Phát triển đội ngũ giảng viên trường trung cấp nghề quang trung, thành phố hồ chí minh

BỘ QUỐC PHÒNG
HỌC VIỆN CHÍNH TRỊ


PHẠM THÀNH GIANG

PHÁT TRIỂN ĐỘI NGŨ GIÁO VIÊN
TRƯỜNG TRUNG CẤP NGHỀ QUANG TRUNG,
THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ GIÁO DỤC

HÀ NỘI - 2013


BỘ QUỐC PHÒNG
HỌC VIỆN CHÍNH TRỊ


PHẠM THÀNH GIANG

PHÁT TRIỂN ĐỘI NGŨ GIÁO VIÊN
TRƯỜNG TRUNG CẤP NGHỀ QUANG TRUNG,
THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

Chuyên ngành: Quản lý giáo dục
Mã số: 60 14 01 14

Người hướng dẫn khoa học: PGS. TS NGUYỄN GIANG NAM

HÀ NỘI - 2013

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT
Viết đầy đủ

Viết tắt

Cán bộ quản lý

CBQL

Cán bộ, viên chức

CB, VC

Đội ngũ giáo viên

ĐNGV

Giáo dục - Đào tạo

GD – ĐT

Giáo viên

GV

Học sinh

HS

Nhân viên nghiệp vụ

NVNV

Nghiệp vụ sư phạm

NVSP

Thành phố Hồ Chí Minh

TPHCM


MỤC LỤC

MỞ ĐẦU
Chương 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN PHÁT TRIỂN ĐỘI NGŨ GIÁO
VIÊN TRƯỜNG TRUNG CẤP NGHỀ QUANG
TRUNG, THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
1.1 Các khái niệm cơ bản
1.2 Đặc điểm, tiêu chí đánh giá phát triển đội ngũ giáo
viên Trường Trung cấp nghề Quang Trung, thành phố
Hồ chí Minh
Chương 2 CƠ SỞ THỰC TIỄN PHÁT TRIỂN ĐỘI NGŨ GIÁO
VIÊN TRƯỜNG TRUNG CẤP NGHỀ QUANG
TRUNG, THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
2.1 Thực trạng về đội ngũ giáo viên Trường Trung cấp
nghề Quang Trung, thành phố Hồ Chí Minh
2.2 Thực trạng phát triển đội ngũ giáo viên Trường Trung

cấp nghề Quang Trung, thành phố Hồ Chí Minh
Chương 3 YÊU CẦU, BIỆN PHÁT TRIỂN ĐỘI NGŨ GIÁO
VIÊN TRƯỜNG TRUNG CẤP NGHỀ QUANG
TRUNG, THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH HIỆN NAY
3.1 Yêu cầu phát triển đội ngũ giáo viên Trường Trung cấp
nghề Quang Trung, thành phố Hồ Chí Minh
3.2 Biện pháp phát triển đội ngũ giáo viên Trường Trung
cấp nghề Quang Trung, thành phố Hồ Chí Minh
3.3 Khảo nghiệm sự cần thiết và tính khả thi của các biện
pháp
KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
PHỤ LỤC

Trang
4

12
12

19

32
32
40

49
49
52
68

74
76
79


3
MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Nghị quyết Trung ương 2 khoá VIII đã chỉ rõ: “Giáo viên là nhân tố
quyết định chất lượng của giáo dục và được xã hội tôn vinh. Giáo viên phải có
đủ đức, tài” [26, tr.40-41]. Lực lượng giáo viên vừa là nguồn nhân lực, vừa có
vị trí đặc biệt trong sự nghiệp “nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực, bồi dưỡng
nhân tài” cho đất nước.
Giáo viên là lực lượng trực tiếp quyết định chất lượng giáo dục - đào
tạo trong các nhà trường. Hoạt động chủ đạo của GV là dạy học - giáo dục
nhằm phát triển nhân cách cho HS theo mục tiêu giáo dục đã được xác định.
Phát triển ĐNGV đủ về số lượng, chất lượng tốt, hợp lý về cơ cấu là một vấn
đề có tính quyết định đối với việc nâng cao chất lượng giáo dục - đào tạo
trong các nhà trường hiện nay.
Trường Trung cấp nghề Quang Trung, thành phố Hồ chí Minh thuộc Sở
Lao động thương binh và xã hội thành phố Hồ Chí Minh có nhiệm vụ đào tạo,
đào tạo lại, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ kỹ thuật có trình độ trung cấp nghề, kỹ
thuật viên, đội ngũ công nhân lành nghề các chuyên ngành công nghiệp,
thương mại, dịch vụ, kinh tế, kỹ thuật... đáp ứng nhu cầu nhân lực, lực lượng
lao động cho các cơ sở sản xuất, kinh doanh, hành chính sự nghiệp trên địa
bàn Thành phố Hồ Chí Minh và các tỉnh lân cận. Trong những năm qua, đội
ngũ cán bộ, nhân viên, lực lượng lao động do nhà trường đào tạo đã phát huy
tốt kết quả chuyên môn được đào tạo đóng góp ngày càng nhiều và có hiệu
quả cho sự phát triển kinh tế - xã hội của Thành phố. Tuy nhiên, trước yêu cầu
ngày càng cao về nguồn nhân lực, thì cả số lượng và chất lượng đào tạo của

Nhà trường có nhiều mặt chưa đáp ứng được yêu cầu đòi hỏi của sự phát triển
kinh tế - xã hội Thành phố. Trình độ tay nghề của người được đào tạo còn
thấp so với trình độ công nghệ sản xuất ngày càng hiện đại; năng lực thực
hành còn nhiều hạn chế so với yêu cầu năng xuất lao động của các cơ sở sản


4
xuất kinh doanh; khả năng phát triển và thích ứng của người lao động với sự
đổi mới thường xuyên của sản xuất kinh doanh chưa cao. Điều đó đặt ra cho
nhà trường cần phải tăng cường đổi mới toàn diện quá trình giáo dục - đào
tạo; trong đó phát triển đội ngũ GV đủ về số lượng và tốt về chất lượng, hợp
lý về cơ cấu trở thành nhiệm vụ hàng đầu của Nhà trường trong giai đoạn
hiện nay.
Đội ngũ GV Trường Trung cấp nghề Quang Trung, thành phố Hồ Chí
Minh hiện nay được đào tạo từ nhiều nguồn khác nhau, trong thời gian qua đã
phát huy tốt vai trò, chức trách, góp phần quyết định cho sự phát triển của nhà
trường. Tuy nhiên, do nhiều nguyên nhân khác nhau nên ĐNGV của Nhà
trường có nhiều mặt chưa đồng bộ, thống nhất cả về số lượng, chất lượng và
cơ cấu, đặc biệt là chất lượng của ĐNGV. Một bộ phận GV có trình độ giảng
dạy lý thuyết tốt, nhưng phần thực hành chưa tương xứng; bộ phận khác có
thể đảm nhiệm được nhiệm vụ giảng dạy cả lý thuyết và thực hành nhưng
phần lý thuyết chưa bám sát chuyên ngành đào tạo của nhà trường và năng lực sư
phạm còn hạn chế. Đội ngũ GV thực hành là thợ bậc cao được tuyển chọn và giao
nhiệm vụ giảng dạy thực hành thì kiến thức lý thuyết, kỹ năng sư phạm chưa
tương xứng. Tất cả những bất cập đó đang ảnh hưởng không tốt đến chất lượng
đào tạo của Nhà trường.
Nhận thức được thực trạng về ĐNGV của Nhà trường, trong những
năm qua, Trường Trung cấp nghề Quang Trung, thành phố Hồ Chí Minh đã có
sự quan tâm đến phát triển ĐNGV và đã thu được những kết quả nhất định.
Tuy nhiên, bên cạnh đó môi trường cạnh tranh đã đem đến rất nhiều thách

