giáo án bài 9 lịch sử lớp 11

CHƯƠNG I: CÁCH MẠNG THÁNG MƯỜI NGA NĂM 1917 VÀ CÔNG CUỘC
XÂY DỰNG CHỦ NGHĨA XÃ HỘI Ở LIÊN XÔ (1921- 1941)
Tiết 12 BÀI 9: CUỘC CÁCH MẠNG THÁNG MƯỜI NGA NĂM 1917 VÀ
CUỘC ĐẤU TRANH BẢO VỆ CÁCH MẠNG (1917-1921)

A. MỤC TIÊU BÀI HỌC
Sau khi học xong bài, học sinh có khả năng
1.Kiến thức
- Trình bày được tình hình nước Nga trước cuộc cách m ạng tháng Hai năm
1917 thông qua tư liệu lịch sử
- Trình bày được một số nét chính về diễn biến của hai cu ộc cách m ạng
Nga năm 1917 thông qua video “cách mạng tháng mười 1917”
- Lí giải được nguyên nhân nước Nga có tới hai cuộc cách mạng: cách mạng
tháng Hai và cách mạng tháng Mười năm 1917
- Trình bày được những nhiệm vụ mà cuộc cách mạng tháng Hai đã th ực
hiện thông qua dẫn chứng lịch sử cụ thể
- So sánh được cuộc cách mạng tháng Hai với cuộc cách mạng tháng M ười
năm 1917 thông qua những tư liệu lịch sử
- Lựa chọn và giới thiệu được một số hình ảnh về nước Nga t ừ cuộc cách
mạng tháng Hai đến cách mạng tháng Mười 1917 từ đó nêu nên được ý
nghĩa lịch sử của cách mạng tháng Mười Nga 1917
2. Kĩ năng
- Thực hành làm việc nhóm, thuyết trình thông qua khai thác tranh ảnh, t ư
liệu lịch sử, bản đồ thế giới và nước Nga
- Kỹ năng phân tích, đánh giá, rút ra bản chất c ủa các s ự ki ện l ịch s ử
3. Thái độ,tình cảm
- Bồi dưỡng tình cảm cách mạng đối với cuộc cách mạng xã hội chủ nghĩa
tháng Mười Nga


- Trân trọng tinh thần đấu tranh và lao động của nhân dân Liên Xô

- Học tập tinh thần đấu tranh,tự lực tự cường cả nhân dân Liên Xô
- Trân trọng và gìn giữ mối quan hệ giữa cách mạng Việt Nam với cách mạng
tháng Mười Nga
-> Hình thành năng lực cho học sinh
- Năng lực tư duy, giải quyết vấn đề thông qua việc tìm hi ểu về hai cuộc
cách mạng của Nga năm 1917
- Năng lực hợp tác thông qua làm việc nhóm, sáng tạo trong vi ệc nhìn nh ận
vấn đề lịch sử
B. THIẾT BỊ VÀ HỌC LIỆU DẠY, HỌC
- Hình ảnh về nước Nga trong hai cuộc cách mạng, một số hình ảnh khác
liên quan gợi đến nước Nga
- Bản đồ nước Nga đầu thế kỉ XX
- Phiếu học tập,máy tính kết nối máy chiếu
- Video “cách mạng tháng Mười Nga năm1917”
- Vở kịch “ánh sáng tháng Mười”
* Tài liệu tham khảo
- Trần Thị Vinh (cb),Lịch sử thế giới hiện đại,NXB ĐH Sư phạm,2011
- />C.TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC
I. KHỞI ĐỘNG
*. Mục tiêu:
- Giúp cho HS hình dung ra được vấn đề nghiên c ứu c ủa ti ết h ọc, hình
thành năng lực nhận thức vấn đề lịch sử cho học sinh


*. Phương thức tiến hành hoạt động
- GV giao nhiệm vụ cho HS: Hãy quan sát những bức ảnh liên quan về v ị trí
đại lí, dầu mỏ, tổng thống putin… và thảo luận một số vấn đề d ưới đây:

