Biện pháp quản lý hoạt động dạy học tại trung tâm giáo dục thường xuyên Hai Bà Trưng Quận Hai Bà Trưng, Hà Nội (Luận văn thạc sĩ)

B GIO DC V O TO
HC VIN QUN Lí GIO DC
_____________

______________

Lấ TH NGUYT

BIệN PHáP QUảN Lý HOạT ĐộNG DạY HọC
TạI TRUNG TÂM GIáO DụC THƯờNG XUYÊN HAI Bà TRƯNG
QUậN HAI Bà TRƯNG, Hà NộI

Chuyờn ngnh: Qun lý giỏo dc
Mó s: 60 14 01 01

LUN VN THC S QUN Lí GIO DC

Ngi hng dn khoa hc: PGS.TS. TRNG VN CHU

H NI - 2016


i

LỜI CẢM ƠN
Với tình cảm và lòng biết ơn chân thành, tác giả luận văn xin gửi lời
cảm ơn tới:
Ban Giám đốc và tập thể giảng viên Học viện Quản lý giáo dục đã tạo
điều kiện giúp đỡ tôi hoàn thành chương trình học tập và có những kiến thức,
kỹ năng cần thiết để nghiên cứu, thực hiện luận văn.
Đặc biệt, tôi xin bày tỏ lòng cảm ơn chân thành và sâu sắc tới PGS.TS.

Trương Văn Châu, người trực tiếp hướng dẫn khoa học, đã tận tình chỉ đạo,
giúp đỡ, góp ý cho tôi trong suốt thời gian thực hiện đề tài.
Tôi xin chân thành cảm ơn Ban Giám đốc, tập thể giáo viên Trung tâm
GDTX Hai Bà Trưng Quận Hai Bà Trưng, Hà Nội. Các em học sinh của
Trung tâm đã ủng hộ, cộng tác, giúp đỡ tôi nhiệt tình trong quá trình điều tra,
khảo sát, thu thập các dữ liệu liên quan đến đề tài.
Sau cùng tôi xin gửi lời cảm ơn đến gia đình, bạn bè, đồng nghiệp đã
luôn quan tâm, giúp đỡ, cổ vũ, động viên và tạo mọi điều kiện thuận lợi cho
tôi trong suốt quá trình học tập và hoàn thiện luận văn.
Mặc dù đã có nhiều cố gắng, song luận văn khó có thể tránh khỏi
những thiếu sót, hạn chế. Tác giả kính mong nhận được những ý kiến đóng
góp, chỉ bảo của các thầy cô, các nhà khoa học, bạn bè, đồng nghiệp và những
người quan tâm để luận văn được hoàn thiện hơn.
Xin trân trọng cảm ơn !
Hà Nội, tháng 12 năm 2016
Tác giả

Lê Thị Nguyệt


ii

LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số
liệu, trích dẫn đều có nguồn gốc rõ ràng, các kết quả nghiên cứu trong luận
văn là trung thực và chưa từng ai công bố ở bất lỳ công trình nào khác.
Tác giả

Lê Thị Nguyệt

iii

MỤC LỤC (Đặt sau trang danh mục biểu dồ)
LỜI CẢM ƠN .........................................................................................................i
LỜI CAM ĐOAN ..................................................................................................ii
MỤC LỤC............................................................................................................ iii
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT ................................................................... vi
DANH MỤC CÁC BẢNG ...................................................................................vii
DANH MỤC HÌNH, BIỂU ĐỒ ..........................................................................viii
MỞ ĐẦU ................................................................................................................ 1
1. Lý do chọn đề tài .............................................................................................. 1
2. Mục đích nghiên cứu ........................................................................................ 3
3. Nhiệm vụ nghiên cứu ....................................................................................... 3
4.Đối tượng và khách thể nghiên cứu ................................................................... 3
5. Phương pháp nghiên cứu .................................................................................. 4
6. Phạm vi nghiên cứu .......................................................................................... 4
7. Giả thuyết khoa học.......................................................................................... 5
8. Cấu trúc luận văn ............................................................................................. 5
Chương 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC Ở
TRUNG TÂM GIÁO DỤC THƯỜNG XUYÊN .................................................. 6
1.1. Tổng quan vấn đề nghiên cứu ........................................................................ 6
1.2. Một số khái niệm cơ bản ............................................................................... 8
1.2.1. Giáo dục thường xuyên .......................................................................... 8
1.2.2. Quản lý ................................................................................................. 10
1.2.3.Quản lý giáo dục .................................................................................... 12
1.2.4.Quản lý nhà trường ................................................................................ 13
1.2.5. Hoạt động dạy học ................................................................................ 15
1.2.6. Quản lý hoạt động dạy học .................................................................... 16
1.3. Yêu cầu về hoạt động dạy học tại Trung tâm GDTX hiện nay ..................... 18