thức, đòi hỏi nhà trường phải có một chiến lược đúng đắn trong phát triển
nguồn nhân lực nói chung, phát triển ĐNGV nói riêng, nhằm đáp ứng với yêu
cầu nhiệm vụ giáo dục – đào tạo của Nhà trường trong tình hình hiện nay.


5
Xuất phát từ những lý do trên, chúng tôi chọn đề tài: “Phát triển ĐNGV
Trường Trung cấp nghề Quang Trung, thành phố Hồ Chí Minh” làm đề tài
cho luận văn tốt nghiệp.
2. Tình hình nghiên cứu có liên quan
Vấn đề phát triển ĐNGV trong những năm gần đây được đặc biệt quan
tâm của toàn xã hội và thu hút sự quan tâm nghiên cứu của các nhà khoa học.
Cho đến nay đã có rất nhiều công trình nghiên cứu của nhiều tác giả về
ĐNGV và phát triển ĐNGV. Tiêu biểu có các công trình của các tác giả như:
Tác giả Trần Khánh Đức với công trình nghiên cứu về đề tài:“Chính
sách quốc gia về phát triển đội ngũ giảng viên đại học Việt Nam” đã đi sâu
nghiên cứu làm rõ: mạng lưới giáo dục đại học, so sánh chính sách quốc gia
trước và sau đổi mới, mô hình tổng thể của người giảng viên đại học, các chính
sách nhà nước Việt Nam đối với nhà giáo, chiến lược phát triển đội ngũ giảng
viên đại học Việt Nam.
Đề tài cấp Bộ “Các giải pháp bồi dưỡng để nâng cao chất lượng
ĐNGV tiểu học Đồng bằng Sông Cửu Long”, do Nguyễn Thị Quy làm chủ
nhiệm, đã tiến hành khảo sát thực trạng ĐNGV tiểu học và thực trạng dạy học
tiểu học ở Đồng bằng Sông Cửu Long, trên cơ sở đó đề xuất các giải pháp bồi
dưỡng nâng cao chất lượng ĐNGV tiểu học Đồng bằng Sông Cửu Long.
Tác giả Bùi Minh Hiền với đề tài: “Xây dựng ĐNGV và CBQL giáo
dục” đã đề cập đến những vấn đề cơ bản trong xây dựng ĐNGV. Theo tác giả,
xây dựng ĐNGV phải coi trọng ba vấn đề chủ yếu: đủ về số lượng, đạt chuẩn
về chất lượng và đồng bộ về cơ cấu. Trong đó, chuẩn về chất lượng giáo viên
cần đạt chuẩn ở ba khía cạnh: chuẩn về trình độ chuyên môn sư phạm (học

vấn), chuẩn về trình độ nghiệp vụ sư phạm, chuẩn về đạo đức tư cách người
giáo viên.
Các tác giả Đặng Vũ Hoạt và Hà Thị Đức trong tài liệu: “Lý luận dạy
học” đã nhấn mạnh: Đối với người cán bộ giảng dạy đại học, nâng cao trình độ


6
chuyên môn, nghệ thuật sư phạm và phẩm chất đạo đức là điều kiện chủ yếu để
tạo nên uy tín của người thầy. Tuy chưa đề cập sâu sắc những yêu cầu cụ thể về
năng lực chuyên môn, nghệ thuật sư phạm nhưng những khái quát của tác giả đã
định hướng cho việc xác định tiêu chuẩn ĐNGV.
Tác giả Trần Kiểm, khi bàn về phát triển ĐNGV trong thời kỳ đẩy mạnh
công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước đã nhấn mạnh: Muốn phát triển ĐNGV
phải xác định được trình độ hiện có của đội ngũ người thầy giáo trong tương lai;
yêu cầu đặt ra cho sự phát triển ĐNGV trong thời kỳ mới trở thành những thách
thức không nhỏ. Việc vượt qua những thách thức đó, đến lượt nó trở thành nhân
tố quyết định chất lượng giáo dục theo yêu cầu xã hội. Việc đầu tư phát triển
ĐNGV là trách nhiệm của Nhà nước và toàn xã hội, trong đó Nhà nước giữ vai
trò chủ đạo.
Công trình khoa học: “Nâng cao chất lượng đào tạo giáo viên khoa học
xã hội nhân văn trong quân đội hiện nay” (2005), do tác giả Đặng Đức Thắng
chủ nhiệm đã khẳng định vị trí, vai trò đội ngũ nhà giáo, đồng thời xây dựng một
hệ thống tiêu chí đánh giá cũng như đưa ra các giải pháp nhằm xây dựng và phát
triển ĐNGV khoa học xã hội nhân văn đáp ứng yêu cầu chuẩn hoá ở các nhà
trường quân đội hiện nay.
Tác giả Trần Đình Tuấn nghiên cứu biện pháp “Chuẩn hoá chất lượng đội
ngũ nhà giáo quân đội” từ việc xác định cấu trúc nhân cách của nhà giáo quân
đội bao gồm các phẩm chất nhân cách của người chỉ huy và các phẩm chất nhân
cách của nhà sư phạm để khi phối hợp hoạt động quân sự và hoạt động sư phạm
sẽ tạo ra loại hình hoạt động mới là hoạt động sư phạm quân sự, làm nảy sinh

những nét tính cách mới, những phẩm chất mới... Trên cơ sở đó tác giả xác định
một số biện pháp chuẩn hoá chất lượng đội ngũ nhà giáo quân đội cho phù hợp
với tình hình mới và xu thế đổi mới giáo dục.
Cùng với các công trình nghiên cứu trên, còn có các luận văn thuộc
chuyên ngành Quản lý giáo dục đã đề cập đến ĐNGV và phát triển ĐNGV


