HOÀN THIỆN PHÁP LUẬT VỀ BẢO LÃNH PHÁT HÀNH CHỨNG KHOÁN CỦA CÔNG TY CHỨNG KHOÁN Ở VIỆT NAM (LUẬN VĂN THẠC SĨ LUẬT HỌC)

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

BỘ TƢ PHÁP

TRƢỜNG ĐẠI HỌC LUẬT HÀ NỘI

NGUYỄN MAI LY

HOÀN THIỆN PHÁP LUẬT VỀ BẢO LÃNH PHÁT HÀNH
CHỨNG KHOÁN CỦA CÔNG TY CHỨNG KHOÁN
Ở VIỆT NAM

LUẬN VĂN THẠC SĨ LUẬT HỌC

HÀ NỘI - 2017


BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

BỘ TƢ PHÁP

TRƢỜNG ĐẠI HỌC LUẬT HÀ NỘI

NGUYỄN MAI LY

HOÀN THIỆN PHÁP LUẬT VỀ BẢO LÃNH PHÁT HÀNH
CHỨNG KHOÁN CỦA CÔNG TY CHỨNG KHOÁN
Ở VIỆT NAM
Chuyên ngành: Luật Kinh tế
Mã số: 60380107

LUẬN VĂN THẠC SĨ LUẬT HỌC

Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: TS. Nguyễn Minh Hằng

HÀ NỘI - 2017


T

cl

ủ

tôi.
C

ế

L
C

n

u trong lu

ợ
ự

ợ
T

ề

ự

ủ L

n

này.
Tác gi

Ng

n

ễ Mai Ly


MỤC LỤC
DANH MỤC CÁC THUẬT NGỮ VIẾT TẮT
PHẦN MỞ ĐẦU ........................................................................................................1
CHƢƠNG 1. MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ HOẠT ĐỘNG BẢO LÃNH
PHÁT HÀNH CHỨNG KHOÁN VÀ PHÁP LUẬT BẢO LÃNH PHÁT HÀNH
CỦA CÔNG TY CHỨNG KHOÁN ........................................................................5
1.1. Một số vấ đề lý luậ cơ b n về b o lãnh phát hành của công ty chứng
khoán ......................................................................................................................5
1.1.1. Quan niệm về b o lãnh phát hành .............................................................5
1.1.2 Đặ

ểm b o lãnh phát hành ....................................................................7

1.1.3. Phân lo i b o lãnh phát hành ..................................................................12
1.1.4. Vai trò của ho

ộng b o lãnh phát hành ...............................................13

1.2. Những vấ đề lý luận về pháp luật b o lãnh phát hành của công ty
chứng khoán.........................................................................................................16
1.2.1. Sự cần thiết ph

ều chỉnh bằng pháp luậ

i với ho

ộng b o lãnh

phát hành của công ty ch ng khoán ..................................................................16
1.2.2. Nội dung pháp luật về ho

ộng b o lãnh phát hành của công ty ch ng

khoán .................................................................................................................18
CHƢƠNG 2. THỰC TRẠNG PHÁP LUẬT VỀ BẢO LÃNH PHÁT HÀNH
CỦA CÔNG TY CHỨNG KHOÁN Ở VIỆT NAM .............................................39
2.1. Q

định chung về b o lãnh phát hành .....................................................39

2.1.1. Cách th c xây dựng khái niệm và kỹ thuật trình bày .............................39

212 Q
2.2. Q

nh về một s

ường hợp bắt buộc sử dụng b o lãnh phát hành ..42

định về điều kiện thành lập và ho t động b o lãnh phát hành chứng

khoán của công ty chứng khoán ........................................................................43


221 Q

nh về chủ thể ược phép thực hiện b o lãnh phát hành ch ng

khoán .................................................................................................................44
222 Q

nh về

ều kiện thành lập và ho

ộng b o lãnh phát hành của

công ty ch ng khoán .........................................................................................45
223 Q

nh về ă

ý ở thành chủ thể b o lãnh phát hành....................53

224 Q

nh về trách nhiệm của công ty ch ng khoán trong quá trình b o

lãnh phát hành ch ng khoán .............................................................................54
2.3. Q

định về hợp đồng dịch vụ b o lãnh phát hành và phí b o lãnh ......56

231 Q

nh về hợ

2.3.2. Quy

nh về phí b o lãnh trong hợ

2.4. Q

ng d ch vụ b o lãnh phát hành ................................56
ng...............................................60

định về trình tự, thủ tục b o lãnh phát hành ....................................61

2.5. Các q
251 Q

đị h hƣớ g đế đ m b o an toàn trong b o lãnh phát hành ...63

nh về giới h n an toàn của ho

ộng b o lãnh phát hành ch ng

khoán .................................................................................................................63
252 Q

nh về xử lý vi ph m liên quan tới b o lãnh phát hành .................65

CHƢƠNG 3. MỘT SỐ KIẾN NGHỊ, ĐỀ XUẤT HOÀN THIỆN PHÁP LUẬT
VỀ BẢO LÃNH PHÁT HÀNH CHỨNG KHOÁN CỦA CÔNG TY CHỨNG
KHOÁN Ở VIỆT NAM ..........................................................................................68
3.1. Yêu cầu hoàn thiện pháp luật về b o lãnh phát hành chứng khoán của
công ty chứng khoán ...........................................................................................68
3.1.1. Hoàn thiện pháp luật về b o lãnh phát hành của công ty ch ng khoán
ướ

ến việc phát triển th

ường ch ng khoán lành m nh ở Việt Nam .....68

3.1.2. Hoàn thiện pháp luật về b o lãnh phát hành của công ty ch ng khoán
m b o phù hợp với các bộ phận pháp luật khác về th

ường ch ng khoán.68

3.1.3. Hoàn thiện pháp luật về b o lãnh phát hành của công ty ch ng khoán
m b o tính chuyên nghiệp hoá của công ty ch ng khoán trong việc thực hiện
nghiệp vụ b o lãnh ............................................................................................69
3.1.4. Hoàn thiện pháp luật về b o lãnh phát hành của công ty ch ng khoán

ph

ng yêu cầu hội nhập ..........................................................................70


3.2. Kiến nghị, đề xuất cụ thể nhằm hoàn thiện pháp luật về b o lãnh phát
hành của công ty chứng khoán ..........................................................................71
3.2.1. Kiến ngh hoàn thiệ

nh chung về b o lãnh phát hành .................71

3.2.2. Kiến ngh hoàn thiệ

nh về chủ thể tham gia quan hệ pháp luật

b o lãnh phát hành ............................................................................................73
3.2.3. Kiến ngh hoàn thiệ

nh về cam kết b o lãnh phát hành ........76

3.2.4. Kiến ngh hoàn thiệ

nh về trình tự, thủ tục b o lãnh phát hành

...........................................................................................................................77
3.2.5. Kiến ngh hoàn thiệ

nh về h n chế rủi ro trong b o lãnh phát

hành ...................................................................................................................78

