Thiết kế ebook về một số chủ đề hóa hữu cơ trong chương trình khoa học tự nhiên (2018)

TRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM HÀ NỘI 2
KHOA HÓA HỌC

******

TRẦN THỊ HƢƠNG

THIẾT KẾ EBOOK VỀ MỘT SỐ CHỦ ĐỀ
HÓA HỮU CƠ TRONG CHƢƠNG TRÌNH
KHOA HỌC TỰ NHIÊN

KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC
Chuyên ngành: Hóa hữu cơ

HÀ NỘI – 2018


TRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM HÀ NỘI 2
KHOA HÓA HỌC
******

TRẦN THỊ HƢƠNG

THIẾT KẾ EBOOK VỀ MỘT SỐ CHỦ ĐỀ
HÓA HỮU CƠ TRONG CHƢƠNG TRÌNH
KHOA HỌC TỰ NHIÊN

KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC
Chuyên ngành: Hóa hữu cơ
Ngƣời hƣớng dẫn khoa học

TS. CHU ANH VÂN

HÀ NỘI – 2018


LỜI CẢM ƠN
Trong suốt quá trình thực hiện và hoàn thành khóa luận tốt nghiệp, mặc
dù gặp phải nhiều khó khăn nhƣng tôi đã rút ra đƣợc nhiều kinh nghiệm trong
cuộc sống, đó là sự cố gắng, nỗ lực và biết học hỏi, tiếp thu kiến thức bổ ích
để tiến bộ. Để hoàn thành tốt đề tài, tôi xin đƣợc bày tỏ lời cảm ơn đến thầy
TS. Chu Anh Vân – khoa Hóa học, Trƣờng Đai học Sƣ Phạm Hà Nội 2,
ngƣời đã trực tiếp hƣớng dẫn tôi. Thầy đã rất nhiệt tình dẫn dắt, cung cấp tài
liệu, chia sẻ nhiều kinh nghiệm và nhận xét, góp ý tận tình giúp tôi đi đúng
định hƣớng cũng nhƣ giải quyết tốt các vấn đề nảy sinh.
Tôi xin chân thành cảm ơn các thầy cô giáo khoa Hóa học đã truyền thụ
cho tôi những kiến thức quý báu và bổ ích trong suốt quá trình học tập tại
trƣờng.
Tôi cũng xin gửi lời cảm ơn tới gia đình, bạn bè đã tạo mọi điều kiện
vật chất và tinh thần để tôi hoàn thiện đƣợc đề tài của mình.
Tôi xin chân thành cảm ơn!

Hà Nội, tháng 05 năm 2018
Sinh viên

Trần Thị Hƣơng


DANH MỤC HÌNH VẼ
Hình 3.1. Trích dẫn trang sách theo tiêu chí đảm bảo tính chính xác............. 27
Hình 3.2. Trích dẫn trang sách với hình ảnh mô phỏng biếm họa.................. 28

Hình 3.3. Trích dẫn một số chủ đề có tính thời sự .......................................... 29
Hình 3.4. Trích dẫn mô phỏng tác hại của thuốc lá đến sức khỏe của con
ngƣời................................................................................................................ 30
Hình 3.5. Một số giao diện khác nhau của ebook ........................................... 31


MỤC LỤC
LỜI CẢM ƠN
DANH MỤC HÌNH VẼ
MỤC LỤC
MỞ ĐẦU ........................................................................................................... 1
1. Lí do chọn đề tài ............................................................................................ 1
2. Mục đích nghiên cứu ..................................................................................... 2
Chƣơng 1 - TỔNG QUAN ................................................................................ 3
1.1. Chƣơng trình khoa học tự nhiên ................................................................ 3
1.1.1. Tìm hiểu chung về chƣơng trình khoa học tự nhiên ............................... 3
1.1.2. Một số chủ đề tích hợp trong chƣơng trình khoa học tự nhiên ............... 4
1.2. Giới thiệu về ebook điện tử ........................................................................ 5
1.2.1. Khái niệm ebook ..................................................................................... 5
1.2.2. Ƣu – nhƣợc điểm của ebook ................................................................... 6
1.2.3. Sự giống nhau và khác nhau giữa ebook và sách in thông thƣờng......... 8
1.2.4. Một số định dạng của ebook ................................................................... 8
1.3. Một số phần mềm biên soạn ebook .......................................................... 10
1.3.1. A PDF Flip Book Maker ....................................................................... 11
1.3.2. Fly Help ................................................................................................. 11
1.3.3. Flip Book Maker ................................................................................... 11
1.4. Giới thiệu phần mềm Flip PDF Professional ........................................... 11
1.4.1. Các tính năng của Flip PDF Professional ............................................. 12
1.4.2. Các thanh công cụ của Flip PDF Professional 4.2.9.9 .......................... 13
Chƣơng 2 - THỰC NGHIỆM ......................................................................... 16

