I. MỞ ĐẦU
1. Lí do chọn đề tài:
Mỗi con người đều có sự khác nhau về: hoàn cảnh, điều kiện sống, thể
chất, sở thích, năng lực, trình độ...trẻ em cũng vậy, mỗi trẻ đều có sự khác biệt
về hoàn cảnh, điều kiện gia đình, môi trường sinh sống và học tập (thành phố
hay nông thôn, đồng bằng hay miền núi...) thành phần dân tộc (kinh, mường,
dao, tày, nùng...) do đó mỗi trẻ là một cá thể riêng biệt khác nhau về thể chất,
tình cảm, quan hệ xã hội, trí tuệ, tâm lý...
Như vậy mỗi trẻ là cá thể riêng biệt nên sẽ có hứng thú, cách học và tốc độ
học tập riêng biệt vì vậy giáo dục mầm non có một ý nghĩa quan trọng đối với
cuộc đời sau này của trẻ, việc chuẩn bị tâm thế sẵn sàng đi học cũng như tập cho
trẻ làm quen với những sinh hoạt gần gũi với hoạt động học tập. Để có thể mạnh
dạn, tự tin tham gia các hoạt động và học tập tốt hơn ở các bậc học tiếp theo, trẻ
cần phải có sự rèn luyện một cách tích cực về vận động, về trí óc, có sự hiểu biết
về bản thân, gia đình, môi trường xung quanh...
Lấy trẻ làm trung tâm trong trường mầm non là một quan điểm giáo dục
tiến bộ về vị trí của trẻ em và vai trò của giáo viên quan điểm này định hướng
cho giáo viên mầm non trong việc xây dựng, sử dụng hiệu quả môi trường giáo
dục, lập kế hoạch giáo dục và tổ chức hoạt động giáo dục cho trẻ trong trường
mầm non. Đặc biệt trong giai đoạn hiện nay, khi mà cả hệ thống giáo dục đang
quyết tâm thực hiện Nghị quyết 29 của Đảng (Nghị quyết TW 8 khóa XI) về
“Đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo” thì chuyên đề "xây dựng môi
trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm" càng khẳng định là một quan điểm giáo
dục tiến bộ về vị trí của trẻ em và vai trò của giáo viên. "Xây dựng môi trường
giáo dục lấy trẻ làm trung tâm" là xây dựng một môi trường an toàn, thân thiện
và ấm cúng, trình bày đẹp mắt, thu hút sự chú ý của trẻ, giúp trẻ chủ động tham
gia vào các hoạt động tạo điều kiện cho trẻ chơi mà học, học bằng chơi, có cơ
hội trải nghiệm và giao tiếp một cách tích cực, tự nhiên. Môi trường giáo dục
gồm có hai bộ phận không thể tách rời, có liên quan chặt chẽ và bổ sung lẫn
nhau đó là môi trường vật chất và môi trường xã hội.
Môi trường vật chất bao gồm toàn bộ phương tiện vật chất kể cả trong nhà
và ngoài trời có liên quan đến diện tích, phòng học, nhiệt độ, ánh sáng, đồ dùng,
đồ chơi...
Môi trường xã hội là toàn bộ các mối quan hệ giúp trẻ hình thành phát
triển nhân cách, hay nói cách khác môi trường xã hội chính là bầu không khí
giao tiếp giữa cô và trẻ, giữa trẻ với trẻ, nó được tạo ra trong quá trình tương tác.
Vì thế đối với trẻ mầm non, việc thiết lập, xây dựng và khai thác có hiệu
quả môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm được xem như một trong những
nhiệm vụ quan trọng, có ý nghĩa vô cùng to lớn đối với sự hình thành và phát
triển nhân cách toàn diện của trẻ.
1
Nhưng trên thực tế, việc thực hiện xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ
làm trung tâm vẫn tồn tại nhiều khó khăn, bất cập. Mỗi đơn vị, mỗi giáo viên
thực hiện theo cách thức và quan điểm riêng của mình cho nên việc thực hiện
chưa thật sự đi vào chiều sâu và đúng hướng. Mặt khác, vẫn còn một số giáo
viên mầm non chưa đầu tư suy nghĩ, tìm tòi, còn ngại đổi mới, ngại sáng tạo nên
hiệu quả thực hiện xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm chưa
cao.
Là một Hiệu trưởng nhà trường, hàng ngày trực tiếp quản lý chỉ đạo cán
bộ, giáo viên thực hiện nhiệm vụ chăm sóc giáo dục trẻ nên bản thân tôi luôn
trăn trở, suy nghĩ thực hiện chuyên đề giáo dục lấy trẻ làm trung tâm thì phải
xây dựng môi trường giáo dục như thế nào để trẻ được hoạt động một cách tập
trung, hứng thú, tích cực nhất, thoải mái nhất mà đạt được hiệu quả cao nhất
luôn là vấn đề mà bản thân tôi đặc biệt quan tâm. Vì vậy trong năm học 20172018 tôi đã nghiên cứu đề tài: “ Một số biện pháp chỉ đạo cán bộ, giáo viên xây
dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm tại trường mầm non Trung Ý,
huyện Nông Cống” bước đầu thu được kết quả khả quan.
2. Mục đích nghiên cứu:
Giúp đội ngũ cán bộ, giáo viên trong nhà trường nâng cao nhận thức và
năng lực về quản lý, tổ chức chăm sóc, giáo dục trẻ, thực hiện chương trình giáo
dục mầm non theo quan điểm giáo dục lấy trẻ làm trung tâm phù hợp điều kiện
cụ thể của từng nhóm, lớp và địa phương.
Giúp đội ngũ giáo viên và học sinh xây dựng môi trường giáo dục mang
tính “mở”, kích thích sự tập trung chú ý, tư duy và cảm xúc tích cực của trẻ, thúc
đẩy trẻ tham gia hiệu quả vào các hoạt động chơi và trải nghiệm đa dạng.
Tạo cho trẻ cơ hội học tập qua chơi và bằng nhiều cách khác nhau phù hợp
với nhu cầu, hứng thú và khả năng của bản thân trẻ.
Huy động sự tham gia của nhà trường, gia đình và xã hội, tạo sự thống
nhất cùng quan tâm xây dựng môi trường giáo dục cho trẻ trong trường mầm
non góp phần thực hiện có hiệu quả chuyên đề “Xây dựng trường mầm non lấy
lấy trẻ làm trung tâm”.
3. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu:
a - Đối tượng nghiên cứu
Tập thể cán bộ giáo viên và học sinh trong trường mầm non Trung Ý
b - Phạm vi nghiên cứu
Trường mầm non Trung Ý, huyện Nông Cống.
4. Phương pháp nghiên cứu:
a - Phương pháp quan sát:
+ Quan sát thực tiễn xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm
của giáo viên.
+ Quan sát quá trình tham gia xây dựng môi trường giáo dục và hoạt động
của học sinh.
2
b - Phương pháp đàm thoại.
+ Đàm thoại trực tiếp với giáo viên và học sinh.