KẾT LUẬN ..............................................................................................................81
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
PHỤ LỤC


DANH MỤC CÁC THUẬT NGỮ VIẾT TẮT
STT
1

Tê đầ đủ

Từ viết tắt
B o lãnh,

B o lãnh phát hành ch ng khoán

b o lãnh phát hành

2

CTCK

Công ty ch ng khoán

3

Chủ thể b o lãnh

Chủ thể b o lãnh phát hành
Luật Ch ng khoán s 70/2006/QH11 do Qu c

4

29

hộ

Luật Ch ng khoán

6 ă

bổ sung bởi Luật s

2001 ử

ổi

62/2010/QH12 ngày

24/11/2010
Ngh

nh s

58/2012/NĐ-CP ngày 20/7/2012

của Chính phủ
5

Ngh

58/2012/NĐ- hành một s

CP

sử

ều của Luật Ch ng khoán và Luật

ổi bổ sung một s

60/2015/NĐ-CP

6

7

8

86/2016/NĐ-

CP
Ngh

7 ă

Ngh

ư

2015
ều kiện

2016
90/2011/NĐ-CP về phát hành trái

phiếu doanh nghiệp
01/2011/NĐ-

CP

01/2011/NĐ-CP về về phát hành trái

Ngh

Ngh
108/2013/NĐ-CP

ược chính phủ b o

phiếu chính phủ, trái phiế
lãnh và trái phiếu chính quyề
108/2013/NĐ-CP

Ngh
9

6 ă

nh

ng khoán ngày 01 tháng

90/2011/NĐ- Ngh

CP

26

86/2016/NĐ-CP

Ngh
ầ

ều của Luật Ch ng

ổi bổ sung theo Ngh

khoán sử

Ngh

ướng d n thi

nh chi tiế

nh vi ph m

ĩ

và th

ường ch ng khoán sử

Ngh

145/2016/NĐ-CP

ươ
nh xử ph t
ực ch ng khoán
ổi, bổ sung bởi


T

ư

162/2015/TT-BTC ướng d n việc

chào bán ch ng khoán ra công chúng, chào bán
10

T

ư 162/2015/TT- cổ phiế

BTC

ể

ổi, phát hành thêm cổ phiếu,

mua l i cổ phiếu, bán cổ phiếu quỹ và chào mua
công khai cổ phiếu của Bộ Tài chính ban hành
ngày 26/10/2015
T

11

T

ư 210/2010/TT-BTC sử

ư 210/2010/TT- Hướng d n về thành lập và ho

BTC

ch ng khoán sử

ổi bổ sung
ộng công ty

ổi, bổ sung bở T

ư

07/2016/TT-BTC.
12

Tổ ch c phát hành

Tổ ch c phát hành ch ng khoán sử dụng d ch vụ
b o lãnh phát hành


1

PHẦN MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết củ đề tài
Công ty ch ng khoán là một trong những chủ thể không thể thiếu của th
ường ch ng khoán. Bởi vậy, với mục tiêu xây dựng th
ầ

mộ

ư

ầ

n v n an toàn cho c

ường ch ng khoán thành

ư

ệp, việc hỗ trợ

ộng của công ty ch ng khoán là r t cần thiết. B o lãnh phát hành

và qu n lý ho

ch ng khoán là một trong những nghiệp vụ kinh doanh chủ yếu của công ty ch ng
ộ lý luận, cho

nh của pháp luật hiện hành. Mặc dù vậy, về
ến nay,

ư

ều công trình nghiên c u toàn diện về các nghiệp vụ kinh

doanh ch ng khoán nói chung và về b o lãnh phát hành ch ng khoán nói riêng.
ộ pháp lý, pháp luật Việt Nam hiệ

Xét về
ầ

chỉ

ủ về b o lãnh phát hành tuy nhiên nế

ều

i chiếu với pháp luật của

ường ch ng khoán phát triển thì pháp luật Việt Nam v

các qu c gia có th
ượ

Hơ

ã

ường hợp có thể phát sinh.
ữa, trên thực tế, s

ượng công ty ch ng khoán ở Việt Nam kinh doanh
(

nghiệp vụ b o lãnh phát hành ch

ế

ă

2017)

ư

ều. Thực
ư

tr ng này ph n ánh nhu cầu b o lãnh phát hành của tổ ch
ư

ư

ũ

ần nào cho th y nhận th c của các chủ thể tham gia th

khoán về b n ch t và vai trò của ho
ra công chúng ò

ộ

ường ch ng

i với việc phát hành ch ng khoán

n chế.

Từ những lý do trên, tác gi nhận th y việc nghiên c u về pháp luật b o lãnh
phát hành ch ng khoán là cần thiết. Việc nghiên c u nhằm mang l i cách hiểu toàn
diện về nghiệp vụ kinh doanh này, từ
khuôn khổ pháp lý ẩ
với vai trò củ
khoán. Vớ

ề xu t hoàn thiện pháp luật ể t o ra

ủ ể b o lãnh phát hành ch

i với các tổ ch

ầ

ư

ă tập trung nghiên c u về

ộng b o lãnh phát hành do công ty ch ng khoán thực hiện nhằ

kết qu cụ thể

ường ch ng

nh chỉ cho phép công ty ch ng khoán là một trong hai chủ thể

ược thực hiện b o lãnh phát hành ch ng khoán, luậ
ho

ược sử dụ

ầ

ủ ơ

ư

ững


2
2. Tình hình nghiên cứ đề tài
ă

Từ khi Luật Ch
ă

2010 ã

2006

ệu lự

ược sử

một s công trình khoa h c nghiên c u về

ổi bổ

nh pháp luật

về b o lãnh phát hành ch ng khoán t i Việt Nam
ề cập tới nghiệp vụ b o lãnh phát hành

Có một s công trình nghiên c
thông qua việc nghiên c

ộng kinh doanh ch ng

nh pháp luật về ho

ưL ậ

ă

ĩ L ật h c củ Đ

Q

c Hùng (2002) về

Hoạt động kinh doanh chứng khoán của công ty chứng khoán – Thực trạng và giải
pháp hoàn thiện; Luận án tiế
vớ

ĩ L ật h c của tác gi Nguyễn Minh Hằng (2010)

ề tài Pháp luật về chào bán cổ phần của công ty cổ phần ở Việt Nam – Những

vấn đề lý luận và thực tiễn ề cập một s nộ

ơ

n của ho

ộng b o lãnh

ổ

nh về chủ thể

phát hành cổ phần và kiến ngh hoàn thiện pháp luật về sử

b o lãnh phát hành; bài viết Một số vấn đề về pháp luật điều chỉnh hoạt động về
chào bán cổ phiếu của công ty cổ phần tại Việt Nam của tác gi Ph m Th Giang
N

