skkn một số KINH NGHIỆM PHÒNG CHỐNG SUY DINH DƯỠNG CHO TRẺ ở TRƯỜNG mầm NON THỊ TRẤN QUAN hóa

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO THANH HÓA

PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO QUAN HÓA

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

MỘT SỐ KINH NGHIỆM
PHÒNG CHỐNG SUY DINH DƯỠNG CHO TRẺ
Ở TRƯỜNG MẦM NON THỊ TRẤN QUAN HÓA

Người thực hiện: Lê Thị Hiền
Chức vụ: Phó Hiệu trưởng
Đơn vị công tác: Trường MN Thị Trấn
SKKN thuộc lĩnh vực: Quản lý

THANH HÓA, NĂM 2017


MỤC LỤC
1. MỞ ĐẦU
1.1. Lý do chọn đề tài
1.2. Mục đích nghiên cứu
1.3. Đối tượng nghiên cứu
1.4. Phương pháp nghiên cứu
2. NỘI DUNG
2.1. Cơ sở lí luận của sáng kiến kinh nghiệm
2.2. Thực trạng vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến kinh
nghiệm
2.2.1. Thực trạng
2.2.2. Kết quả thực trạng
2.3. Các giải pháp tổ chức thực hiện

2.3.1. Xây dựng kế hoạch phòng chống suy dinh dưỡng
2.3.2. Bồi dưỡng kiến thức, kỹ năng, chăm sóc, vệ sinh dinh
dưỡng cho đội ngũ cán bộ, giáo viên, nhân viên
2.3.3. Làm tốt công tác tuyên truyền với phụ huynh về dinh dưỡng cho trẻ
2.3.4. Phối hợp với trạm y tế xã và cân đo theo định kỳ kiểm tra
thường xuyên vệ sinh ATTP
2.4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm
3. KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ
3.1. Kết luận
3.2. Kiến nghị
PHỤ LỤC: Tài liệu tham khảo

TRANG
1
1
2
2
2
2
2
3
3
4
5
5
6
9
10
11
12

12
13
15


I. MỞ ĐẦU
1.1. Lý do chọn đề tài:
Sức khoẻ vô cùng quan trọng đối với con người, nếu không có sức khoẻ
thì cơ thể chậm phát triển và sinh ra nhiều bệnh tật. Nhất là trẻ ở lứa tuổi
mầm non đang phát triển nhanh về thể lực và trí tuệ. Nếu được chăm sóc
nuôi dưỡng đầy đủ trẻ phát triển tốt, sẽ dễ dàng lĩnh hội những kiến thức
trong quá trình giáo dục, đồng thời hạn chế được ốm đau, bệnh tật.
Chăm sóc nuôi dưỡng và bảo vệ sức khỏe cho trẻ trong trường mầm non là
việc hết sức quan trọng mà toàn đảng, toàn dân cần phải quan tâm đến. Vì mục
tiêu giáo dục mầm non là hình thành nhân cách con người xã hội chủ nghĩa
giúp cho trẻ khỏe mạnh hồn nhiên, vui tươi phát triển cơ thể cân đối hài hòa.
Nếu chăm sóc, nuôi dưỡng trẻ không tốt sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe của trẻ,
tỷ lệ suy dinh dưỡng cao ảnh hưởng đến trí tuệ của trẻ, ảnh hưởng đến chất
lượng giáo dục của toàn trường. Do đó việc nuôi dưỡng và giáo dục dinh
dưỡng và phòng chống suy dinh dưỡng cho trẻ là hết sức cần thiết đối với
bậc học mầm non.
Trong những năm gần đây, hoạt động chăm sóc giáo dục dinh dưỡng,
bảo vệ sức khoẻ cho trẻ trong trường mầm non không ngừng phát triển. Để
đảm bảo công tác phòng chống suy dinh dưỡng được phát huy theo theo
chiều hướng tích cực, nâng cao chất lượng chăm sóc, phòng chống suy dinh
dưỡng cho trẻ đang là mối quan tâm của toàn xã hội trong giai đoạn hiện
nay. Vì vậy cần phải giảm tỷ lệ suy dinh dưỡng của trẻ xuống mức thấp nhất [1].
Xuất phát từ mục tiêu Giáo dục mầm non là nhằm giúp trẻ phát triển toàn
diện về thể chất, tinh thần, tình cảm, trí tuệ, thẩm mỹ. Hình thành những yếu tố
đầu tiên về nhân cách, hình thành ở trẻ em những tâm sinh lý, năng lực, phẩm

chất, kỹ năng sống phù hợp với lứa tuổi, đặt nền tảng lâu dài cho việc học tiếp
theo và học suốt đời của trẻ sau này. Do đó nâng cao chất lượng dinh dưỡng
đóng vai trò rất quan trọng, quyết định trực tiếp đến sức khoẻ của trẻ. Trên địa
bàn của Thị Trấn hiện nay, tỷ lệ suy dinh dưỡng vẫn còn, qua khảo sát tình hình
thực tế đầu năn học của trường mầm non Thị Trấn chúng tôi trong năm học
2017- 2018 thì tỷ lệ trẻ suy dinh dưỡng. Cụ thể:
Cân nặng bình thường: 274/297 92,2%
Thể nhẹ cân: 19/297= 6,3%
Béo phì: 4/297 = 1,5%
Chiều cao bình thường: 285/297= 96%
Thể thấp còi: 12/297= 4,0%
Đây là một con số rất đáng lo ngại đối với một trường mầm non trọng điểm
của huyện, vì vậy cần phải giảm tỷ lệ suy dinh dưỡng của trẻ xuống mức thấp
nhất có thể.