7
trong các nhà trường. Cụ thể có các luận văn của các thác giả như: Luận văn
thạc sỹ của tác giả Nguyễn Thị Thanh, Đại học Sư phạm Hà Nội, “Các giải
pháp tổ chức nhằm ổn định đội ngũ cán bộ dạy ở trường Đại học Sư phạm”
(1999); Luận văn thạc sỹ của tác giả Trần Công Chánh, có đề tài: “Các giải
pháp quản lý công tác phát triển ĐNGV trường Cao đẳng sư phạm Bạc Liêu”
(2001); Luận văn thạc sỹ của tác giả Nguyễn Sơn Thành, Đại học Sư phạm Hà
Nội, với đề tài: “Một số giải pháp quản lý nhằm phát triển đội ngũ giảng viên
trường Đại học Hải Phòng đến năm 2010” (2004); Luận văn thạc sỹ của tác giả
Nguyễn Đình Dũng, Đại học sư phạm Hà Nội, về đề tài:“Một số biện pháp xây
dựng ĐNGV trường Cao đẳng Thống kê” (2005); Đề tài luận văn thạc sĩ của
Nguyễn Thị Hồng Sinh đã đề cập đến: “Các giải pháp phát triển đội ngũ giảng
viên nhằm đáp ứng yêu cầu nâng cấp trường Cao đẳng văn hoá nghệ thuật
Thành phố Hồ Chí Minh” (2006); Luận văn thạc sỹ của tác giả Đặng Văn
Doanh, Đại học Thái Nguyên, về đề tài: “Biện pháp phát triển đội ngũ giảng
viên ở trường Cao đẳng kinh tế - kỹ thuật thuộc Đại học Thái Nguyên” (2008);
Luận văn thạc sỹ của tác giả Lê Đình Huấn, Đại học sư phạm Thành Phố Hồ Chí
Minh, với đề tài: “Thực trạng công tác quản lý phát triển đội ngũ giảng viên
trường Cao đẳng Bình Phước” (2010); ....
Từ sự khái quát những nghiên cứu của các tác giả trên đây, có thể rút ra
một số nhận nhận xét sau đây:
Những tư tưởng, những nghiên cứu đều cho rằng phát triển ĐNGV giữ
vai trò quan trọng, là giải pháp then chốt để nâng cao chất lượng giáo dục và đào

tạo, phát huy tốt nhất vai trò của đội ngũ giảng viên trong sự nghiệp giáo dục đào
tạo, nhằm thực hiện đổi mới căn bản và toàn diện trong tình hình mới.
Muốn phát triển ĐNGV phải bảo đảm phát triển về chất lượng, số
lượng, đồng bộ về cơ cấu. Đặc biệt, chú trọng phát triển về chất lượng,
nâng cao bản lĩnh chính trị, phẩm chất đạo đức, lối sống, lương tâm nghề
nghiệp và trình độ chuyên môn của nhà giáo, đáp ứng yêu cầu ngày càng


8
cao của sự nghiệp giáo dục và đào tạo, nhất là trong thời kỳ đẩy mạnh công
nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước.
Các công trình nghiên cứu đều đi sâu vào những vấn đề cụ thể riêng, căn
cứ vào tình hình, đặc điểm, nhiệm vụ của từng địa phương, nhà trường mà các
tác giả đề xuất hệ thống biện pháp với mong đóng góp nhất định trong việc phát
triển ĐNGV ở từng nhà trường, địa phương.
Đối với vấn đề phát triển ĐNGV Trường Trung cấp nghề Quang Trung,
thành phố Hồ Chí Minh Các chưa có công trình nào đi sâu nghiên cứu một
cách cụ thể. Vì vậy, tác giả thấy sự cần thiết phải nghiên cứu cơ sở lý luận,
thực tiễn phát triển ĐNGV Trường Trung cấp nghề Quang Trung, trên cơ sở
đó đề xuất các biện pháp phát triển ĐNGV trong tình hình mới đáp ứng yêu
cầu nâng cao chất lượng dạy nghề của Nhà trường hiện nay.
3. Mục đích, nhiệm vụ nghiên cứu
* Mục đích nghiên cứu
Trên cơ sở nghiên cứu làm rõ cơ sở lý luận, thực tiễn phát triển ĐNGV;
từ đó đề xuất các biện pháp phát triển ĐNGV Trường Trung cấp nghề Quang
Trung, thành phố Hồ Chí Minh hiện nay.
* Nhiệm vụ nghiên cứu
- Nghiên cứu cơ sở lý luận phát triển ĐNGV của Trường Trung cấp
nghề Quang Trung, thành phố Hồ Chí Minh.
- Phân tích và đánh giá thực trạng phát triển ĐNGV tại Trường Trung

cấp nghề Quang Trung, thành phố Hồ Chí Minh.
- Đề xuất những biện pháp phát triển ĐNGV đáp ứng mục tiêu, yêu cầu
đào tạo của Trường Trung cấp nghề Quang Trung, thành phố Hồ Chí Minh
trong tình hình mới.
4. Khách thể, đối tượng, phạm vi nghiên cứu
* Khách thể nghiên cứu
Quản lý ĐNGV Trường Trung cấp nghề Quang Trung, thành phố Hồ
chí Minh.


9
* Đối tượng nghiên cứu
Biện pháp phát triển ĐNGV Trường Trung cấp nghề Quang Trung,
thành phố Hồ Chí Minh hiện nay.
* Phạm vi nghiên cứu
Đề tài tập trung nghiên cứu biện pháp phát triển ĐNGV ở Trường
Trung cấp nghề Quang Trung, thành phố Hồ Chí Minh.
Phạm vi điều tra khảo sát thuộc Trường Trung cấp nghề Quang Trung,
thành phố Hồ Chí Minh.
Các số liệu sử dụng từ 2008 - 2013.
5. Giả thuyết khoa học
Chất lượng ĐNGV Trường Trung cấp nghề Quang Trung, thành phố Hồ
Chí Minh phụ thuộc vào nhiều yếu tố; trong đó phụ thuộc rất lớn đến việc
phát triển ĐNGV. Nếu trong quản lý, các chủ thể thực hiện tốt các biện pháp
phát triển ĐNGV như: kế hoạch hoá phát triển ĐNGV; làm tốt công tác tuyển
dụng giáo viên; thường xuyên thực hiện tốt công tác bồi dưỡng giáo viên; tạo
môi trường sư phạm thuận lợi cho phát triển ĐNGV thì chất lượng ĐNGV sẽ
được nâng cao; đáp ứng mục tiêu, yêu cầu đào tạo của Nhà trường trong tình
hình mới.
6. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu

* Phương pháp luận
Đề tài được nghiên cứu dựa trên quan điểm của Chủ nghĩa Mác Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh và cơ sở lý luận theo đường lối, quan điểm của
Đảng Cộng sản Việt Nam về giáo dục - đào tạo; Nghị quyết, Chỉ thị, Hướng
dẫn của các cấp về giáo dục và đào tạo và quản lý giáo dục - đào tạo. Đồng
thời trong quá trình nghiên cứu, tác giả sử dụng các quan điểm tiếp cận: Hệ
thống - Cấu trúc; Lịch sử - Lôgíc và quan điểm thực tiễn để xem xét, phân
tích những vấn đề lý luận và thực tiễn của phát triển ĐNGV viên Trường
Trung cấp nghề Quang Trung, thành phố Hồ Chí Minh.