+ Giảng giải qua chuyên đề và qua các buổi sinh hoạt chuyên môn
c - Phương pháp thực hành.
+ Thực hành trực tiếp tại các nhóm lớp.
+ Thực hành qua các đợt triển khai chuyên đề, các đợt phát động thi đua.
d - Phương pháp kiểm tra, đánh giá.
+ Kiểm tra việc lập kế hoạch của Phó hiệu trưởng, giáo viên chủ nhiệm
nhóm lớp
+ Đánh giá hàng tháng kết quả góp ý chỉ đạo của Phó hiệu trưởng, kết quả
thực hiện xây dựng MTGD và tổ chức hoạt động trên MTGD giáo viên đã tạo.
II. NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
1. Cơ sở lí luận của sáng kiến kinh nghiệm:
Yếu tố môi trường có tính chất quyết định đến sự phát triển cả về thể chất
cũng như tinh thần của trẻ. Trẻ được sống và học tập, sinh hoạt trong môi trường
giáo dục tích cực sẽ có một cơ thể khoẻ mạnh, thông minh, nhanh nhẹn, hình
thành nên nhân cách lành mạnh làm nền móng cho các giai đoạn phát triển sau
này của trẻ. Vì vậy việc xây dựng môi trường giáo dục phù hợp sẽ là phương
tiện, là điều kiện để phát triển phù hợp với từng trẻ và từng lứa tuổi, ảnh hưởng
đến sự thành công trong học tập của trẻ và ảnh hưởng đến nội dung, kết quả
mong đợi có đạt được hay không. Đối với phụ huynh và xã hội, quá trình xây
dựng môi trường giáo dục sẽ thu hút được sự tham gia của các bậc phụ huynh và
sự đóng góp của cộng đồng xã hội để thỏa mãn mong đợi của họ đối với sự phát
triển của trẻ trong từng giai đoạn, trong từng thời kì.
Theo tiến sĩ Phan Thị Thu Hiền, chuyên gia về giáo dục đầu đời tại Việt
Nam khẳng định: Chương trình giáo dục mầm non tốt là một chương trình lấy
trẻ làm trung tâm. Có nghĩa là nó được xây dựng dựa trên hứng thú, nhu cầu,
kinh nghiệm và khả năng của trẻ. Chương trình này sẽ tạo cơ hội cho trẻ được
phát triển toàn diện, không chỉ chú trọng tới sự phát triển trí tuệ mà còn nuôi
dưỡng tâm hồn, phát triển thể chất và khả năng giao tiếp xã hội của trẻ. Một
chương trình tốt là chương trình không chỉ quan tâm tới trẻ "học được cái gì" mà
còn chú trọng "học như thế nào", tức là cho trẻ những trải nghiệm học tập tích
cực để phát triển đam mê ham học hỏi của trẻ và khả năng tự học .
Như vậy có thể nói việc xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung
tâm là thực sự quan trọng và cần thiết, việc này được ví như người giáo viên thứ
hai trong công tác tổ chức, hướng dẫn cho trẻ nhằm thỏa mãn nhu cầu vui chơi
và hoạt động của trẻ, thông qua đó, nhân cách của trẻ được hình thành và phát
triển toàn diện. Một môi trường sạch sẽ, an toàn, có sự bố trí khu vực chơi và
học trong lớp và ngoài trời phù hợp, thuận tiện có ý nghĩa to lớn không chỉ đối
3
với sự phát triển thể chất của trẻ, mà còn thỏa mãn nhu cầu nhận thức, mở rộng
hiểu biết của trẻ, kích thích trẻ hoạt động tích cực, sáng tạo. Môi trường giao
tiếp cởi mở, thân thiện giữa cô với trẻ, giữa trẻ với trẻ và giữa trẻ với môi trường
xung quanh sẽ tạo cơ hội cho trẻ được chia sẻ, giải bày tâm sự, nguyện vọng,
mong ước của trẻ với cô, với bạn bè, nhờ vậy mà cô hiểu trẻ hơn, trẻ hiểu nhau
hơn, hoạt động phối hợp nhịp nhàng hơn nên hiệu quả hoạt động cũng cao hơn,
trẻ yêu trường, yêu lớp, yêu cô giáo và bạn bè hơn.
Đối với nhà giáo dục, việc xây dựng môi trường giáo dục phù hợp sẽ là
phương tiện để phát triển các ý tưởng tổ chức những hoạt động giáo dục phù
hợp với từng trẻ và từng độ tuổi.
2. Thực trạng của việc xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung
tâm ở trường mầm non Trung Ý.
2.1. Thuận lợi:
Được sự chỉ đạo chặt chẽ về chuyên môn của phòng Giáo dục & đào tạo.
Nhận thức của phụ huynh có những chuyển biến tích cực, có ý thức tốt trong
việc đưa con đến trường, đóng góp cho con ăn bán trú và tham gia mua sắm đồ
dùng cho trẻ học tập.
Từ khi thành lập đến nay trường luôn được sự quan tâm của Đảng, Chính
quyền, các ban ngành đoàn thể ở địa phương.
Trường có đội ngũ cán bộ giáo viên năng động, nhiệt huyết với nghề, có
trình độ đào tạo đạt trên chuẩn 100%; đa số giáo viên còn trẻ, khoẻ, có khả năng
tiếp cận kiến thức mới, khoa học công nghệ nhanh;
Cơ sở vật chất trang thiết bị và đồ dùng đồ chơi của nhà trường tương đối
đầy đủ, đặc biệt ưu tiên cho các chuyên đề đang triển khai và tổ chức thực hiện.
Trẻ huy động ra lớp đầy đủ, đi học chuyên cần, mạnh dạn, tự tin.
Công tác xã hội hoá giáo dục được thực hiện thường xuyên, việc phối kết
hợp giữa nhà trường, gia đình và cộng đồng trong công tác chăm sóc giáo dục
trẻ được phát huy và phối hợp chặt chẽ.
2.2. Khó khăn.
Các phòng chức năng chưa có, các phòng học tập của trẻ xây dựng theo kết
cấu cũ và đã xuống cấp. Trang thiết bị, đồ dùng, đồ chơi chưa đáp ứng đủ theo
hướng hiện đại.
Trang thiết bị dạy học, đồ dùng, đồ chơi; môi trường giáo dục ngoài lớp
học còn hạn chế, chưa phong phú, đa dạng.
Khu vực hoạt động ngoài trời của trẻ đã được quy hoạch song còn quá
chật hẹp so với số trẻ ra lớp hiện tại.
Trình độ đào tạo của giáo viên trong trường tuy đã đạt trên chuẩn 100%,
song chủ yếu được đào tạo tại các lớp bồi dưỡng tại chức, liên thông, chắp vá do
đó kiến thức thiếu liên hoàn, năng lực chuyên môn cũng như kĩ năng sư phạm
còn hạn chế.
4
Một bộ phận phụ huynh còn quá nuông chiều con nên thường để trẻ tiếp
cận nhiều với máy tính, điện thoại, những trò chơi điện tử…dẫn đến việc trẻ
không hứng thú với đồ chơi theo lứa tuổi ở trường mầm non, do đó việc giáo
dục trẻ theo khoa học gặp phải không ít khó khăn.