1


Là một phó hiệu trưởng của trường, tôi luôn suy nghĩ làm thế nào để giảm
tỷ lệ trẻ suy dinh dưỡng xuống mức thấp nhất theo từng tháng, từng quý. Chính
vì vậy mà tôi đã chọn nghiên cứu đề tài “Một số kinh nghiệm phòng chống suy
dinh dưỡng cho trẻ ở trường mầm non Thị trấn Quan hóa”. Qua tìm tòi và
nghiên cứu thực tế tôi đã tìm ra một số biện pháp để nâng cao chất lượng chăm
sóc nuôi dưỡng nhằm mục đích phòng chống suy dinh dưỡng cho trẻ mầm non
đưa vào áp dụng trong năm học 2017 -2018 và các năm học tiếp theo.
1.2. Mục đích nghiên cứu:
Tìm ra những biện pháp, kinh nghiệm giúp trẻ mầm non phòng chống suy
dinh dưỡng, giảm tỷ lệ trẻ suy dinh dưỡng xuống mức thấp nhất.
1.3. Đối tượng nghiên cứu:
Trẻ từ 24 đến 72 tháng tuổi, trường Mầm Non Thị Trấn Quan Hóa.

1.4. Phương pháp nghiên cứu:
- Phương pháp quan sát
- Phương pháp thực nghiệm
- Phương pháp điều tra
- Phương pháp thống kê, tổng hợp
2. NỘI DUNG CỦA VẤN ĐỀ
2.1. Cơ sở lý luận
Dinh dưỡng là nguồn cung cấp năng lượng cho cơ thể, giúp cho cơ thể phát
triển hài hoà, cân đối, khoẻ mạnh. Nếu không có dinh dưỡng thì con người sẽ
không tồn tại được. Vì vậy dinh dưỡng hợp lý đóng vai trò quan trọng, quyết
định trực tiếp đến sự phát triển cơ thể trẻ. Nếu ăn không đủ chất, ăn không hợp
lý, ăn không ngon miệng đều gây tác hại cho sức khoẻ của trẻ. Để duy trì mọi
hoạt động của cơ thể thì chúng ta luôn cần đến các chất dinh dưỡng. Tuy nhiên chất
dinh dưỡng không những là cần thiết mà còn đóng vai trò rất quan trọng đối với sức
khỏe và sự phát triển của cơ thể, nhất là đối với cơ thể của trẻ em. Chất dinh
dưỡng bao gồm các chất sinh năng lượng và chất không sinh năng lượng. Các
chất sinh năng lượng có thể kể đến chất đạm, chất béo và chất bột đường. Các
chất không sinh năng lượng bao gồm các Vitamin, các chất khoáng và nước. Ở
lứa tuổi mầm non là giai đoạn mà cơ thể phát triển rất nhanh, các cơ quan của cơ
thể đang trên đà hoàn thiện. Do đó nhu cầu dinh dưỡng đối với trẻ mầm non là
rất quan trọng tạo tiền đề phát triển toàn diện cho trẻ. Tuy nhiên trên thực tế
chúng ta thấy tỷ lệ trẻ suy dinh dưỡng ở các trường mầm non vẫn còn rất cao và
nó có ảnh hưởng rất lớn đối với sự phát triển của trẻ như:
Suy dinh dưỡng làm tăng nguy cơ mắc bệnh ở trẻ: Khi bé bị suy dinh
dưỡng, sức đề kháng yếu sẽ tạo cơ hội cho các loại vi khuẩn gây bệnh xâm nhập
như: nhiễm trùng đường hô hấp, tiêu chảy,... làm bé càng thêm biếng ăn, gầy guộc.
Làm ảnh hưởng đến sự phát triển thể chất: suy dinh dưỡng làm tất cả các hệ
cơ quan trong cơ thể bé kém phát triển, khiến bé chậm phát triển chiều cao và

