TL QLXH về KHIẾU nại vai trò của khiếu nại, tố cáo và giải quyết khiếu nại tố cáo đối với việc đảm bảo pháp chế trong quản lí hành chính nhà nước

Vai trò của khiếu nại, tố cáo và giải quyết khiếu nại tố cáo
đối với việc đảm bảo pháp chế trong quản lí hành chính
nhà nước
A. LỜI MỞ
Nhà nước ta luôn coi trọng công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo
của công dân là một trong những biện pháp quan trọng góp phần xây
dựng nhà nước, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lí, tăng cường mỗi
quan hệ đoàn kết nhất trí giữa đảng nhà nước và nhân dân. Trong điều
kiện phát huy dân chủ xã hội chủ nghĩa quyền khiếu nại tố, tố cáo của
công dân không ngừng được phát huy và việc thực hiện quyền cơ bản
này của công dân đang trở thành một trong những mặt sinh hoạt chính
trị- xã hội sôi động. Và đối với việc đảm bảo pháp chế trong quản lí
hành chính nhà nước thì vai trò của khiếu nại, tố cáo và gải quyết
khiếu nại tố cáo càng trở nên quan trọng.

1


B. NỘI DUNG
I. Khái niệm khiếu nại, tố cáo.
a. Khiếu nại.
Khiếu nại là một hiện tượng xã hội được quan niệm và hiểu theo
nhiều góc độ khác nhau. Theo từ điển tiếng Việt thì khiếu nại là “ Đề
nghị cơ quan có thẩm quyền xét về một việc làm mà mình không đồng
ý, cho là trái phép hay không hợp lý”
Về góc độ xã hội khiếu nại là hoạt động phát sinh trong đời sống
xã hội thể hiện sự phản ứng có tính tự nhiên của một người đối với
hành vi của người khác, khi họ cho rằng hành vi đó không phù hợp với
các quy tắc chuẩn mực trong đời sống cộng đồng xâm phạm đến quyền
lợi ích của mình.
Về góc độ chính trị - pháp lí thì khiếu nại là một quyền dân chủ

cơ bản của công dân được pháp luật quy định và bảo đảm thực hiện
trong bộ máy nhà nước. Vì vậy quyền khiếu nại được coi là: “ Quyền
để bảo vệ quyền”
Khiếu nại phát sinh khi quyền và lợi ích bị xâm phạm bởi hoạt
động thực thi quyền lực của bộ máy nhà nước, là hình thức phản
kháng của cá nhân, tổ chức đối với quyết định, hành vi của cơ quan
nhà nước, của người có thẩm quyền trong cơ quan nhà nước. Về
phương diện này pháp luật nhà nước ta quy định có hai hình thức
khiếu nại thuộc hai lĩnh vực khác nhau đó là khiếu nại hành chính và
khiếu nại tư pháp.
2


Khiếu nại hành chính là việc công dân, cơ quan, tổ chức yêu cầu
cơ quan nhà nước, người có thẩm quyền xem xét lại các quyết định,
hành vi của cơ quan nhà nước, cán bộ, công chức phát sinh trong lĩnh
vực quản lí hàn chính nhà nước, mà người khiếu nại cho rằng quyết
định, hành vi đó trái pháp luật xâm phạm đến quyền, lợi ích hợp pháp
của mình.
Khiếu nại tố cáo là việc công dân yêu cầu cơ quan tư pháp ( cơ
quan điều tra, viện kiểm sát, tòa án, cơ quan thi hành án…) cán bộ
công chức có thẩm quyền trong cơ quan tư pháp xem xét lại những
quy định, hành vi phát sinh trong lĩnh vực tư pháp mà người khiếu nại
cho rằng quyêt định hành vi đó đã vi phạm đến quyền và lợi ích hợp
pháp của mình.
b. Tố cáo
Tố cáo là khái niệm được sử dụng rộng rãi trong đời sống xã hội,
tố cáo được quan niệm khác nhau tùy theo mức độ, phạm vi, đối tượng
tố cáo.
Trong pháp luật nước ta, lần đầu tiên luật khiếu nại, tố cáo năm

