Tiểu luận lớp bồi dưỡng ngạch kế toán viên 2023

MỤC LỤC

Trang
Mở đầu
I. Nội dung tình huống
1.1. Hoàn cảnh ra đời của tình huống
1.2. Mô tả tình huống
II. Phân tích tình huống
2.1. Mục tiêu phân tích tình huống
2.2. Cơ sở lý luận
2.3. Phân tích diễn biến tình huống
2.4. Nguyên nhân xảy ra tình huống
2.5. Hậu quả của tình huống
III. Xử lý tình huống
3.1. Mục tiêu xử lý tình huống
3.2. Đề xuất phương án xử lý tình huống
3.3. Lựa chọn phương án xử lý tình huống
IV. Kiến nghị
4.1. Kiến nghị với Đảng
4.2. Kiến nghị với Nhà nước
4.3. Kiến nghị với Trung tâm Khuyến nông tỉnh T
V. Kết luận
Tài liệu tham khảo

2
3
3
3
4
4
5

6
8
9
10
10
10
13
16
16
16
17
17
19

MỞ ĐẦU
Sự tiến bộ của xã hội đòi hỏi người hành nghề trong bất cứ lĩnh vực nào
cũng phải tuân thủ đạo đức về nghề nghiệp. Trong đó, kế toán vừa được coi là
một nghề, một công việc, vừa được coi là một công cụ quản lý, giám sát chặt
chẽ, có hiệu quả mọi hoạt động kinh tế, tài chính, cung cấp thông tin đầy đủ,
trung thực, kịp thời, công khai, minh bạch, đáp ứng yêu cầu tổ chức, quản lý điều
hành của cơ quan nhà nước, doanh nghiệp, tổ chức và cá nhân. Chính vì vậy, ở
bất kỳ nơi nào, lúc nào xã hội đều đòi hòi người làm công tác kế toán phải có
đạo đức nghề nghiệp. Đạo đức nghề nghiệp chính là tài sản “vô hình” quý giá
1


của người hành nghề, nhất là đối với người làm công tác kế toán trong các cơ
quan nhà nước, bởi nghề nghiệp của họ có liên quan mật thiết đến việc sử dụng
tiền từ ngân sách nhà nước, các loại tài sản do Nhà nước đầu tư. Do đó, sự vi
phạm quy tắc đạo đức nghề nghiệp của cán bộ kế toán trong các cơ quan nhà

nước dù ở mức độ nào cũng sẽ khiến cho lợi ích của Nhà nước, của tập thể, của
nhân dân bị xâm phạm.
Trung tâm Khuyến nông là đơn vị sự nghiệp công lập trực thuộc Sở Nông
nghiệp và PTNT tỉnh, được nhà nước đảm bảo kinh phí hoạt động. Theo đó, kế
toán có nhiệm vụ quản lý tài chính trong việc thu, chi; sử dụng và quản lý ngân
sách nhà nước ở cơ quan nhằm đảm bảo cho mọi hoạt động được thực hiện.
Mặc dù kế toán được đánh giá là một trong số những nghề nghiệp có khả
năng mang lại thu nhập nhưng chỉ đúng với môi trường làm việc tại các doanh
nghiệp tài chính (khu vực tư), người làm công tác kế toán thường được trả lương
cao hơn, được đối xử trọng vọng hơn. Nhưng tại các cơ quan nhà nước, mức
lương của họ được trả theo hệ thống thang bảng lương của cán bộ, công chức,
viên chức – vốn được đánh giá là còn thấp so với nhiều nước trên thế giới, chưa
đủ để đảm bảo cuộc sống khi xã hội ngày càng phát triển với những đòi hỏi về
nhu cầu vật chất, văn hoá, tinh thần ngày càng cao. Chính điều này đã khiến cho
chất lượng công việc của những người làm công tác kế toán trong các cơ quan
nhà nước nói chung, tại Trung tâm Khuyến nông tỉnh nói riêng chưa cao, thậm
chí trong không ít trường hợp còn xảy ra tham nhũng, lãng phí, làm thất thoát tài
sản của Nhà nước, ảnh hưởng nghiêm trọng đến niềm tin của nhân dân vào cơ
quan bảo vệ pháp luật hay tình trạng làm việc “chân trong, chân ngoài” như ở
một số cơ quan nhà nước, tổ chức đơn vị hành chính sự nghiệp khác.
Chính vì vậy, quản lý hoạt động kế toán tại Trung tâm Khuyến nông tỉnh
là vấn đề có tính cấp thiết nhằm tìm ra những giải pháp cho việc quản lý tốt tài
sản, sử dụng hiệu quả các nguồn kinh phí do Nhà nước cung cấp. Với những gì
đặt ra, tiểu luận tiếp cận vấn đề “Một số vấn đề về nâng cao hiệu quả sử dụng
ngân sách nhà nước ở Trung tâm Khuyến nông cấp tỉnh” làm nội dung chính
để viết bài tiểu luận tình huống quản lý nhà nước lớp bồi dưỡng ngạch kế toán
viên cuối khoá.
2

