tình kích động, xúi dục công dân khiếu kiện dai dẳng, gửi
đơn th vợt cấp, tố cáo sai sự thật trái quy định của pháp
luật.
5. Khiếu nại, tố cáo liên quan đến lĩnh vực đất đai, bồi
thờng giải phóng mặt bằng hiện nay chiếm tỷ lệ khoảng trên
50% các nội dung khiếu nại, tố cáo của công dân, vì vậy đề
nghị Đảng, Nhà nớc cần có biện pháp tăng cờng lãnh đạo, chỉ
đạo thực hiện tốt các chủ trơng, chính sách và pháp luật về
đất đai, bồi thờng giải phóng mặt bằng để hạn chế đơn
th khiếu nại, tố cáo của công dân trong các lĩnh vực này.
Những giải pháp để giải quyết khiếu nại, tố cáo đã nêu
ở trên đợc thực hiện phần nào góp phần vào việc hoàn thiện
công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo ở Huyện, từng bớc nâng
cao chất lợng hiệu quả của công tác giải quyết khiếu nại, tố
cáo sẽ không ngừng tăng cờng pháp chế XHCN, góp phần làm

cho Đảng gần với dân hơn, dân tin ở Đảng, tình làng nghĩa
xóm đợc thắt chặt, quy chế dân chủ đợc phát huy trên dới
đồng thuận thực hiện tốt, nhiệm vụ chính trị của huyện
sớm đa huyện Nam Đàn thoát khỏi huyện nghèo, trở thành
một huyện giàu về kinh tế, đẹp về phong cảnh. Thực hiện
lời huấn thị của Bác Hồ khi về thăm quê hơng xây dựng
Nam Đàn trở thành một huyện kiểu mẫu

25