Điều kiện kinh tế của nhân dân còn gặp nhiều khó khăn, 1 số gia đình do
đi làm ăn kinh tế xa để con ở nhà cho người thân nên việc phối kết hợp giữa gia
đình và nhà trường cũng như điều kiện để chăm sóc con cái còn nhiều hạn chế vì
vậy cũng ảnh hưởng đến hoạt động học tập của trẻ.
2.3. Kết quả, hiệu quả của thực trạng
Từ thực trạng trên của trường mầm non Trung Ý, bản thân tôi nhận thấy
rằng mặc dù công tác xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm đã
được thực hiện song còn mang tính hình thức, thiếu tính sáng tạo, chưa mang lại
hiệu quả cao, cụ thể qua khảo sát như sau:
Bảng khảo sát giáo viên trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm:
STT Tiêu chí khảo sát
1
2
3
4
Đổi mới hoạt động chăm sóc
giáo dục trẻ và đánh giá sự phát
triển của trẻ theo quan điểm
giáo dục lấy trẻ làm trung tâm.
Sáng tạo trong việc thiết lập
môi trường giáo dục lấy trẻ làm
trung tâm phù hợp với chủ đề.
Tổ chức, hướng dẫn trẻ khai
thác và sử dụng môi trường
giáo dục có hiệu quả.
Tạo cơ hội cho trẻ được bộc lộ
hết khả năng của riêng mình.
Tổng số
Mức độ đạt được
CB,giáo
viên được
Tốt
Khá
TB
khảo sát
Yếu
12
3
25%
5
42%
4
33%
0
12
4
33%
6
2
50 % 17%
0
12
3
25%
5
42%
4
33%
0
12
4
33%
6
2
50 % 17%
0
Bảng khảo sát mức độ của trẻ trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm:
STT Tiêu chí khảo sát
1
2
Tổng số Mức độ đạt được
trẻ được
khảo sát Đạt
Trẻ hứng thú, tích cực tham gia
vào việc thiết lập môi trường
126
giáo dục cùng với cô giáo và
các bạn.
Trẻ chủ động tham gia vào các 126
Chưa
đạt
Tốt
Khá
TB
20
16%
32
25%
65
9
52% 7%
24
30
60
12
5
hoạt động học tập, vui chơi
theo quan điểm giáo dục lấy trẻ
19% 24% 48% 9%
làm trung tâm.
Trẻ thể hiện mối quan hệ thân
32
35
55
4
3
thiện với cô giáo, với các bạn 126
25% 28% 44% 3%
và môi trường xung quanh.
Từ kết quả khảo sát trên bản thân tôi nhận thấy rằng việc xây dựng môi
trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm mới chỉ thể hiện ở bề rộng, chưa có chiều
sâu, do đó hiệu quả mang lại chưa cao. Vì vậy cần phải có một số biện pháp chỉ
đạo sâu sát để đội ngũ cán bộ, giáo viên nắm vững hơn kiến thức về chuyên đề
“xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm”, từ đó thiết lập môi
trường giáo dục cho trẻ hoạt động đạt hiệu quả cao hơn.
3. Một số biện pháp chỉ đạo cán bộ, giáo viên thực hiện xây dựng môi
trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm tại trường mầm non Trung Ý
3.1. Khảo sát, đánh giá thực trạng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung
tâm và xây dựng kế hoạch chỉ đạo.
Xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm là một bộ phận quan
trọng không thể thiếu của chuyên đề: “Xây dựng trường mầm non lấy trẻ làm
trung tâm”, là một chuyên đề mới được triển khai và đi vào thực hiện trong giai
đoạn 2016-2020, do đó việc thiết lập và khai thác chúng như một phương tiện
giáo dục hữu hiệu vẫn còn nhiều hạn chế. Để có cơ sở đưa ra kế hoạch xây dựng
môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm phù hợp với thực tế của nhà trường,
bản thân tôi là người trực tiếp chỉ đạo phó hiệu trưởng, giáo viên thực hiện
chuyên đề, tôi đã tiến hành đánh giá thực trạng môi trường giáo dục lấy trẻ làm
trung tâm của nhà trường trên các mặt sau:
Đánh giá tổng thể cảnh quan chung của nhà trường (từ khâu thiết kế mặt
bằng, bố trí các phòng, sân chơi, khu hoạt động ngoài trời, khu trồng cây xanh,
vườn rau, vườn hoa, cây cảnh...)
Đánh giá xếp loại việc sắp xếp, trang trí, sử dụng môi trường giáo dục lấy
trẻ làm trung tâm của từng nhóm lớp.
Đánh giá môi trường xã hội của nhà trường (bao gồm các mối quan hệ
giao tiếp, ứng xử giữa cán bộ giáo viên với nhau, giữa giáo viên với trẻ, giữa trẻ
với trẻ và giữa giáo viên với phụ huynh).
Đánh giá việc học, cách học của trẻ, cách mà giáo viên dạy.
Từ kết quả đánh giá tôi rút ra điểm làm được và chưa làm được của việc
xây dựng và sử dụng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm trong nhà
trường, từ đó tôi đã xây dựng kế hoạch chỉ đạo cụ thể. Phân công phó hiệu
trưởng xây dựng kế hoạch cho từng mảng triển khai đến giáo viên và tổ chức
cho giáo viên thực hiện. Để xây dựng kế hoạch và chỉ đạo thực hiện đạt hiệu
quả, tôi đã lập một kế hoạch cụ thể như sau:
6
Trước hết tôi chỉ đạo phó hiệu trưởng chuyên môn giáo dục hướng dẫn cho
giáo viên xây dựng kế hoạch cụ thể cho từng nhóm, lớp và thiết lập môi trường
giáo dục lấy trẻ làm trung tâm phù hợp với từng độ tuổi phát triển của trẻ.
Bản thân tôi cùng phó hiệu trưởng trực tiếp xuống các nhóm lớp để quan
sát việc thiết lập, bố trí, sắp xếp các phương tiện phục vụ cho việc giáo dục trẻ ở
các chủ đề.
Bố trí lên lịch kiểm tra việc xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm
trung tâm và việc khai thác có hiệu quả môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung
tâm.
Ví dụ: Đối với các nhóm lớp có khuôn viên chật: tôi khảo sát việc thiết
lập, bố trí các góc hoạt động cho trẻ của giáo viên như: nơi treo các bảng biểu,
khu vực giới thiệu chủ đề, khu vực trung bày đồ chơi, học liệu…tất cả phải được
sắp đặt một cách khoa học, tương đồng và hấp dẫn trẻ song phải đảm an toàn
tiện sử dụng trong quá trình trẻ hoạt động cô có thể tháo cất sau mỗi ngày học.
Từ việc sắp xếp, bố trí môi trường giáo dục trong lớp một cách hợp lí,
khoa học mà không gian trong lớp học được cải thiện hơn, lớp học không còn bị
tù túng, chật chội như trước nữa mà trẻ đã có thể đi lại giao tiếp với nhau trong
khi hoạt động, tạo cho trẻ sự tự tin, thoải mái để tham gia một cách chủ động
tích cực các hoạt động trong ngày.