1.3.1. Mục tiêu, chương trình, nội dung dạy học ............................................. 18
1.3.2. Yêu cầu về tổ chức và phương pháp dạy học ......................................... 20
1.3.3. Yêu cầu về hoạt động giảng dạy của giáo viên ...................................... 21
1.4. Quản lý hoạt động dạy học ở Trung tâm GDTX .......................................... 22
1.4.1.Quản lý hoạt động giảng dạy của giáo viên ............................................ 23
1.4.2. Quản lý hoạt động học tập của học sinh................................................. 29
1.5. Một số nhân tố ảnh hướng đến quản lý hoạt động dạy học tai Trung tâm
GDTX ................................................................................................................ 32
1.5.1.Đội ngũ giáo viên ................................................................................... 32
1.5.2. Điều kiện cơ sở vật chất trang thiết bị phục vụ dạy học ......................... 32


iv
1.5.3. Các hoạt động xã hội hóa giáo dục ........................................................ 32
Tiểu kết chương 1 ................................................................................................ 33
Chương 2. THỰC TRẠNG CÔNG TÁC QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY
HỌC Ở TRUNG TÂM GIÁO DỤC THƯỜNG XUYÊN HAI BÀ TRƯNG
QUẬN HAI BÀ TRƯNG, HÀ NỘI ..................................................................... 34
2.1. Vài nét về kinh tế - xã hội và giáo dục ở Quận Hai Bà Trưng .......................... 34
2.1.1. Một số nét về kinh tế- xã hội Quận Hai Bà Trưng, Hà Nội ................... 34
2.1.2. Tình hình giáo dục của Quận Hai Bà Trưng,Hà Nội .............................. 36
2.2. Thực trạng hoạt động dạy học ở Trung tâm giáo dục thường xuyên Hai
Bà Trưng, Hà Nội............................................................................................... 37
2.2.1.Một số nét về Trung tâm GDTX Hai Bà Trưng Quận Hai Bà Trưng,
Hà Nội ............................................................................................................ 37
2.2.2.Thực trạng hoạt động dạy học ở Trung tâm giáo dục thường xuyên
Hai Bà Trưng Quận Hai Bà Trưng, Hà Nội ..................................................... 41
2.2.3. Thực trạng việc học tập của học sinh ..................................................... 46
2.3. Thực trạng công tác quản lý hoạt động dạy học của Trung tâm GDTX
Hai Bà Trưng, Hà Nội ........................................................................................ 52

2.3.1.Thực trạng quản lý mục tiêu dạy học ...................................................... 52
2.3.2.Thực trạng quản lý kế hoạch dạy học ..................................................... 53
2.3.3. Thực trạng quản lý giờ lên lớp của giáo viên ......................................... 54
2.3.4. Thực trạng quản lý sinh hoạt chuyên môn của tổ chuyên môn ............... 55
2.3.5.Thực trạng quản lý kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của học sinh........ 56
2.4. Thực trạng quản lý hoạt động học tập của học sinh Trung tâm .................... 57
2.4.1. Thực trạng quản lý học tập của học sinh trên lớp ................................... 57
2.4.2 Thực trạng quản lý học tập của học sinh ngoài giờ lên lớp ..................... 59
2.5. Nguyên nhân của những hạn chế trong thực hiện quản lý hoạt động dạy
học tai Trung tâm GDTX Hai Bà Trưng, Hà Nội ................................................ 60
2.5.1. Nguyên nhân chủ quan .......................................................................... 60
2.5.2. Nguyên nhân khách quan ...................................................................... 61
Tiểu kết chương 2 ................................................................................................ 62
Chương 3. MỘT SỐ BIỆN PHÁP QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC Ở
TRUNG TÂM GIÁO DỤC THƯỜNG XUYÊN HAI BÀ TRƯNG QUẬN
HAI BÀ TRƯNG, HÀ NỘI ................................................................................. 63
3.1. Các nguyên tắc đề xuất các biện pháp quản lý hoạt động dạy học................ 63
3.1.1.Nguyên tắc đảm bảo tính mục tiêu ......................................................... 63
3.1.2. Nguyên tắc đảm bảo tính thực tiễn ........................................................ 63
3.1.3. Nguyên tắc đảm bảo tính kế thừa .......................................................... 64
3.1.4.Nguyên tắc đảm bảo tính khả thi ............................................................ 64


v
3.2. Các biện pháp quản lý hoạt động dạy học của Trung tâm GDTX Hai Bà
Trưng Quận Hai Bà Trưng, Hà Nội .................................................................... 64
3.2.1. Biện pháp 1: Nâng cao nhận thức của Ban Giám đốc và tổ trưởng
chuyên môn về quản lý hoạt động dạy học ...................................................... 64
3.2.2. Biện pháp 2: Tăng cường công tác quản lý hoạt động dạy học của tổ
chuyên môn .................................................................................................... 66

