Quản lý rủi ro tỷ giá của Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam – chi nhánh Tỉnh Thái Nguyên (Luận văn thạc sĩ)

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ VÀ QUẢN TRỊ KINH DOANH

PHẠM THỊ THÙY TRANG

QUẢN LÝ RỦI RO TỶ GIÁ CỦA NGÂN HÀNG
NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN VIỆT NAM
CHI NHÁNH TỈNH THÁI NGUYÊN

LUẬN VĂN THẠC SĨ THEO ĐỊNH HƯỚNG ỨNG DỤNG
CHUYÊN NGÀNH: QUẢN LÝ KINH TẾ

THÁI NGUYÊN - 2017


ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ VÀ QUẢN TRỊ KINH DOANH

PHẠM THỊ THÙY TRANG

QUẢN LÝ RỦI RO TỶ GIÁ CỦA NGÂN HÀNG
NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN VIỆT NAM
CHI NHÁNH TỈNH THÁI NGUYÊN
Chuyên ngành: QUẢN LÝ KINH TẾ
Mã số: 60.34.04.10

LUẬN VĂN THẠC SĨ THEO ĐỊNH HƯỚNG ỨNG DỤNG

Người hướng dẫn khoa học: TS.Vũ Thị Hậu

THÁI NGUYÊN - 2017

i

LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan luận văn này là công trình nghiên cứu của riêng tôi,
chưa công bố tại bất cứ nơi nào. Mọi số liệu sử dụng trong luận văn này là
những thông tin xác thực.
Tôi xin chịu mọi trách nhiệm về lời cam đoan của mình.
Thái Nguyên, tháng 05 năm 2017
Tác giả luận văn

Phạm Thị Thuỳ Trang


ii
LỜI CẢM ƠN
Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới TS.Vũ Thị Hậu, người đã tận
tình hướng dẫn, giúp đỡ tôi trong suốt quá trình học tập, nghiên cứu và hoàn
thành luận văn.
Tôi xin trân trọng cảm ơn các thầy, cô giáo khoa Kinh tế, khoa Sau Đại
học – Trường Đại học Kinh tế & Quản trị kinh doanh Thái Nguyên – Đại học
Thái Nguyên đã đóng góp nhiều ý kiến quý báu giúp đỡ tôi trong quá trình
nghiên cứu, hoàn thành luận văn.
Tôi xin chân thành cảm ơn tới Ban lãnh đạo, các bạn bè đồng nghiệp đã
tạo điều kiện giúp đỡ tôi hoàn thành luận văn này.
Do bản thân còn nhiều hạn chế nên luận văn không tránh khỏi những
thiếu sót, tôi rất mong nhận được những ý kiến đóng góp của các thầy cô giáo
và các bạn.
Tôi xin chân thành cảm ơn!

Thái Nguyên, tháng 5 năm 2017
Tác giả luận văn

Phạm Thị Thuỳ Trang


iii
MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN .............................................................................................. i
LỜI CẢM ƠN ................................................................................................... ii
MỤC LỤC ........................................................................................................ iii
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT ................................................................ vii
DANH MỤC CÁC BẢNG............................................................................. viii
DANH MỤC BIỂU ĐỒ VÀ SƠ ĐỒ ............................................................... ix
MỞ ĐẦU .......................................................................................................... 1
1. Tính cấp thiết của đề tài ................................................................................ 1
2. Mục tiêu nghiên cứu ...................................................................................... 2
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu ................................................................. 2
4. Ý nghĩa khoa học của luận văn ..................................................................... 2
5. Bố cục của luận văn ...................................................................................... 3
Chương 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ QUẢN LÝ RỦI
RO TỶ GIÁ CỦA NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI ...................................... 4
1.1. Hoạt động kinh doanh ngoại tệ của ngân hàng thương mại ...................... 4
1.1.1. Khái niệm kinh doanh ngoại tệ ............................................................... 4
1.1.2. Vai trò hoạt động kinh doanh ngoại tệ của NHTM ............................... 5
1.1.3. Phân loại rủi ro trong hoạt động kinh doanh ngoại tệ ............................. 9
1.1.4. Rủi ro tỷ giá của ngân hàng thương mại ............................................... 13
1.1.5. Quản lý rủi ro tỷ giá của ngân hàng thương mại .................................. 16
1.2. Kinh nghiệm quản lý rủi ro tỷ giá của một số ngân hàng trên thế giới
và bài học kinh nghiệm cho Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông

thôn Việt Nam - chi nhánh Tỉnh Thái Nguyên. .............................................. 36
1.2.1. Kinh nghiệm quản lý rủi ro tỷ giá của một số ngân hàng trên thế giới ....... 36
1.2.2. Bài học kinh nghiệm cho Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển
nông thôn Việt Nam - chi nhánh Tỉnh Thái Nguyên ...................................... 38


iv
Chương 2: PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU............................................. 40
2.1. Câu hỏi nghiên cứu .................................................................................. 40
2.2. Phương pháp nghiên cứu .......................................................................... 40
2.2.1. Phương pháp thu thập tài liệu ............................................................... 40
2.2.2. Phương pháp tổng hợp thông tin ........................................................... 43
2.2.3. Phương pháp phân tích thông tin .......................................................... 43
2.3. Hệ thống chỉ tiêu nghiên cứu ................................................................... 45
2.3.1. Các chỉ tiêu định tính ............................................................................ 45
2.3.2. Các chỉ tiêu định lượng ......................................................................... 46
Chương 3: THỰC TRẠNG QUẢN LÝ RỦI RO TỶ GIÁ CỦA NGÂN
HÀNG NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN VIỆT
NAM – CHI NHÁNH TỈNH THÁI NGUYÊN ........................................... 48
3.1. Khái quát về Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt
Nam – chi nhánh Tỉnh Thái Nguyên ............................................................... 48
3.1.1. Quá trình hình thành và phát triển của Ngân hàng Nông nghiệp và
phát triển Nông thôn Việt Nam – chi nhánh Tỉnh Thái Nguyên .................... 48
3.1.2. Chức năng và nhiệm vụ của Ngân hàng Nông nghiệp và Phát
triển nông thôn Việt Nam – chi nhánh Tỉnh Thái Nguyên ......................... 49
3.1.3. Cơ cấu bộ máy tổ chức của Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển
nông thôn Việt Nam – chi nhánh Tỉnh Thái Nguyên...................................... 50
3.1.4. Khái quát kết quả hoạt động kinh doanh giai đoạn 2014 – 2016 của
Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam – chi nhánh
Tỉnh Thái Nguyên ........................................................................................... 53

3.2. Thực trạng quản lý rủi ro tỷ giá của Ngân hàng Nông nghiệp và
Phát triển nông thôn Việt Nam – chi nhánh Tỉnh Thái Nguyên giai
đoạn 2014 – 2016 ........................................................................................... 59
3.2.1. Cơ sở pháp lý về công tác quản lý rủi ro tỷ giá ....................................... 59