Đối với môi trường ngoài lớp học như: vị trí trồng cây xanh, nơi đặt đồ
chơi ngoài trời, bố trí góc thiên nhiên, khu vực hoạt động, vui chơi ngoài trời...
Tôi trực tiếp hướng dẫn giáo viên cách bố trí, sắp đặt sao cho đẹp mắt, có tính
khoa học và đặc biệt là thuận tiện trong quá trình tổ chức các hoạt động giáo dục
của giáo viên, giúp giáo viên vừa tổ chức cho trẻ hoạt động vừa quan sát, bao
quát được trẻ một cách tốt nhất.
Ảnh: Giáo viên xây dựng góc thiên nhiên cho trẻ tại lớp học.
7
3.2. Chỉ đạo giáo viên xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung
tâm.
3.2.1. Tham gia tiếp thu nội dung chuyên đề của đội ngũ cán bộ giáo
viên trong nhà trường.
Xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm là một nội dung quan
trọng của chuyên đề “xây dựng trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm”, là một
chuyên đề mới giai đoạn 2016-2020, chuyên đề này cơ bản thay đổi tư duy của
phần lớn cán bộ giáo viên về cách thức và phương pháp giáo dục trẻ, do đó để
giáo viên nắm được cơ bản nội dung của chuyên đề, tôi đã quán triệt đến 100%
cán bộ giáo viên tham gia tiếp thu đúng thời gian đủ số lượng và nắm chắc được
kiến thức cơ bản của việc thiết lập môi trường giáo dục cho trẻ hoạt động có
hiệu quả. Trong khi tiếp thu phần lý thuyết tôi đã sử dụng các phương pháp như:
Đôn đốc cho giáo viên tích cực tham gia thảo luận, trao đổi, đưa ra ý tưởng
mới về xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm, trình bày những đề
xuất, kiến nghị và những khó khăn khi thực hiện xây dựng môi trường giáo dục
lấy trẻ làm trung tâm tại nhóm lớp của mình,
Sau khi tiếp thu phần lý thuyết, tôi đã tiến hành chỉ đạo cho đội ngũ cán bộ
giáo viên được thực hành xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm
tại nhóm lớp mình ngay từ đầu tháng 8 bằng cách:
Chia giáo viên ra làm nhiều nhóm, mỗi nhóm cử 1 nhóm trưởng phụ trách
thực hành một nội dung khác nhau. Cứ sau 1 ngày thực hành tôi cho các nhóm
trưng bày sản phẩm để cùng nhận xét và để các nhóm khác được tham khảo, học
tập, sau đó tôi lại đổi nội dung khác để giáo viên được sáng tạo và thể hiện hết
năng lực của mình. Sau 1 tuần tổ chức thực hành, với những nội dung đã được
phó hiệu trưởng chuẩn bị sẵn, các nhóm đã hoàn thành việc thiết lập môi trường
cho trẻ hoạt động ở các nội dung như: Trang trí nhóm, lớp theo nội dung chủ đề;
Làm tranh và bảng biểu di động trong lớp; sáng tạo đồ dùng đồ chơi cho các góc
hoạt động; đối với môi trường giáo dục ngoài lớp học như: Xây dựng góc thiên
nhiên, góc vận động tạo cảnh quan môi trường phong phú để trẻ hoạt động một
cách hứng thú, tích cực nhất.
Sau khi hoàn thành phần thực hành tôi cho các nhóm lên trình bày cách
khai thác và sử dụng môi trường giáo dục mà mình vừa tạo ra để mọi người
được học hỏi kinh nghiệm lẫn nhau.
Từ việc làm này tôi thấy việc thiết lập và sử dụng môi trường giáo dục lấy
trẻ làm trung tâm đạt hiệu quả cao hơn so với trước đây.
Ví dụ: Tôi chỉ đạo phó hiệu trưởng lên kế hoạch và tổ chức mở lớp tập
huấn chuyên đề đồng thời mua các nguyên vật liệu như: xốp dạ, băng dính 2
mặt, xốp tấm, giấy đề can,….; sưu tầm lốp xe, các vỏ hộp, vỏ lon bia và một số
vật liệu phế thải an toàn… từ những kiến thức được tiếp thu tôi hướng dẫn giáo
viên tạo ra những đồ dùng dạy học và đồ chơi an toàn, đẹp và hấp dẫn trẻ như:
xích đu, thang leo, cầu khỉ, bộ trống, bộ rối dẹt, cổng chui thể dục, các đồ dùng
8
trưng bày và sử dụng trong các góc hoạt động: các con vật, giỏ hoa, luống rau,
bộ dụng cụ, sản phẩm của các nghề… sau đó tôi cho từng nhóm tác giả trình bày
ý tưởng của nhóm mình, cách thức khai thác đồ dùng, học liệu mang lại hiệu quả
cao.
3.2.2. Chỉ đạo thí điểm thực hành xây dựng môi trường giáo dục lấy
trẻ làm trung tâm.
Việc thiết lập, xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm không
chỉ là việc làm một ngày, hai ngày mà cần phải được thực hiện thường xuyên
theo kế hoạch hoạt động của trẻ ở từng độ tuổi, từng khu khác nhau và phải phù
hợp, sáng tạo theo từng nội dung của chủ đề. Để tổ chức cho giáo viên thực hành
xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm đạt hiệu quả cao, tôi đã tiến
hành chỉ đạo điểm, sau đó sẽ nhân rộng ra đại trà các nhóm lớp trong nhà
trường.
Tôi chỉ đạo giáo viên xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm
dựa trên các tiêu chí:
Đảm bảo an toàn về mặt tâm lí cho trẻ và trẻ thường xuyên được giao tiếp,
thể hiện mối quan hệ thân thiện giữa trẻ với trẻ và trẻ với những người xung
quanh.
Giáo viên là người thể hiện hành vi, cử chỉ, lời nói, thái độ của mình với trẻ
và mọi người xung quanh một cách mẫu mực để trẻ noi theo.
Đồ dùng, đồ chơi, học liệu trong lớp và ngoài lớp đáp ứng được nhu cầu,
hứng thú chơi của trẻ, tạo điều kiện để tất cả mọi trẻ có thể chơi mà học, học
bằng chơi, phù hợp với điều kiện của nhà trường.
Các khu vực trong trường, lớp học cần phải được tận dụng không gian để
trẻ hoạt động một cách linh hoạt, đa dạng, phong phú, các góc hoạt động mang
tính mở giúp trẻ dễ dàng lựa chọn và sử dụng đồ dùng, đồ chơi để thực hành, trải
nghiệm.
Cần khuyến khích sự sáng tạo của trẻ trong hoạt động để giúp trẻ trải
nghiệm, khám phá sự vật, hiện tượng theo nhiều chiều hướng khác nhau giúp trẻ
phát triển một cách toàn diện.