3.2.3. Biện pháp 3: Đổi mới phương pháp dạy học của giáo viên trong hoạt
động dạy học................................................................................................... 69
3.2.4. Biện pháp 4: Tăng cường công tác kiểm tra, đánh giá hoạt động dạy
học của giáo viên Trung tâm ........................................................................... 71
3.2.5. Biện pháp 5: Chỉ đạo giáo viên hướng dẫn học sinh phương pháp học
tập hiệu quả..................................................................................................... 73
3.2.6. Biện pháp 6 : Tăng cường đầu tư và sử dụng thiết bị dạy học tại
Trung tâm ....................................................................................................... 76
3.3.Mối quan hệ giữa các biện pháp ................................................................... 79
3.4. Khảo nghiệm tính cần thiết và tính khả thi của các biệnpháp ....................... 81
3.4.1.Mục đích khảo nghiệm ........................................................................... 81
3.4.2. Đối tượng khảo nghiêm ......................................................................... 81
3.4.3. Nội dung khảo nghiệm .......................................................................... 81
3.4.4. Phương pháp khảo nghiệm .................................................................... 81
3.4.5. Kết quả khảo nghiệm............................................................................. 82
Tiểu kết chương 3 ................................................................................................ 84
KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ ...................................................................... 86
1. Kết luận.......................................................................................................... 86
2. Khuyến nghị ................................................................................................... 87
TÀI LIỆU THAM KHẢO ................................................................................... 89
PHỤ LỤC


vi

DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT

TT

Chữ viết tắt

Chữ viết đầy đủ

1

CBQL

Cán bộ quản lý

2

CSVC

Cơ sở vật chất

3

GDTX

Giáo dục thường xuyên

4

QLGD

Quản lý giáo dục

5

GD& ĐT

Giáo dục và Đào tạo

6

GVCN

Giáo viên chủ nhiệm

7

KHDH

Kế hoạch dạy học

8

PPDH

Phương pháp dạy học

9

CNTT

Công nghệ thông tin

10

GV

Giáo viên

11

HS

Học sinh

12

THCS

Trung học cơ sở

13

UBND

Ủy ban nhân dân

14

BDVH

Bồi dưỡng văn hóa

15

BTVH

Bổ túc văn hóa

16

XMC

Xóa mù chữ

17

HĐDH

Hoạt động dạy học


vii

DANH MỤC CÁC BẢNG
Bảng 2.1.

Đội ngũ cán bộ giáo viên Trung tâm GDTX Hai Bà Trưng ................ 39

Bảng 2.2.

Kết quả xếp loại văn hóa và hạnh kiểm của học sinh Trung tâm
GDTX Hai Bà Trưng ......................................................................... 41
Kết quả nghiên cứu về việc chuẩn bị bài lên lớp của giáo viên ........... 41

Bảng 2.3:

Bảng 2.4:
Bảng 2.5:
Bảng 2.6:

Kết quả nghiên cứu thực trạng việc tổ chức hoạt động dạy giảng
dạy trên lớp của giáo viên .................................................................. 42
Kết quả nghiên cứu thực trạng việc đổi mới phương pháp dạy học..... 44
Kết quả nghiên cứu việc kiểm tra, đánh giá của giáo viên về kết

Bảng 2.7:
Bảng 2.8:

quả học tập của học sinh .................................................................... 45
Kết quả nghiên cứu về thực trạng thực hiện nền nếp của học sinh............ 46
Kết quả nghiên cứu về thực trạng thực hiện nền nếp của học sinh............ 47

Bảng 2.9:

Kết quả nghiên cứu thực trạng việc học tập của học sinh trong giờ
học ..................................................................................................... 48
Bảng 2.10: Kết quả nghiên cứu thực trạng việc học tập của học sinh trong giờ
học ..................................................................................................... 49
Bảng 2.11: Kết quả nghiên cứu thực trạng việc học tập ngoài giờ trên lớp của
học sinh.............................................................................................. 50
Bảng 2.12: Kết quả nghiên cứu thực trạng việc học tập ngoài giờ trên lớp của
học sinh.............................................................................................. 51
Bảng 2.13: Kết quả nghiên cứu thực trang quản lý mục tiêu dạy học.................... 52
Bảng 2.14. Kết quả nghiên cứu thực trạng quản lý kế hoạch dạy học .................. 53
Bảng 2.15. Kết quả nghiên cứu thực trạng quản lý giờ lên lớp của giáo viên ............. 54
Bảng 2.16. Kết quả nghiên cứu thức trang quản lý sinh hoạt chuyên môn của tổ

chuyên môn ........................................................................................ 55
Bảng 2.17: Kết quả nghiên cứu thực trạng kiểm tra, đánh giá học tập của học
sinh .................................................................................................... 56
Bảng 2.18: Kết quả nghiên cứu thực trạng quản lý học tập của học sinh trên lớp..... 57
Bảng 2.19: Kết quả nghiên thực trạng quản lý học tập của học sinh ngoài trên
lớp...................................................................................................... 59
Bảng 3.1.

Kết quả khảo sát ý kiến củaCBQL và giáo viên về tính cần thiết,
tính khả thi của 6 biện pháp................................................................ 82


viii

DANH MỤC HÌNH, BIỂU ĐỒ
Hình 1.1 Sơ đồ về quản lý ..................................................................................... 11
Biểu đồ 3.1: Ý kiến của CBQL và giáo viên về tính cần thiết của 6 biện pháp ...... 83
Biểu đồ 3.2. Ý kiến của CBQL và giáo viên về tính khả thi của 6 biện pháp......... 83


1

MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Thực tế ở nước ta hiện nay lực lượng lao động chiếm tỉ lệ cao so với
dân số trong cả nước, đó là nguồn lực tạo ra của cải, vật chất cho xã hội,
nhưng trình độ văn hóa, chuyên môn, nghiệp vụ của lực lượng này còn thấp,
chưa đáp ứng yêu cầu, đòi hỏi của xã hội. Vì vậy, yêu cầu cấp bách phải tạo
điều kiện cho mọi người có quyền và nghĩa vụ được học tập thường xuyên để
đáp ứng nhu cầu về nguồn nhân lực cho xã hội. Nghị Quyết Đại hội khóa VI

Ban chấp hành Trung ương Đảng đã khẳng định “Bảo đảm việc làm cho
người lao động, trước hết ở thành thị và cho thanh niên, là nhiệm vụ kinh tế xã hội hàng đầu…Nâng cao chất lượng giáo dục nhằm mục tiêu hình thành
và phát triển toàn diện nhân cách xã hội chủ nghĩa của thế hệ trẻ, đào tạo đội
ngũ lao động có văn hóa, có kỹ thuật, có kỹ luật và giàu tính sáng tạo, đồng
bộ về ngành nghề, phù hợp với yêu cầu phân công lao động của xã hội”. Nghị
quyết số 29/TW (Hội nghị Trung ương 8 khóa XI ngày 04 tháng 11 năm
2013) của Đảng Cộng sản Việt nam đã chỉ rõ:“ Đổi mới căn bản, toàn diện
giáo dục và đào tạo, đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa - hiện đại hóa trong
điều kiện kinh tế thị trường định hướng XHCN và hội nhập quốc tế”.
Trong những năm qua, cùng với sự phát triển kinh tế - xã hội của đất
nước, sự nghiệp giáo dục- đào tạo nước ta đã đạt được những thành tựu quan
trọng; đó là việc mở rộng quy mô, đa dạng hóa các loại hình giáo dục đào tạo,
chất lượng đội ngũ giáo viên phổ thông có chuyển biến, cơ sở vật chất-kỹ
thuật của các trường học trên cả nước được tăng cường, trình độ dân trí được
nâng cao, chấtlượng giáo dục đào tạo có những chuyển biến bước đầu. Việc
coi giáo dục thường xuyên (GDTX) là một thành phần của hệ thống giáo dục
quốc dân cũng được ghi trong Quyết định 112/2005/QĐ-TTg ngày 18/5/2005
của Thủ tướng Chính phủ về phê duyệt Đề án “Xây dựng xã hội học tập giai