Thu trong T
ho

ộng b

ước và pháp luật s 3 ă

ã

ư

ộ

2008 ề cập tớ

ươ

c hỗ trợ ho

nh về

ộng phát hành

cổ phiếu của công ty cổ phần. Tuy nhiên, vì các công trình nói trên không nghiên
c u trực tiếp về v

ề này nên các nộ

ượ

ề cập tớ

ư

ự chi tiết.
ến hiện nay

Bàn luận trực tiếp về pháp luật b o lãnh ch

không có nhiều công trình, chỉ g m bài viết Bàn về bảo lãnh phát hành trong thị
trường chứng khoán của TS.Ph m Th G

T

ă

T p chí luật h c s

1/2000 và Khoá luận của Nguyễn Th P ươ

T o (2003) về “Chế độ bảo lãnh

phát hành chứng khoán và những vấn đề cần giải quyết ở Việt Nam” Mặc dù các
công trình ều có sự nghiên c u khá toàn diện về b o lãnh phát hành ũ
luật về b o lãnh phát hành ch ng khoán tuy nhiên nhữ
chỉnh về b o lãnh phát hành ch ng khoán ến thờ
ổi nên một s

nhiề

ã

ò

ù ợp.

ểm và gi

ư

nh pháp luật
ểm hiệ

ều

(2017) ã

ề xu t trong công trình phần


3
3. Đối tƣợng nghiên cứu, ph m vi nghiên cứu của luậ

ă

3.1. Đối tượng nghiên cứu
ă

Luậ

u các quy ph m pháp luậ
:

phát hành của công ty ch ng khoán g
ù

chủ thể này ph

nh về hình th c b o lãnh phát hành,

ã

các công việc trong nghiệp vụ b

ộng b o lãnh

iều chỉnh ho

nh về trách nhiệm và các h n chế mà
nh về hợ

ĩ

ng ghi nhận quyền

ụ

pháp lý giữa các bên chủ thể.
3.2. Phạm vi nghiên cứu
T

ộng b o lãnh phát hành ch ng

nh của pháp luật Việt Nam, ho

khoán có thể ược thực hiện bởi hai chủ thể là công ty ch ng khoán và ngân hàng
ươ

ược Uỷ ban ch ng khoán Nhà nước cho phép. Vớ

ă chỉ nghiên c u pháp luậ

ều chỉnh ho
ậ

ch ng khoán thực hiện. Cùng vớ
ể rút ra các v

Việt Nam hiệ

ề

ã

n, luận

ộng b o lãnh phát hành do công ty
ă nghiên c u các quy ph m pháp luật

ề còn t n t i, từ

ư

ến ngh

ề

xu t hoàn thiện pháp luật và một s ý kiến nhỏ nhằm nâng cao hiệu qu thực thi
pháp luật trên thực tế.
4. Các phƣơ g pháp ghiê cứu áp dụ g để thực hiện luậ
T

ơ ở

pháp nghiên c

ươ

ã ược áp dụ

- P ươ

ật biện ch ng và duy vật l ch sử
ể thực hiện luậ

ă

ươ g

:

ổi củ

ch sử nhằm lý gi i sự

Việt Nam về b o lãnh phát hành từ ước tớ
từ

ă

ể

nh của pháp luật
ượ

ểm lập pháp,

ến ngh phù hợp
- P ươ

pháp so sánh nhằm hiể

hành giữa các hệ th ng pháp luật củ

ơ

ề pháp lý về b o lãnh phát

ước khác nhau trên thế giới với hệ th ng

pháp luật Việt Nam
- P ươ
ý ơ

ổng hợp nhằm tìm hiểu và khái quát những nội dung

n về b o lãnh phát hành, pháp luật về b

tiễn áp dụng pháp luật về nghiệp vụ kinh doanh này

ã

ũ

ư

ực


4
- P ươ
ủa Luậ

việ
- P ươ

ă

liệu phục vụ cho

ề hiệu qu áp dụng các quy ph m pháp luật trên thực tế

ỏng v n chuyên gia nhằm thu thập các ý kiế

ể

i

ề ược cập

với các v

5. Ý ghĩ kho học và thực tiễn của luậ

b o lãnh phát hành, luậ

ă

ầu tiên nghiên c u hoàn chỉnh nh t về pháp luật về

Với tính ch
ă

ết lậ

theo về các nội dung liên quan v
ĩ

ư

ng kê, kh o sát thực tiễn nhằ

ơ ở mới mẻ cho các ho
ề này. Luậ

về lý luận và thực tiễn bằng việ

ư

ă

ộng nghiên c u tiếp

ẽ là công trình khoa h c có ý

i một cách nhìn tổng quát lý luận và

thực tr ng pháp luật về nghiệp vụ kinh doanh ch ng khoán này của công ty ch ng
khoán cho các chủ thể có nhu cầu tìm hiểu.
6. Bố cục của luậ

ă

Ngoài phần mở ầu và kết luận, bài nghiên c u của tác gi
C ươ

1: Một s v

ượ

ươ :

ề lý luận về ho t ộng b o lãnh phát hành ch ng

khoán và pháp luật b o lãnh phát hành của công ty ch ng khoán.
C ươ

2: Thực tr ng pháp luật về b o lãnh phát hành của công ty ch ng

khoán ở Việt Nam.
C ươ

3: Một s kiến ngh

ề xu t hoàn thiện pháp luật về b o lãnh phát

hành của công ty ch ng khoán ở Việt Nam.


5

CHƢƠNG 1. MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ HOẠT ĐỘNG
BẢO LÃNH PHÁT HÀNH CHỨNG KHOÁN VÀ PHÁP LUẬT
BẢO LÃNH PHÁT HÀNH CỦA CÔNG TY CHỨNG KHOÁN
1.1. Một số vấ đề lý luậ cơ b n về b o lãnh phát hành của công ty
chứng khoán
1.1.1. Quan niệm về bảo lãnh phát hành
ộng kinh doanh ch

B o lãnh phát hành là một ho

ược chủ thể

ển Luật h c, b o lãnh phát

thực hiện nhằm mục tiêu tìm kiếm lợi nhuận. Theo Từ

hành là cam kết bao tiêu một phần hoặc toàn bộ chứng khoán của tổ chức phát
hành khi phát hành chứng khoán(1). T
ược hiể
s

ượng nh

ươ

ươ

ĩ

o lãnh phát

ới cam kết bao tiêu của chủ thể b

ã

i với một

ược phát hành bởi tổ ch c phát hành.

nh ch

Pháp luật Việ N

nh b o lãnh phát hành là việc chủ thể bảo lãnh

phát hành cam kết với tổ chức phát hành thực hiện các thủ tục trước khi chào bán
chứng khoán, nhận mua một phần hay toàn bộ chứng khoán của tổ chức phát hành
để bán lại hoặc mua số chứng khoán còn lại chưa được phân phối hết của tổ chức
phát hành hoặc hỗ trợ tổ chức phát hành trong việc phân phối chứng khoán ra công
chúng(2) Đ

