Một số biện pháp nâng cao chất lượng vệ sinh an toàn thực phẩm và nâng cao chất lượng bữa ăn trong công tác chăm sóc, nuôi dưỡng và giáo dục trẻ tại trường mầm non quảng tâm, TP thanh hóa

MỤC LỤC
TT
1
1.1
1.2
1.3
1.4
1.5
2
2.1
2.2
2.3

2.4
3
3.1
3.2

NỘI DUNG
MỞ ĐẦU
Lý do chọn đề tài
Mục đích nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu
Phương pháp nghiên cứu
Những điểm mới của sáng kiến kinh nghiệm.
NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
Cơ sở lý luận của sáng kiến kinh nghiệm
Thực trạng trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm
Các biện pháp bản thân đã sử dụng trong việc nâng cao chất
vệ sinh an toàn thực phẩm, nâng cao chất lượng bữa ăn trong
công tác chăm sóc, nuôi dưỡng và giáo dục trẻ tại trường Mầm

non trường Quảng Tâm
Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm đối với hoạt động giáo
dục, với bản thân và đồng nghiệp
KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
Kết luận
Kiến nghị

Trang
1
1
2
2
2
2
2
2
4
5

15
16
16
17

1. MỞ ĐẦU
1.1. Lý do chọn đề tài:
Dân gian có câu “Sức khoẻ là vốn quý nhất của con người” mà đời người
lại được khởi nguồn từ tuổi trẻ. Trẻ ở độ tuổi mầm non là giai đoạn vàng cho
việc phát triển tầm vóc và trí tuệ của con người, nhiệm vụ của giáo dục Mầm
non là chăm sóc, nuôi dưỡng và giáo dục trẻ. Việc chăm sóc sức khoẻ cho trẻ

1


trong độ tuổi ở trường mầm non là một việc làm hết sức quan trọng và cần thiết.
Để trẻ em lớn lên và trưởng thành là cả một quá trình, ngay từ khi mới chào đời
trẻ được vuốt ve âu yếm bằng sự yêu thương chăm sóc của ông bà cha mẹ và
người thân, đến tuổi đến trường người thầy đầu tiên là cô giáo Mầm non.
Tầm quan trọng của dinh dưỡng hợp lý ở những năm đầu đời và sự liên
quan giữa sức khỏe với khả năng nhận thức của trẻ em trước mắt cũng như lâu
dài là rất rõ ràng, trẻ em thiếu dinh dưỡng trong những năm đầu đời sẽ ảnh
hưởng không tốt đến mức độ phát triển và kết quả học tập hiện tại cũng như
tương lai. Vì vậy việc nâng cao chất lượng bữa ăn cho trẻ trong trường mầm non
phải chú ý từ khâu vệ sinh an toàn thực phẩm đến định lượng dinh dưỡng phù
hợp cho trẻ sẽ giúp cho trẻ phát triển tốt về thể lực cũng như trí tuệ góp phần
nâng cao chất lượng chăm sóc giáo dục trẻ tại trường mầm non. Hiện nay trong
công tác chăm sóc nuôi dưỡng trẻ mầm non trong cả nước vẫn còn một số hạn
chế như tỷ lệ trẻ duy dinh dưỡng thể thấp còi còn cao, trẻ thừa cân béo phì có
chiều hướng gia tăng. Điều này là vấn đề liên quan đến việc chăm sóc bữa ăn
cho trẻ chưa đúng định lượng dinh dưỡng, khẩu phần ăn hàng ngày của trẻ, kinh
tế gia đình và kiến thức hiểu biết của các bậc phụ huynh nhiều phụ huynh cho
trẻ ăn quá nhiều chất đạm mà không cho trẻ ăn rau, củ, qủa dẫn đến tình trạng
trẻ thiếu vitamin D và canxi biểu hiện như trẻ chậm mọc răng, răng lên không
đều, tóc rụng vành khăn...
Vì dinh dưỡng và sức khỏe ngày nay được trở thành mối quan tâm hàng
đầu của mọi người, mọi nhà và toàn xã hội. Đó là nguồn thực phẩm bẩn, quá hạn
sử dụng, thực phẩm không rõ nguồn gốc, không đảm bảo vệ sinh an toàn thực
phẩm là do ham lợi nhuận của một số gia đình, một số công ty chăm nuôi thức
ăn có chất bột cấm, trồng các loại rau, củ, quả thì phun thuốc khích thích, thuốc
trừ sâu... đang được khuyến cáo trên thông tin đại chúng.
Thực hiện kế hoạch số 785/KH-UBND ngày 25/9/2017 của UBND thành

