skkn một số biện pháp chỉ đạo giáo viên xây dựng môi trường giáo dục trong nhóm lớp theo chủ đề ở trường mầm non phú sơn thành phố thanh hóa giúp trẻ mẫu giáo hoạt động tích cực

1. Mở đầu
1.1. Lí do chọn đề tài
Môi trường giáo dục là tổ hợp những điều kiện tự nhiên và xã hội tác
động đến việc chăm sóc, giáo dục trẻ trong trường Mần non
Môi trường giáo dục cho trẻ hoạt động là nơi có các nguồn thông tin
phong phú khuyến khích tính độc lập và họat động tích cực của trẻ.
Môi trường giáo dục trong lớp có ý nghĩa vô cùng quan trọng giúp trẻ tìm
tòi, khám phá và phát hiện nhiều điều mới lạ, hấp dẫn trong cuộc sống từ đó các
kiến thức, kỹ năng của trẻ được hình thành, củng cố và bổ sung, tạo cơ hội cho
cá nhân trẻ bộc lộ khả năng của mình. Môi trường phù hợp, phong phú đa dạng
sẽ gây hứng thú cho trẻ và giáo viên .
Môi trường giáo dục là nơi cung cấp kiến thức, phát triển sự hiểu biết,
tình cảm, thẩm mỹ, thể chất, ngôn ngữ, rèn luyện kỹ năng cho trẻ, góp phần hình
thành và phát triển nhân cách cho trẻ Mầm non nói chung và trẻ 3- 6 tuổi nói
riêng, hình thành tính chủ định cho trẻ trong hoạt động, nảy sinh hoạt động mới.
Môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm bao gồm môi trường vật chất và môi
trường xã hội.
Việc xây dựng môi trường giáo dục trẻ theo chủ đề phản ảnh toàn bộ nội
dung chủ đề sẽ gây hứng thú cho trẻ, trẻ được khám phá sâu sắc về chủ đề chủ
điểm, kích thích trẻ tích cực hoạt động trải nghiệm, nhằm phát triển về các mặt
giáo dục trẻ một cách tự nhiên. Hình thành và nâng cao mối quan hệ thân thiện
tự tin giữa giáo viên với trẻ, giữa trẻ với trẻ trong nhóm lớp .
Xây dựng môi trường cho trẻ hoạt động là xây một môi trường an toàn,
thân thiện, ấm cúng, trình bày đẹp mắt, kích thích và thu hút trẻ, giúp trẻ chủ
động, tích cực tham gia vào các hoạt động trải nghiệm và giao tiếp một cách
tích cực.
Thực tế việc xây dựng môi trường giáo dục trong nhóm lớp cho trẻ hoạt
động theo các chủ đề chủ điểm đã được giáo viên chú trọng nhưng còn một số
giáo viên chưa hiểu sâu sắc về việc xây dựng môi trường giáo dục phải xuất phát
từ nhu cầu hứng thú và khả năng hoạt động tích cực của trẻ. Môi trường đó phải
kích thích trẻ tìm tòi, khám phá, tương tác cùng nhau để lĩnh hội những kiến

thức kỹ năng để phát triển toàn diện. Nhiều giáo viên xây dựng môi trường còn
mang tính hình thức, môi trường tạo ra chỉ mang tính chất trang trí, chưa mang
lại hiệu quả cao trong việc kích thích trẻ hoạt động.
Xuất phát từ thực tế trên, là cán bộ quản lý, trong quá trình chỉ đạo thực
tiễn, tôi nhận thức được việc hướng dẫn giáo viên xây dựng môi trường giáo dục
theo chủ đề chủ điểm sẽ tạo được nhiều cơ hội giúp trẻ tìm tòi, khám phá, trải
nghiệm. Từ đó sẽ đáp ứng được hoạt động chủ đạo của trẻ mầm non, góp phần
quan trọng phát triển toàn diện 5 lĩnh vực thể chất, trí tuệ, ngôn ngữ, tình cảm xã
hội, thẩm mỹ, vì vậy bản thân mạnh dạn chọn “Một số biện pháp chỉ đạo giáo
viên xây dựng môi trường giáo dục trong nhóm lớp theo chủ đề chủ điểm
1


giúp trẻ mẫu giáo hoạt động tích cực” làm đề tài nghiên cứu mong muốn tìm
ra được một số biện pháp chủ yếu giúp giáo viên xây dựng và sử dụng có hiệu
quả môi trường giáo dục trong các nhóm lớp giúp trẻ hoạt động tích cực.
1.2, Mục đích nghiên cứu
Công tác chỉ đạo giáo viên xây dựng môi trường giáo dục trong nhóm lớp
theo chủ đề chủ điểm là một nhiệm vụ thường xuyên, liên tục nhằm giúp giáo
viên hiểu được tầm quan trọng của việc xây dựng môi trường giáo dục đối với
sự phát triển của trẻ, từ đó giáo viên xác định đúng đắn vị trí của trẻ và vai trò,
trách nhiệm của mình trong việc xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung
tâm tại nhóm lớp minh phụ trách .
1.3, Đối tượng nghiên cứu.
Trong khuôn khổ của đề tài bản thân chỉ tìm hiểu một số biện pháp chỉ
đạo giáo viên xây dựng môi trường giáo dục trong nhóm lớp theo chủ đề chủ
điểm giúp trẻ mẫu giáo hoạt động tích cực ở trường mầm non Phú Sơn Thành
phố Thanh Hóa .
1.4, Phương pháp nghiên cứu .
Phương pháp quan sát

Phương phám thống kê toán học
Phương pháp điều tra
Phương pháp thực hành
1. 5, Những điểm mơi của sáng kiến kinh nghiệm:
Giúp giáo viên nhận thức được vị trí của trẻ và vai trò của mình trong việc
xây dựng môi trường giáo dục trong nhóm lớp theo chủ đề chủ điểm.
2, Nội dung sáng kiến kinh nghiệm .
2.1. Cơ sở lý luận về việc xây dựng môi trường giáo dục trẻ mầm non :
2.1.1 Môi trường giáo dục cho trẻ mầm non là gì ?
Môi trường giáo dục cho trẻ mầm non là hoàn cảnh sinh hoạt của trẻ ...
toàn bộ điều kiện tự và xã hội nằm trong khuôn viên của trường, lớp mầm non .
gồm hai bộ phận không thể tách rời, liên quan chặt chẽ và bổ sung lẫn nhau đó
là mội trường vật chất và môi trường tinh thần :
Môi trường vật chất : Phòng nhóm/ lớp học, hành lang, sân vườn và trang
thiết bị, đồ dùng dạy học .
Môi trường tinh thần: Bầu không khí, quan hệ xã hội, giao tiếp giữa trẻ và
người lớn ( Giáo viên, phụ huynh, khách ) giữa trẻ với nhau ( Đồng niên, đồng
giới, khác giới ) và giữa người lớn với nhau .
2.1.2 Ý nghĩa , giá trị của môi trường giáo dục đối với trẻ mầm non :
Môi trường giáo dục rất quan trọng đến việc dạy và học của cô và trẻ. Trẻ
em sẽ tham gia vào các hoạt động và các loại trò chơi khác nhau tùy thuộc vào
2


môi trường mà trẻ đang ở đó. Vì vậy trẻ cần có cơ hội để chơi và học ở môi
trường bên trong và môi trường bên ngoài lớp học. Môi trường giáo dục tạo điều
kiện cho trẻ được tương tác với phương tiện giáo dục ( Thiết bị, đồ dùng đồ
chơi) và tiếp xúc giao tiếp tương tác với mọi người .
1.1.3, Ảnh hưởng sâu sắc của môi trường trong hoạt động giáo dục :
Xây dựng môi trường giáo dục phù hợp giúp trẻ có cơ hội để trải nghiệm