10
* Phương pháp nghiên cứu
- Nhóm phương pháp nghiên cứu lý thuyết
Thực hiện việc thu thập, nghiên cứu tài liệu; phân tích, tổng hợp, hệ
thống hoá, khái quát hoá các tài liệu về giáo dục và đào tạo, đặc biệt là những
tài liệu có liên quan đến phát triển ĐNGV; nghiên cứu Nghị quyết của Đảng
uỷ, Ban Giám hiệu nhà trường về phát triển ĐNGV.
Phương pháp nghiên cứu từ các sản phẩm, công cụ quản lý: Chương
trình, quy trình phát triển, bồi dưỡng, tuyển chọn ĐNGV.
- Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn
Phương pháp quan sát: Quan sát hoạt động lãnh đạo, chỉ đạo, quản lý
của đội ngũ CBQL giáo dục trong công tác phát triển ĐNGV của nhà trường;
hoạt động dạy học, giáo dục, hoạt động học tập nâng cao trình độ, rèn luyện
của ĐNGV dạy nghề để rút ra những kết luận về nội dung nghiên cứu.
Phương pháp điều tra: Điều tra xã hội học bằng phiếu đối giáo viên, cán
bộ lãnh đạo quản lý và học của Nhà trường.
Phương pháp toạ đàm, trao đổi: Toạ đàm, trao đổi với các cán bộ giáo
viên các khoa, CBQL và học sinh về thực trạng ĐNGV, thực trạng về phát
triển ĐNGV của Nhà trường.
Phương pháp tổng kết thực tiễn: Nghiên cứu báo cáo tổng kết năm học,

kết quả phát triển ĐNGV của các khoa giáo viên nhằm đúc rút thành những
kinh nghiệm về phát triển ĐNGV của nhà trường.
Phương pháp chuyên gia: Xin ý kiến của các nhà khoa học giáo dục về
một số vấn đề lý luận và thực tiễn có liên quan tới việc nghiên cứu của đề tài.
Ngoài ra, tác giả còn sử dụng phương pháp thống kê toán học để phân
tích, xử lý các kết quả nghiên cứu.
7. Ý nghĩa của luận văn
Đề tài làm rõ những vấn đề về lý luận, thực tiễn về phát triển ĐNGV và
các biện pháp phát triển ĐNGV nhằm đáp ứng với yêu cầu dạy nghề của
Trường Trung cấp nghề Quang Trung, thành phố Hồ Chí Minh hiện nay.


11
Đề tài hoàn thành sẽ là tài liệu tham khảo cho đội ngũ CBQL giáo dục,
giáo viên làm công tác dạy nghề ở các trường nghề nói chung và Trường
Trung cấp nghề Quang Trung, thành phố Hồ Chí Minh nói riêng.
8. Kết cấu của đề tài
Đề tài gồm: Phần mở đầu, 3 chương (7 tiết), kết luận, kiến nghị, danh
mục tài liệu tham khảo và phụ lục.


12
Chương 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN PHÁT TRIỂN ĐỘI NGŨ GIÁO VIÊN TRƯỜNG
TRUNG CẤP NGHỀ QUANG TRUNG, THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

1.1. Các khái niệm cơ bản
1.1.1. Đội ngũ giáo viên
Trong đời sống xã hội thuật ngữ “đội ngũ” dùng để chỉ những người có
cùng nghề nghiệp, được tổ chức tập hợp thành một lực lượng để hoạt động.

Chẳng hạn như: Đội ngũ trí thức, ĐNGV, đội ngũ công nhân viên chức, đội
ngũ những người lao động,...
Đối với tổ chức chính trị, kinh tế, xã hội đội ngũ bao gồm những cá nhân
được đạt ở một vị trí nhất định nhằm thực hiện mục tiêu, nhiệm vụ hoạt động của
tổ chức ấy như: Đội ngũ đảng viên, đội ngũ công chức nhà nước, đội ngũ đoàn
viên thanh niên... Trong mỗi tổ chức, cá nhân được đặt ở một vị trí nhất định nhằm
thực hiện một hoặc một số chức năng, nhiệm vụ nào đó của tổ chức. Hoạt động
của họ là một trong những yếu tố tạo nên hoạt động và kết quả hoạt động của tổ
chức. Mỗi người thực hiện tốt chức năng nhiệm vụ của mình là điều kiện để người
khác trong tổ chức thực hiện tốt chức năng nhiệm vụ của họ. Như vậy, muốn một
tổ chức nào đó hoạt động có hiệu quả phải có một đội ngũ đồng bộ.
Theo từ điển Tiếng Việt - Viện ngôn ngữ học: “Đội ngũ là tập hợp gồm
một số đông người cùng chức năng hoặc nghề nghiệp, thành một lực lượng”
[25, tr.339]. Như vậy, ở một nghĩa chung nhất chúng ta có thể hiểu: Đội ngũ
là tập hợp một số đông người, hợp thành một lực lượng để thực hiện một hay
nhiều chức năng, có thể cùng nghề nghiệp hoặc khác nghề, nhưng có chung
mục đích xác định; họ làm việc theo kế hoạch và gắn bó với nhau về lợi ích vật
chất và tinh thần cụ thể. Hay nói cách khác, đội ngũ là một nhóm người, một tổ
chức, tập hợp thành một lực lượng để thực hiện những mục đích nhất định.
Khái niệm đội ngũ được sử dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực hoạt
động khác nhau. Trong giáo dục, khái niệm đội ngũ được sử dụng rộng rãi
như: ĐNGV, đội ngũ CBQL, đội ngũ sinh viên, đội ngũ học viên…