2

đoạn 2005 - 2010”.Trong hệ thống giáo dục quốc dân của nước ta, GDTX,
bổ túc văn hóa là một bộ phận góp phần bổ sung kiến thức và nối tiếp hệ
thống giáo dục phổ thông, nhằm góp phần thực hiện phát triển con
người.Chính vì vậy, các Trung tâm GDTX đã và đang là bộ phận cấu thành
không thể thiếu trong hệ thốnggiáo dục quốc dân của nước ta hiện nay.
Đứng trước tình hình đó, cần có quan niệm mới mẻ, rộng hơn về giáo dục.
Giáo dục không chỉ là một giai đoạn tức thời, diễn ra một lần, chỉ giới hạn
độ tuổi học sinh, sinh viên mà là một quá trình diễn ra liên tục thường xuyên

suốt cả cuộc đời.
Trong nhiều năm qua, GDTX đã và đang là bộ phận không thể thiếu
trong hệ thống giáo dục quốc dân. Cùng với giáo dục chính quy, GDTX đã
tự khẳng định vị trí vai trò của mình và trở thành một bộ phận quan trọng
trong hệ thống giáo duc, giúp mọi người có thêm cơ hội học tập.Thực tế
GDTX đã mở lối thoát cho cuộc khủng hoảng về nguồn nhân lực ở nước ta
và nó giữ vai trò quan trọng là một bộ phận, là một phần trong hệ thống giáo
dục quốc dân, nó đáp ứng nhu cầu học tập suốt đời của mọi người.
Trung tâm GDTXHai Bà Trưng Quận Hai Bà Trưng, Hà Nội cùng với
các Trung tâm khác trên địa bàn thành phố Hà Nội đã đạt được những thành
tích rất đáng tự hào, góp phần đáng kể trong sự nghiệp giáo dục của Thành
phố, nâng cao dân trí, đáp ứng nhu cầu nguồn nhân lực của Quận và thành
phố. Tuy nhiên, trong quá trình tổ chức quản lý dạy học. Trung tâm còn gặp
nhiều khó khăn, lung túng chưa nghiên cứu và đề xuất được một hệ thống
biện pháp quản lý hoạt động dạy học nhằm nâng cao chất lượng giáo dục, đáp
ứng yêu cầu phát triển cả về quy mô và chất lượng ngày càng cao của giáo
dục thủ đô.
Xuất phát từ lý do nêu trên, với cương vị là một giáo viên đang giảng
dạy tại Trung tâm GDTX Hai Bà Trưng Quận Hai Bà Trưng, Hà Nội tôi chọn


3

nghiên cứu đề tài:“Biện pháp quản lý hoạt động dạy học tại Trung tâm
GDTX Hai Bà Trưng Quận Hai Bà Trưng, Hà Nội”.
Kết quả nghiên cứu của đề tài sẽ là tài liệu bổ ích cho giáo viên, cho
cán bộ quản lý đối với Trung tâm GDTX Hai Bà Trưng nói riêng và các
Trung tâm GDTX nói chung trên địa bàn Thành phố Hà Nội, góp phần nâng
cao chất lượng dạy học, đáp ứng nhu cầu nguồn nhân lực của Thành phố Hà
Nội trong thời kỳ công nghiệp hóa hiện đại hóa đất nước.

2. Mục đích nghiên cứu
Trên cơ sở nghiên cứu lý luận và nghiên cứu thực trạng về quản lý hoạt
động dạy học tại Trung tâmGDTX Hai Bà Trưng Quận Hai Bà Trưng, Hà
Nội, đề tài đề xuất các biện pháp quản lý hoạt động dạy học nhằm góp phần
nâng cao chất lượng dạy học tại Trung tâm GDTX Hai Bà Trưng Quận Hai
Bà Trưng, Hà Nội.
3. Nhiệm vụ nghiên cứu
3.1. Nghiên cứu cơ sở lý luận về quản lý hoạt động dạy học
3.2.Khảo sát, đánh giá thực trạng quản lý hoạt động dạy học tại Trung
tâm GDTX Hai Bà Trưng Quận Hai Bà Trưng, Hà Nội
3.3. Đề xuất biện pháp quản lý hoạt động dạy học gắn với tình hình
thực tiễncủa Trung tâm GDTX Hai Bà Trưng Quận Hai Bà Trưng, Hà Nội
hiện nay nhằm nâng cao chất lượng dạy học.
4.Đối tượng và khách thể nghiên cứu
4.1. Đối tượng nghiên cứu
Quản lý hoạt động dạy học tại Trung tâm GDTX Hai Bà Trưng Quận
Hai Bà Trưng Thành phố, Hà Nội.
4.2. Khách thể nghiên cứu
Hoạt động dạy học tại Trung tâm GDTX


Luận văn đủ ở file: Luận văn full