khám phá một cách tích cực, chủ động, góp phần thỏa mãn nhu cầu chủ đạo
của trẻ mẫu giáo là hoạt động vui chơi và hỗ trợ các hoạt động giáo dục trẻ. Qua
đó, nhân cách của trẻ được hình thành và phát triển toàn diện, phát huy tối ưu
những tiềm năng sẵn có của bản thân và hình thành những kỹ năng cần thiết cho
cuộc sống .
Môi trường giáo dục hỗ trợ cho giáo viên thực hiện chương trình giáo dục
mầm non .
2. 1.4, Yêu cầu về môi trường giáo dục cho trẻ mầm non :
Môi trường giáo dục cho trẻ mầm non là môi trường an toàn và vệ sinh:
đảm bảo đủ điều kiện về cơ sở vật chất theo qui định. (Diện tích, ánh sáng,
thoáng mát về mùa hè, ấm áp về mùa đông và đủ dưỡng khí cho trẻ trong lớp
học; hệ thống điện nước, đồ dùng đồ chơi, trang thiết bị được bảo dưỡng để
tránh nguy hiểm, đảm bảo an toàn và vệ sinh sách sẽ ; có bầu không khí vui tươi,
thân thiện, hòa thuận, quan hệ gần gũi yêu thương, tôn trọng, đối xử công bằng.
Môi trường giáo dục phù hợp với đặc điểm tâm sinh lý và nhu cầu của trẻ
mầm non: Trẻ phát triển nhanh và rất hiếu động nên cần không gian đủ rộng để
hoạt động, đặc biệt là khi thời tiết xấu hạn chế chơi ngoài trời. Khoảng không
gian này cần thiết để trẻ chơi cá nhân hoặc chơi cạnh nhau hay chơi thành nhóm.
Môi trường giao dục đáp ứng yêu cầu của chương trình: Thiết kế môi
trường theo quá trình hoạt động của chủ đề , xây dựng các khu vực, các góc hoạt
động.
2.1.5. Môi trường trong lớp học:
Trong lớp học không thể thiếu những góc chơi của trẻ, do đó để lớp học
thêm lôi cuốn trẻ giáo viên cần tạo, xây dựng nên một môi trường trong lớp học
với những màu sắc sinh động và ngộ nghĩnh, có không gian. Cách sắp xếp phù
hợp, gần gũi, quen thuộc với cuộc sống thực hàng ngày của trẻ.
Khi thiết kế các góc hoạt động trong lớp giáo viên cần cần chú ý:
Bố trí các góc hoạt động hợp lí: Góc hoạt động cần yên tĩnh bố trí xa góc
hoạt động ồn ào, góc thư viện/sử dụng sách, tranh ở những nơi nhiều ánh sáng
Các góc hoạt động có “ranh giới” rõ ràng, có lối đi cho trẻ di chuyển

thuận tiện khi liên kết giữa các góc chơi.
Sắp xếp các góc để giáo viên có thể dễ dàng quan sát/ giám sát được toàn
bộ hoạt động của trẻ.
3


Tên hoặc ký hiệu các góc đơn giản, gần gũi với trẻ, được viết theo đúng
quy định mẫu chữ hiện hành.
Nhiều góc ở trong phòng, nhiều góc ở ngoài trời.
Các góc phải được bày hấp dẫn.
Có đồ chơi, học liệu và phương tiện đặc trưng cho từng góc
Học liệu, nguyên vật liệu, đồ dùng, đồ chơi trong góc hoạt động đóng vai
trò không nhỏ trong quá trình học và chơi của trẻ. Vì vậy các đồ dùng và học
liệu mà giáo viên cung cấp cho các góc hoạt động cần được lên kế hoạch thật
cẩn thận để hỗ trợ giáo viên lên kế hoạch cho hoạt động chơi của trẻ và để thu
hút trẻ tham gia, cũng như tạo ra các cơ hội học tập khác.
Đồ dùng, đồ chơi, nguyên vật liệu, học liệu có giá đựng ngăn nắp, gọn
gàng, để ở nơi trẻ dễ thấy, dễ lấy, dễ dùng, dễ cất, đồ chơi, nguyên vật liệu được
thay đổi và bổ sung phù hợp với mục tiêu chủ đề/hoạt động và hứng thú của trẻ.
Có nguyên vật liệu mang tính mở (lá cây, hột hạt sỏi đá vải vụ, len.…), có
sản phẩm hoàn thiện, sản phẩm chưa hoàn thiện…
Có sản phẩm mua sẵn, sản phẩm cô và trẻ tự làm, sản phẩm của địa
phương đặc trưng văn hóa vùng miền (trang phục, dụng cụ lao động…)
Đồ dùng, đồ chơi, nguyên vật liệu an toàn, vệ sinh, phù hợp với thể chất
và tâm lí của trẻ mầm non.
2.2 . Thực trạng về việc xây dựng môi trường giáo dục theo chủ đề
chủ điểm ở trường mầm non Phú Sơn:
Đa số giáo viên đã nhận thức được tầm quan trọng của việc xây dựng
môi trường trong giáo dục trong lớp theo chủ đề chủ điểm nhưng chưa hiểu sâu
sắc được xây dựng môi trường giáo dục nhằm gợi mở, kích thích tre tích cực trải

nghiệm, khám phá trực tiếp trên môi trường mà giáo viên xây dựng như thế nào
để có hiệu quả tốt.
Việc xây dựng môi trường giáo dục trong các nhóm lớp theo chủ đề chủ
điểm đã được giáo viên quan tâm , một số giáo viên đã xây dựng được một số
khu vực/ góc nhưng chỉ mang tính hình thức trang trí là chủ yếu giáo viên chưa
tận dụng môi trường đó để tổ cức các hoạt động giáo dục cho trẻ hoặc có sử
dụng cũng chỉ là hình thức chiếu lệ hời hợt. Mặt khác xây dựng môi trường giáo
dục chưa thực sự phản ánh được toàn bộ nội dung của chủ đề, giáo viên còn
chưa biết bắt đầu và kết thúc hoạt động ở chủ đề chủ điểm như thế nào nên chưa
kích thích được trẻ tích cực hoạt động khám phá để củng cố và lĩnh hội kiến
thức, phát triển về các lĩnh vực giáo dục.
Giáo viên đã biết tận dụng các nguồn nguyên liêu sẵn có ở địa phương,
các phế liệu, vật liệu tái sử dụng vào trong hoạt động góc nhưng chưa đa dạng
phong phú về chủng loại. việc xắp xếp đồ dùng, đồ chơi chưa khoa học, chưa
thuân tiện, chưa gợi mở để kích thích trẻ tham gia hoạt động. Một số giáo viên

4


còn trông chờ, ỷ lại vào những đồ chơi mua sẵn chỉ khi nào phát động hoặc bắt
buộc phải làm thì mới đầu tư và tìm kiếm.
Từ thực trạng trên qua điều tra nhận thức và kiểm tra đánh giá việc xây
dựng môi trường giáo dục của đội ngũ giáo viên và kết quả hoạt động của trẻ
trong các khu vực/ góc theo chủ đề chủ điểm theo một số tiêu sau :
Thời điểm khảo sát: Tháng 10 năm 2017
* Đánh giá môi trường vật chất cho trẻ hoạt động trong phòng lớp
đáp ứng nhu cầu, hứng thú của trẻ.
: Khảo sát 14 lớp MG.
TT

NỘI DUNG ĐÁNH GIÁ

SỐ
LỚP

TỈ LỆ

1

Bố trí các góc hoạt động hợp lí: Góc hoạt động cần yên tĩnh bố 14
trí xa góc hoạt động ồn ào, góc thư viện/sử dụng sách, tranh ở
những nơi nhiều ánh sáng…

100

2

Số lớp có đủ các góc theo quy định (5 –7 góc) Các góc hoạt 10
động có “ranh giới” rõ ràng, có lối đi cho trẻ di chuyển thuận
tiện khi liên kết giữa các góc chơi.

71,4

3

Sắp xếp các góc để giáo viên có thể dễ dàng quan sát/ giám sát 12
được toàn bộ hoạt động của trẻ.

85,7

4

Tên hoặc ký hiệu các góc đơn giản, gần gũi với trẻ, được viết 12
theo đúng quy định mẫu chữ hiện hành.

85,7

5

Các góc phải được xắp xếp , trưng bày hấp dẫn.Có đồ chơi, 10
học liệu và phương tiện đặc chưng cho từng góc

71,4

6

Đồ dùng, đồ chơi, nguyên vật liệu, học liệu có giá đựng ngăn 9
nắp, gọn gàng, để ở nơi trẻ dễ thấy, dễ lấy, dễ dùng, dễ cất.

64.3

7

Đồ dùng, đồ chơi, nguyên vật liệu được thay đổi và bổ sung 10
phù hợp với mục tiêu chủ đề/hoạt động và hứng thú của trẻ

71,4

8

Có nguyên vật liệu mang tính mở (lá cây, hột hạt…), sản phẩm 8
hoàn thiện, sản phẩm chưa hoàn thiện…

57,1

9

Có sản phẩm mua sẵn, sản phẩm cô và trẻ tự làm, sản phẩm của 8
địa phương đặc trưng văn hóa vùng miền (trang phục, dụng cụ
lao động…)

57,1

10

Đồ dùng, đồ chơi, nguyên vật liệu an toàn, vệ sinh, phù hợp với 14
thể chất và tâm lí của trẻ mầm non.