13
Giáo viên là người lao động trí óc chuyên nghiệp, thực hiện nhiệm vụ
giảng dạy trong các nhà trường phổ thông, giáo dục chuyên nghiệp. Tại mục
1, điều 70, chương IV, trong Luật Giáo dục 2005, đã chỉ rõ: “Nhà giáo là
người làm nhiệm vụ giảng dạy, giáo dục trong nhà trường, các cơ sở giáo dục
khác”; “Nhà giáo giảng dạy ở cơ sở giáo dục mầm non, giáo dục phổ thông,

giáo dục nghề nghiệp gọi là giáo viên” [19, tr.23].
Giáo viên là nhân tố quyết định chất lượng giáo dục - đào tạo trong nhà
trường. Chất lượng giáo dục - đào tạo nói chung và ở từng học sinh nói riêng
là kết quả tổng hợp của rất nhiều yếu tố: nguồn lực đào tạo; chương trình, nội
dung, phương pháp đào tạo; môi trường học tập, trình độ quản lý, phẩm chất
và năng lực ĐNGV. Tuy nhiên, giáo viên luôn là người làm việc trực tiếp với
học sinh, là người điều khiển quá trình dạy học, là yếu tố chủ đạo trong quá
trình giáo dục; do vậy giáo viên có vai trò quyết định chất lượng giáo dục.
ĐNGV là tập hợp những người đảm nhận công tác giáo dục và dạy học
trong các nhà trường phổ thông, giáo dục chuyên nghiệp các cơ sở giáo dục
có đầy đủ tiêu chuẩn đạo đức, chuyên môn và nghiệp vụ quy định.
Trước hết, ĐNGV là tập hợp những người thực hiện các hoạt động dạy
học và giáo dục trong các nhà trường phổ thông và giáo dục chuyên nghiệp.
Đó là tập hợp những người trực tiếp tham gia vào thực hiện nhiệm vụ hình
thành và phát triển các phẩm chất nhân cách cho học sinh ở các nhà trường
phổ thông và cơ sở giáo dục chuyên nghiệp. Để tạo thành đội ngũ, trước hết
phải có một số lượng giáo viên nhất định. Việc xác định số lượng giáo viên cần
thiết không phải theo ý muốn chủ quan mà phải xuất phát từ nhiệm vụ giáo
dục, đào tạo và quy định của cấp trên và việc tổ chức lao động sư phạm của
mỗi nhà trường.
ĐNGV là tập hợp những người có đầy đủ tiêu chuẩn đạo đức, chuyên
môn và nghiệp vụ theo quy định như: phẩm chất đạo đức, tư tưởng tốt; đạt
trình độ chuẩn được đào tạo về chuyên môn, nghiệp vụ; đủ sức khoẻ theo yêu
cầu nghề nghiệp; lý lịch bản thân rõ ràng.


14
Từ những phân tích trên đây có thể hiểu khái niệm ĐNGV ở Trường
Trung cấp nghề Quang Trung, thành phố Hồ Chí Minh như sau:
ĐNGV ở Trường Trung cấp nghề Quang Trung, thành phố Hồ Chí

Minh là tập hợp những người thực hiện hoạt động dạy học - giáo dục của
Nhà trường, có đầy đủ tiêu chuẩn đạo đức, chuyên môn và nghiệp vụ theo
quy định của Nhà nước.
ĐNGV Trường Trung cấp nghề Quang Trung, Thành phố Hồ Chí
Minh là tập hợp những nhà giáo giảng dạy trong Nhà trường, thực hiện
nhiệm vụ dạy học, giáo dục học sinh và nghiên cứu khoa học của
Nhà trường.
Chất lượng ĐNGV của Nhà trường được thể hiện là chất lượng của từng
người. Đó là phẩm chất nhân cách, trình độ, năng lực của nhà sư phạm. Tuy
nhiên, chất lượng của ĐNGV không chỉ là sự cộng lại đơn thuần của các phẩm
chất cá nhân của mỗi giáo viên mà là tổng hoà của các phẩm chất của cả đội
ngũ. Thể hiện ở những đặc trưng của một tập thể sư phạm; đó là bầu không khí
chính trị, tinh thần, chuyên môn tốt; ở việc xây dựng tập thể đơn vị vững mạnh
về chính trị, tư tưởng và tổ chức trong nhà trường. Chất lượng ĐNGV của
Trường Trung cấp Quang Trung, thành phố Hồ Chí Minh còn được thể hiện có
một cơ cấu hợp lý, bao gồm: cơ cấu về tuổi đời và tuổi nghề; cơ cấu về trình độ;
cơ cấu về học hàm, học vị; cơ cấu về chức danh.
Giữa các yếu tố cấu thành ĐNGV của Trường Trung cấp nghề Quang
Trung có mối quan hệ biện chứng thống nhất với nhau tạo nên sức mạnh tổng hợp
của cả đội ngũ. Vì vậy, việc phát triển ĐNGV phải quan tâm xây dựng các yếu tố
đó, không coi nhẹ yếu tố nào, trong đó đặc biệt coi trọng chất lượng đội ngũ.
1.1.2. Phát triển đội ngũ giáo viên
Theo Từ điển tiếng Việt: “Phát triển là biến đổi hoặc làm cho biến đổi
từ từ đến nhiều, từ hẹp đến rộng, từ thấp đến cao, đơn giản đến phức tạp” [25,
tr.769]. Theo quan niệm này thì phát triển là khái niệm dùng để chỉ tất cả sự


15
vật hiện tượng, con người và xã hội hoặc tự thân biến đổi, hoặc do tác động
bên ngoài làm cho biến đổi tăng tiến về cả khối lượng lẫn chất lượng. Từ cách

tiếp cận trên có thể hiểu phát triển ĐNGV Trường Trung cấp nghề Quang
Trung, thành phố Hồ Chí Minh như sau:
Phát triển ĐNGV Trường Trung cấp nghề Quang Trung, thành phố Hồ
Chí Minh là một hoạt động có mục đích, có kế hoạch của chủ thể quản lý tác
động vào ĐNGV; nhằm nâng cao chất lượng ĐNGV, đảm bảo đạt được các
tiêu chuẩn về chất lượng, số lượng và cơ cấu, đáp ứng các yêu cầu nhiệm vụ
giáo dục - đào tạo của Nhà trường.
Phát triển ĐNGV ở Trường Trung cấp nghề Quang Trung là một hoạt
động mang tính mục đích, tính kế hoạch của các chủ thể quản lý. Mục đích của
phát triển ĐNGV là tác động vào ĐNGV, làm cho đội ngũ có đủ về số lượng,
tốt về chất lượng, hợp lý về cơ cấu, đáp ứng tốt yêu cầu giáo dục - đào tạo của
Nhà trường trong giai đoạn hiện nay và đáp ứng chuẩn giáo viên trường trung
cấp nghề do Nhà nước quy định.
Chủ thể phát triển ĐNGV của nhà trường bao gồm: Đảng uỷ, Ban Giám
hiệu Nhà trường; cấp uỷ, chỉ huy các khoa giáo viên (là chủ thể trực tiếp nhất);
cơ quan chức năng tham mưu, giúp việc cho Đảng uỷ, Ban Giám hiệu Nhà
trường và chính ĐNGV của Nhà trường. ĐNGV của Nhà trường vừa là khách
thể,vừa là chủ thể phát triển chính đội ngũ giáo viên.
Ngoài ra, phát triển ĐNGV Trường Trung cấp nghề Quang Trung, thành
phố Hồ Chí Minh còn có các chủ thể gián tiếp như: Sở giáo dục – đào tạo Thành
phố, các cơ quan chức năng về giáo dục – đào tạo của Sở Lao động thương binh
và xã hội thành phố Hồ Chí Minh và cấp uỷ, chính quyền Thành phố.
Các hoạt động của chủ thể trực tiếp và gián tiếp phát triển ĐNGV của Nhà
trường đều hướng tới thực hiện mục tiêu phát triển về số lượng, chất lượng và cơ
cấu ĐNGV, đáp ứng mục tiêu, yêu cầu đào tạo của Nhà trường. Hay nói cách
khác, nội dung phát triển ĐNGV của Trường Trung cấp nghề Quang Trung,