I. NỘI DUNG TÌNH HUỐNG
1.1. Hoàn cảnh ra đời của tình huống
Ở nước ta, kế toán trong các cơ quan nhà nước nói chung, Trung tâm
Khuyến nông cấp tỉnh nói riêng là một công việc đòi hỏi người kế toán phải có
đạo đức công vụ rất cao để tránh được các cám dỗ vật chất có thể thu được từ sự
vi phạm quy tắc đạo đức nghề nghiệp trong quản lý các đối tượng kế toán. Người
kế toán là người thực thi công vụ Nhà nước trong lĩnh vực kế toán, hoạt động
của họ chịu sự điều chỉnh của pháp luật. Tuy nhiên, hiện nay, các quy định pháp
luật về lĩnh vực này còn chưa hoàn thiện, công tác quản lý còn nhiều hạn chế,
tình trạng tham ô, tham nhũng, lãng phí, hối lộ, nhũng nhiễu, cửa quyền…diễn ra
ở nhiều nơi, ý thức chạy theo lợi ích vật chất của nhiều bộ phận cán bộ, công
chức, viên chức đã ảnh hưởng không nhỏ đến việc giữ gìn đạo đức nghề nghiệp
của những người làm công tác kế toán. Đây chính là những điều kiện chính trị,
pháp lý, kinh tế-xã hội làm nảy sinh tình huống vi phạm pháp luật của cán bộ
làm công tác kế toán tại Trung tâm Khuyến nông tỉnh T.
1.2. Mô tả tình huống
Tốt nghiệp trường Đại học kinh tế TP.HCM, Nguyễn Văn T (quê T ở
huyện CT, tỉnh T) được nhận về công tác tại Phòng Kế toán của Trung tâm
Khuyến nông tỉnh T. Là thanh niên chưa có gia đình, sống xa nhà nên T thường
tụ tập chơi bời cùng một số thanh niên tại nơi tạm trú nên nợ nần chồng chất,
tiền lương không đủ trả nợ.
Ở phòng Kế toán, T được giao nhiệm vụ sử dụng kinh phí của cơ quan để
chi mua văn phòng phẩm và quyết toán kinh phí công tác. Ngày 20/5/2017, để
cung cấp văn phòng phẩm cho cán bộ công tác trong quý II, T đã đến Đại lý X
chuyên bán buôn các loại văn phòng phẩm để đặt mua cho Trung tâm Khuyến
nông tỉnh T một số lượng hàng hoá gồm: giấy in, mực dấu, bút bi, bút đánh dấu,
bút xoá, bút chì, thước kẻ, tẩy, sổ công tác…Các hàng hoá T đều lấy loại rẻ
nhưng khi lập bảng kê mua hàng hoá thì khai là loại tốt, giá thành cao hơn thực
tế là 1.500.000 đồng. Lợi dụng thời gian Kế toán trưởng vắng mặt do phải đi đào
tạo nghiệp vụ dài ngày, T đã yêu cầu quyết toán số hàng hoá đó cho cơ quan và

đã biển thủ được số tiền trên để trả nợ.
3


Tiếp đó, ngày 30/5/2017, T tiếp tục dùng thủ đoạn để lập bảng kê thanh
toán công tác phí, tiến hành kê khai và lập các loại giấy tờ khống, tẩy xoá, giả
mạo chữ ký của cán bộ trong cơ quan để thanh toán kinh phí công tác và đã rút
được hơn 5.000.000 đồng chi tiêu. Qua theo dõi các biểu hiện của T, lãnh đạo
Trung tâm Khuyến nông tỉnh T đã tiến hành kiểm tra và ngoài việc phát hiện các
sai phạm trên còn xác định T đã lập bảng kê chi tiền cho những người tham dự
hội thảo, hội nghị trong tháng 4/2017 khống để chiếm dụng một khoản tiền là
3.500.000 đồng. Lãnh đạo Trung tâm Khuyến nông tỉnh T đã yêu cầu T báo cáo
lại toàn bộ sự việc, tiến hành kiểm điểm, buộc T phải khắc phục về mặt nghiệp
vụ và trả lại các khoản tiền đã chiếm dụng nói trên. Nhưng T đã không trả lại mà
tự ý bỏ việc về quê tại huyện CT tỉnh T. Lãnh đạo Trung tâm Khuyến nông tỉnh T
tiến hành họp xét kỷ luật T nhưng T vẫn tiếp tục trốn ở quê, không đến cơ quan...
II. PHÂN TÍCH TÌNH HUỐNG
2.1. Mục tiêu phân tích tình huống
Mục tiêu của việc phân tích tình huống trên là nhằm làm sáng tỏ những
vi phạm và các quy định về trách nhiệm kỷ luật của cán bộ, công chức vi phạm
theo quy định của pháp luật hiện hành. Đồng thời, thông qua đó cần có biện pháp
để khắc phục, quản lý cán bộ, nhất là cán bộ làm công tác tài chính-kế toán ở các
đơn vị sự nghiệp công lập như Trung tâm Khuyến nông tỉnh T.
2.2. Cơ sở lý luận
Thực hiện chính sách của Đảng về phát triển cán bộ, công chức, viên
chức và xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức “vừa hồng, vừa chuyên”
theo kế hoạch học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh trong tình
hình mới. Đồng thời, trên cơ sở các quy định của các văn bản quy phạm pháp
luật do Nhà nước ban hành như:
Các văn bản của Quốc hội bao gồm: Luật kế toán được Quốc hội thông qua ngày