1. Bức ảnh trên gợi đến đất nước nào?
2. Hãy trình bày một số hiểu biết của em về đất nước đó?

3. Hãy cho biết sự kiện nào về nước Nga trong thế k ỉ XX đã làm rung
chuyển toàn thế giới đánh dấu mốc kết thúc thời lì lịch s ử cân đ ại m ở ra
thời kì hiện đại?
*. Định hướng kết quả của hoạt động
Gợi ý sản phẩm cụ thể
- Học sinh có thể đoán được đất nước được nhắc tới cũng nh ư trình bày
được một số hiểu biết bản thân về nước Nga ( ví dụ: học sinh có th ể trình


bày được 3 đặc trưng về văn hóa Nga như: nổi tiếng về rượu voca,tr ữ
lượng dầu mỏ lớn nhất thế giới, trang phục truyền thống của Nga…)
II. KHÁM PHÁ BÀI HỌC
1.Hoạt động 1: NỖI ĐAU NƯỚC NGA TRƯỚC CÁCH MẠNG
* Mục tiêu:
- Trình bày được tình hình nước Nga trước cuộc cách m ạng tháng Hai năm
1917
* Phương thức:
- Tổ chức hoạt động thảo luận: GV đưa ra hình ảnh gợi ý về hình tình
nước Nga trước cách mạng năm 1917: cuộc sống xa hoa của Nga hoàng Nico-lai II, những người lính Nga trên mặt trận,kinh tế Nga,…từ đó HS cần
hoàn thành được sơ đồ những mâu thuẫn chồng chéo trong xã hội Nga lúc
bấy giờ đồng thời nhìn nhận được trướ tình thế đó một cuộc kh ởi nghĩa
nổ ra là khó tránh khỏi.


- GV giao nhiệm vụ:
1.Hãy quan sát hình ảnh và đọc thông tin SGK và tư liệu bổ sung đ ể trình
bày về tình cảnh nước Nga trước cách mạng?
2. Hãy vẽ sơ đồ thể hiện những mâu thuẫn tồn tại trong lòng xã h ội Nga
lúc bấy giờ và rút ra nhận xét?
- HS hoạt động tìm hiểu thông tin và trình bày hiểu biết v ề vấn đ ề l ịch s ử

* Gợi ý sản phẩm:
Gợi ý 1.HS có thể mô tả được khách quan tình hình n ước Nga tr ước cách
mạng năm 1917 (tình hình chính trị-kinh tế-xã hội)
-Chính trị:
+,Đầu thế kỉ XX Nga vẫn là một nước theo chế độ quân ch ủ chuyên ch ế,
đứng đầu là Nga hoàng Ni-co-lai II.
+,Nga hoàng đã đẩy nhân dân Nga vào cuộc chiến tranh đế qu ốc gây nên
hâu quả kinh tế,xã hội nghiêm trọng
-Kinh tế: Nghèo nàn, lạc hậu, kiệt quệ vì chiến tranh nạn đói x ảy ra ở
nhiều nơi,công nghiệp,nông nghiệp điêu tàn đình đốn…
-Xã hội:
+,Đời sống nhân dân khổ cực, trong xã hội tồn tại nhiều mâu thuẫn
+,Phong trào đấu tranh chống Nga hoàng nổ ra ở nhiều nơi
Gợi ý 2:( mâu thuẫn: vua><nhân dân;nhân dân Nga>< đế quốc;tư sản>sản….)
GV nhận xét và chốt ý
GV mở rộng cho HS hiểu vì sao nước Nga được coi là khâu y ếu nh ất trong
sợi dây chuyền của CNĐQ?
*Gợi ý trả lời:
+ Mâu thuẫn nội bộ tại nước Nga rất phức tạp (mâu thuẫn cũ và m ới)…


=> Nước Nga là nơi tập trung tất cả những mâu thuẫn đó và ngày càng tr ở
nên nặng nề, gay gắt hơn.
+ Sự thành lập đảng Bônsêvích, cùng với sự lãnh đạo của Lê-nin…
2.Hoạt động 2: ÁNH SÁNG NƯỚC NGA-CÁCH MẠNG THÁNG HAI TIẾN
LÊN CÁCH MẠNG THÁNG MƯỜI
* Mục tiêu:
- Trình bày được một số nét chính về diễn biến của hai cu ộc cách m ạng
Nga năm 1917