1998 đã quy định khái niệm tố cáo: Tố cáo là việc công dân theo thủ
tục do luật này quy định báo cáo cho cơ quan, tổ chức, cá nhân có
thẩm quyền biết về hành vi vi phạm pháp luật của bất kì cơ quan, tổ
chức, cá nhân nào gây thiệt hại hoặc đe dọa gây thiệt hại lợi ích của
nhừ nước, quyền lợi ích hợp pháp của công dân, cơ quan, tổ
chức( khoản 2 điều 2)

3


Tố cáo là một trong những quyền cơ bản của công dân được quy
định trong hiến pháp. Pháp luật quy định công dân có quyền tố cáo với
cơ quan nhà nước, tố chức, cá nhân có thẩm quyền về hành vi trái
pháp luật của bất kì cơ quan tổ chức các nhân nào gây thiệt hại hoặc
đe dọa gậy thiệt hại lợi ích của nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp
của công dân. Bản chất của tố cáo việc công dân phát hiện và báo cáo
cho cơ quan nhà nước biết về hành vi vi phạm nào đó diễn ra trong đời
sống xã hội. Chủ thể thực hiện quyền tố cáo là mọi công dân. Đối
tượng của quyền tố cáo rất rộng bao gồm tất cả những hành vi vi phạm
pháp luật do bất kì người nào thực hiện. Thông qua việc tố cáo vi
phạm pháp luật, nhà nước có được một nguồn thông tin về những hành
vi vi phạm pháp luật diễn ra trong tất cả các lĩnh vực của đời sống xã
hội. Qua đó cơ quan nhà nước, người có thẩm quyền kiểm tra xem xét
có biện pháp xử lí.
II. Vai trò của khiếu nại, tố cáo và giải quyết khiếu nại tố cáo
đối với việc đảm bảo pháp chế trong quản lí hành chính nhà nước.
Pháp chế là một phạm trù rộng lớn không chỉ chứa đựng nôi dung
pháp luật mà còn chứa đựng những nội dung chính trị xã hội và con
người. Vì vậy, bảo đảm cho pháp chế được củng cố, tăng cường và
hoàn thiện là yêu cầu khách quan của quá trình xây dựng nhà nước cảu

dân, do dân và vì dân và cũng là yêu cầu của quá trình hoàn thiện con
người và các quyền của họ trong xã hội, đặc biệt trong quản lí hành
chính nhà nước.

4


Khiếu nại, tố cáo là hình thức đặc biệt quan trong để nhân dân lao
động trực tiếp tham gia vào quản lý nhà nước và quản lý xã hội. Nhà
nước ta quy định quyền và nghĩa vụ khiếu nại và tố cáo của công dân
không chỉ ở hiến pháp( điều 74) mà còn quy định cụ thể quyền và
nghĩa vụ này trong luật khiếu nại, tố cáo ( ban hành ngày 2/12/1998)
Theo quy định của pháp luật hiện hành thì “ Công dân có quyền
khiếu nại, tố cáo với co quan nhà nước có thẩm quyền về những việc
làm trái pháp luật của cơ quan nhà nước, tổ chức kinh tế, tổ chức xã
hội, đơn vị vữ trang nhân dân hoặc bất cứ cá nhân nào trên các mặt
của đời sống xã hội như kinh tế, chính trị, tư tưởng và pháp lí. Nhà
nước bảo đảm những điều kiện thuận lợi nhất khẳng định địa vị pháp lí
của công dân- chủ thể quan trọng nhất của xã hội. Vì vậy việc khiếu
nại, tố cáo phải được cơ quan nhà nước xem xét và giải quyết trong
thời hạn pháp luật quy định…”
Ở đây, phải thống nhất trong nhận thức rằng công dân không chỉ
có quyền khiếu nại, tố cáo mà họ còn có nghĩa vụ khi thực hiện quyền
khiếu nại, tố cáo. Từ việc thực hiện quyền và nghĩa vụ này, pháp luật
xác nhận trách nhiệm của công dân trong việc xây dựng bộ máy nhà
nước trong sạch và có năng lực cũng như bổn phận của họ trong xã
hội.
1. Vai trò trong quản lí nhà nước
Giải quyết khiếu nại, tố cáo là hoạt động của quản lí hành chính
nhà nước. Trong quản lí hành chính nhà nước giữa hoạt động chấp

