Quản lí hoạt động chăm sóc trẻ ở các trường mầm non công lập huyện đông anh, hà nội

VIỆN HÀN LÂM
KHOA HỌC XÃ HỘI VIỆT NAM

HỌC VIỆN KHOA HỌC XÃ HỘI

TRƯƠNG THỊ NGA

QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG CHĂM SÓC TRẺ
Ở CÁC TRƯỜNG MẦM NON CÔNG LẬP
HUYỆN ĐÔNG ANH HÀ NỘI

LUẬN VĂN THẠC SỸ QUẢN LÝ GIÁO DỤC

HÀ NỘI - 2018


VIỆN HÀN LÂM
KHOA HỌC XÃ HỘI VIỆT NAM

HỌC VIỆN KHOA HỌC XÃ HỘI

TRƯƠNG THỊ NGA

QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG CHĂM SÓC TRẺ
Ở CÁC TRƯỜNG MẦM NON CÔNG LẬP HUYỆN
ĐÔNG ANH HÀ NỘI
Ngành: Quản lý giáo dục
Mã số: 8.14.01.14

LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ GIÁO DỤC

NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC:
PGS.TS. Nguyễn Thị Mai Lan
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số
liệu, kết quả nêu trong luận văn là trung thực và có nguồn gốc trích dẫn rõ


ràng. Những kết luận khoa học của luận văn chưa từng được công bố trong
bất cứ công trình nào.

Tác giả luận văn

Trương Thị Nga


Trong quá trình thực hiện luận văn tốt nghiệp chuyên ngành Quản lý giáo dục
với đề tài “Quản lý hoạt động giáo dục trẻ ở các trường mầm non công lập huyện
Đông Anh, Hà Nội” tôi xin tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến PGS.TS. Nguyễn Thị Mai
Lan, người đã tận tình hướng dẫn tôi trong suốt quá trình viết luận văn.
Tôi xin trân trọng cảm ơn quý Thầy, Cô trong khoa Tâm lý - Giáo dục, Học
viện khoa học xã hội đã tận tình giảng dạy truyền đạt kiến thức trong những năm tôi
học tập. Những kiến thức được tiếp thu trong quá trình học không chỉ là nền tảng
cho quá trình nghiên cứu khóa luận mà còn là hành trang quý báu trong việc thực
hiện nhiệm vụ và cuộc sống.
Xin cảm ơn Phòng Giáo dục - Đào tạo huyện Đông Anh, Hà Nội; các trường
mầm non công lập huyện Đông Anh, Hà Nội đã tạo điều kiện thuận lợi để tôi hoàn
thành luận văn.
Xin chân thành cảm ơn các bạn bè, đồng nghiệp đã đóng góp những ý kiến quý
báu để tôi hoàn thành luận văn này.
Luận văn không thể tránh khỏi những thiếu sót, rất mong được các Quý Thầy,
Cô và toàn thể các bạn đóng góp ý kiến.

Xin trân trọng cảm ơn!
Tác giả luận văn

Trương Thị Nga



MỞ ĐẦU
1.

Lý do chọn đề tài

Trong hệ thống giáo dục quốc dân, mầm non là cấp học có vai trò quan trọng.
Cấp học nền tảng, đặt nền móng vững chắc cho giáo dục phổ thông và cho toàn bộ
hệ thống giáo dục quốc dân. Chính vì thế, hầu hết các quốc gia và các tổ chức quốc
tế đều coi giai đoạn mầm non là “thời kỳ vàng của cuộc đời”. Giáo dục mầm non là
hoạt động giáo dục trẻ em dưới 6 tuổi, có đặc thù khác với các cấp học, nó đòi hỏi sự
linh hoạt và sáng tạo trong quá trình lao động. Trẻ em càng nhỏ càng giáo dục khó
bởi vì vốn ngôn ngữ, hiểu biết còn hạn chế, cơ thể đang trên đà hoàn thiện và phát
triển nên đòi hỏi giáo viên phải có chức năng vừa chăm sóc, vừa giáo dục vì thế giáo
viên mầm non đóng vai trò quan trọng như người mẹ, người thầy giáo để có thể đảm
bảo được trách nhiệm đối với trẻ.
Trẻ ở lứa tuổi mầm non là thời kỳ tăng trưởng về cơ thể, và phát triển trí tuệ,
tình cảm, xã hội diễn ra rất nhanh. Có thể nói đây là thời kỳ tăng trưởng và phát triển
nhanh nhất so với các giai đoạn sau này của cuộc đời con người. Do đặc điểm phát
triển cơ thể và tâm lý, trẻ ở tuổi mầm non rất cần được quan tâm chăm sóc, giáo dục
đúng định hướng để có thể phát triển tốt nhất, có khả năng đảm nhận trọng trách xã
hội giao cho sau này. Do vậy, bên cạnh việc thực hiện tốt nhiệm vụ giáo dục thì đối
với trẻ ở lứa tuổi mầm non rất cần tới sự chăm sóc tại nhà trường một cách khoa học.
Thực tế hiện nay cho thấy, đa số các bậc phụ huynh khi cho con em mình đi

học tại các trường mầm non đều chú trọng và đặt sự quan tâm, có những yêu cầu
khắt khe hơn đối với giáo viên và các trường mầm non về việc thực hiện nhiệm vụ
chăm sóc các em hơn là nhiệm vụ giáo dục các em. Các bậc phụ huynh mong muốn,
trước hết con em mình phải được chăm sóc khoa học để có thể phát triển sức khoẻ
thể chất tốt sau đó mới kỳ vọng tới việc các em được học gì? Được giáo dục như thế
nào. Đứng trước những yêu cầu của đa số phụ huynh có con em theo học tại các
trường mầm non ngành giáo dục nói chung và các trường mầm non nói riêng đã rất
chú trọng tới việc thực hiện tốt nhất nhiệm vụ chăm sóc trẻ tại nhà trường và bước
đầu đã khẳng định được chất lượng chăm sóc trẻ tại các trường mầm non. Tuy nhiên,
để việc thực hiện nhiệm vụ chăm sóc trẻ tại các trường mầm non đạt chất lượng tốt