- Trình bày được những nhiệm vụ mà cuộc cách mạng tháng Hai đã th ực
hiện
- Lí giải được nguyên nhân nước Nga có tới hai cuộc cách mạng: cách mạng
tháng Hai và cách mạng tháng Mười năm 1917
* Phương thức:
- Tổ chức hoạt động nhóm: GV chia cả l ớp làm 4 nhóm, m ỗi nhóm nh ận
được 1 vấn đề thảo luận xoay quanh 2 cuộc cách mạng năm 1917 ở Nga
Nhóm 1: Trình bày diễn biến chính của cách mạng tháng Hai?
Nhóm 2: Nêu tính chất và những nhiệm vụ cách mạng tháng Hai đã th ực
hiện?
Nhóm 3: Tại sao sau khi cách mạng tháng Hai giành thắng l ợi nh ưng v ẫn
tiếp tục nổ ra cách mạng tháng Mười?
Nhóm 4: Trình bày diễn biến chính của cách mạng tháng Mười?
GV giao nhiệm vụ cho mỗi nhóm: Hãy quan sát đoạn video “cách m ạng
tháng mười”và đọc thông tin SGK và tư liệu bổ sung để trình bày v ề hai
cuộc cách mạng diễn ra tại Nga năm 1917
- Các nhóm làm việc dưới sự trợ giúp của GV.
- Từng nhóm trình bày sản phẩm.
* Gợi ý sản phẩm:


- Nhóm 1: Trình bày được diễn biến cách mạng tháng hai ( th ời gian,lãnh
đạo,lực lượng…)
- Nhóm 2: Trình bày được tính chất là cuộc cách mạng DCTS ki ểu m ới,...
- Nhóm 3: Cuộc cách mạng tháng Hai chưa giải quy ết được hết nh ững mâu
thuẫn trong xã hội Nga và tình trạng Nga sau cách m ạng tháng Hai v ới 2
chính quyền song song tồn tại là chính phủ lân th ời tư sản lâm th ời và Xô
Viết đại biểu công nhân,nông dân và binh lính
- Nhóm 4: Trình bày được diễn biến chính cách mạng tháng M ười ( m ục
tiêu,lãnh đạo ,lực lượng…)

- GV nhận xét sản phẩm mỗi nhóm, chốt ý
3.Hoạt động 3: SO SÁNH CUỘC CÁCH MẠNG THÁNG HAI VÀ CUỘC
CÁCH MẠNG THÁNG MƯỜI
* Mục tiêu:
- So sánh được cuộc cách mạng tháng Hai với cuộc cách mạng tháng M ười
năm 1917 (tiêu chí: nhiệm vụ,lãnh đạo,lực lượng, kết quả,tính chất)
* Phương thức: tổ chức hoạt động học tập thông qua trò chơi tương tác
nhanh tay nhanh mắt
GV chia lớp thành 2 nhóm mỗi nhóm sẽ thảo luận vấn đề trong 3 phút k ết
thúc 3 phút thảo luận đại diện 2 nhóm sẽ lên điền vào bảng so sánh mà GV
đã thiết kế trước đó. Nhóm hoàn thiện trước và đúng sẽ là nhóm th ắng
cuộc sẽ nhận được 1 hộp quà của GV hướng dẫn hoạt động.
*Gợi ý sản phẩm: HS có khả năng hoàn thành được bảng so sánh như sau:
Nội dung

Cách mạng tháng Hai

Cách mạng tháng Mười

Nhiệm vụ

Lật đổ chế độ phong kiến

Lật đổ chính quyền tư sản

Lãnh đạo

Giai cấp vô sản

Giai cấp vô sản

Lựclượng
tham gia

Quần chúng nhân dân

Quần chúng nhân dân


Kết quả

Hai chính quyền song song tồn tại

Thành lập chính quyền của
giai cấp vô sản

Tính chất

Cách mạng tư sản kiểu mới

Cách mạng xã hội chủ nghĩa

4.Hoạt động 4:Ý NGHĨA CÁCH MẠNG THÁNG MƯỜI
* Mục tiêu:
- Lựa chọn và giới thiệu được một số hình ảnh về nước Nga t ừ cuộc cách
mạng tháng Hai đến cách mạng tháng Mười 1917 từ đó nêu nên được ý
nghĩa lịch sử của cách mạng tháng Mười Nga 1917
* Phương thức: Tổ chức hoạt động trải nghiệm sáng tạo dưới hình th ức
sân khấu hóa lịch sử
- Mục đích: Học sinh tìm hiểu vở kịch “ánh sáng tháng Mười” do gv cùng hs

