Một số biện pháp đổi mới quản lý để nâng cao chất lượng đào tạo nghề tại trường cao đẳng nghề công nghiệp hà nội

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA HÀ NỘI
-----------------------

CAO THỊ HẰNG

MỘT SỐ BIỆN PHÁP ĐỔI MỚI QUẢN LÝ ĐỂ NÂNG CAO
CHẤT LƯỢNG ĐÀO TẠO NGHỀ TẠI TRƯỜNG
CAO ĐẲNG NGHỀ CÔNG NGHIỆP HÀ NỘI

LUẬN VĂN THẠC SĨ KỸ THUẬT
CHUYÊN NGÀNH: LÝ LUẬN VÀ PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC
CHUYÊN SÂU: QUẢN LÝ VÀ ĐÀO TẠO NGHỀ

Hà Nội – 2017


BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA HÀ NỘI
-----------------------

CAO THỊ HẰNG

MỘT SỐ BIỆN PHÁP ĐỔI MỚI QUẢN LÝ ĐỂ NÂNG CAO
CHẤT LƯỢNG ĐÀO TẠO NGHỀ TẠI TRƯỜNG
CAO ĐẲNG NGHỀ CÔNG NGHIỆP HÀ NỘI

LUẬN VĂN THẠC SĨ KỸ THUẬT
CHUYÊN NGÀNH: LÝ LUẬN VÀ PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC
CHUYÊN SÂU: QUẢN LÝ VÀ ĐÀO TẠO NGHỀ

NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC:
PGS.TS. THÁI THẾ HÙNG

Hà Nội - 2017


LỜI CẢM ƠN
Bằng tấm lòng chân thành và biết ơn sâu sắc của một học viên, tôi xin trân
trọng cảm ơn Ban giám hiệu, các thầy cô giáo của Viện Sƣ phạm kỹ thuật, Viện
Đào tạo sau Đại học – Trƣờng Đại học Bách khoa Hà Nội đã nhiệt tình giúp đỡ tôi
trong quá trình học tập, nghiên cứu.
Đặc biệt, tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới: PGS.TS.Thái Thế Hùng
ngƣời thầy đã tận tình chỉ dạy, hƣớng dẫn và đƣa ra những ý kiến quý báu nhất
giúp tôi hoàn thành luận văn của mình.
Luận văn sẽ không thể hoàn thành nếu không có sự động viên, giúp đỡ tận
tình của gia đình, Lãnh đạo Trƣờng Cao đẳng nghề Công nghiệp Hà Nội, bạn bè
đồng nghiệp đã tạo điều kiện cho tôi hoàn thành luận văn này.
Mặc dù đã hết sức cố gắng, song luận văn không tránh khỏi những thiếu sót.
Kính mong các thầy, cô giáo trong hội đồng đánh giá luận văn chỉ bảo, các bạn
đồng nghiệp góp ý kiến, giúp tôi tiếp tục bổ sung cho luận văn đƣợc hoàn thiện hơn.
Xin trân trọng cảm ơn!
Tác giả

Cao Thị Hằng

i


LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan những gì tôi viết trong luận văn này là do sự tìm hiểu và

nghiên cứu của bản thân. Mọi kết quả nghiên cứu cũng nhƣ ý tƣởng của tác giả khác
đều có trích dẫn nguồn gốc cụ thể. Luận văn này cho đến nay chƣa đƣợc bảo vệ tại
bất kỳ một hội đồng bảo vệ luận văn thạc sỹ nào và chƣa đƣợc công bố trên bất kỳ
một phƣơng tiện thông tin nào.
Tôi xin hoàn toàn chịu trách nhiệm về những gì mà tôi đã cam đoan ở trên đây.
Hà Nội, ngày tháng

năm 2017

TÁC GIẢ LUẬN VĂN

Cao Thị Hằng

ii


MỤC LỤC
LỜI CẢM ƠN ............................................................................................................. i
LỜI CAM ĐOAN ......................................................................................................ii
MỤC LỤC ................................................................................................................ iii
DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT ............................................................................ viii
DANH MỤC BẢNG VÀ HÌNH .............................................................................. ix
MỞ ĐẦU .................................................................................................................... 1
1.LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI ....................................................................................... 1
2. MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU............................................................................... 2
3. NHIỆM VỤ NGHIÊN CỨU............................................................................... 2
4. ĐỐI TƢỢNG NGHIÊN CỨU VÀ PHẠM VI NGHIÊN CỨU ......................... 3
4.1. Đối tƣợng nghiên cứu .................................................................................. 3
4.2. Phạm vi nghiên cứu ..................................................................................... 3
5. PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ...................................................................... 3

6. GIẢ THUYẾT KHOA HỌC .............................................................................. 3
7. CẤU TRÚC LUẬN VĂN................................................................................... 3
CHƢƠNG 1. CỞ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ NÂNG CAO CHẤT LƢỢNG
ĐÀO TẠO NGHỀ Ở TRƢỜNG CAO ĐẲNG NGHỀ CÔNG NGHIỆP HÀ NỘI
..................................................................................................................................... 5
1.1 MỘT SỐ KHÁI NIỆM CƠ BẢN ..................................................................... 5
1.1.1. Nghề.......................................................................................................... 5
1.1.2. Chất lƣợng ................................................................................................ 5
1.1.3. Đào tạo nghề ............................................................................................. 6
1.1.4. Chất lƣợng đào tạo nghề ........................................................................... 7
1.1.5. Quản lý chất lƣợng đào tạo nghề .............................................................. 7
1.2. MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ NÂNG CAO CHẤT LƢỢNG
ĐÀO TẠO NGHỀ Ở TRƢỜNG CAO ĐẲNG NGHỀ CÔNG NGHIỆP HÀ NỘI 8
1.2.1 Quản lý và các chức năng quản lý ............................................................. 8
1.2.1.1 Quản lý ............................................................................................... 8
1.2.1.2. Các chức năng cơ bản của quản lý .................................................... 9
1.2.1.3. Quản lý đào tạo nghề: ..................................................................... 10
1.2.1.4. Quản lý chất lƣợng: ......................................................................... 10
1.2.1.5. Quản lý Chất lƣợng đào tạo nghề.................................................... 12

iii


1.3.NỘI DUNG QUẢN LÝ NHẰM NÂNG CAO CHẤT LƢỢNG ĐÀO TẠO
NGHỀ Ở TRƢỜNG CAO ĐẲNG NGHỀ ........................................................... 13
1.3.1. Mục tiêu đào tạo nghề ............................................................................ 13
1.3.2. Nội dung đào tạo nghề ............................................................................ 14
1.3.3. Phƣơng pháp đào tạo nghề ..................................................................... 15
1.3.4. Hoạt động giảng dạy và hoạt động học tập ............................................ 16
1.3.4.1. Hoạt động giảng dạy của giảng viên ............................................... 16