2

cân nặng so với bình thường. Nếu kéo dài, tình trạng này sẽ làm ảnh hưởng đến
vóc dáng và thể trạng khi trẻ trưởng thành.
Suy dinh dưỡng trẻ em làm bé chậm phát triển trí não, phản xạ chậm, thiếu
linh hoạt, tiếp thu kém. Bởi ngay cả những dưỡng chất thiết yếu nhất đã thiếu thì
các vi chất như sắt, DHA, Taurine, Iốt, ... không thể nào đầy đủ cho sự phát triển
não bộ. Không chỉ về sinh lý, suy dinh dưỡng còn ảnh hưởng đến tâm lý của trẻ [2]..
Từ những điều đó chúng ta cần phải nâng cao chất lượng chăm sóc nuôi
dưỡng trẻ, phòng chống suy dinh dưỡng cho trẻ. Nếu trẻ bị suy dinh dưỡng
cơ thể sẽ không có sức đề kháng để chống đỡ lại bệnh tật và sự thay đổi của
môi trường bên ngoài. Bên cạnh đó, nếu chúng ta giáo dục vệ sinh cho trẻ
không tốt, vệ sinh môi trường trong lớp học, môi trường xung quanh...đều
gây cho trẻ ốm đau, bệnh tật dẫn đến sự phát triển thể chất của trẻ bị kìm
hãm, các quá trình tâm lí trẻ đang độ tuổi hình thành cũng không thể nào
phát triển một cách cân đối hài hoà trên một cơ thể gầy yếu, suy dinh dưỡng.
Công tác nuôi dưỡng trong trường mầm non là một việc hết sức quan trọng.
Dinh dưỡng là nhu cầu sống hàng ngày của con người. Trẻ em cần dinh dưỡng
để phát triển thể lực và trí lực.
Vì vậy bản thân tìm mọi biện pháp để khắc phục khó khăn và không ngừng
mạnh dạn nâng cao chất lượng chăm sóc giáo dục trẻ nhằm giảm tỷ lệ trẻ suy
dinh dưỡng trong nhà trường.
2.2. Thực trạng của vấn đề
2.2.1. Thực trạng
* Thuận lợi
Trường mầm non Thị Trấn Quan Hóa nằm ngay trung tâm huyện, trường
được thành lập vào năm 1996 với tổng số 26 CBGV,NV; trình độ chuẩn 9/26
đồng chí, trên chuẩn 17/26 đồng chí.
Giao thông đi lại khá thuận tiện cho việc cung cấp đầy đủ các loại rau, củ,
quả sạch cho trẻ ăn. Có hệ thống bếp một chiều đầy đủ trang thiết bị đảm bảo

theo yêu cầu của giáo dục. Giáo viên phụ trách dinh dưỡng nắm vững qui trình
lựa chọn, đã qua lớp đào tạo nấu ăn chế biến thực phẩm cho trẻ.
Được sự quan tâm chỉ đạo của Phòng Giáo dục và Đào tạo Quan Hóa cung
cấp tài liệu, tổ chức mở các lớp triển khai chuyên đề hướng dẫn về việc thực
hiện tổ chức chăm sóc, nuôi dưỡng, phòng chống suy dinh dưỡng và vệ sinh an
toàn thực phẩm cho trẻ trong trường mầm non.
Cùng với sự quản lý, tham mưu chặt chẽ của ban giám hiệu nhà trường đã
vận động được sự ủng hộ của các ban ngành đoàn thể, hội cha mẹ học sinh trong
việc đầu tư về cơ sở vật chất, trang thiết bị phục vụ cho công tác chăm sóc
giáo dục trẻ.
Bên cạnh đó nhà trường có đội ngũ giáo viên trẻ, khoẻ, nhiệt tình, yêu nghề
mến trẻ, có trình độ chuyên môn đạt chuẩn trở lên, đội ngũ cán bộ giáo viên có

3


phẩm chất đạo đức tốt, tâm huyết với nghề nghiệp, có tinh thần đoàn kết, đồng
lòng, đồng sức thực hiện tốt mục tiêu nhiệm vụ của năm học.
Cơ sở vật chất của nhà trường ngày càng khang trang, công trình vệ sinh,
nguồn nước sạch đã được đảm bảo cho trẻ sử dụng, đồ dùng học tập cũng như
đồ dùng phục vụ bán trú cho trẻ được trang bị đầy đủ.
Trong quá trình quản lý nuôi dưỡng đã được tập thể cán bộ giáo viên,
lãnh đạo địa phương và đặc biệt là các bậc phụ huynh tin tưởng giúp đỡ, tạo
điều kiện để đầu tư vào công tác nuôi dưỡng.
Hội phụ huynh chấp hành đầy đủ các nội qui, qui định của nhà trường,
hưởng ứng tích cực trong việc bán trú cho trẻ, nâng mức ăn cho trẻ theo yêu
cầu, nhiệt tình tham gia các phong trào và các hoạt động của nhóm, lớp.
* Khó khăn:
Bên cạnh những thuận lợi nêu trên nhà trường vẫn còn gặp không ít những
khó khăn như:

- Trường Mầm Non thị trấn được đặt ngay trung tâm Huyện, nhưng Huyện
Quan hóa là một huyện miền núi cao cho nên vẫn còn một số phụ huynh chưa
nhận thức được tầm quan trọng của việc chăm sóc nuôi dưỡng như thế nào cho
đúng khoa học đặc biệt là một số phụ huynh ở khu 6 đây là khu mà Huyện cho
là khu đặc biệt khó khăn nhất trong 7 khu phố, do điều kiện kinh tế gia đình khó
khăn nên chưa thật sự quan tâm đến con em của mình.
Mặt khác, thị trường vẫn còn nhiều biến động về giá cả, nhất là các mặt
hàng thực phẩm. Do đó nhu cầu dinh dưỡng của trẻ tại trường đạt tỷ lệ còn thấp,
tỉ lệ các chất prôtít, gluxít, lipít chưa cân đối, nhất là lipít động vật và thực vật.
Nhận thức của một số phụ huynh về phòng chống suy dinh dưỡng cho trẻ
em còn nhiều hạn chế, kĩ năng chăm sóc con cái của đa số các bà mẹ còn chưa
phù hợp. Chính vì thế mà ngay từ đầu năm học tỷ lệ trẻ suy dinh dưỡng vẫn còn cao.
2.2.2 Kết quả thực trạng:
Với những thuận lợi và khó khăn nêu trên, qua khảo sát cũng như đánh giá
tình hình thực tế của trường năm học 2017-2018 thì số lượng trẻ bị suy dinh
dưỡng đang còn ở mức cao. Kết quả đánh giá như sau:

