Đánh giá du lịch khu vực Hồ Ba Bể và các vấn đề còn tồn tại

Quy hoạch xây dựng khu du lịch Ba Bể, tỉnh Bắc Kạn đến năm 2030

Chương 2
Đánh giá du lịch khu vực Hồ Ba Bể và các vấn đề còn tồn tại
2.1 Đánh giá về tài nguyên du lịch và sử dụng du lịch
2.1.1 　 Đánh giá về tài nguyên du lịch, công trình du lịch và các vấn đề còn tồn
tại
a. Tài nguyên thiên nhiên
* Vẻ đẹp của thiên nhiên hùng vĩ cuốn hút du khách
-Vẻ đẹp của núi, hồ và sông ngòi uốn lượn hòa quyện với nhau làm nên phông nền
cho bức tranh thiên nhiên Ba Bể, với điểm nhấn là các hang động và thác nước tuyệt
đẹp. Bức tranh thiên nhiên hùng vĩ này chính là nét cuốn hút lớn nhất của khu vực hồ
Ba Bể.
-Dải núi sừng sững cao hàng trăm mét với rừng rậm nhiệt đới trải rộng khắp trên
sườn núi. Ẩn hiện giữa rừng là mặt nước mênh mông tĩnh lặng của hồ Ba Bể và sông
Năng. Những hang trên sông Năng, những động bao quanh bởi vô vàn khối thạch nhũ
muôn hình muôn vẻ, những thác nước hùng vĩ bạc đầu. Tất cả hợp với nhau tạo thành
một thiên nhiên đa dạng hết sức hấp dẫn, khiến du khách cảm thấy như lạc bước vào
một thế giới khác.
- Ánh hoàng hôn phản chiếu trên mặt nước chiều tà, dải núi xa huyền ảo trong
sương mù buổi sớm, sự biến hóa kỳ ảo của phong cảnh theo thời gian và thời tiết
cũng góp phần tạo nên vẻ cuốn hút của thiên nhiên Ba Bể.
* Tuy nhiên hiện còn thiếu địa điểm và loại hình du lịch giúp du khách thoải mái
thưởng ngoạn và trải nghiệm vẻ cuốn hút của thiên nhiên
- Mặc dù có vẻ đẹp thiên nhiên hấp dẫn nhưng hiện Ba Bể còn thiếu các địa điểm
trải nghiệm thiên nhiên, quan sát thiên nhiên, cơ sở cung cấp kiến thức về hệ sinh thái
và các hiện tượng tự nhiên; các hoạt động như hướng dẫn du lịch và cung cấp thông
tin mọi mặt cho du khách cũng chưa phát triển. Do đó, du khách vẫn chưa thưởng
thức, cảm nhận hết được sự hấp dẫn của thiên nhiên.
- Hiện nay hình thức thưởng ngoạn thiên nhiên phổ biến nhất của khách du lịch là
ngắm cảnh từ trên thuyền, tức là ngắm cảnh từ xa. Hầu như chưa có hoạt động nào

giúp du khách quan sát thiên nhiên một cách chi tiết từ khoảng cách gần. Hơn nữa, do
chưa được cung cấp đủ lượng thông tin nên kiến thức của du khách về thiên nhiên Ba
Bể còn hạn chế.
- Hiện có 1 đài ngắm cảnh hồ, tuy nhiên cần đi bộ khá lâu mới tới được, hơn nữa
cơ sở vật chất của đài quan sát này đã xuống cấp không đảm bảo an toàn nên ít được
khách du lịch sử dụng. Tóm lại, vẫn chưa có địa điểm giúp du khách tận hưởng cảnh
đẹp của hồ.
* Còn tồn tại nhiều điểm chưa đẹp
　 Trong khu du lịch còn tồn tại nhiều điểm dễ gây phản cảm cho du khách như:
nước hồ và sông còn đục, nhiều rác bên lề đường và tại các điểm du lịch, phân gia súc
trong các làng bản, v.v…
2-1


Quy hoạch xây dựng khu du lịch Ba Bể, tỉnh Bắc Kạn đến năm 2030

- Nước đục của các sông đổ vào hồ Ba Bể đang làm mặt nước hồ mất đi vẻ trong
xanh thuần khiết từng là niềm tự hào của Ba Bể.
- Rác bị vứt bừa bãi ngay trong khu vực xung quanh thùng rác thể hiện các bất cập
tồn tại trong cả khâu quản lý lẫn ý thức của khách du lịch.
- Trong các làng bản, bãi đổ rác nằm ngay bên vệ đường và phân gia súc rải rác dễ
gây phản cảm cho khách du lịch. Cải thiện những điểm bất cập này không chỉ giúp
phát triển du lịch mà còn góp phần nâng cao chất lượng môi trường sống cho người
nông dân.
Cảnh quan hồ Ba Bể 　　　　　　
Khi nhiều mây 　　　　　　　　　　　　