100

5


* Đánh giá việc sử dụng môi trường giáo dục trong lớp để tổ chức
hoạt động góc của giáo viên trường mầm non Phú Sơn: Khảo sát 14 giáo
viên trực tiếp dạy lớp MG thông qua dự giờ, trao đổi phỏng vấn, nghiên cứu hồ
sơ sổ sách của giáo viên và quan sát trẻ hoạt động ở môi trường trong lớp:
SỐ

TỈ

T
T

NỘI DUNG ĐÁNH GIÁ

1

Giáo viên biết gợi mở để trẻ lựa chọn góc chơi khi giới thiệu 5
các góc chơi theo chủ đề chủ điểm một cách tự nguyện, hứng
thú

35.7

2

Giáo viên nắm vứng phương pháp hướng dẫn trẻ thỏa thuận nội 6
dung chơi, vai chơi, tiêu chuẩn đạo đức của vai chơi ở các góc
chơi

42.8

3

Giáo viên quan tâm bổ sung các nguyên liệu để kích thích tính 6
tò mò , sáng tạo và trải nghiệm của trẻ

42.8

4

Giáo viên biết gợi mở, tạo điều kiện cho trẻ dễ dàng tự lựa 5
chọn và sử dụng sự vật, đồ vật, đồ chơi để thực hành, trải
nghiệm

35.7

5

Giáo viên biết gợi mở, mở rộng chủ đề chơi cho trẻ trong quá 6
trình chơi

42.8

6

Giáo viên trú trọng đến tính tự lập , tính độc lập của trẻ khi 7
chơi điều khiển, hỗ trợ đúng lúc, không làm thay trẻ. Khuyến
khích tương tác giữa trẻ với trẻ.

50

7

Giáo viên biết nhận xét xét trẻ sau khi chơi hướng vào sự thỏa 6
thuận ban đầu về nội dung chơi, vai chơi, hành động của vai
chơi tiêu chuẩn đạo đức của vai chơi của trẻ

42.8

LƯỢNG

* Đối với trẻ: Khảo sát 140 trẻ MG qua việc trò chuyện, quan sát khi trẻ
tham gia các hoạt động ở các góc
TT

NỘI DUNG ĐÁNH GIÁ

Sô trẻ

TỈ
LỆ
%

1

Trẻ nhận biết được các góc chơi, các khu vực hoạt động của 100
các góc chơi, biết được những chủ đề, chủ điểm mà lớp đang
thực hiện, chủ động lựa chọn góc chơi theo sở thích .

71,4

2

Số trẻ hào hứng tò mò thích thú khám phá Khai thác những vật 90
liệu, phế liệu thiên nhiên đưa vào các góc hoạt động.

64,2
6

3

Số trẻ có ý kiến sáng tạo, tạo ra những sản phẩm từ các vật liệu 60
thiên nhiên phù hợp với chủ đề

42.8

4

Số trẻ biết phối hợp với các bạn đưa ra ý tưởng chơi trên các 80
góc mở mà giáo viên đã xây dựng, thực hiện được các nội
dung gợi mở ở các góc đó theo ký hiệu của GV

57,1

5

Số trẻ biết chủ động lấy đò chơi, nguyên vật liệu ở góc trẻ lựa 95
chọn để chơi cùng các bạn và biết xắp xếp đồ dùng đồ chơi
gọn gàng năn nắp theo qui định, ký hiệu khi chơi xong

67,8

6

Số trẻ biết chủ động tương tác, giao tiếp với bạn bè trong góc 55
chơi, tương tác với giáo viên và người lớn khi chơi một cách
tích cực

39,3

2.3, Một số biện pháp chỉ đạo giáo viên xây dựng môi trường giáo dục
trong nhóm lớp theo chủ đề chủ điểm giúp trẻ hoạt động tích cực
Biện pháp 1 : Đánh giá môi trường vật chất trong lớp; phương pháp tổ
chức hoạt động góc và kỹ năng của trẻ hoạt động ở các góc chơi ở trường mầm
non Phú Sơn
*Về môi trường vật chất trong nhóm/ lớp.
Căn cứ vào tình hình thực tế của nhà trường, để có kế hoạch chỉ đạo thực
hiện chuyên đề xây dựng môi trường giáo dục trong lớp sát với thực tế, tôi đã
nghiên cứu nội dung chuyên đề hè, nội dung chuyên đề bồi dường chu kỳ
thường xuyên và đề ra một số tiêu chí khảo sát đánh giá về thực trạng CSVC,
trang thiết bị của 14 lớp MG các độ tuổi 3 – 6 tuổi và 14 giáo viên trực tiếp chủ
nhiệm 14 lớp MG trong trường như bảng trên (Phần thực trạng).
Qua khảo sát thực tế tình hình CSVC, trang thiết bị và chất lượng trẻ,
giáo viên ở các lớp Mẫu giáo, tôi nhận thấy:
Giáo viên đã biết cách bố trí các khu vực hoạt động theo nguyên tắc góc
yên tĩnh xa góc hoạt động ồn ào, góc thư viện/sử dụng sách, tranh ở những nơi
nhiều ánh sáng , góc tạo hình gần nguồn nước và đủ ánh sáng …...
Giáo viên đã biết xây dựng số góc theo qui định đối với Mẫu giáo là 7
góc nhưng xây dựng các góc hoạt động “ranh giới” chưa rõ ràng, lôi đi một số
lớp xây dựng chưa thuận tiện cho trẻ di chuyển khi liên kết giữa các góc chơi
(xảy ra ở lớp có diện tích phòng bé hơn). Điều này chứng tỏ rằng giáo viên chưa
căn cứ vào điều kiện thực tế ở lớp mình để dựng các khu vực hoạt động cho trẻ
phù hợp.
Một số giáo viên đã có ý thức sắp xếp các góc có danh giới , vách ngăn
nhưng chưa trú trọng đến việc xắp xếp để giúp mình có thể quan sát/ giám sát
được toàn bộ hoạt động của trẻ các góc.
7

Việc xắp xếp, trưng bày đồ dùng đồ chơi: một số giáo viên chưa trú trọng
tạo ra sự hấp dẫn lôi cuốn trẻ, chưa phân nhóm rõ ràng và ký hiệu được các đồ
chơi, học liệu học phẩm đặc trưng cho từng góc.
Đồ dùng, đồ chơi, nguyên vật liệu chưa mang tính gợi mở, chưa thường
xuyên thay đổi và bổ sung phù hợp chủ đề .Công tác kết hợp với phụ huynh
trong việc sưu tầm nguyên vật liệu, phế liệu hỗ trợ cho việc làm đồ dùng đồ
chơi của cô và trẻ còn chưa thường xuyên, góc trao đổi phụ huynh còn mang
tính hình thức, chiếu lệ chưa thực sự huy động phụ huynh và trẻ tìm kiểm các
nguồn vật liệu, phế liệu sẵn có đưa vào các góc.
Giáo viên đã làm được nhiều đồ chơi nhưng chưa biết tạo những sản
phẩm còn dang dở để trẻ tiếp tục hoàn thiện mà hầu hết là làm thay trẻ nên
chưa tạo được sự hứng thú, tích cực sáng tạo của trẻ trong hoạt động.
Việc hướng dẫn trẻ làm đồ dùng đồ chơi trong hoạt động góc chưa mang
lại hiệu quả vì vậy sản phẩm của trẻ rất nghèo nàn không có tính sáng tạo. Đồ
chơi chủ yếu cho trẻ chơi đa số là đồ mua và cô làm săn chỉ việc bê ra và đặt vào
nên trẻ chơi nhàm chán không kích thích hoạt động tích cực và sáng tạo của trẻ
ở các góc
* Phương pháp tổ chức cho trẻ hoạt động ở các góc chơi.
Một số giáo viên đã nắm được phương pháp tổ chức hoạt động góc cho trẻ,
tuy nhiên việc giới thiệu, gợi mở để trẻ lựa chọn các góc chơi chưa thể hiện
được tính tự nguyện của trẻ Ví dụ : Khi giới thiệu cho trẻ về chủ đề và gợi ý trẻ
lựa chọn các góc chơi giáo viên vẫn thường xuyên sử dụng các cụ từ " Cô sẽ
cho các con chơi ở ; Các con sẽ chơi ở góc...... "
Khi trẻ đã về các góc chơi, giáo viên chưa biết cách tổ chức hướng dẫn trẻ
thỏa thuận về nội dung chơi, vai chơi, hành động của vai chơi và phân vai chơi,
tiêu chuân đạo đức của vai chơi ở các góc mà chủ yếu chỉ gợi ý trẻ hành động
tạo ra sản phẩm khi chơi, nên hoạt động chơi của trẻ chưa phản ánh được cuộc
sống thực của xã hội, sự giao tiếp, tương tác của trẻ còn hạn chế
Trong quá trình chơi việc gợi mở cho trẻ để mở rộng chủ đề chơi của giáo