Năm học

2017-2018

Tổng
số trẻ
đi học
297

Tổng
số trẻ
được
cân

đo
297

Cân nặng
bình
thường
Số
Tỉ lệ
trẻ
%
274 92,2

Chiều cao
bình
thường
Số Tỉ lệ
trẻ
%
285
96

Thể nhẹ
cân
Số
trẻ
19

Tỉ lệ
%
6,3

Thể thấp
còi
Số
trẻ
12

Tỉ lệ
%
4

(Có 4 trẻ béo phì chiếm 1,5%)
Qua kết quả chăm sóc năm học 2017-2018 thì tỷ lệ trẻ suy dinh dưỡng ở
trường mầm non Thị Trấn có giảm so với mặt bằng chung của huyện là 5,0%.
Do đó cần phải có biện pháp thiết thực tác động đến các bậc phụ huynh, để các

4


bậc phụ huynh hiểu được dinh dưỡng sức khoẻ là rất quan trọng đến sự phát
triển toàn diện của trẻ. Từ đó mà tôi đã áp dụng một số biện pháp nhằm nâng
cao chất lượng chăm sóc giáo dục trẻ và nhất là phòng chống suy dinh
dưỡng cho trẻ. Xin trao đổi cùng đồng nghiệp và các bạn qua sáng kiến kinh
nghiệm “Một số kinh nghiệm phòng chống suy dinh dưỡng cho trẻ ở
trường mầm non Thị Trấn Quan Hóa”.
2.3. Các biện pháp tổ chức thực hiện.
* Biện pháp 1: Xây dựng kế hoạch phòng chống suy dinh dưỡng
Xây dựng kế hoạch phòng chống suy dinh dưỡng nhằm đạt được những
mục tiêu cụ thể đó là:
- Giảm tỷ lệ trẻ thấp còi xuống dưới 3,0% vào tháng 05 năm 2018.

- Giảm tỷ lệ trẻ nhẹ cân xuống dưới 4,% vào tháng 05 năm 2018.
- Phòng chống một số loại bệnh như: Bệnh giun, bệnh đau mắt, bệnh sâu răng...
- Có chế độ ăn hợp lý cho trẻ bị suy dinh dưỡng.
Để thực hiện tốt công tác phòng chống suy dinh dưỡng cho trẻ, ngay từ
đầu năm học, nhà trường đã tổ chức cân đo, khám sức khoẻ cho trẻ ở từng
nhóm, lớp: Nhà trẻ, lớp 3-4 tuổi, lớp 4-5 tuổi, lớp 5-6 tuổi, sau đó giáo viên
đứng lớp lập danh sách những trẻ suy dinh dưỡng để có chế độ chăm sóc
phù hợp cụ thể như sau:
+ Nhà trẻ có 62/62 trẻ được cân đo, khám sức khoẻ thì có 6 trẻ bị suy
dinh dưỡng. Chiếm 9,6%.
+ Khối 3 tuổi có 67/67 trẻ trẻ được cân đo, khám sức khoẻ thì có 2 trẻ
bị suy dinh dưỡng. Chiếm 3,0%.
+ Khối 4 tuổi có 76/76 trẻ trẻ được cân đo, khám sức khoẻ thì có 4 trẻ
bị suy dinh dưỡng. Chiếm 5,2%.
+ Khối 5 tuổi có 92/92 trẻ trẻ được cân đo, khám sức khoẻ thì có 7 trẻ
bị suy dinh dưỡng. Chiếm 7,6 %
Từ kết quả khảo sát đầu năm học, nhà trường có 19/297 trẻ bị suy dinh
dưỡng thể nhẹ cân chiếm 6,3%. Có 12/297 trẻ bị thấp còi về chiều cao
chiếm 4,0%. Đối với những trẻ bị suy dinh dưỡng nhà trường đã thông
báo ngay cho phụ huynh để phụ huynh biết được tình hình sức khoẻ của
con em mình, trẻ bị suy dinh dưỡng là do mắc bệnh, hay do chế độ dinh
dưỡng chưa phù hợp. Từ đó gia đình và nhà trường phối hợp để có chế độ
chăm sóc dinh dưỡng hợp lí giúp trẻ phát triển khỏe mạnh.
- Hàng tháng nhà trường tổ chức theo dõi cân đo cho những trẻ bị suy
dinh dưỡng để kịp thời điều chỉnh chế độ ăn uống cho trẻ sao cho phù hợp.
Cụ thể ở trường chúng tôi những trẻ suy dinh dưỡng cho trẻ uống thêm
250ml sữa bột vào buổi chiều sau giờ ăn phụ. (Sữa này của phụ Huynh
mang đến )