2.1. Quy trình xây dựng một ebook ................................................................ 16


2.2. Tiến trình biên soạn ebook bằng phần mềm Flip PDF Professional 2.4.9.9
......................................................................................................................... 17
2.2.1. Chọn tập tin PDF ................................................................................... 17
2.2.2. Chọn giao diện ...................................................................................... 18
2.2.3. Chèn các tập tin đa phƣơng tiện ............................................................ 19
2.2.4. Xuất bản ................................................................................................ 23
Chƣơng 3 - KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN ..................................................... 25
3.1. Nội dung của ebook ................................................................................. 25
3.2. Các tiêu chí xây dựng nội dung ebook điện tử ........................................ 27
3.3. Ƣu – nhƣợc điểm của sản phẩm ebook đƣợc tạo ra ................................. 30
3.3.1. Những tiện ích khi sử dụng ebook ........................................................ 30
3.3.2. Những nhƣợc điểm của sản phẩm ......................................................... 32
KẾT LUẬN ..................................................................................................... 33
TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................................... 34


MỞ ĐẦU
1. Lí do chọn đề tài
Trong thế giới vật chất tự nhiên, các hợp chất hữu cơ chiếm một phần
vô cùng lớn. Từ xa xƣa các hợp chất hữu cơ luôn đồng hành với nhân loại
trong suốt quá trình tiến hóa. Các hợp chất hữu cơ có vai trò vô cùng quan
trọng, ứng dụng nhiều trong thực tiễn, đó là một phần không thể thiếu của đời
sống con ngƣời hiện đại. Chúng có nhiều lợi ích và làm nâng cao mức sống
của con ngƣời nên đƣợc tìm ra ngày càng nhiều.
Công nghệ thông tin đã đi vào cuộc sống đời thƣờng, mỗi ngƣời học
đều có thể tiếp nhận và giao tiếp thông tin dễ dàng với cả thế giới. Việc truyền
tải công nghệ thông tin ngày càng phổ biến. Nên việc đƣa tài liệu tham khảo

mang tính khả dụng là rất cần thiết cho quá trình tự nghiên cứu, tự tìm tòi tri
thức mới cho mỗi ngƣời. Vậy vấn đề đặt ra là làm sao để ngƣời học có những
tài liệu tham khảo bổ ích, cung cấp kiến thức cần thiết trong quá trình học của
mình. Ngày nay, với sự bùng nổ của các thiết bị điện tử nhƣ smartphone, máy
tính bảng,… việc lựa chọn sách điện tử có vai trò cần thiết ngay cả với giáo
dục.
Trong quá trình đổi mới sách giáo khoa, nhà xuất bản Giáo dục đã đặt
ra yêu cầu sử dụng song song sách in và sách điện tử cho học sinh trung học
phổ thông.
Ebook (sách điện tử) hoàn toàn đáp ứng đƣợc các yêu cầu trên, ngoài ra
chúng còn mang giá thành thấp hơn so với sách thông thƣờng. Ebook còn
không bị sờn rách, bị tổn hại bởi thời gian và vô cùng gọn nhẹ; chỉ với những
thiết bị lƣu trữ thông thƣờng ai cũng có thể chứa hàng ngàn cuốn ebook, hơn
hẳn thƣ viện truyền thống về việc tra cứu và bảo quản; khi cần ta có thể in ấn
hay sao chép để phục vụ cho công tác giáo dục. Ebook là một trong những
dạng tài liệu phổ biến hiện nay đƣợc lƣu trữ trong thƣ viện điện tử.
Với các lí do trên, chúng tôi lựa chọn đề tài “Thiết kế ebook về một số
chủ đề Hóa hữu cơ trong chương trình khoa học tự nhiên”.

1


2. Mục đích nghiên cứu
Thiết kế cuốn ebook “Một số chủ đề Hóa hữu cơ trong chương trình
khoa học tự nhiên” xem nhƣ một tài liệu tham khảo trong các cuộc thi hoặc
hoạt động trải nghiệm đáp ứng nhu cầu sử dụng công nghệ thông tin cho việc
nghiên cứu, học tập của con ngƣời.

2

Chƣơng 1 - TỔNG QUAN
1.1. Chƣơng trình khoa học tự nhiên
1.1.1. Tìm hiểu chung về chương trình khoa học tự nhiên
1.1.1.1. Chương trình phổ thông tổng thể
Chƣơng trình giáo dục phổ thông là văn bản của Nhà nƣớc thể hiện
mục tiêu giáo dục phổ thông; quy định yêu cầu cần đạt đối với ngƣời học
sinh, phạm vi và cấu trúc giáo dục phổ thông, phƣơng pháp và hình thức tổ
chức hoạt động giáo dục, phƣơng pháp và hình thức đánh giá kết quả giáo dục
ở mỗi lớp và mỗi cấp học của giáo dục phổ thông. Chƣơng trình giáo dục phổ
thông bao gồm chƣơng trình tổng thể và các chƣơng trình môn học. [1]
Chƣơng trình tổng thể là văn bản quy định những vấn đề chung nhất, có
tính chất định hƣớng của giáo dục phổ thông, bao gồm: quan điểm xây dựng
chƣơng trình, mục tiêu chƣơng trình giáo dục phổ thông và mục tiêu chƣơng
trình từng cấp học, yêu cầu cần đạt về phẩm chất chủ yếu và năng lực cốt lõi
của học sinh cuối mỗi cấp học, các lĩnh vực giáo dục, hệ thống môn học, thời
lƣợng từng môn học, định hƣớng nội dung giáo dục bắt buộc ở từng lĩnh vực
giáo dục và phân chia và các môn học ở từng cấp học đối với tất cả học sinh
trên phạm vi toàn quốc, định hƣớng về phƣơng pháp giáo dục và đánh giá kết
quả giáo dục, điều kiện để thực hiện chƣơng trình giáo dục phổ thông. [1]
1.1.1.2. Chương trình môn học
Chƣơng trình môn học là văn bản xác định vị trí, vai trò môn học trong
thực hiện mục tiêu giáo dục phổ thông, mục tiêu và yêu cầu cần đạt, nội dung
giáo dục cốt lõi của môn học mỗi lớp hoặc cấp học đối với tất cả học sinh trên
phạm vi toàn quốc, định hƣớng kế hoạch dạy học môn học ở mỗi lớp và mỗi
cấp học, phƣơng pháp và hình thức tổ chức giáo dục, đánh giá kết quả giáo
dục của môn học. [1]
1.1.1.3. Chương trình khoa học tự nhiên
Khoa học tự nhiên là môn học đƣợc xây dựng và phát triển trên nền
tảng của Vật lí, Hóa học, Sinh học và Khoa học Trái Đất,… Đồng thời, sự