1.3.4.2. Hoạt động học tập sinh viên ............................................................ 17
1.3.5. Đánh giá kết quả học tập ........................................................................ 17
1.4. NHỮNG YẾU TỐ ẢNH HƢỞNG ĐẾN QUẢN LÝ NÂNG CAO CHẤT
LƢỢNG ĐÀO TẠO NGHỀ Ở TRƢƠNG CAO ĐẲNG NGHỀ CÔNG NGHIỆP
HÀ NỘI ................................................................................................................. 18
1.4.1. Yếu tố khách quan .................................................................................. 18
1.4.1.1. Nhóm các yếu tố bên ngoài nhà trƣờng: ......................................... 18
1.4.1.2. Các cơ chế quản lý giáo dục: .......................................................... 19
1.4.1.3. Sự phát triển của khoa học công nghệ ............................................ 19
1.4.1.4. Nhu cầu của nền kinh tế hay nhu cầu của thị trƣờng lao động ....... 20
1.4.2. Yếu tố chủ quan ...................................................................................... 20
1.4.2.1. Yếu tố đầu tiên cần phải kể đến là mục tiêu đào tạo của nhà trƣờng:20
1.4.2.2. Yếu tố thứ hai cần kể đến là chƣơng trình đào tạo: ........................ 21
1.4.2.3. Yếu tố thứ ba là cơ sở vật chất phục vụ cho đào tạo: ..................... 21
1.4.2.4. Yếu tố thứ tƣ là chất lƣợng đội ngũ cán bộ quản lý và đội ngũ giáo
viên nhà trƣờng: ........................................................................................... 21
KẾT LUẬN CHƢƠNG 1 ........................................................................................ 22
CHƢƠNG 2. THỰC TRẠNG QUẢN LÝ NÂNG CAO CHẤT LƢỢNG ĐÀO
TẠO NGHỀ TẠI TRƢỜNG CAO ĐẲNG NGHỀ CÔNG NGHIỆP HÀ NỘI . 23
2.1. LỊCH SỬ HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN NHÀ TRƢỜNG ................... 23
2.1.1. Vài nét về Trƣờng Cao đẳng nghề Công nghiệp Hà Nội ....................... 23
2.1.2. Cơ cấu tổ chức và chiến lƣợc phát triển của Trƣờng Cao đẳng nghề
Công nghiệp Hà Nội. ........................................................................................ 24
2.1.3. Vị trí Trƣờng Cao đẳng nghề Công nghiệp Hà Nội trong hệ thống dạy
nghề của thủ đô Hà Nội .................................................................................... 26
2.2. TỔ CHỨC KHẢO SÁT THỰC TRẠNG. ..................................................... 27

iv

2.3. THỰC TRẠNG VỀ NÂNG CAO QUẢN LÝ CHẤT LƢỢNG ĐÀO TẠO
NGHỀ ĐANG ÁP DỤNG TẠI TRƢỜNG CAO ĐẲNG NGHỀ CÔNG NGHIỆP
HÀ NỘI ................................................................................................................. 29
2.3.1. Thực trạng về mục tiêu đào tạo nghề ..................................................... 29
2.3.2. Thực trạng về nội dung, chƣơng trình, giáo trình đào tạo nghề ............ 29
2.3.3. Thực trạng đội ngũ cán bộ quản lý và giáo viên, nhân viên ................... 30
2.3.4. Thực trạng cơ sở vật chất, thiết bị dạy học............................................. 32
2.3.5. Thực trạng về kiểm tra đánh giá kết quả đào tạo ................................... 33
2.4. THỰC TRẠNG VỀ QUẢN LÝ NÂNG CAO CHẤT LƢỢNG ĐÀO TẠO
TẠI TRƢỜNG CAO ĐẲNG NGHỀ CÔNG NGHIỆP HÀ NỘI ......................... 34
2.4.1. Tổ chức khảo sát thực trạng ................................................................... 34
2.4.1.1. Mục đích khảo sát ........................................................................... 34
2.4.1.2. Đối tƣợng khảo sát .......................................................................... 34
2.4.1.3. Nội dung khảo sát quản lý nâng cao chất lƣợng đào tạo nghề tại
Trƣờng Cao đẳng nghề Công nghiệp Hà Nội .............................................. 34
2.4.1.4. Phƣơng pháp khảo sát, Điều tra bằng phiếu hỏi ............................. 35
2.4.1.5. Phƣơng pháp nghiên cứu sản phẩm đào tạo .................................... 36
2.4.2. Thực trạng quản lí nâng cao chất lƣợng đào tạo nghề........................... 36
2.4.3. Thực trạng quản lý xây dựng kế hoạch phát triển đội ngũ giáo viên và
hoạt động giảng dạy......................................................................................... 38
2.4.4. Thực trạng quản lý hoạt động học tập của học sinh .............................. 38
2.4.5. Thực trạng quản lý việc sử dụng cơ sở vật chất và thiết bị dạy học ...... 39
2.4.6 Thực trạng về kiểm tra đánh giá kết quả đào tạo nghề............................ 39
2.5. Đánh giá chung về thực trạng nâng cao chất lƣợng đào tạo ở Trƣờng Cao
đẳng nghề Công nghiệp Hà Nội. ........................................................................... 40
2.5.1. Những kết quả đã đạt đƣợc. .................................................................... 40
2.5.2. Những yếu kém và khó khăn trong công tác quản lý nâng cao chất lƣợng
đào tạo nghề ...................................................................................................... 41
2.5.3. Nguyên nhân đƣa đến yếu kém .............................................................. 42
KẾT LUẬN CHƢƠNG 2 ........................................................................................ 42

v


CHƢƠNG 3. CÁC BIỆN PHÁP QUẢN LÝ CHẤT LƢỢNG ĐÀO TẠO TẠI
TRƢỜNG CAO ĐẲNG NGHỀ CÔNG NGHIỆP HÀ NỘI ................................ 43
3.1. CĂN CỨ ĐỀ XUẤT CÁC BIỆN PHÁP ĐỔI MỚI QUẢN LÝ CHẤT
LƢỢNG ĐÀO TẠO ............................................................................................. 43
3.2. NGUYÊN TẮC XÂY DỰNG CÁC BIỆN PHÁP ........................................ 44
3.2.1. Đảm bảo tính đồng bộ ............................................................................ 44
3.2.2. Đảm bảo tính khoa học, thực tiễn ........................................................... 44
3.2.3. Đảm bảo tính kế thừa và phát triển ........................................................ 44
3.2.4. Đảm bảo tính khả thi .............................................................................. 45
3.3. ĐỀ XUẤT MỘT SỐ BIỆN PHÁP VỀ QUẢN LÝ NÂNG CAO CHẤT
LƢỢNG ĐÀO TẠO NGHỀ TẠI TRƢỜNG CAO ĐẲNG NGHỀ CÔNG NGIỆP
HÀ NỘI. ................................................................................................................ 45
3.3.1. Xây dựng kế hoạch quản lí mục tiêu đào tạo nghề ................................ 45
3.3.1.1. Mục tiêu........................................................................................... 45
3.3.1.2. Nội dung .......................................................................................... 45
3.3.1.3. Cách thực hiện ................................................................................. 46
3.3.1.4. Điều kiện thực hiện ......................................................................... 46
3.3.2. Đổi mới nội dung chƣơng trình, giáo trình đào tạo gắn với yêu cầu thực
tế sản xuất, phù hợp với yêu cầu hiện tại của thị trƣờng lao động. .................. 46
3.3.2.1. Mục tiêu........................................................................................... 46
3.3.2.2. Nội dung .......................................................................................... 46
3.3.2.3. Cách thực hiện ................................................................................. 47
3.3.2.4. Điều kiện thực hiện ......................................................................... 47
3.3.3. Quản lí chất lƣợng tuyển sinh đầu vào của nhà trƣờng .......................... 47
3.3.3.1. Mục tiêu........................................................................................... 47
3.3.3.2. Nội dung .......................................................................................... 48