phố Thanh Hóa về việc xây dựng mô hình thí điểm an toàn thực phẩm trên địa
bàn thành phố Thanh Hóa. Trong đó có xã Quảng Tâm là đơn vị được lựa chọn
để xây dựng mô hình thí điểm an toàn thực phẩm và bếp ăn trường mầm non,
được lựa chọn 1 trong các bếp ăn tập thể đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm. Để
thực hiện tốt kế hoạch là hiệu trưởng trường mầm non bản thân xác định khâu an
toàn thực phẩm là khâu quan trọng hàng đầu vì liên quan đến sức khỏe của gần
700 cháu bán trú. Vì vậy phải rà soát kiểm tra thật chặt chẽ nguồn cung cấp thực
phẩm vào trường phải đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm, rõ nguồn gốc, đúng
hợp đồng thì mới nhập vào. Nếu thực phẩm bẩn không đúng hợp đồng không
nhận và được xử lý theo pháp luật.
Từ những lý do trên mà tôi chọn đề tài “Một số biện pháp nâng cao
chất lượng vệ sinh an toàn thực phẩm, nâng cao chất lượng bữa ăn trong
công tác chăm sóc, nuôi dưỡng và giáo dục trẻ tại trường Mầm non trường
Quảng Tâm, Thành phố Thanh Hoá” để nghiên cứu nhằm góp phần nâng cao
ý thức bảo vệ sức khỏe và giảm tỷ lệ trẻ suy dinh dưỡng thể thấp còi xuống mức
thấp nhất và nâng cao kiến thức về vệ sinh an toàn thực phẩm cho đội ngũ cán
bộ giáo viên, nhân viên.
1.2. Mục đích nghiên cứu :
2


Đề tài tìm ra một số biện pháp nâng cao chất lượng vệ sinh an toàn thực
phẩm tại trường mầm non Quảng Tâm nhằm góp phần đảm bảo sức khỏe và
giảm tỷ lệ trẻ suy dinh dưỡng thể thấp còi xuống mức thấp nhất
Giúp cho đội ngũ cán bộ giáo viên, nhân viên nâng cao kiến thức vệ sinh
an toàn thực phẩm và công tác chăm sóc, nuôi dưỡng và giáo dục trẻ tại trường
mầm non Quảng Tâm đạt kết quả cao.
Giúp cho các bậc cha mẹ học sinh nâng cao kiến thức vệ sinh an toàn
thực phẩm và công tác chăm sóc, nuôi dưỡng và giáo dục trẻ tại gia đình.
1.3. Đối tượng nghiên cứu

Một số biện pháp nâng cao chất lượng vệ sinh an toàn thực phẩm trong
công tác chăm sóc, nuôi dưỡng và giáo dục trẻ tại trường Mầm non trường
Quảng Tâm, Thành phố Thanh Hoá.
1.4. Phương pháp nghiên cứu;
+ Nhóm phương pháp nghiên cứu lý luận: Nghiên cứu các văn bản, kế
hoạch của Đảng, nhà nước và ngành cấp trên.
+ Nghiên cứu tài liệu liên quan đến công tác vệ sinh an toàn thực phẩm
như: Hướng dẫn xác nhận nguồn gốc xuất xứ sản phẩm, thực phẩm nông lâm
thủy sản của Sở nông nghiệp và Phát triển nông thôn Thanh Hóa; Chương trình
chăm sóc giáo dục trẻ mầm non, chuyên đề, Tài liệu chuyên đề BDTX, tạp chí
giáo dục mầm non...
+ Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn gồm:
Phương pháp quan sát quá trình thực hiện nhiệm vụ của giáo viên, nhân
viên cấp dưỡng và học sinh...;
Phương pháp phân tích, vận dụng các tài liệu chuyên đề, các văn bản vào
thực tế;
Phương pháp đánh giá chất lượng đội ngũ qua cân đo, tổng hợp kết quả
sức khỏe của trẻ;
Các phương pháp tác động trực tiếp đối tượng. Bao gồm trao đổi giáo
viên, phỏng vấn phụ huynh học sinh; Khảo sát kết quả trên trẻ (Bằng các
phương tiện dạy học, đồ dùng trực quan và hệ thống câu hỏi)
Tổng kết rút kinh nghiệm với cán bộ giáo viên, nhân viên trong nhà
trường.
2. NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
2.1. Cở sở lý luận của sáng kinh kinh nghiệm :
Dinh dưỡng là nhu cầu hàng ngày của con người. Trẻ em cần dinh dưỡng
để phát triển về thể lực và trí tuệ, người lớn cần dinh dưỡng để duy trì sự sống
và làm việc. Dinh dưỡng học nghiên cứu mối quan hệ thiết yếu giữa thức ăn và
cơ thể con người, tất cả chúng ta đều thấy rõ tầm quan trọng của việc ăn uống,
đây là nhu cầu hàng ngày, một nhu cầu cấp bách bức thiết không thể không có,

