Chính sách đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức cấp xã từ thực tiễn huyện Mê Linh, thành phố Hà Nội (Luận văn thạc sĩ)

VIỆN HÀN LÂM
KHOA HỌC XÃ HỘI VIỆT NAM
HỌC VIỆN KHOA HỌC XÃ HỘI

ĐỖ THỊ HẰNG

CHÍNH SÁCH ĐÀO TẠO, BỒI DƯỠNG
CÁN BỘ, CÔNG CHỨC CẤP XÃ TỪ THỰC TIỄN
HUYỆN MÊ LINH, THÀNH PHỐ HÀ NỘI

Chuyên ngành: Chính sách công
Mã số: 834.04.02

LUẬN VĂN THẠC SĨ CHÍNH SÁCH CÔNG

NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC
TS. NGUYỄN NGỌC TOÀN

HÀ NỘI, 2018


LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi.
Toàn bộ các số liệu, kết quả nêu trong luận văn là trung thực và chưa
từng được ai công bố trong bất kỳ công trình nào khác.
Học viên

Đỗ Thị Hằng


LỜI CẢM ƠN

Công trình nghiên cứu “Chính sách đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công
chức cấp xã từ thực tiễn huyện Mê Linh, thành phố Hà Nội” được hoàn thành
cùng với sự nỗ lực, cố gắng của bản thân. Tôi xin được gửi lời trân trọng cảm
ơn và biết ơn sâu sắc tới thầy giáo hướng dẫn khoa học TS Nguyễn Ngọc
Toàn, người đã tận tình giúp đỡ, chỉ bảo tôi trong quá trình tôi triển khai đề
tài và viết luận văn này. Tôi xin chân thành cảm ơn lãnh đạo Học viện Khoa
học xã hội, Văn phòng Khoa Chính sách công đã tạo những điều kiện tốt nhất
cho chúng tôi trong suốt quá trình theo học tại trường.
Tôi xin chân thành cảm ơn các đồng chí lãnh đạo của UBND huyện Mê
Linh, cán bộ, công chức các phòng, ban chuyên môn của huyện Mê Linh đã tạo
điều kiện cung cấp những số liệu cần thiết cho tôi. Tôi xin gửi lời cảm ơn tới gia
đình, bạn bè, các cán bộ, công chức tại UBND xã Vạn Yên đã luôn ủng hộ, động
viên, giúp đỡ, tạo điều kiện và chia sẻ công việc với tôi trong suốt thời gian qua
để tôi được đi học và hoàn thành luận văn của mình.
Học viên

Đỗ Thị Hằng


MỤC LỤC
MỞ ĐẦU .......................................................................................................... 1
Chương 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ CHÍNH SÁCH ĐÀO TẠO, BỒI
DƯỠNG CÁN BỘ, CÔNG CHỨC CẤP XÃ ................................................ 9
1.1. Khái niệm chung ..................................................................................... 9
1.2. Vấn đề chính sách đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức cấp xã ........ 13
1.3. Đối tượng thụ hưởng chính sách đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức
cấp xã ........................................................................................................... 16
1.4. Các giải pháp, công cụ chính sách đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công
chức cấp xã .................................................................................................. 17
1.5. Các yếu tố ảnh hưởng đến chính sách đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công

chức cấp xã .................................................................................................. 21
Chương 2.THỰC TRẠNG THỰC HIỆN CHÍNH SÁCH ĐÀO TẠO, BỒI
DƯỠNG CÁN BỘ, CÔNG CHỨC CẤP XÃ TẠI HUYỆN MÊ LINH,
THÀNH PHỐ HÀ NỘI ................................................................................. 27
2.1. Đặc điểm tự nhiên, kinh tế - xã hội huyện Mê Linh ............................ 27
2.2. Chính sách đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức cấp xã tại huyện Mê
Linh, Thành phố Hà Nội .............................................................................. 29
2.3. Đánh giá chính sách đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức cấp xã tại
huyện Mê Linh, thành phố Hà Nội .............................................................. 47
Chương 3. PHƯƠNG HƯỚNG, GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN CHÍNH
SÁCH ĐÀO TẠO, BỒI DƯỠNG CÁN BỘ, CÔNG CHỨC CẤP XÃ TẠI
HUYỆN MÊ LINH, THÀNH PHỐ HÀ NỘI.............................................. 52
3.1. Phương hướng....................................................................................... 52
3.2. Giải pháp ............................................................................................... 55
KẾT LUẬN .................................................................................................... 65
TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................................ 66


