Dia ly 10 co ban bai 11

Giáo án 10 chơng trình cơ bản Ngời soạn: Trịnh Văn Tuấn
Tiết 12 BàI 11:khí quyển-sự phân bố nhiệt độ không khí
trên tráI đất.
I.Mục tiêu bài học:
- Hiểu đợc cấu tạo của khí quyển,các khối khí và tính chất của chúng.Các frông,sự di
chuyển của các frông và tác động của chúng.
- Nguồn cung cấp nhiệt chủ yếu cho không khí ở tầng đối lu là nhiệt của bề mặt TĐ do mặt
trời đốt nóng.
- Các nhân tố ảnh hởng đến sự thay đổi nhiệt độ không khí.
- Biết phân tích biểu đồ,hình ảnh,bảng số liệu thống kê
II.Thiết bị dạy học: - Bản đồ khí hậu thế giới.
- Một số hình ảnh về mây,dông,ma
III.Hoạt động dạy học:
Kiểm tra bài cũ:
Mở bài: Khí quyển có vai trò vô cùng quan trọng đến sự sống của hành tinh chúng ta,trong
bài học hôm nay chúng ta sẽ tìm hiểu về khí quyển và sự phân bố nhiệt độ không
khí trên TĐ.
Hoạt động của giáo viên và học sinh Nội dung chính
Hoạt động 1:Khí quyển.
*Em hiểu thế nào là khí quyển?(Là lớp
không khí bao quanh TĐ,có vai trò bảo vệ
TĐ,góp phần quan trọng đối với sự tồn tại
và phát triển của sinh vật trên TĐ)
*Quan sát hình 11.1 cho biết cấu trúc của
khí quyển?(H/s tự nghiên cứu)
*Trong tầng đối lu,ở mỗi bán cầu có các
khối khí nào?Xác định vị trí và đặc điểm
của các khối khí đó?
*Tại sao lại có sự hình thành các khối khí
với tính chất khác nhau?(TĐ hình cầu,lợng
nhiệt đến mọi nơi khác nhautạo điều kiện

hình thành các khối khí khác nhau)
I.Khí quyển.
-Khí quyển là lớp không khí bao quanh TĐ
1.Cấu trúc của khí quyển.(h/s quan sát hình
11.1 tự ghi 5 tầng khí quyển)
2.Các khối khí.
-Trong tầng đối lu,ở mỗi bán cầu có 4 khối
khí cơ bản:
+Khối khí địa cực rất lạnh.(A)
+Khối khí ôn đới lạnh.(P)
+Khối khí chí tuyến rất nóng.(T)
+Khối khí xích đạo nóng ẩm.(E)
-Mỗi khối khí lại phân biệt ra 2 kiểu là kiểu
lục địa khô (ký hiệu là c) và kiểu hải dơng
ẩm (ký hiệu là m).
-Riêng khối khí xích đạo chỉ có kiểu hải d-
ơng (ký hiệu là Em).
Trờng THPT Cộng Hoà-Lạc Sơn-Hoà Bình
Giáo án 10 chơng trình cơ bản Ngời soạn: Trịnh Văn Tuấn
*Frông là gì?Trên mỗi bán cầu có các frông
cơ bản nào?
*Tại sao khi có frông di qua,thời tiết của
địa phơng sẽ thay đổi đột ngột?(Do thay đổi
tính chất không khí khác hẳn nhau)
Hoạt động 2:Sự phân bố nhiệt độ không
khí trên TĐ.
*Bức xạ mặt trời là gì?
*Dựa vào hình 11.2 cho biết bức xạ MT tới
TĐ đợc phân bố nh thế nào?
*Nhiệt cung cấp chủ yếu cho không khí ở