3


tiến bộ của nhiều ngành khoa học khác liên quan nhƣ Toán học, Tin học,…
cũng góp phần thúc đẩy sự phát triển không ngừng của Khoa học tự nhiên. [2]
Khoa học tự nhiên là khoa học có sự kết hợp nhuần nhuyễn lí thuyết
với thực nghiệm, luôn đổi mới để đáp ứng yêu cầu của cuộc sống hiện đại.
Trong chƣơng trình giáo dục phổ thông mới, môn Khoa học tự nhiên là
môn học bắt buộc đƣợc dạy ở trung học cơ sở (từ lớp 6 đến lớp 9), đƣợc phát
triển từ môn Khoa học ở lớp 4, 5.
Chƣơng trình Khoa học tự nhiên cụ thể hóa những mục tiêu và yêu cầu
của Chƣơng trình giáo dục phổ thông tổng thể do Bộ giáo dục và Đào tạo ban
hành, trên cơ sở quan điểm của Đảng, Nhà nƣớc về đổi mới căn bản, toàn
diện giáo dục và đào tạo, bao gồm:
+ Định hƣớng chung cho tất cả các môn học nhƣ: quan điểm, mục tiêu,
yêu cầu cần đạt, kế hoạch giáo dục và các định hƣớng về nội dung giáo dục,
phƣơng pháp giáo dục và đánh giá kết quả, điều kiện thực hiện và phát triển
chƣơng trình.
+ Định hƣớng xây dựng chƣơng trình môn Khoa học tự nhiên ở cấp
trung học cơ sở.
1.1.2. Một số chủ đề tích hợp trong chương trình khoa học tự nhiên
Chủ đề tích hợp ở mức độ lồng ghép/ liên hệ
+ Axit – bazơ trong đời sống
+ Metan và biogas – Nhiên liệu xanh
+ Nhôm và công nghiệp sản xuất nhôm
Chủ đề tích hợp ở mức độ hội tụ – vận dụng kiến thức liên môn
+ Hiện tƣợng nóng lên toàn cầu
+ Sản xuất điện – Sử dụng hợp lí và tiết kiệm điện năng
+ An ninh năng lƣợng và chủ quyền biển đảo ở Việt Nam

+ Phân bón hóa học và sức khỏe cộng đồng
Chủ đề tích hợp ở mức độ hòa trộn
4


+ Em muốn là nhà khoa học
+ Công việc của nhà khoa học trẻ tuổi
+ Khí quyển và sự sống
+ Không khí xung quanh ta
+ Nƣớc – Ngƣời bạn của nhà nông
+ Thời tiết
+ Âm thanh trong cuộc sống của chúng ta
Chủ đề tích hợp dựa trên các nguyên lí vận động, phát triển chung của
giới tự nhiên
+ Bài tiết nƣớc tiểu
+ Cấu tạo chất
+ Sự chuyển trạng thái của nƣớc
+ Nhiệt độ – Sự co dãn vì nhiệt của các chất
+ Sự truyền ánh sáng – Các pha của Mặt Trăng và chuyển động của Trái Đất
+ Cấu tạo của Trái Đất và Thuyết kiến tạo mảng [3]
1.2. Giới thiệu về ebook điện tử
1.2.1. Khái niệm ebook
Ebook viết tắt của từ “electronic book” hay còn gọi là sách điện tử,
theo định nghĩa của từ điển Oxford của Anh “là một phiên bản điện tử của
một cuốn sách in mà có thể đƣợc đọc”. Có thể hiểu nó là một phƣơng tiện số
tƣơng ứng của các loại sách in thông thƣờng. Mặc dù là một loại sách nhƣng
đây đƣợc gọi là một loại file điện tử và đƣợc thiết kế giống sách thật.
Với dung lƣợng nhỏ gọn nhƣng chứa đựng một lƣợng tri thức lớn, sách
điện tử là một sự lựa chọn tuyệt vời cho nhu cầu lƣu trữ và đọc sách mọi lúc,
mọi nơi trên những thiết bị điện toán của ngƣời dùng cá nhân nhƣ máy vi tính,