3.3.3.3. Cách thực hiện ................................................................................. 48
3.3.3.4. Điều kiện thực hiện ......................................................................... 48
3.3.4. Quản lí phát triển đội ngũ GV và CBQL................................................ 49
3.3.4.1. Mục tiêu........................................................................................... 49
3.3.4.2. Nội dung .......................................................................................... 49
3.3.4.3. Cách thực hiện ................................................................................. 49
3.3.4.4. Điều kiện thực hiện ......................................................................... 50

vi


3.3.5. Tổ chức huy động các nguồn lực, nhằm nâng cao chất lƣợng đào tạo
nghề .................................................................................................................. 50
3.3.5.1. Mục tiêu........................................................................................... 50
3.3.5.2. Nội dung .......................................................................................... 51
3.3.5.3. Cách thực hiện ................................................................................. 51
3.3.5.4. Điều kiện thực hiện ......................................................................... 51
3.3.6. Quản lí việc kiểm tra, đánh giá kết quả đào tạo nghề ............................ 52
3.3.6.1. Mục tiêu........................................................................................... 52
3.3.6.2. Nội dung .......................................................................................... 52
3.3.6.3. Cách thực hiện ................................................................................. 52
3.3.6.4. Điều kiện thực hiện ......................................................................... 53
3.4. KHẢI NGHIỆM TÍNH CẦN THIẾT VÀ TÍNH KHẢ THI CỦA CÁC BIỆN
PHÁP .................................................................................................................... 53
3.4.1. Mục đích khải nghiệm ............................................................................ 53
3.4.2. Đối tƣợng khảo nghiệm .......................................................................... 53
3.4.3.Nội dung khải nghiệm và thang đánh giá ................................................ 53
3.4.3.1. Nội dung khải nghiệp tính cần thiết và tính khả thi ........................ 53
3.4.3.2. Thang đánh giá ................................................................................ 54
3.4.4. Kết quả khảo nghiệm tính cần thiết và tính khả thi của các biện pháp .. 54

3.4.5. Sử tƣơng quan giữa mức độ cần thiết và khả thi của các biện pháp ..... 58
KẾT LUẬN CHƢƠNG 3 ........................................................................................ 60
KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ ................................................................................ 61
1. KẾT LUẬN ....................................................................................................... 61
2. KIẾN NGHỊ ...................................................................................................... 61
2.1. Đối với Bộ Lao động Thƣơng binh & Xã hội ........................................... 61
2.2. Đối với UBND thành phố Hà Nội ............................................................. 62
2.3. Đối với Trƣờng Cao đẳng nghề Công nghiệp Hà Nội .............................. 62
TÀI LIỆU THAM KHẢO ...................................................................................... 64
PHỤ LỤC ................................................................................................................. 66

vii


DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT
Viết đầy đủ

Viết tắt
CBQL

Cán bộ quản lý

CĐN

Cao đẳng nghề

CSVC

Cơ sở vật chất

ĐCN

Điện công nghiệp

ĐTN

Đào tạo nghề

GD

Giáo dục

CV - NV

Giáo viên, nhân viên

HN

Hƣớng nghiệp

NXB

Nhà xuất bản

TBDH

Thiết bị dạy học

TB&XH

Thƣơng binh và xã hội

THCS

Trung học cơ sở

THPT

Trung học phổ thông

HV

Học viên

TTDN

Trung tâm dạy nghề

viii


DANH MỤC BẢNG VÀ HÌNH

Bảng 2.1. Đội ngũ CB,GV,NV trƣờng cao đẳng nghề công nghiệp Hà Nội ............30
Bảng 2.2. Đối tƣợng khảo sát quản lí chất lƣợng đào tạo của trƣờng cao đẳng nghề
công nghiệp Hà Nội ..................................................................................................34
Bảng 2.3. Đánh giá của GV và CBQL kết quả thực hiện những vấn đề cần quan tâm
trong công tác đào tạo nghề của trƣờng hiện nay .....................................................36
Bảng 3.1. Đối tƣợng khảo sát ....................................................................................53
Bảng 3.2. Kết quả khảo nghiệm tính cần thiết của các biện pháp ............................55

Bảng 3.3. Kết quả khảo nghiệm tính khả thi của các biện pháp ..............................57
Bảng 3.4. Sử tƣơng quan giữa mức độ cần thiết và khả thi của các biện pháp .......58
Hình 2.1. Cơ cấu tổ chức của trƣờng ........................................................................25
Hình 2.2. Mô hình chƣơng trình tiến hành tin học hóa các hoạt động quản lý .........26

ix


MỞ ĐẦU
1. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI
Đối với dạy nghề hay giáo dục nghề nghiệp, trên thế giới ở mỗi quốc gia có
điều kiện và trình độ phát triển kinh tế xã hội, trình độ công nghệ văn minh khác
nhau mà hệ thống giáo dục dạy nghề cũng khác nhau. hầu hết các nƣớc đều bố trí hệ
thống giáo dục kỹ thuật và dạy nghề bên cạnh hệ phổ thông và trung học. Ở phƣơng
Tây, nhà triết học Xôcrat cho rằng: “Những người nào biết cách sử dụng con người
thì sẽ điều khiển được công việc, hoặc cá nhân hay tập thể một cách sáng suốt.
Những người không biết làm như vậy sẽ mắc sai lầm trong công việc”. Tƣ tƣởng
quản lí con ngƣời và những yêu cầu về ngƣời đứng đầu cai trị dân đƣợc thể hiện
trong quan điểm của Platon (427 - 347 TCN). Theo Ông muốn trị nƣớc thì phải biết
đoàn kết dân lại, phải vì dân. Ngƣời đứng đầu phải hiểu biết, thành thật, tự chủ, biết
điều độ, ít tham vọng về vật chất, đặc biệt phải đƣợc đào tạo kỹ lƣỡng.
Đào tạo nghề là một bộ phận trong hệ thống giáo dục quốc dân, Dạy nghề có
nhiệm vụ đào tạo nguồn nhân lực tham gia trực tiếp sản xuất, kinh doanh và dịch
vụ. Trong những năm qua, dạy nghề đã phát triển mạnh cả về quy mô và chất
lƣợng, đáp ứng ngày càng tốt hơn nhu cầu nhân lực của thị trƣờng lao động ngày
càng làm chủ, những thay đổi nhanh chóng của kỹ thuật công nghệ và nhu cầu học
nghề của ngƣời lao động để lành nghề, lập nghiệp.
Theo Quyết định số 630/QĐ-TTg của Thủ tƣớng Chính phủ phê duyệt Chiến
lƣợc phát triển Dạy nghề thời kỳ 2011 – 2020 đã nêu rõ mục tiêu: “Đến năm 2020,
dạy nghề đáp ứng được nhu cầu của thị trường lao động cả về số lượng, chất