hành và điều hành và hoạt động giải quyết khiếu nại, tố cáo có quan hệ

5


hữu cơ gắn bó với nhau. Thông qua giải quyết khiếu nại, tố cáo nhà
nước kiểm tra tính đúng đắn, sự phù hợp và khả thi của chính sách
pháp luật và các quyết định quản lí do mình ban hành. Sự phản ứng
của xã hội qua tình hình khiếu nại, tố cáo là một trong những thước đo
quan trọng để đánh giá hiệu quả của quản lí nhà nước đối với xã hội.
Đây là một “kênh” thông tin quan trọng và tin cậy để nhà nước hoàn
thiện chính sách pháp luật nâng cao hiệu quả của quản lí nhà nước.
Nhà nước đã kịp thời sửa đổi, bổ sung ban hành chính sách pháp luật
về cán bộ chính quyền cơ sở, quy chế dân chủ ở cơ sở và các quy định
khác về thiết chế dân chủ cơ sở. Mặt khác việc tăng cường củng cố
pháp chế trong giải quyết khiếu nại, tố cáo tác động tích cực trở lại đối
với hoạt động chấp hành và điều hành của cơ quan hành chính nhà
nước.
Như vậy giải quyết khiếu nại, tố cáo có vai trò quan trọng trong
quá trình quản lí nhà nước: Từ việc xây dựng và hoàn thiện pháp luật,
đến việc thi hành và xử lí vi phạm pháp luật. Thực tiễn cho thấy ở một
số địa phương do phát sinh khiếu nại, tố cáo mà cơ quan hành chính
nhà nước có thẩm quyền làm không tốt công tác giải quyết khiếu nại,
tố cáo đã dẫn đến ách tắc, trì trệ ảnh hưởng đến hoạt động thông suốt
của hoạt động hành chính.
Xuất phát từ vai trò quan trọng của công tác giải quyết khiếu nại,
tố cáo cho nên trong chỉ thị số 36/2004/CT-TTG ngày 27/10/2004 về
việc chấn chỉnh và tăng cường trách nhiệm của thủ trưởng các cơ quan
hành chính nhà nước trong công tác giải quyết khiếu nại tố cáo thủ
tường chính phủ đã nhấn mạnh “ Đặc biệt coi trong công tác giải quyết

khiếu nại, tố cáo coi công tác này là nhiệm vụ chính trị vừa cấp bách
6


vừa lâu dài, phải gắn công tác này với công tác quản lí hành chính nhà
nước. Coi kết quả giải quyết khiếu nại, tố cáo là một tiêu chuẩn quan
trọng để đánh giá năng lực, hiệu quả công tác của thủ trưởng cơ quan,
đơn vị và những cán bộ công chức có trách nhiệm”
Hiện nay chúng ta đang cải cách nền hành chính nhà nước trên
các mặt thể chế tổ chức, bộ máy nâng cao chất lượng của đội ngũ cán
bộ công chức và cải cách hành chính công với mục tiêu xây dựng một
nền hành chính dân chủ, trong sạch vững mạnh, chuyên nghiệp, hiện
đại hoạt động có hiệu quả.
Trong quản lí hành chính nhà nước, quyền khiếu nại, tố cáo đã
được tập hợp và lần đầu tiên được thống nhất quy định một cách cụ
thể trong một đạo luật: luật khiếu nại, tố cáo. Theo luật này công dân
có quyền khiếu nại quyết định hành chính, hành vi hành chính của cơ
quan hành chình nhà nước và của cán bộ nhà nước có thẩm quyền khi
có căn cứ cho rằng quyết định hành chính hoặc hành vi hành chính đó
là trái pháp luật, xâm phạm quyền, lợi ích hợp pháp của mình. Như
vậy trên thực tế, luật pháp không chỉ tạo cơ sở pháp lí để công dân
thực hiện quyền khiếu nại, tố cáo mà còn quy định cơ quan nhà nước
và cán bộ nhà nước có thẩm quyền phải tự kiểm tra xem xét lại các
quyết định hành chình và hành vi hành chính. Nếu thấy trái pháp luật
phải kịp thời sửa chữa, khắc phục để tránh phát sinh khiếu nại.
Quy định như vậy có vai trò hết sức quan trong trong hoạt động
quản lí của cơ quan hành chính nhà nước nhằm giải quyết ngay từ đầu
các mâu thuẫn, tranh chấp trong quan hệ hành chính, chính qua quá
trình tự kiểm tra đánh giá mà các cơ quan hành chính nhà nước hoặc
cán bộ nhà nước phát hiện ra những hành vi trái pháp luật của mình, từ