20/11/2015; Luật viên chức được Quốc hội thông qua ngày 15/11/2010; Các văn
bản của cơ quan hành pháp như: Nghị định 174/2016/NĐ-CP hướng dẫn thi hành
Luật kế toán năm 2015. Nghị định số 27/2012/NĐ-CP ngày 06 tháng 04 năm 2012
của Chính phủ về việc quy định xử lý kỷ luật viên chức và trách nhiệm bồi thường,
4


hoàn trả của viên chức...Nhằm xác định và xử lý trách nhiệm kỷ luật đối với cán bộ,
công chức trong thực thi công vụ ở cơ quan nhà nước; đơn vị hành chính sự
nghiệp;...
Đối tượng kế toán thuộc hoạt động hành chính, sự nghiệp, hoạt động của
đơn vị, tổ chức có sử dụng kinh phí ngân sách nhà nước gồm có tiền và các
khoản tương đương tiền; Vật tư và tài sản cố định; Nguồn kinh phí, quỹ;. Các
khoản thanh toán trong và ngoài đơn vị kế toán; Thu, chi và xử lý chênh lệch
thu, chi hoạt động; Đầu tư tài chính, tín dụng nhà nước; Các tài sản khác liên
quan đến đơn vị kế toán.
Như vậy, Trung tâm Khuyến nông tỉnh T là một cơ quan nhà nước có sử
dụng kinh phí ngân sách Nhà nước. Các nội dung công tác kế toán, tổ chức bộ
máy kế toán, người làm kế toán của Trung tâm Khuyến nông tỉnh T đều phải tuân
thủ các quy định của pháp luật về kế toán, trong đó chủ yếu là Luật kế toán năm
2015 và Nghị định số 174/2016/NĐ-CP.

2.3. Phân tích diễn biến tình huống
Hành vi của Nguyễn Văn T đã tác động đến các đối tượng kế toán theo
chiều hướng tiêu cực, vi phạm các quy định của pháp luật về kế toán, xâm phạm
đến lợi ích của tập thể mà cụ thể là các khoản tiền mà Nhà nước giao cho Trung
tâm Khuyến nông tỉnh T sử dụng phục vụ cho các hoạt động sự nghiệp.
Các vi phạm của T là xâm phạm đến chế độ kế toán hành chính sự
nghiệp ở mục thứ nhất là hệ thống chứng từ kế toán về chỉ tiêu vật tư, chỉ tiêu
tiền tệ. Theo quy định thì mọi nghiệp vụ kinh tế, tài chính liên quan đến hoạt

động của Trung tâm Khuyến nông tỉnh T đều phải lập chứng từ kế toán. Chứng
từ kế toán chỉ lập một lần cho một nghiệp vụ kinh tế, tài chính phát sinh. Nội
dung chứng từ phải rõ ràng, trung thực với nội dung nghiệp vụ kinh tế, tài chính
phát sinh. T đã có nhiều hành vi không trung thực với nội dung nghiệp vụ kinh
tế, tài chính phát sinh.

5


Thái độ của T đối với công tác kiểm tra của lãnh đạo Trung tâm Khuyến
nông tỉnh T là bất cần và cố tình chiếm dụng các khoản tiền công. Theo quy định
của Luật phòng, chống tham nhũng năm 2005 thì những hành vi của T là tham
nhũng. Mặt khác, việc T không chấp hành các quy định của pháp luật và của lãnh
đạo Trung tâm Khuyến nông tỉnh T, tự ý bỏ việc chứng tỏ T đã cố tình vi phạm
kỷ luật, không chấp hành pháp luật của Nhà nước, quyết định của cấp trên. Đồng
thời, vi phạm đạo đức của cán bộ, công chức, viên chức, vi phạm đạo đức nghề
nghiệp kế toán. Các hành vi này phải bị xử lý theo quy định của pháp luật.
T là một viên chức của ngành nông nghiệp, theo quy định tại Luật viên
chức năm 2010, thì T phải thực hiện cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư trong
hoạt động công vụ. Hoạt động công vụ của cán bộ, công chức, viên chức là việc
thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn của cán bộ, công chức, viên chức theo quy định
của pháp luật và phải bảo đảm nguyên tắc bảo vệ lợi ích của Nhà nước, quyền,
lợi ích hợp pháp của tổ chức, công dân. T không những vi phạm pháp luật, đạo
đức công vụ, đạo đức nghề nghiệp mà còn vi phạm kỷ luật, cần phải có biện
pháp xử lý một cách nghiêm minh. Đối với hành vi vi phạm pháp luật trong lĩnh
vực tài chính ngoài việc phải bị xử lý trách nhiệm pháp lý hình sự (nếu đủ mức
phải truy cứu trách nhiệm hình sự) thì T phải chịu trách nhiệm kỷ luật theo quy
định tại Điều 8 Nghị định số 35/2005/NĐ-CP của Chính phủ, ngày 17/3/2005:
“Cán bộ, công chức vi phạm các quy định của pháp luật thì phải chịu một trong
các hình thức kỷ luật sau: (1).Khiển trách; (2). cảnh cáo; (3). hạ bậc lương;

(4).Hạ ngạch; (5). Cách chức; (6). Buộc thôi việc”. Xét những biểu hiện mà tình
huống nêu, sau khi T bị phát hiện về những hành vi vi phạm pháp luật thì đã có
thái độ như bỏ công tác về quê;... do đó cần áp dụng mức xử lý nghiêm khắc nhất
theo quy định trên. Mặt khác, cần xử lý trách nhiệm vật chất đối với kế toán T
nhằm khắc phục lại số tiền do T đã biển thủ theo quy định tại khoản 2 Điều 3,
Nghị định số 118/2006/NĐ-CP của Chính phủ ngày 10/10/2006 về xử lý trách
nhiệm vật chất đối với cán bộ, công chức: “...(2) cán bộ, công chức vi phạm kỷ
luật để xảy ra thiệt hại về tài sản của cơ quan, tổ chức, đơn vị, ngoài việc xử lý
kỷ luật theo quy định của pháp luật, còn phải bị xử lý trách nhiệm vật chất theo
quy định tại Nghị định này”.
6