Lúc chiều hoàng hôn

b. Tài nguyên văn hóa

* Sức cuốn hút của văn hóa cổ truyền và phong cảnh nông thôn đến từ bản sắc đa
dạng của các làng bản nằm rải rác trong khu du lịch
Văn hóa cổ truyền độc đáo của người dân tộc thiểu số trong các làng bản nằm rải
rác trong khu du lịch kết hợp với nét độc đáo của cảnh quan thiên nhiên tạo ra vẻ cuốn
hút riêng rất Việt Nam.
- Trong khu du lịch tồn tại rải rác nhiều làng bản có hình thái riêng không giống
nhau như: làng với nhà sàn và ruộng lúa ven mặt nước, làng với ruộng bậc thang
trên sườn núi, v.v… Các làng bản này cùng với thiên nhiên hùng vĩ xung quanh tạo
thành cảnh quan nông thôn độc đáo có một không hai.
- Người dân tộc thiểu số trong các làng bản đang kế thừa vốn văn hóa độc đáo do
cha ông để lại. Khách du lịch có thể trực tiếp trải nghiệm sự cuốn hút của văn hóa
truyền thống như: đánh bắt cá theo phương thức cổ truyền, thêu ren, áo quần thổ
cẩm dệt tay, nghề thủ công, âm nhạc và múa truyền thống…
- Chợ phiên được tổ chức định kỳ là một điểm giao lưu của đông đảo dân địa
phương, thể hiện sự tấp nập nhộn nhịp của đời sống nhân dân khu du lịch. Đây cũng
là một điểm du lịch khám phá thú vị nơi du khách có thể mua được các sản vật địa
phương, đồng thời dựa vào các mặt hàng được bày bán ở đây du khách có thể hiểu
về văn hóa sinh hoạt của địa phương.
2-2


Quy hoạch xây dựng khu du lịch Ba Bể, tỉnh Bắc Kạn đến năm 2030

*Vẫn còn thiếu địa điểm và loại hình du lịch giúp du khách thoải mái tìm hiểu và
thưởng ngoạn văn hóa nông thôn. Nhiều tài nguyên văn hóa vẫn chưa được giới thiệu
với khách du lịch.
Vẫn còn thiếu địa điểm và loại hình du lịch giúp du khách trải nghiệm văn hóa
truyền thống và giao lưu với người dân địa phương, thiếu cả tờ rơi quảng cáo, hướng
dẫn viên du lịch và hoạt động cung cấp thông tin. Các lý do này làm du khách vẫn
chưa thưởng thức được hết các giá trị du lịch của hồ Ba Bể. Ngoài ra nhiều tài nguyên

văn hóa, ví dụ như văn hóa cổ truyền của các bản miền núi vẫn chưa được giới thiệu
đầy đủ với khách du lịch.
- Nghỉ trọ qua đêm trong nhà sàn và đi chợ phiên buổi sớm là cách tốt nhất để tìm
hiểu về văn hóa truyền thống khu vực hồ Ba Bể. Nhiều du khách nước ngoài đã và
đang trải nghiệm hình thức du lịch này. Tuy nhiên, các du khách trong nước nghỉ đêm
ở khách sạn khó có điều kiện trải nghiệm văn hóa truyền thống và giao lưu với người
dân địa phương theo hình thức này
- Ngoài các làng bản kinh doanh hình thức nghỉ trọ nhà dân thì các làng bản ven
sông hoặc trên núi hầu như không có khách du lịch ghé thăm. Do đó văn hóa truyền
thống của các làng bản này vẫn chưa đến được với du khách.
- Chưa có nhiều người dân bản địa kinh doanh hình thức nghỉ trọ nhà dân, chứng
tỏ nhận thức của địa phương về nguồn lợi từ du lịch vẫn còn thấp. Do đó người dân
chưa thật sự có ý thức bảo tồn gìn giữ cảnh quan nông thôn và văn hóa truyền thống,
dẫn đến nguy cơ các nguồn tài nguyên du lịch này có thể bị mai một dần.
　　
Làng bản trên núi và ruộng bậc
Làng bản sống trong nhà sàn ven
thang
hồ Ba Bể

　　
Nhà trọ trong làng bản

Chợ phiên - Không gian sầm uất nhộn nhịp
nơi du khách Cơ hội trải nghiệm văn hóa
nông thôn