viên chưa nhiều, việc bổ sung những đồ dùng học liệu , nguyên liệu sẵn có để
giúp trẻ trải còn ít nên chưa kích thích tình tò mò khám phá của trẻ .
Khi trẻ chơi, giáo viên chưa trú trọng đến tính tự lập, tính độc lập của trẻ
chưa tin tưởng vào khả năng của trẻ, sự hỗ trợ giúp đỡ trẻ chưa đúng lúc khi trẻ
có thể thực hiện được các thao tác chơi mà giáo viên hay làm thay trẻ vì vậy trẻ
chưa tự tin, chưa chủ động tích cực tham gia chơi cùng các bạn, chưa bộc lộ hết
khả năng riêng của mình mà hay trông chờ ỷ lại cô giáo .
Giáo viên nhận xét trẻ sau khi chơi chỉ hướng vào sản phẩm của trẻ chưa
hướng vào sự thỏa thuận ban đầu về nội dung chơi, vai chơi, hành động của vai
chơi tiêu chuẩn đạo đức của vai chơi của trẻ nên chưa phát triển và mở rộng
chủ đề chơi ở những buổi chơi tiếp theo.
* Về kỹ năng chơi của trẻ
8


Đa số trẻ nhận biết được các góc chơi, các khu vực hoạt động của các góc
chơi , biết được những chủ đề, chủ điểm mà lớp đang thực hiện, các cháu đa số
đã biết chơi ở các góc theo sở thích của mình ..nhưng chưa chủ động thực sự
mà còn phụ thuộc vào sự gợi ý của giáo viên .
Khi hoạt động tại các góc,trẻ chưa chủ động lựa chon nội dung chơi, chưa
nêu được ý tưởng chơi mà còn phụ thuộc quá nhiều vào gợi ý của GV kể cả trẻ
khối MG lớn
Trẻ ít hào hứng và sáng tạo khi chơi ở một số góc do kỹ năng chơi còn hạn
chế và góc chơi không hấp dẫn trẻ, chưa biết sử dụng các nội dung chơi ngay
trên các góc mở
Biện pháp 2 : Bổ sung thêm cơ sở vật chất, trang thiết bị phục vụ các
góc.
Qua khảo sát đánh giá tình hình cơ sở vật chất của các nhóm lớp cuối năm
học chúng tôi tiến hành họp hội đồng nhà trường để đánh giá việc sử dụng, bảo
quản cơ sở vật chất, việc tìm kiểm nguyên vật liệu đưa vào cac góc hoạt động và

hiệu quả việc sử dụng môi trường vật chất trong tổ chức các hoạt động giáo dục
của trẻ.
Lắng nghe ý kiến đóng góp và những đề nghị của hội đồng giáo viên về
sửa chữa, cải tạo, bổ sung môi trường vật chất trong và ngoài lớp học cho phù
hợp với điều kiện từng lớp.
Sau khi khảo sát đánh giá thực trạng môi trường vật chất, và những ý kiến
của hội đồng giáo viên, lãnh đạo nhà trường nghiên cứu và có phương án, kế
hoạch tham mưu với lãnh đạo các cấp và hội cha mẹ học sinh mua sắm bổ sung
thêm các thiết bị đồ dùng, đồ chơi cho các lớp, sửa chữa một số khu vực trong
các phòng ví dụ : sửa lại nền nhà, ốp gạch men xung quang tường để giáo viên
xây dựng các góc mở dễ dàng, đẹp và bền, sạch sẽ, mua xốp trải nền các khu
vực hoạt động của trẻ, mua bàn ghế, giá kệ ......
Chỉ đạo giáo viên kết hợp với phụ huynh ngay từ những ngày hè, đầu năm
học tìm kiếm những giá bán hàng ở các cửa hàng tạp hoá phù hợp đưa vào các
góc và sưu tấm những loại hộp, bìa, hoạ báo, tranh ảnh, đá sỏi lá cây, hột hạt
chiếu cói rách...... và các phế liệu đảm bảo vệ sinh an toàn đưa vào trong các góc
hoạt động để tạo thành những sản phẩm phù hợp theo các chủ đề để tạo thành
các hộp học liệu, các đồ dùng, đồ chơi cho trẻ hoạt động .
Biện pháp 3 Bồi dưỡng nâng cao hiểu biết , nhận thức cho giáo viên
về việc xây dựng môi trường giáo dục trong lớp lấy trẻ làm trung tâm và
phương pháp tổ chức hoạt động góc có hiệu quả :
Xây dựng môi trường vật chất trong lớp .
Qua điều tra thực trạng về nhận thức, kỹ năng xây dựng môi trường vật
chất trong các nhóm lớp và phương pháp tổ chức hoạt động góc cho trẻ, chúng
tôi đã bàn bạc trong ban giám hiệu và các tổ chuyên môn tổ chức tập huấn lại
9


chuyên đề cho giáo viên nhấn mạnh vào các bước xây dựng môi trường giáo dục
hướng dẫn giáo viên qui trình xây dựng môi trường giáo dục gồm các bước sau :

Bước 1: xác định nội dung, lập sơ đồ.
* Ví dụ : Xây dựng môi trường trong lớp để tổ chức các hoạt động học
như khám phá khoa học, giáo dục âm nhạc, tạo hình, làm quen với chữ viết.
Môi trường để tổ chức hoạt động vui chơi ....chủ đề cũ để lại những gì, bổ sung
thêm để xây dựng chủ đề mơi là nội dung gì...... Từ nội dung trên sẽ tiến hành
lập sơ đồ xây dựng , bố trí xắp xếp các khu vực theo nguyên tắc, tỉ lệ giữa các
khu vực hoạt động làm sao cho cân đối, phù hợp với điều kiện của phòng nhóm
lớp. Phòng có diện tích hẹp sẽ ưu tiên những góc chính trong lớp như góc phân
vai, xây dựng, ..... còn một số góc có thể xây dựng ngoài hành lang ( Góc khám
phá khoa học toán , thiên nhiên ... )
Bước 2: Mua sắm, sưu tầm trang thiết bị, tranh ảnh, nguyên vật liệu, phế
liệu phù hợp với chủ đề và kích thích trẻ hoạt động.
Bước 3: Tổ chức làm tranh ảnh, đồ dùng đồ chơi:
Xác định những đồ dùng đồ chơi gì cần mua; những đồ dùng đồ chơi gì
cô làm ( có tính chất giới thiệu chủ đề hoặc đồ chơi khó làm cần có sự khéo léo,
tinh tế ). Những đồ chơi gì trẻ tự làm (tranh ảnh , đồ dùng đồ chơi quen thuộc,
đơn giản hợp với khả năng của trẻ, khuyến khích trẻ hứng thú và hiểu được ý
nghĩa của những công việc được giao ) .
Xác định những đồ chơi, đồ dùng gì cô và trẻ cùng làm ( Giáo viên làm
mẫu một vài chi tiết, gợi ý để trẻ làm )
Giáo viên thường xuyên bổ sung các nguyên liệu, đồ dùng đồ chơi tạo
điều kiện cho trẻ vận dụng kinh nghiệm của mình vào trò chơi
Không nhất thiết phải đủ đồ dùng đồ chơi từ đầu chủ đề mà đồ dùng đồ
chơi sẽ được bổ sung trong suốt chủ đề đến khi kết thúc chủ đề.
Phương pháp tổ chức hoạt động góc :
Ngoài việc bồi dưỡng về kiến thức kỹ năng xây dựng môi trường giáo dục
trong lớp chúng tôi còn bồi dưỡng về phương pháp tổ chức hoạt động góc cho
giao viên : Ví dụ : Chúng tôi phân tích để giáo viên hiểu được mỗi đứa trẻ là 1
cá thể độc lập nên cần phải tôn trọng sở thích, khae năng của trẻ vì vậy giáo viên
cần hiểu rõ các bước tổ chức hoạt động góc cho trẻ như sau :