lượng, cơ cấu nghề và trình độ đào tạo; chất lượng đào tạo của một số nghề đạt
trình độ các nước phát triển trong khu vực ASEAN và trên thế giới; hình thành đội
ngũ lao động lành nghề, góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia; phổ cập
nghề cho người lao động, góp phần thực hiện chuyển dịch cơ cấu lao động, nâng
cao thu nhập, giảm ngh o vững chắc, đảm bảo an sinh xã hội”. Bên cạnh đó, bài
phát biểu của Bộ trƣởng Bộ Lao động - Thƣơng binh & Xã hội Đào Ngọc Dung tại
Hội thảo “Các biện pháp đồng bộ nâng cao chất lƣợng dạy nghề, đáp ứng nhu cầu

1


của thị trƣờng lao động” đƣợc tổ chức vào ngày 24/6/2016 tại Hà Nội thì cùng với
những cơ hội trong quá trình hội nhập, năng suất lao động của Việt Nam còn thấp,
sự không đồng đều về chất lƣợng nhân lực trong nƣớc. Cơ cấu trình độ đào tạo của
lực lƣợng lao động có bằng cấp không phù hợp với yêu cầu và đi ngƣợc lại xu thế
chung của thế giới, lao động có bằng đại học quá cao so với lao động chuyên môn
kỹ thuật lành nghề.
Đứng trƣớc những yêu cầu thực tế trên, trƣờng Cao Đẳng nghề Công nghiệp
Hà Nội đã phấn đấu trở thành một trong những trung tâm đào tạo nghề cung cấp
nguồn nhân lực có chất lƣợng cho xã hội.Nhà trƣờng đã xây dựng và hƣớng đến trở
thành một trƣờng trọng điểm về đào tạo nghề công nghiệp của Việt Nam và khu
vực Đông Nam Á. Để đạt đƣợc mục tiêu đề ra, việc quản lý chất lƣợng đào tạo là
một trong những vấn đề cần thiết và cấp bách trong bối cảnh hiện nay.
Vì những lý do trên,tác giả chọn đề tài “ Một số biện pháp đổi mới quản lý
để nâng cao chất lượng đào tạo nghề tại Trường Cao đẳng nghề Công nghiệp Hà
Nội” để nghiên cứu với mong muốn tìm biện pháp quản lý nhằm nâng cao chất
lƣợng đào tạo nghề tại Trƣờng Cao đẳng nghề Công nghiệp Hà Nội.
2. MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU
- Trên cơ sở nghiên cứu lý luận về quản lý chất lƣợng đào tạo và khảo sát
thực trạng công tác quản lý đào tạo nghề ở Trƣờng Cao đẳng nghề Công nghiệp Hà

Nội, tác giả đề xuất một số biện pháp quản lý nhằm nâng cao chất lƣợng đào tạo
nghề tại Trƣờng Cao đẳng nghề Công nghiệp Hà Nội
3. NHIỆM VỤ NGHIÊN CỨU
- Xác định cơ sở lý luận về quản lý nâng cao chất lƣợng đào tạo nghề ở
Trƣờng Cao đẳng nghề
- Khảo sát và đánh giá thực trạng công tác quản lý nâng cao chất lƣợng đào
tạo nghề tại Trƣờng Cao đẳng nghề Công nghiệp Hà Nội
- Đề xuất một số biện pháp quản lý nhằm nâng cao chất lƣợng đào tạo nghề
tại Trƣờng Cao đẳng nghề Công nghiệp Hà Nội

2


4. ĐỐI TƢỢNG NGHIÊN CỨU VÀ PHẠM VI NGHIÊN CỨU
4.1. Đối tƣợng nghiên cứu
Biện pháp quản lý nhằm nâng cao chất lƣợng đào tạo nghề ở Trƣờng Cao
đẳng nghề Công nghiệp Hà Nội.
4.2. Phạm vi nghiên cứu
- Hoạt động quản lý nâng cao chất lƣợng đào tạo nghề ở Trƣờng Cao đẳng
nghề Công nghiệp Hà Nội. Trong 4 năm học giản dạy(từ 2013- 2014, 2014- 2015,
2015- 2016, 2016- 2017)
5. PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
- Phƣơng pháp nghiên cứu lý luận: phân tích nghiên cứu các tài liệu, liên
quan đến chất lƣợng đào tạo và quản lý chất lƣợng đào tạo, các quy định về quản lý
chất lƣợng đào tạo của nhà nƣớc
- Phƣơng pháp nghiên cứu thực tiễn: điều tra, tổng kết kinh nghiệm,
phƣơng pháp chuyên gia, phƣơng pháp nghiên cứu sản phẩm đào tạo.
- Phƣơng pháp thống kê toán học: sử dụng một số công thức toán học
thống kê và phần mềm SPSS để xử lý số liệu điều tra nhằm rút ra những kết luận
khoa học

6. GIẢ THUYẾT KHOA HỌC
Đào tạo nghề ở Trƣờng Cao đẳng nghề Công nghiệp Hà nội còn một số hạn
chế bắt nguồn từ nhiều nguyên nhân khách quan và chủ quan trong đó có nguyên
nhân cơ bản là quản lý đào tạo. Nếu đề xuất đƣợc các biện pháp quản lý hoạt động
đào tạo nghề phù hợp với thực trạng hoạt động đào tạo của nhà Trƣờng sẽ góp phần
nâng cao chất lƣợng đào tạo ở Trƣờng Cao đẳng nghề Công nghiệp Hà Nội.
7. CẤU TRÚC LUẬN VĂN
Ngoài phần mở đầu, kết luận và kiến nghị, tài liệu tham khảo và phụ lục, nội
dung chính của luận văn gồm:
Chƣơng 1: Cở sở lý luận về quản lý nâng cao chất lƣợng đào tạo nghề ở
Trƣờng Cao đẳng nghề.

3


Chƣơng 2: Thực trạng công tác quản lý đào tạo nghề tại Trƣờng Cao đẳng
nghề Công nghiệp Hà Nội
Chƣơng 3: Đề xuất các biện pháp quản lý nhằm nâng cao chất lƣợng đào tạo
nghề tại Trƣờng Cao đẳng nghề Công nghiệp Hà Nội.

