BÀI GIẢNG ĐIỆN TỬ GIÁ TRỊ TRUYỀN THỐNG CỦA DÂN TỘC ĐỐI VỚI SỰ HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH

Chuyên đề :
GIÁ TRỊ TRUYỀN THỐNG DÂN TỘC VIỆT
NAM VỚI SỰ HÌNH THÀNH, PHÁT TRIỂN
TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH


* Mục đích:
- Giới thiệu cho người học nắm một số nét cơ
bản của truyền thống dân tộc và ảnh hưởng
của truyền thống dtộc Việt Nam đến sự hình
thành, phát triển tư tưởng Hồ Chí Minh.
- Trên cơ sở đó rút ra ý nghĩa của việc nghiên
cứu ảnh hưởng của truyền thống dân tộc
đến sự hình thành, phát triển tư tưởng Hồ
Chí Minh trong tình hình hiện nay.


* Nội dung: Chuyên đề kết cấu
thành hai phần chính.
1. Ảnh hưởng của truyền thống dân
tộc Việt Nam đến sự hình thành,
phát triển tư tưởng Hồ Chí Minh
2. Ý nghĩa việc nghiên cứu ảnh
hưởng của truyền thống dân tộc
đến sự hình thành phát triển tư
tưởng Hồ Chí Minh trong tình
hình hiện nay


Thêi gian: Lªn líp ... tiÕt
Ph¬ng ph¸p:

Chñ yÕu dïng ph¬ng ph¸p thuyÕt tr×nh kÕt
hîp l«gÝc víi lÞch sö, cã sö dông mét sè ph
¬ng ph¸p kh¸c: So s¸nh, ph©n tÝch tæng
hîp, nªu vÊn ®Ò và sö dông ph¬ng tiÖn
tr×nh chiÕu.


TÀI LIỆU NGHIÊN CỨU THAM KHẢO
1. Hội đồng Trung ương chỉ đạo biên soạn giáo trình quốc gia
các bộ môn khoa học Mác – Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh,
Giáo trình tư tưởng Hồ Chí Minh, Nxb CTQG, H. 2010.
2. Tổng cục Chính trị, Quân đội nhân dân Việt Nam, Giáo
trình tư tưởng Hồ Chí Minh (dùng cho đào tạo chức danh
chính uỷ trung, sư đoàn), Nxb QĐND, H. 2007.
3. GS Song Thành, “Hồ Chí Minh nhà tư tưởng lỗi lạc”, Nxb
CTQG, H. 2005 (Phần: Hồ Chí Minh đến với chủ nghĩa Mác
– Lênin từ đặc điểm lịch sử và truyền thống dân tộc.)
4. Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, Một số chuyên đề
lịch sử Việt Nam (tập bài giảng), Nxb CTQG, H. 1995.
5. Phan Ngọc, “Bản sắc văn hoá Việt Nam”, Nxb Văn học, H.
1998.
6. “Tìm hiểu hoạt động giáo dục truyền thống yêu nước bảo
vệ Tổ quốc trong lịch sử dân tộc”, Đề tài cấp Nhà nước,
mã số KX-07-19, Chủ nhiệm đề tài: Thiếu tướng Nguyễn
Chu Phác; Phó chủ nhiệm đề tài: Trung tướng PGS Văn
Cương - Trường Sĩ quan Chính trị, Nxb QĐND, H. 1994.
7. Hồ Chí Minh, Toàn tập (các tập có trích dẫn liên quan), Nxb
CTQG, H. 2002.

NỘI DUNG
1. Ảnh hưởng của truyền thống dân tộc Việt
Nam đến sự hình thành, phát triển tư tưởng
Hồ Chí Minh
1.1. Ảnh hưởng của chủ nghĩa yêu nước và ý chí
kiên cường, bất khuất trong đấu tranh dựng
nước và giữ nước của dân tộc Việt Nam đến sự
hình thành, phát triển tư tưởng Hồ Chí Minh


* Chủ nghĩa yêu nước và ý chí kiên cường
bất khuất trong đấu tranh dựng và giữ
nước là một truyền thống quý báu của
dân
tộc
Việt
Nam:

- Chủ nghĩa yêu nước và ý chí kiên cường bất
khuất là một truyền thống quý báu được
hình thành từ thực tiễn lịch sử lâu dài dựng
và giữ nước của dân tộc Việt Nam.
- Chủ nghĩa yêu nước và ý chí kiên cường bất
khuất trong đấu tranh dựng và giữ nước là
dòng chủ lưu, chảy xuyên suốt trường kỳ
lịch sử dân tộc Việt Nam, là giá trị cao nhất
trong bảng giá trị văn hoá tinh thần của
người Việt Nam.

Hồ Chí Minh đã đúc kết nên chân lý: “Dân ta
có một lòng nồng nàn yêu nước. Đó là truyền
thống quý báu của ta. Từ xưa đến nay, mỗi
khi Tổ quốc bị xâm lăng, thì tinh thần ấy lại
sôi nổi, nó kết thành một làn sóng vô cùng
mạnh mẽ, to lớn, nó lướt qua mọi sự nguy
hiểm, khó khăn, nó nhấn chìm tất cả lũ bán
nước và cướp nước” (Hồ Chí Minh, Toàn tập,
Nxb CTQG, H. 2002, tập 6, tr. 171).