7


đó kịp thời có những biện pháp thích hợp để điều chỉnh sửa chữa các
quyết định hành chính hoặc hành vi hành chính cho đúng pháp luật.
2. Vai trò trong việc đảm bảo quyền khiếu nại, tố cáo của công
dân.
Quyền khiếu nại, tố cáo là một trong những quyền chính trị- pháp
lí của công dân. Quyền khiếu nại, tố cáo của công dân không tồn tại
độc lập mà liên quan chặt chẽ với các quyền tự do khác của công dân
trong mỗi quan hệ tổng hòa của sự thống nhất các quyền và nghĩa vụ
của công dân, Vì thế việc thực hiện quyền khiếu nại, tố cáo của công
dân có vai trò to lớn trong việc mở rộng dân chủ xã hội chủ nghĩa,
phát huy quyền làm chủ của nhân dân, góp phần tích cực vào việc tăng
cường và bảo đảm pháp chế. Thông qua khiếu nại, tố cáo của công dân
mà nhiều hành vi tham nhũng, lãng phí, vi phạm dân chủ được làm
sáng, góp phần làm cho bộ máy nhà nước thêm trong sạch, củng cố
lòng tin của nhân dân lao động đối với đảng và nhà nước ta.
Bên cạnh việc đặt ra các quy định về quyền khiếu nại, tố cáo của
công dân, nhà nước ta còn luôn chú ý xây dựng và ngày càng hoàn
thiện các quy định bảo đảm cho công dân đủ điều kiện thực hiện
quyền này.
Ở nước ta quyền khiếu nại quyền tố cáo là một trong những quyền
cơ bản, quyền tự do dân chủ quan trọng của công dân và được hiến
pháp ghi nhận và bảo đảm thực hiện. Thực hiện và bảo đảm quyền
khiếu nại, tố cáo thể hiện mỗi quan hệ giữa nhà nước và công dân, thể
hiện sự phát triển của chế độ dân chủ xã hội chủ nghĩa và biểu hiện
của chế độ chính trị của mỗi nhà nước. Khiếu nại tố cáo không những

8

là công cụ phương tiện pháp lí hữu hiệu để công dân, cơ quan bảo vệ
quyền và lợi ích hợp pháp của mình, lợi ích của nhà nước khi bị xâm
phạm mà còn là một trong những phương thức quan trọng để công dân
tham gia quản lí nhà nước. Thông qua khiếu nại tố cáo nhà nước kiểm
tra được tính đúng đắn phù hợp và khả thi của chính sách pháp luật do
mình ban hành, đồng thời kiểm tra việc chấp hành pháp luật của cơ
quan tổ chức và cá nhân thông qua việc đánh giá tính hợp pháp của
các quyết định hành chính, hành vi hành chính qua đó giúp nhà nước
hoàn thiện cơ chế quản lí xã hội bằng pháp luật, đồng thời nhằm khôi
phục các quyền lợi của công dân.
Quyền khiếu nại, quyền tố cáo của công dân đã được ghi nhận
trong cương lĩnh đường lối chính sách của đảng, được thể chế hóa
trong hiến pháp và pháp luật của nhà nước và được bảo đảm bằng
những thiết chế chính trị tương ứng.
Bảo đảm quyền khiếu nại, quyền tố cáo của công dân là một trong
những nội dung quan trong trong quá trình xây dựng nhà nước pháp
quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam: Nhà nước của dân, do dân và vì
dân. Đế bảo đảm các quyền khiếu nại, tố cáo của công dân không chỉ
là ghi nhận những quyền đó trong hệ thống pháp luật, mà điều quan
trọng là phải thiết lập được cơ chế pháp lí để giải quyết hữu hiệu mọi
khiếu nại, tố cáo của công dân. Để đáp ứng được mục tiêu này các cơ
quan nhà nước có thẩm quyền phải triệt để tuân thủ, chấp hành đầy đủ
những quy định của pháp luật về khiếu nại tố cáo. Do đó việc tăng
cường pháp chế trong hoạt động giải quyết khiếu nại tố cáo của cơ
quan nhà nước nói chung và các cơ quan hành chính nhà nước nói
riêng là một yêu cầu cần thiết và cấp bách trong tình trạng hiện nay.
9