6


nhất thì phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố trong đó yếu tố quản lý hoạt động này có vai
trò quyết định. Do vậy, việc nghiên cứu đề tài “Quản lí hoạt động chăm sóc trẻ ở
các trường mầm non công lập huyện Đông Anh, Hà Nội ” là rất cần thiết trong
giai đoạn hiện nay.
2. Tình hình nghiên cứu đề tài
2.1. Các nghiên cứu về hoạt động chăm sóc trẻ ở các trường mầm non
Trên thế giới cũng như ở Việt Nam, vấn đề chăm sóc trẻ tại các trường mầm
non là vấn đề thu hút được sự quan tâm của nhiều nhà nghiên cứu. Do đó, các nghiên
cứu về vấn đề này khá đa dạng và phong phú. Các nghiên cứu về chăm sóc trẻ tại
trường mầm non gồm cả những nghiên cứu lý luận, các nghiên cứu thực tiễn hoạt
động này tác các trường mầm non trên các địa bàn khác nhau, các lứa tuổi và nền
giáo dục khác nhau. Dưới đây chúng tôi sẽ nêu dẫn cụ thể các nghiên cứu này.
2.1.1. Các nghiên cứu trên thế giới
Việc nghiên cứu và đề xuất các phương pháp giáo dục trẻ mầm non được tác
giả Maria Montessori đặc biệt quan tâm. Các kết quả nghiên cứu của bà đã được
đáng giá cao và đã được áp dụng vào thực tiễn có hiệu quả cao. Các nghiên cứu của

bà tập trung vào việc đưa ra hệ thống các quan điểm, phương pháp giáo dục trẻ mầm
non và các phương pháp giáo dục trẻ mầm non theo quan điểm của bà có tên là
phương pháp Montessori. Điểm cốt lõi thể hiện tư tưởng, quan điểm của bà trong
phương pháp Montessori đó là đề cao sự phát triển, nền tảng sẵn có của trẻ, nhu cầu,
hứng thú, năng lực của trẻ trong quá trình giáo dục cũng như sử dụng các phương
pháp để giáo dục trẻ. Hiện nay, ở Việt Nam đã có nhiều nghiên cứu cụ thể về giáo
dục trẻ mầm non đã áp dụng lý thuyết và phương pháp này và bước đầu đã cho thấy
hiệu quả nhất định [Dẫn theo 16].
Hai nhà nghiên cứu Moss và Pence (1999), trong cuốn sách: “Xác định giá
trị chất lượng trong dịch vụ trẻ em: Phương pháp tiếp cận mới để xác định chất
lượng” đã trình bầy rõ lý thuyết cũng như quan điểm của mình về chất lượng chăm
sóc giáo dục trẻ tại trường mầm non. Trong đó, các nhà nghiên cứu khẳng định,
muốn đạt được hiệu quả cao trong việc chăm sóc và giáo dục trẻ tại các trường mầm

7


non thì rất cần thiết tới việc quan tâm đặc biệt tới các dịch vụ chăm sóc giáo dục trẻ
mà nhà trường đang cung cấp [48].
Bàn về chất lượng hoạt động chăm sóc trẻ tại các trường mầm non, tác giả
Sower Michelle Denise trong công trình nghiên cứu: “Đánh giá hiệu quả của một
chương trình nuôi dạy chất lượng áp dụng trên một số trẻ em ở các gia đình bình
thường” đã tiến hành nghiên cứu lý luận, xây dựng các tiêu chí để khảo sát, đánh giá
thực trạng hoạt động chăm sóc trẻ tại các trường mầm non tại các gia đình có chất
lượng cuộc sống ở mức độ bình thường. Nghiên cứu này được thực hiện tại Mỹ với
sự tham gia của nhiều trường mầm non và các gia đình có con lứa tuổi mầm non tại
Mỹ [49].
Bàn về chất lượng các dịch vụ chăm sóc trẻ mầm non tại các trường mầm non
Mỹ, tác giả Callahan Darragh (Trường Walden University- Mỹ) trong công trình
nghiên cứu về: “Chất lượng trong dịch vụ nuôi dạy trẻ: vấn đề chất lượng chính là

chìa khóa để đánh giá và quyết định lựa chọn trên thực tiễn” đã khẳng định: đối với
trẻ mầm non, nhiệm vụ chăm sóc và giáo dục là vô cùng quan trọng, nó đánh dấu sự
trưởng thành, phát triển hay sự thụt lùi của mỗi cá nhân trong suốt cuộc đời. Do vậy,
chất lượng cung cấp các dịch vụ chăm sóc và giáo dục trẻ tại các trường mầm non là
hết sức quan trọng [46].
Như vậy, tổng quan các nghiên cứu về chăm sóc trẻ tại các trường mầm non
nêu trên cho thấy, các nghiên cứu về vấn đề này được đặc biệt quan tâm. Các nghiên
cứu đều khẳng định, nhiệm vụ giáo dục và chăm sóc trẻ tại các trường mầm non là
nhiệm vụ vô cùng quan trọng và cần được đặc biệt quan tâm.
2.1.2. Các nghiên cứu ở Việt Nam
Các nghiên cứu về vấn đề chăm sóc giáo dục trẻ tại các trường mầm non
cũng được quan tâm nghiên cứu khá nhiều. Các nghiên cứu tập trung vào việc phân
tích và khẳng định vai trò của chăm sóc giáo dục trẻ mầm non đối với sự phát triển
của trẻ; các nghiên cứu về chất lượng chăm sóc giáo dục trẻ và các nghiên cứu về
biện pháp nâng cao chất lương chăm sóc và giáo dục trẻ. Dưới đây chúng tôi sẽ nêu
dẫn cụ thể các nghiên cứu này.

8


Tác giả Nguyễn Hữu Châu và nhóm tác giả đã bàn tới vấn đề chăm sóc trẻ
mầm non trong cuốn sách: “Chất lượng giáo dục những vấn đề lý luận và thực tiễn
”. Trong đó, các tác giả đề cập tới những vấn đề về chất lượng giáo dục bậc học
mầm non và đưa ra tiêu chí đánh giá và xác định chất lượng chăm sóc trẻ mầm non
[9].
Cùng bàn về chất lượng giáo dục bậc học mầm non và tiêu chí đánh giá chất
lượng giáo dục mầm non Tác giả Tạ Ngọc Thanh trong cuốn sách: “Đánh giá chất
lượng giáo dục mầm non” đã nêu dẫn và khẳng định rất rõ, cần có những tiêu chí cụ
thể để đánh giá chất lượng chăm sóc và giáo dục trẻ mầm non và tác giả cũng đã đưa
ra bộ công cụ đánh giá chất lượng chăm sóc - giáo dục trẻ ở trường mầm non trọng

điểm. Trong đó, bao gồm các tiêu chí đánh giá cụ thể cho khối nhà trẻ và khối mẫu
giáo. Tiêu chí đánh giá cụ thể về chất lượng chăm sóc và giáo dục ở khối nhà trẻ và
khối mẫu giáo là khác nhau [39].
Các đề tài các cấp cũng nghiên cứu về vấn đề này khá nhiều và tương đối
toàn diện. Lê Thu Hương đã tiến hành nghiên cứu đề tài khoa học cấp Bộ: “Nghiên
cứu cơ sở khoa học cho việc nâng cao chất lượng chương trình chăm sóc, giáo dục
trẻ 3-6 tuổi trong trường mầm non”. Đề tài đã nghiên cứu lí luận và thực tiễn của
việc chăm sóc và giáo dục trẻ 3-6 tuổi tại trường mầm non cũng như các yếu tố ảnh
hưởng tới nâng cao chất lượng chương trình chăm sóc, giáo dục trẻ 3- 6 tuổi tại
trường mầm non. Từ kết quả nghiên cứu lí luận và thực tiễn tác giả đã đề xuất cơ sở
khoa học cho việc nâng cao chất lượng chương trình chăm sóc, giáo dục trẻ 3-5 tuổi
tại trường mầm non [24].
Cùng với hướng nghiên cứu này, tác giả Trần Thị Bích Trà và nhóm nghiên
cứu đã tiến hành nghiên cứu đề tài cấp Bộ: “Nghiên cứu các giải pháp nhằm nâng
cao chất lượng chăm sóc - giáo dục trẻ ở các trường mẫu giáo ngoài công lập ”. Đề
tài đã triển khai nghiên cứu khá toàn diện từ lí luận đến thực tiễn và đề xuất các biện
pháp nâng cao chất lượng chăm sóc - giáo dục trẻ ở các trường mẫu giáo ngoài công
lập [40].
2.2. Các nghiên cứu về quản lý hoạt động chăm sóc trẻ ở các trường mầm non
2.2.1. Các nghiên cứu trên thế giới