5

- Nhà trường xây dựng chế độ ăn đảm bảo theo quy định, các món ăn
thường xuyên được thay đổi để trẻ ăn ngon miệng, tăng sự tiêu hoá, hấp thu,
giúp trẻ phát triển tốt góp phần giảm tỷ lệ trẻ em bị suy dinh dưỡng.
- Căn cứ vào nhu cầu năng lượng của từng độ tuổi để xây dựng khẩu phần
ăn cho phù hợp. Khẩu phần ăn hàng ngày phải đủ về số lượng và cân đối về chất
lượng, cân đối giữa các chất sinh ra năng lượng (chất đạm, chất bột đường, chất
béo, vitamin và muối khoáng) cân đối giữa thức ăn có nguồn gốc động vật và
thực vật. Cụ thể là:
+ Trường chúng tôi đã xây dựng thực đơn cho trẻ ăn hai bữa trên ngày.
+ Đối với trẻ nhà trẻ năng lượng mỗi ngày là 600 Kcal/trẻ. Tỷ lệ các chất
cung cấp năng lượng là:
Chất đạm cung cấp khoảng 13%
Chất béo cung cấp khoảng 30%
Chất bột đường cung cấp khoảng 50%
+ Đối với trẻ mẫu giáo năng lượng mỗi ngày là 620kcal/trẻ. Tỷ lệ các chất
cung cấp là:
Chất đạm cung cấp khoảng 13%
Chất béo cung cấp khoảng 27%
Chất bột đường cung cấp khoảng 55%
Chỉ đạo giáo viên ở các nhóm lớp tổ chức bữa ăn và động viên khuyến
khích trẻ ăn hết xuất, không làm rơi vãi thức ăn. Đặc biệt quan tâm đến việc
chăm sóc về tinh thần, tạo bầu không khí đầm ấm giúp trẻ có cảm giác như bữa
ăn tại gia đình, trẻ ăn ngon miệng hơn.
- Luôn chú trọng khâu lựa chọn thực phẩm, khâu sơ chế, chế biến thức ăn,
khâu bảo quản và chia thức ăn một cách khoa học, đảm bảo vệ sinh an toàn
thực phẩm.
Biện pháp 2: Bồi dưỡng kiến thức, kĩ năng chăm sóc giáo dục trẻ cho đội
ngũ cán bộ giáo viên:

* Về kiến thức: Giúp cho giáo viên trong nhà trường hiểu được.
- Nhu cầu năng lượng hàng ngày của trẻ được quy định theo từng độ tuổi.
- Chế độ ăn phải phù hợp với độ tuổi của trẻ.
- Cách xây dựng thực đơn và lựa chọn thực phẩm.
- Cách chế biến các món ăn cho trẻ.
- Cách tổ chức bữa ăn, giấc ngủ cho trẻ.

6


Cách chế biến các món ăn
Muốn nâng cao chất lượng nuôi dưỡng, chăm sóc sức khoẻ cho trẻ thì cần
phải làm cho cán bộ, giáo viên trong trường nhận rõ mục đích, ý nghĩa, tầm
quan trọng và lợi ích thiết thực của việc trẻ ăn bán trú tại trường. Xây dựng niềm
tin và lòng quyết tâm phối hợp thực hiện kế hoạch của trường đề ra.
Hàng tuần vào sáng thứ bảy, tổ chức sinh hoạt chuyên môn rút kinh nghiệm chăm
sóc, giáo dục trẻ đối với các đồng chí giáo viên tổ nuôi, tổ trưởng các nhóm lớp.
* Về kỹ năng:
- Tổ chức bồi dưỡng cho cán bộ giáo viên theo chuyên đề, theo từng khối
lớp với những nội dung như giúp cho giáo viên hiểu được cách lựa chọn thực
phẩm tươi ngon có giá trị dinh dưỡng cao và đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm như
Mua rau, quả tươi không bị dập nát, thịt cá phải qua kiểm dịch động vật, thực
phẩm khô còn thời hạn sử dụng.
- Cách chế biến món ăn phù hợp theo từng độ tuổi, chế biến đúng kỹ thuật,
biết bảo tồn chất dinh dưỡng trong quá trình chế biến. Cụ thể:
+ Thức ăn của trẻ cần chế biến nhỏ, nhừ, thơm ngon, đẹp mắt.
+ Kết hợp nhiều loại thực phẩm để nâng cao giá trị dinh dưỡng của thức ăn,
tạo món ăn đa dạng về màu sắc, mùi vị để kích thích trẻ ăn ngon miệng, ăn hết
định lượng, tạo điều kiện cho sự tiêu hoá thức ăn tốt.
* Cách bảo quản thực phẩm và lưu mẫu thức ăn:

+ Thức ăn phải được nấu chín kĩ, đảm bảo nhiệt độ cao, chín đều. Bảo quản
cẩn thận thức ăn đã nấu chín. Thức ăn chưa ăn phải được bảo quản che đậy kĩ và
phải giữ trong tủ lạnh.

7


+ Thức ăn trong ngày phải được lưu mẫu trong suốt 24h trong tủ lạnh với
nhiệt độ là 50C, nếu không có ngộ độc thực phẩm xảy ra mới được huỷ.
+ Có sổ lưu mẫu thực phẩm và sổ kiểm định 3 bước.
+ Bước 1: Kiểm tra trước khi chế biến thức ăn.
+ Bước 2: Kiểm tra khi chế biến thức ăn.
+ Bước 3: Kiểm trước khi ăn. [3].
* Cách tổ chức bữa ăn, giấc ngủ cho trẻ làm sao cho trẻ được ăn ngon
miệng, ngủ đủ giấc để trẻ được phát triển khoẻ mạnh.