Pháp luật khiếu nại, tố cáo là công cụ pháp lí để công dân, cơ
quan, tổ chức bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình, lợi ích của
nhà nước, của xã hội và của người khác khi bị xâm phạm. Quyền
khiếu nại, tố cáo của công dân chiếm vị trí quan trọng trong các quyền
của công dân vì đây là “ quyền để bảo vệ quyền” khi các quyền khác
bi xâm phạm thì công dân dùng quyền khiếu nại, tố cáo để bảo vệ. Khi
quyền và lợi ích hợp pháp của công dân bị xâm phạm thì phía các cơ
quan nhà nước và những người có thẩm quyền thì pháp luật khiếu nại,
tố cáo phải là “ vũ khí sắc bén” để công dân đấu tranh đòi công lí,
khôi phục quyền và lợi ích bị xâm phạm, pháp luật khiếu nại, tố cáo
phải xuất phát từ cong người vì con người.
Hoạt động quản lí nhà nước của các cơ quan hành chính nhà nước
là hoạt động diễn ra trên tất cả các lĩnh vực đời sống xã hội, do đó đây
là hoạt động “ hiện thực hóa” quyền của công dân. Trong quá trình các
cơ quan hành chính nhà nước và những người có thẩm quyền ban hành
các quyết định hành chính hoặc thực hiện những hành vi hành chính
để thực hiện chức năng, nhiệm vụ không tránh khỏi việc xâm phạm
đến quyền và lợi ích hợp pháp của công dân. Do đó quyền khiếu nại tố
cáo của công dân phải được nhà nước cụ thể hóa toàn diện đồng bộ
bằng hệ thống các quy phạm pháp luật khiếu nại, tố cáo trong tất cả
các lĩnh vực quản lí nhà nước, tạo cơ sở pháp lí để công dân thực hiện
quyền khiếu nại, tố cáo của mình. Tóm lại, ở đâu, khi nào có hoạt
động của quyền lực nhà nước thì ở đó còn pháp luật khiếu nại, tố cáo
để công dân có công cụ pháp lí bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của
mình.

10

3. Vai trò trong việc xây dựng nhà nước pháp quyền xã hội
chủ nghĩa của dân, do dân và vì dân.
Xây dựng nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa dưới sự lãnh đạo
của đảng đã trở thành một quan điểm lãnh đạo xuyên suốt được ghi
nhận trong các văn kiện của đảng và chính thức được thể chế hóa
trong điều 2 của hiến pháp 1992. Xây dựng nhà nước pháp quyền xã
hội chủ nghĩa ở Việt Nam nhằm bảo đảm quyền dân chủ của nhân dân.
Khẳng định nhân dân là chủ thể của quyền lực nhà nước, mối quan hệ
giữa nhà nước và công dân. Một trong những nhiệm vụ trọng tâm để
xây dựng nhà nước pháp quyền là giải quyết mỗi quan hệ giữa nhà
nước và pháp luật. Xây dựng được phương thức tổ chức để bảo đảm
cho pháp luật được thực hiện một cách nghiêm chỉnh, thường xuyên,
liên tục trong đời sống nhà nước và đời sống xã hội.
Trong mỗi quan hệ giữa nhà nước và pháp luật phải đáp ứng được
yêu cầu: Nhà nước đặt ra pháp luật nhưng pháp luật phải là căn cứ, cơ
sở trong mọi hoạt động của nhà nước. Đồng thời pháp luật cũng phải
là công cụ phương tiện để hạn chế quyền lực nhà nước. Pháp quyền
theo đúng nghĩa của nó cần phải có một hệ thống pháp luật đầy đủ,
phù hợp, đặc biệt pháp luật phải ngự trị trong các lĩnh vực của đời
sống xã hội, các lĩnh vực hoạt động của nhà nước. Do vậy việc tăng
cường pháp chế trong hoạt động giải quyết khiếu nại, tố cáo của cơ
quan hành chính là một trong những nhiệm vụ quan trọng không thể
thiếu được trong quá trình xây dựng nhà nước pháp quyền xã hội chủ
nghĩa.

