Để duy trì sĩ số học sinh

duy trỡ s s hc sinh ng Vn Nghip
S GD&T C MAU
TRNG THPT THI BèNH
SANG KIEN KINH NGHIEM
ẹE TAỉI:
DUY TRè S S
HC SINH
NM HC : 2008-2009
ti thuc lnh vc chuyờn mụn: Ch nhim
H v tờn ngi thc hin: ng Vn Nghip
Chc v, nhim v ang ph trỏch: Ging dy, ch nhim
n v cụng tỏc: Trng THPT Thi Bỡnh
Thi Bỡnh, ngy 21 thỏng 12 nm 2008
Trang 1
Để duy trì sĩ số học sinh Đặng Văn Nghiệp
I. ĐẶT VẤN ĐỀ :
Gỉữ vững sĩ số là một trong những yêu cầu cơ bản của công tác giáo viên chủ
nhiệm trong nhà trường. Nó thể hiện nhiều yếu tố quan trọng để đánh giá năng lực
của GVCN, chất lượng và hiệu quả của công tác giáo dục. Đặc biệt là trong tình hình
hiện nay, khi mà vấn đề bỏ học của học sinh đã và đang là một trong những vấn đề
làm nhức nhối ngành giáo dục nói riêng và toàn xã hội nói chung, công tác chủ nhiệm
càng có ý nghĩa quan trọng hơn bao giờ; làm sao để cuốn hút học sinh, “kéo” các em
trở lại trường.
Nhận thức được yêu cầu bức thiết, ý nghĩa to lớn, tác dụng sâu rộng của việc giữ
sĩ số học sinh, được sự quan tâm quán triệt và chỉ đạo chặt chẽ, sự động viên, ủng hộ
mạnh mẽ của lãnh đạo trường, chúng tôi đã tập trung tìm mọi biện pháp, cách thức,
để biến nhà trường thành đại gia đình, lớp là tổ ấm, tăng cường chất lượng, hiệu quả
giáo dục ( cả về văn hóa và về đạo đức ) nhằm biến khẩu hiệu “ Mỗi ngày đến trường
là một ngày vui” thành một hiện thực của Thầy và trò. Từ đó mà thực hiện giữ vững
sĩ số học sinh. Liên tiếp nhiều năm liền, sĩ số lớp chúng tôi chủ nhiệm luôn được đảm
bảo. Chúng tôi mạnh dạn nêu một số việc đã và đang thể nghiệm, đã thu được những

kết quả tốt đẹp bước đầu với hy vọng được các cấp lãnh đạo ngành xem xét, có ý kiến
chỉ đạo cụ thể giúp chúng tôi triển khai trong thời gian tới được tốt hơn.
III. BIỆN PHÁP THỰC HIỆN :
1/ Những nét chính về lớp 12T2
Tổng số 37 h/s : 20 nữ, 17 nam. 37 đoàn viên. Học sinh thường tập trung nhiều ở
các xã : Có 4 học sinh cách trường 3km, 1 học sinh cách 5km, 2 học sinh cách 7km,
10 học sinh cách trên 10km, 12 học sinh cách trên 15km. 3/4 học sinh ở xa, nghèo
khổ, xe đạp cũ. 90% con nông dân. 7 học sinh con thương binh. 13 học sinh luôn
trong tư thế có thể nghỉ học đi Nam tìm việc làm. Có gần 20 h/s thường tranh nhau
làm đại ca, hút thuốc, uống rượu, sẵn sàng gây gổ đánh nhau với 3 hoặc 4 nhóm theo
địa phương hay sở thích. Nhiều h/s nữ cũng đồng tình với một số học sinh nam theo
từng nhóm. Năm trước, do hoàn cảnh nên 2 lần đổi GVCN. Theo chi hội trưởng phụ
huynh năm trước cho biết : Có một số học sinh rủ nhau làm đơn tập thể để thắc mắc
GV. Theo GVCN năm trước:
Năm qua, tỉ lệ học sinh bỏ học chiếm đến 5%.