tầng đối lu do đâu mà có?
*Nhiệt lợng do MT mang đến cho bề mặt
TĐ thay đổi nh thế nào?
*Dựa vào bảng 11 cho biết theo vĩ độ địa
lý,nhiệt độ TB năm và biên độ nhiệt độ năm
thay đổi nh thế nào?Vì sao có sự thay đổi
đó?(Chú ý góc nhập xạ)
*Nhiệt độ TB năm cao nhất và thấp nhất ở
lục địa hay đại dơng?
-Thấp nhất:+Veckhôian -16
0
C.
+TT dảo Grơnlen -30
0
C.
-Cao nhất: KV chí tuyến 30
0
C (Xahara).
*Dựa vào hình 11.3 nhận xét sự thay đổi
biên độ nhiệt độ ở các địa điểm nằm trên
khoảng vĩ tuyến 52
0
B?
*Vì sao có sự khác biệt chế độ nhiệt giữa
lục địa và đại dơng?(Do khả năng hấp thụ
nhiệt và truyền nhiệt của đất và nớc khác
3.Frông (Diện khí)
-Khái niệm:Frông khí quyển (ký hiệu là F)
là mặt tiếp xúc giữa 2 khối khí có nguồn
gốc,tính chất vật lý khác nhau.

-Trên mỗi bán cầu có:
+2 frông cơ bản: Frông địa cực (FA)
Frông ôn đới (FP)
+Dải hội tụ nhiệt đới chung cho cả hai bán
cầu
-Nơi frông đi qua,thời tiết thay đổi đột ngột
II.Sự phân bố nhiệt độ không khí trên Trái
đất.
1.Bức xạ và nhiệt độ không khí.
-Bức xạ MT là các dòng vật chất và năng l-
ợng của MT tới TĐ.
-Bức xạ mặt trời tới trái đất đợc mặt đất hấp
thụ 47%.
-Nhiệt độ không khí ở tầng đối lu chủ yếu
do nhiệt độ của bề mặt đất đợc mặt trời đốt
nóng.
-Nếu góc chiếu của tia bức xạ lớn thì nhiệt l-
ợng lớn và ngợc lại.
2.Sự phân bố nhiệt độ không khí trên TĐ.
-Phân bố theo vĩ độ địa lý.
+Nhiệt độ TB năm giảm dần từ vĩ độ thấp
đến vĩ độ cao.
+Vĩ độ càng cao biên độ nhiệt năm càng
lớn.
-Phân bố theo lục địa và đại dơng.
+Nhiệt độ TB năm cao nhất và thấp nhất đều
ở lục địa.
+Đại dơng có biên độ nhiệt độ nhỏ,lục địa
có biên độ nhiệt độ lớn.
Trờng THPT Cộng Hoà-Lạc Sơn-Hoà Bình

Giáo án 10 chơng trình cơ bản Ngời soạn: Trịnh Văn Tuấn
nhau và do có dòng biển đi qua.)
*Quan sát hình 11.4 cho biết địa hình có
ảnh hởng đến nhiệt độ nh thế nào?
*Qua hình 11.4 cho biết giữa hớng phơi của
sờn núi với góc nhập xạ và lợng nhiệt nhận
đợc có mối quan hệ thế nào?
-Phân bố theo địa hình.
+Nhiệt độ không khí giảm theo độ cao,trung
bình giảm 0,6
0
C/100 m độ cao.
+Sờn núi đón ánh sáng MT thờng có góc
nhập xạ lớn và lợng nhiệt nhận đợc cao hơn
so với sờn núi cùng chiều với ánh sáng MT.
IV.Đánh giá: - Nêu vai trò của khí quyển đối với đời sống trên TĐ.
- Nêu sự phân bố của các khối khí và các frông theo trình tự từ cực Bắc đến
cực Nam của TĐ.
- Dựa vào bảng 11 và hình 11.3 hãy trình bày và giải thích sự thay đổi biên
độ nhiệt độ TB năm theo vĩ độ,theo vị trí gần hay xa đại dơng.
V.Hoạt động nối tiếp: Hoàn thiện các câu hỏi ở cuối bài học.
Trờng THPT Cộng Hoà-Lạc Sơn-Hoà Bình