ĩ

ược xây dựng bằng việc liệt kê các ho

b o lãnh phát hành sẽ thực hiệ
- Thực hiện các chủ tụ

ộng mà chủ thể

i với tổ ch c phát hành. Các công việc bao g m:
ước khi chào bán ch ng khoán

- Nhận mua một phần hay toàn bộ ch ng khoán của tổ ch
ư

bán l i/mua s ch ng khoán còn l

ể

ược phân ph i hết, hỗ trợ tổ ch c phát

hành trong việc phân ph i ch ng khoán
N ư ậ

ĩ

ũ

ần nào chỉ

phát hành là việc cam kết thực hiện các ho
hành. Lúc này, chủ thể b o lãnh sẽ
1
2

Viện Khoa h c pháp lý; Từ ển luật h ; N
Đ ều 2 Kho n 9 Ngh nh 58

ược b n ch t của b o lãnh

ộng hỗ trợ b o lãnh của tổ ch c phát

ng ra giúp tổ ch c phát hành thực hiện t t c
Tư

&N

Từ

ển Bách Khoa; tr 44.


6
các

ư: C

n của việc phát hành ch

ẩn b h

ơ

ă

ý ớ ơ

quan qu n lý, tiến hành phân ph i và xác nhận kết qu chào bán. Tuy nhiên vì sử
ươ

dụ

ệ

ĩ

ò

ộng khác với mụ

trên thực tế thực hiện r t nhiều ho

ư
ĩ

i hết ch ng khoán.

ư Mỹ P

Pháp luật một s qu

ợt phát

mb

ã

hành của tổ ch c phát hành thành công, kể c
ã

ủ thể b o lãnh

n chế

ư

ệm b o

ệm về chủ thể b o lãnh phát hành. Từ

nh

L ật Ch ng khoán 1933 của Mỹ(3), có

ề thuật ngữ “chủ thể b o lãnh”

thể hiểu b o lãnh phát hành là việc:
(i) mua chứng khoán từ tổ chức phát hành nhằm mục đích phân phối lại, hoặc
(ii) thực hiện việc phát hành hoặc bán chứng khoán giúp cho tổ chức phát
hành, hoặc
(iii) tham gia một cách trực tiếp hoặc gián tiếp vào việc thực hiện các cam
kết nói trên (phân phối hoặc giúp phát hành, bán chứng khoán) trừ những người
thực hiện việc mua bán chứng khoán nhằm đơn thuần chỉ để hưởng hoa hồng hoặc
chênh lệch giá.
ư

Mặc dù có nhiề

ụ

ủ

ều ph

ướng

ến việc phân ph i ch ng khoán một cách rộng rãi và nhanh chóng nh t. Ngoài ra,
“

ã

”

ể

ĩ

ược mở rộ

áng kể, theo

ệc cam kết hỗ trợ phân ph i và bao tiêu ch ng khoán thì b o lãnh phát
hành còn có thể là hành vi tham gia một cách trực tiếp hoặc gián tiếp vào việc thực
hiện các cam kết trong chuỗi phân ph i ch
T

ừ cách gi i thích thuật ngữ “ ủ thể b

ã

”

i

Đ ều 2 Luật Ch ng khoán và giao d ch ch ng khoán Pakistan, có thể hiểu bảo lãnh
phát hành là việc cam kết mua lại số chứng khoán không được mua bởi công chúng
đầu tư hoặc cam kết mua hết số chứng khoán được phát hành ra công chúng (nhằm
mục đích phân phối lại)(4).

3
4

Section 2(a)(11), U.S Security Act of 1933
Regulation 2.p Pakistan Securities and Exchange Ordinance, 1969


7
N ư ậ

ĩ

ề

với tổ ch c phát hành về việ

mb

thành công ở m

ề cập tới cam kết của chủ thể b

ã

i

ợt phát hành của tổ ch c phát hành

ộ cao nh t, thể hiện ở việc:

(i) Bao tiêu ch ng khoán: mua l i toàn bộ ch ng khoán của tổ ch c phát
hành và tự mình phân ph i l i;
(ii) Sử dụng các nghiệp vụ kinh tế giúp tổ ch c phát hành phân ph i ch ng
ầ

khoán tớ
ă

thuộ
ượ

ư S

ượng ở

ực của chủ thể b

ể là sự tho thuậ

ã

ũ

N ư ậy, cam kết ở

ư

ước hoặc phụ

ượng của ch ng khoán

ể là cam kết về s

ượng ch ng khoán

cần phân ph i hoặc cam kết về việc sẽ phân ph i ch ng khoán ở m

ộ cao nh t

ước kết qu .
Xét về b n ch

ướ

ộ kinh tế và c

ộ pháp lý thì chủ thể b o

lãnh có quyền thực hiện t t c các nghiệp vụ trong t t c

n nhằ

t

ược cam kết với tổ ch c phát hành. Các nghiệp vụ này là các d ch vụ liên quan
ư ư

ngoài việc phân ph i ch

n về m c giá phát hành và s

ch ng khoán nên phát hành (trừ ường hợp s
hành tự ặt ra); hỗ trợ xây dựng h
ợt phát hành; ổ
ệ

ư

ực sự t

ượng và m c giá do tổ ch c phát

ý

ực hiện các thủ tục chuẩn b cho
ượ

nh giá của ch
N ư ậy việ

xong ch
ư

ơ
ĩ

ượng

ã

i

o lãnh phát hành bằng cách liệt kê

ư
ểm của tác gi , bảo lãnh phát hành là nghiệp vụ kinh

Từ

doanh chứng khoán, trong đó chủ thể bảo lãnh thực hiện các hoạt động hỗ trợ tổ
chức phát hành trong việc phát hành chứng khoán theo thoả thuận giữa các bên.
1.1.2. Đặc điểm bảo lãnh phát hành
Đặ

ểm của b o lãnh phát hành là nhữ

ể

ho t ộng này với các nghiệp vụ kinh doanh nghiệp vụ
hiện bởi công ty ch ng khoán và b o lãnh dân sự ũ
hàng của tổ ch c tín dụng.
Thứ nhất, về

ượng b o lãnh phát hành

ặ

ư

ận diện
ược thực

ư nghiệp vụ b o lãnh ngân


8
Đ
ĩ

mộ

ượng của b o lãnh phát hành không ph i là b n thân ch ng khoán, hay
ụ tài chính nào mà tổ ch c phát hành ph i thực hiện vớ
ướng tới b

một chủ thể

ầ

ư

ợt phát hành của tổ ch c phát

hành thành công theo tho thuận(5). Nội dung tho thuận hỗ trợ phát hành ch ng
khoán có thể

()

ược toàn bộ hoặc (ii) một s

khoán hoặc (iii) sẽ thực hiện việc phát hành theo kh
Đặ

ểm này làm nên sự khác biệt với ho

ă

ượng nh

nh ch ng

ủa chủ thể b o lãnh.