Bước 1 : Ổn định , giới thiệu các góc chơi, cho trẻ về các góc chơi : cần đảm
bảo tính tự nguyện hứng thú của trẻ cần đặt các câu hỏi gợi mở thường xuyên
sử dụng cụm từ " Ở chủ đề này hôm nay các con đã suy nghĩ để tìm cho mình
góc chơi nào rồi ? Hay con chọn góc chơi nào? Góc chơi nào ngày hôm nay con
thích .... ?"
Bước 2: Hướng dẫn trẻ tại các góc chơi : Sau khi trẻ về các góc chơi,
giáo viên bao quát và gợi mở nội dung chơi ở những góc củng cố các kỹ năng
cũ cho trẻ để trẻ hoạt động theo sở thích ( Góc tạo hình, tranh sách, góc toán )
10


sau đó nhanh chong về các góc chơi cần sự hướng dẫn sâu sắc về kỹ năng chơi
của trẻ như góc phân vai, góc xây dựng lắp ghép ... để gợi ý giúp trẻ thỏa thuận
nội dung chơi, vai chơi, hành động của vai chơi, tiêu chuẩn đạo dức của vai
chơi, phân vai chơi.....
Theo dõi trẻ trong quá trình chơi xem sự thể hiện vai chơi của trẻ như thế
nào, trẻ có tích cực thế hiện hành động vai chơi của mình không, giao tiếp của
trẻ trong các vai chơi như thế nào có phản ánh được qui tắc của xã hội không.
Từ đó mà giáo viên có những gợi ý để trẻ hành động theo đúng tiêu chuẩn đạo
đức, trách nhiệm của vai chơi giống với đời sống thực đồng thời nếu thấy trẻ đã
thể hiện đầy đủ những qui chuẩn đó rồi thì giáo viên có thể mở rộng nôi dung
chơi cho trẻ. đồng thời quan sát các nhóm chơi khác để giúp đỡ gợi mở trẻ khi
cần thiết .
Bước 3:

Kết thúc buổi chơi:

Giáo viên nhận xét trẻ chơi từng góc, tặng hoa cho trẻ có kỹ năng chơi tốt
Phần nhận xét chúng tôi lưu ý với giáo viên: Cần đưa ra những nhận xét
hướng vào những nội dung đã thỏa thuận lúc ban đầu Ví dụ về vai chơi, tiểu

chuẩn đạo đức của vai chơi: Bác cửa hàng trưởng có phân công được công việc
cho nhân viên không ?; các bác nhân viên có nhiệt tình, niềm nở, ân cần với
khách hàng không?, các khách hàng có lịch sự khi đến của hàng và tôn trọng
nhân viên bán hàng không? Các bác công nhân có hăng say lao động để hoàn
thành nhiệm vụ được giao không; bác kỹ sư trưởng có quan tâm động viên các
bác công nhân trên công trường để hoàn thành tiến độ thi công không...vv.....
Biện pháp 4:

Tập trung chỉ đạo điểm .

Sau khi phân tích tình hình thực tế qua khảo sát, tôi xây dựng kế hoạch chỉ
đạo điểm và tham mưu với đồng chí trong ban giám hiệu. Được ban giám hiệu
nhất trí, ủng hộ và tạo điều kiện tổ chức, tôi chọn 2 lớp điểm: cô Đào Thị Thu
Nga. Và cô Đỗ Thị Hiên
Gặp gỡ giáo viên của 2 lớp, yêu cầu các đồng chí xây dựng các bước thực
hiện, vẽ sơ đồ, nêu ý tưởng của mình, thống nhất và thực hiện.
Sau khi xây dựng xong môi trường vật chất trong lớp bản thân chỉ đạo
trực tiếp giáo viên tổ chức hoạt động giáo dục trên môi trường mà mình vùa xây
dựng một cách có hiệu quả.
Sau một thời gian cùng phối hợp làm việc, chúng tôi đã rút ra được một số
cách làm có hiệu quả như sau:
Sắp xếp lại các góc theo đúng nguyên tắc :
Các khu vực, các góc trong lớp được xắp xếp phù hợp vơi diều kiện của 2
lớp như theo nguyên tắc góc ồn ào xa góc yên tĩnh, góc tạo hình gần nguồn
nước, góc sách, góc học tập đảm bảo ánh sáng và có khoảng rộng cho trẻ hoạt
động chung. Trang trí tạo các góc với màu sắc hài hoà, nhẹ nhàng, các đồ dùng
đồ chơi trong lớp vừa tầm với trẻ ngăn nắp nhưng không xa cách, tạo cho trẻ sự
vui vẻ hứng thú thân thiện tham gia hoạt động trong lớp, vì nếu bước vào một
11

lớp học đẹp nhưng trẻ không thấy được sự gần gũi, ấm cúng, không dám sờ vào
bất cứ thứ gì hoặc không được xê dịch mọi thứ thì cũng sẽ không gây được sự
tích cực thích thú của trẻ trong hoạt động.
Không chỉ tạo môi trường các góc hoạt động mà cần chú ý tạo môi trường
khu vực lân cận và ngoài các khu vực khác sảnh, hiên chơi như khu vệ sinh có
thể dán hình bé trai, bé gái ở mảng tường gần cửa phòng vệ sinh để trẻ phân biệt
được phòng vệ sinh nào dành cho bé trai, bé gái hoặc có thể trang trí những hình
ảnh ngộ nghĩnh về trình tự các thao tác lau mặt, rửa tay đúng cách ở vị trí mà trẻ
thực hiện vệ sinh cá nhân hàng ngày để trẻ được quan sát và thực hiện. Trong
kho của lớp cần loại bỏ bớt đồ dùng không cần thiết để làm cho kho luôn thoáng
và sạch sẽ. Ngoài khu vực hành lang và các sảnh chúng tôi tận dụng những can
nhựa phế liệu, chai lọ gáo dừa ..... để trồng cây xanh và tạo nên những góc thiên
nhiên gần giũi xung quanh lớp học. Ngoài ra các mảng tường, các giá kệ bé
ngoài lớp học tận dụng để làm góc khám phá khoa học chơi cát sỏi , hột
hạt .....Góc trao đổi phụ huynh. để những chiếc thùng đựng đồ quyên góp phế
liệu của phụ huynh giúp cô và trẻ có nguồn nguyên liệu hoạt động các góc và
làm đồ dùng đồ chơi các chủ đề .
Thống nhất những qui định đối với trẻ trong lớp học :
Việc rèn nề nếp cho trẻ cần được thực hiện ngay khi đón trẻ vào năm học
mới như : qui định với trẻ cách lấy cất đồ dùng đồ chơi đúng nơi qui định . Giáo
viên dán các ký hiệu hình ảnh đồ dùng đồ chơi trong từng góc chơi, hướng dẫn
khi trẻ lấy đồ dùng đồ chơi ở vị trí nào, góc nào thì sau khi chơi sẽ cất đúng vị
trí đó
Thường xuyên cung cấp nguyên vật liệu và làm mới góc chơi :
Công việc của giáo viên hàng ngày rất bận rộn không có nhiều thời gian
để sưu tầm nguyên vật liệu vì vậy việc vận động phụ huynh tham gia ủng hộ
những nguyên liệu phế thải tái sử dụng phục vụ hoạt động các chủ đề chủ điểm
như gom sách vở cũ của học sinh lớp 1,2 và 6 ở các môn Đạo đức, Tự nhiên xã
hội, Công nghệ hoặc sách báo cũ, tranh ảnh cũ của gia đình, bìa lịch ….Các loại

sách này có rất nhiều hình ảnh phù hợp, sử dụng cho việc làm sách của trẻ. Đề
nghị phụ huynh có nghề mộc tiện các mẫu gỗ thừa và sơn màu tặng cho trẻ chơi
ở góc xây dựng, các phụ huynh bán hàng giải khát gom tặng các loại vỏ hộp, lon
phế liệu, các phụ huynh có nghề làm đầu, trang điểm gom tặng các vỏ mỹ phẩm
đã sử dụng hết…Cô giáo rửa sạch, phơi khô và đưa vào góc, những phụ huynh
làm nghề nông mang đến hột hạt, sỏi đá, bẹ ngô, lõi ngô, bèo tây phơi khô ......
cho trẻ chơi là rất cần thiết vì nhờ có nguồn nguyên vật liệu phong phú sẽ có
điều kiện thay đổi và làm mới các góc chơi theo chủ đề chủ điểm tạo cho trẻ
thích thú với những điều mới lạ.
Sử dụng sản phẩm của cô, trẻ để trang trí .
Với các sản phẩm tự tạo của trẻ trong góc hoạt động tuy chưa được hoàn
hảo xong nếu sử dụng những sản phẩm đó để trang trí lên các góc hoạt động
trong lớp cũng sẽ tạo nên sự thích thú và niềm tự hào đối với trẻ và sẽ kích thích
12