Cách tổ chức bữa ăn cho trẻ

Cách tổ giấc ngủ cho trẻ

8


Biện pháp 3: Làm tốt công tác tuyên truyền về dinh dưỡng cho trẻ
Để chế biến được những món ăn phong phú, thơm ngon, hấp dẫn, đạt
tiêu chuẩn về vệ sinh dinh dưỡng cho trẻ đòi hỏi đ/c Phó Hiệu trưởng phụ
trách mảng nuôi dưỡng cùng cô nấu ăn phải luôn luôn tìm tòi, học hỏi, khám
phá ra những món ăn ngon mới lạ, hấp dẫn để chế biến cho trẻ ăn tại trường.
Nhà trường phối kết hợp chặt chẽ với trạm y tế Thị trấn, trưởng khu phố, để
thường xuyên tuyên truyền đến các bậc phụ huynh về công tác chăm sóc,

giáo dục và nuôi dưỡng trẻ.
Đây là việc nhà trường xác định có tầm quan trọng lớn để đem đến hiệu
quả trong việc chăm sóc và phòng ngừa suy dinh dưỡng. Công tác tuyên
truyền là chủ yếu với nhiều hình thức khác nhau như: Tuyên truyền qua loa
đài của nhà trường vào các buổi đón và trả trẻ, góc trao đổi với phụ huynh ở
các nhóm lớp, gặp gỡ, trao đổi giữa giáo viên và phụ huynh thông qua đón
trả trẻ. Phát tờ tranh có các nội dung về nuôi dạy trẻ, cách chăm sóc, phòng
bệnh cho trẻ. Cụ thể là:
- Thông báo cho phụ huynh biết tình hình sức khoẻ của con em mình
thông qua biểu đồ tăng trưởng của các lớp và kết quả cân đo theo định kỳ.
- Tình hình bệnh tật của trẻ có thể phát sinh do thời tiết, khí hậu, môi
trường bên ngoài để phụ huynh có thể biết được và biết cách phòng chống bệnh
tật cho trẻ.
- Các thông tin cần thiết về cách chăm sóc con về bữa ăn hợp lí cho trẻ, khi
cho trẻ ăn cần phải cho trẻ ăn đầy đủ bốn nhóm thực phẩm, tỉ lệ các chất phải
cân đối, đủ lượng, đảm bảo nhu cầu dinh dưỡng theo độ tuổi, tuyên truyền cho
phụ huynh biết tầm quan trọng của việc nuôi con bằng sữa mẹ nhằm đảm bảo
nguồn dinh dưỡng cho trẻ và tiết kiệm được tiền bạc cho gia đình.
- Quan tâm đầu tư cho các góc tuyên truyền của trường và lớp, thông báo
cho phụ huynh các nội dung giáo dục dinh dưỡng, các biện pháp phòng chống
suy dinh dưỡng cho trẻ, kết hợp với các bản tin và hình ảnh được thay đổi nhiều
lần trong tháng để thu hút đươc sự quan tâm chú ý của phụ huynh.
- Thông báo cho phụ huynh biết tình hình sức khoẻ của trẻ qua các cuộc
họp, qua các buổi đưa đón trẻ, giáo viên trao đổi trực tiếp với phụ huynh, từ đó
giúp cho giáo viên và phụ huynh nắm được đặc điểm, cá tính của từng trẻ để có
biện pháp uốn nắn kịp thời và ủng hộ nhà trường trong công tác phòng chống
suy dinh dưỡng cho trẻ.

9

- Phối hợp với các chi hội phụ nữ ở các khu trong Thị trấn đưa ra các nội
dung có liên quan đến vấn đề chăm sóc, nuôi dưỡng trẻ thông qua các ngày lễ
như ngày 08/03, ngày 20/10.... để chị em tìm hiểu, học hỏi, rút kinh nghiệm.
* Biện pháp 4:
Phối hợp với trạm y tế Thị trấn khám sức khoẻ và
cân đo theo định kì, kiểm tra thuờng xuyên vệ sinh an toàn thưc phẩm.
Khám sức khoẻ là một vấn đề quan trọng ở trường mầm non cần phải
thực hiện một cách thường xuyên, liên tục giúp cho chúng ta phát hiện kịp
thời những cháu mắc bệnh. Ban giám hiệu nhà trường đã xây dựng kế hoạch
ngay từ đầu năm học phối hợp với trạm y tế Thị trấn khám sức khoẻ định kì
một năm hai lần cho 100% số trẻ đến trường
+ Đợt một vào khoảng từ 15-20 tháng 10
+ Đợt 2 vào ngày 15- 20 tháng 2.
Tổ chức cân đo cho trẻ ở từng nhóm lớp.
+ Trẻ dưới 24 tháng tuổi - Cân một tháng một lần - Đo 3 tháng một lần
+ Trẻ từ 24 tháng đến 72 tháng tuổi - Cân 3 tháng một lần - Đo 3 tháng một

Khám sức khỏe định kỳ cho trẻ

10


- Kết quả cân đo, phân loại sức khoẻ của trẻ theo biểu đồ tăng trưởng, nếu
nhà trường phát hiện trẻ không đủ cân nặng, chiều cao theo qui định thông báo
kịp thời với phụ huynh để có chế độ chăm sóc phù hợp. Những trẻ có biểu hiện
như béo phì, suy dinh dưỡng cần kiểm tra cân đo hàng tháng để điều chỉnh chế
độ ăn cho phù hợp.
- Thường xuyên phối hợp với trạm y tế theo dõi lịch tiêm chủng phòng dịch
bệnh cho trẻ và kiểm tra khâu vệ sinh an toàn thực phẩm của nhà trường.