ộng b o lãnh ngân hàng và b o

lãnh dân sự bởi nội dung của b o lãnh ngân hàng và b o lãnh dân sự là cam kết thực
ĩ

hiệ

ụ thay cho một chủ thể

b o lãnh, bên b o lãnh sẽ thực hiệ
ã

)
ĩ

ĩ

ĩ

ụ. Trong hợ

ụ

ược

ng ký vớ

i với bên trái chủ (bên nhận b o

ường hợp bên b o lãnh không thực hiện hoặc thực hiệ
ụ.
Đặ

ượng củ

ểm này còn giúp chúng ta phân biệt vớ

ý

i
ểm của các

i lý phát hành là ch ng khoán. Không chỉ vậy,

nhà làm luật Việt Nam, tổ ch c, cá nhân nhậ
ầ

ch
ượ N

ư

i lý phân ph i sẽ tiến hành bán

ưởng phí hoa h ng trên tổng giá tr bán

i lý phát hành chỉ
ưởng hoa h ng theo s

n phân ph i ch ng

ượng phân ph

phát hành có thể tham gia vào t t c

ược trong khi chủ thể b o lãnh
n từ chuẩn b chào bán tới lúc xác

nhận kết qu kết chào bán.
L

ến nội dung này, n ư ã

ch ng khoán Mỹ

nh ph m vi của ho

ở nội dung về
ộng b o lãnh phát hành rộ

ĩ L ật
ơ

ngoài việc thực hiện các thủ tục hỗ trợ chào bán ch ng khoán còn g m c ho

ẳn,
ộng

phân ph i ch ng khoán. Lúc này, các chủ thể nhận phân ph i ch ng khoán cho chủ
thể

ng ra b o lãnh sẽ thực hiện nhân danh chủ thể b o lãnh và l y thù lao. Còn

i lý phát hành sẽ

ể thực hiện việc phân ph

ể l y phí

d ch vụ(6).
Nguyễn Th P ươ T o (2003) về “C ế ộ b o lãnh phát hành ch ng khoán và những v
ề
cần gi i quyết ở Việ N ”; K
ận t t nghiệ
i h ; T ườ Đ i h c Luật Hà Nội; trang 12
5

6

Steven Mark Levy; Regulation of Securities: SEC Answer Book; Fourth Edition (2016-2 Supplement) Q142 (Chapter 14)


9
Thứ hai, về chủ thể trong quan hệ b o lãnh phát hành
Trong quan hệ b o lãnh phát hành chỉ g m có hai lo i chủ thể
ã

chủ thể b
ò“

ò“

ược b

”

ổ ch

ã ”

Bên b o lãnh vớ ư

ủ thể cung ng d ch vụ hỗ trợ phát hành ch ng
ể l y phí, chủ thể b o lãnh ph

khoán một cách chuyên nghiệ
ũ

ã

ư

ệm trong ho

ộng phát hành. Pháp luậ

ă

ực tài

ướ

ường

nh giới h n chủ thể ược quyền thực hiện nghiệp vụ b o lãnh bằng cách
chỉ

ược phép cung ng d ch vụ

nh một s tổ ch c tài chính mớ
ầ

ư

tài chính. B

ầ

ng khoán, tổ ch

ược b o lãnh là chủ thể có mong mu

ư

ược pháp luật cho phép

ộng các ngu n v n t m thời nhàn rỗi trong xã hội bằng cách

thực hiện việ

phát hành ch ng khoán. Chủ thể ược phép phát hành có thể
ươ

(Chính phủ, chính quyề
Đặ
vớ “

)

ơ

ước

ặc doanh nghiệp.

ểm về chủ thể của nghiệp vụ này hoàn toàn không có cùng b n ch t
ã

”

ểu của pháp luật dân sự khi b o lãnh dân sự bao g m

các cam kết kép giữa ba chủ thể: bên b
ã

có thể là

T

ã

ược b o lãnh và bên nhận b o

o lãnh phát hành cam kết thực hiệ

ĩ

ụ vớ

ược

b o lãnh và l y phí trong khi bên b o lãnh trong dân sự sẽ cam kết với bên nhận b o
lãnh về việc thực hiệ

ĩ

ụ

ược b

ược b o lãnh không thực hiệ
ĩ

ĩ

ã

ường hợp bên

ụ. Nói cách khác, quan hệ b o lãnh thực hiện

ụ dân sự sẽ không t n t i nế

ủ ba chủ thể: bên b o lãnh, bên

ược b o lãnh và bên nhận b o lãnh.
Thứ ba, b o lãnh phát hành là nghiệp vụ kinh doanh có m
Nghiệp vụ này có m

ộ lớn nh

ộ rủi ro cao

ặc biệt là với b o lãnh phát hành với

cam kết bao tiêu toàn bộ ch ng khoán cho tổ ch c phát hành. Thật vậy, rủi ro của
chủ thể b

ã

ến từ việ

của ch

ược

phát hành khi cam kết bao tiêu ch ng khoán hoặc cam kết về việc phân ph i một s
ượng nh

nh ch ng khoán, d

ến việc thua lỗ

ười mua hoặc


10
ơ

mua th

á chủ thể b

ã

ã

ừ tổ ch c phát hành. Do vậ

ể h n chế
ộ

rủi ro, các chủ thể b o lãnh luôn phân tích r t cẩn thận các yếu t
ước khi h quyế

của ch

ã

nh b

ộng tự doanh, tổ ch c tự doanh ch
thua lỗ th

ơ

ến giá

Mặc dù trong ho t
ũ

ư

i ch u rủ

ộ

ượng ch ng khoán nắm giữ của tổ ch c tự
T

với tổ ch c tự doanh ch

ới ho

ơ

ộng môi giới ch ng

khoán, chủ thể thực hiện hành vi môi giới không ph i ch u b t c rủi ro nào.
M

ộ rủi ro cao lý gi i cho việc vì sao pháp luậ

ều kiện chặt chẽ
sự

ư

T

ư

ộ

ể thực hiện tho

n ch ng khoán thì chủ thể ư

ộng môi giớ

ười môi giớ

n chỉ thực

ơ ở ra quyế

hiện việc tổng hợp thông tin và phân tích chúng nhằm cung c
Đ i với ho

ặt ra các

n b o lãnh buộc ph i tổng hợp

thông tin từ nhiều ngu n khác nhau và thực hiện nhiều ho
ã

ề

ă

i với tổ ch c b o lãnh phát hành về kh

ơ ở vật ch t. Thật vậy, c

thuận hỗ trợ b

ướ

ơ

giúp khách hàng các lệnh mua, bán ch

nh

ần là thực hiện
nh giá giao d ch

ch ng khoán.
Đặ

ể

ược. Vì m

ũ

ộ rủi ro th p, chủ thể môi giớ

kho n lợi nhuậ
kiế

ắn bó chặt chẽ với lợi nhuận mà tổ ch c b o lãnh thu

ến từ phí môi giớ

ư

ư

n ch ng khoán chỉ có một

n trong khi chủ thể b o lãnh có thể

ược nhiều kho n lợi nhuận và m c lợi nhuận cao nh t từ việc thực hiện b o

lãnh của mình. Mặt khác, chủ thể môi giới ch ng khoán không có quyền và không
thể
ơ