máy tính bỏ túi pocket PC, điện thoại,…

5


Ngày nay, với sự bùng nổ của Internet giúp cho sách điện tử càng đƣợc
nhiều ngƣời quan tâm. Hầu hết các cuốn sách giấy nổi tiếng nhƣ các năm
1993 đã đƣợc nhiều tác giả và nhà xuất bản chuyển sang thành sách điện tử để
thuận tiện việc in ấn, xuất bản. Nhiều trang web hiện nay đƣợc lập ra để bán
các ấn phẩm của nhiều tác giả nổi tiếng, từ đó việc chia sẻ thông tin với nhiều
ngƣời đọc trở nên dễ dàng hơn.
1.2.2. Ưu – nhược điểm của ebook
1.2.2.1. Những ưu điểm của ebook
Thiết bị đọc ebook nhiều chức năng: Có thể đọc trong ánh sáng thấp
hoặc thậm chí cả bóng tối với nhiều chế độ đọc khác nhau. Có thể tìm kiếm từ
khóa bất kì trong sách, chỉnh sửa nội dung sách hay ghi chú, đánh dấu mà
không làm hƣ hại đến sách. Ngoài chức năng đọc văn bản và hình ảnh, thiết bị
đọc ebook có thể đọc đƣợc cả file âm thanh và video. Do đó, nếu ngƣời đọc
không thích đọc văn bản thì có thể chọn chức năng nghe phiên bản âm thanh.
Một số ebook còn có ứng dụng flash cho phép ngƣời đọc tƣơng tác với các
nội dung trong ebook.
Không tốn chi phí vận chuyển: Chỉ cần tải ebook từ trang web, không
cần phƣơng tiện vận chuyển và không mất thời gian vận chuyển.
Chức năng tìm kiếm tiện lợi: Chỉ cần nhập một từ cần tìm trong ô tìm
kiếm, lập tức sẽ nhảy đến trang có chứa từ cần tìm. Điều này đặc biệt hữu ích
khi cần tra cứu tài liệu, chẳng hạn tra từ điển.
Chi phí cập nhật thấp: Khi tác giả cần cập nhật một số phần của ebook
thì chỉ cần chỉnh sửa trên các tài liệu điện tử và sau đó thông báo cho khách
hàng về việc phát hành mới. Điều này giúp tiết kiệm các phiên bản cập nhật
của sách in.

Nguồn tài liệu rộng lớn: Hiện có sẵn một kho ebook khổng lồ để ngƣời
đọc có thể tải về và lƣu trữ trong các thiết bị số cầm tay nhƣ điện thoại di
động, pocket PC, thiết bị đọc ebook,…

6


Khả năng lưu trữ và di chuyển: Với một thiết bị đọc ebook nhỏ gọn
nhƣ kích thƣớc của một cuốn sách thông thƣờng nhƣng có thể lƣu hàng ngàn
sách điện tử tùy thuộc vào dung lƣợng bộ nhớ của nó.
Đa ngôn ngữ: Hiện nay, một cuốn sách điện tử có thể đƣợc dịch ra
nhiều thứ tiếng khác nhau. Ngƣời đọc có thể lên trang web và chọn mua một
cuốn sách phù hợp với ngôn ngữ của mình. Điều này rất thuận lợi cho ngƣời
đọc ở mọi quốc gia trên thế giới, giúp sách điện tử đƣợc cập nhật đến nhiều
đối tƣợng khác nhau.
Chi phí thấp: Chi phí cho một cuốn ebook rẻ hơn nhiều lần so với sách
in thông thƣờng, phù hợp với những đối tƣợng trẻ, sinh viên những đối tƣợng
có khả năng thu nhập tài chính còn hạn chế. Hơn nữa, phần lớn sách điện tử là
miễn phí.
Phân phối: So với cách xuất bản sách dạng bản in trên giấy, xuất bản
sách dƣới dạng ebook rẻ hơn và dễ dàng hơn, đặc biệt thuận lợi cho các tác
giả tự xuất bản sách điện tử.
1.2.2.2. Những nhược điểm của ebook
Thiết bị đọc ebook đắt tiền: Ebook yêu cầu một thiết bị điện tử để hiển
thị nó. Nhiều định dạng ebook yêu cầu phần mềm chuyên dụng để hiển thị
chúng. Một cuốn sách điện tử phụ thuộc vào thiết bị để đọc nó, nếu thiết bị
hay phần mềm đọc ebook bị lỗi thì sẽ gây ảnh hƣởng đến nó. Tuy nhiên, nếu
coi đó là sự đầu tƣ lâu dài thì chi phí mua một thiết bị đọc ebook vẫn tiết kiệm
hơn so với một kho sách in khổng lồ.
Hạn chế quyền sử dụng: Kĩ thuật quản lí quyền kĩ thuật số có thể hạn

chế những tác động của ngƣời dùng đối với ebook. Chẳng hạn, không thể
chuyển quyền sở hữu của một cuốn sách điện tử cho ngƣời khác, mặc dù giao
dịch nhƣ vậy đƣợc phổ biến với sách in thông thƣờng.
Tính phổ cập thấp: Hiện nay, phần lớn độc giả vẫn thích đọc sách in
bình thƣờng hơn so với đọc sách trên thiết bị điện tử. Sách điện tử cũng nhƣ
công nghệ thông tin nói chung chƣa đƣợc chia sẻ rộng rãi đến ngƣời dùng.