2-3

Quy hoạch xây dựng khu du lịch Ba Bể, tỉnh Bắc Kạn đến năm 2030

c. Công trình du lịch
* Nghỉ trọ nhà dân là hình thức trải nghiệm đầy sức hấp dẫn với du khách nước
ngoài
Ven hồ Ba Bể có bản Bó Lù và bản Pác Ngòi đang kinh doanh nhà trọ với đối
tượng sử dụng chủ yếu là khách du lịch nước ngoài. Một số nhà trọ phục vụ cả ăn
uống. Hình thức nghỉ trọ tại nhà sàn cùng với gia đình chủ nhà giúp du khách trải
nghiệm cuộc sống địa phương và giao lưu với người dân bản địa, tuy mộc mạc
nhưng đầy sức hấp dẫn.
* Các công trình du lịch khác vẫn còn rất thiếu, dẫn đến sức hấp dẫn của việc nghỉ
ngơi và lưu trú lại Ba Bể còn thấp
Ngoài các nhà trọ trong bản ra chỉ có 2 khách sạn ở gần trụ sở Ban quản lý Vườn
quốc gia. Tuy giá khách sạn tương đối rẻ nhưng sự xuống cấp và thiếu sạch sẽ của
phòng ốc là khá rõ nét. Ngoài ra, số lượng phòng sẽ không còn đủ khi lượng khách du
lịch gia tăng trong tương lai. Hơn nữa, các khách sạn chưa đáp ứng được nhu cầu đa
dạng của nhóm khách gia đình, nhóm học sinh sinh viên… cũng như nhu cầu tiện nghi
sang trọng của tầng lớp khách du lịch giàu có.
Các địa điểm ăn uống trong Vườn quốc gia, hiện có nhà hàng ở gần Bản quản lý
Vườn quốc gia, trong các nhà trọ người dân ở ven hồ và gần Đầu Đẳng . Tuy nhiên
quy mô sẽ không đủ để đáp ứng lượng khách du lịch gia tăng trong tương lai. Hơn
nữa, hương vị và thực đơn của món ăn cần được cải thiện.
Ngoài ra còn có một số công trình du lịch khác như: bến thuyền, đường đi dạo, đài
ngắm cảnh…Tuy nhiên, các công trình này nhìn chung đều đã xuống cấp, cần được
tái đầu tư nâng cấp. Số lượng nhà vệ sinh công cộng cũng chưa đủ, các nhà vệ sinh
hiện hữu đều trong tình trạng thiếu vệ sinh.
d. Hạ tầng du lịch
* Toàn bộ các cơ sở hạ tầng đều chưa được trang bị đầy đủ
Đường xá, hệ thống cấp điện nước, hệ thống xử lý rác thải khu vực hồ Ba Bể đều
đang trong giai đoạn đang phát triển, khó có thể đáp ứng nếu lượng khách du lịch gia

tăng trong tương lai.
　 Giao thông 　
- Đường vào Vườn quốc gia Ba Bể chưa được xây dựng (trừ một bộ phận đang được
triển khai).
- Mặt cắt đường trục chính khu vực hiện nay chỉ có chiều rộng tối đa là 6m, không đáp
ứng được nhu cầu du lịch bằng ô tô đang ngày càng tăng.
- Người đi xe máy chưa thật sự nghiêm chỉnh chấp hành luật lệ, gây mất an toàn giao
thông.
- Thiếu các phương tiện giao thông công cộng như xe buýt tuyến phục vụ du lịch.
　 Hạ tầng điện nước 　
- Tỷ lệ cấp nước của toàn khu Ba Bể còn hạn chế. Khu vực nông thôn chưa có nước
2-4


Quy hoạch xây dựng khu du lịch Ba Bể, tỉnh Bắc Kạn đến năm 2030

máy, người dân phải sử dụng nước giếng đào hoặc nước suối. Cần giải quyết vấn đề
này để đảm bảo đủ nguồn nước sạch phục vụ cho lượng khách du lịch ngày càng tăng.
- Nhìn chung Vườn quốc gia Ba Bể và các làng bản lân cận đều đã được cấp điện, tuy
nhiên một số làng bản nằm sâu trong núi vẫn chưa có điện. Vấn đề đặt ra ở đây là có
thể sẽ thiếu điện nếu xây dựng các công trình du lịch quy mô lớn trong tương lai.
- Ở các làng bản, chính quyền địa phương chưa có hình thức thu gom rác tập trung,
người dân vẫn đổ rác ra các bãi rác tự phát ở gần nhà. Cần có các biện pháp xử lý rác
vệ sinh và hiệu quả, bao gồm cả giải pháp tái chế rác hữu cơ làm phân bón.
Đường lên Ba Bể (gần Chợ Rã)