ộng tới lợi nhuận mình kiế
ần phụ thuộc vào m
ă

ộng môi giới vì lo i phí này

ặt mua, bán của khách hàng. T

nhuận của chủ thể b o lãnh nhiều ơ
m c lợi nhuậ

ược từ ho

ủ thể b o lãnh còn có kh

ới m c dự kiế

ầu. Ví dụ

ợi
ă
nh của

pháp luật Mỹ thì chủ thể b o lãnh sẽ ược mua l i s ch ng khoán từ tổ ch c phát
hành với m c chiết kh u từ 4% ến 7% giá của ch ng khoán phát hành ra công
K
công chúng ở th

n chênh lệ

ươ

ữa m c giá phát hành ch ng khoán ra

ường th c p và m c giá mua l i ch ng khoán từ tổ ch c phát


11
ể(7) N

hành là kho n lợi nhuậ
ược bao tiêu có m c giá giao d

ường hợp ch ng khoán

ơ

ều t i th

ường th c p thì chủ thể

ược các lợi ích khác từ việc cam kết phân ph i ch ng

b o lãnh còn có thể nhậ

ột s khách hàng tiề

ă

ết của chính chủ

thể b o lãnh.
Thứ tư, b o lãnh phát hành dành cho ho
công chúng ở th
Th

ườ

ơ

p.

ường ch

ược c u thành bởi hai bộ phận là th

ường th c p. Hai lo i th

và th
ườ

ơ

ộng phát hành ch ng khoán ra

ơ “

ường này khác biệt về ch

”

ườ

ă

ơ

Cụ thể, th

ượ “ n xu ”
ộng

hành ch ng khoán của các tổ ch c phát hành nhằm thực hiện nhu cầ
ường th c p l

v n. Th

ơ

ầ

ư ặp gỡ và thực hiện các giao d ch

ã ược phát hành trên th

bán l i các lo i ch
ớ

ườ

ượng là việc hỗ trợ việc phát hành ch ng khoán, ho

diễn ra trên th

ườ

ơ

T

ơ

p. Do

ộng b o lãnh chỉ

p.

o lãnh phát hành chỉ áp dụ

i vớ

ợt phát hành ch ng

ộng chào bán cổ phần ra công chúng là ho

khoán ra công chúng bởi lẽ, ho
chào bán cổ phần rộ

p

ã

ầ

ch c phát hành ch ng khoán ph

ư

n chế về s

ượng(8) nên tổ

ều kiện khắ

ng nhiề

ộng

ư

thông tin, hiệu qu kinh doanh và thực hiện nhiều thủ tục ph c t p nhằm b o vệ
quyền lợi củ

ầ

ư C ỉ

ường hợp này tổ ch c phát hành mới

ến sự hỗ trợ của chủ thể b o lãnh trong việc hoàn thành các thủ tục pháp lý

cầ
ũ

ư

ầ

i ch ng khoán tớ

ư K

ng

khoán riêng lẻ, trái l i, tổ ch c phát hành không ph i thực hiện các thủ tục ph c t p
ũ

ướng tới quá nhiề

ầ

ư

ầ

ư

chuyên nghiệp, bởi vậy các tổ ch c phát hành sẽ tự mình thực hiện việc phát hành
7

University of California, Davis; The untold Story of Underwriting Compensation Regulation; 2010
( p631-632

Nguyễn Minh Hằng (2010); Luận án tiế ĩ “P
ậ
công ty cổ phầ ; T ườ Đ i h c Luật Hà Nội; tr 57
8

ều chỉnh ho

ộng chào bán cổ phần của


12
mà không cần sử dụng d ch vụ của chủ thể b o lãnh. Đặ
ộng kinh doanh còn l

ho

ư

ch

ểm này khác với các

ược thực hiện bởi công ty ch ng khoán khi môi giới

n ch ng khoán và tự doanh ch ng khoán chỉ ược thực hiện t i

ường ch ng khoán th c p. Nói cách khác, các nghiệp vụ

th

hành khi ch

ã ược phát hành ra th

giao d ch giữ

ầ

ường và trở

ầ

ược

ư

Thứ năm, b o lãnh phát hành vừa là một d ch vụ
ộ

ươ

i vừa là một ho t

ư Là một d ch vụ có thu phí, b o lãnh phát hành có tính ch

ư

ệp vụ môi giới ch

ư

n ch ng khoán và ho
ò

lãnh ngân hàng của tổ ch c tín dụng. Tuy nhiên, nghiệp vụ
ộng tự doanh, khi công ty ch ng khoán thực hiện b

với ho

ỉ ược tiến

ơ ội mua bán ch

ươ

ự

ộng b o
iểm chung

ã

ũ

ể ưởng chênh lệch.

1.1.3. Phân loại bảo lãnh phát hành
Pháp luật các qu c gia trên thế giới ghi nhận nhiều hình th c b o lãnh khác
nhau theo các tiêu chí nh

nh. Tuy nhiên, có thể khái quát các

ươ

th c này

ư:

dựa vào một s

 Dựa vào mức độ cam kết, b o lãnh phát hành g m: b o lãnh với cam kết
chắc chắn, b o lãnh với nỗ lực t
b

ã

ươ

o lãnh với cam kết bán t t c hoặc huỷ bỏ;
ã

c t i thiểu, t

ươ

c dự phòng

 B o lãnh với cam kết chắc chắn: là hình th c b o lãnh

ủ thể

b o lãnh sẽ mua toàn bộ s ch

ể phân ph i l i (bao tiêu ch ng

khoán) T

ợ

ươ

c này, toàn bộ rủi ro củ

ược chuyển từ tổ

ch c phát hành sang chủ thể b o lãnh.
 B o lãnh với nỗ lực t
không cam kết phát hành s

:

ươ

chủ thể b o lãnh

ượng ch ng khoán cụ thể mà chỉ cam kết nỗ lực ở m c

cao nh t trong việc hỗ trợ tổ ch c phát hành phân ph i ch ng khoán mà không ch u
ư

trách nhiệm về s ch

ược phân ph i hết. Nế

ợt phát hành không

thành công thì tổ ch c phát hành v n ph i ch u thiệt h i mà không thể buộc chủ thể
b o lãnh b

ườ

V

ây là hình th c b o lãnh có m

ộ rủi ro th p nh

i


13
với chủ thể b o lãnh nên
ư

ườ

ược lựa ch n thực hiện bởi các chủ thể b o lãnh

ều kinh nghiệm trong ho
 B

ã

ươ

c dự phòng: là việc chủ thể b o lãnh cam kết sẽ
ư

mua hết s ch ng khoán còn l
ư

ược phân ph i hết của tổ ch c phát hành và

ướ

bán l i ra công chúng. T
non trẻ

ộng b o lãnh phát hành.