2/ Những đối tượng học sinh có thể bỏ học.
Qua nhiều năm làm công tác chủ nhiệm, tôi nhận thấy, những học sinh bỏ học
thường rơi vào các đối tượng: học yếu, gia đình khó khăn, ham chơi,…
3/ Những biện pháp để duy trì sĩ số học sinh.
Trang 2
Để duy trì sĩ số học sinh Đặng Văn Nghiệp
Để duy trì sĩ số học sinh, một trong những việc làm cần thiết của người giáo
viên chủ nhiệm lớp là làm sao xây dựng được tập thể lớp vững mạnh, đoàn kết, tạo
môi trường học tập, sinh hoạt sôi nổi,…để cuốn hút học sinh, làm cho các em yêu
trường mến lớp, không muốn rời xa. Để làm được điều đó, chúng tôi đã:
+ Một là : Việc trước hết là phải gây thiện cảm và lòng tin cho học sinh. Từ đó
mới xây dựng được tập thể đoàn kết, mới củng cố được đội ngũ cán bộ lớp, đoàn.
Phải nắm được đội ngũ cán bộ ấy thì mới có thể điều khiển được tình hình của lớp,
mới đưa được lớp vào nề nếp, sau đó mới hy vọng đưa phong trào của lớp đi lên.
+ Hai là: Bằng nhiều biện pháp nghiệp vụ sư phạm khác nhau như : Gần gũi,

tâm sự, tìm hiểu hoàn cảnh, tâm tư nguyện vọng các em… Chăm lo đến lớp đầu giờ,
nhẹ nhàng với những sai trái của học sinh, nhắc nhở nhẹ nhàng mà nghiêm túc.
+ Ba là: Lên kế hoạch đi thăm nhà phụ huynh, nhất là những học sinh là cán bộ
lớp, là những học sinh cá biệt, những học sinh học khá đang cần vận dụng để kèm
cặp các học sinh học yếu…
+ Bốn là: Gặp các giáo viên giảng dạy bộ môn : Nắm danh sách những học sinh
học yếu. Trên cơ sở đó có những biện pháp giúp đỡ các em vươn lên trong học tập.
+ Năm là: Không nên tỏ thái độ quá căng thẳng với học sinh, trái lại cần tỏ thái
độ thông cảm với các em, nhất là những em có hoàn cảnh gia đình khó khăn, nhẹ
nhàng động viên cố gắng vươn lên.
+ Sáu là: Cần quan tâm đặc biệt đế đối tượng học sinh cá biệt Để học sinh
không tái phạm khuyết điểm là cả một thành công lớn, rất lớn. Nhất là những học
sinh cá biệt, cần có biện pháp giáo dục phù hợp, tránh “đao to búa lớn”.
Nhiều giáo viên, khi các em vi phạm nôi quy trường lớp, thường yêu cầu viết
tự kiểm, thậm chí mời phụ huynh lên trường, dùng những biện pháp mạnh để răn đe
… Theo tôi, đó là những biện pháp không hiệu quả. Bằng kinh nghiệm nhiều năm
trong công tác chủ nhiệm, nhìn lại các trường hợp học sinh cá biệt giải quyết theo
phương pháp ấy của nhiều năm trước tôi nhận thấy đa số đều bị kỉ luật nặng dẫn đến
tư tưởng chán nản, bi quan. Vậy nên, giáo viên chủ nhiệm cần: tìm hiểu tâm lí, phân
công cho những học sinh có tình cảm riêng tư kèm cặp, nhờ những học sinh học khá
kèm giúp, tha thứ cho những khuyết điểm không cố ý, gặp phụ huynh để cùng bàn
bạc, động viên, mời đến nhà riêng của mình để khuyên nhủ, cho mượn những sách vở
mà học sinh đó cần để học, nhờ các giáo viê bộ môn “nhẹ tay”, lấy sự tiến bộ nào đó
để biểu dương, có khi lấy mặt mạnh nào đó để giao công việc, tạo sự gần gủi giữa các
học sinh cá biệt … Nói chung là không nên sống cách biệt với những học sinh này.