DANH MỤC CÁC CHỮ CÁI VIẾT TẮT
CBCC

Cán bộ, công chức

ĐTBD

Đào tạo, bồi dưỡng

HĐND

Hội đồng nhân dân

UBND

Ủy ban nhân dân

XHCN

Xã hội chủ nghĩa


DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU
Bảng 2.1. Cơ cấu độ tuổi cán bộ, công chức cấp xã. ...................................... 30
Bảng 2.2. Thực trạng trình độ chuyên môn cán bộ, công chức cấp xã. ……32
Bảng 2.3. Thực trạng trình độ lý luận chính trị cán bộ, công chức cấp xã. .... 33
Bảng 2.4. Thực trạng trình độ quản lý nhà nước cán bộ, công chức cấp xã. .. 35
Bảng 2.5. Thực trạng trình độ ngoại ngữ cán bộ, công chức cấp xã. ............. 36
Bảng 2.6. Thực trạng trình độ tin học cán bộ, công chức cấp xã. ................ 378

DANH MỤC BIỂU ĐỒ
Biểu đồ 2.1. Cơ cấu độ tuổi cán bộ, công chức cấp xã. .................................. 31
Biểu đồ 2.2. Thực trạng trình độ chuyên môn cán bộ, công chức cấp xã. ...... 32
Biểu đồ 2.3. Thực trạng trình độ lý luận chính trị cán bộ, công chức cấp xã. 34
Biểu đồ 2.4. Thực trạng trình độ quản lý nhà nước cán bộ, công chức cấp xã
......................................................................................................................... 35
Biểu đồ 2.5. Thực trạng trình độ ngoại ngữ cán bộ, công chức cấp xã. ....... 367
Biểu đồ 2.6. Thực trạng trình độ tin học cán bộ, công chức cấp xã. .............. 38


MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài

Xã, phường, thị trấn (hay còn gọi là cấp xã) là đơn vị hành chính cấp cơ
sở, có vai trò rất quan trọng trong tổ chức và vận động nhân dân tổ chức thực
hiện chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước,
tăng cường khối đại đoàn kết toàn dân, phát huy sức mạnh và quyền làm chủ
của nhân dân, tổ chức cuộc sống cộng đồng dân cư, huy động các nguồn lực
phát triển kinh tế - xã hội. Vì vậy, việc xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức
xã, phường, thị trấn là nhiệm vụ thường xuyên, cơ bản cả trước mắt cũng như
lâu dài trong sự nghiệp cách mạng của chúng ta hiện nay. Trong tiến trình xây
dựng đó, việc đào tạo, bồi dưỡng được xác định là một giải pháp chủ yếu
nhằm trang bị kiến thức, nâng cao năng lực để đội ngũ này hoàn thành tốt
những nhiệm vụ được giao.
Xuất phát từ vị trí, vai trò của công tác đào tạo, bồi dưỡng, Hội nghị lần
thứ 5, Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa IX đã ra Nghị quyết số 17NQ/TW ngày 18/3/2002 về “Đổi mới và nâng cao chất lượng hoạt động hệ
thống chính trị cơ sở xã, phường, thị trấn” [1]; Hội nghị lần thứ 7, Ban Chấp
hành Trung ương khoá XI đã ban hành Kết luận số 64-KL/TW ngày
28/5/2013 về “Một số vấn đề tiếp tục đổi mới, hoàn thiện hệ thống chính trị
từ Trung ương đến cơ sở” [3]. Chính phủ ban hành Nghị định số
92/2009/NĐ-CP ngày 22/10/2009 quy định về chức danh, số lượng, một số
chế độ, chính sách đối với cán bộ, công chức xã, phường, thị trấn [9]. Thủ
tướng Chính phủ ra Quyết định số 40/2006/QĐ-TTg ngày 15/02/2006 phê
duyệt Kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức giai đoạn 2006 – 2010
[30], Quyết định số 1347/QĐ-TTg ngày 12/8/2011 về việc phê duyệt Kế
hoạch đào tạo bồi dưỡng cán bộ, công chức giai đoạn 2011- 2015, xác định
mục tiêu, yêu cầu, nhiệm vụ đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức cấp xã