11


Hoạt động giải quyết khiếu nại tố cáo là hoạt động quản lí nhà
nước, có vai trò trong việc bảo đảm pháp chế và kỉ luật trong quản lí

nhà nước. Việc tuân thủ chấp hành pháp luật của các cơ quan hành
chính nhà nước là tấm gương phản ánh đời sống chính trị, xã hội, pháp
luật. Chính vì vậy trong hoạt động giải quyết khiếu nại, tố cáo càng
đòi hỏi các cơ quan nhà nước, người có thẩm quyền phải nghiêm chỉnh
chấp hành pháp luật khiếu nại, tố cáo.
Trên bình diện chung nền pháp chế xã hội chủ nghĩa đòi hỏi mọi
chủ thể pháp luật phải nghiêm chỉnh chấp hành, thực hiện đúng đắn
mọi quy định của pháp luật. Pháp chế trong hoạt động giải quyết khiếu
nại, tố cáo của các cơ quan hành chính nhà nước không chỉ là một bộ
phận của pháp chế nói chung mà hạt nhân cơ bản của nó là việc thực
hiện pháp luật khiếu nại, tố cáo một cách đúng đắn đầy đủ, hợp lí của
các chủ thể tham gia quan hệ pháp luật khiếu nại, tố cáo đặc biệt là
những người có thẩm quyền giải quyết khiếu nại tố cáo trong các cơ
quan hành chính nhà nước. Hoạt động giải quyết khiếu nại tố cáo của
các cơ quan hành chính nhà nước có ý nghĩa quan trong trong việc bảo
đảm các quyền của công dân được hiến pháp quy định. Việc cơ quan
hành chính nhà nước và những người có thẩm quyền giải quyết khiếu
nại, tố cáo nghiêm chỉnh thực hiện pháp luật khếu nại, tố cáo có ý
nghĩa quyết định đến việc bảo đảm pháp chế xã hội chủ nghĩa trong
hoạt động này.
4. Hoạt động giải quyết khiếu nại, tố cáo của các cơ quan hành
chính nhà nước là hoạt động quyền lực nhà nước bảo đảm quyền

12


khiếu nại, tố cáo của công dân, trật tự pháp luật và hiệu quả của
quản lí nhà nước.
Việc kiểm tra hoạt động giải quyết khiếu nại, tố cáo của các cơ
quan hành chính nhà nước được thực hiện bởi cơ chế tự kiểm tra trong

nội bộ hệ thống cơ quan hành chính nhà nước. Cơ quan hành chính
nhà nước cấp trên có trách nhiệm kiểm tra mọi hoạt động của cơ quan
hành chính nhà nước cấp dưới trong đó có hoạt động giải quyết khiếu
nại, tố cáo. Hoạt động kiểm tra hoạt động giải quyết khiếu nại, tố cáo
nhằm phát hiện những mặt tích cực để biểu dương, khuyến khích đồng
thời cũng phát hiện những sai phạm, yếu kém để có biện pháp chấn
chỉnh, xử lí kịp thời, bảo đảm trật tự kỉ cương tăng cường pháp chế xã
hội chủ nghĩa và nâng cao hiệu quả quản lí nhà nước.
Khiếu nại là một trong những quyền quan trọng của công dân, tổ
chức ( gọi chung là đối tượng quản lí) bảo vệ quyền và lợi ích hợp
pháp của mình khi tham gia vào quản lí hành chính nhà nước. Quản lí
hành chính nhà nước là quan hệ bất bình đẳng giữa đối tượng quản lí
với cơ quan nhà nước hoặc người có thẩm quyền trong cơ quan nhà
nước. Cơ quan nhà nước và người có thẩm quyền trong cơ quan nhà
nước là chủ thể được sử dụng quyền lực nhà nước áp đặt ý chí đơn
phương đến phía bên kia của quan hệ. Vì vậy việc công dân, cơ quan,
tổ chức đề nghị cơ quan, tổ chức hoặc người có thẩm quyền xem xét
lại quyết định hành chính, hành vi hành chính hoặc quyết định kỉ luật
khi có căn cứ cho rằng quyết định, hành vi đó là trái pháp luật xâm
phạm quyền, lợi ích hợp pháp của mình chính là cơ chế thích hợp để
đối tượng quản lí tự bảo vệ các quyền và lợi ích hợp pháp của mình.