Trái lại càng gần gủi, càng thương yêu, càng nâng đỡ, càng tạo điều kiện thử thách,
biểu dương và nhất là kèm cặp giúp đỡ các h/s đó tiến bộ trong học tập … là những
biện pháp giáo dục hiệu quả nhất để những học sinh ấy tiến bộ. Không những không
bỏ học mà còn là lực lượng mạnh trong những hoạt động thúc đẩy lớp tiến lên.
Trang 3

Để duy trì sĩ số học sinh Đặng Văn Nghiệp
Có học sinh cá biệt từng tâm sự với tôi : Thật tình, năm trước chúng em nhiều
khi trông cho có cớ để đánh bạn. Có khi không có cớ gì cũng đánh. Đánh cho oai.
Nhiều đứa bị chúng em đánh sợ quá phải bỏ học. Nay nghĩ lại thấy tội chúng nó quá
thầy ạ.
+ Bảy là: Giờ sinh hoạt chủ nhiệm cần hết sức coi trọng, mọi diễn biến của lớp,
học sinh trong tuần nhất thiết phải được ghi chép đầy đủ, sạch sẻ trong Sổ Biên Bản
của lớp do một thư ký được chọn từ đầu năm, ghi chép sổ đầu bài …Và mỗi h/s cũng
có quyển “Sổ liên lạc giữa nhà trường với gia đình”, tự h/s ghi vào để biết các công
việc của tuần tới, biết những sai phạm tuần qua, gia đình biết những ưu khuyết của
con và của lớp, biết những khoản đóng góp được phổ biến, biết những buổi học phụ
đạo các môn và có khi GVCN hay GVBM ghi vào những nhận xét gửi gia đình, xin ý
kiến phụ huynh … Quyển sổ của h/s yêu cầu giử sạch sẽ, cẩn thận, tôn trọng sự thật,
tôn trọng chữ ký của thầy cô và của cha mẹ … Đây là điều rất nên để theo dõi quá
trình học tập, tu dưỡng cũng như tư tưởng của học sinh. Trên cơ sở đó, giáo viên chủ
nhiệm có được những biện pháp giúp đỡ, giáo dục học sinh, tránh được tình trạng bi
quan dẫn đến bỏ học.
+ Tám là: Việc hình thành các tổ nhóm học tập là vô cùng cần thiết để tạo mối
quan hệ đoàn kết trong học sinh, phát huy tinh thần tương thân tương ái, cùng nhau
tiến bộ: GVCN đề nghị GV dạy lớp lập đề cương nhẹ nhàng, sát thực, hấp dẫn, cho
các tổ thi đua giải bài đăng trên tờ “Báo học tập” của lớp. Tờ báo ấy có đủ các cột,
cho các môn, cho cả các để tài về cuộc sống xã hội để tăng sức hấp dẫn. Trọng tâm là
nội dung phục vụ học tập.
Lớp phó học tập lấy mỗi môn hai cán sự bộ môn. Vừa thay nhau gặp Thầy bộ
môn xin nội dung, bài, chương trình và phương pháp học, ôn, chuẩn bị kiểm tra …lại
vừa ghi bài lên tờ báo, chữa bài tập cho lớp đầu giờ theo lịch chung của trường.
Tóm lại : GVCN bỏ công sức, tâm huyết – các GVBM đồng lòng - Phụ huynh
nhất trí hậu thuẫn – BCS và những bạn h/s học khá, ham học. biết đoàn kết, nhiệt
tình, phấn khởi, nổ lực - Những h/s học yếu được quan tâm, nâng đỡ, dìu dắt, cùng
tiến bộ - Những h/s cá biệt không còn môi trường, lại được kèm cặp, uốn nắn thường

xuyên, luôn được đặt trong những hoàn cảnh thử thách về tinh thần, về tình cảm, về ý
thức phấn đấu … sẽ không dẫn đến tình trạng bỏ học “giữa đường đứt gánh tương
tư”.