Ví dụ: Đối với chủ đề thế giới thực vật:
Đây là một chủ đề rất đa dạng về đối tượng, do đó trước khi thực hiện, tôi
chỉ đạo giáo viên sưu tầm nguyên vật liệu, phế thải tận dụng như: vỏ hộp các
loại, giấy bó hoa tươi, lõi giấy vệ sinh, sách báo cũ, len gỡ ra từ áo cũ, giấy lau
tay, giấy xốp...
Khi đã sưu tầm được nguyên vật liệu, tôi hướng dẫn giáo viên cùng trẻ tạo
ra các loại hoa, quả, rau sạch...theo nội dung chủ đề để trang trí lớp học và phục
vụ các hoạt động học chơi của cô và trẻ; làm các luống hoa, luống rau từ giấy
gói hoa, xốp và giấy lau tay, làm dàn cây dây leo từ vỏ chai và len cũ, sử dụng
hộp sữa để làm chậu cây, hàng rào...để minh hoạ cho các bài thơ, câu chuyện và
9
sử dụng trong các góc hoạt động tạo hứng thú cho trẻ khi tham gia các hoạt
động.
Ngoài ra hướng dẫn giáo viên sưu tầm hạt các loại cây để ươm và cho trẻ
quan sát sự phát triển của cây….phân loại các loại cây khác nhau, cùng với đồ
dùng, đồ chơi ở trong lớp, đồ dùng đồ chơi ngoài trời như: Cây xanh, luống rau,
các loại quả từ day len, bông phế thải, luống hoa phong phú, đa dạng cũng góp
phần kích thích trẻ hứng thú quan sát những sự thay đổi theo ngày, theo mùa của
các lá trên cùng một cây hoặc tìm ra sự giống và khác nhau giữa cây này và cây
khác, cây hoa với cây ăn quả, cây bóng mát... Từ đó hình thành cho trẻ một số
kỹ năng trong việc chăm sóc cây như: tưới nước, nhổ cỏ, xới đất cho cây... Với
những cách làm tuy đơn giản như vậy nhưng sẽ tạo điều kiện cho hoạt động của
cô và trẻ đa dạng, hấp dẫn hơn nhiều. Cũng thông qua những hoạt động này giúp
cho việc hình thành cho trẻ thái độ yêu mến đối với môi trường sống, với cây
xanh và luôn có ý thức bảo vệ môi trường sống xanh, sạch, đẹp
Ảnh: Sản phẩm giáo viên và học sinh tự làm bằng nguyên vật liệu
tìm kiếm tạo các loại hoa, quả
+ Đối với chủ đề :Thế giới động vật:
Hướng dẫn cho giáo viên và trẻ cách làm và sử dụng một con vật theo đặc
điểm của chúng như: cách làm đàn kiến bằng cành cây khô và xốp; cách làm
những con côn trùng, con vật sống dưới nước bằng các loại chai, lọ nhựa phế
liệu… chỉ đạo giáo viên cùng trẻ trang trí nhóm lớp sao cho phù hợp với chủ đề,
với độ tuổi và đặc điểm của địa phương và đặc biệt là gần gũi với trẻ và mang
tính giáo dục cao.
Trong quá trình chỉ đạo giáo viên thực hiện, tôi trực tiếp thường xuyên
kiểm tra, đánh giá chất lượng để các nhóm lớp phải đạt được yêu cầu sau:
Xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm tại các nhóm lớp phải
đảm bảo tính thẩm mỹ, an toàn cao, phải hợp vệ sinh cho trẻ, khuyến khích sử
dụng các sản phẩm tự làm bằng nguyên vật liệu phế thải.
10
Ảnh: Sảm phẩm giáo viên cùng trẻ làm đồ dùng, đồ chơi tại lớp bằng nguyên vật liệu
phế thải
Việc sắp xếp, bố trí, sử dụng các góc hoạt động và hướng dẫn trẻ hoạt động
trong các góc một cách hợp lí cũng như việc tạo ra không gian cho trẻ hoạt động
là một nhiệm vụ vô cùng qua trọng của giáo viên. Do đó tôi đã hướng dẫn giáo
viên những kiến thức cần thiết cho việc xây dựng và thiết lập môi trường giáo
dục một cách khoa học, đảm bảo giáo viên có thể kiểm soát, bao quát được hết
trẻ, trong khi đó trẻ có được nhiều lựa chọn để thực hiện theo ý thích, hứng thú
của mình.
Ví dụ: Đối với hoạt động góc, tôi chỉ đạo giáo viên bố trí sắp xếp góc chơi
gây tiếng ồn (góc xây dựng; nhóm bán hàng) không xếp gần với góc cần yên
tĩnh (Góc học tập; nhóm chơi bác sỹ).
Đối với góc xây dựng phải ở nơi thuận tiện cho việc đi lại, giao lưu với các
nhóm chơi khác và không ảnh hưởng đến các nhóm chơi yên tĩnh.
Trong quá trình hướng dẫn trẻ hoạt động, giáo viên tổ chức, điều khiển, hỗ
trợ đúng lúc, đặc biệt không làm thay trẻ, song giáo viên phải là người khuyến
khích trẻ tích cực tương tác giữa trẻ với trẻ và giữa trẻ với đồ dùng, học liệu,
đảm bảo khai thác một cách triệt để đồ dùng, học liệu đã chuẩn bị sẵn.
Bằng cách chỉ đạo tại các lớp điểm và nhân rộng đại trà trong toàn trường,
các nhóm lớp đã xây dựng và thiết lập được môi trường giáo dục một cách
phong phú, đa dạng, hấp dẫn và an toàn đối với trẻ.
11
Ảnh: Chỉ đạo giáo viên cách bố trí các góc hoạt động cho trẻ.
3.3. Biện pháp tham mưu đầu tư cơ sở vật chất, xây dựng môi trường giáo
dục lấy trẻ làm trung tâm:
Hoạt động giáo dục cho trẻ trong trường mầm non là một hoạt động đặc
biệt, nó không giống với bất kỳ một cấp học nào. Đối với trẻ mầm non, hoạt
động giáo dục không thể tách rời với cơ sở vật chất hay nói cụ thể hơn là trang
thiết bị, đồ dùng, đồ chơi, chúng ta không thể giáo dục trẻ một cách có hiệu quả
nếu như chúng ta không được trang bị cơ sở vật chất một cách đầy đủ. Vì vậy
công tác tham mưu xây dựng cơ sở vật chất, bổ sung trang thiết bị đồ dùng, đồ
chơi có vai trò vô cùng quan trọng trong một nhà trường.
Trong năm học 2017 - 2018, bản thân tôi đã tích cực tham mưu với lãnh
đạo địa phương, với lãnh đạo huyện cấp kinh phí xây dựng khu bếp ăn bán trú
và tuyên truyền xã hội hóa giáo dục mua sắm mới toàn bộ đầy đủ trang thiết bị
cho nhà bếp, bên cạnh đó trong năm học 2017-2018 tôi tiếp tục tuyên truyền
vận động phụ huynh mua sắm bổ sung trang thiết bị đồ dùng, đồ chơi cho 5
nhóm lớp.