* Tóm lại: Qua việc nuôi dạy trẻ theo đúng khoa học, qua tuyên truyền của
nhà trường, qua phối hợp với trạm y tế để cân đo và khám sức khoẻ cho trẻ theo
định kì đã được các bậc phụ huynh khẳng định là bổ ích. Từ đó phụ huynh chủ
động phối hợp với nhà trường để nâng cao chất lượng chăm sóc nuôi dưỡng trẻ
và có biện pháp phòng chống suy dinh dưỡng cho trẻ.
2.4. Hiệu quả của sáng kiến
Do đổi mới kịp thời về công tác quản lý chỉ đạo, đổi mới công tác chăm sóc
nuôi dưỡng trẻ, tạo mọi điều kiện tốt nhất cho công tác nuôi dưỡng. Vì vậy mà
năm học 2017 - 2018 số trẻ suy dinh dưỡng giảm đi đáng kể bước đầu đã gây
được lòng tin của các bậc phụ huynh đối với chất lượng chăm sóc nuôi dưỡng
trẻ của nhà trường, chất lượng chăm sóc nuôi dưỡng trẻ đã được nâng lên rõ
rệt, tỉ lệ trẻ ăn bán trú trong năm học này tăng cao nhất so từ trước tới nay ở
trường Mầm Non Thị Trấn.
* Kết quả cụ thể
Năm học

Số trẻ Số
đi học trẻ
cân
đo

Cân nặng Chiều cao Thể
bình
bình
cân
thường
thường
Số
trẻ

Tỉ
lệ

Số
trẻ

Tỉ
lệ

Số
trẻ

nhẹ Thể
còi

thấp

Tỉ
lệ

Số
trẻ

Tỉ lệ

2016-2017 276

276

254

92
%

255 92,3 22
%

8%

21

7,7
%

2017-2018 300

300

288

96

193 97,6 12

4,0

7

2,4

- Tổng số trẻ đến trường 300 trẻ.
- Tổng số trẻ bán trú 282/300 đạt 94 %
+ Mẫu giáo tỉ lệ trẻ ăn bán trú 100%
+ Nhà trẻ tỉ lệ trẻ ăn bán trú là: 93%

11


- Tỷ lệ trẻ suy dinh dưỡng giảm xuống từ 8% của năm học 2016-207 xuống
còn 4% trong năm học 2017-2018
- Tỷ lệ mắc các bệnh giảm xuống từ 10% của năm học 2016-2017 xuống
5% trong năm học 2017-2018.
- Chưa xảy ra bất kì trường hợp ngộ độc thực phẩm nào ở nhà trường.
Một trong những nội dung giúp trẻ có được các điều kiện trên đó là công
tác chăm sóc nuôi dưỡng trẻ trong trường mầm non Thị trấn Quan Hóa. Đối với
đội ngũ giáo viên nhận thức được tầm quan trọng của công tác chăm sóc nuôi
dưỡng trẻ, phải nhận rõ được trách nhiệm của mình là đảm bảo nuôi dưỡng trẻ
khoẻ mạnh và an toàn.
- Tăng cường mối quan hệ giữa phụ huynh trẻ và nhà trường giúp cho các
bậc phụ huynh nắm được những phương pháp chăm sóc nuôi dạy trẻ một cách
khoa học. Vì vậy mà chất lượng chăm sóc nuôi dưỡng của nhà trường đã được
nâng lên một bước, chất lượng bữa ăn hàng ngày của trẻ cũng được nâng lên,
đảm bảo định lượng khẩu phần ăn, nên tỷ lệ trẻ suy dinh dưỡng giảm hơn so với
năm học trước. Quy trình hợp đồng thực phẩm, chế biến, chia ăn, lưu mẫu thức
ăn, công tác bảo vệ trẻ được thực hiện nghiêm túc. Nhà trường đã tổ chức cân đo
cho 100% số trẻ đi học .
3. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ:
3.1. Kết luận
Qua một năm nghiên cứu và thực hiện một số biện pháp phòng chống suy
dinh dưỡng cho trẻ ở trường mầm non Thị trấn Quan hóa. Bản thân đã rút ra một

số kinh nghiệm như sau :
- Làm tốt công tác xã hội hoá giáo dục để huy động nguồn vốn, kinh phí
đóng góp của nhân dân để xây dựng cơ sở vật chất phục vụ tốt cho việc chăm
sóc nuôi dưỡng.
- Thực hiện có hiệu quả về chất lượng chăm sóc, giáo dục trẻ, đó là biện
pháp tốt nhất để huy động trẻ đến lớp và làm tốt công tác tuyên truyền với các
bậc phụ huynh để nâng cao nhận thức của họ về cách chăm sóc giáo dục trẻ
phòng chống suy dinh dưỡng cho trẻ.
- Phối hợp chặt chẽ với các ban nghành đoàn thể, với phụ huynh và trạm y
tế Thị trấn để khám sức khoẻ định kì, tiêm phòng, uống các loai Văcxin chống
các bệnh thường gặp cho trẻ.
- Cần nâng cao nhận thức về trách nhiệm tạo mọi điều kiện tốt nhất cho cán
bộ, giáo viên, tổ nuôi dưỡng đi học bồi dưỡng để nâng cao trình độ chuyên môn
nghiệp vụ trong công tác chăm sóc nuôi dưỡng trẻ.
- Nhà trường cần xây dựng kế hoạch cụ thể và ưu tiên đầu tư cho cơ sở vật
chất phục vụ cho công tác chăm sóc nuôi dưỡng trẻ.
- Cần lựa chọn và cung cấp các kiến thức cơ bản về cách chăm sóc nuôi
dưỡng trẻ theo khoa học, thông qua việc tổ chức buổi tập huấn chuyên đề cho