trẻ tích cực hoạt động trong các góc, tạo ra nhiều sản phẩm hơn và từ đó kỹ
năng, kiến thức, thái độ của trẻ cũng được phát triển theo hướng tích cực .
Thiết kế các góc chơi chơi theo dạng động:
Phương châm của chúng tôi là trang trí ít tốn kém nhưng phải mang lại
hiệu quả sử dụng cao, làm một lần dùng được nhiều lần và có thể thay đổi với
nhiều mục đích sử dụng.
VD: Trang trí 1 đoàn tàu, 1dây hoa, 1 đĩa quả, hay một bảng cài trên
tường, đều có số thứ tự và các điểm để gắn hoặc giắt hình ảnh bổ sung (có thể
trang trí theo dãy hoặc không theo dãy nhưng có gắn số thứ tự). Ngoài giờ hoạt
động góc nó là hình ảnh trang trí nhưng khi tôe chức cho trẻ hoạt động ở các
góc chơi lại sử dụng nó như 1 đồ chơi có tính linh hoạt cao: nếu 1 trẻ giắt lô tô
hình ảnh cái cốc và 1 quả cam lên đầu tàu thì trẻ kia phải biết được nhiệm vụ
tiếp theo là phải giắt các thao tác pha nước cam vào các toa tàu theo đúng thứ
tự .Hoặc cũng là sử dụng đoàn tàu nhưng nếu giắt biểu tượng của nhóm gia cầm

lên vị trí số 1 thì trẻ phải tìm tất cả các động vật thuộc nhóm gia cầm để giắt
tiếp, trẻ phải gọi đúng tên con vật đó và đếm số gia cầm đã tìm được v.v.. Làm
như vậy sẽ tích hợp được nhiều nội dung giáo dục như khám phá khoa học, LQ
Toán, LQ Văn học….
Tóm lại: Với nguồn kinh phí có hạn của các lớp MG thuộc khu vực ngoại
thành chúng tôi đã biết khai thác thế mạnh riêng của mình đó là: nguồn đồ chơi
từ thiên nhiên dồi dào sẵn có, gần gũi đời sống của trẻ, khả năng sáng tạo của cô
và sản phẩm của chính trẻ, làm tốt công tác tuyên truyền phối kết hợp trong giáo
dục với phụ huynh để giảm thời gian sưu tầm cho cô. Với cách làm như vậy giáo
viên đã huy động được phụ huynh cùng tham gia tạo môi trường ở các góc hoạt
động cho trẻ,giúp giáo viên tiết kiệm được kinh phí và công sức, trẻ hào hứng,
tích cực, sáng tạo tham gia làm đồ chơi cùng cô và thích thú khi chơi với những
đồ chơi do cha mẹ, cô giáo và chính mình làm ra.
Biện pháp 5: Từ các lớp điểm được xây dựng thành công, chúng tôi đã
nhân diện rộng trong toàn trường trong năm học 2017 - 2018
Cách nhân diện được thực hiện như sau:
Sau một thời gian thực hiện xây dựng 2 lớp điểm có hiệu quả , trong sinh
hoạt chuyên môn chúng tôi đã Trao đổi với 2 đồng chí giáo viên các lớp điểm,
yêu cầu giáo viên phổ biến kinh nghiệm về những việc mình đã làm trong việc
xây dựng môi trường các góc trong và ngoài lớp và tổ chức cho trẻ hoạt động ở
các góc. chúng tôi bắt tay ngay vào việc chỉ đạo đại trà việc tạo môi trường các
góc hoạt động trong và ngoài lớp cho tất cả các khối lớp trong trường.
Hàng tuần tổ chức cho giáo viên sinh hoạt chuyên môn vào chiều thứ 5
mỗi tháng 2 lần. Mỗi buổi sinh hoạt chuyên môn chúng tôi xây dựng chuyên sâu
vào từng mảng nội dung để đảm bảo chất lượng.
Buổi đầu tiên chúng tôi yêu cầu giáo viên lớp điểm trình bày phổ biến cách
xắp xếp các góc chơi theo nguyên tắc đã học và theo điều kiện cụ thể của lớp
13

mình cách trưng bày đồ dùng đồ chơi, tranh ảnh ở các góc chơi và phổ biến
một số cách làm đồ dùng đồ chơi. Cho giáo viên thực hành tại chỗ một số cách
làm đồ chơi mới.
Các buổi sau, chúng tôi xây dựng một số giờ tổ chức cho trẻ Hoạt động
góc . Yêu cầu giáo viên lớp điểm nêu ý tưởng, mục đích của mình khi tổ chức
buổi chơi. Kinh nghiệm hướng dẫn trẻ chơi ở 1 góc, cùng làm đồ chơi và hướng
dẫn trẻ làm đồ chơi và sản phẩm ở góc đó, hướng dẫn cách dùng sản phẩm của
mình để trang trí lên góc chơi, nhưng phải bao quát đựợc các hoạt động của trẻ
ở góc chơi khác để giúp đỡ trẻ khi cần và đảm bảo an toàn khi chơi cho trẻ và
phát huy được tính độc lập sáng tạo của trẻ khi chơi.
Tổ chức cho CBGV thảo luận, quán triệt tinh thần để người tổ chức hoạt
động và người dự cùng trao đổi thẳng thắn những suy nghĩ của mình, tránh e dè,
nể nang, hoặc tự ái. Sau đó kết luận lại những ưu, nhược điểm cần rút kinh
nghiệm của giờ họat động và kế hoạch triển khai tiếp theo khi về lớp mình.
Với cách làm này đã phát huy chính nội lực giáo viên, ban giám hiệu không
cần mất nhiều thời gian chuẩn bị nội dung bồi dưỡng mà sử dụng chính kinh
nghiệm thực tế của giáo viên lớp điểm, người thực việc thực sẽ có sức thuyết
phục cao hơn, giáo viên dễ hiểu hơn, hiệu quả hơn.
Sau khi dự thực hành ở lớp điểm, yêu cầu các khối xây dựng các giờ mẫu ở
khối mình và Ban giám hiệu cùng các giáo viên trong khối đi dự, tổ chức nhận
xét, đánh giá rút kinh nghiệm trong khối, thống nhất về cách thực hiện tiếp theo
trên cơ sở giờ mẫu của từng khối để phù hợp với một số đặc điểm riêng của trẻ
các độ tuổi
Việc bồi dưỡng tại chỗ giúp giáo viên tiếp cận dễ dàng hơn với nội dung
chuyên đề, tự tin hơn khi thực hiện, sát thực hơn với điều kiện thực hiện của
từng khối lớp.
Như vậy, biện pháp này không chỉ sử dụng với việc chỉ đạo xây dựng và tổ
chức Hoạt động góc mà còn áp dụng với nhiều nội dung khác của chuyên đề,
đan xen phối hợp chỉ đạo nhiều nội dung với nhau vì vậy sau một thời gian ngắn
đa số các lớp trong trường đã có sự thay đổi sáng tạo, thu được nhiều kết quả

tốt đẹp về xây dựng môi trường hoạt động ở các góc theo chủ đề chủ điểm
Biện pháp 6: Tổ chức hội thi thực hành xây dựng môi trường giáo dục
lấy trẻ làm trung tâm:
Thực hiện kế hoạch của ngành học, năm học 2017 - 2018 nhà trường đã
tổ chức hội thi xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm tai tất cả các
nhóm lớp trong trường, qua hội thi, một lần nữa lại củng cố về kiến thức và kỹ
năng thực hành cho giáo viên giúp giáo viên hiểu sâu sắc hơn về cách xây dựng
môi trường giáo dục trong lớp để kích thích trẻ tìm tòi, khám phá, trải nghiệm
trong các hoạt động giáo dục.
Qua hội thi giáo viên nhân thức được môi trường vật chất trong lớp không
chỉ sử dụng các đồ dùng đồ chơi mua sẵn mà việc tìm kiểm, sưu tâm các nguyên
14


liệu, phế liệu từ cuộc sống, từ thiên nhiên của trẻ, của cô giáo, của phụ huynh là
nguồn nguyên liệu dồi dào mang tính mở, là nguồn cảm hứng kích thích trẻ
sáng tạo trong hoạt động giáo dục các chủ đề.
Việc xây dựng môi trường vật chất không chỉ giúp trẻ hoạt động trải
nghiệm khám phá tích cực mà môi trường vật chất còn là điều kiện hỗ trợ cho
trẻ được tương tác, được giao tiếp trao đổi với nhau về kinh nghiệm, kỹ năng, từ
đó mà hiểu sâu sắc hơn về các chủ đề, trẻ tự tin, mạnh dạn, tiếp thu kiến thức dễ
dang hơn.
2.4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm đối với hoạt động giáo dục,
với bản thân, đồng nghiệp và nhà trường
Sau khi áp dụng một số biện pháp chỉ đạo giáo viên xây dựng môi trường
giáo dục trong nhóm lớp theo chủ đề chủ điểm ở trường mầm non Phú Sơn
Thành phố Thanh Hoá chúng tôi thấy giáo viên đã có nhiều tiến bộ trong nhận
thức, kỹ năng thực hành và linh hoạt, sáng tạo hơn trong phương pháp tổ chức
hoạt động giáo dục giúp trẻ trải nghiệm, khám phá và tích cực, kết quả cụ thể
như sau

Thời điểm khảo sát:

Tháng 3 năm 2018

* Đánh giá môi trường vật chất trong phòng lớp .
- Khảo sát 14 lớp MG.