* Ảnh hưởng của chủ nghĩa yêu nước, ý chí kiên
cường bất khuất trong dựng và giữ nước của
dân tộc đến sự hình thành, phát triển tư tưởng
Hồ Chí Minh:
- Hồ Chí Minh sớm được tiếp thu truyền thống yêu nước, kiên
cường bất khuất từ truyền thống gia đình, quê hương.
- Hồ Chí Minh sớm được chứng kiến và nếm trải cuộc sống
khổ cỰC của người dân mất nước.
- Tinh thần yêu nước là yếu tố đặc biệt quan trọng, ảnh
hưởng đến sự hình thành tư tg và cuộc đời hoạt động CM
của Hồ Chí Minh.
=> Tinh thần yêu nước là nhân tố đặc biệt quan trọng, ảnh
hưởng sâu sắc đến sự hình thành, phát triển tư tưởng Hồ
Chí Minh: (Tinh thần yêu nước là hành trang quan trọng, là
động lực thúc đẩy Hồ Chí Minh đi tìm đường cứu nước; xác
định hướng đi, cách đi đúng; đến được với chủ nghĩa Mác –
Lênin và tiếp thu lý luận Mác – Lênin, khẳng định con
đường cứu nước đúng).
Người đã nói: “Lúc đầu, chính chủ nghĩa yêu nước, chứ chưa

phải là chủ nghĩa cộng sản đa đưa tôi tin theo Lênin, tin
theo Quốc tế ba” (Sđd, tập 10, tr. 128).


1.2. Ảnh hưởng của truyền thống nhân
nghĩa, đoàn kết cộng đồng, tương
thân tương ái của dân tộc Việt Nam
đến sự hình thành, phát triển tư tưởng
Hồ Chí Minh.
* Truyền thống nhân nghĩa, đoàn kết cộng đồng,
tương thân, tương ái của dân tộc Việt Nam:
- Nhân nghĩa, đoàn kết cộng đồng, tương thân,
tương ái là truyền thống hình thành từ thực tiễn sự
nghiệp dựng và giữ nước hàng ngàn năm của dân
tộc Việt Nam.
- Đặc điểm nền văn minh lúa nước và cuộc sống làng
xã là cơ sở quan trọng tạo dựng truyền thống nhân
nghĩa, đoàn kết cộng đồng, tương thân tương ái
của dân tộc Việt Nam.
Người Việt luôn nhận rõ: “Một cây làm chẳng lên non
Ba cây chụm lại nên hòn núi
cao”


* Truyền thống nhân nghĩa, đoàn kết, tương thân
tương ái của dân tộc Việt Nam ảnh hưởng đến sự
hình thành, phát triển tư tưởng Hồ Chí Minh:
- Hồ Chí Minh luôn chú trọng phát huy sức mạnh đại đoàn
kết toàn dân tộc, chăm lo củng cố khối đại đoàn kết
toàn dân.

Theo Hồ Chí Minh: “Trong bầu trời không có gì quý bằng
nhân dân, trong thế giới không có gì mạnh bằng lực
lượng đoàn kết của nhân dân” (Sđd, tập 7, tr. 544).
- Truyền thống nhân nghĩa, đoàn kết, tinh thần tương thân
tương ái của dân tộc Việt Nam ảnh hưởng sâu sắc đến
sự hình thành tư tưởng và nhân cách Hồ Chí Minh:
+ Hồ Chí Minh rất giàu lòng yêu thương con người.
+ Hồ Chí Minh là người giàu tình nghĩa và luôn muốn mọi
người sống có tình, có nghĩa.
+ Hồ Chí Minh là một người có phong thái ung dung tự tại,
tấm lòng khoan dung, độ lượng...


1.3. Ảnh hưởng của truyền thống lạc
quan yêu đời của dân tộc Việt Nam đến
sự hình thành phát triển tư tưởng Hồ Chí
Minh.
* Dân tộc Việt Nam là một dân tộc có truyền thống lạc
quan yêu đời.
* Hồ Chí Minh là hiện thân của truyền thống lạc quan, yêu
đời của dân tộc Việt Nam:
- Hồ Chí Minh luôn có niềm tin tưởng mãnh liệt vào nhân
dân.
Theo Người: “Dễ mười lần không dân cũng chịu. KHó trăm
lần dân liệu cũng xong” (Sđd, t12, tr. 212).
Từ đó, Hồ Chí Minh luôn có niềm tin vào thắng lợi của sự
nghiệp cách mạng, của chính nghĩa.
Trong k/c chống Pháp Hồ Chí Minh luôn khẳng định:
“Trường kỳ kháng chiến nhất định thắng lợi”
- Hồ Chí Minh có một cuộc sống lạc quan, yêu đời...

Lạc quan, tin tưởng, yêu đời luôn là động lực mạnh mẽ
để Hồ Chí Minh vượt mọi khó khăn gian khổ.