Về phía Trung tâm Khuyến nông tỉnh T đã không quản lý cán bộ của
mình một cách chặt chẽ, đặc biệt là không quan tâm đến lối sống và đạo đức của
cán bộ. Khi phát hiện vi phạm của T đã không xử lý nghiêm minh ngay từ đầu
khiến cho T coi thường kỷ cương, pháp luật và trong một thời gian ngắn đã tiếp
tục “trượt dốc”. Nguyên tắc tập trung, dân chủ trong quản lý cán bộ, công chức
dưới quyền tại Trung tâm Khuyến nông tỉnh T đã không được thực hiện tốt. Việc
sử dụng cán bộ, viên chức của lãnh đạo Trung tâm Khuyến nông tỉnh T đã không
dựa trên phẩm chất chính trị, đạo đức và năng lực thi hành công vụ. Vì vậy, đã
không bảo vệ, quản lý và sử dụng hiệu quả, tiết kiệm tài sản nhà nước được giao
mà còn tạo cơ hội cho T thực hiện nhiều vi phạm.
Khi các vi phạm của T đã trở thành hệ thống, lãnh đạo Trung tâm
Khuyến nông tỉnh T vẫn tiếp tục có hướng xử lý nương nhẹ bằng biện pháp hành
chính nội bộ. Nhưng T đã không còn có ý thức tôn trọng tập thể nữa, coi thường
công việc của mình và đã có hành vi tiêu cực tiếp theo là bỏ việc. Như vậy, các
hướng xử lý của lãnh đạo Trung tâm Khuyến nông tỉnh T là chưa hợp lý, cần
phải có biện pháp khắc phục.
2.4. Nguyên nhân xảy ra tình huống

Nguyên nhân xảy ra tình huống trên gồm có nguyên nhân khách quan và
nguyên nhân chủ quan.
2.4.1. Nguyên nhân khách quan
Nguyên nhân khách quan làm nảy sinh tình huống trên bao gồm:
Thứ nhất, những tác động của mặt trái nền kinh tế thị trường đến nhu cầu
và lối sống của một bộ phận cán bộ, công chức, viên chức trong đó có T. Là một
thanh niên được đào tạo tại một trường đại học có danh tiếng ở Việt Nam, được
tuyển dụng vào công tác tại một đơn vị hành chính – sự nghiệp, nhưng T đã
không nhận thức được vị trí, vai trò, tầm quan trọng của công việc mà mình làm,
không có chí hướng phấn đấu, không có lý tưởng để vươn lên mà ăn chơi, đua
đòi để đến mức phải nợ nần và tìm cách vi phạm pháp luật, vi phạm kỷ luật, hy
sinh tương lai và sự trong sạch của mình để lấy tiền của công, coi thường lợi ích
của Nhà nước.
7


Thứ hai, thiếu người có trách nhiệm và năng lực quản lý hoạt động kế
toán – tài chính. Việc người kế toán trưởng vắng mặt do phải đi đào tạo dài ngày
cũng là một yếu tố khách quan dẫn đến mảng công việc này không được kiểm
soát chặt chẽ. Lãnh đạo Trung tâm Khuyến nông tỉnh T đã không bố trí người có
trách nhiệm, có năng lực, có đạo đức phụ trách và chịu trách nhiệm kiểm soát
các hoạt động kế toán tại cơ quan trong thời gian này, khiến cho T có cơ hội để
tiến hành các hoạt động vi phạm. Điều đó cho thấy công tác quản lý tiền, các
khoản chi tài chính từ nguồn ngân sách nhà nước tại Trung tâm Khuyến nông
tỉnh T như vậy là chưa có hiệu quả, dẫn đến chế độ kiểm soát chi đã không được
thực hiện tốt, trình tự luân chuyển và kiểm tra chứng từ kế toán chưa được thực
hiện đúng.
Thứ ba, các quy định pháp luật về chuẩn mực đạo đức nghề nghiệp kế
toán chưa được T nhận thức một cách đầy đủ. Chuẩn mực đạo đức quy định các
nguyên tắc, nội dung, tiêu chuẩn đạo đức nghề nghiệp của người làm kế toán bao

gồm kế toán viên, phụ trách kế toán, kế toán trưởng trong các doanh nghiệp, cơ
quan, tổ chức và những người hành nghề kế toán theo luật định. Các nguyên tắc, nội
dung, tiêu chuẩn đạo đức nghề nghiệp được quy lại thành những tiêu chí về đạo
đức, mà người làm nghề kế toán phải có và là thước đo đánh giá, nhận xét về đạo
đức nghề nghiệp của họ. Tuy nhiên, trên thực tế, người làm kế toán chỉ chú trọng
đến nghiệp vụ chứ không mấy chú ý đến việc giữ gìn những tiêu chí cơ bản của
chuẩn mực đạo đức nghề nghiệp kế toán. Ngay trong chính Trung tâm Khuyến
nông tỉnh T, từ lãnh đạo cho đến cán bộ, công chức của Trung tâm cũng đã không
coi đó là cơ sở để lựa chọn, sử dụng cán bộ kế toán của cơ quan mình.
2.4.2. Nguyên nhân chủ quan
Nguyên nhân chủ quan làm nảy sinh tình huống trên là do T bị phối hoặc
bị tác động bởi lợi ích vật chất do các đối tượng kế toán mang lại khi vi phạm
các quy định của nghề nghiệp. Các lợi ích vật chất đó đã làm ảnh hưởng đến sự
trung thực, khách quan và độc lập nghề nghiệp của T, khiến T rơi vào cám dỗ vật
chất, vốn dĩ thuộc về lối sống tầm thường của T. Bên cạnh đó, các vi phạm của T
còn bắt nguồn từ sự thúc ép phải trả các khoản nợ do mình đã chơi bởi tạo nên.

