Giáo án Vật lý 12 bài 18: Động cơ không đồng bộ ba pha

BÀI 18
ĐỘNG CƠ KHÔNG ĐỒNG BỘ
I. MỤC TIÊU
- Trình bày được khái niệm từ trường quay.
- Trình bày được một cách tạo ra từ trường quay.
- Giải thích được sự quay không đồng bộ của khung dây đặt trong từ trường
quay.
II. CHUẨN BỊ
1. Giáo viên: Chuẩn bị mô hình về sự quay không đồng bộ của khung dây trong từ
trường quay của nam châm.
2. Học sinh: Ôn lại kiến thức về động cơ điện ở lớp 9.
III. TIẾN TRÌNH DẠY – HỌC
Hoạt động 1 (15 phút): Kiểm tra bài cũ: Nêu cấu tạo, hoạt động của máy phát điện
xoay chiều một pha và cách xác định tần số của dòng điện xoay chiều do máy phát
điện xoay chiều một pha tạo ra.
Nêu định nghĩa dòng điện xoay chiều ba pha và những ưu việt của dòng điện
xoay chiều ba pha.
Hoạt động 2 (25 phút): Tìm hiểu nguyên tắc hoạt động của động cơ không đồng
bộ.
Hoạt động của giáo
viên

Hoạt động của học sinh

Nội dung cơ bản
I. Nguyên tắc hoạt động của
động cơ không đồng bộ

Quay đều một nam châm
Giới thiệu mơ hình
Xem hình 18.1. Đọc

hình chử U với tốc độ góc ω
của sự quay khơng sgk và Mô tả hiện
thì từ trường giữa hai nhánh
đồng bộ.
tượng.
của nam châm cũng quay với


tốc độ góc ω.

Yêu cầu học sinh giải
thích sự quay của
khung dây khi nam
châm quay.

Đặt trong từ trường quay với
tốc độ góc ω một khung dây
dẫn kín có thể quay quanh một
trục trùng với trục quay của từ
trường thì khung dây quay với
tốc độ góc ω’ < ω. Ta nói
khung dây quay không đồng
bộ với từ trường.

Giải thích: Từ trường quay
làm từ thông qua khung dây
Giải thích sự quay của biến thiên, trong khung dây
khung dây khi nam xuất hiện dòng điện cảm ứng.
châm quay.
Cũng chính từ trường quay

này tác dụng lên dòng điện
trong khung dây một mômen
Yêu cầu học sinh giải
lực làm khung dây quay. Theo
thích sự quay không
định luật Len-xơ, khung dây
đồng bộ.
quay theo chiều quay của từ
trường để giảm tốc độ biến
thiên của từ thông.
Tốc độ góc của khung dây
Giải thích sự quay luôn nhỏ hơn tốc độ góc của từ
không đồng bộ của trường vì nếu tốc độ góc của
khung dây so với nam khung dây bằng tốc độ góc của
châm.
từ trường thì từ thông qua
khung dây không biến thiên
nữa, dòng điện cảm ứng không
còn, momen lực từ bằng 0,
momen cản làm khung dây
quay chậm lại. Lúc đó lại có
dòng cảm ứng và có momen
lực từ. Khung dây sẽ quay đều


khi momen lực từ và momen
cản cân bằng nhau.
II. Động cơ không đồng bộ ba
pha
(Giảm tải)

Hoạt động 3 (5 phút): Củng cố, giao nhiệm vụ về nhà.
Hoạt động của giáo viên

Hoạt động của học sinh

Cho học sinh tóm tắt những kiến thức
Tóm tắt lại những kiến thức đã học
đã học trong bài.
trong bài.
Yêu cầu học sinh về nhà xem lại các
bài tập về mạch điện xoay chiều để
chuẩn bị cho tiết bài tập.
IV. RÚT KINH NGHIỆM TIẾT DẠY

Ghi các bài tập về nhà.