TT

NỘI DUNG ĐÁNH GIÁ

SỐ
LỚP

TỈ LỆ %

1

Bố trí các góc hoạt động hợp lí: Góc hoạt động cần yên tĩnh bố 14
trí xa góc hoạt động ồn ào, góc thư viện/sử dụng sách, tranh ở
những nơi nhiều ánh sáng…

100

2

Số lớp có đủ các góc theo quy định (5 –7 góc) Các góc hoạt 14
động có “ranh giới” rõ ràng, có lối đi cho trẻ di chuyển thuận
tiện khi liên kết giữa các góc chơi.

100

3

Sắp xếp các góc để giáo viên có thể dễ dàng quan sát/ giám sát 14
được toàn bộ hoạt động của trẻ.

100

4

Tên hoặc ký hiệu các góc đơn giản, gần gũi với trẻ, được viết 14
theo đúng quy định mẫu chữ hiện hành.

100

5

Các góc phải được xắp xếp , trưng bày hấp dẫn.Có đồ chơi, 13
học liệu và phương tiện đặc chưng cho từng góc

92.8

6

Đồ dùng, đồ chơi, nguyên vật liệu, học liệu có giá đựng ngăn 14
nắp, gọn gàng, để ở nơi trẻ dễ thấy, dễ lấy, dễ dùng, dễ cất.

100

15


7

Đồ dùng, đồ chơi, nguyên vật liệu được thay đổi và bổ sung 13
phù hợp với mục tiêu chủ đề/hoạt động và hứng thú của trẻ

92.8

8

Có nguyên vật liệu mang tính mở (lá cây, hột hạt…), sản phẩm 12
hoàn thiện, sản phẩm chưa hoàn thiện…

85.7

9

Có sản phẩm mua sẵn, sản phẩm cô và trẻ tự làm, sản phẩm của 12
địa phương đặc trưng văn hóa vùng miền (trang phục, dụng cụ
lao động…)

85.7

10

Đồ dùng, đồ chơi, nguyên vật liệu an toàn, vệ sinh, phù hợp với 14
thể chất và tâm lí của trẻ mầm non.

100

* Đối với giáo viên : (Khảo sát 14 giáo dạy lớp MG thông qua dự giờ,
trao đổi phỏng vấn, nghiên cứu hồ sơ sổ sách và quan sát trẻ hoạt động ở môi
trường trong lớp):
SỐ
LƯỢNG

TT

NỘI DUNG ĐÁNH GIÁ

TỈ LỆ

1

Giáo viên biết gợi mở để trẻ lựa chọn góc chơi khi giới thiệu 12
các góc chơi theo chủ đề chủ điểm một cách tự nguyện, hứng
thú

85,7

2

Giáo viên nắm vững phương pháp hướng dẫn trẻ thỏa thuận nội 11
dung chơi, vai chơi, tiêu chuẩn đạo đức của vai chơi ở các góc
chơi

78,5

3

Giáo viên quan tâm bổ sung các nguyên liệu để kích thích tính 14
tò mò , sáng tạo và trải nghiệm của trẻ

100

4

Giáo viên biết gợi mở, tạo điều kiện cho trẻ dễ dàng tự lựa 13
chọn và sử dụng sự vật, đồ vật, đồ chơi để thực hành, trải
nghiệm

92.8

5

Giáo viên biết gợi mở, mở rộng chủ đề chơi cho trẻ trong quá 10
trình chơi

71,4

6

Giáo viên trú trọng đến tính tự lập , tính độc lập của trẻ khi 11
chơi điều khiển, hỗ trợ đúng lúc, không làm thay trẻ. Khuyến
khích tương tác giữa trẻ với trẻ.

78,5

7

Giáo viên biết nhận xét xét trẻ sau khi chơi hướng vào sự thỏa 12
thuận ban đầu về nội dung chơi, vai chơi, hành động của vai
chơi tiêu chuẩn đạo đức của vai chơi của trẻ

85.7

* Đối với trẻ: Khảo sát 140 trẻ MG qua việc trò chuyện, quan sát khi trẻ
tham gia các hoạt động ở các góc
16


TT

NỘI DUNG ĐÁNH GIÁ

Sô trẻ

TỈ LỆ
%

1

Trẻ nhận biết được các góc chơi, các khu vực hoạt động của 140
các góc chơi, biết được những chủ đề, chủ điểm mà lớp đang
thực hiện, chủ động lựa chọn góc chơi theo sở thích .

100

2

Số trẻ hào hứng tò mò thích thú khám phá Khai thác những vật 120
liệu, phế liệu thiên nhiên đưa vào các góc hoạt động.

85.7

3

Số trẻ có ý kiến sáng tạo, tạo ra những sản phẩm từ các vật liệu 95
thiên nhiên phù hợp với chủ đề

67.8

4

Số trẻ biết phối hợp với các bạn đưa ra ý tưởng chơi trên các 110
góc mở mà giáo viên đã xây dựng, thực hiện được các nội
dung gợi mở ở các góc đó theo ký hiệu của GV

78.6

5

Số trẻ biết chủ động lấy đô chơi, nguyên vật liệu ở góc trẻ lựa 130
chọn để chơi cùng các bạn và biết xắp xếp đồ dùng đồ chơi
gọn gàng năn nắp theo qui định, ký hiệu khi chơi xong

92.8

6

Số trẻ biết chủ động tương tác, giao tiếp với bạn bè trong góc 96
chơi, tương tác với giáo viên và người lớn khi chơi một cách
tích cực

68.5

Qua khảo sát các tiêu chí tháng 3 năm 2018 chúng tôi thấy :
* Về môi trường vật chất trong nhóm/ lớp
100% giáo viên đã biết cách bố trí các khu vực hoạt động theo nguyên tắc
góc yên tĩnh xa góc hoạt động ồn ào, góc thư viện/sử dụng sách, tranh ở những
nơi nhiều ánh sáng , góc tạo hình gần nguồn nước và đủ ánh sáng …...
100% giáo viên căn cứ vào điều kiện của nhóm lớp mình xây dựng đủ các
góc theo qui định, phân định ranh giới rõ ràng, thuận tiện cho trẻ di chuyển khi
liên kết giữa các góc chơi .
92.8% giáo viên biết xắp xếp, trưng bày đồ dùng đồ chơi tạo ra sự hấp
dẫn lôi cuốn trẻ, phân nhóm rõ ràng và ký hiệu được các đồ chơi, học liệu học
phẩm đặc trưng cho từng góc .
100% giáo viên biết xắp xếp đồ dùng, đồ chơi, nguyên vật liệu, học liệu
vào giá ngăn nắp, gọn gàng, để ở nơi trẻ dễ thấy, dễ lấy, dễ dùng, dễ cất
Giáo viên đã thường xuyên thay đổi và bổ sung đồ dùng đồ chơi phù hợp
chủ đề.Biết kết hợp chặt chẽ với phụ huynh trong việc sưu tầm nguyên vật liệu,
phế liệu hỗ trợ cho việc làm đồ dùng đồ chơi của cô và trẻ thường xuyên
17