8


Sự thờ ơ của lãnh đạo Trung tâm Khuyến nông tỉnh T và các đồng nghiệp
cùng cơ quan cũng là một trong những nguyên nhân chủ quan khiến cho T rơi
vào tình huống vi phạm. Nếu được sự quan tâm thường xuyên và sự chỉ bảo thực
sự của tập thể, có lẽ T đã không dấn sâu vào vi phạm như thế.
2.5. Hậu quả của tình huống
Hành vi của T và của lãnh đạo Trung tâm Khuyến nông tỉnh T đã để lại
những hậu quả cho xã hội, cho nhà nước và cho chính cơ quan của mình.
Thứ nhất, đối với Nhà nước.
Các hành vi vi phạm của T đã làm rối loạn cơ chế kiểm soát chi, đi ngược
lại các quy định của luật kế toán và chế độ kế toán hành chính sự nghiệp dẫn làm

thất thoát tiền, kinh phí của Nhà nước được cung cấp để đảm bảo cho hoạt động sự
nghiệp nông nghiệp; việc thực hiện chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của Trung tâm
Khuyến nông tỉnh T. Điều đó trực tiếp làm ảnh hưởng đến chất lượng thực thi
nhiệm vụ của đơn vị sự nghiệp công lập tại tỉnh T
Thứ hai, đối với xã hội.
Tình huống trên đã để lại những hậu quả đối với xã hội như làm mất niềm
tin của nhân dân vào cán bộ, viên chức và cơ quan nhà nước. Không ít người dân sẽ
có tâm lý nghi ngờ tính nghiêm minh của pháp luật, có thái độ không đúng đắn đối
với pháp luật, đối với quyền lực nhà nước và cơ quan đại diện cho quyền lực nhà
nước.
Thứ ba, đối với Trung tâm Khuyến nông tỉnh T.
Các vi phạm của T và các thiếu sót của lãnh đạo Trung tâm Khuyến nông
tỉnh T đã làm ảnh hưởng không nhỏ đến sự ổn định chế độ công tác nội bộ của cơ
quan, làm giảm sút hiệu quả công tác nội bộ của đơn vị. Điều đó có ảnh hưởng rất
lớn đến tâm lý, nhận thức của cán bộ, công chức trong cơ quan. Bất kỳ một cơ quan
nhà nước nào khi hoạt động công tác nội bộ không được tốt thì tất yếu sẽ ảnh hưởng
rất lớn đến việc thực hiện chức năng bên ngoài, tức nhiệm vụ của đơn vị sự nghiệp
công lập.
III. XỬ LÝ TÌNH HUỐNG
9


3.1. Mục tiêu xử lý tình huống
Mục tiêu của việc xử lý tình huống nêu trên là căn cứ vào chủ trương, chính
sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước để xác định các phương án giải quyết tình
huống và lựa chọn phương án tối ưu nhất cho việc giải quyết tình huống nêu trên.
3.2. Đề xuất phương án xử lý tình huống
Để giải quyết tình huống trên, tiểu luận đề xuất một số phương án sau:
Phương án 1. Trung tâm Khuyến nông tỉnh T đề nghị cơ quan nhà nước có
thẩm quyền tiến hành xử lý vi phạm hành chính đối với T

Mục tiêu của phương án là xử lý bằng cách áp dụng chế tài hành chính đối
với T.
Nội dung chính của phương án:
-

Trung tâm Khuyến nông tỉnh T báo cáo Uỷ ban nhân dân tỉnh T về vi phạm

pháp luật của T và đề xuất biện pháp xử lý hành chính theo quy định tại Nghị định
của Chính phủ số 185/2004/NĐ-CP ngày 04/11/2004 về xử phạt vi phạm hành
chính trong lĩnh vực kế toán.
-

Uỷ ban nhân dân tỉnh T yêu cầu T có mặt tại trụ sở cơ quan để giải quyết việc

vi phạm;
-

Uỷ ban nhân dân tỉnh T tiến hành lập biên bản vi phạm hành chính của T;

-

Uỷ ban nhân dân tỉnh TQ tiến hành xử phạt vi phạm hành chính đối với T

theo thẩm quyền được quy định tại Điều 30 Pháp lệnh Xử lý vi phạm hành chính
năm 2002 (sửa đổi, bổ sung năm 2007, 2008);
-

Giao quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với T.