4


CHƢƠNG 1
CỞ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ NÂNG CAO CHẤT LƢỢNG
ĐÀO TẠO NGHỀ Ở TRƢỜNG CAO ĐẲNG NGHỀ
CÔNG NGHIỆP HÀ NỘI
1.1 MỘT SỐ KHÁI NIỆM CƠ BẢN
1.1.1. Nghề
Từ điển Tiếng Việt định nghĩa “Nghề là công việc chuyên làm, theo sự phân

công của xã hội”[13; trang 310]. Khái niệm nghề của Nga đƣợc định nghĩa là một
loại hoạt động lao động đòi hỏi có đào tạo nhất định và thƣờng là nguồn gốc của sự
sống. Khái niệm nghề của Pháp đƣợc định nghĩa” một loại lao động có thói quen và
kỹ năng, kỹ xảo của một ngƣời để từ đó tìm đƣợc phƣơng tiện sống”. Ở Đức, nghề
đƣợc định nghĩa “là hoạt động cần thiết cho xã hội ở một lĩnh vực lao động nhất
định, đòi hỏi phải đƣợc đào tạo ở một trình độ nào đó”. Từ các khái niệm trên,
chúng ta có thể hiểu nghề nhƣ một dạng lao động vừa mang tính xã hội (sự phân
công của xã hội ), vừa mang tính cá nhân (nhu cầu bản thân) trong đó con ngƣời với
tƣ cách là chủ thể hoạt động đòi hỏi để thoả mãn những nhu cầu nhất định của xã
hội và của cá nhân.
1.1.2. Chất lƣợng
Theo quan điểm triết học “ Chất lượng là tính xác định bản chất nào đó của
sự vật, hiện tượng, tính chất mà nó khẳng định nó chính là cái đó chứ không phải là
cái khác hoặc cũng nhờ nó mà nó tạo ra một sự khác biệt với một khách thể khác.
Chất lượng của khách thể không quy về những tính chất riêng biệt của nó mà gắn
chặt với khách thể như một khối thống nhất bao chùm toàn bộ khách thể. Theo quan
điểm này thì chất lượng đã mang trong nó một ý nghĩa hết sức trừu tượng, nó không
phù hợp với thực tế đang đòi hỏi”[1; trang 45]
Từ điển Bách khoa Việt Nam định nghĩa: “Chất lượng là cái tạo nên phẩm
chất, giá trị của một người, một sự vật, một sự việc. Đó là tổng thể những thuộc tính
cơ bản khẳng định sự tồn tại của một sự vật và phân biệt chúng với những sự vật
khác”[14; trang 146]

5


Theo định nghĩa của W. A. Shemart. Là một nhà quản lý ngƣời mỹ, là ngƣời
khởi xƣớng và đạo diễn cho quan điểm này đối với vấn đề về chất lƣợng và quản lý
chất lƣợng. Shemart cho rằng: “Chất lượng sản phẩm trong sản xuất kinh doanh
công nghiệp là một tập hợp những đặc tính của sản phẩm phản ánh giá trị sử dụng

của nó”[1; trang 46]
Theo tiêu chuẩn ISO – 8402 /1994 “Chất lượng là tập hợp các đặc tính của
một thực thể tạo cho thực thể đó khả năng thoả mãn nhu cầu đã xác định hoặc cần
đến”.[17; trang 23]
Theo định nghĩa của ISO 9000/2000 “Chất lượng là mức độ của một tập hợp
các đặc tính vốn có đáp ứng được các yêu cầu”. [17; trang 23]
Theo tổ chức tiêu chuẩn hoá quốc tế “Chất lượng là tổng thể các chi tiêu,
những đặc trưng sản phẩm thể hiện sự thoả mãn nhu cầu của người tiêu dùng, phù
hợp với công dụng mà người tiêu dùng mong muốn với chi phí thấp nhất và thời
gian nhanh nhất”[17; trang 25]
Tóm lại, “Chất lượng là sự phù hợp với yêu cầu. Yêu cầu này bao gồm cả
các yêu câu của khách hàng mong muốn thoả mãn những nhu cầu của mình và cả
các yêu cầu mang tính kỹ thuật, kinh tế và các tính chất pháp lý khác”.
1.1.3. Đào tạo nghề
Đào tạo là làm cho trở thành ngƣời có năng lực theo những tiêu chuẩn nhất
định.
Theo Leconnard Nadler: “Đào tạo nghề là để học được những điều nhằm cải
thiện việc thực hiện những công việc hiện tại” (theo góc độ đào tạo lại hoặc bồi
dƣỡng nghề); Còn Roger James thì định nghĩa đơn giản hơn: “Đào tạo nghề là cách
thức giúp người ta làm những điều mà họ không thể làm được trước khi họ được
học” (theo góc độ đào tạo nghề mới); Max Forter cũng đƣa ra khái niệm là đào tạo
nghề phải đáp ứng việc hoàn thành 4 điều kiện: Gợi ra những giải pháp ở ngƣời
học; phát triển tri thức, kĩ năng và thái độ; tạo ra sự thay đổi hành vi và đạt đƣợc
những mục tiêu chuyên biệt (theo góc độ chuyên môn hóa)[8; trang 25]

6


Nhƣ vậy đào tạo nghề là một quá trình tác động có chủ đích của con người
nhằm phát triển tay nghề (dạy nghề) và đạo đức, văn hoá nghề nghiệp (nhân cách)

của họ, thể hiện trên 3 mặt: kiến thức, kỹ năng và thái độ nghề nghiệp, phù hợp với
yêu cầu của thị trường lao động và phát triển nguồn lực quốc gia.
1.1.4. Chất lƣợng đào tạo nghề
Chất lƣợng đào tạo nghề đƣợc khẳng định là yếu tố đảm bảo cho sự phát
triển và cạnh tranh trong xu thế hội nhập của hệ thống đào tạo nghề hiện nay. Chất
lƣợng là một vấn đề rất trừu tƣợng, không ai nhìn thấy đƣợc và cảm nhận đƣợc nó
một cách trực tiếp bằng các giác quan của mình, không thể đo lƣờng bằng những
công cụ đo thông thƣờng. Vì vậy, hiện nay đang tồn tại nhiều khái niệm về chất
lƣợng khác nhau
Từ Điển giáo dục học đƣa ra khái niệm: “Chất lượng đào tạo nghề là kết quả
của quá trình ĐTN được phản ánh ở các đặc trưng về phẩm chất, giá trị nhân cách
và giá trị sức lao động hay năng lực hành nghề của người tốt nghiệp tương ứng với
mục tiêu, chương trình đào tạo theo các ngành nghề cụ thể”[12; trang 18]
Theo tác giả Mạc Văn Trang: Chất lƣợng đào tạo nghề đối với mỗi con
ngƣời nói chung là: Có sức khỏe tốt, năng lực hoạt động hiệu quả và biết quan hệ
ứng xử xã hội đúng đắn.[15; trang 24]
Trong khuôn khổ luận văn này, chất lƣợng đào tạo nghề đƣợc hiểu là
1.1.5. Quản lý chất lƣợng đào tạo nghề
Từ điển tiếng Việt định nghĩa: “Quản lí chất lượng đào tạo thực chất là tạo
ra cơ chế chịu trách nhiệm của nhà trường trước người cung cấp tài chính, người
sử dụng dịch vụ và toàn bộ xã hội”[13; trang 235]
Trung tâm nghiên cứu Khoa học Tổ chức và Quản lí đƣa ra khái niệm:
“Quản lí chất lượng đào tạo được sử dụng để mô tả các phương pháp hoặc các quá
trình tiến hành nhằm kiểm tra, đánh giá điều kiện ĐBCL đào tạo theo mục tiêu đã
đặt ra và đáp ứng được yêu cầu của thị trường lao động”[16; trang 24]
Vậy, quản lý chất lƣợng đào tạo là tổ chức, điều khiển và theo dõi quá trình
đào tạo ngƣời học trở thành ngƣời có năng lực theo mục tiêu đào tạo.