ển, khi các chủ thể b o lãnh còn

ềm lực lớn thì hình th c b o lãnh phát hành dự phòng là hình

th c b o lãnh thông dụng nh t.
 Dựa vào loại chứng khoán được bảo lãnh phát hành, có thể chia ra b o
lãnh phát hành cổ phiếu và b o lãnh phát hành trái phiếu. Chủ thể phát hành hai lo i
ng nh t khi có lo i chủ thể chỉ ược b o lãnh phát

ch ng khoán này có thể

ược quyền b o lãnh phát hành cổ phiếu. Ví dụ, theo quy

hành trái phiế

nh của pháp luật Việt Nam, công ty ch ng khoán là chủ thể ược quyền phát hành
ươ

c cổ phiếu và trái phiế

ược chỉ
ă

phát hành trái phiếu. Trong ph m vi nghiên c u của luậ

nh chỉ ược
chỉ ề cập tới

quyền thực hiện nghiệp vụ b o lãnh phát hành của công ty ch ng khoán
1.1.4. Vai trò của hoạt động bảo lãnh phát hành
B o lãnh phát hành không chỉ có
ường ch

ư ổ ch

trò trong việc ổ
ư

nh th

ầ
ã

khoán thực hiện nghiệp vụ b

ưởng tới hầu hết các chủ thể trên th
ư

n thân công ty ch ng

i lý ch ng khoán mà còn có vai

ường ch ng khoán. Các vai trò cụ thể ược biểu hiện

:
1.1.4.1. Đối với các chủ thể tham gia thị trường chứng khoán
1.1.4.1.1. Đối với tổ chức phát hành
Nghiệp vụ b o lãnh phát hành xu t hiện và t n t i do nhu cầu của tổ ch c

phát hành. N
về

ư ậy là bởi không ph i tổ ch c phát
ến trình tự tiế

nh của pháp luậ
ầu th
ầ

ư

ườ

ũ

ư

ột cách rộng rãi. Vì vậ

ũ

ểu biết

ợt chào bán, kh

ệm phát hành ch

ă
ến tay

ường hợp phát hành ch ng khoán

ra công chúng, nếu tổ ch c phát hành tự mình thực hiện các thủ tục và tự phân ph i


14
ơ ợ

ch
D

x

ều hoàn toàn có thể

ử dụng d ch vụ b o lãnh là mộ
ă

nâng cao kh

ủ

ươ

c giúp tổ ch c phát hành

ợt phát hành, từ

h n chế thua lỗ do phát
ợt phát hành.

hành không thành công, tiết kiệm chi phí và công s
1.1.4.1.2. Đối với chủ thể bảo lãnh

Đ i với chủ thể b o lãnh, việc thực hiện nghiệp vụ này là mộ
ă

kiếm lợi nhuận dựa vào kh
ă

ường tài chính – tiền tệ

ực tài chính của h . Ví dụ, ngoài kho n phí b

ã

b o lãnh thực hiện b o lãnh với hình th c cam kết chắc chắ
ộ

thu nhập từ ho

ầ

ư

ã

ơ

ần, chủ thể

ò

ơ ội có thêm

i của tổ ch c phát hành.

ường là nhữ

nh chế tài chính trung gian

ực tài chính t t, việc tham gia b o lãnh phát hành cho một tổ ch c giúp h
ược thông tin về tổ ch

nắm bắ
ường
thiế

ã

ch

Không chỉ vậy, các chủ thể b
ă

ơ ội tìm

ư

ã

ường tiề

ể chủ thể b

ă

ã

o, chiế

ược kinh doanh, th

N ững thông tin này vô cùng cần

ũ

ư

ực hiện ho
ù

i với ch ng khoán của các doanh nghiệ

ĩ

ộng kinh doanh

ực với tổ ch c phát

hành. Nói cách khác, nghiệp vụ b o lãnh phát hành mang l i ngu n thông tin xác
ộng kinh doanh của chủ thể b o lãnh.

thực và có giá tr , hỗ trợ cho ho

1.1.4.1.3. Đối với nhà đầu tư
T ước hết, sự tham gia của chủ thể b
quyế

nh có nên tiế

ầ

ơ ở ể

ư

Đ ều này có thể ược lý gi
nhằ

ã

ầ

ược phát hành hay

ư

: V ệc sử dụng b o lãnh phát hành

ợt phát hành thành công thể hiện tổ ch

mb

chính ươ

ầ

i t t. Bên c

ư ư

ư ò

ể

ă

ực tài

ược kh

ă

sinh lời của ch ng khoán dựa trên thông tin về chủ thể b o lãnh và tỷ lệ ượng
ược b o lãnh phát hành. Uy tín của chủ thể b o lãnh và tỷ lệ ch ng

ch
ược b

ường càng lớ

tung ra th
ầ

ã

ư

m b o ch
C ư

ể

ng khoán dựa vào nhữ

ầ

ượng của hàng hoá chuẩn b
ư ò

ể cân nhắ
ư

c phí b

ư
ã

ược
ết

T


15
ư

ầ

c phí b o lãnh quá cao có thể khiế

ư

ực sự an tâm về lo i

ược phát hành bởi phí b o lãnh cao b

ch

ường

ĩ

ới rủi ro

ơ

ế

nh mua

ợt phát hành lớn.

củ

ã

Th hai, b

ầ

Đ ều này xu t phát từ nhữ

ch
ã

thể b

ầ

ư

ý

Đầu tiên, sự tham gia của chủ

ă

m b o kh

ă

kh

ư
ơ

ủ

ợt phát hành, gi m thiểu
ợt phát hành không thành

tr l i tiền mua ch

ới việc ch

công, tiết kiệm chi phí và công s c. Bên c
ượ

ph i bởi chủ thể b o lãnh, s

ầ

ược phân

ư ắm giữ ch ng khoán lớn, phần nào

m b o cho tính thanh kho n của ch ng khoán.
Từ những phân tích trên có thể th y, mặc dù không liên quan trực tiếp tới
ầ