Tham mưu với lãnh đạo địa phương quy hoạch xây mới sân vườn trường,
cổng biển, tường rào, bếp ăn, giếng nước để tổ chức các hoạt động giáo dục đạt
hiệu quả. Tiếp tục tham mưu với lãnh đạo các cấp xây dựng mới toàn bộ khu
vực dạy và học trong năm học 2018-2019.
Bằng nguồn tiết kiệm ngân sách nhà trường tôi luôn quan tâm mua sắm
bổ sung thiết bị, đồ dùng đồ chơi cho các nhóm lớp phục vụ cho việc tổ chức các
hoạt động giáo dục cho trẻ như: Ti vi, đầu đĩa, tài liệu, sách báo, các nguyên
liệu...để tạo ra đồ dùng, đồ chơi trong các góc chơi của trẻ tạo điều kiện thuận
lợi cho trẻ được khám phám được trải nghiệm qua việc trẻ được thực hành tại
lớp học của mình.
12
Ảnh: Hoạt động vui chơi ngoài trời của trẻ
3.4. Tổ chức hội thi "xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung
tâm" cấp trường và tham gia hội thi "xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ
làm trung tâm" cấp huyện
Ngay từ đầu năm học bám vào kế hoạch của phòng giáo dục bậc học mầm
non tôi xây dựng kế hoạch năm học và đưa ra những nhiệm vụ trọng tâm có xác
định thời gian thực hiện. Xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm
được thực hiện ở tất cả các chủ đề ngay từ đầu năn học và tổ chức thi cấp trường
vào ngày 15 tháng 02 năm 2018
Ảnh: Trao giải thưởng cho các lớp đạt giải hội thi:"Xây dựng MTGD lấy trẻ làm
trung tâm" cấp trường
Đây là một nội dung được giáo viên trong nhà trường tích cực hưởng ứng
và nhiệt tình tham gia. Bởi vì việc phát động và tổ chức thực hiện hội thi là cơ
hội để giáo viên trong trường được thể hiện khả năng, năng lực chuyên môn của
13
mình. Chính vì vậy để hội thi thu được kết quả cao tôi đã chỉ đạo phối hợp với
các tổ chức đoàn thể trong nhà trường phát động các phong trào thi đua như:
Phong trào "Sáng tạo trong việc xây dựng và sử dụng môi trường giáo dục
lấy trẻ làm trung tâm" nhân ngày khai giảng năm học mới.
Phong trào xây dựng "vườn rau của bé" nhân ngày thành lập Hội liên
hiệp phụ nữ Việt Nam 20/10.
Phong trào sáng tạo làm đồ dùng dạy học, đồ chơi nhân ngày nhà giáo
Việt Nam 20/11.
Mỗi đợt phát động phong trào thi đua, tôi đều cho các cá nhân, tập thể
được nhận xét, đánh giá mức độ hoàn thành của nhau và rút kinh nghiệm chỉ đạo
việc tổ chức hoạt động cho trẻ. Bằng việc làm này không những đánh giá được
năng lực của mỗi cán bộ giáo viên, mà cơ bản là tôi đang để giáo viên được trau
dồi định hướng và tìm sự sáng tạo, cái mới để tạo ra môi trường giáo dục lấy trẻ
làm trung tâm tham dự cuộc thi cấp trường vào tháng 02/2018. Qua đó Tôi còn
tìm được các nhân tố để bồi dưỡng định hướng kế hoạch cho kỳ tham dự hội thi
cấp huyện, cũng từ đó tôi có kế hoạch bồi dưỡng cho cán bộ giáo viên còn hạn
chế năng lực trong việc xây dựng được môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung
tâm.
Sau khi tổ chức thành công hội thi "xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ
làm trung tâm" cấp trường tôi bắt tay ngay vào chỉ đạo xây dựng môi trường
giáo dục lấy trẻ làm trung tâm để tham gia hội thi cấp huyện.
Chọn những giáo viên có khả năng sáng tạo, sự khéo léo sau đó tôi đưa ra
ý tưởng lấy ý kiến tham mưu của chị em và thống nhất nội dung chủ đề tham dự
hội thi cấp trên. Phân công phó hiệu trưởng chuyên môn giáo dục trực tiếp tham
gia xây dựng môi trường cùng chị em. Định hướng cho phó hiệu trưởng chuyên
môn giáo dục phân công từng mảng phù hợp với khả năng của giáo viên tránh
chồng chéo và cố gắng khai thác được tối đa thế mạnh của từng chị em tham gia
xây dựng môi trường
Ảnh: Giáo viên đang tạo môi trường giáo dục trong lớp học
14
Một mặt tôi huy động phụ huynh hỗ trợ nguyên vật liệu và tham gia làm đồ
dùng đồ chơi cùng nhà trường để tạo các mội trường gần gủi cuộc sống cảu bé
như: lán trại bán hàng, khu vui chơi dân gian……
Ảnh: Giáo viên cùng phụ huynh đang tham gia làm lán bán hàng cho trẻ
3.5. Biện pháp kiểm tra, đánh giá kết quả xây dựng môi trường giáo dục
lấy trẻ làm trung tâm.
Công tác kiểm tra, đánh giá kết quả thực hiện của giáo viên là việc làm
thường xuyên, có ý nghĩa quan trọng đối với người làm công tác quản lý chỉ
đạo. Ngoài việc thường xuyên đôn đốc giáo viên thiết lập môi trường cho trẻ
trong các hoạt động hàng ngày, tôi còn kiểm tra giáo viên bằng phiếu đánh giá
sau mỗi chủ đề một mặt để giúp giáo viên điều chỉnh những điểm chưa phù hợp,
chưa hợp lý trong quá trình thực hiện, mặt khác làm căn cứ đánh giá chất lượng
thực hiện chuyên đề, chuyên môn. Sau mỗi chủ đề tôi chỉ đạo phó hiệu trưởng
phụ trách mảng giáo dục công bố kết quả thực hiện của từng nhóm lớp trong
buổi sinh hoạt chuyên môn mục đích giúp giáo viên thấy được năng lực thực sự
của mình, của đồng nghiệp để phấn đấu hơn nữa ở những chủ đề tiếp theo. Để
làm tốt công tác này bản thân tôi chỉ đạo phó hiệu trưởng trực tiếp đánh giá một
cách công bằng, khách quan và khoa học, phải chỉ ra được mặt tích cực và mặt
hạn chế của từng giáo viên, từng nhóm lớp từ đó phát huy hơn nữa những mặt
tích cực mà giáo viên đã làm được và hạn chế tối thiểu những nhược điểm mà
trong quá trình tổ chức thực hiện giáo viên đã mắc phải, góp phần vào việc tạo
dựng và thiết lập môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm phải thực sự thu hút,
hấp dẫn trẻ mang lại hứng thú cho trẻ giúp trẻ hoạt động đạt hiệu quả cao nhất.
15
3.6. Biện pháp tuyên truyền phối kết hợp với cha mẹ học sinh, các lực
lượng xã hội để xây dựng MTGD lấy trẻ làm trung tâm.