-

Trong thời hạn 10 ngày, kể từ ngày được giao quyết định xử phạt vi phạm

hành chính, nếu T không tự nguyện, tự giác thực hiện thì sẽ bị cưỡng chế thi hành.
Nguồn lực để thực hiện phương án: kinh phí từ ngân sách nhà nước.
Cơ quan chủ trì: UBND tỉnh T.
Cơ quan phối hợp: Trung tâm Khuyến nông tỉnh T.
Công cụ: các văn bản về xử phạt vi phạm hành chính.
10


Phương án 2. Trung tâm Khuyến nông tỉnh T xử lý kỷ luật đối với T và buộc
T phải hoàn trả các khoản tiền đã chiếm dụng.
- Mục tiêu của phương án: Ổn định về tổ chức, tạo cho T có cơ hội sửa chữa
lỗi lầm và khắc phục hậu quả do mình gây ra.
- Nội dung chính của phương án:
+ Chuẩn bị: Trung tâm Khuyến nông tỉnh T tiến hành thành lập Hội đồng
xử lý kỷ luật và bồi thường thiệt hại xử lý hành vi vi phạm của T có sự tham gia của
lãnh đạo Trung tâm, công đoàn, đoàn thanh niên của Trung tâm.
+ Tổ chức thực hiện:
Cử đại diện công đoàn đến nhà T để động viên, thuyết phục, đồng thời giải
thích cho T thấy rõ hậu quả hành vi của mình, nhận lấy khuyết điểm và quyết tâm
sửa chữa. Đồng thời, hoàn trả lại số tiền đã vi phạm.
Tiến hành các trình tự nhằm xác định mức xử lý kỷ luật và mức bồi thường
vật chất do T gây ra.
Yêu cầu T trở về cơ quan công tác (Nếu không bị bắt giữ theo quy định của
tố tụng hình sự).
- Nguồn lực để thực hiện phương án:
+ Ngân sách: Kinh phí sự nghiệp đảm bảo cho hoạt động tổ chức họp cơ
quan, kinh phí công tác phí cho người đại diện công đoàn đến nhà T để vận động.

+ Cơ quan chủ trì: Trung tâm Khuyến nông tỉnh T.
+ Cơ quan phối hợp: Công đoàn viên chức tỉnh T.
+ Phương tiện, công cụ: xe công.
Phương án 3. Trung tâm Khuyến nông tỉnh T tiến hành khởi tố T với tội
danh tham ô theo quy định tại Điều 278 Bộ luật hình sự.
- Mục tiêu của phương án là xử lý nghiêm minh hành vi vi phạm pháp luật
của T, thể hiện sự nghiêm minh và công bằng của pháp luật, không phân biệt người
vi phạm là người trong cơ quan bảo vệ pháp luật hay ngoài cơ quan bảo vệ pháp
luật.
11


- Nội dung chính của phương án:
+ Chuẩn bị thực hiện phương án: Trung tâm Khuyến nông tỉnh T tiến hành
họp chi bộ để đánh giá tính chất, mức độ nguy hiểm của hành vi vi phạm pháp luật
của T để quyết định biện pháp xử lý thích hợp.
+ Tổ chức thực hiện:
Ra quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can, tiến hành các hoạt động điều tra
, truy tố theo quy định của Bộ luật tố tụng hình sự.
Tổ chức rút kinh nghiệm trong cơ quan, báo cáo cấp trên.
- Nguồn lực để thực hiện phương án:
+ Ngân sách: kinh phí từ ngân sách nhà nước.
+ Cơ quan chủ trì: Trung tâm Khuyến nông tỉnh T.
+ Cơ quan phối hợp: Công an tỉnh T.
+ Công cụ, phương tiện: các văn bản tố tụng hình sự.
3.3. Lựa chọn phương án xử lý tình huống
Để lựa chọn phương án trước hết cần tiến hành so sánh các phương án trên
để xác định các ưu, nhược điểm của mỗi phương án.
Tên

Ưu điểm

Nhược điểm

phương
án
1

Xử lý trách nhiệm hành chính của T Không khắc phục được hậu quả do
khi vi phạm quy định của pháp luậthành vi vi phạm pháp luật của T
về kế toán, nhằm răn đe đối tượng vigây ra, đặc biệt là không buộc
phạm và thể hiện thái độ của Nhà được T hoàn trả lại số tiền đã
nước đối với vi phạm pháp luật của T.chiếm dụng để trả lại cho cơ quan,
phục vụ cho việc thực hiện chức
năng, nhiệm vụ của Trung tâm
Khuyến nông tỉnh T.
Nếu chỉ xử lý hành chính thì T sẽ
12


vẫn được tiếp tục công tác tại vị trí
là kế toán viên. Điều này không
đúng với quy định của pháp luật về
việc khi cán bộ, công chức vi phạm
pháp luật thì cơ quan quản lý phải
tiến hành xem xét trách nhiệm kỷ
luật (đảng, chính quyền) của công
chức.
2

Chấp hành đúng theo quy định củaCác thủ tục để thực hiện kỷ luật
pháp luật hiện hành về xử lý cán bộ, đối với T cần đến sự tham gia của
công chức vi phạm; Ổn định về mặtnhiều bộ phận trong cơ quan và
tổ chức cơ quan, chấn chỉnh chế độmất nhiều thời gian.
công tác nội bộ để tiếp tục hoànViệc buộc hoàn trả các khoản tiền
thành các nhiệm vụ theo chức năngđã chiếm dụng của T có thể phải
trong thời gian tiếp theo.

kéo dài về thời gian vì điều kiện

Có tác dụng giáo dục rất lớn đối vớicủa T không thể trả ngay được.
cán bộ, công chức trong đơn vị và với
chính bản thân T.
Tạo cho T có cơ hội để sửa chữa lỗi
lầm.
Khắc phục hậu qủa do vi phạm của T
gây ra về mặt kinh tế.
3

Xử lý bằng hình thức nghiêm khắcCơ sở pháp lý không phù hợp để
nhất (chế tài hình sự) đối với vi phạm xử lý hình sự vì T không phải là
của T sẽ có tác dụng răn đe rất lớn, người có chức vụ, quyền hạn - chủ
tác dụng phòng ngừa chung sẽ đượcthể của tội tham ô theo quy định tại
nâng cao.