Thùng rác gần cửa động

2-5

Quy hoạch xây dựng khu du lịch Ba Bể, tỉnh Bắc Kạn đến năm 2030

2.1.2 Đánh giá tình hình du khách và các vấn đền còn tồn tại
a. Tình hình khách thăm quan và số lượng du khách
* Tổng số du khách mỗi năm có xu hướng ngày càng tăng lên.
- Số khách đến Vườn quốc gia Ba Bể năm 2011 khoảng 25.000 người. (thực tế số
khách đến vườn khoảng 30.000).Phần lớn khách đến Vườn đều nghỉ trọ lại, nên tổng
số ngày lưu trú ước tính khoảng 50.000 đến 60.000 ngày.
- Trong những năm gần đây số lượt khách đên Vườn có xu hướng ngày càng tăng.
- Số du khách nước ngoài ước tính khoảng 20%, số du khách nội địa chiếm
khoảng 80% và ngày càng đóng vai trò quan trọng.
* Số du khách các tháng trong năm không có sự tăng giảm rõ rệt và du khách đến
quanh năm.
- Số du khách của Vườn quốc gia hàng tháng nhìn chung không có nhiều thay đổi,
xuống thấp trong khoảng tháng 12 và tháng 1, từ tháng 2 đến tháng 11 mỗi tháng
thay đổi trong phạm vi từ 1.300 đến 2800 người.
- Ít có sự hấp do thay đổi theo mùa nên trong số lượng khách đến quanh năm gần
như không đổi.
- Đối với các du khách nước ngoài, số lượng hàng tháng không đồng đều. Ngoài
ra, phần trong số đó là các khách đến từ một số nước châu Âu, còn nhiều nước khác
chưa được biết đến. Do vậy, rất cần các hình thức tuyên truyền quảng cáo ra nước
ngoài nhiều hơn nữa.
Số du khách đến Vườn quốc gia Ba Bể

b. Hoạt động chủ yếu của du khách
* Các hoạt động ngoài tham quan bằng thuyền còn hạn chế, tiêu dùng du lịch
không nhiều.
Phần lớn du khách nước ngoài đi theo tour 2 ngày 3 đêm ngoài tham quan bằng
thuyền, thường đi theo các tuyến điểm du lịch hoặc tham các làng bản nông thôn. Các

du khách trong nước chủ yếu đi 1 đêm 2 ngày, buổi chiều ngày đầu tiên đến vườn đi
thăm quan bằng thuyền, và trở về vào sáng ngày hôm sau. Cùng với thời gian di
chuyển dài, việc trải nghiệm tự nhiên, văn hóa không được đầy đủ. Vì các hoạt động
như vậy nên việc ăn uống mua sắm bị hạn chế trong chỉ trong một số địa điểm nhất
định, giá trị tiêu dùng thấp. Du khách trong nước ít ăn uống trong các nhà hàng.
2-6


Quy hoạch xây dựng khu du lịch Ba Bể, tỉnh Bắc Kạn đến năm 2030

Khách nước ngoài

Các hoạt động chính và sự thỏa mãn của du khách, các vấn đề còn tại
Hình thức
Hoạt động
Thỏa mãn
Vấn đề tồn tại
- Đoàn du
- Tham quan - Trải nghiệm nông
- Rác, mùi, nước
lịch.
bằng thuyền.
thôn điển hình của sông, hồ đục.
Nhóm
- Thăm thác, châu Á.
- Chưa có nhà vệ
nhỏ.
động.
- Trải nghiệm văn hóa
sinh công cộng.

- Cá nhân,
- Đi bộ trong đặc hữu của dân tộc - Khách sạn chưa
nhóm
2
các
làng thiểu số, nghệ thuật đảm bảo vệ sinh.
người.
bản.
dân tộc v.v…
- Món ăn không có
- Đi chợ - Tiếp xúc trực tiếp với sự thay đổi
phiên.
người dân
-Không có đồ lưu
- Nghỉ trọ,
- Du lịch sinh thái.
niệm đặc biệt.
ăn uống.

Khách trong

- Gia đình.
Nhóm
nhỏ.
- Đoàn du
lịch.
- Trẻ em (đi
theo
trường).

- Tham quan
bằng thuyền.
- Thăm thác,
động.
- Ăn uống.
- Nghỉ trọ.

- Thưởng thức cảnh
sắc quý hiếm
- Trải nghiệ cuộc sống
thanh bình ở nông
thôn.
- Nghỉ trọ giá rẻ v.v…

2-7

- Thời gian lưu trú
ngắn.
- Nhiều người không
ăn ở nhà hàng.
-Nông thôn không
phải là hiếm.


Quy hoạch xây dựng khu du lịch Ba Bể, tỉnh Bắc Kạn đến năm 2030

2.2 Quan hệ giữa các quy hoạch đã có và du lịch
a. Quy hoạch trong khu vực nghiên cứu
　 Mối liên hệ giữa các quy hoạch xây dựng khu vực lân cận hồ Ba Bể đối với du lịch
được tổng hợp như dưới đây.

　 Quy hoạch du lịch là một trong những phương thức hiện thực hóa các quy hoạch
xây dựng và phát triển này, với mục tiêu định hướng và phối hợp.
Mối liên hệ giữa các quy hoạch xây dựng và du lịch
Dân số
định
Quy mô
Tên quy hoạch
cư
Quan hệ với du lịch
(ha 　
(người
)
1

Quy hoạch chi tiết sử dụng
đất xã Quảng Khê

2

Quy hoạch chi tiết trung
tâm đón tiếp Buốc Lốm xã
Khang Ninh

3

Quy hoạch trung tâm đón
tiếp xã Nam Cường (huyện
Chợ Đồn)

4

Quy hoạch tái phát triển
thị trấn chợ Rã

7

~31

21

450
Bó Lù 30

5

Quy hoạch chi tiết sử dụng
đất xã Nam Mẫu

1000

Là một trọng điểm trải nghiệm
văn hóa nông nghiệp, cần cải thiện
môi trường nông thôn và hình
thành các tuyến dạo bộ thoải mái.