9


Các nghiên cứu về quản lý hoạt động chăm sóc và giáo dục trẻ ở các trường
mầm non cũng rất đa dạng và phong phú. Các nghiên cứu đã tập trung voà việc giải
quyết các vấn đề lí luận và thực tiễn cũng nưh đề xuất các biện pháp quản lý hoạt
động chăm sóc và giáo dục trẻ ở các trường mầm non tốt hơn. Đại diện cho các
nghiên cứu này là các tác giả Alison Elliott; Chrishana M. Loyd, Michael Bangser.
Tác giả Alison Elliott (2006), đã nghiên cứu về chất lượng trong chăm sóc và

giáo dục trẻ mầm non. Kết quả nghiên cứu về vấn đề này đã được trình bầy chi tiết
tại cuốn sách: “Giáo dục mầm non hướng tới chất lượng và sự công bằng cho mọi
trẻ em”. Trong cuốn sách này, tác giả đã đi sâu vào việc phân tích và bàn luận về
chất lượng chăm sóc, giáo dục trẻ mầm non. Tác giả khẳng định, muốn hoạt động
chăm sóc và giáo dục trẻ mầm non đạt hiệu quả thì rất cần tới việc thực hiện có hiệu
quả các nhiệm vụ acuar hoạt động quản lý vấn đề này [45].
Cùng với hướng nghiên cứu này các tác giả Chrishana M. Loyd, Michael
Bangser cũng đã tập trung vào việc nghiên cứu lí luận và thực tiễn về “Nâng cao
chất lượng giáo dục mầm non thông qua quản lý hiệu quả trong lớp học”. Các kết
quả nghiên cứu lí luận và thực tiễn của nhóm tác giả đã được trình bầy rất cụ thể và
chi tiết trong công trình này. Kết quả nghiên cứu đã khẳng định, việc quản lý lớp học
hiệu quả đã giúp rất nhiều cho việc nâng cao chất lượng giáo dục mầm non [47].
2.2.2. Các nghiên cứu ở Việt Nam
Ở Việt Nam các nghiên cứu về quản lý hoạt động chăm sóc và giáo dục trẻ ở
các trường mầm non cũng được nghiên cứu rất kĩ từ lí luận tới thực tiễn. Có thể nêu
dẫn cụ thể các nghiên cứu sau đây:
Tác giả Phan Văn Kha trong tác phẩm: “Đổi mới quản lý giáo dục Việt NamMột số vấn đề lý luận và thực tiễn” đã bàn luận rất sâu sắc về các giải pháp vi mô và
vĩ mô trong quản lý hoạt động chăm sóc và giáo dục trẻ tại các cơ sở giáo dục ngoài
công lập. Các giải pháp vĩ mô bao gồm: Nâng cao nhận thức của toàn xã hội về giáo
dục mầm non và cơ sở giáo dục mầm non ngoài công lập; xây dựng và tổ chức thực
hiện các quy chế trong hoạt động quản lý cơ sở giáo dục ngoài công lập; thực hiện
tốt việc phân cấp quản lý các cơ sở giáo dục mầm non ngoài công lập,...Các giải
pháp vi mô gồm có: tổ chức thực hiện đúng các văn bản của nhà nước về quản lý các

10


cơ sở giáo dục mầm non ngoài công lập; xây dựng và tổ chức thực hiện các quy chế
trong hoạt động quản lý các cơ sở giáo dục mầm non ngoài công lập; đổi mới công
tác quản lý các cơ sở giáo dục mầm non ngoài công lập của Hiệu trưởng; tăng cường

vai trò giám sát quản lý các cơ sở giáo dục mầm non ngoài công lập của mọi lực
lượng có liên quan,... [29].
Tác giả Trần Thị Bích Trà (2001), đã tiến hành nghiên cứu đề tài: “Nghiên
cứu các giải pháp nhằm nâng cao chất lượng chăm sóc - giáo dục trẻ ở các trường
mẫu giáo ngoài công lập ” Đề tài cấp Bộ, Mã số B2000 - 52 - 46, Viện Chiến lược
và Chương trình Giáo dục. Trong nghiên cứu này tác giả đã bàn luận rất cụ thể và
chi tiết về lí luận chăm sóc, giáo dục trẻ ở các trường mẫu giáo ngoài công lập, cũng
như phân tích và chỉ ra thực trạng chăm sóc, giáo dục trẻ ở các trường mẫu giáo
ngoài công lập. Từ kết quả nghiên cứu lí luận và thực tiễn tác giả đã đề ra được các
giải pháp cụ thể nâng cao chất lượng chăm sóc, giáo dục trẻ ở các trường mẫu giáo
ngoài công lập [40].
Tác giả Lê Thu Hương (2004), cũng thực hiện đề tài khoa học cấp Bộ:
“Nghiên cứu cơ sở khoa học cho việc nâng cao chất lượng chương trình chăm sóc,
giáo dục trẻ 3-6 tuổi trong trường mầm non ”. Đề tài cấp Bộ, Viện Chiến lược và
Chương trình Giáo dục. Đã tài đã phân tích và chỉ ra cơ sở khoa học cho việc nâng
cao chất lượng chương trình chăm sóc và giáo dục trẻ 3 - 6 tuổi tại trường mầm non.
Tác giả cho rằng, cần phải bám sát vào mục tiêu của giáo dục mầm non, sự phát triển
tâm lý và thể chất của trẻ mầm non, điều kiện riêng của các trường mầm non, điều
kiện kinh tế của địa phương và đất nước để xác định chương trình chăm sóc và giáo
dục trẻ mầm non. Việc nâng cao chất lượng giáo dục và chăm sóc trẻ mầm non cần
phải được thực hiện đồng bộ, linh hoạt [24].
Tác giả Lê Thị Thu Ba đã có một số công trình nghiên cứu về vấn đề này
đăng trên tạp chí khoa học. Cụ thể như: Lê Thị Thu Ba (2015), với bài viết: “Chỉ đạo
giáo dục văn hóa cho trẻ mầm non qua việc tổ chức bữa ăn vui vẻ và sức khỏe ở các
trường mầm non Việt Mỹ Úc”. Bài viết cũng đã tập trung vào việc phân tích những
vấn đề cơ bản về việc giáo dục văn hoá cho trẻ mầm non thông qua các hoạt động cụ
thể như trong bữa ăn, trong chăm sóc sức khoẻ. Kết quả nghiên cứu cho thấy, việc