III/: KẾT QUẢ
Với những biện pháp tôi đã làm, nhận thấy, lớp 12T2 đã có những chuyển biến
đáng ghi nhận:
Trang 4
Để duy trì sĩ số học sinh Đặng Văn Nghiệp
+ Trước hết đó là việc hình thành một tập thể đoàn kết yêu thương giúp đỡ lẫn
nhau. Tình cảm bạn bè, tình thầy trò thể hiện rõ và rất đáng quí. Nhiều biểu hiện tình
cảm chân thành trước đây hiếm có. Những bạn bè hay người nhà bạn bị ốm đau
không chỉ có lớp đến thăm mà các bạn trong nhóm học tập, kèm cặp cũng thường
xuyên lui tới động viên giúp đỡ. Những lời nói, hành động thô lỗ sau một thời gian
mất hẳn. Những thói quen hút thuốc, bỏ giờ, không sơ vin … chỉ chưa hết HKI là mất
hẳn. Các buổi sinh hoạt tự quản không chỉ im lặng như đang có thầy cô mà thực sự
lớp chữa bài tập có hiệu quả. Uy tín ban cán sự lớp được thể hiện rõ. Vệ sinh, trực
nhật và nhìn chung mọi mặt của lớp không chỉ đi vào nền nếp mà có ý thức tự giác.
Nhiều học sinh tự động lau chùi những chữ viết vẽ bậy trên bàn học, trên tường có từ
lúc nào. Có hóc sinh tự giác sửa lại khung ảnh Bác cho đẹp hơn, hay đóng đinh lại cái
khung sắt để nón mũ cho chắc chắn hơn….
+ Điều đáng phấn khởi hơn đó là việc học tập đã đi vào nền nếp và ngày càng
có chất lượng : 15 phút đầu giờ những ngày chữa bài tập theo lịch nhà trường, các
cán sự bộ môn vừa chữa bài tập vừa trao đổi những ý kiến thầy cô bộ môn về cách
học, cách giải các loại bài tập, về trọng tâm chương trình cần ôn kỹ, nắm vững, hay
những điểm cần lưu ý cho bài kiểm tra sắp tới, về những bài khó ở cột báo tường, về
điểm thi đua mà các tổ, các cá nhân giật giải ở tờ báo học tập … Có khi là việc đọc
cho lớp ghi những đề bài theo từng chuyên mục của Báo học tập để mọi người về nhà
thi nhau giải và gửi bài cho Báo. Các tổ trưởng kiểm tra vở soạn bài, giải bài tập ở
nhà của các tổ viên. Có khi phải thông cảm cho các bạn khá đang tranh thủ giúp các
bạn học yếu. Nội dung, hình thức hoạt động thì phong phú mà lớp vẫn quay đều.

Nhiều buổi các em còn thấy thời gian trôi nhanh mà công việc thì chưa hết.
Vào tiết học. Hiện tượng ồn đầu giờ không còn nữa. Lớp nhanh chóng bắt vào
không khí học tập. Kiểm tra bài cũ, xây dựng bài mới, nêu những ý kiến để nhờ Thầy
cô giải đáp khi chưa hiểu rõ … Đặc biệt là một thái độ nghiêm túc khi kiểm tra. Đây
chính là sự tiến bộ rõ nét nhất, đáng quí nhất mà Thầy cô nào cũng đều ca ngợi. Ngay
cả những học sinh trước đây là cự phách về giở tài liệu, vậy mà nay như một con
người khác.
+ Điều đáng quý hơn là suốt năm học, lớp 12T2, không có trường hợp học sinh
nào phải nghỉ học, trong khi đó, các lớp khác tỉ lệ học sinh bỏ học khá cao, cụ thể:
Lớp 10C5 11C4 12C5 12T2
ssđn sscn Giảm ssđn sscn Giảm ssđn sscn Giảm ssđn sscn Giảm
45 36 9 40 33 7 38 35 3 37 37 0
+ Trong các đợt tổng kết thi đua, lớp 12T2 luôn đạt danh hiệu lớp tiên tiến.
Trang 5