Điều 278 Bộ luật hình sự.

Hình phạt bổ sung sẽ buộc T phải
hoàn trả toàn bộ số tiền đã chiếm
dụng.

13


Trong các phương án trên phương án thứ 2 là phương án hợp lý hơn cả bởi
theo quy định hiện hành T đồng thời phải chịu hai loại trách nhiệm pháp lý-tức vừa
phải chịu trách nhiệm kỷ luật vừa phải chịu trách nhiệm hình sự (nếu đã đến mức
phải truy cứu trách nhiệm hình sự). Do vậy, dưới góc độ quản lý nhà nước tiểu luận
lựa chọn phương án 2 làm phương án tối ưu là nhằm chỉ ra những bước cơ bản để
xử lý nghiêm minh T với tính cách là cán bộ, công chức vi phạm theo đúng quy
định của pháp luật hiện nay.
Để thực hiện phương án thứ hai cần thực hiện một số bước cụ thể sau:
Bước 1, Giám đốc Trung tâm Khuyến nông tỉnh T triệu tập cuộc họp để T
kiểm điểm trước tập thể cơ quan. Cuộc họp được tổ chức có ghi biên bản và kiến
nghị hình thức xử lý kỷ luật đối với T.
Bước 2, Hoàn chỉnh hồ sơ trình Hội đồng kỷ luật bao gồm: Bản tự kiểm
điểm của T; biên bản họp kiểm điểm T của Trung tâm Khuyến nông tỉnh T; trích
ngang, sơ yếu lý lịch của T và các chứng từ, sổ sách chứng minh hành vi vi phạm
của T.
Bước 3, Thành lập Hội đồng kỷ luật, bao gồm các thanh viên như: Giám
đốc Trung tâm Khuyến nông tỉnh T (chủ tịch Hội đồng); 01 uỷ viên đại diện Ban
chấp hành công đoàn Trung tâm; 01 uỷ viên ở bộ phận tài chính-kế toán của Trung
tâm Khuyến nông tỉnh T (do tập thể bầu ra) và 01 uỷ viên Phòng tổ chức – hành
chính Trung tâm Khuyến nông tỉnh T. Ngoài ra, Giám đốc (Chủ tịch Hội đồng) có
thể mời thêm các thành phần của các tổ chức chính trị-xã hội tỉnh T tham dự họp
Hội đồng kỷ luật và viết giấy báo triệu tập T (trước 07 ngày khi Hội đồng tiến hành
họp).
Bước 4, Hội đồng kỷ luật tiến hành họp xem xét kỷ luật và mức độ bồi
thường vật chất của T. Buổi họp diễn ra theo các trình tự sau:
-Chủ tịch Hội đồng tuyên bố lý do, giới thiệu các thành viên tham dự;
-Thư ký Hội đồng trình bày trích nganh sơ yếu lý lịch, hồ sơ và các tài liệu

có liên quan;
-Người vi phạm (cán bộ T) tiến hành đọc bản kiểm điểm. Trong trường hợp
vắng mặt thì Thư ký đọc giúp bản kiểm điểm;
14


-Thư ký đọc biên bản cuộc họp kiểm điểm do Trung tâm Khuyến nông tỉnh
T đã tiến hành;
-Các thành viên Hội dồng và đại biểu dự họp phát biểu ý kiến;
-Cán bộ T phát biểu ý kiến về hình thức kỷ luật;
-Hội đồng kỷ luật bỏ phiếu kín kiến nghị áp dụng hình thức kỷ luật;
-Thông báo kiến nghị hình thức kỷ luật của Hội đồng.
Làm văn bản gửi Giám đốc Sở nông nghiệp và PTNT tỉnh T và Giám đốc ra
quyết định xử lý kỷ luật và mức bồi thường vật chất đối với T
Bước 5, Giao quyết định xử lý kỷ luật cho T, đồng thời tiếp tục giáo dục,
động viên để T tiếp tục sửa chữa và phấn đấu trong thời gian tới.
Bước 6, Yêu cầu Phòng kế toán tiến hành biện pháp khấu trừ vào lương của
T để thu lại số tiền T đã chiếm dụng. Mức thu không quá 30% tổng số tiền lương
hàng tháng.
Bước 7, Tiến hành công bố công khai các biện pháp xử lý đối với T để toàn
thể cán bộ, công chức, viên chức trong Trung tâm cùng biết để rút kinh nghiệm
chung.
Việc tiến hành đúng trình tự và xác định khách quan, dân chủ và công khai
là cơ sở để xử lý T một cách nghiêm minh theo đúng quy định của pháp luật. Thông
qua đó, có tác dụng giáo dục đối với cán bộ, công chức đang công tác tại Trung tâm
Khuyến nông tỉnh T, nhất là đối với cán bộ, công chức, viên chức làm công tác tài
chính-kế toán.
IV. KIẾN NGHỊ
4.1.Đối với Đảng
Cần có nghị quyết chuyên đề về đạo đức công vụ của cán bộ, công chức,

viên chức. Đồng thời, nâng mức xử lý kỷ luật về Đảng (hình thức khai trừ ra khỏi
Đảng) đối với những cán bộ, công chức, viên chức có hành vi tham ô, tham nhũng
tài sản của Nhà nước, của tập thể; không gương mẫu trong lối sống, trong công
việc, nhất là đối với những cán bộ, công chức, viên chức làm việc trong các đơn vị
hành chính – sự nghiệp.
15