13


Thực hiện quyền khiếu nại đối tương quản lí không chỉ có thể tự
bảo vệ các quyền và lợi ích hợp pháp của mình trong mỗi quan hệ với
cơ quan nhà nước mà còn tham gia vào quản lí, kiểm tra giám sát hoạt
động của cơ quan, cán bộ công chức, tích cực góp phần giúp các cơ
quan có thể phát hiện ra những thiếu sót, sai phạm của cơ quan, của

đội ngũ cán bộ, công chức do cơ quan quản lí .
Có thể nói khiếu nại, tố cáo là một cuộc đấu tranh của công dân
nhằm xây dựng và củng cố mỗi quan hệ giữa nhà nước và công dân.
Công dân có quyền đòi hỏi nhà nước phải giải quyết và trả lời những
yêu cầu chính đáng của họ. Thông qua hành vi khiếu nại công dân vừa
đề nghị nhà nước, các nhân có thẩm quyền nhanh chóng giải quyết và
khắc phục những quyền và lợi ích hợp pháp của mình đã bị xâm hại,
vừa đấu tranh nhằm bảo vệ các quyền và lợi ích hợp pháp của mình.
Đồng thời khiếu nại, tố cáo còn làm thức tỉnh đội ngũ cán bộ công
chức trong việc thực thi nhiệm vụ hàng ngày. Ở đây khiếu nại, tố cáo
được coi như là phương tiện kiểm tra giám sát của công dân đối với
nhà nước, góp phần làm cho pháp luật ngày càng phát huy được hiệu
quả trên thực tế. Khi giải quyết khiếu nại, tố cáo người giải quyết
trước hết phải nghĩ đến quyền lợi của dân, trật tự pháp luật của nhà
nước sau đó mới nghĩ đến việc minh chứng để bảo vệ hành vi hay
quyết định hành chính mà mình đã ban hành như thể mới là cán bộ gần
dân, sát dân .

14


C. PHẦN KẾT
Quyền khiếu nại, tố cáo của công dân là quyền hiến định vì vậy
việc ngày càng hoàn thiện quyền này là yêu cầu tất yếu khách quan.
Trong quản lí hành chính nhà nước công dân thực hiện quyền khiếu
nại, tố cáo không những họ thực hành quyền dân chủ trực tiếp, tham
gia thiết thực vào quản lí nhà nước, quản lí xã hội mà thông qua đó
còn là một bảo đảm cho pháp luật được thực thi trong thực tế. Đồng
thời đây cũng là cơ hội và điều kiện để công dân phát huy đầy đủ
quyền và nghĩa vụ của mình, tăng cường ý thức trách nhiệm trong việc

xây dựng nhà nước, quản lí nhà nước bà bảo đảm pháp chế, tăng
cường mỗi quan hệ giữa đảng, nhà nước và nhân dân.

15


Danh mục tài liệu tham khảo
Giáo trình ly thuyết chung quan lý xã hội
Giáo trình luật hành chính Việt Nam ( trường đại học luật Hà Nội)
Tạp chí nhà nước và pháp luật
Tạp chí luật học
Giáo trình luật hành chính Việt nam ( trường đại học quốc gia Hà Nội)
Giáo trình thanh tra và giải quyết khiếu nại, tố cáo ( trường đại học
luật Hà Nội)

16