7

1.2. MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ NÂNG CAO CHẤT LƢỢNG
ĐÀO TẠO NGHỀ Ở TRƢỜNG CAO ĐẲNG NGHỀ CÔNG NGHIỆP HÀ NỘI
1.2.1 Quản lý và các chức năng quản lý
1.2.1.1 Quản lý
Có nhiều khái niệm khác nhau:
Theo H.Koortz (ngƣời Mỹ): “Quản lí là một hoạt động thiết yếu nhằm đảm
bảo sự phối hợp những lỗ lực cá nhân để đạt được mục đích của tổ chức, mục tiêu
quản lí hình thành một môi trường trong đó con người có thể đạt được trong đó con
người có thể đạt được mục đích của tổ chức với thời gian, tiền bạc và sự bất mãn
của cá nhân”[7; trang 28].
Theo Aunpu F.F: “Quản lí là một khoa học và là một nghệ thuật tác động
vào một hệ thống xã hội, chủ yếu là quản lí con người nhằm đạt được những mục
tiêu xác định. Hệ thống đó vừa động, vừa ổn định bao gồm nhiều thành phần có tác
động qua lại với nhau ”[2].
Từ điển Bách khoa Việt Nam (2002), Tập I định nghĩa: “Quản lí là một khoa
học, dựa trên cơ sở vận dụng các qui luật phát triển của các đối tượng khác nhau,
qui luật tự nhiên hay xã hội. Đồng thời, quản lí còn là một nghệ thuật, đòi hỏi nhiều
kiến thức xã hội, tự nhiên hay kĩ thuật”[14; trang 231].
Tóm lại: Quản lý là tổ chức, điều khiển và theo dõi việc thực hiện. Quản lý là
cách thức tác động có hướng đích nhằm tổ chức, điều khiển, chỉ huy, điều phối,
tham gia, can thiệp, hướng dẫn, giúp đỡ, kiểm tra đánh giá một cách hợp quy luật
của chủ thể quản lý đến khách thể quản lý, làm cho tổ chức vận hành đạt kết quả
mong muốn.
Quản lý là một hiện tƣợng xã hội xuất hiện rất sớm, là một phạm trù tồn tại
khách quan đƣợc ra đời từ bản thân nhu cầu của mọi chế độ xã hội, mọi quốc gia và
ở mọi thời đại. Lịch sử đã chỉ rõ, ngay từ buổi sơ khai của loài ngƣời, để tồn tại và
phát triển con ngƣời đã biết liên kết với nhau thành các nhóm để chống lại thú dữ
và thiên nhiên. Do đó đã xuất hiện các mối quan hệ giữa con ngƣời với con ngƣời,
giữa con ngƣời với thiên nhiên, giữa con ngƣời với xã hội và giữa con ngƣời với

8


ban thân minh. Trong quá trình ấy xuất hiện một số ngƣời có năng lực chi phối
đƣợc ngƣời khác, họ điều khiện hoạt động của nhóm sao cho phù hợp với mục tiêu
chung. Những ngƣời đó đóng vai trò thủ lĩnh để quản lý nhóm, điều này đã làm nẩy
sinh nhu cầu về quản lý. Nhƣ vậy, quản lý xuất hiện từ rất sớm, tồn tại và phát triển
đến ngày nay.
Theo quan điểm điều khiển học: Quản lý là chức năng của những hệ có tổ
chức, với bản chất khác nhau: sinh học, xã hội học, kỹ thuật... nó bảo toàn cấu trúc
các hệ, duy trì chế độ hoạt động. Quản lý là một tác động hợp quy luật khách quan,
làm cho hệ vận động, vận hành và phát triển.
Theo quan điểm của lý thuyết hệ thống: Quản lý là “Phƣơng thức tác động
có chủ định của chủ thể quản lý lên hệ thống, bao gồm hề các quy tắc ràng buộc về
hành vi đối với mọi đối tiwơngj ở các cấp trong hệ thống nhằm duy trì tính trội hợp
lý của cơ cấu và đƣa hệ thống đạt tới mục tiêu”
Khái niệm quản lý đƣợc nhiều tác giả trong và ngoài nƣớc quan niệm theo
các cách tiếp cận khác nhau:
1.2.1.2. Các chức năng cơ bản của quản lý
- Lập kế hoạch: Là chức năng cơ bản nhất trong số các chức năng quản lý
nhằm xác định rõ mục đích, mục tiêu đối với thành tựu tƣơng lai của tổ chức và
những quy định, biện pháp, cách thức để đƣa tổ chức đạt đƣợc nhũng mục tiêu đó.
Nói cách khác, lập kế hoạch là quá trình thiết lập các mục tiêu , hệ thống các hoạt
động và các điều kiện đảm bảo thực hiện đƣợc các mục tiêu đó.
- Tổ chức: Là quá trình hình thành nên cấu trúc các quan hệ giữa các thành
viên, giữa các bộ phận trong một tổ chức và xây dựng chức năng, nhiệm vụ quyền
hạn của tùng bộ phận sao cho nhờ cấu trúc đó chủ thể quản lý tác động lên đối
tƣợng quản lý một cách có hiệu quả nhằm thực hiện đƣợc mục tiêu của kế hoạch.
- Chỉ đạo, Lãnh đạo: Khi kế hoạch đã đƣợc thiết lập, cơ cấu bộ máy đã

đƣợc hình thành, nhân sự đã đƣợc tuyển dụng và sắp xếp thì phải có ngƣời đứng ra
lãnh đạo và dẫn dắt tổ chức. Chỉ đạo là quá trình tác động đến con ngƣời để họ hoàn
thành những nhiệm vụ đƣợc phân công, đạt đƣợc các mục tiêu của tổ chức.