viết và diễn xuất trong quá trình thể hiện vở kịch phản ánh được ý nghĩa
lịch sửu của cách mạng tháng Mười Nga không ch ỉ đối v ới nhân dân Nga
mà còn cả thế giới
- Hoạt động này được tiến hành từ tuần trước và HS sẽ diễn xuất trong
hoạt động này.
* Gợi ý sản phẩm:
- HS diễn xuất tự nhiên, lời thoại trôi chảy, ...Sau khi xem xong, HS sẽ trình
bày được ý nghĩa lịch sử của cuộc cách mạng tháng Mười năm 1917.
III.LUYỆN TẬP
Học sinh trả lời các câu hỏi trắc nghiệm sau:
Câu 1.Thể chế chính trị của nước Nga sau cuộc Cách mạng 1905 -1907 là
A.Dân chủ tư sản

B. Dân chủ cộng hòa

C.Quân chủ lập hiến

D. Quân chủ chuyên chế


Câu 2.Tình hình nước Nga khi tham gia Chiến tranh th ế gi ới th ứ nh ất nh ư
thế nào?
A.Nhân dân tin tưởng, ủng hộ Nga hoàng
B.Địa vị kinh tế, chính trị của nước Nga được tăng cường
C.Vơ vét được nhiều tài nguyên của các nước bại trận
D.Nền kinh tế suy sụp, nạn đói xảy ra ở nhiều n ơi, quân đ ội Nga thua tr ận
liên tiếp
Câu 3.Ý nào không phản ánh đúng nhiệm vụ đặt ra cho cuộc Cách mạng tháng
Hai năm 1917 ở Nga?
A. Giải quyết những mâu thuẫn tồn tại trong xã hội Nga

B. Lật đổ chế độ Nga hoàng do Nicôlai II đứng đầu
C. Tiến hành cuộc cách mạng xã hội chủ nghĩa
D. Đem lại quyền lợi cho nhân dân lao động
Câu 4.Đêm 24-10-1917, ở nước Nga đã diễn ra sự kiện lịch sử gì?
A.Nhân dân Pêtơrôgrát đập phá cung điện Mùa Đông
B.Quân khởi nghĩa bao vây và tấn công Cung điện Mùa đông
C.Nhân dân Nga ăn mừng chiến thắng tại Cung điện Mùa đông
Câu 5.Vì sao ngày 25-10-1917 (tức ngày 7-11-1917) đi vào lịch sử là ngày
thắng lợi của Cách mạng tháng Mười Nga?
A.Ngày cách mạng cùng nổ
B.Ngày cách mạng giành thắng lợi hoàn toàn trên đất nước Nga rộng lớn
C.Ngày quân cách mạng tiến công vào thủ phủ Chính phủ lâm thời tư sản
D.Ngày cách mạng giành thắng lợi ở Thủ đô Pêtơrôgrát
Câu 6.Một trong những ý nghĩa quốc tế to lớn của Cách mạng tháng Mười Nga
là
A.Đập tan ách áp bức bóc lột phong kiến, đưa nhân dân lao động lên làm chủ


B.Tạo thế cân bằng trong so sánh lực lượng giữa chủ nghĩa xã hội và chủ nghĩa
tư bản
C.Cổ vũ và để lại nhiều bài học kinh nghiệp quý báu cho phong trào cách mạng
thế giới
D.Đưa đến sự thành lập tổ chức quốc tế mới của giai cấp công nhân quốc tế
IV.LIÊN HỆ,VÂN DỤNG THỰC TIỄN
Bài tập về nhà: HS hãy sưu tầm một bài thơ nói về ánh sáng của cách
mạng tháng Mười năm 1917.