1


trong từng thời kỳ, nhằm xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức ở cơ sở chuyên
nghiệp, hiện đại, đủ phẩm chất, năng lực thực thi có hiệu quả chức trách,

nhiệm vụ, công vụ tại xã, phường, thị trấn [32]. Để đạt được mục tiêu, yêu
cầu nhiệm vụ đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức cấp xã, thì tất yếu đặt ra
yêu cầu nhà nước phải quản lý hoạt động này. Hiện nay bộ máy quản lý và
các cơ sở đào tạo, bồi dưỡng được hình thành từ trung ương đến địa phương,
chức năng, nhiệm vụ quản lý từng bước được xây dựng hoàn thiện.
Tuy nhiên, đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức chính quyền cơ sở là
một vấn đề có nhiều khó khăn, phức tạp. Trong quá trình quản lý, chỉ đạo, tổ
chức thực hiện, chúng ta còn bộc lộ nhiều hạn chế làm cản trở quá trình quản
lý và xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã, cụ thể như: Các văn bản
pháp luật về đào tạo, bồi dưỡng còn thiếu, chưa đồng bộ và có nội dung quy
định thiếu sự hướng dẫn để triển khai; phân công, phân cấp quản lý và tổ chức
đào tạo, bồi dưỡng giữa cấp tỉnh và cơ sở chưa rõ; phương pháp đào tạo còn
nặng về thuyết trình, ít trao đổi thông tin hai chiều theo hướng thảo luận,
tranh luận, bài tập tình huống; có sự chồng chéo và trùng lặp giữa các nội
dung chương trình lý luận, quản lý nhà nước; tính liên thông giữa các chương
trình còn nhiều hạn chế; có sự chênh lệch lớn về trình độ văn hóa và kiến thức
chuyên môn của cán bộ, công chức cấp xã giữa các vùng, miền, giữa thành thị
và nông thôn trên phạm vi cả nước; công tác giám sát, đánh giá quá trình đào
tạo, bồi dưỡng để xác định hiệu quả đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức cấp
xã còn hạn chế; đội ngũ công chức quản lý công tác đào tạo, bồi dưỡng ở địa
phương còn thiếu kiến thức, kỹ năng để thực thi tốt chức trách, nhiệm vụ.
Với tư cách là một huyện ngoại thành của thành phố Hà Nội đang trong
tiến trình vận động và phát triển theo xu hướng chung của Thủ đô, trong
những năm qua, Huyện ủy - HĐND - UBND huyện Mê Linh rất quan tâm đến
công tác cải cách hành chính nói chung và đào tạo, bồi dưỡng nâng cao chất

2


lượng đội ngũ cán bộ, công chức ở cấp cơ sở nói riêng trên địa bàn của huyện.