　

Là cửa ngõ vào Vườn quốc gia Ba
Bể, cần tập trung các chức năng
về giao thông, lưu trú v.v...

180

Cần được xây dựng đô thị cửa ngõ
của Ba Bể, tập trung chức năng
giao thông và dịch vụ đô thị.

3.713

Cần được xây dựng đô thị cửa ngõ
của Ba Bể, tập trung chức năng
giao thông và dịch vụ đô thị.

191

Cốc Tộc 32

140

Pác Ngòi 41

366

Là một trọng điểm trải nghiệm
văn hóa nông nghiệp,
cần cải
thiện môi trường nông thôn và
hình thành các tuyến dạo bộ thoải
mái.

6

Quy hoạch khu du lịch sinh
thái và trồng dược liệu Đồn
Đèn, Khuổi Luông

7

Quy hoạch khu vực Đầu
Đẳng

Là một trọng điểm thưởng ngoạn
ven mặt nước, nên phát triển thành
một nơi lưu trú

Quy hoạch khu vực Bản
Cám

Là một trọng điểm thưởng ngoạn
ven mặt nước, nên phát triển thành

8

307
　 40
　

Là một trọng điểm trải nghiệm
văn hóa nông nghiệp, cần cải thiện
môi trường nông thôn và hình

thành các tuyến dạo bộ thoải mái.

2-8


Quy hoạch xây dựng khu du lịch Ba Bể, tỉnh Bắc Kạn đến năm 2030

(nơi hợp lưu hồ Ba Bể và
sông Năng)

một nơi lưu trú.

2-9


Quy hoạch xây dựng khu du lịch Ba Bể, tỉnh Bắc Kạn đến năm 2030

Quy hoạch chung thị trấn Chợ Rã

Quy hoạch chi tiết trung tâm đón tiếp
Nam Cường , huyện chợ Đồn

2-10

Quy hoạch chung khu tái định cư,
du lịch sinh thái và trồng dược liệu
Đồn Đèn Khuổi Luông.


Quy hoạch xây dựng khu du lịch Ba Bể, tỉnh Bắc Kạn đến năm 2030

b. Quy hoạch liên vùng
Về quy hoạch liên vùng liên kết các khu vực xunh quanh hồ Ba Bể có “Quy hoạch
xây dựng liên Tỉnh hồ Ba Bể thuộc Tỉnh Tuyên Quang và Tỉnh Bắc Kạn”. Theo quy
hoạch này, liên quan tới lĩnh vực du lịch sẽ thực hiện xây dựng những nội dung như
bảng dưới đây, và quy hoạch của chúng tôi cũng sẽ tôn trọng các nội dung đã được
quy hoạch và tính toán khớp nối cẩn thận.
Hơn nữa, coi việc xây dựng liên quan tới du lịch của quy hoạch này là quy hoạch
vùng du lịch liên vùng và nghiên cứu sao cho đạt được hiệu quả “theo cấp số nhân”
nhờ vào sự liên kết với các quy hoạch này.
Hạng mục điều chỉnh và nghiên cứu nội dung liên quan tới du lịch trong “Quy
hoạch xây dựng liên Tỉnh hồ Ba Bể thuộc Tỉnh Tuyên Quang và Tỉnh Bắc Kạn”
Các nội dung liên quan tới du lịch
Hạng mục cần khới nối và nghiên cứu
trong quy hoạch lần này
*Đặc tính của khu vực
- Về vị trí của khu vực đối tượng, tôn
- Là vùng du lịch cấp quốc gia bao gồm
trọng các vấn đề cơ bản, tiềm năng, định
nhiều loại hình như du lịch sinh thái,
hướng cơ bản về phát triển du lịch.
resort, lịch sử, văn hoá.
*Dự báo số du khách
- Dự báo số du khách năm 2025 là 2,44
triệu người, trong đó số du khách nước
ngoài là 74.000 người.

- Xét từ hiện trạng thì đây sẽ bị cho là
mục tiêu quá lớn, nhưng sẽ nghiên cứu
trong khung về khu vực đối tượng.

*Phân vùng chức năng: Vùng phía Bắc
- Bảo vệ vườn quốc gia Ba Bể, khu vực
bảo vệ tự nhiên Na Hang.
- Phát triển du lịch sinh thái, du lịch văn
hoá lịch sử
- Phát triển đô thị có liên quan

- Coi việc bảo vệ tự nhiên, môi trường
lịch sử, văn hoá là cơ sở và nghiên cứu
sử dụng du lịch hài hoà với các yếu tố
này.
- Xác nhận các định hướng phát triển các
đô thị có liên quan (Chợ Rã) trong khu
vực đối tượng và khới nối chức năng.
- Coi văn hoá nông thôn là một nguồn tài
nguyên du lịch hấp dẫn và nghiên cứu
cả việc cải tạo môi trường làng bản
nông thôn lẫn sử dụng du lịch.