11

giáo dục văn hoá cho trẻ mầm non thông qua các hoạt động cụ thể như trong bữa ăn,
trong chăm sóc sức khoẻ đem lại hiệu quả tốt [1]. Bên cạnh bài viết này, tác giả Lê
Thị Thu Ba (2016), cũng đã viết và công bố bài báo khoa học với nhan đề: "Giải
pháp nâng cao hiệu quả phối hợp giữa nhà trường và gia đình trong việc chăm sóc
trẻ em ở các trường mầm non tư thục ”. Bài viết đã đưa ra được các giải pháp rất cụ
thể để nâng cao hiệu quả chăm sóc trẻ em ở các trường mầm non tư thực. Các giải
pháp này được đề xuất dựa trên kết quả nghiên cứu lí luận và thực tiễn về sự phối
hợp giữa nhà trường và gia đình trong việc chăm sóc trẻ em ở các trường mầm non
tư thục. Trong đó, tác giả cũng khẳng định, để chăm sóc và giáo dục trẻ em đạt được
hiệu quả như mong muốn thì rất cần tới sự phối hợp chặt chẽ và đồng bộ gữa gia
đình, nhà trường [2].
3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu
3.1 Mục đích nghiên cứu
Trên cơ sở nghiên cứu lý luận và khảo sát, đánh giá thực trạng quản lý hoạt
động chăm sóc trẻ tại các trường mầm non công lập huyện Đông Anh, Hà Nội, đề
xuất một số biện pháp quản lý hoạt động chăm sóc trẻ tại các trường mầm non công
lập huyện Đông Anh, Hà Nội nhằm tăng cường hiệu quả hoạt động chăm sóc trẻ tại
các trường được nghiên cứu.
3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu
- Xây dựng cơ sở lý luận nghiên cứu quản lý hoạt động chăm sóc trẻ tại các
trường mầm non công lập huyện Đông Anh, Hà Nội.
- Phân tích thực trạng quản lý hoạt động chăm sóc trẻ tại các trường mầm
non công lập huyện Đông Anh, Hà Nội.
- Đề xuất một số biện pháp quản lí hoạt động chăm sóc trẻ tại các trường
mầm non công lập huyện Đông Anh, Hà Nội.
4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu:
4.1. Đối tượng nghiên cứu
Quản lý hoạt động chăm sóc trẻ tại các trường mầm non công lập huyện
Đông Anh, Hà Nội.

4.2. Phạm vi nghiên cứu

12


4.2.1. Giới hạn về nội dung nghiên cứu
Đề tài tập trung nghiên cứu các nội dung quản lý và đề xuất biện pháp quản lí
hoạt động chăm sóc trẻ tại các trường mầm non công lập huyện Đông Anh, Hà Nội.
4.2.2. Giới hạn về địa bàn nghiên cứu
Đề tài này chỉ tiến hành nghiên cứu tại các trường mầm non công lập thuộc
huyện Đông Anh, Hà Nội.
5. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu
5.1. Phương pháp luận nghiên cứu
Luận văn được nghiên cứu dựa trên cơ sở phương pháp luận duy vật biện
chứng của Chủ nghĩa Mác - Lênin; quán triệt tư tưởng giáo dục và quản lý giáo dục
của Hồ Chí Minh, của Đảng Cộng sản Việt Nam; chủ trương chính sách của Đảng,
Nhà nước về quản lý hoạt động chăm sóc, nuôi dưỡng trẻ mầm non tại các trường
công lập. Đồng thời tác giả vận dụng phương pháp luận nghiên cứu của khoa học
quản lý giáo dục. Cụ thể:
Nguyên tắc tiếp cận hệ thống: Vấn đề nghiên cứu được xem xét trong các
mối quan hệ biện chứng với nhau, trong sự phụ thuộc lẫn nhau theo một logic nhất
định. Các yếu tố quy định nhau.
Nguyên tắc hoạt động: Quản lý hoạt động chăm sóc trẻ trong các trường
mầm non công lập huyện Đông Anh, Hà Nội phải được nghiên cứu và xem xét trong
thực tiễn thực hiện hoạt động này tại chính các nhà trường.
Quá trình nghiên cứu, tác giả sử dụng các quan điểm tiếp cận hệ thống - cấu
trúc, quan điểm logic - lịch sử và quan điểm thực tiễn để luận giải nhiệm vụ của đề
tài.
5.2. Các phương pháp nghiên cứu cụ thể
Để giải quyết các nhiệm vụ nghiên cứu đã đặt ra, tác giả sử dụng phối hợp

các phương pháp nghiên cứu sau:
-

Phương pháp nghiên cứu tài liệu, văn bản;

-

Phương pháp điều tra bằng bảng hỏi;

-

Phương pháp phỏng vấn sâu;

13


-

Phương pháp quan sát;

-

Phương pháp nghiên cứu sản phẩm hoạt động;

-

Phương pháp thống kê toán học.

6. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của luận văn
6.1.

Ý nghĩa lý luận

Luận văn đã phân tích, hệ thống hóa những vấn đề lý luận về quản lý hoạt động
chăm sóc trẻ mầm non (khái niệm, nội dung quản lý) cũng như ảnh hưởng của một
số yếu tố đến quản lý hoạt động chăm sóc trẻ mầm non và quan điểm về việc đề xuất
các biện pháp, kiến nghị nhằm nâng cao hiệu quả quản lý hoạt động chăm sóc trẻ
mầm non trong thực tiễn. Kết quả nghiên cứu lý luận của của luận văn góp phần bổ
sung một số vấn đề lí luận cơ bản về quản lý hoạt động chăm sóc trẻ mầm non vào
khoa học quản lý giáo dục.
6.2.

Ý nghĩa thực tiễn

Luận văn đã phân tích được thực trạng hoạt động chăm sóc trẻ mầm non huyện
Đông Anh, Hà Nội. Chỉ ra được thực trạng nội dung quản lý hoạt động chăm sóc trẻ
mầm non (Lập kế hoạch hoạt động chăm sóc trẻ tại các trường mầm non công lập;
chỉ đạo xây dựng nội dung, chương trình hoạt động chăm sóc trẻ tại các trường mầm
non công lập; các hình thức tổ chức hoạt động giáo dục trẻ tại các trường mầm non
công lập; chỉ đạo huy động các nguồn lực thực hiện hoạt động giáo dục trẻ tại các
trường mầm non công lập; kiểm tra, đánh giá kết quả hoạt động giáo dục trẻ tại các
trường mầm non công lập). Từ kết quả nghiên cứu lý luận và thực tiễn luận văn đã
nêu ra các nguyên tắc đề xuất biện pháp và đưa ra các biện pháp quản lý hoạt động
chăm sóc trẻ tại các trường mầm non công lập huyện Đông Anh, Hà Nội. Trong đó,
tác giả đã phân tích khá chi tiết mục đích, ý nghĩa; nội dung; tổ chức thực hiện; điều
kiện thực hiện biện pháp. Các biện pháp này cũng được tác giả luận văn tìm hiểu
mối liên hệ giữa các biện pháp, khảo nghiệm tính khả thi của các biện pháp đề xuất.
Kết quả nghiên cứu thực tiễn của luận văn là tài liệu tham khảo bổ ích cho cán bộ
quản lý giáo dục, giáo viên trường mầm non huyện Đông Anh, Hà Nội góp phần
nâng cao hiệu quả chăm sóc trẻ tại các trường mầm non.