ư

ư

o lãnh phát hành v n có vai trò nh

ầ

i vớ

ư

1.1.4.2. Đối với thị trường chứng khoán
ượng rằng, b

Có thể nói mộ
mộ “

”
ă

nghiệ

ò

ượng cho th

i ch ng khoán có ch

ực của mình, chủ thể b o lãnh sẽ ư

phù hợp về ượng ch ng khoán cầ

ũ

T

cho tổ ch
b oởm

ã

ư

n của ch ng khoán sẽ ượ

ượ

ợt phát hành

ộng nhiều và h n chế sự gián

n và thiệt h i do phát hành ch ng khoán không thành công. Mộ
ầ

c m th y an tâm vớ
h pd

i vớ

v n. Đ

ý

ầ

ư

ư

ng khoán, th

ệu qu

m

ược tung vào th

o lãnh phát hành là một công cụ

ược diễn ra một cách thuận lợi, dòng v

n

phát hành phù hợp

ộ cao nh t có thể, thay vì quá nhiều ch

ường. Bên c

ường. Với kinh

ững nộ
ư

ư

ầ

ư

ường ch ng khoán sẽ trở nên
ộng

i với doanh nghiệp có nhu cầ

b o lãnh phát hành

ở nên phổ biến t i các qu c

ược lựa ch n ngày càng nhiều bởi các tổ ch c phát hành.
1.1.4.3. Đối với việc quản lý Nhà nước
Thay vì chỉ có tổ ch c phát hành ch u trách nhiệ
cung c p và ch

i với thông tin do mình

ượng hàng hoá ược cung c p, b o lãnh phát hành t

ơ

ế


16
ràng buộc trách nhiệm của nhiều chủ thể về hiệu qu củ
ýN

việc qu

ướ

ơ

nên dễ

N

ợt phát hành, d

ến

ến việc chào bán ch ng khoán ra công chúng trở
ư ậy là bởi, h

ơ

ẩn b

b ch cần ph i có chữ ký xác nhận của chủ thể b

n cáo
ã

ơ

ư

n, hỗ trợ

nh này buộc các chủ thể này ph i xem xét kỹ ưỡng ơ

quá trình phát hành; q

ơ về tính công khai, minh b ch của thông tin liên quan tới tài chính,

yêu cầu
qu n tr K

ýN

ướ

ĩ

ực này sẽ bớ

ể việc xem

xét tính trung thực, chính xác của các thông tin do tổ ch c phát hành cung c p, thay
ỉ cầ
lý. Ví dụ
ầ
quan b

ư

ơ

ư
ủ

ế hỗ trợ các chủ thể xác nhận thông tin và chế tài xử

ường hợp b thiệt h i vì thông tin không chính xác hoặc
ầ

ư ược quyền kiện tổ ch c phát hành và các chủ thể có liên

ường thiệt h i.
1.2. Những vấ đề lý luận về pháp luật b o lãnh phát hành của công ty

chứng khoán
1.2.1. Sự cần thiết phải điều chỉnh bằng pháp luật đối với hoạt động bảo

lãnh phát hành của công ty chứng khoán
Xu t phát từ việc ho

ộng b o lãnh phát hành

thể, từ tổ ch c phát hành, nhà ầ

ư

công ty ch ng khoán. Cùng vớ

ộng tới r t nhiều chủ

ường ch ng khoán và c b n thân
ặc thù, giá

ng khoán là một lo

tr của ch ng khoán không nằm trong b n thân ch ng khoán mà phụ thuộ
lực của tổ ch c phát hành, do vậy việ

ầ

ư vào ch ng khoán tiềm ẩn r t nhiều rủi

ro. Với b n ch t là một nghiệp vụ kinh doanh, công ty ch ng khoán ph
giữa trách nhiệ
của mình. Vì vậ

i với cộ

N

ầ

th

ư

ộng b o lãnh phát hành tiềm ẩ
ề sau:

mb o

ường ch ng khoán. Nói cách khác, vì
ột về lợi ích vớ

ường ch ng khoán nên nghiệp vụ này cầ

thể ể gi i quyết các v

mb o

n tìm kiếm lợi nhuận

ước ph i ban hành các quy ph m pháp luật nhằm

sự trung thực, công bằng và hiệu qu của th
ho

ă

ượ

chủ thể tham gia

ều chỉnh bởi pháp luật, cụ


17
Pháp luật về bảo lãnh phát hành giải quyết xung đột lợi ích giữa chủ thể bảo
lãnh với tổ chức phát hành
ột lợi

Trong quá trình ký kết và thực hiện cam kết b o lãnh

ích giữa chủ thể b o lãnh với tổ ch c phát hành có thể x y ra b t c lúc nào vì mỗi
ều có những quyền và lợi ích khác nhau. Rõ ràng, tổ ch c

bên trong quan hệ

ược phát hành ra với m c giá cao nh

phát hành luôn mu n ch
ộ

ể huy

ược nhiều v n phục vụ cho các mục tiêu s n xu t, kinh doanh trong khi chủ

thể b o lãnh phát hành t t nhiên sẽ mong mu n giá phát hành ở m c vừa ph

dàng thực hiện cam kết về ợ
T

ể dễ

i với tổ ch c phát hành.

ường hợp bao tiêu ch ng khoán thì chủ thể b o lãnh còn mu n giá phát

hành th

ơ

ều so với giá tr giao d ch trên th

nhiều lợi nhuận. Các nhu cầu về lợ

ường th c p nhằ

ược

i ngh ch này có thể khiến chủ thể b o

lãnh phát hành có các hành vi có thể xâm ph m tới lợi ích của chủ thể còn l i nhằm
ới tổ ch c phát hành, chủ thể b o lãnh phát hành trong

thu lợi. Bên c
nhiề

ường hợp là bên có kinh nghiệ

ch ng khoán nên kh

ă

ơ

ộng phát hành và giao d ch

ổ ch c phát hành ch u thiệt h i là hoàn toàn có thể x y

ra. Do vậy, cần ph

nh nhằm b o vệ quyền và lợi ích hợp pháp của các

bên trong quan hệ b o lãnh phát hành.
Pháp luật về bảo lãnh phát hành giải quyết xung đột lợi ích giữa chủ thể bảo
lãnh với công chúng đầu tư
ầ

Trong quan hệ vớ

ư

ủ thể b o lãnh luôn mu n ch ng

ược phát hành nhiều với m c giá cao b t ch p kh
Vệ

ầ

ư

ă

ợi của ch ng

ng khoán giúp cho chủ thể b o lãnh nhanh

ược cam kết với tổ ch c phát hành trong việc hỗ trợ phát hành ch ng
Đặc biệ
ư

ường hợp bao tiêu ch ng khoán, chủ thể b o lãnh có

ộ “ ườ

”

n phân ph i l

“

” ủa mình với m c giá

cao nh t có thể. Rõ ràng, có kho ng cách không nhỏ giữa chủ thể b o lãnh với công
ầu tư
th

ặc biệ

ế

ầ

ầ
ư

ư

ệp về kinh nghiệm, kiến
ề tổ ch c phát hành. Do vậy, nguy