chứ không phải chỉ là để giải quyết chống lại cảm giác đói. Cơ thể con người tồn
tại và phát triển là nhờ ta đưa vào cơ thể chất dinh dưỡng. Dinh dưỡng là một
quá trình phức tạp gồm việc đưa vào cơ thể tiêu hoá hấp thu và đồng hoá trong
cơ thể các thức ăn cần thiết để bù đắp hao phí năng lượng trong quá trình hoạt
3


động của cơ thể con người tạo ra, đổi mới các tế bào, các mô và điều tiết chức
năng của cơ thể.
Để có nguồn dinh dưỡng đảm bảo cả chất và lượng thì công tác đảm bảo
an toàn thực phẩm là nhiệm vụ trung tâm. Từ khâu phân loại đồ dùng phục vụ
bán trú đến nguồn thực phẩm đưa vào trường, thành phẩm cho trẻ ăn đều phải
theo qui trình giám sát chặt chẽ, thực hiện nghiêm túc qui trình chế biến theo 1
chiều.
Mặt khác. Cơ thể luôn biến đổi và phát triển không ngừng tốc độ tăng
trưởng rất cao ở giai đoạn từ 3 - 6 tuổi. Trẻ em Việt Nam trung bình mỗi năm
cao thêm 6,33cm với trẻ trai, 6,24cm với trẻ gái. Vì thế mà cơ thể trẻ đòi hỏi
được cung cấp hàng ngày đầy đủ năng lượng và các chất dinh dưỡng cần thiết ở
mỗi thời kỳ khác nhau, trẻ có những đặc điểm tâm sinh lý khác nhau, nên đòi
hỏi nhu cầu dinh dưỡng khác nhau.
Mọi sự đổi mới trong cấu tạo cơ thể con người nguồn năng lượng cho cơ
thể hoạt động sinh trưởng và phát triển đều lấy từ các chất dinh dưỡng khác
nhau do thức ăn cung cấp qua khẩu phần ăn hàng ngày. Do đó trong đời sống
con người dinh dưỡng chiếm một vị trí đặc biệt quan trọng chế độ dinh dưỡng
có ảnh hưởng quyết định đến sự sinh trưởng và phát triển cơ thể đến trạng thái
tinh thần, đến năng xuất lao động, vui chơi, học tập.
Nếu thiếu các chất dinh dưỡng trẻ sẽ bị còi xương, suy dinh dưỡng, thấp
còi hoặc thừa chất dinh dưỡng ảnh hưởng bất lợi đến sức khỏe.
Chình vì vậy đối với trẻ dinh dưỡng là vai trò quyết định đến sự tăng
trưởng và phát triển của trẻ. Trẻ được nuôi dưỡng tốt, có môi trường sống hợp

vệ sinh thể lực phát triển cân đối, trí tuệ phát triển hài hòa, trẻ sẽ mau lớn, khỏe
mạnh, thông minh, học giỏi.
Ngược lại nếu không được nuôi dưỡng tốt trẻ sẽ là đối tượng đầu tiên
chịu hậu quả các bệnh về dinh dưỡng như: suy dinh dưỡng, chậm phát triển trí
tuệ, các bệnh do thiếu vi chất dinh dưỡng (đần độn do thiếu iốt, hỏng mắt do
thiếu vitamin A,D...). Do đó việc quan tâm đến chế độ dinh dưỡng cho trẻ là
việc cần thiết, điều này phụ thuộc vào khẩu phần ăn của trẻ hàng ngày và kiến
thức hiểu biết của các bậc phụ huynh, các người làm công tác chăm sóc trẻ.
Việc chăm sóc giáo dục trẻ là một vấn đề rất quan trọng trong xã hội
chúng ta, sức khoẻ của trẻ có tác dụng rất lớn trong việc phát triẻn thể chất, trí
tuệ, phát triển đầy đủ về các mặt giúp trẻ thông minh, nhanh nhẹn trong hoạt
động hàng ngày và cải thiện nòi giống góp phần vào việc nâng cao tầm vóc
người Việt Nam trong tương lai.
Muốn giảm được tỉ lệ trẻ suy dinh dưỡng trong trường mầm non thì đầu
tiên phải nói đến việc đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm, nâng cao chất lượng
khẩu phần ăn cho trẻ, đồng thời phải cung cấp đầy đủ và cân đối các chất dinh
dưỡng theo từng độ tuổi.
Vì vậy nâng cao chất lượng bữa ăn cho trẻ hiện nay là việc làm vô cùng
cấp thiết để cải thiện tình trạng dinh dưỡng của trẻ em tạo tâm thế sẵn sàng cho
trẻ đi học ở bậc tiểu học.
2.2 Thực trạng trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm
2.2.1. Thuận lợi:
4