3.6.1. Tuyên truyền phối kết hợp với cha mẹ học sinh.
Môi trường giáo dục là yếu tố quyết định chất lượng học tập của trẻ, có thể
ví rằng môi trường giáo dục là người mẹ thứ hai trong việc định hướng và kích
thích trẻ khám phá nhằm thỏa mãn nhu cầu học hỏi, vui chơi của trẻ, giúp trẻ
phát triển toàn diện. Để công tác xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung
tâm đạt được hiệu quả cao thì chúng ta không thể nhắc đến một bộ phận quan
trọng quyết định đến sự phát triển của nhà trường ngày hôm nay, đó là hội cha
mẹ học sinh.
Thông qua các buổi họp phụ huynh, hội thi, thông qua hệ thống bảng biểu
và những buổi gặp gỡ, nói chuyện với hội cha mẹ học sinh, nhà trường đã tuyên
truyền rộng rãi đến cha mẹ học sinh về tầm quan trọng của việc thiết lập môi
trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm. Từ đó giúp cha mẹ học sinh hiểu được
đặc điểm phát triển của con mình, biết được con cần gì? Nhu cầu hoạt động và
vui chơi của con như thế nào? Cần phải kết hợp với cô giáo những gì để con có
được môi trường hoạt động thân thiện, an toàn, giúp con phát triển toàn diện.
Ngoài việc chia sẻ với giáo viên về cách thức, về phương pháp giáo dục
trẻ, cha mẹ học sinh còn ủng hộ về vật chất để cải tạo sân trường; mua sắm đồ
dùng, đồ chơi, ủng hộ nguyên vật liệu, để giáo viên và học sinh thiết kế, sáng tạo
ra đồ dùng đồ chơi phục vụ cho việc dạy và học đạt kết quả tốt.
Trong năm học 2017-2018, Ban giám hiệu nhà trường đã phối hợp với
hội cha mẹ học sinh trang bị ti vi màn hình rộng cho tất cả các nhóm lớp ở khu
trung tâm để giáo viên có thể dễ dàng tìm kiếm phương tiện dạy học, cách thức
tổ chức các hoạt động giáo dục trẻ đạt hiệu cao; làm bập bênh, xích đu... phối
hợp với cha mẹ học sinh để hỗ trợ cho học sinh tham gia các hội thi cấp trường,
cấp huyện.
3.6.2. Tuyên truyền, phối kết hợp với các lực lượng xã hội.
Việc tuyên truyền và phối kết hợp với các lực lượng xã hội là việc làm mà
ban giám hiệu nhà trường đặc biệt quan tâm, cụ thể như sau: Tuyên truyền về
tầm quan trọng của môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm qua việc tổ chức
các hội thi như: "Sáng tạo làm đồ dùng dạy học, đồ chơi", "Hội khỏe bé mầm
non” “Triển lãm tranh ảnh, đồ dùng mầm non”... Thông qua các hội thi này để
các tổ chức đoàn thể, các lực lượng xã hội và cộng đồng dân cư thấy được vai
trò của việc xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm cũng như hoạt
động chăm sóc giáo dục trẻ ở trường mầm non. Từ công tác tuyên truyền này mà
cộng đồng dân cư hiểu rõ hơn về bậc học mầm non và có những chia sẻ đối với
giáo viên và nhà trường trong công tác phối kết hợp để chăm sóc và giáo dục trẻ
đạt hiệu quả cao.
16
4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm đối với hoạt động giáo dục, với
giáo viên và nhà trường:
Bằng việc sử dụng những biện pháp chỉ đạo cán bộ, giáo viên xây dựng
môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm tại trường mầm non Trung ý một cách
linh hoạt, sáng tạo, trong năm học 2017-2018 công tác xây dựng môi trường
giáo dục lấy trẻ làm trung tâm đã thu được kết quả khả quan như sau:
4.1. Đối với giáo viên:
Trong quá trình chỉ đạo thực hiện việc xây dựng môi trường giáo dục lấy
trẻ làm trung tâm, tôi đã truyền đạt cho giáo viên những kiến thức và kỹ năng cơ
bản trong việc xây dựng và khai thác môi trường cho trẻ hoạt động một cách tích
cực, nhờ đó đã kích thích sự say mê sáng tạo của giáo viên, giúp giáo viên hăng
say hơn trong việc thiết lập môi trường, phương tiện phục vụ cho hoạt động của
trẻ, môi trường giáo dục trong và ngoài lớp học ngày càng phong phú, đa dạng
và hấp dẫn hơn đối với trẻ.
Để thực hiện tốt việc xây dựng, thiết lập môi trường giáo dục lấy trẻ làm
trung tâm, mỗi cán bộ, giáo viên đã không ngừng nổ lực nghiên cứu, suy nghĩ,
tìm tòi, sáng tạo, học hỏi những kiến thức về văn hoá cũng như trau dồi thêm kĩ
năng sư phạm để đáp ứng yêu cầu của công việc. Ngoài ra trong quá trình cùng
trẻ thực hiện nhiệm vụ, sự gắn bó giữa cô với trẻ càng thêm khăng khít, trẻ yêu
mến cô giáo và tích cực hợp tác với cô để cùng hoàn thành nhiệm vụ.
Quan hệ giữa giáo viên với đồng nghiệp, giữa giáo viên với cha mẹ học
sinh càng thêm gắn bó, gần gũi và thân thiện hơn.
Bảng khảo sát giáo viên sau khi áp dụng các biện pháp của sáng kiến:
STT Tiêu chí khảo sát
1
2
3
4
Đổi mới hoạt động chăm sóc
giáo dục trẻ và đánh giá sự phát
triển của trẻ theo quan điểm
giáo dục lấy trẻ làm trung tâm.
Sáng tạo trong việc thiết lập
môi trường giáo dục lấy trẻ làm
trung tâm phù hợp với chủ đề.
Tổ chức, hướng dẫn trẻ khai
thác và sử dụng môi trường
giáo dục có hiệu quả.
Tạo cơ hội cho trẻ được bộc lộ
hết khả năng của riêng mình.
Tổng số
Mức độ đạt được
CB GV
được
Tốt
Khá TB
khảo sát
Yếu
12
7
58%
4
33%
1
0,9%
0
12
6
50%
5
41%
1
0,9%
0
12
7
58%
4
33%
1
0,9%
0
12
6
50%
6
50%
0
0
[
17
4.2. Đối với trẻ:
Hầu hết các trẻ đều rất hứng thú tham gia vào các hoạt động xây dựng môi
trường giáo dục.
Trẻ mạnh dạn, tự tin nói lên suy nghĩ, ý định của mình khi tham gia tương
tác giữa cô với trẻ, giữa trẻ với các bạn và giữa trẻ với đồ dùng, học liệu trong
quá trình hoạt động.