7


Vi phạm tác quyền: Trong một vài trƣờng hợp, ebook có thể đƣợc phổ
biến mà không có sự chấp thuận của tác giả hoặc nhà sản xuất.
Ảnh hưởng đến môi trường: Các thiết bị đọc ebook gây ra các vấn đề
đến môi trƣờng. Tuy nhiên, cũng phải công nhận rằng ebook đã tiết kiệm
đƣợc nguồn nguyên liệu giấy dùng để in sách.
1.2.3. Sự giống nhau và khác nhau giữa ebook và sách in thông thường
1.2.3.1. Sự giống nhau giữa ebook và sách in thông thường
Nhƣ sách thông thƣờng thì ebook cũng đƣợc phân ra làm nhiều trang
sách và cả hai loại hình sách này đều có thể ghi chú và note lại những gì chƣa
hiểu. Ngoài ra, ebook còn có thể chuyển trang một cách dễ dàng hơn thông
qua mục lục của sách điện tử.
1.2.3.2. Khác nhau giữa ebook và sách in thông thường
Có thể nhận ra ngay sự khác biệt của ebook và sách thông thƣờng
thông qua cách đọc. Với sách thƣờng, phải trực tiếp đọc sách và lật từng trang
giấy nhƣng ebook hoàn toàn có thể sử dụng các thiết bị điện tử để lƣớt mạng
đọc sách. Ngoài ra, ebook còn có thể đặt đƣợc link liên kết để di chuyển từ
trang này sang trang khác của website.
Chia sẻ ebook trên mạng cũng dễ dàng hơn chỉ bằng những nút tích
hợp đơn giản trên mạng có thể chia sẻ file tài liệu với những bạn bè của mình
trên mạng xã hội.

Để đọc đƣợc sách điện tử cần có một phần mềm đọc ebook. Suy cho
cùng, ngoài những ƣu điểm thì ebook cũng có những khuyết điểm riêng.
Nhƣng cân nhắc giữa ƣu điểm và nhƣợc điểm thì ebook vẫn là lựa chọn hàng
đầu, phù hợp với xu hƣớng phát triển công nghệ và trí tuệ của con ngƣời.
1.2.4. Một số định dạng của ebook
Các ebook hiện nay đƣợc các nhà sản xuất phát hành dƣới rất nhiều
định dạng khác nhau. Mỗi định dạng có những đặc trƣng phù hợp cho từng
loại hình và đặc điểm về nội dung của tài liệu nhằm phục vụ cho việc tối ƣu
hóa dung lƣợng và chất lƣợng. Nhƣng do có quá nhiều định dạng khác nhau
nên việc đọc và chia sẻ tài liệu sẽ trở nên khó khăn. Do đó, để đọc đƣợc
8


ebook trên các thiết bị cá nhân, ngƣời dùng cần cài đặt các phần mềm hoặc
ứng dụng đƣợc cung cấp bởi các nhà mạng hoặc công ty sản xuất thiết bị cá
nhân. Một số định dạng phổ biến của ebook đƣợc sử dụng hiện nay có thể kể
đến:
1.2.4.1. Định dạng *.doc (Document)
Đây là định dạng đơn giản nhất để lƣu trữ một ebook. Định dạng này
có thể lƣu trữ đƣợc chữ, hình ảnh, bảng, đồ thị,…
Định dạng *.doc có thể đƣợc mở và xem tốt nhất bằng Microsoft Office
Word, nhƣng nếu không có tiền để mua bản quyền bộ MS Office của
Microsoft, ta có thể sử dụng Writer trong OpenOffice.org là ứng dụng miễn
phí, mã nguồn mở với những tính năng không thua kém gì sản phẩm của
Microsoft. Ngoài ra cũng có thể mở một file doc thông qua các ứng dụng
Office Online nhƣ Google Docs, ThinkFree Office, Zoho Office,…
Từ bản MS Office 2007, Microsoft cung cấp thêm *.docx, sử dụng định
dạng Open XML giúp lƣu trữ nội dung tốt hơn và đồng thời giảm kích thƣớc
của tập tin.
1.2.4.2. Định dạng *.pdf (Portable Document Format)