14


7. Cấu trúc của luận văn
Ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo, phần nội dung
của luận văn được cấu trúc 3 chương:
Chương 1: Cở sở lý luận về quản lý hoạt động chăm sóc trẻ tại các trường
mầm non.
Chương 2: Thực trạng quản lý hoạt động chăm sóc trẻ tại các trường mầm
non công lập huyện Đông Anh, Hà Nội
Chương 3: Biện pháp quản lý hoạt động chăm sóc trẻ tại các trường mầm
non công lập huyện Đông Anh, Hà Nội.

15


Chương 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG CHĂM SÓC TRẺ
TẠI CÁC TRƯỜNG MẦM NON
1.1. Một số vấn đề lí luận về quản lý và quản lý nhà trường mầm non
1.1.1. Quản lý
1.1.1.1. Khái niệm quản lý
Nghiên cứu về quản lý đã được nhiều nhà khoa học trong nhiều lĩnh vực bàn
đến. Từ kết quả nghiên cứu lý luận và thực tiễn của mình, các tác giả đã đưa ra các
khái niệm về quản lý khác nhau. Dưới đây có thể nêu dẫn một số khái niệm cụ thể
như sau:
Theo F.Taylor: “Quản lý là biết rõ ràng, chính xác điều bạn muốn người
khác làm, và sau đó hiểu được rằng họ đã hoàn thành tốt công việc như thế nào,
bằng phương pháp tốt nhất, rẻ nhất" [Dẫn theo 15, tr 89]. F. Taylor cùng các cộng

sự đã đưa ra 4 nguyên tắc quản lý mà cho đến ngày nay vẫn còn được nhiều tác giả
nhắc đến:
+ Nhà quản lý phải lựa chọn nhân viên một cách khoa học, cho học hành để
họ phát triển hết khả năng của mình;
+ Nhà quản lý phải am hiểu khoa học (khoa học tự nhiên, khoa học xã hội nhân văn) để đảm bảo bố trí lao động một cách khoa học.
+ Nhà quản lý phải cộng tác với nhân viên theo một nguyên tắc khoa học;
+ Trách nhiệm và công việc được phân chia rõ ràng giữa nhà quản lý và nhân
viên. Nhà quản lý phải chịu trách nhiệm toàn bộ công việc của mình.
Theo Harold Koont: “Quản lý là một hoạt động thiết yếu, nó đảm bảo phối
hợp những nỗ lực cá nhân nhằm đạt được mục đích của nhóm. Mục tiêu của nhà
quản lý là hình thành một môi trường mà con người có thể đạt được các mục đích
của nhóm với thời gian, tiền bạc, vật chất và sự bất mãn ít nhất. Với tư cách thực
hành thì quản lý là một nghệ thuật, còn với kiến thức thì quản lý là một khoa học"
[25, tr138].


Gắn quản lý với những lĩnh vực hoạt động cụ thể, Nguyễn Minh Đạo định
nghĩa: Quản lý là sự tác động liên tục có tổ chức có định hướng của chủ thể quản lý
lên khách thể quản lý về các mặt văn hóa, chính trị, kinh tế, xã hội bằng một hệ
thống luật lệ, các chính sách, các nguyên tắc, các phương pháp và các biện pháp cụ
thể nhằm tạo ra môi trường và điều kiện cho sự phát triển của đối tượng [18,tr. 28].
Nhấn mạnh đến tính mục tiêu trong định nghĩa quản lý, theo Hà Thế Ngữ và
Đặng Vũ Hoạt: "Quản lý là một quá trình định hướng, quá trình có mục tiêu, quản lý
là một hệ thống là quá trình tác động đến hệ thống nhằm đạt được mục tiêu nhất
định" [32, tr.8].
Các tác giả Nguyễn Quốc Chí và Nguyễn Thị Mỹ Lộc cho rằng: Quản lý là
hoạt động có định hướng, có chủ đích của chủ thể quản lý (người quản lý) đến
khách thể quản lý (người bị quản lý) trong một tổ chức nhằm làm cho tổ chức vận
hành và đạt được mục đích của tổ chức [11].
Từ quan niệm của trên, có thể hiểu: Quản lý là hoạt động có ý thức của con

người nhằm định hướng, tổ chức, sử dụng các nguồn lực và phối hợp hành động của
con người nhằm đạt được mục tiêu của tổ chức dưới sự tác động của những yếu tố
môi trường.
1.1.2. Quản lý nhà trường mầm non
1.12.1. Khái niệm trường mầm non
Điều lệ trường MN (số 04/2015/VBHN--BGD & ĐT ngày 24 tháng 12 năm
2015) đã quy định.
Nhà trường là đơn vị cơ sở của ngành giáo dục được thành lập theo quy
hoạch, kế hoạch của Nhà nước nhằm phát triển sự nghiệp giáo dục, được tổ chức
theo các loại hình công lập, bán công, dân lập, tư thục. Trường mầm non là đơn vị cơ
sở của bậc học mầm non và cũng được tổ chức theo các loại hình như các bậc học
khác [7].
1.1.22. Chức năng, nhiệm vụ của trường mầm non
-Chức năng của trường mầm non


Tại điều 3 Điều lệ trường Mầm non ban hành ngày 24 tháng 12 năm 2015 qui
định: Trường mầm non, trường mẫu giáo (sau đây gọi chung là nhà trường), nhà trẻ,
nhóm trẻ, lớp mẫu giáo độc lập được tổ chức theo các loại hình: công lập, dân lập và
tư thục.
1. Nhà trường, nhà trẻ, nhóm trẻ, lớp mẫu giáo công lập do cơ quan Nhà
nước thành lập, đầu tư xây dựng cơ sở vật chất, bảo đảm kinh phí cho các nhiệm vụ
chi thường xuyên.
2. Nhà trường, nhà trẻ, nhóm trẻ, lớp mẫu giáo dân lập do cộng đồng dân cư
ở cơ sở thành lập, đầu tư xây dựng cơ sở vật chất, đảm bảo kinh phí hoạt động và
được chính quyền địa phương hỗ trợ.
3. Nhà trường, nhà trẻ, nhóm trẻ, lớp mẫu giáo tư thục do tổ chức xã hội, tổ
chức xã hội - nghề nghiệp, tổ chức kinh tế hoặc cá nhân thành lập, đầu tư xây dựng
cơ sở vật chất và bảo đảm kinh phí hoạt động bằng nguồn vốn ngoài ngân sách nhà
nước [7].