Sự quan tâm chỉ đạo đó đã góp phần thực hiện thành công mục tiêu đưa đất
nước ta đến năm 2020 cơ bản trở thành một nước công nghiệp. Tuy nhiên,
công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức cấp cơ sở ở địa phương còn
gặp không ít trở ngại, lúng túng.
Với mong muốn đóng góp vào tiến trình đổi mới toàn diện ở địa
phương, xuất phát từ góc nhìn chính sách, cụ thể là chính sách đối với cán bộ,
công chức cấp cơ sở, tác giả mạnh dạn lựa chọn đề tài “Chính sách đào tạo,
bồi dưỡng cán bộ, công chức cấp xã từ thực tiễn huyện Mê Linh, thành
phố Hà Nội” để làm đề tài luận văn thạc sĩ chuyên ngành chính sách công của
mình.
2. Tình hình nghiên cứu của đề tài
Vấn đề nâng cao hiệu quả công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công
chức từ trước đến nay, nhất là công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức
làm việc tại xã, phường, thị trấn đã được một số cá nhân và tập thể nghiên
cứu, có thể kể đến một số tài liệu nghiên cứu như:
Tác giả Văn Tất Thu với bài viết “Đổi mới công tác cán bộ, công chức
theo tinh thần Nghị quyết Đại hội Đảng lần thứ VIII” đăng trên Tạp chí Tổ
chức Nhà nước tháng 5 – 1996 [34, tr.5] đã đưa ra 06 nội dung về đổi mới
công tác cán bộ, công chức nhằm đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ cách mạng, xây
dựng được đội ngũ cán bộ, công chức nhà nước vừa có trình độ chuyên môn
và kỹ năng nghề nghiệp cao, vừa có giác ngộ về chính trị, có tinh thần trách
nhiệm, tận tụy công tâm, vừa có đạo đức liêm khiết khi thừa hành công vụ:
(1) Trước hết cần đổi mới nhận thức đầy đủ về công chức nhà nước; (2) Đổi
mới quy hoạch cán bộ, công chức nhà nước; (3) Đổi mới công tác đào tạo, bồi
dưỡng cán bộ, công chức nhà nước; (4) Đổi mới quan điểm và phương pháp
đánh giá cán bộ, công chức; (5) Đổi mới công tác quản lý cán bộ, công chức

3

nhà nước; (6) Đổi mới xây dựng hệ thống các chế độ chính sách về cán bộ và
công chức nhà nước.
Tác giả Nguyễn Khắc Bộ, “Nâng cao năng lực quản lý Nhà nước của
chính quyền cơ sở”, Tạp chí Tổ chức Nhà nước, số tháng 3/2006 [6, tr.34);
Bài viết tập trung vào nội dung thực hiện các giải pháp nhằm xây dựng chính
quyền cơ sở trong sạch, vững mạnh, nâng cao năng lực quản lý nhà nước,
phát huy tốt hơn, nhiều hơn quyền làm chủ của nhân dân.
Với công trình “Bàn về chức năng quản lý đào tạo, bồi dưỡng cán bộ,
công chức”, Tạp chí Tổ chức Nhà nước, số 5 năm 2007, tác giả Lại Đức
Vượng [38, tr.18] xuất phát từ phương diện quản lý nhà nước để bàn về 03
chức năng cơ bản của đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức, gồm: (1) Chức
năng là cầu nối để truyền thụ, trao đổi kiến thức, kỹ năng cho cán bộ, công
chức; (2) Chức năng đánh giá hiệu quả quản lý đào tạo, bồi dưỡng, xem xét
trên những vấn đề về cơ chế chính sách, về xây dựng, tổ chức thực hiện kế
hoạch và về đánh giá kiểm tra việc thực hiện kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng; (3)
Chức năng phát triển, được xem xét thông qua sự tăng trưởng về số lượng,
chất lượng và những yếu tố tâm lý. Nhận thức rõ chức năng đào tạo, bồi
dưỡng là cơ sở quan trọng để quản lý và phát triển đội ngũ cán bộ, công chức,
hoàn thiện bộ máy quản lý đào tạo, bồi dưỡng và hệ thống thực hiện tổ chức
đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức ở Việt Nam.
Bài viết “Nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã, góp
phần xây dựng chính quyền địa phương vững mạnh” của tác giả Đoàn Văn
Tình - Tạp chí Tổ chức Nhà nước số 12 năm 2013; Bài viết cũng đi sâu vào
việc thu hút nguồn nhân lực có trình độ, có đủ năng lực đảm bảo hiệu quả làm
việc của cán bộ, công chức cấp xã. Tuy nhiên, việc áp dụng ở mỗi địa
phương, mỗi đơn vị lại đòi hỏi nhiều yếu tố thiết thực, phù hợp với từng địa
phương hơn.