v
3.2.2. Khái quát hoạt động kinh doanh ngoại hối giai đoạn 2014 – 2016
của Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam – chi
nhánh Tỉnh Thái Nguyên ................................................................................ 61
3.2.3. Thực trạng quản lý rủi ro tỷ giá của Ngân hàng Nông nghiệp và
Phát triển nông thôn Việt Nam – chi nhánh Tỉnh Thái Nguyên giai đoạn
2014 – 2016 ..................................................................................................... 64
3.3. Các yếu tố ảnh hưởng tới công tác quản lý rủi ro tỷ giá của của Ngân
hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam – chi nhánh Tỉnh
Thái Nguyên .................................................................................................... 71
3.3.1. Các yếu tố khách quan ............................................................................ 71
3.3.2. Các yếu tố chủ quan................................................................................ 72
3.4. Đánh giá quản lý rủi ro tỷ giá giai đoạn 2014 - 2016 của Ngân hàng Nông
nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam – chi nhánh Tỉnh Thái Nguyên .......... 76
3.3.1. Kết quả đạt được ................................................................................... 76
3.3.2. Hạn chế và nguyên nhân ....................................................................... 78
Chương 4: GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN QUẢN LÝ RỦI RO TỶ GIÁ
CỦA NGÂN HÀNG NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG
THÔNVIỆT NAM – CHI NHÁNH TỈNH THÁI NGUYÊN .................... 83
4.1. Định hướng và mục tiêu quản lý rủi ro tỷ giá của Ngân hàng Nông
nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam – chi nhánh Tỉnh Thái Nguyên .... 83
4.1.1. Định hướng quản lý rủi ro tỷ giá của Ngân hàng Nông nghiệp và
Phát triển nông thôn Việt Nam – chi nhánh Tỉnh Thái Nguyên ..................... 83
4.1.2. Mục tiêu quản lý rủi ro tỷ giá của Ngân hàng Nông nghiệp và Phát

triển nông thôn Việt Nam – chi nhánh Tỉnh Thái Nguyên ............................. 84
4.2. Giải pháp hoàn thiện quản lý rủi ro tỷ giá của Ngân hàng Nông
nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam – chi nhánh Tỉnh Thái Nguyên .... 85
4.2.1. Giải pháp tổng thể ................................................................................. 85
4.2.2. Giải pháp nghiệp vụ .............................................................................. 89


vi
4.3. Kiến nghị đối với các bên có liên quan .................................................... 96
4.3.1. Đối với Quốc hội và Chính phủ ............................................................ 96
4.3.2. Đối với Ngân hàng Nhà nước Việt Nam .............................................. 97
4.3.3. Đối với Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam ... 99
KẾT LUẬN .................................................................................................. 101
TÀI LIỆU THAM KHẢO .......................................................................... 102
PHỤ LỤC ..................................................................................................... 103


vii
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT
STT

Từ viết tắt

Nghĩa tiếng Việt
Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn

1

Agribank

2

CN

Chi nhánh

3

KDNT

Kinh doanh ngoại tệ

4

NHNN

Ngân hàng nhà nước

5

NHTM

Ngân hàng thương mại

6

NHTMCP

Ngân hàng Thương mại cổ phần

7

NHTW

Ngân hàng trung ương

8

QLRRTG

Quản lý rủi ro tỷ giá

9

RRTG

Rủi ro tỷ giá

10

TCTD

Tổ chức tín dụng

11

TSC

Tài sản có

12

TSN

Tài sản nợ

13

USD

Đồng đô la Mỹ

14

VND

Việt Nam đồng

15

XNK

Xuất nhập khẩu

Việt Nam


viii
DANH MỤC CÁC BẢNG
Bảng 2.1: Nguồn thu thập thông tin thứ cấp ................................................. 41

Bảng 3.1: Tình hình nguồn vốn giai đoạn 2014 - 2016 .................................. 54
Bảng 3.2: Dư nợ tín dụng giai đoạn 2014 - 2016............................................ 56
Bảng 3.3: Một số chỉ tiêu phản ánh kết quả hoạt động kinh doanh giai
đoạn 2014 – 2016 ............................................................................ 58
Bảng 3.4: Doanh số mua ngoại tệ ................................................................... 62
Bảng 3.5: Doanh số bán ngoại tệ .................................................................... 63
Bảng 3.6: Trạng thái ngoại hối của Agribank CN tỉnh Thái Nguyên năm
2014 – 2016..................................................................................... 66
Bảng 3.7: Phân loại rủi ro tín dụng theo mức điểm và xếp hạng của
Agribank.......................................................................................... 67
Bảng 3.8: Doanh số mua bán ngoại tệ giao ngay năm 2014-2016 ................. 68
Bảng 3.9: Doanh số phát sinh giao dịch kỳ hạn năm 2014 - 2016 ................. 69
Bảng 3.10: Tỷ lệ trích lập dự phòng rủi ro...................................................... 71
Bảng 3.11: Đánh giá mức độ ảnh hưởng của yếu tố môi trường .................... 72
Bảng 3.12: Đánh giá mức độ ảnh hưởng chính sách ngoại hối ........................... 73
Bảng 3.13: Đánh giá mức độ ảnh hưởng Công tác tổ chức ngân hàng .......... 74
Bảng 3.14: Đánh giá mức độ ảnh hưởng Phẩm chất trình độ cán bộ ngân hàng ...75
Bảng 3.15: Đánh giá các yếu tố ảnh hưởng đến quyết định sử dụng sản
phẩm, dịch vụ của khách hàng ........................................................ 76