Trẻ ngày càng bộc lộ rõ sự say mê, chăm chú vào các đối tượng mà trẻ
được trực tiếp tạo ra, cũng từ đó mà trẻ phát triển về mọi mặt như ngôn ngữ, tư
duy, tình cảm xã hội, các kĩ năng cần thiết khác
Trẻ gần gũi, thân thiện hơn với cô giáo, với các bạn và đặc biệt là với môi
trường xung quanh.
Bảng khảo sát mức độ đạt được của trẻ sau khi áp dụng các biện pháp của
sáng kiến kinh nghiệm:
[
STT Tiêu chí khảo sát
Mức độ đạt được
Tổng số
trẻ được Đạt
khảo sát
Tốt
Khá
TB
Chưa
đạt
Trẻ hứng thú, tích cực tham
gia vào việc thiết lập môi
63
55
8
1
126
0
trường giáo dục cùng với cô
50%
43% 7%
giáo và các bạn.
Trẻ chủ động tham gia vào
các hoạt động học tập, vui
60
53
13
2
126
0
chơi theo quan điểm giáo dục
48%
42% 10%
lấy trẻ làm trung tâm.
Trẻ thể hiện mối quan hệ thân
61
54
11
3
thiện với cô giáo, với các bạn 126
0
49%
43% 8%
và môi trường xung quanh.
4.3. Đối với hội cha mẹ học sinh:
Từ công tác tuyền truyền, vận động của nhà trường mà hội cha mẹ học
sinh đã hiểu rõ hơn tầm quan trọng của bậc học mầm non cũng như những đóng
góp của cán bộ, giáo viên trong nhà trường trong công tác chăm sóc giáo dục trẻ
nói chung và ở trường mầm non Trung Ý nói riêng. Từ đó hội cha mẹ học sinh
có những biện pháp vận động để cha mẹ học sinh trong toàn trường quan tâm
hơn đến công tác xã hội hóa của nhà trường, góp phần cải tạo môi trường giáo
dục trong và ngoài lớp học thêm phong phú và đa dạng hơn
4.4. Đối với nhà trường:
Từ kết quả của một số biện pháp chỉ đạo trên tham gia hội thi:" Xây dựng
môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm" cấp huyện vào cuối tháng 3 năm
2018
18
III. KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ
1. Kết luận:
Từ thực tiễn công tác quản lý chỉ đạo, kết hợp với những biện pháp đã áp
dụng trong sáng kiến kinh nghiệm, tôi đã chỉ đạo cho giáo viên ở các nhóm lớp
trong trường mầm non Trung Ý xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung
tâm đạt hiệu quả cao, góp phần quan trọng nâng cao chất lượng, hiệu quả giáo
dục trong nhà trường nói riêng và giáo dục mầm non trong huyện nhà nói chung.
Giáo viên hiểu rõ hơn về môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm và tầm
quan trọng của việc xây dựng, thiết lập môi trường cho trẻ hoạt động; chủ động
hơn trong cách bố trí, sắp xếp, thay đổi, tạo sự mới lạ, hấp dẫn cho trẻ, thu hút
trẻ vào các hoạt động đạt hiệu quả cao nhất.
Trẻ chủ động, tích cực và hứng thú tham gia vào các hoạt động, đặc biệt là
các hoạt động vận động bằng thân thể và các giác quan dưới nhiều hình thức
khác nhau, giúp cho quá trình tiếp thu tri thức của trẻ được dễ dàng hơn, trẻ phát
triển một cách toàn diện hơn.
2. Kiến nghị:
Để có thể góp một phần nhỏ bé trong việc đổi mới căn bản Giáo dục và
Đào tạo nói chung và giáo dục mầm non nói riêng theo tinh thần Nghị quyết TW
8 khoá XI của Đảng, tôi xin kiến nghị một số vấn đề sau:
Đề xuất với phòng Giáo dục và Đào tạo:
Tham mưu ủy ban nhân dân huyện đầu tư các trang thiết bị, đồ dùng đồ
chơi cho các nhớm lớp, đồ chơi ngoài trời, hổ trợ thêm kinh phí hoạt động cho
trường mầm non còn khó khăn để đảm bảo yêu cầu giáo dục trong giai đoạn
hiện nay.
Định biên đủ giáo viên đứng lớp, nhân viên nấu ăn có trình độ năng lực
theo hình thức đào tạo chính quy để nâng cao chất lượng chăm sóc giáo dục, tạo
điều kiện cho nhà trường tập trung kêu gọi sự đóng góp xây dựng bổ sung trang
thiết bị được đa dạng hơn.
Trên đây là một số biện pháp chỉ đạo cán bộ, giáo viên xây dựng môi
trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm nhằm nâng cao chất lượng thực hiện
chuyên đề “Xây dựng trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm” cũng như chất
lượng giáo dục trẻ tại trường mầm non Trung Ý. Rất mong được sự nhận xét,
góp ý của hội đồng khoa học các cấp để đề tài được hoàn thiện hơn và ứng dụng
rộng rãi hơn.
Trung Ý, ngày 10 tháng 3 năm 2018
XÁC NHẬN CỦA HĐKH TRƯỜNG
Tôi xin cam đoan đây là SKKN do tôi, không
P.HIỆU TRƯỞNG:
sao chép hoặc coppy của người khác.
Người viết sáng kiến
Lê Thị Sỹ
Nguyễn Thị Xuyên
19
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Nghị Quyết Trung ương 2 khóa VIII của Đảng cộng sản Việt Nam.
2. Bài viết: Lấy trẻ làm trung tâm là cách giáo dục tốt nhất – Tác giả: Mai
Thương - Tạp chí Giáo dục.
3.Tài liệu: Hứng dẫn thực hành áp dụng quan điểm giáo dục lấy trẻ làm
trung tâm trong trường mầm non
4. MN1-D: Xây dựng trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm - Tài liệu đào
tạo giáo viên mầm non- Nhà xuất bản Dân Trí.
20
MỤC LỤC
TT
I
1
2
3
4
II
1
2
3
4
Nội Dung
MỞ ĐẦU
Lý do chọn đề tài
Mục đích nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu
Phương pháp nghiên cứu
NỘI DUNG
Cơ sở lý luận
Thực trạng
Các giải pháp
Hiệu quả cuả SKKN đối với các hoạt động giáo dục,
III
1
2
với giáo viên và nhà trường
KẾT LUẬN- KIẾN NGHỊ
Kết luận
Đề xuất kiến nghị
Trang
1
1
2
2
2
3
3
4
6
17
19
19
19
PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NÔNG CỐNG
TRƯỜNG MẦM NON TRUNG Ý
===================================
21
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
TÊN ĐỀ TÀI
MỘT SỐ BIỆN PHÁP CHỈ ĐẠO CÁN BỘ GIÁO VIÊN XÂY
DỰNG MÔI TRƯỜNG GIÁO DỤC LẤY TRẺ LÀM TRUNG
TÂM TẠI TRƯỜNG MẦM NON TRUNG Ý
Người thực hiện: Nguyễn Thị Xuyên
Chức vụ:
Hiệu trưởng
Đơn vị công tác: Trường Mầm non Trung Ý
SKKN thuộc lĩnh vực: Quản lý
NÔNG CỐNG, NĂM
22