12


giáo viên và phụ huynh học sinh. Chỉ đạo giáo viên thực hiện nghiêm túc chế độ
sinh hoạt cho trẻ. Thực hiện cân đo theo dõi chấm biểu đồ sức khoẻ cho trẻ một
cách chính xác, đúng thời gian quy định.
- Chú trọng vệ sinh an toàn thực phẩm, từ khâu mua thực phẩm tại các cơ
sở hợp đồng đến khi chế biến và tổ chức cho trẻ ăn.
Năm học 2017-2018 và những năm tiếp theo đội ngũ cán bộ giáo viên
trường mầm non Thị Trấn sẽ luôn vượt khó khăn để hoàn thành tốt nhiệm vụ
của mình, tạo mọi điều kiện tốt nhất để nâng cao chất lượng về mọi mặt cho

trẻ. Đặc biệt là công tác chăm sóc nuôi dưỡng trẻ ở trường mầm non.
3.2. Kiến nghị.
* Đối với UBND Thị Trấn Quan Hoá:
Căn cứ vào thực tế của nhà trường, của địa phương, tình hình chăm sóc nuôi
dưỡng trẻ năm học 2017-2018 và các năm học tiếp theo. Tôi có đề xuất như sau :
Đề nghị các cấp lãnh đạo, chính quyền địa phương phối hợp với các
trung tâm dự phòng huyện quản lý chặt chẽ hơn nữa tới chất lượng của thực
phẩm trên thị trường để tránh hàng nhái, hàng kém chất lượng, độc hại, ảnh hưởng
tới sức khoẻ và sự sống của con người nói chung và trẻ mầm non Thị trấn nói riêng.
* Đối với PGD& ĐT huyện Quan Hóa:
- Phòng giáo dục cần tạo điều kiện cho cán bộ giáo viên mà nhất là cán
bộ giáo viên phụ trách bên công tác chăm sóc nuôi dưỡng, được đi tham
quan, học hỏi các trường ở các Huyện bạn làm tốt công tác chăm sóc nuôi
dưỡng, để cán bộ giáo viên có thể học hỏi và rút kinh nghiệm khi thực hiện
công tác chăm sóc nuôi dưỡng ở trường mình.
- Cần quan tâm xây dựng và hỗ trợ về cơ sở vật chất để đảm bảo cho
công tác chăm sóc nuôi dưỡng ở các trường nói riêng và trường Mầm non
Thị trấn nói chung được thực hiện tốt.
Trên đây là một số kinh nghiệm phòng chống suy dinh dưỡng cho trẻ mà tôi
đã áp dụng thấy có hiệu quả, tôi xin được mạnh dạn trình bày ra đây để các bạn
đồng nghiệp cùng tham khảo. Những kết quả gặt hái được mới chỉ là bước đầu.
Rất mong sự góp ý chân thành của đồng nghiệp để tôi rút ra những kinh nghiệm
bổ ích trong quá trình quản lý và để sáng kiến ngày càng hoàn thiện hơn, góp
phần nhỏ vào phong trào chung trong sự nghiệp chăm sóc, giáo dục trẻ hiện nay.
Tôi xin chân thành cảm ơn!
XÁC NHẬN CỦA THỦ TRƯỞNG
Quan Hóa, ngày 17 tháng 4 năm 2018
ĐƠN VỊ
Tôi xin cam đoan đây là SKKN của mình viết,
không sao chép nội dung của người khác.

NGƯỜI VIẾT
Lê Thị Hiền

13


PHỤ LỤC
Tài liệu tham khảo:
[1]. Tạp chí giáo dục mầm non (Vụ giáo dục Mầm non)
[2]. Sách hướng dẫn chăm sóc sức khỏe vệ sinh trẻ em lứa tuổi Mầm non
(Đại học sư phạm)
[3]. Một số biện pháp phòng tránh ngộ độc thức ăn

14


DANH MỤC
CÁC ĐỀ TÀI SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM ĐÃ ĐƯỢC HỘI ĐỒNG
ĐÁNH GIÁ XẾP LOẠI CẤP PHÒNG GD&ĐT
Họ và tên tác giả: Lê Thị Hiền
Chức vụ và đơn vị công tác: Phó hiệu trưởng
Trường mầm non Thị trấn Quan Hóa

TT

Tên đề tài SKKN

Kết quả
Cấp đánh
đánh giá

giá xếp loại
xếp loại
(Phòng, Sở,
(A, B,
Tỉnh...)
hoặc C)

Năm học
đánh giá xếp
loại

Một số biện pháp chỉ đạo
1

thực hiện hoạt động nhăm
nâng cao chất lượng chăm

Hội đồng
Khoa học
cấpTỉnh

C

2013-2014

sóc, nuôi dưỡng trẻ tại trường
Mầm Non

15