9


- Kiểm tra: Là một chức năng cơ bản và quan trọng của quản lý. Lãnh đạo
mà không kiểm tra thì coi nhƣ không lãnh đạo. Kiểm ttra là đánh giá, phát hiện và
điều chỉnh những kết quả hoạt động của tổ chức nhằm đạt đƣợc mục tiêu của đơn
vị, hoàn thành kế hoạch đã đề ra.
1.2.1.3. Quản lý đào tạo nghề:
Quản lý đào tạo nghề là việc vận dụng các chức năng cơ bản của quản lý tác
động vào các yếu tố, các khâu của quá trình đào tạo nghề theo một trình tự, quy
trình vừa khoa học, vừa phù hợp với điều kiện thực tế của nhà trƣờng, đem lại hiệu
quả và chất lƣợng trong công tác đào tạo. Quản lý đào tạo nghề tác động vào các
yếu tố cơ bản sau: Mục tiêu đào tạo; Nội dung đào tạo; Phƣơng pháp và hình thức
tổ chức đào tạo; Đội ngũ cán bộ quản lý và giáo viên; Học sinh; Cơ sở vật chất và
nguồn tài chính nhằm đạt đƣợc mục tiêu đào tạo đã đề ra.
1.2.1.4. Quản lý chất lượng:
Chất lƣợng là vấn đề quan trọng nhất của tất cả các cơ sở sản xuất, từ dịch vụ
đến trƣờng học và việc phấn đấu nâng cao chất lƣợng là mối quan tâm đầu tiên của
mỗi con ngƣời, mỗi tổ chức nói chung và trƣờng học nói riêng. Chất lƣợng là một
khái niệm trừu tƣợng, có nội hàm rộng và là một vấn đề rất phức tạp, khó đi đến
một định nghĩa thống nhất, do tính đa dạng, đa chiều va mang nhiều ý nghĩa đánh
giá khác biệt nhau, nhiều cấp độ, nhiều khâu và cách thức đánh giá nên không có
tiêu chí đánh giá thống nhất.
-Từ điển tiếng việt thông dụng – NXB Giáo dục(1998), chất lƣợng là: “Cái
làm nên phẩm chất, giá trị của sự vật” hoạc là: “Cái tạo nên bản chất sự vật, làm cho
sự vật này khác sự vật kia.”

-Chất lƣợng là sự phù hợp với các tiêu chuẩn hay các thông số kỹ thuật (
Theo nghĩa tương đối về chất lượng): một sản phẩm hay dịch vụ đƣợc coi là có chất
lƣợng khi chúng đạt đƣợc những tiêu chuẩn đã đƣợc xác định. Chất lƣợng của sản
phẩm hay dịch vụ đƣợc đo bằng sự phù hợp của nó với các thông số hay tiêu chuẩn
đƣợc quy định trƣớc đo.

10


- Chất lƣợng là sự phù hợp với mục tiêu: Chất lƣợng đƣợc đánh giá bởi mức
độ mà sản phẩm hay dịch vụ đáp ứng đƣợc mục đích đã tuyên bố. Theo PGS.TS.
Trần Kiều: “ Mục tiêu ở đây đƣợc hiểu một cách rộng rãi, bao gồm các sứ mạng,
các mục đích..; còn sự phù hợp với mục tiêu có thể là đáp ứng mong muốn của
những ngƣời quan tâm, là đạt đƣợc hay vƣợt các tiêu chuẩn đặt ra,...”
- Theo định nghĩa của ISO 9000- 2000 thì: “Chất lƣợng là mức độ đáp ứng
các yêu cầu của một tâp hợp các đặc tính vốn có; trong đó yêu cầu đƣợc hiểu là các
nhu cầu hay mong đợi đã đƣợc công bố, ngầm hiểu hay bắt buộc.”
Nhƣ vậy, mối quan điểm phản ánh khía cạnh khác nhau về chất lƣợng, tạo
nên cái muôn vẻ đa dạng của khái niệm và sự không đồng nhất. Qua nghiên cứu
những quan niêmmj khác nhau về chất lƣợng trong các lĩnh vực, tác giả có thể rút ra
những nhận xét sau:
+Chất lƣợng là sự tốt, sự xuất sắc, cái tạo nên giá trị, phẩm chất riêng có của
sự vật,con ngƣời: là phạm trù phân biệt cái bản chất nhất của sự vật mà nhờ đó phân
biệt đƣợc sự vật này với sự vật khác;
+Chất lƣợng là sự thoả mãn nhu cầu của khách hàng, ngƣời sử dụng sản
phẩm ( không thuộc phạm trù mua bán);
Xem xét chất lƣợng không chỉ xem xét ở sản phẩm đầu ra mà câbf xem xét
chất lƣợng từ đầu vào và cả quá trình, nó là chất lƣợng cả hệ thống của tất cả các
thành tố thuộc hệ thống đó.
Dƣới đây là một số quan điểm về chất lƣợng trong giáo dục đào tạo.

+Chất lƣợng đƣợc đánh giá bằng “ Đầu vào”
Một số nƣớc phƣơng Tây có quan điểm cho rằng “ Chất lƣợng một trƣờng
chuyên nghiệp phụ thuộc vào chất lƣợng hay số lƣợng đầu vào của trƣờng đó”.
Quan điểm này đƣợc gọi là “ quan điểm nguồn lực” có nghĩa là:
Nguồn lực = chất lƣợng.
Theo quan điểm này, một trƣờng nghề tuyển đƣợc học sinh giỏi, có đội ngũ
cán bộ quản lý và giáo viên, nguồn tài chính cần thiết để trang bị các phòng thí

11


nghiệm, giảng đƣơnggf và các thiết bị tốt nhất đƣợc xem là trƣờng có chất lƣợng
cao.
+ Chất lƣợng đƣợc đánh giá bằng “ Đầu ra”
Một quan điểm khác về chất lƣợng giáo dục cho rằng “ đầu ra” của đào tạo
nghề có tầm quan trọng hơn nhiều so với “ đầu vào” của quá trình đào tạo. “Đầu ra”
chính là sản phẩm của giáo dục nghề nghiệp đƣợc thể hiện bằng mức độ hoàn thành
công việc của học sinh tốt nghiệp hay khả năng cung cấp các hoạt động đào tạo của
trƣờng đó. Có hai vấn đề cơ bản có liên quan đến cách tiếp cận này. Môtj là,mối
liên hệ giữa “đầu vào” và “đầu ra” không đƣợc xem xét đúng mức. trong thực tế
mối liên hệ này là có thực, cho dù đó không phải là quan hệ nhân quả. Một trƣờng
có khả năng tiếp nhân học sinh xuất sắc, không có nghĩa là học sinh của họ sẽ tốt
nghiệp loại xuất sắc. Hai là, cách đánh giá “đầu ra” của các trƣờng rất khác nhau.
Tóm lại: Chất lƣợng là một khái niệm động nhiều chiều và nhiều học giả cho rằng
không cần thiết phải tìm cho nó một định nghĩa chính xác.
1.2.1.5. Quản lý Chất lượng đào tạo nghề
Trong lĩnh vực đào tào, chất lƣợng đào tạo với đặc trƣng sản phẩm là “con
ngƣời lao động”. chất lƣợng đào tạo có thể hiểu là kết quả (đầu ra) của quá trình đào
tạo đƣợc phản ánh ở các đặc trƣng về phẩm chất, giá trị nhân cách và giá trị sức lao
động hay năng lực hành nghề của ngƣời tốt nghiệp tƣơng ứng với mục tiêu, chƣơng