16
thành phố Hồ Chí Minh bao gồm phát triển cả về số lượng ĐNGV, phát triển

cả về chất lượng đội ngũ và phát triển cả về cơ cấu ĐNGV của Nhà trường.
Số lượng của ĐNGV là biểu thị về mặt định lượng của đội ngũ, nó
phản ánh qui mô lớn, nhỏ, nhiều, ít của đội ngũ. Trong đội ngũ nói chung,
ĐNGV thì số lượng của đội ngũ trên một khía cạnh nào đó có thể được xem là
chất lượng. Một ĐNGV có chất lượng tốt khi có đủ về số lượng đáp ứng với
yêu cầu nhiệm vụ giáo dục - đào tạo của nhà trường. Tuỳ theo mỗi giai đoạn
phát triển của tình hình, nhiệm vụ giáo dục - đào tạo của nhà trường mà
ĐNGV cần có số lượng bao nhiêu, với cơ cấu cân đối, hợp lý và trên cơ sở
phẩm chất, năng lực của từng giáo viên ngang tầm với đòi hỏi của tình hình
nhiệm vụ. Một ĐNGV mạnh, nhất thiết đó phải là đội ngũ được biên chế, kiện
toàn thường xuyên, hợp lý đảm bảo về số lượng đáp ứng yêu cầu giáo dục đào tạo. Không có số lượng thích hợp không thể tạo dựng thành đội ngũ. Sự
thiếu hụt về số lượng gây ra sự quá tải trong quá trình thực hiện nhiệm vụ
giáo dục - đào tạo, đồng thời làm cho mỗi người không có điều kiện cần thiết
để học tập, tích luỹ kiến thức nâng cao trình độ. Một khi số lượng giáo viên
đáp ứng thích hợp sẽ tạo nên tính đồng bộ và khả năng hoàn thành nhiệm vụ
của cả đội ngũ. Như vậy phát triển ĐNGV của Trường Trung cấp nghề Quang
Trung, thành phố Hồ Chí Minh, trước hết phát triển về số lượng. Nhà trường
phải tính toán cụ thể số lượng giáo viên để có thể đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ
giáo dục - đào tạo của Nhà trường trong từng giai đoạn cụ thể.
Phát triển ĐNGV Trường Trung cấp nghề Quang Trung, thành phố Hồ
Chí Minh phải quan tâm phát triển về chất lượng. Đây được xem là nội dung
chủ yếu trong phát triển ĐNGV của Nhà trường. Nhà trường phải căn cứ vào
chuẩn giáo viên trường trung cấp nghề, căn cứ vào đặc điểm cụ thể của nhà
trường, xác định các tiêu chí về chuẩn chất lượng giáo viên và phát triển giáo
viên của Nhà trường theo các chuẩn đó.


17
Cùng với phát triển về số lượng, chất lượng, phát triển ĐNGV ở Trường
Trung cấp nghề Quang Trung, thành phố Hồ Chí Minh Phát cần phải triển về

cơ cấu của đội ngũ. Cơ cấu ĐNGV nói lên các thành viên của đội ngũ được
bố trí sắp xếp theo một nguyên tắc, một qui luật nhất định và sự tác động lẫn
nhau giữa các thành viên đó. Một cơ cấu giáo viên hợp lý trong Nhà trường sẽ
tạo thành một sức mạnh tổng hợp hài hoà, phù hợp với yêu cầu nhiệm vụ giáo
dục - đào tạo của Nhà trường. Do vậy, phát triển cơ cấu ĐNGV là một nội
dung cơ bản phát triển ĐNGV của Nhà trường.
Phát triển ĐNGV của Trường Trung cấp nghề Quang Trung, thành phố
Hồ Chí Minh hiện nay đang là mục tiêu mà các chủ thể quản lý của Nhà trường
cần đạt tới và để thực hiện được mục tiêu đó cần phải thực hiện bằng nhiều
cách thức, biện pháp khác nhau.
Biện pháp phát triển ĐNGV Trường Trung cấp nghề Quang Trung, thành
phố Hồ Chí Minh là tổng hợp các cách thức, biện pháp của các chủ thể quản lý
tác động vào ĐNGV, đảm bảo cho ĐNGV đạt chuẩn về số lượng, chất lượng và
cơ cấu đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ giáo dục - đào tạo của Nhà trường.
Phát triển ĐNGV Trường Trung cấp nghề Quang Trung, thành phố Hồ
Chí Minh nhằm hướng tới việc nâng cao chất lượng ĐNGV của Nhà trường;
nhằm tạo ra một ĐNGV đáp ứng với yêu cầu, nhiệm vụ giáo dục - đào tạo của
Nhà trường và đáp ứng với chuẩn giáo viên trung cấp nghề do Nhà nước quy
định. Phát triển ĐNGV Trường Trung cấp nghề Quang Trung, thành phố Hồ
Chí Minh được thực hiện trên nhiều nội dung khác nhau, tương ứng với từng
nội dung có các cách thức, biện pháp tác động khác nhau. Nội dung tác động
của các chủ thể đến ĐNGV nhằm phát triển đội ngũ rất phong phú, đa dạng,
tương ứng với nó là các cách thức, biện pháp tác động khác nhau. Phát triển về
số lượng tương ứng với nó là các biện pháp tác động nhằm phát triển số lượng
giáo viên; về cơ cấu, cần phải có biện pháp tác động phù hợp để tạo ra cơ cấu
hợp lý, cân đối về ĐNGV; về chất lượng của các thành viên trong đội ngũ cần