4.2. Đối với Nhà nước
Tích cực tiến hành tuyên truyền, phổ biến rộng rãi các quy định pháp luật
về kế toán, đặc biệt là chuẩn mực đạo đức nghề nghiệp kế toán được ban hành từ
năm 2015. Các chuẩn mực đạo đức nghề nghiệp kế toán cần được chỉnh sửa theo
hướng ngắn gọn hơn, đồng thời phải xác định rõ đây là các yêu cầu nghề nghiệp
chứ không đơn thuần là vấn đề đạo đức (có thể thực hiện hoặc không), vì khi vi
phạm sẽ phải xử lý bằng các biện pháp trách nhiệm pháp lý chứ không bằng con
đường xã hội (dư luận xã hội lên án..).
4.3 Đối với Trung tâm Khuyến nông tỉnh T
Tổ chức, chấn chỉnh lại bộ máy kế toán của cơ quan mình theo quy định tại
Luật kế toán năm 2015.
Cần quản lý cán bộ, công chức của mình, nhất là cán bộ trẻ để theo dõi,
nắm bắt tâm tư, nguyện vọng, lối sống, điều kiện, hoàn cảnh để kịp thời giáo dục,
giúp đỡ, không để cán bộ của mình sa ngã rồi mới thực hiện các biện pháp xử lý.
Lãnh đạo Trung tâm Khuyến nông tỉnh T cần phát huy vai trò của các tổ chức đoàn
thể trong cơ quan như đoàn thanh niên, công đoàn để thu hút cán bộ tham gia vào
các mặt công tác của đơn vị, xây dựng ý thức, lý tưởng sống tốt đẹp và ý thức và
đạo đức đối với công vụ được giao.
Tích cực triển khai các hình thức sinh hoạt để tuyên truyền về tấm gương
đạo đức Hồ Chí Minh nhằm xây dựng đội ngũ cán bộ nói chung, cán bộ làm công
tác kế toán nói riêng “vừa hồng, vừa chuyên”, góp phần thực hiện tốt các chức
năng, nhiệm vụ của đơn vị.

V. KẾT LUẬN
Công việc của người kế toán luôn tiếp xúc với các giá trị vật chất thuộc về
các chế độ quản lý khác nhau và đòi hỏi người kế toán phải có những phẩm chất, kỹ
năng, nghiệp vụ khác nhau nhưng không thể thiếu được yêu cầu về đạo đức công
vụ, đạo đức nghề nghiệp. Trước những tác động tiêu cực của xã hội và điều kiện,
hoàn cảnh, nhu cầu cuộc sống mà có không ít kế toán vi phạm quy tắc nghề nghiệp
dẫn đến bị xử lý trước pháp luật. Trong điều kiện nền kinh tế tiền mặt như hiện nay,
việc kiểm soát vấn đề này càng khó khăn. Vì vậy, bên cạnh các quy định của Nhà
16


nước về chế độ kế toán hành chính sự nghiệp, chế độ kiểm soát chi, thanh tra, kiểm
tra tài chính…còn có các quy định về chuẩn mực đạo đức nghề nghiệp kế toán.
Trong hoàn cảnh kinh tế-xã hội, chính trị, pháp lý như vậy, người làm công tác kế
toán cần có bản lĩnh chính trị vững vàng, thẳng thắn, trung thực trong hoạt động
nghề nghiệp, không vụ lợi, tham lam, vị kỷ, phải có chính kiến rõ ràng và đặc biệt
là phải có thái độ tôn trọng pháp luật, chuẩn mực, quy chế, kiên quyết bảo vệ pháp
luật và lẽ phải. Có như vậy, công tác kế toán trong các cơ quan nhà nước nói chung,
Trung tâm Khuyến nông tỉnh T nói riêng mới được nâng cao, đáp ứng yêu cầu thực
thi có chất lượng chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn mà Đảng và Nhà nước giao phó.

17


TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Bộ Tài chính, Quyết định số 87/2005/QĐ-BTC ngày 01/12/2005 về việc
ban hành và công bố chuẩn mực đạo đức nghề nghiệp kế toán, kiểm
toán Việt Nam;
2. Bộ Tài chính, Quyết định số 19/2006/QĐ-BTC ngày 30/3/2006 về việc ban hành
chế độ kế toán hành chính sự nghiệp;

3. Bộ Tài chính, Quyết định số 33/2007/QĐ-BTC ngày 15/5/2007 ban hành quy
trình xử lý sau thanh tra, kiểm tra tài chính;
4. Chính phủ nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam, Nghị định số
128/2004/NĐ-CP ngày 31/5/2004 của Chính phủ quy định chi tiết và hướng
dẫn thi hành Luật Kế toán trong lĩnh vực kế toán nhà nước;
5. Chính phủ nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam, Nghị định số
185/2004/NĐ-CP ngày 08/11/2004 của Chính phủ về xử phạt vi phạm hành
chính trong lĩnh vực kế toán;
6. Nghị định 27/2012/NĐ-CP ngày 6/4/2012 quy định xử lý kỷ luật viên chức và
trách nhiệm bồi thường, hoàn trả của viên chức;

7. Quốc hội nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam, Luật số:
88/2015/QH13 ngày 20/11/2015 về kế toán;
8. Quốc hội nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam, Bộ luật số
100/2015/QH13 ngày 27/11/2015 về hình sự;
9. Quốc hội nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam, Luật số
55/2005/QH11 ngày 29/11/2005 về phòng, chống tham nhũng;

18