ix
DANH MỤC BIỂU ĐỒ VÀ SƠ ĐỒ
Biểu đồ 3.1: Quy mô nguồn vốn huy động giai đoạn 2014 - 2016................. 55
Biểu đồ 3.2: Quy mô dư nợ tín dụng giai đoạn 2014 - 2016 .......................... 57
Biểu đồ 3.3: Kết quả hoạt động kinh doanh giai đoạn 2014 - 2016 ................... 59
Sơ đồ 3.1: Cơ cấu bộ máy tổ chức và quản lý ................................................ 52
Sơ đồ 3.2: Quy trình quản lý RRTG của Agribank CN tỉnh Thái Nguyên .... 64

1

MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Trong nền kinh tế hiện nay, một trong những nguyên nhân chính gây ra
những cuộc khủng hoảng kinh tế là do sự yếu kém của hệ thống ngân hàng.
Mối quan hệ chặt chẽ giữa ngân hàng – khách hàng – nền kinh tế, đòi hỏi các
ngân hàng phải chủ động trong mọi tình huống, dự báo, dự đoán được khả
năng xảy ra và định lượng rủi ro. Từ đó có biện pháp phòng ngừa hạn chế
thấp nhất tác động của rủi ro. Bên cạnh những hoạt động kinh doanh truyền
thống thì các ngân hàng ngày càng phát triển mạnh mẽ các hoạt động kinh
doanh mới, trong đó không thể không kể đến hoạt động kinh doanh ngoại tệ.
Đối với ngân hàng hoạt động này phục vụ cho rất nhiều mục đích. Một mặt
đáp ứng ngoại tệ cho nhu cầu thanh toán XNK, mặt khác đây cũng là hoạt
động kinh doanh độc lập mang lại một phần lợi nhuận không nhỏ cho ngân
hàng. Hoạt động này có chức năng cung cấp ngoại tệ trong giao dịch thương
mại quốc tế và cả cung cấp các công cụ bảo hiểm rủi ro tỷ giá cho các khoản
thu xuất khẩu, thanh toán nhập khẩu, các khoản đầu tư hay đi vay bằng ngoại
tệ. Như vậy nhu cầu ngoại tệ cho doanh nghiệp cũng như sự phát triển nghiệp
vụ kinh doanh ngoại tệ của ngân hàng thương mại trong tiến trình hội nhập là
rất lớn. Tuy nhiên đây là hoạt động mang tính chất mạo hiểm và mức độ rủi
ro là rất cao bởi nó chịu ảnh hưởng của nhiều nhân tố như tình hình phát triển
kinh tế, tỷ giá hối đoái, lãi suất…
Do vậy việc cần thiết đặt ra cho các ngân hàng nói chung cũng như
Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam - chi nhánh Tỉnh
Thái Nguyên nói riêng phải có hướng đi đúng đắn trong xu thế phát triển như
hiện nay để đạt được hiệu quả cao trong hoạt động kinh doanh này.
Chính vì thế, tôi đã lựa chọn đề tài: “Quản lý rủi ro tỷ giá của Ngân
hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam – chi nhánh Tỉnh
Thái Nguyên” nhằm góp phần nhỏ giải quyết các vấn đề nêu trên.

Luận văn đủ ở file: Luận văn full