18
có các cách thức tác động phù hợp để đạt mục tiêu nâng cao phẩm chất, năng

lực của từng giáo viên.
Phát triển ĐNGV Trường Trung cấp nghề Quang Trung, thành phố Hồ
Chí Minh cần có sự tham gia của nhiều tập thể, tổ chức và cá nhân khác nhau.
Hay nói cách khác, chủ thể quản lý giáo viên có sự tham gia của nhiều tổ
chức, nhiều lực lượng. Các chủ thể quản lý có mục tiêu quản lý, có nội dung
quản lý ở các góc độ khác nhau; tương ứng với từng mục tiêu, nội dung, chủ
thể quản lý có các cách thức, biện pháp tác động khác nhau. Do vậy, biện
pháp phát triển ĐNGV của Nhà trường rất đa dạng, phong phú, ở nhiều góc
độ, nhiều cấp độ khác nhau. Mỗi cách thức, biện pháp gắn với từng chủ thể,
tương ứng với từng nội dung và hướng tới mục tiêu quản lý nhất định.
Với vai trò là chủ thể của phát triển ĐNGV Trường Trung cấp nghề
Quang Trung, Đảng uỷ, Ban Giám hiệu nhà trường; cấp uỷ, chỉ huy các khoa
giáo viên là chủ thể lãnh đạo, chỉ đạo, quản lý, tổ chức thực hiện thông qua
các chủ trương, biện pháp nhằm phát triển đội ngũ. Để tiến hành phát triển đạt
được mục tiêu đề ra, các chủ thể tiến hành đồng bộ các cách thức, biện pháp
tác động vào ĐNGV để tạo ra sự biến đổi về chất lượng, số lượng và cơ cấu.
Trên cơ sở các chủ trương biện pháp lãnh đạo về công tác phát triển ĐNGV,
Đảng uỷ Ban giám hiệu Nhà trường, cấp uỷ, các khoa giáo viên và cơ quan
chức năng tiến hành kế hoạch hoá việc phát triển đội ngũ, phân công, phân cấp
quản lý việc thực hiện kế hoạch, huy động mọi lực lượng tạo sức mạnh tổng
hợp để công tác chuẩn hoá đạt hiệu quả cao nhất; khuyến khích phát triển, tạo
môi trường thuận lợi hơn cho mỗi giáo viên tự học tập, tu dưỡng, rèn luyện
phấn đấu vươn lên đạt chuẩn, xây dựng và phát triển đội ngũ đạt chuẩn về chất
lượng, số lượng và cơ cấu.
Biện pháp phát triển giáo viên Trường Trung cấp nghề Quang Trung,
thành phố Hồ Chí Minh rất đa dạng, phong phú, gắn chặt với đối tượng, nội
dung quản lý và hướng vào thực hiện những mục tiêu cụ thể. Tuy nhiên, các


19

biện pháp phát triển giáo viên của Nhà trường không phải là phép cộng lại
giản đơn của các cách thức mà các chủ thể quản lý sử dụng; mà là sự hoà
quyện hữu cơ giữa nhiều cách thức, cùng hướng tới phát triển ĐNGV của Nhà
trường. Từng biện pháp có chủ thể khác nhau, có nội dung tác động khác
nhau, có mục tiêu cụ thể khác nhau, song có mối quan hệ chặt chẽ với nhau,
tác động qua lại lẫn nhau và hướng vào mục tiêu chung là nhằm xây dựng,
phát triển ĐNGV, đáp ứng tốt mục tiêu giáo dục - đào tạo của Nhà trường và
đáp ứng với chuẩn giáo viên trung cấp nghề theo quy định.
1.2. Đặc điểm, tiêu chí đánh giá phát triển đội ngũ giáo viên Trường
Trung cấp nghề Quang Trung, thành phố Hồ chí Minh
1.2.1. Đặc điểm đội ngũ giáo viên Trường Trung cấp nghề Quang
Trung, thành phố Hồ chí Minh
* Đặc điểm lao động sư phạm của giáo viên Trường Trung cấp nghề
Quang Trung, thành phố Hồ chí Minh
Mục đích của lao động sư phạm Trường Trung cấp nghề Quang Trung,
thành phố Hồ Chí Minh là đào tạo học sinh của Nhà trưởng thành lực lượng
lao động kỹ thuật, đáp ứng nhu cầu nhân lực của thị trường lao động và từng
thời kỳ phát triển kinh tế - xã hội của đất nước và của Thành phố. Từ mục
đích đó, lao động sư phạm của ĐNGV Nhà trường có các đặc điểm khác biệt
so với lao động sư phạm ĐNGV ở các nhà trường khác:
Lao động của GV là lao động sư phạm trong môi trường giáo dục nghề
nghiệp, quan trọng nhất của lao động sư phạm này là trong suốt quá trình lao
động luôn đòi hỏi có mối quan hệ với các đơn vị sản xuất, kinh doanh, tiếp
xúc với các máy móc, thiết bị, kỹ thuật và công nghệ; môi trường giáo dục
nghề nghiệp ở nhà trường và ở cả trong thực tế sản xuất, HS đã và đang ở độ
tuổi trưởng thành.
Giáo viên của Trường Trung cấp nghề Quang Trung, thành phố Hồ chí
Minh đòi hỏi có khả năng giảng dạy được cả lý thuyết và thực hành nghề

20
nghiệp. Ứng dụng được các phương tiện giảng dạy hiện đại và phương pháp
dạy học tích cực. Đặc biệt đòi hỏi có những kĩ năng đặc thù trong dạy thực
hành nghề nghiệp trong môi trường ở xưởng trường (hướng dẫn ban đầu –
hướng dẫn thường xuyên – hướng dẫn kết thúc) và trong các doanh nghiệp
sản xuất, kinh doanh (hướng dẫn thực tập sản xuất).
Ngoài các hoạt động dạy học - giáo dục, giáo viên Nhà trường còn
tham gia các hoạt động nghiên cứu phát triển chương trình, học liệu mới, cập
nhật và đổi mới chương trình đào tạo, giáo trình; đổi mới phương pháp dạy
học; xây dựng mô hình, học cụ .v.v… mới đáp ứng được sự phát triển nhanh
và mạnh mẽ về kỹ thuật và công nghệ trong thực tiễn sản xuất và kinh doanh.
Hiện nay, trước sự phát triển mạnh mẽ của khoa học kỹ thuật và công
nghệ, đòi hỏi giáo viên của nhà trường thường xuyên tự học tập tư, bồi dưỡng
nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ đáp ứng với yêu cầu giáo dục - đào
tạo của Nhà trường trong tình hình mới. Bên cạnh đó, GV dạy nghề còn triển
khai các hoạt động có đặc điểm chung của lao động sư phạm, như: tìm hiểu
thực tế, vận dụng các kinh nghiệm thực tiễn; tìm hiểu học tập công nghệ mới,
ngoại ngữ, tin học; nghiên cứu vận dụng các kinh nghiệm thực tiễn giáo dục,
các công nghệ dạy học hiện đại vào công tác giảng dạy.
Những đặc điểm trên mang tính đặc thù riêng của lao động sư phạm
dạy nghề ở Trường Trung cấp nghề Quang Trung, thành phố Hồ chí Minh.
Những đặc điểm này đặt ra yêu cầu chuẩn cho đội ngũ GV của Nhà trường
khác với GV của các cấp học, ngành học khác trong hệ thống giáo dục
quốc dân.
* Mô hình của giáo viên Trường Trung cấp nghề Quang Trung, thành
phố Hồ Chí Minh
Phẩm chất, năng lực chuyên môn toàn diện của GV là yếu tố quyết định
đến chất lượng giảng dạy. Việc xây dựng mô hình về phẩm chất năng lực
chuyên môn có nhiều phương pháp khác nhau, tuỳ theo các cách tiếp cận khác