*Các dự án ưu tiên đầu tư
- Xây dựng làng văn hoá du lịch
- Cải tạo giao thông vùng nông thôn và
xây dựng điểm du lịch
- Xây dựng điểm du lịch dựa vào cải tạo
môi trường làng xóm ven đường trọng
điểm du lịch quan trọng

2-11

Quy hoạch xây dựng khu du lịch Ba Bể, tỉnh Bắc Kạn đến năm 2030

Tài nguyên liên vùng, phân bố công nghiệp và quy hoạch giao thông

Tài liệu: Quy hoạch xây dựng liên Tỉnh hồ Ba Bể thuộc Tỉnh Tuyên Quang và Tỉnh Bắc Kạn

2-12


Quy hoạch xây dựng khu du lịch Ba Bể, tỉnh Bắc Kạn đến năm 2030

2.3 　 Tổng kết các vấn đề về du lịch khu vực hồ Ba Bể
2.3.1 Bảo tồn và nâng cao sức hấp dẫn của thiên nhiên Ba Bể (tài nguyên du lịch
số 1), để Ba Bể thành địa điểm trải nghiệm thiên nhiên ấn tượng.
a. Bảo tồn, tái sinh tự nhiên đồng thời cải tạo môi trường của làng bản và đô
thị
　 Thiên nhiên Ba Bể là tài nguyên du lịch chính, biến khu vực hồ Ba Bể thành điểm
thưởng ngoạn thiên nhiên của du khách là định hướng cơ bản để phát triển du lịch. Do
đó, điều kiện tiên quyết là cần phải bảo toàn môi trường thiên nhiên vườn quốc gia Ba
Bể. Hơn nữa, cần bảo vệ và tái sinh thiên nhiên của cả khu vực lân cận, đồng thời cải
tạo môi trường sống của làng bản và đô thị nhằm tạo ra cảm giác thoải mái cho khách
du lịch.
　 Thực trạng ô nhiễm môi trường nói chung và ô nhiễm nguồn nước sông nói riêng
của Ba Bể bắt nguồn từ nếp sống và sản xuất nông nghiệp của nhân dân địa phương.
Do đó, cùng với việc áp dụng các kỹ thuật công nghệ tiên tiến để cải thiện môi trường
thì điều tra nghiên cứu thực trạng sản xuất nông nghiệp cũng rất cần thiết.
Cải tạo môi trường chỉ có thể thành công khi người dân địa phương cũng có ý thức
xây dựng một môi trường sống “vui tươi thoải mái”. Do đó, nên tạo ra các hoạt động
cải thiện môi trường có sự tham gia đông đảo của người dân như vệ sinh đường phố

hay trồng hoa làm đẹp không gian công cộng…
b. Biến Ba Bể thành địa điểm trải nghiệm thiên nhiên mang lại nhiều cảm xúc
và làm hài lòng du khách
　 Các hình thức trải nghiệm thiên nhiên chính ở Ba Bể là du ngoạn bằng thuyền,
thăm quan hang động, thác nước, tản bộ dạo chơi. Các hình thức này chủ yếu phục vụ
nhu cầu nhìn ngắm, hơn nữa lại mất nhiều thời gian di chuyển nên nhìn chung du
khách chưa trải nghiệm được đầy đủ sự hấp dẫn đa dạng của thiên nhiên Ba Bể. Do
đó, cần tạo ra thêm nhiều hoạt động trải nghiệm mang lại nhiều cảm xúc, giúp du
khách thực sự cảm thấy hài lòng.
　 Để thực hiện mục tiêu này, vừa chú trọng bảo vệ môi trường, vừa phải bố trí thêm
các địa điểm giúp du khách tiếp cận gần hơn với thiên nhiên mặt nước rừng cây.
Ngoài ra, cần chú ý tới cả lộ trình đi lại và cách thức hướng dẫn du lịch. Nếu điều kiện
cho phép thì nên xây dựng đài ngắm cảnh ở vị trí và theo cách thức sao cho đông đảo
khách du lịch có thể dễ dàng sử dụng.
Đài ngắm cảnh ở vị trí dễ trèo tạo
Nơi trải nghiệm tự nhiên, rừng, hồ
hiệu quả du lịch

