Giáo án Vật lý 10 bài 37: Các hiện tượng bề mặt của chất lỏng

Giáo án vật lý 10 - Cơ bản

GV: Nguyễn Hữu Nghĩa

CÁC HIỆN TƯƠNG BỀ MẶT CỦA CHẤT LỎNG
I. MỤC TIÊU
+ Mô tả được thí nghiệm về hiện tuợng dính ướt và hiện tượng không dính ướt.
+ Mô tả được sự tạo thành mặt khum của bề mặt chất lỏng ở sát thành bình chứa nó
trong trương hợp dình ướt và không dính ướt.
+ Mô tả được thí nghiệm về hiện tượng mao dẫn.
+ Vận dụng hiện tượng dính ướt và không dính ướt, hiện tượng mao dẫn giải thích một số
hiện tượng trong cuộc sống.
II. CHUẨN BỊ
1. Giáo viên
Bộ dụng cụ thí nghiệm hiện tượng dính ướt và hiện tượng không dính ướt, hiện tượng
mao dẫn.
2. Học sinh
+ Miếng thuỷ tinh, lá nhôm phủ nilon, lá khoai, lá sen.
III. TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC
1. Ổn định lớp

Ngày
dạy

Lớp

Sĩ số

Học sinh vắng mặt

2. Kiển tra bài cũ:

+ Mô tả hiện tượng căng bề mặt của chất lỏng? Nói rõ phương, chiều của lực căng bề
mặt?
+ Viết công thức xác định độ lớn của lực căng bề mặt của chất lỏng. Hệ số căng bề mặt
phụ thuộc những yếu tố nào của chất lỏng?
3. Bài mới
Hoạt động 1: Tìm hiểu hiện tượng dính ướt và hiện tượng không dính ướt.
Hoạt động của GV
Hoạt động của HS
Nội dung
- Làm thí nghiệm vẽ ở
- Quan sát thí nghiệm. II. Hiện tượng dính ướt, hiện
hình 37.4 SGK
Mô tả lại hiện tượng
tượng không dính ướt.
quan sát được.
1.Thí nghiệm (hình 37.4; hình
37.5)
giọt nước
Bản thuỷ tinh

- Yêu cầu HS tìm thêm
-MTìm thêm ví dụ.
ví dụ về hiện tượng dính
ướt, hiện tượng không
dính ướt.
M
Bản thuỷ tinh phủ lớp nilon


Giáo án vật lý 10 - Cơ bản

GV: Nguyễn Hữu Nghĩa

- Làm thí nghiệm vẽ ở
hình 37.5 SGK. Cho HS
quan sát và phân biệt
hình dạng của mặt khum
trong trường hợp dính
ướt và không dính ướt.
- Trình bày phần ứng
dụng như trong SGK.
- Yêu cầu HS dùng hiện
tượng dính ướt và
không dính ướt giải
thích một số hiện tượng
hoặc câu nói như: Nước
đổ lá khoai, nước đổ
đầu
vịt, áo đi mưqa may
thành
bìnhnilon,...
bị
bằng

- Quan sát thí nghiệm
về hình dạng mặt
thoáng chất lỏng và mô
tả lại.
a. Nếu mặt bản nào bị dính ướt
nước thì giọt nước sẽ lan rộng.

Nếu mặt bản nào không bị dính
ướt nước thì giọt nước sẽ vo tròn
lại và bị dẹt xuống.
b. Nếu thành bình bị dính ướt thì
- Theo dõi bài giảng
phần bề mặt chất lỏng sát thành
của GV.
bình có dạng mặt khum lõm.
Nếu thành bình không bị dính ướt
thì phần bề mặt chất lỏng sát
- Thảo luận và trả lời
thành bình có dạng mặt khum lồi.
câu hỏi của GV.

dính ướt

Chất lỏng

- Yêu cầu HS trả lời câu
thành
C3,
C4

- HS trả lời

bình
không bị
dính ướt

2. Ứng dụng (hình 37.4)

Hoạt động 2: Tìm hiểu hiện tượng mao dẫn.
Hoạt động của GV
- Làm thí nghiệm hình
37.7 a SGK với 3 ống
thuỷ tinh có đường kính
khác nhau.
- Hướng dẫn HS quan
sát và trả lời câu C5
SGK.

Hoạt động của HS
-Quan sát thí nghiệm
do GV làm.
- Trả lời câu C5 SGK.

Nội dung
III. Hiện tượng mao dẫn
1. Thí nghiệm (hình 37.5)
Hiện tượng mức chất lỏng bên
trong các ống có đường kính trong
nhỏ luôn dâng cao hơn, hoặc hạ
thấp hơn so với bề mặt chất lỏng ở
bên ngoài ống gọi là hiện tượng


Giáo án vật lý 10 - Cơ bản

- Thí nghiệm 37.3 b
SGK không thực hiện
được. (phải dùng thuỷ

ngân)

GV: Nguyễn Hữu Nghĩa

mao dẫn.
2. Ứng dụng
- Theo dõi bài giảng
của GV.

- Trình bày phần ứng
dụng như trong SGK.

- Tìm thêm ví dụ.
Nhận xét sơ bộ về các
- Yêu cầu HS tìm thêm
yếu tố ảnh hưởng đến
ví dụ về hiện tượng mao mực chất lỏng trong
dẫn trong đời sống.
ống mao dẫn.

IV. VẬN DỤNG, CỦNG CỐ
+ GV tóm lại nội dung chính của bài.
+ Yêu cầu HS về nhà làm các bài tập
+ Yêu cầu: HS chuẩn bị bài sau.
V. RÚT KINH NGHIỆM TIẾT DẠY