-Nhiệm vụ của trường mầm non:
+ Tổ chức và nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục trẻ em từ 3 tháng tuổi đến 6
tuổi theo chương trình giáo dục mầm non do Bộ GD&ĐT ban hành.
+ Huy động trẻ em lứa tuổi mầm non đến trường; tổ chức giáo dục hòa nhập
cho trẻ em có hoàn cảnh khó khăn, trẻ em khuyết tật.
+ Quản lý cán bộ, giáo viên, nhân viên để thực hiện nhiệm vụ nuôi dưỡng,
chăm sóc và giáo dục trẻ em.
+ Huy động, quản lý, sử dụng các nguồn lực theo quy định của pháp luật.
+ Xây dựng cơ sở vật chất theo yêu cầu chuẩn hóa, hiện đại hóa hoặc theo
yêu cầu tối thiểu đối với vùng đặc biệt khó khăn.
+ Phối hợp với gia đình trẻ em, tổ chức và cá nhân để thực hiện hoạt động
nuôi dưỡng, chăm sóc và giáo dục.
+ Tổ chức cán bộ quản lý, giáo viên, nhân viên và trẻ em tham gia các hoạt
động xã hội trong cộng đồng.


+ Thực hiện kiểm định chất lượng nuôi dưỡng, chăm sóc và giáo dục trẻ em
theo đúng quy định.
+ Thực hiện các nhiệm vụ và quyền hạn khác theo quy định của pháp luật [7].
Trường mầm non công lập giữ vai trò nòng cốt trong hệ thống các trường
mầm non vì: Trường công lập là trường được cơ quan Nhà nước thành lập, đầu tư
xây dựng cơ sở vật chất, bảo đảm kinh phí cho các nhiệm vụ chi thường xuyên do
đó, nó mang tính ổn định; Đồng thời, theo Quyết định 161/2002/QĐ-TTG ngày
15/11/2002 về một số chính sách phát triển giáo dục mầm non và Quyết định số 149/
2006/ QĐ-TTG ngày 23/6/2006 về việc phê duyệt Đề án ” Phát triển GDMN giai
đoạn 2006- 2015” của Thủ tướng Chính phủ, chỉ tiêu ít nhất mỗi phường, xã, thị trấn
có từ 1 đến 2 trường mầm non công lập. Vì vậy, quy mô trường mầm non công lập
rộng khắp, lớn hơn rất nhiều loại hình trường ngoài công lập.
Trường mầm non công lập có nhiệm vụ như trên đã quy định, ngoài ra, trường
mầm non công lập còn có nhiệm vụ là nòng cốt, chịu trách nhiệm hỗ trợ, giúp đỡ,

tham gia bồi dưỡng chuyên môn cho các cơ sở giáo dục mầm non ngoài công lập
trên địa bàn [7].
1.2. Hoạt động chăm sóc trẻ tại các trường mầm non
1.2.1. Khái niệm hoạt động chăm sóc trẻ tại các trường mầm non
Cùng với hoạt động giáo dục tại trường mầm non, hoạt động chăm sóc trẻ
mầm non cũng là hoạt động cơ bản của nhà trường. Hoạt động chăm sóc trẻ mầm
non là hoạt động đặc thù của bậc học mầm non so với các bậc học khác (trung học
phổ thông, đại học). Do vậy, hoạt động này cũng là hoạt động trọng tâm và có vai trò
quan trọng trong trường mầm non.
Hoạt động chăm sóc trẻ tại trường mầm non bao gồm rất nhiều những hành
động khác nhau với những kết quả cụ thể khác nhau nhưng cùng thực hiện mục tiêu
chung: đảm bảo cho trẻ an toàn và phát triển bình thường về mặt thể chất và tâm lý.
Hoạt động chăm sóc trẻ thường được gọi là nuôi, bao gồm: giữ cho trẻ an
toàn, cho trẻ ăn, uống, làm vệ sinh, giúp trẻ sống hợp vệ sinh....


Dựa vào các đặc điểm cơ bản nêu trên của hoạt động chăm sóc trẻ tại trường
mầm non chúng tôi đưa ra khái niệm hoạt động chăm sóc trẻ tại các trường mầm non
như sau:
Hoạt động chăm sóc trẻ tại trường mầm non là tất cả các hoạt động giữ cho
trẻ an toàn, cho trẻ ăn uống, làm vệ sinh, giúp trẻ sống hợp vệ sinh, bảo vệ và rèn
luyện sức khoẻ tinh thần và sức khoẻ thể chất đáp ứng được mục tiêu hướng tới sự
phát triển toàn diện của trẻ và thoả mãn được nhu cầu của trẻ, của phụ huynh và xã
hội.
1.2.2. Mục tiêu hoạt động chăm sóc trẻ tại các trường mầm non
Mục tiêu hoạt động chăm sóc trẻ tại các trường mầm non cần được xác định
dựa trên mục tiêu chung của giáo dục mầm non.
Mục tiêu chung của giáo dục mầm non là giúp trẻ em phát triển về thể chất,
tình cảm, trí tuệ, thẩm mỹ, hình thành những yếu tố đầu tiên của nhân cách, chuẩn bị
cho trẻ em vào lớp một; hình thành và phát triển ở trẻ em những chức năng tâm sinh

lí, năng lực và phẩm chất mang tính nền tảng, những kĩ năng sống cần thiết phù hợp
với lứa tuổi, khơi dậy và phát triển tối đa những khả năng tiềm ẩn, đặt nền tảng cho
việc học ở các cấp học tiếp theo và cho việc học tập suốt đời [6]. Do vậy, mục tiêu
hoạt động chăm sóc trẻ tại các trường mầm non cũng chính là hoạt động nhằm đảm
bảo cho trẻ an toàn và phát triển bình thường về mặt thể chất và tâm lý đáp ứng được
mục tiêu hướng tới sự phát triển toàn diện của trẻ và thoả mãn được nhu cầu của trẻ,
của phụ huynh và xã hội.
1.2.3. Nội dung chăm sóc trẻ tại các trường mầm non
Nội dung hoạt động chăm sóc trẻ mầm non được xác định theo chương trình
giáo dục mầm non quy định tại chương trình Giáo dục mầm non (Ban hành kèm theo
Thông tư số: 17 /2009/TT-BGDĐT ngày 25 tháng 7 năm 2009 của Bộ trưởng Bộ
Giáo dục và Đào tạo) và Thông tư số 28/2016/TT-BGDĐT ngày 30/12/2016 về việc
sửa đổi, bổ sung một số nội dung của Chương trình giáo dục mầm non ban hành kèm
theo Thông tư số 17/2009/TT-BGDĐT ngày 25/7/2009 của Bộ trưởng Bộ GD&ĐT
[6]. Trong đó qui định cụ thể về các nội dung chăm sóc cho hai độ tuổi (tuổi nhà trẻ


và tuổi mẫu giáo). Chương trình nuôi dưỡng và chăm sóc sức khoẻ cho lứa tuổi nhà
trẻ và lứa tuổi mẫu giáo đã qui định rõ ràng 4 nội dung: 1) Tổ chức ăn;
2) Tổ chức ngủ; 3)Vệ sinh; 4)Chăm sóc sức khỏe và an toàn. Cụ thể như sau:
1.2.3.1.