21
nhau như: tâm lý học, giáo dục học, xã hội học..v.v…, ở đây sử dụng phương
pháp tiếp cận sư phạm kỹ thuật để xây dựng mô hình năng lực chuyên môn
toàn diện của người GV Trường Trung cấp nghề Quang Trung, thành phố Hồ
Chí Minh.
Phẩm chất và năng lực chuyên môn GV dạy nghề
Trường Trung cấp Nghề Quang Trung

Phẩm chất

Năng lực

Sư phạm

Kiến thức
chuyên môn

Hiểu biết
xã hội

- Kiến thức,
kỹ năng tổ
chức hoạt
động dạy
học.
- Kiến thức,
kỹ năng tổ
chức hoạt
động giáo

dục.
- Kiến thức,
kỹ năng tổ
chức hoạt
động ngoại
khoá

- Kiến thức,
kỹ năng nghề
nghiệp.
- Kinh
nghiệm sản
xuất.
- Trình độ
ngoại ngữ, tin
học.
- Tổ chức
quản lý, sản
xuất.

- Kiến thức
về văn hoá,
xã hội.
- Kinh
nghiệm cuộc
sống.
- Giao tiếp,
ứng xử

Nhà

Sư phạm

- Yêu nghề
- Mẫu mực
- Hiểu tâm
lý HS
- Khiêm
tốn, trung
thực, công
bằng
- Tận tụy
với công
việc

Nhà
Kỹ thuật

Người
Công dân

- Tính
chuẩn xác.
- Tác phong
công
nghiệp.
- Năng
động, sáng
tạo
- Cẩn thận,
tỉ mỉ, chính

xác.
- Trung
thực

- Yêu
nước và
CNXH.
- Sống, lao
động và
học tập
theo pháp
luật.
- Tự hào
dân tộc và
hợp tác
quốc tế.

Sơ đồ 1.1: Mô hình phẩm chất và năng lực của giáo viên Trường Trung cấp
nghề Quang Trung, thành phố Hồ Chí Minh


22
Từ sơ đồ trên, chúng ta thất mô hình năng lực của giáo viên Trường
Trung cấp nghề Quang Trung, thành phố Hồ chí Minh được thể hiện trên những
thuộc tính cơ bản sau như: năng lực sư phạm, năng lực chuyên môn, hiểu biết
về xã hội nói chung và giáo viên của Nhà trường đồng thời là nhà sư phạm,
nhà kỹ thuật và là người công dân tốt của đất nước.

MÔ HÌNH HOẠT ĐỘNG CỦA NGƯỜI
GIÁO VIÊN DẠY NGHỀ

Hoạt động
giảng dạy

Hoạt động
giáo dục HS

Hoạt động
đào tạo, bồi
dưỡng, tự bồi
dưỡng

Hoạt động
nghiên cứu,
triển khai
ứng dụng
vào thực tiễn
DH

Hoạt động
xã hội

Sơ đồ 1.2: Mô hình hoạt động của người giáo viên dạy nghề
Từ sơ đồ 1.2, chúng ta thấy hoạt động sư phạm của giáo viên Trường
trung cấp nghề Quang Trung, thành phố Hồ Chí Minh bao gồm các hoạt động
cơ bản sau đây:
- Thứ nhất, tổ chức thực hiện các hoạt động dạy học
Đây là một hoạt động chủ yếu, cơ bản nhất của GV nói chung và giáo
viên ở Trường Trung cấp nghề Quang Trung, thành phố Hồ chí Minh nói riêng .
Hoạt động của GV không chỉ đơn thuần là dạy học lý thuyết ở trên lớp, hướng

dẫn thực hành ở phòng thí nghiệm mà còn trực tiếp hướng dẫn HS rèn luyện
tay nghề cơ bản trong xưởng thực hành của nhà trường, phối hợp với các
chuyên gia ở các cơ quan, doanh nghiệp, các tổ chức chính trị - xã hội (gọi tắt
là các đơn vị sử dụng lao động), trong việc hướng dẫn và tổ chức hướng dẫn


23
thực tập nghề nghiệp cho HS. Các hoạt động dạy học gắn liền với quá trình
thực hiện các nhiệm vụ cụ thể nhằm thực hiện những mục tiêu dạy học đề ra.
- Thứ hai, thực hiện hoạt động giáo dục học sinh
Hoạt động dạy học của GV không thể tách rời hoạt động giáo dục HS.
GV thông qua các hoạt động dạy học, quản lý lớp học và các hoạt động giáo
dục khác để giáo dục và hình thành nhân cách toàn diện cho HS, đặc biệt là:
giáo dục HS trở thành người công dân Việt Nam có lòng yêu nước, yêu chủ
nghĩa xã hội, tin tưởng vào sự lãnh đạo của Đảng, tôn trọng pháp luật, có lòng
tự hào dân tộc...; giáo dục lòng yêu nghề, thái độ nghề nghiệp đúng đắn; tính
trung thực và tận tuỵ trong nghề nghiệp; tác phong công nghiệp và tính kỷ
luật trong hoạt động nghề nghiệp; tính cẩn thận, tính chính xác; năng động và
sáng tạo trong lao động nghề nghiệp; lòng vị tha và khiêm tốn trong cách
ứng xử ...
- Thứ ba, hoạt động tự bồi dưỡng
Để nâng cao chất lượng dạy học và giáo dục trong nhà trường, với ý thức
học suốt đời, GV phải không ngừng học tập, tự bồi dưỡng để nâng cao năng lực
sư phạm và chuyên môn nghề nghiệp của mình. Hoạt động này bao gồm: tìm
hiểu, nghiên cứu và vận dụng những công nghệ mới, kinh nghiệm thực tiễn
sản xuất, kinh doanh liên quan tới ngành chuyên môn, học tập ngoại ngữ, tin
học để vận dụng vào công tác giảng dạy và giáo dục.
- Thứ tư, hoạt động nghiên cứu khoa học
Để nâng cao chất lượng dạy học và giáo dục trong nhà trường, nhà giáo
phải thường xuyên tìm tòi, sưu tầm và nghiên cứu tư liệu khoa học, kinh

nghiệm thực tiễn để thường xuyên cập nhật thông tin vào nội dung dạy học,
đổi mới phương pháp và hình thức tổ chức dạy học, cải tiến đồ dùng dạy học.
Mặt khác, tuỳ theo năng lực và kinh nghiệm trong hoạt động thực tiễn dạy
học, người GV còn phải chủ trì hoặc tham gia triển khai các hoạt động nghiên