Một định dạng quen thuộc khác với chúng ta, PDF là viết tắt của
Portable Document Format, định dạng file của hãng Adobe Systems, Inc.
Tƣơng tự nhƣ định dạng Word (*.doc), pdf hỗ trợ văn bản thô (text) cùng với
phông chữ, hình ảnh đồ họa, âm thanh và nhiều hiệu ứng khác. Định dạng
*.pdf đã trở nên phổ biến cho việc phát hành sách, báo hay các tài liệu khác
qua mạng Internet.
Để đọc đƣợc tập tin pdf trên máy vi tính phải có phần mềm hỗ trợ định
dạng này. Phần mềm phổ biến hiện nay là Adobe Reader hay Foxit Reader.
1.2.4.3. Định dạng *.chm (Complied HTML Help File)
Giống nhƣ tên gọi, đây vốn là định dạng để lƣu trữ những tài liệu trợ
giúp dƣới dạng html đƣợc biên soạn và nén lại trong một file duy nhất. Đây
cũng là một trong những định dạng phổ biến để làm ebook vì khả năng lƣu trữ
và sắp xếp tài liệu tốt, dễ truy cập thông tin. Một số ebook định dạng *.chm
9


có thể đƣợc mở bằng chính trình duyệt web, một số khác thì phải sử dụng ứng
dụng đọc CHM để mở.
Trên Windows, để đọc đƣợc *.chm chúng ta không cần bất cứ phần
mềm nào. Một số ứng dụng khác có thể mở đƣợc định dạng *chm nhƣ xCHM
(có phiên bản dành cho cả ba hệ điều hành Windows, Linux và Mac),
GNOCHM (dành cho Linux), Chmox và CHM Viewer (dành cho Mac).
Có thể tạo và chỉnh sửa ebook định dạng *.chm bằng phần mềm Fly
Help (bản cũ có tên là Pocket CHM).
1.2.4.4. Định dạng *.prc (Product Representation Compact)
Đây là một định dạng văn bản 3D đặc biệt. Định dạng này có thể ứng
dụng trong nhiều lĩnh vực với các sự kết hợp khác nhau nhƣ đồ họa và sản
xuất sản phẩm... Một số ƣu điểm của định dạng này là dung lƣợng nhỏ gọn,
giao diện đơn giản, dễ thao tác, bảo mật tốt và dễ dàng chia sẻ qua mạng
Internet. Các phần mềm phổ biến đƣợc sử dụng để đọc tài liệu có định dạng

*.prc là Mobipocket Reader hoặc Lexcycle Stanza.
1.2.4.5. Định dạng *.html (HyperText Markup Language)
Đây là định dạng chuẩn cho ebook. Định dạng này rất phổ biến, hầu hết
chƣơng trình nào cũng có thể tạo hay đọc đƣợc html. Nó cũng hỗ trợ nhiều
tính năng mà ebook sẽ sử dụng nhƣ tính năng siêu liên kết, kiểm soát phông
chữ, tiêu đề, hình ảnh,…
Xuất chuyển tài liệu sang định dạng *.html từ chƣơng trình nguồn giúp
giữ lại các định dạng cốt yếu nhất và thƣờng giữ lại đƣợc chƣơng, đoạn của
tài liệu, các tiêu đề của dàn bài đƣợc chuyển thành các thẻ (tag) mà hầu hết
các chƣơng trình chuyển đổi có thể nhận dạng chính xác.
Ngoài ra còn rất nhiều định dạng khác của ebook nhƣ: *.meb, *.pdb,
*.lit, *.djvu, *.rgo,...
1.3. Một số phần mềm biên soạn ebook
Có rất nhiều phần mềm biên soạn ebook. Sau đây là một vài phần mềm
điển hình:

10


1.3.1. A PDF Flip Book Maker
Là phần mềm tạo ebook trực tuyến, flash,… Chỉ cần nhập vào nội dung
cuốn sách lựa chọn các chủ đề của các mẫu có sẵn, sau đó tiến hành tạo ebook
với nhiều định dạng nhƣ *.swf, *.html, *.exe, CD. Đồng thời hỗ trợ hiệu ứng
lật trang dễ dàng.
1.3.2. Fly Help
Fly Help là công cụ hỗ trợ tạo các ebook dƣới định dạng *.chm với
nhiều chức năng thú vị, tạo file nhanh chóng bằng phƣơng pháp kéo thả. Phần
mềm này có khả năng tạo ebook từ nhiều định dạng khác nhau, đồng thời có
thể chỉnh sửa file ebook trực tiếp.
Fly Help cho phép ngƣời dùng kéo thả các file định dạng *.pdf, *.doc,

*.txt, *.html, và kể cả định dạng flash *.swf. Phần mềm có khả năng tạo
ebook với tốc độ nhanh, nhập nhiều file cùng lúc.
1.3.3. Flip Book Maker
Là một công cụ có khả năng tạo sách lật trang từ file PDF trên máy
tính, ngƣời dùng có thể tạo một cuốn sách với hiệu ứng chuyển đổi trang bằng
cách lật sách. Chƣơng trình này tƣơng thích trên hệ điều hành Windows nền
tảng 32 bit và 64 bit.
Các tính năng chính của Flip Book Maker:
- Cung cấp 20 mẫu sách khác nhau để ngƣời dùng lựa chọn.
- Hỗ trợ tạo nội dung và trang trí sách thông qua công cụ: soạn thảo văn
bản, chèn hình ảnh, hình nền động, hiệu cảnh, tiêu đề cho sách, điều chỉnh
kích thƣớc,…
- Nhiều chế độ xem khác nhau.
- Khả năng xuất ra các định dạng: *.swf, *.html, *.exe hoặc email.
1.4. Giới thiệu phần mềm Flip PDF Professional
Nhƣ đã giới thiệu ở phần tổng quan, có khá nhiều phần mềm đƣợc dùng
để xây dựng các cuốn ebook và chúng tôi đã lựa chọn phần mềm Flip PDF