Đối với lứa tuổi nhà trẻ

1) Tổ chức ăn
Đối với trẻ lứa tuổi nhà trẻ, hoạt động tổ chức ăn cần đáp ứng các yêu cầu
như: Xây dựng chế độ ăn, khẩu phần ăn phù hợp với độ tuổi. Trong Thông tư số: 17 /
2009/TT-BGDĐT ngày 25 tháng 7 năm 2009 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào
tạo) và Thông tư số 28/2016/TT-BGDĐT ngày 30/12/2016 về việc sửa đổi, bổ sung
một số nội dung của Chương trình giáo dục mầm non ban hành kèm theo Thông tư

số 17/2009/TT -BGDĐT ngày 25/7/2009 của Bộ trưởng Bộ GD&ĐT. Cụ thể như
sau:
1)Chế độ ăn, khẩu phần ăn cho lứa tuổi nhà trẻ: Số bữa ăn tại cơ sở giáo dục
mầm non: Tối thiểu hai bữa chính và một bữa phụ.
+ Năng lượng phân phối cho các bữa ăn: Bữa ăn buổi trưa cung cấp từ 30%
đến 35% năng lượng cả ngày. Bữa ăn buổi chiều cung cấp từ 25 % đến 30% năng
lượng cả ngày. Bữa phụ cung cấp khoảng 5% đến 10% năng lượng cả ngày.
+ Tỷ lệ các chất cung cấp năng lượng được khuyến nghị theo cơ cấu: Chất
đạm (Protit) cung cấp khoảng 12 - 15 % năng lượng khẩu phần; Chất béo (Lipit)
cung cấp khoảng 35 - 40 % năng lượng khẩu phần; Chất bột (Gluxit) cung cấp
khoảng 45 - 53 % năng lượng khẩu phần; Nước uống: khoảng 0,8 - 1,6 lít / trẻ / ngày
(kể cả nước trong thức ăn); Xây dựng thực đơn hàng ngày, theo tuần, theo mùa [6].
2) Tổ chức ngủ
Tổ chức cho trẻ ngủ theo nhu cầu độ tuổi: Trẻ từ 3 đến 12 tháng ngủ 3 giấc,
mỗi giấc khoảng 90 - 120 phút; Trẻ từ 12 đến 18 tháng ngủ 2 giấc, mỗi giấc khoảng
90 -120 phút; Trẻ từ 18 đến 36 tháng ngủ 1 giấc trưa khoảng 150 phút.
3) Vệ sinh
Vệ sinh cá nhân; Vệ sinh môi trường (Vệ sinh phòng nhóm, đồ dùng, đồ chơi.
Giữ sạch nguồn nước và xử lí rác, nước thải).


4) Chăm sóc sức khỏe và an toàn
Khám sức khoẻ định kỳ. Theo dõi, đánh giá sự phát triển của cân nặng và
chiều cao theo lứa tuổi. Phòng chống suy dinh dưỡng, béo phì; Phòng tránh các bệnh
thường gặp; Theo dõi tiêm chủng; Bảo vệ an toàn và phòng tránh một số tai nạn
thường gặp [6].
1.2.3.2.

Đối với lứa tuổi mẫu giáo

Đối với lứa tuổi mẫu giáo, chương trình nuôi dưỡng và chăm sóc sức khoẻ đã
qui định rõ ràng 4 nội dung: 1) Tổ chức ăn; 2)Tổ chức ngủ; 3)Vệ sinh; 4)Chăm sóc
sức khỏe và an toàn. Các nội dung theo 4 khía cạnh này được qui định dựa trên cơ sở
khoa học và đặc điểm phát triển thể chất, tâm sinh lý của trẻ lứa tuổi mẫu giáo. Cụ
thể như sau:
1) Tổ chức ăn: Xây dựng chế độ ăn, khẩu phần ăn phù hợp với độ tuổi
+ Nhu cầu khuyến nghị về năng lượng của 1 trẻ trong một ngày là: 1.470
Kcal.
+ Nhu cầu khuyến nghị về năng lượng tại trường của 1 trẻ trong một ngày
(chiếm 50 - 60% nhu cầu cả ngày): 735 - 882 Kcal. - Số bữa ăn tại cơ sở giáo dục
mầm non: Tối thiểu một bữa chính và một bữa phụ.
+ Năng lượng phân phối cho các bữa ăn: bữa chính buổi trưa cung cấp từ
35% đến 40% năng lượng cả ngày. Bữa phụ cung cấp từ 10% đến 15 % năng lượng
cả ngày.
+ Tỷ lệ các chất cung cấp năng lượng theo cơ cấu: Chất đạm (Protit) cung cấp
khoảng 12 - 15 % năng lượng khẩu phần. Chất béo (Lipit) cung cấp khoảng 20 - 30
% năng lượng khẩu phần. Chất bột (Gluxit) cung cấp khoảng 55 - 68 % năng lượng
khẩu phần. 27 - Nước uống: khoảng 1,6 - 2,0 lít / trẻ/ngày (kể cả nước trong thức
ăn).
- Xây dựng thực đơn hàng ngày, theo tuần, theo mùa.
2) Tổ chức ngủ: Tổ chức cho trẻ ngủ một giấc buổi trưa (khoảng 150 phút).
3) Vệ sinh: Vệ sinh cá nhân; Vệ sinh môi trường; Vệ sinh phòng nhóm, đồ
dùng, đồ chơi; Giữ sạch nguồn nước và xử lí rác, nước thải.


4) Chăm sóc sức khỏe và an toàn: Khám sức khoẻ định kỳ. Theo dõi, đánh
giá sự phát triển của cân nặng và chiều cao theo lứa tuổi. Phòng chống suy dinh
dưỡng, béo phì; Phòng tránh các bệnh thường gặp. Theo dõi tiêm chủng; Bảo vệ an
toàn và phòng tránh một số tai nạn thường gặp [6].
1.2.4. Hình thức chăm sóc trẻ tại các trường mầm non