trình đào tạo theo các ngành nghề cụ thể ( Trần khánh Đức – Viện nghiên cứu phát
triển giáo dục).
Chất lƣợng đào tạo nghề đƣợc hiểu là một tiêu thức phản ánh các mức độ của
kết quả hoạt động giáo dục và hoạt động đào tạo có tính liên tục từ khởi đầu quá
trình đào tạo nghề đến kết thúc quá trình đó. Chất lƣợng đào tạo nghề không đƣợc
xem ở khâu cuối cùng của quá trình đào tạo. Theo lý thuyết điều khiển học nếu xem
chất lƣợng đào tạo là “đầu ra” thì “đầu ra” không tách khỏi đƣợc “đầu vào” mà nó
đƣợc nằm trong một hệ thống với khâu giữa là quá trình đào tạo (hoạt động dạy và
học) của thầy và trò.

12


-Khái niệm chất lƣợng đào tạo nghề liên quan chặt chẽ với khái niệm hiệu
quả đào tạo, nói đến hiệu quả đào tạo là nói đến các mục tiêu đã đạt ở mức độ nào,
sự đáp ứng kịp thời các yêu cầu của nhà trƣờng, sự chi phí tiền của, sức lực và thời
gian sao cho ít nhât nhƣng đem lại hiệu quả nhất. Vì thế, chất lƣợng đào tạo nghề có
thể xem là giá trị sản phẩm mà quá trình dạy học giáo dục mang lại lợi ích cho xã
hội, nhà trƣờng, gia đình và học sinh. Trong điều kiện nền kinh tế nhiều thành phần
hiện nay, chất lƣợng đào tạo là một khái niệm tƣơng đối, nó phụ thuộc vào yêu cầu
khách quan của ngƣời sử dụng lao động chứ không do ý chí chủ quan của ngƣời
làm công tác đào tạo quy định. Chất lƣợng đào tạo nghề chịu tác động của các yếu
tố không giống nhau. Vì vậy, cần phải tìm các biện pháp quản lý tốt các yếu tố ảnh
hƣởng trực tiếp đến chất lƣợng đào tạo nghề của nhà trƣờng. (Xem sơ đồ 1.1).
Đầu vào

Quá trình
đào tạo

Kết quả đào tạo

Tham gia vào
thị trƣờng lao
động
- Học sinh
- Quản lý
- Phẩm chất nhân
- Đời sống xã
cách- công dân
hội
- Giáo viên
→ tổ chức và
đánh
giá → - Kiến thức, kỹ
- Hiện trạng
- Trang thiết
các
hoạt
năng, thái độ nghề → việc làm
bị và tài liệu
động
nghiệp
- Thích ứng
- Trang thiết
Giáo
dục
- Năng lực nghề
nghề nghiệp
bị và tài liệu
Dạy

học
nghiệp
- Thu nhập
- Cơ sở vật
- Nghiên
- Hiểu biết xã hội
chất
- Phát triển cá
cứu
- Ngoại ngữ
nhân,
nghề
- Nguồn tài
nghiệp
chính
- Kỹ năng sử dụng
máy tính
- Tự tạo việc
Chƣơng
lam
trình đào tạo
1.3.NỘI DUNG QUẢN LÝ NHẰM NÂNG CAO CHẤT LƢỢNG ĐÀO TẠO
NGHỀ Ở TRƢỜNG CAO ĐẲNG NGHỀ
1.3.1. Mục tiêu đào tạo nghề
Luật giáo dục [năm 2005, điều 33, trang 25,26] quy định về mục tiêu của
giáo dục nghề nghiệp nhƣ sau: “Mục tiêu của giáo dục nghề nghiệp là đào tạo
người lao động có kiến thức, kỹ năng nghề nghiệp ở các trình độ khác nhau, có đạo

13

đức, lương tâm nghề nghiệp, có sức khoẻ nhằm tạo điều kiện cho người lao động có
khả năng tìm được việc làm, tự tạo việc làm hoặc tiếp tục học tập nâng cao trình độ
chuyên môn, nghiệp vụ, đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế, xã hội củng cố quốc
phòng, an ninh”. Điều này có nghĩa là giáo dục nghề nghiệp trong đó có đào tạo
nghề phải lấy mục tiêu đào tạo ngƣời lao động có kiến thức, kỹ năng, thái độ, ý thức
nghề nghiệp đáp ứng nhu cầu lao động xã hội là chính, đồng thời với khả năng phát
triển toàn diện của chính họ trong nghề nghiệp và trong xã hội, phù hợp với chiến
lƣợc phát triển nguồn nhân lực, phát triển con ngƣời của đất nƣớc ta trong thời kỳ
công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nƣớc. Những yêu cầu đối với mục tiêu dạy học là:
- Mục tiêu dạy học phải đƣợc diễn đạt theo yêu cầu của ngƣời học chứ
không phải chức năng của ngƣời dạy. Ngƣời học là chủ thể thực hiện mục tiêu để
chiếm lĩnh khả năng mới.
- Mục tiêu dạy học phải thiết thực, phù hợp và có tính khả thi.
- Xác định trình độ cần đạt đƣợc và phƣơng pháp để đo lƣờng đƣợc mức độ
thành công của ngƣời học.
- Xác định đƣợc trình độ hiện có của học sinh và thời gian, cơ sở vật chất.
1.3.2. Nội dung đào tạo nghề
Tại Điều 34. Khoản 1 của Luật giáo dục năm 2005 quy định yêu cầu về nội
dung giáo dục nghề nghiệp nhƣ sau: “Nội dung giáo dục nghề nghiệp phải tập trung
đào tạo năng lực thực hành nghề nghiệp, coi trọng giáo dục đạo đức, rèn luyện sức
khỏe, rèn luyện kỹ năng theo yêu cầu của từng nghề, nâng cao trình độ học vấn theo
yêu cầu đào tạo”. Điều này có nghĩa là, nội dung đào tạo nghề bao gồm các kiến
thức, kỹ năng, kỹ xảo nghề nghiệp, đòi hỏi ngƣời học phải nắm vững. Trên cơ sở đó
hình thành thế giới quan và phẩm chất đạo đức nghề nghiệp để ngƣời học bƣớc vào
cuộc sống và lao động để thực hiện đƣợc mục đích giáo dục nghề nghiệp nói riêng
và thực hiện các nhiệm vụ dạy học nói chung, trong thực hành nghề cũng phải bảo
đảm các yêu cầu nhƣ:
Một là nội dung dạy học phải phù hợp với mục tiêu đào tạo. Mục tiêu đào tạo
nghề là đào tạo nguồn nhân lực lao động có kỹ thuật, nội dung dạy học phải đảm

14