2-13


Quy hoạch xây dựng khu du lịch Ba Bể, tỉnh Bắc Kạn đến năm 2030

2.3.2 Bảo tồn văn hóa truyền thống (tài nguyên du lịch thứ 2) đồng thời sáng tạo
ra các hình thức trải nghiệm mới
a. Bảo tồn văn hóa truyền thống của người dân tộc thiểu số trong các làng bản
lân cận, đồng thời tăng cường cơ hội trải nghiệm văn hóa cho du khách
Cùng với thiên nhiên hùng vĩ, văn hóa cổ truyền đặc sắc cũng là một tài nguyên
du lịch quan trọng cần phải được bảo tồn của Ba Bể. Bảo tồn văn hóa cổ truyền nghĩa
là bảo toàn nếp sinh hoạt cổ của người dân bản địa nói chung và dân tộc thiểu số nói

riêng để phát huy du lịch, dựa vào nguồn lợi từ du lịch này để ổn định và nâng cao đời
sống người dân. Do đó, cần tăng cường cơ hội khám phá văn hóa cho khách du lịch
qua các hoạt động như tham quan làng bản, trải nghiệm sinh hoạt nông thôn, trình
diễn múa hát cổ truyền, giao lưu với người bản địa… Hơn nữa, cần chú trọng tạo ra cơ
cấu du lịch hợp lý giúp người dân có được nguồn thu nhập đảm bảo từ các hoạt động
giới thiệu văn hóa cổ truyền.
b. Biến ẩm thực Ba Bể thành nét hấp dẫn mới đối với khách du lịch
Thưởng thức ẩm thực luôn là một trong các mối quan tâm chính của du khách.
Phục vụ các món ăn ngon miệng góp phần quan trọng trong việc thu hút khách du
lịch, đặc biệt là khách nghỉ qua đêm. Ví dụ, đối với khách từ Hà Nội và trọ lại 1 đêm,
nếu các món ăn đủ sức hấp dẫn thì có thể khiến khách dùng 3 bữa chiều hôm trước,
sáng và trưa hôm sau tại Ba Bể; nếu món ăn không ngon thì khách sẽ ăn trên đường,
dẫn đến giảm nguồn thu từ du lịch. Do đó, cần nâng cao chất lượng ẩm thực Ba Bể
bằng các biện pháp như sử dụng nguyên liệu nấu ăn an toàn chất lượng cao, làm
phong phú thêm thực đơn, phục vụ các món ăn ngon miệng là rất quan trọng.
c. Làm phong phú các sản vật, quà lưu niệm địa phương
Đối với những khách thăm quan theo hình thức nghỉ lại thì việc mua sắm là rất
đáng quan tâm. Tuy có nhiều mặt hàng được bán tại chợ truyền thống (chợ phiên)
nhưng đối với du khách thì những mặt hàng họ muốn mua lại không có nghiều. Vì
vậy, cần cung cấp cho du khách những sản phẩm mà họ cảm thấy thích và muốn mua
như đồ lưu niệm, đồ hiếm và lạ, đặc sản ngon,v.v…
d. Nâng cao ý thức, tổ chức đào tạo và hướng dẫn về du lịch cho người dân địa
phương
Để bảo tồn văn hóa truyền thống làng bản nông thôn và giới thiệu tới khách du
lịch thì một điều kiện không thể thiếu là giúp người dân có sự hiểu biết về du lịch. Do
dó, cần thông qua nhiều hình thức để người dân hiểu về tầm quan trọng của du lịch
cũng như nâng cao ý thức của người dân về du lịch. Một trong những hình thức như
vậy có thể kể tới là thông qua Quy hoạch phát triển du lịch lần này, đưa tới cho người
dân những hiểu biết đầy đủ về du lịch.

2-14


Quy hoạch xây dựng khu du lịch Ba Bể, tỉnh Bắc Kạn đến năm 2030

Giao lưu với người dân bản địa cũng là một trải nghiệm thú vị 　　　　　　　
phong phú thêm thực đơn nhà hàng

Cần làm

2.3.3 Hoàn thiện hạ tầng và các công trình du lịch
a. Củng cố và tăng cường chức năng dịch vụ và trọng điểm lưu trú, nghỉ trọ
Để đón tiếp khách du lịch nhiều hơn thì việc củng cố và tăng cường chức năng
du lịch cũng như các công trình phục vụ mục đích nghỉ ngơi, lưu trú, giao thông cho
khách du lịch như bến bãi giao thông (bến xe buýt, bãi đỗ xe,…), các trọng điểm trải
nghiệm mà du khách nhất định sẽ ghé qua, các điểm nghỉ ngơi, nhà vệ sinh công cộng,
quầy hướng dẫn,v.v… là vô cùng cần thiết.
b. Hoàn thiện đường bộ và các phương tiện di chuyển
　 Để phát triển du lịch khu vực xung quanh hồ Ba Bể cần xúc tiến công tác đề
xuất xây dựng đường cao tốc Hà Nội – Bắc Kạn trong tương lai. Mạng lưới đường kết
nối tới Ba Bể hiện đang tiếp tục được xây dựng, tuy nhiên vẫn cần tính toán xây dựng
để đáp ứng được sự bùng bổ nhu cầu dùng xe ô tô, xe buýt cỡ lớn trong tương lai tới
đây.
Bên cạnh xây dựng mạng lưới đường bộ còn cầu củng cố và hoàn thiện hệ thống
dịch vụ giao thông công cộng như xe buýt chạy tuyến định kỳ.
c. Hoàn thiện hệ thống cung cấp – xử lý
　 Để phục vụ tốt khách du lịch thì việc hoàn thiện hệ thống cung cấp điện, nước
và xử lý rác, nước thải là không thể thiếu.
Đối với điện và nước, cần đối chiếu với quy hoạch cấp nước, cấp điện trong khu
vực quy hoạch để thực hiện phát triển du lịch cung cấp đủ nhu cầu.