11


Professional. Sau đây là các tính năng và cách biên soạn ebook bằng phần
mềm này:
1.4.1. Các tính năng của Flip PDF Professional
Flip PDF Professional là phần mềm chuyển đổi một tập tin pdf sang tập
tin ebook. FLip PDF Professional là một công cụ mạnh mẽ để chuyển đổi một
tập tin pdf sang các tập tin flash dựa trên tập tin tƣơng tác bình thƣờng pdf.
Bằng cách sử dụng Flip PDF Professional ngƣời dùng chuyên nghiệp có thể
nhúng âm thanh, flash, video và các liên kết có các tài liệu pdf. Flip PDF
Professional cho phép xây dựng hàng loạt ebook, cắt flash chuyên nghiệp từ

các tập tin pdf chỉ trong vài phút với hiệu ứng "chuyển trang" để sử dụng cả
trực tuyến và không trực tuyến.
Với Flip PDF Professional, ngƣời dùng không cần cài đặt thêm bất kỳ
phần mềm bổ sung nào. Đơn giản chỉ cần nhập vào các tập tin pdf, chọn giao
diện mong muốn cho riêng mình và sau đó bấm chuyển đổi. Đây là cách tốt
nhất để tạo ra các phiên bản nhƣ: ấn phẩm, tạp chí, tờ rơi, catalog và kỹ thuật
số (điện tử). Flip PDF Professional cung cấp tính năng dòng lệnh mà tạo ra
hiệu ứng lật trang sách điện tử mà không cần dùng đến các ứng dụng của máy
tính để bàn Window. Nó cũng cung cấp nhiều cách khác nhau để biên tập ra
các trang ebook trong định dạng *.html mà không có bất kỳ giới hạn về bản
quyền cho các trang web.
Ngƣời dùng có thể thiết lập chỉ mục của cuốn sách trong tƣơng lai. Sau
khi hoàn tất, tập tin sẽ đƣợc lƣu dƣới dạng một trang web hoặc HTML, các
tập tin ZIP hay EXE vào một đĩa CD hoặc DVD.
Các tính năng nổi bật của Flip PDF Professional:
- Giao diện ngƣời dùng thân thiện và không đòi hỏi nhiều kiến thức kỹ
thuật. Các bƣớc để nắm bắt đƣợc phần mềm chỉ cần vài phút.
- Tạo hình ảnh động hấp dẫn.
- Hỗ trợ chuyển đổi hàng loạt: hỗ trợ chuyển đổi hàng loạt tập tin pdf.
- Thêm đoạn văn bản, hình ảnh, ngày, tháng, hình dạng cho các trang
ebook.
12


- Tạo siêu liên kết với pdf, liên kết web, trang liên kết, đánh dấu và
chỉnh sửa bằng tay.
- Xác định tiêu đề, từ khoá.
- Có thể tùy chỉnh các nút thanh công cụ để thiết lập tải về, in ấn nút
chia sẻ và nhiều hơn nữa.
- Flip PDF Professional có thể xuất và lƣu các thiết lập để sử dụng sau

này.
1.4.2. Các thanh công cụ của Flip PDF Professional 4.2.9.9
- Menu File

+ Create New: Tạo mới dự án.
+ Import PDF: Nhập tệp pdf hoặc nhiều tệp và chuyển đổi sang sách lật.
+ Edit Pages: Mở trình chỉnh sửa trang để thêm đa phƣơng tiện và các đối
tƣợng khác vào sách lật.
+ Open Project: Mở một dự án sổ lật (tệp định dạng *.flb) đã lƣu.
+ Open the project from output folder: Mở dự án trực tiếp từ thƣ mục đầu ra.
+ Save Project: Lƣu dự án (tệp định dạng *.flb).
+ Save Project as: Lƣu dự án dƣới dạng tệp mới.
+ Recent Projects: Các dự án mới nhất gần đây đã tạo.
+ Recent Outputs: Các sách mới nhất đã xuất bản.

13


+ Clear Recent: Xóa tất cả các dự án và đầu ra gần đây.
+ Import Themes: Nhập các chủ đề đã xuất trƣớc đó và áp dụng cho sách lật
hiện tại.
+ Export Page Info: Xuất các đối tƣợng đƣợc lƣu từ Page Editor và áp dụng
cho dự án hiện tại.
+ Export the template setting: Xuất cài đặt mẫu hiện tại và lƣu vào tệp văn
bản.
+ Import the template setting: Nhập cài đặt mẫu và áp dụng cho dự án hiện
tại.
+ Close Project: Đóng dự án hiện tại.
+ Exit: Đóng chƣơng trình.
- Menu Convert

+ Publish: Xuất bản sách ở nhiều định dạng khác nhau.
+ Batch Convert: Chuyển đổi hàng loạt tệp pdf thành sách.
- Menu Options

14


+ Language Settings: Chọn ngôn ngữ gốc cho sách, có thể chọn nhiều ngôn
ngữ đƣợc chuyển đổi.
+ Flash Security: Đặt mật khẩu để bảo vệ sách không bị truy cập trái phép, có
thể xác định các trang cụ thể cần đƣợc bảo mật.
+ Book Cover: Có thể thêm, tạo và sửa bìa sách.
+ Preferences: Định dạng chất lƣợng sách.
+ Language: Lựa chọn ngôn ngữ.
- Menu View: Theo mặc định, phần mềm chỉ hiện thị một số cài đặt mẫu. Nếu
muốn hiển thị cài đặt cụ thể thì cần chọn nó.