1.4. Ảnh hưởng của truyền thống cần cù,
dũng cảm, thông minh sáng tạo và hiếu học
của dân tộc Việt Nam đến sự hình thành
phát triển TTHCM.

* Truyền thống cần cù, dũng cảm, thông minh sáng tạo và
hiếu học của dan tộc Việt Nam:
- Dân tộc Việt Nam là một dân tộc cần cù, dũng cảm, thông
minh sáng tạo trong lao động sản xuất và chiến đấu.
- Dân tộc Việt Nam vốn có truyền thống hiếu học và luôn mở
rộng cửa đón nhận tinh hoa văn hoá của nhân loại làm
giàu cho văn hoá Việt Nam.


* Truyền thống cần cù, dũng cảm, thông minh
sáng tạo và hiếu học của dân tộc Việt Nam ảnh
hưởng đến sự hình thành phát triển tư tưởng và
phẩm chất nhân cách Hồ Chí Minh:
- Hồ Chí Minh là người rất yêu lao động và quý trọng người
lao động.
- Hồ Chí Minh là tấm gương mẫu mực về lòng dũng cảm, trí
tuệ thông minh sáng tạo trong lao động và trong chiến
đấu.
- Hồ Chí Minh là tấm gương mẫu mực về tinh thần ham học,
ý chí quyết tâm kiên trì trong học tập.
- Hồ Chí Minh là lãnh tụ đặc biệt quan tâm đến việc học tập

của cán bộ, đảng viên và nhân dân.
Cố Thủ tướng Phạm Văn Đồng đã viết: “Từ đầu những năm
20 của thế kỷ này, một con người đã trở thành thân thiện
của quá trình gặp gỡ lịch sử giữa một dân tộc, một thời
đại, làm nên một sự nghiệp cách mạng lớn lao. Con người
ấy là Hồ Chí Minh. Dân tộc ấy là dân tộc Việt Nam” (“Hồ
Chí Minh - một con người, một dân tộc, một thời đại, một
sự nghiệp”, Nxb Sự thật, H. 1990, tr. 10).


2. Ý nghĩa việc nghiên cứu ảnh hưởng
của truyền thống dân tộc đến sự hình
thành phát triển tư tưởng Hồ Chí Minh
trong tình hình hiện nay
2.1. Nhận thức đúng đắn về mối quan hệ giữa truyền
thống dân tộc Việt Nam và tư tưởng Hồ Chí Minh.
- Khẳng định sự ảnh hưởng to lớn của truyền thống dân tộc Việt
Nam đến sự hình thành phát triển tư tưởng Hồ Chí Minh.
- Khẳng định vai trò, công lao to lớn của Hồ Chí Minh trong việc
kế thừa, phát triển các giá trị truyền thống của dân tộc Việt
Nam.
Đ/c cố Tổng BT Lê Duẩn đã viết: “Dân tộc ta, nhân dân ta, non
sông đất nước ta đã sinh ra Hồ Chủ tịch, người anh hùng dân
tộc vĩ đại và chính Người đã làm rạng rỡ dân tộc ta, nhân dân
ta và non sông đất nước ta” (Hồ Chí Minh, t.tập, t12, tr. 516).
- Kiên quyết đấu tranh, phê phán các quan điểm, nhận thức sai
trái về mối quan hệ giữa truyền thống dân tộc Việt Nam với tư
tưởng Hồ Chí Minh.

2.2. Giáo dục chủ nghĩa Mác – Lênin,
tư tưởng Hồ CHí Minh phải đi đôi với
giáo dục truyền thống tốt đẹp của dân
tộc Việt Nam
- Công tác giáo dục phải nhằm nâng cao nhận thức của
- Công tác giáo dục phải nhằm nâng cao nhận thức của
mọi người về chủ nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng Hồ CHí
Minh và các giá trị truyền thống của dân tộc Việt Nam.
- Nhận thức đúng đắn về mối quan hệ giữa truyền thống
dân tộc Việt Nam với tư tưởng Hồ Chí Minh:
- Đấu tranh kiên quyết với những quan điểm, nhận thức
sai trái về mối quan hệ giữa truyền thống dân tộc Việt
Nam với tư tưởng Hồ Chí Minh.


Kết
luận
Giá trị truyền thống của dân tộc Việt Nam là
yếu tố đặc sắc, bền vững xuyên suốt tiến
trình lịch sử ở nước ta. Nó là nhân tố có vai
trò quan trọng để Hồ Chí Minh kế thừa, phát
triển hình thành tư tưởng của Người. Trong
tình hình hiện nay, việc giáo dục CN Mác –
Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh phải đi đôi với
giáo dục truyền thống của dân tộc. Đặc biệt
trong công cuộc đi lên CNXH cần phát huy
cao độ sức mạnh của truyền thống dân tộc.


VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU

1. Ảnh hưởng của truyền thống dân tộc Việt
Nam đến sự hình thành, phát triển tư
tưởng Hồ Chí Minh?
2. Ý nghĩa của việc nghiên cứu ảnh hưởng
của truyền thống dân tộc đến sự hình
thành, phát triển tư tưởng Hồ Chí Minh?


Chân thành cảm ơn các đ/c đã