4

Tác giả Tô Tử Hạ với công trình “Công chức và vấn đề xây dựng đội
ngũ cán bộ, công chức hiện nay”, Nhà xuất bản Chính trị Quốc gia, Hà Nội,
1998 [15] đã đề cập đến khái niệm công chức, quyền lợi và nghĩa vụ của công
chức, tiêu chuẩn công chức, tuyển dụng, sử dụng, khen thưởng, kỷ luật và các
nội dung liên quan đến quản lý đội ngũ công chức; đặc biệt, tác giả đã luận
giải quan niệm về đào tạo, bồi dưỡng công chức, những căn cứ thực tiễn,
pháp lý tác động đến hoạt động đào tạo, bồi dưỡng, mục đích, mục tiêu đào
tạo, bồi dưỡng trong giai đoạn hiện nay, quan điểm để hoàn thiện từng bước
hệ thống đào tạo, bồi dưỡng công chức hành chính nhà nước, đáp ứng yêu cầu
của sự nghiệp cải cách hành chính nhà nước.
Liên quan trực tiếp tới những vấn đề chúng tôi nghiên cứu, tác giả Đỗ
Thị Thu Hằng với luận văn Thạc sỹ ngành Quản lý hành chính công “Nâng
cao năng lực đội ngũ công chức cấp xã trong giai đoạn hiện nay”[20] đã đề
cập đến chính sách đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ công chức ở cấp xã và phản
ánh, nhìn nhận ở góc độ chung nhất những vấn đề về năng lực và nâng cao
năng lực cho đội ngũ cán bộ, công chức cấp cơ sở.
Cùng bàn về vấn đề này, tác giả Lê Thị Lý với đề tài Xây dựng đội ngũ
cán bộ, công chức xã trước yêu cầu đổi mới, bảo vệ năm 2003 tại Đại học
Quốc gia Hà Nội [25] và tác giả Bùi Tiến Dũng trong luận văn Thạc sỹ “Đào
tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức chính quyền địa phương ở tỉnh Quảng
Ninh” bảo vệ năm 2011 tại Học viện Hành chính Quốc gia [12] đã đề cập một
cách tương đối cơ bản quá trình đào tạo, bồi dưỡng cán bộ công chức chính
quyền địa phương các cấp ở tỉnh Quảng Ninh.
Các văn bản của Trung ương liên quan đến công tác đào tạo, bồi dưỡng
cán bộ, công chức như: Nghị quyết 30c/NQ-CP ban hành chương trình tổng

5

thế cải cách hành chính giai đoạn 2011 – 2020; Nghị quyết của Chính phủ ban
hành phù hợp với tình hình và yêu cầu chung của đất nước trong thời đại ngày
nay, góp phần đẩy nhanh quá trình đổi mới đất nước ta. Quyết định số
1557/QĐ-TTg ngày 18/10/2012 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt “Đề án
đẩy mạnh cải cách chế độ công vụ, công chức”; Quyết định số 1956/QĐ-TTg
ngày 27/11/2009 của Thủ tướng chính phủ về phê duyệt đề án “Đào tạo nghề
cho lao động nông thôn đến năm 2020”.
Ngoài ra còn có các báo cáo hàng năm về công tác đào tạo, bồi dưỡng
cán bộ, công chức làm việc ở các xã, thị trấn của UBND huyện Mê Linh,
thành phố Hà Nội.
Tuy nhiên, chưa có công trình nghiên cứu nào về “Chính sách đào tạo,
bồi dưỡng cán bộ, công chức cấp xã từ thực tiễn huyện Mê Linh, thành phố
Hà Nội”. Vì vậy, việc nghiên cứu hoạch định chính sách đào tạo, bồi dưỡng cán
bộ, công chức cấp xã tại huyện Mê Linh, thành phố Hà Nội là rất cần thiết, đáp
ứng được yêu cầu nhiệm vụ chung đặt ra trong thời kỳ mới.
3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu
3.1. Mục đích nghiên cứu
Luận văn nghiên cứu và đánh giá thực trạng thực hiện chính sách đào tạo,
bồi dưỡng cán bộ, công chức cấp xã huyện Mê Linh, từ đó đề xuất một số
phương hướng, giải pháp góp phần hoàn thiện công tác này tại địa phương.
3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu
Một là, nghiên cứu và hệ thống hóa cơ sở lý luận về chính sách đào tạo,
bồi dưỡng cán bộ, công chức cấp xã;
Hai là, phân tích, đánh giá thực trạng công tác đào tạo, bồi dưỡng cán
bộ, công chức cấp xã huyện Mê Linh, thành phố Hà Nội, tìm ra những ưu
điểm, hạn chế và nguyên nhân;

6

Luận văn đủ ở file: Luận văn full