Đối với xử lý rác và nước thải, ngoài nghiên cứu nhằm đáp ứng nhu cầu của từng
công trình (nhà trọ, nhà hàng ăn uống, địa điểm nghỉ ngơi,…) thì việc nghiên cứu xử
lý tâp trung cho cả phạm vi bao gồm thôn bản nông thôn và khu đô thị cũng vô cùng
cần thiết.
2-15


Quy hoạch xây dựng khu du lịch Ba Bể, tỉnh Bắc Kạn đến năm 2030

d. Hoàn thiện chức năng đô thị để hỗ trợ du lịch (mang lại sự an tâm, cung cấp
thông tin, quảng bá văn hóa tới du khách)
Trong trường hợp du khách có nhu cầu nghỉ lại thì cần phải có các dịch vụ để du
khách an tâm ở lại từ dịch vụ y tế hay thông tin,v.v… Các chức năng, dịch vụ này rất
khó để hoàn thiện nên có thể tính tới việc tập trung tích hợp tại khu vực đô thị như
Chợ Rã,… Cùng với đó thì việc hoàn thiện, củng cổ các chức năng như mua sắm, ăn
uống, văn hóa,… nhằm nâng cao tính tiện ích khi đến thăm của khách du lịch cũng vô
cùng quan trọng.
e. Tăng cường trải nghiệm du lịch và môi trường thể thao, giải trí cho người dân
khu vực.
　 Tại khu vực hồ Ba Bể vẫn chưa có các công trình mang tính chất đô thị, còn thiếu
các công trình để người dân khu vực có thể vui chơi giải trí và tăng cường sức khỏe.
Do đó, bên cạnh việc xây dựng hạ tầng, công trình du lịch để đón tiếp khách từ bên
ngoài vào, còn nên chú trọng sao cho hệ thống hạ tầng, công trình này góp phần tăng
cường trải nghiệm du lịch và môi trường thể thao, giải trí cho người dân khu vực.
Cần xây dựng đường giao thông có tính đến
việc xe ô tô gia tăng trong tương lai 　　　
Xây dựng đô thị có chức năng hỗ trợ du lịch

2.3.4 Phát triển khu vực một cách bền vững với “Du lịch” là ngành kinh tế chủ
chốt – Hướng tới Du lịch sinh thái

a. Hệ thống tiếp nhận và luân chuyển những hiệu quả từ du lịch
Nếu giữ nguyên hiện trạng thì khi số lượng du khách gia tăng, gánh nặng tới
môi trường cũng sẽ tăng theo và gây tổn thất tới văn hóa truyền thống cũng như tự
nhiên của vùng. Ngoài ra, chỉ có các đối tượng liên quan nhất định mới được hưởng
lợi ích từ kinh doanh du lịch còn phần đông sẽ không được hưởng những lợi ích này.
Để tránh tình trạng trên thì cần tăng lượng du khách dựa trên việc xây dựng thể chế
một cách đầy đủ nhằm bảo tồn tự nhiên và văn hóa truyền thống, đồng thời xây dựng
hệ thống bảo vệ môi trường vững chắc. Ngoài ra, để đưa người dân trong khu vực
2-16


Quy hoạch xây dựng khu du lịch Ba Bể, tỉnh Bắc Kạn đến năm 2030

tham gia vào hoạt động du lịch thì cần tổ chức thực hiện sao cho người dân có thể
hưởng lợi ích từ việc kinh doanh du lịch.
b. Hướng tới “ Du lịch sinh thái bền vững ”
Du lịch sinh thái nói chung lấy trung tâm là bảo tồn môi trường. Tại Ba Bể, có
rất đông người dân tộc thiểu số đang sinh sống, do đó đưa vào hình thức “Du lịch sinh
thái bền vũng” để vừa bảo vệ tự nhiên vừa nâng cao chất lượng cuộc sống là rất cần
thiết. Phát triển du lịch tại khu vực xung quanh hồ Ba Bể hướng tới mục tiêu “Du lịch
sinh thái bền vững” – phát triển môi trường khu vực với “Du lịch” là ngành kinh tế
chủ chốt.

- Tài nguyên du lịch số 1
- Bảo tồn phát triển môi trường thiên
nhiên
- Tạo ra các trải nghiệm mang lại nhiều
ấn tượng cho du khách

-Tài nguyên du lịch thứ 2

- Bảo tồn văn hóa truyền thống và
tạo ra các trải nghiệm mới.

Hoàn thiện hạ tầng và dịch vụ du lịch

Phát triển khu vực một cách bền vững với “Du lịch” là ngành kinh tế chủ chốt
“Hướng tới Du lịch sinh thái bền vững”

2-17