Sản phẩm của cô và trẻ các góc ngày càng đa dạng, phong phú, sáng tạo
* Phương pháp tổ chức cho trẻ hoạt động ở các góc chơi của giáo viên
Đa số giáo viên biết gợi mở để trẻ lựa chọn góc chơi khi giới thiệu các góc

chơi theo chủ đề chủ điểm một cách tự nguyện, hứng thú, nắm vững phương
pháp hướng dẫn trẻ thỏa thuận nội dung chơi, vai chơi, tiêu chuẩn đạo đức của
vai chơi ở các góc chơi; biết bổ sung các nguyên vật liệu săn có để kích thích
trẻ trải nghiệm và tò mò sáng tạo
Giáo viên đã trú trọng đến tính tự lập , tính độc lập của trẻ khi chơi điều
khiển, hỗ trợ đúng lúc, không làm thay trẻ. Khuyến khích tương tác giữa trẻ
với trẻ; Biết nhận xét xét trẻ sau khi chơi hướng vào sự thỏa thuận ban đầu về
nội dung chơi, vai chơi, hành động của vai chơi tiêu chuẩn đạo đức của vai chơi
của trẻ.
* Về kỹ năng chơi của trẻ.
100% số trẻ nhận biết được các góc chơi, các khu vực hoạt động của các
góc chơi, biết được những chủ đề, chủ điểm mà lớp đang thực hiện, biết chơi ở
các góc theo sở thích của mình ..
Các cháu hứng thú tích cực tham gia các hoạt động trong các nhóm chơi
một cách sáng tạo, biết khai thác các vật liệu trong các góc để chơi, biết phối
hợp với các bạn để tạo ra sản phẩm trong các góc, trực tiếp sử dụng các mảng
trong các góc để chơi theo gợi ý của giáo viên, biết sử dụng sản phẩm tự tạo để
trang trí các góc. 92.8 % số trẻ biết xắp xếp đồ dùng đồ chơi gọn gàng năn nắp
theo qui định khi chơi xong.
68.5 % Số trẻ biết chủ động tương tác, giao tiếp với bạn bè trong góc chơi,
tương tác với giáo viên và người lớn khi chơi một cách tích cực
Tóm lại :
Qua kết quả đạt được như trên chúng tôi thấy việc áp dụng các biện pháp
biện pháp chỉ đạo giáo viên xây dựng môi trường giáo dục trong nhóm lớp theo
chủ đề chủ điểm ở trường non Phú Sơn Thành phố Thanh Hóa đã mang lại kết
quả cao hơn và thể hiện được sức mạnh của các biện pháp, có tác dụng nhất định
khả thi cho các năm học tiếp theo.
3. Kết luận, kiến nghị
3.1. Kết luận
Qua việc chỉ đạo giáo viên xây dựng môi trường giáo dục trong nhóm

lớp theo chủ đề chủ điểm tôi nhận thấy việc chỉ đạo giám sát của ban giám hiệu
là rất quan trọng, lãnh đạo nhà trường cần :
Nắm bắt cụ thể, sát thực tình hình thực tiễn ở trường, lớp để kịp thời đưa
ra những biện pháp, tham mưu đúng trúng, chỉ đạo phù hợp, bổ sung kịp thời
các điều kiện vật chất, thiết bị đảm bảo cho các lớp tổ chức các hoạt động cho
trẻ.
18


Xây dựng môi trường cho trẻ hoạt động ở các góc theo chủ đề chủ điểm
đã tạo nên hứng thú cho trẻ và góp phần đáng kể cho kết quả hoạt động tích cực
của trẻ ở tất cả các lớp vì vậy cần được tiếp tục thực hiện và làm tốt trong thời
gian tiếp theo.
Ban giám hiệu cần coi trọng công tác chỉ đạo điểm, bám sát các nhóm lớp,
cùng nghiên cứu, cùng thực hiện, để rút kinh nghiệm, tạo sự gần gũi, thân thiện
và kịp thời tháo gỡ khó khăn với giáo viên .
Chỉ đạo điểm cần tập trung, chuyên sâu từng nội dung, bám sát kế hoạch để
chỉ đạo.
Việc sắp xếp, trang trí các góc chơi cần lưu ý tới đặc điểm, tính chất của
từng góc để bố trí cho phù hợp. Khi trang trí nên sử dụng hình thức động để khai
thác sự sáng tạo của trẻ và tiết kiệm thời gian công sức của giáo viên (sao cho
làm 1 lần, sử dụng được nhiều lần với nhiều nội dung khác nhau).Tăng cường
sinh hoạt chuyên môn, sử dụng thực hành làm mẫu và lưu ý sử dụng các kinh
nghiệm thực tế của giáo viên để phổ biến nhân diện.
Làm tốt công tác xã hội hoá giáo dục, huy động tối đa sự ủng hộ của phụ
huynh và của mọi lực lượng trong xã hội để tăng cường nguyên vật liệu, cơ sở
vật chất phong phú cho các góc hoạt động của trẻ theo chủ đè chủ điểm.
3.2. Kiến nghị:
Để làm tốt công tác chỉ đạo giáo viên xây dựng môi trường giáo dục theo
chủ đề chủ điểm giúp trẻ hoạt động tích cực bản thân có một số đề xuất như sau:

Đối với phòng giáo dục :
Tổ chức mẫu kỹ năng thực hành xây dựng môi trường giáo dục lây trẻ
làm trung tâm theo chủ đề chủ điểm để cán bộ quản lý và giáo viên học tập kinh
nghiệm
Đối với nhà trường .
Đề nghị nhà trường tiếp tục tăng cường cơ sở vật chất trang thiết bị đồng
bộ; áp dụng các biện pháp chỉ đạo xây dựng môi trường giáo dục theo chủ đề
chủ điểm và tổ chức hoạt động giáo dục có hiệu quả . Tiếp tục chỉ đạo giáo viên
phổ biến các biện pháp, kinh nghiệm xây dựng môi trường giao dục giúp trẻ tích
cực hoạt động tích cực, thường xuyên củng cố chuyên đề bằng hội thi hàng năm
để lôi cuốn, thu hút sự kết hợp giữa nhà trường, gia đình , xã hội nhằm xây dựng
môi trường giáo dục thực sự lấy trẻ làm trung tâm .

19


XÁC NHẬN CỦA THỦ TRƯỞNG
ĐƠN VỊ

Thanh Hóa, ngày 20 tháng 4 năm 2018

Tôi xin cam đoan đây là SKKN
của mình viết, không sao chép nội
dung của người khác.

Lê Thị Thanh Huyền

20

TÀI LIỆU THAM KHẢO
1, Chuyên đề xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm
2, Modul 7, - Tài liệu bồi dưỡng thường xuyên
3, Phương pháo giáo dục học lứa tuổi 3-6 tuổi

21


MỤC LỤC
NỘI DUNG

TRANG

1. Mở đầu
1.1. Lí do chọn đề
tài................................................................................... 1
1.2, Mục đích nghiên cứu
.......................................................................... 2
1.3, Đối tượng nghiên
cứu .......................................................................... 2
1.4, Phương pháp nghiên cứu
...................................................................... 2
1.5, Những điểm mơi của sáng kiên kinh nghiệm:
..................................... 2 2, Nội dung sáng kiến kinh
nghiệm :............................................................. 2
2.1, Cơ sở lý luận:
......................................................................................

2

2.2 . Thực trạng : ......................................................................................

4

2.3, Một số biện pháp chỉ đạo giáo viên xây dựng môi trường giáo dục trong
nhóm lớp theo chủ đề chủ điểm giúp trẻ hoạt động tích
cực ........................ ... 7
Biện pháp
1 :. .......................................................................................

7

Biện pháp 2 : .........................................................................................

9

Biện pháp 3 ..........................................................................................

9

Biện pháp 4:...........................................................................................

11

Biện pháp 5: ........................................................................................ .
13
Biện pháp 6: .......................................................................................... 14
2.4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm đối với hoạt động giáo dục, với
bản
thân,

đồng
nghiệp
và
nhà
trường
.................................................................. . 15
3.
Kết
luận,
kiến
nghị :................................................................................ . 18
3.1.
Kết
luận ........................................................................................... .
18

22


3.2.
Kiến
.........................................................................................

nghị:
19

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO THANH HÓA
PHÒNG GD& ĐT THÀNH PHỐ THANH HÓA

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

TÊN ĐỀ TÀI
MỘT SỐ BIỆN PHÁP CHỈ ĐẠO GIÁO VIÊN TRƯỜNG
MẦM NON PHÚ SƠN XÂY DỰNG MÔI TRƯỜNG GIÁO
DỤC TRONG LỚP MẪU GIÁO THEO CHỦ ĐỀ GIÚP TRẺ
HOẠT ĐỘNG TÍCH CỰC

Người thực hiện :
Lê Thị Thanh Huyền
Chức vụ :
Hiệu trưởng
Đơn vị công tác :
Trường mầm non phú Sơn TPTH
SKKN thuộc lĩnh vực :
Quản lý

THANH HÓA NĂM 2018

23