Để có thể chăm sóc trẻ tại trường mầm non thật tốt thì nhà trường cần phải sử
dụng nhiều hình thức chăm sóc khác nhau. Các hình thức chăm sóc trẻ tại trường
mầm non cần phải phù hợp với sự phát triển tâm sinh lý của trẻ, phù hợp với đặc
điểm của nhà trường, phù hợp với mục tiêu, nội dung, chương trình chăm sóc trẻ tại
trường mầm non.
Tại trường mầm non, chủ thể quản lý cần phải xem xét và thống nhất các
hình thức chăm sóc trẻ theo chương trình nuôi dưỡng và chăm sóc sức khoẻ cho trẻ
mầm non đã được ban hành. Trong đó, đã qui định rõ ràng 4 nội dung chăm sóc: 1)
Tổ chức ăn; 2)Tổ chức ngủ; 3)Vệ sinh; 4)Chăm sóc sức khỏe và an toàn. Với 4 nội
dung này thì có thể sử dụng các hình thức như sau:
-Các hình thức tổ chức ăn cho trẻ tại trường mầm non: Hình thức tổ chức ăn
cho trẻ tại trường mầm non được nhiều trường hiện nay sử dụng đó là: hình thức tổ
chức ăn bán trú. Hình thức này cần phải đảm bảo các yêu cầu như: vệ sinh an toàn
thực phẩm, thực phẩm và khẩu phần ăn của trẻ phải đảm bảo đáp ứng được nhu cầu
và sự phát triển thể chất của trẻ, phòng tránh được suy dinh dưỡng, nơi chế biến thực
phẩm luôn phải sạch sẽ, đảm bảo vệ sinh, qui trình chế biến thức ăn phải đảm bảo và
được kiểm tra thường xuyên.
-Các hình thức tổ chức ngủ cho trẻ tại trường mầm non: Trẻ tham gia học bán
trú cả ngày ở trường, vì vậy, tổ chức ngủ cho trẻ cũng cần phải lựa chọn các hình
thức phù hợp với trẻ và điều kiện của nhà trường. Hình thức tổ chức ngủ cho trẻ tại
trường cần đảm bảo các yêu cầu sau: Cần phải chuẩn bị chu đáo phòng ngủ cho trẻ
đáp ứng đủ điều kiện về không gian, yên tĩnh, sạch sẽ và đủ các vật dụng để trẻ ngủ
ngon giắc như: chiếu, chăn, gối,... Trong khi trẻ ngủ, cần phải có giáo viên trông coi,
xem xét và quan tâm đặc biệt tới trẻ khó ngủ, trẻ có tình trạng sức khoẻ yếu và các


tình huống có thể xảy ra khi trẻ ngủ. Khi trẻ ngủ dậy, cũng cần phải chú ý hướng dẫn
trẻ, sao cho trẻ thật tỉnh táo và không bị mệt mỏi,...
-Các hình thức tổ chức vệ sinh cho trẻ tại trường mầm non: hình thành và
giáo dục trẻ những thói quen vệ sinh cá nhân. Cụ thể gồm: thói quen vệ sinh cá nhân,

thói quen vệ sinh môi trường. Trong đó, các hình thức chính để giáo dục vệ sinh cho
trẻ thường là: hình thức giáo dục vệ sinh cho trẻ cần thông quan hình thức làm mẫu,
nêu gương, trò chơi đóng vai theo chủ đề, xử lí tình huống, giao nhiệm vụ, thông qua
sinh hoạt hàng ngày.
-Các hình thức chăm sóc sức khỏe và an toàn cho trẻ tại trường mầm non:
Việc chăm sóc sức khoẻ và an toàn cho trẻ cần phải sử dụng đa dạng rất nhiều hình
thức tại trường. Bằng nguồn kinh phí tiết kiệm được và huy động nguồn xã hội hóa,
nhà trường xây dựng, lắp đặt các đồ chơi, trải thảm cỏ nhân tạo các khu vui chơi,
hoạt động ngoài trời mang tính chất vận động, để đảm bảo trẻ không bị va đập, trầy
xước, sưng tấy khi phải tiếp xúc với nền gạch, xi măng. Đồng thời, tất cả các đồ
dùng, đồ chơi của trẻ cũng thường xuyên được kiểm tra ốc, vít, độ bền để kịp thời
sửa chữa, tân trang nhằm đảm bảo an toàn tuyệt đối cho trẻ.
Các nhà trường cũng trang bị đầy đủ các thiết bị cần thiết theo đúng quy định
của Luật Phòng cháy, chữa cháy; tổ chức thực hiện đúng các nội quy, quy định về
công tác phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ... Đặc biệt trong quá trình học
tập, vui chơi của trẻ, các cô giáo luôn là những người bạn đồng hành, không lơ là
chủ quan trước bất kỳ tình huống nào, đảm bảo cho các em không gặp tai nạn thương
tích.
Tổ chức thường xuyên các hoạt động tuyên truyền, phối hợp với phụ huynh
học sinh, y tế địa phương chăm sóc sức khỏe, tiêm chủng, phòng chống dịch bệnh
(Góc tuyên truyền ở từng lớp, bảng tuyên truyền của nhà trường, họp phụ huynh học
sinh, đọc qua loa đài của phường, xã....).
1.3. Quản lý hoạt động chăm sóc trẻ tại các trường mầm non
1.3.1.

Khái niệm quản lý hoạt động giáo dục trẻ tại các trường mầm non

Trên cơ sở phân tích các khái niệm công cụ nghiên cứu đề tài luận văn như:

quản lý, hoạt động chăm sóc trẻ mầm non, chúng tôi xây dựng khái niệm quản lý
hoạt động chăm sóc trẻ mầm non như sau:
Quản lý hoạt động chăm sóc trẻ tại các trường mầm non là hệ thống những tác
động có mục đích, có kế hoạch, phù hợp quy luật khách quan của chủ thể quản lý
đến đối tượng quản lý nhằm phát triển và nâng cao chất lượng các thành tố của quá
trình chăm sóc trẻ đạt được mục đích đã xác định.
1.3.2.

Nội dung quản lý hoạt động chăm sóc trẻ tại các trường mầm non

Có nhiều cách tiếp cận khác nhau để xác định các nội dung quản lý hoạt
động giáo dục trẻ mầm non. Tuy nhiên trong luận văn này chúng tôi xác định các nội
dung quản lý hoạt động chăm sóc trẻ mầm non gồm có các nội dung sau:
*Nội dung quản lý thứ nhất: Quản lý việc lập kế hoạch chăm sóc trẻ mầm
non Lập kế hoạch là khâu đầu tiên của chức năng quản lý. Việc lập kế hoạch hoạt
động chăm socs trẻ mầm non nhằm xác định và hình thành mục tiêu đối với hoạt
động này cho trẻ mầm non trong nhà trường, xác định và đảm bảo chắc chắn về các
nguồn lực phục vụ hoạt động chăm sóc trẻ trong trường mầm non. Từ đó lựa chọn
các phương án, biện pháp tốt nhất phù hợp với điều kiện thực tế để tiến hành hoạt
động chăm sóc trẻ trong các trường mầm non đạt kết quả tốt.
Trong quản lý hoạt động chăm sóc trẻ tại các trường mầm non, Hiệu trưởng
nhà trường phải coi việc thực hiện tốt kế hoạch đề ra là biện pháp quan trọng nhất
đảm bảo chất lượng của hoạt động này. Song, trong từng trường hợp nhất định, Hiệu
trưởng phải có sự chỉ đạo linh hoạt trong việc bổ sung hay điều chỉnh những nội
dung cần thiết trong kế hoạch sao cho không làm thay đổi mục tiêu mà lại phù hợp
tình hình thực tế để bản kế hoạch có tính khả thi cao. Nội dung chính của bản kế
hoạch cần đề cập tới các vấn đề sau:
- Những cơ xở xây dựng kế hoạch: Quy định của Bộ Giáo dục và Đào tạo nói
về hoạt động chăm sóc trẻ tại các trường mầm non; Chỉ thị nhiệm vụ năm học của
Phòng Giáo dục và Đào tạo, của các trường mầm non; đặc điểm tình hình của các

trường mầm non (thuận lợi, khó khăn), những chỉ tiêu phấn đấu, những mục tiêu đề
ra của các trường. Trẻ em tại các trường mầm non có hoàn cảnh điều kiện về sức