- Menu Online: Cho phép xuất bản sách lên máy chủ, chia sẻ với ngƣời
khác.

15


Chƣơng 2 - THỰC NGHIỆM
2.1. Quy trình xây dựng một ebook
- Quá trình tạo file nguồn
Microsoft Office Word là phần mềm tối ƣu nhất để soạn thảo file
nguồn. Trƣớc khi sử dụng phần mềm tạo sách điện tử, cần định dạng ebook
thật rõ ràng, dễ hiểu:

+ Xem qua văn bản, soát lỗi chính tả một cách tỉ mỉ nhất có thể (nếu
nguồn sách đƣợc download trên mạng).
+ Lập dàn bài cấu trúc của ebook (menu).
+ Tạo mục lục liên kết giữa menu và các nội dung của ebook.
+ Thống nhất bảng mã, font, màu nền và một kiểu thiết kế.
+ Trình bày từng đề mục thật rõ ràng, dễ hiểu và logic.
+ Lựa chọn, phim, ảnh, mô phỏng... minh họa để ebook đƣợc hấp dẫn
hơn.

- Quá trình sử dụng phần mềm để xây dựng ebook
Quá trình này cần lƣu ý về font chữ: font chữ International (UTF8) có
khả năng tƣơng thích cao, file gốc khi chuyển định dạng ít bị lỗi nên rất hay
đƣợc sử dụng. Trong trƣờng hợp ebook làm ra bị lỗi font thì mở file Word
soạn thảo ra rồi ấn F12, màn hình hiện ra khung Save as (hoặc vào File →
Save as), chọn Tools (ở bên dƣới góc phải) rồi chọn Web Options, ở tab
encoding, vào mục Save this document as chọn Unicode (UTF – 8).

16


2.2. Tiến trình biên soạn ebook bằng phần mềm Flip PDF Professional
2.4.9.9
2.2.1. Chọn tập tin PDF
Click chuột vào Start/Program/Flip PDF
Professional/Flip PDF Professional hoặc double click
vào biểu tƣợng trên Desktop.
Khi khởi động Flip PDF Professional, chọn “New
Project” cho bản thiết kế mới.

Sau đó sẽ hiện ra cửa sổ Import PDF

17


- Để chọn chọn tập tin PDF mới: click Import PDF, sau đó click
Browse... tại trƣờng Source PDF File chọn tập tin PDF.
- Dƣới trƣờng Page Range to Import, đánh dấu ô All pages để chọn
toàn bộ trang, hay quy định số trang cần lấy tại ô Custom range.
- Nếu muốn đóng dấu bản quyền vào sách, click Set Watermark và
chọn kiểu đóng dấu tùy theo ý thích. Trƣờng Pages Quality and Size quy định
chất lƣợng, kích cỡ tập tin PDF từ thấp đến cao, từ Lower đến Best. Chất
lƣợng càng cao thì dung lƣợng sẽ càng lớn, nên tốt nhất là chọn
mức Medium hay High.
- Cuối cùng click Import Now và chờ chốc lát cho quá trình nhập tập tin
PDF hoàn tất.
2.2.2. Chọn giao diện
Click vào mũi tên xổ xuống dƣới trƣờng Templates & Language bên
trái để chọn giao diện cho sách lật trang. Chƣơng trình cung cấp khá nhiều
giao diện đẹp để lựa chọn, các giao diện đƣợc chia thành năm nhóm theo các
phong cách riêng: Classical, Flat, Neat, Slide, Spread.
Chọn xong, click OK để chấp nhận.

18


Lưu ý: Nếu muốn tải thêm nhiều mẫu giao diện khác, click vào liên
kết Get more free online templates here… Tại trang web hiện ra, chọn
thẻ Templates, tìm một giao diện hợp ý rồi click Install để tải về. Sau đó, sang
tab My Templates chọn giao diện để sử dụng.

Sau khi chọn giao diện là có thể xem thử sách hiển thị nhƣ thế nào trên
giao diện Flip PDF Professional.
Ngoài ra, có thể tạo mật khẩu cho trang sách để đảm bảo chỉ những ai
biết mật khẩu mới đọc đƣợc, bằng cách vào menu Options → Flash Security,
đánh dấu trƣớc tùy chọn Single Password, gõ mật khẩu vào khung bên cạnh,
đánh dấu trƣớc tùy chọn All Pages nếu muốn áp dụng bảo mật trên toàn bộ
sách, hoặc gõ số thứ tự trang muốn bảo mật tại khung Exclude Front Pages,
rồi click OK.
2.2.3. Chèn các tập tin đa phương tiện
Flip PDF Professional cho phép chèn thêm các tập tin đa phƣơng tiện
(hình ảnh, video clip, slideshow ảnh, flash) vào một trang bất kỳ trên sách.
Click nút Edit Pages để mở cửa sổ Flip Page Editor.

19