Nhà trường có đầy đủ cơ sở vật chất phục vụ bán trú, bếp rộng rãi,
thoáng mát theo đúng qui trình bếp một chiều, có vườn rau giáo viên tự trồng
phục vụ trẻ ăn bán trú tại trường thuận lợi cho công tác nuôi dưỡng.
Đối với giáo viên làm công tác nuôi dưỡng nhà trường có ba giáo viên có
bằng trung cấp dinh dưỡng trẻ em, 100% cô nuôi và giáo viên đã được tập huấn

kiến thức dinh dưỡng, vệ sinh an toàn thực phẩm, cách chế biến thực phẩm, cách
lựa chọn thực phẩm an toàn... thuận lợi cho hoạt động nuôi dưỡng trẻ tại trường.
Phụ huynh nắm vững kiến thức chăm sóc, nuôi dưỡng và giáo dục trẻ.
2.2.2. Khó khăn:
Địa phương là một xã ngoại thành, xa trung tâm thành phố do đó điều
kiện kinh tế của một số gia đình phụ huynh học sinh còn khó khăn nên mức
đóng góp cho trẻ ăn bán trú tại trường còn thấp so với các trường nội thành phố
Sự đa dạng hóa về thông tin của các loại thực phẩm, ý thức chấp hành về
công tác vệ sinh an toàn thực phẩm của một bộ phận người sản xuất, kinh doanh
thực phẩm còn hạn chế
Hàng giả, hàng kém chất lượng trên thị trường nhiều.
Tất cả những vấn đề trên ảnh hưởng không nhỏ đến công tác chăm sóc,
nuôi dưỡng trong nhà trường. Kết quả khảo sát thực trạng cụ thể như sau:
Tháng 9/ 2017
Kết quả khảo sát
Tổng số
TT
Nội dung
trẻ bán
Tỷ lệ Chưa Tỷ lệ
Đạt
trú
%
đạt
%
1 Trẻ ăn ngon miệng, ăn hết khẩu phần
701
602 85,9
99
14,1

2 Trẻ ăn ngon miệng, ăn chưa hết khẩu
701
611 87,2
90
12,8
phần
3 Trẻ ăn chưa hết khẩu phần
701
99
14,1
4 Theo dõi biểu đồ cân nặng, chiều cao
701
- Trẻ suy dinh dưỡng thể nhẹ cân
34
4,9
- Trẻ suy dinh dưỡng thể thấp còi
38
5,4
5 Theo dõi biểu đồ cân nặng/chiều cao
701
Trẻ phát triển bình thường.
611 87,2
Trẻ suy dinh dưỡng thể gầy còm
25
3,6
Trẻ trẻ thừa cân, béo phì
27
3,9
Từ thực trạng chất lượng đội ngũ cán bộ giáo viên, nhân viên cũng như
chất lượng chăm sóc nuôi dưỡng tại trường, bản thân tôi đã trăn trở nghiên cứu

tài liệu, học hỏi đồng nghiệp, nghiên cứu đặc điểm tâm sinh lý của trẻ, thành
phần dinh dưỡng của một số loại thực phẩm để nâng cao chất lượng bữa ăn cho
trẻ tại trường nhằm giảm tỷ lệ trẻ suy dinh dưỡng, trẻ thấp còi xuống thấp nhất.
2.3. Các biện pháp bản thân đã sử dụng trong công tác nâng cao
chất vệ sinh an toàn thực phẩm, nâng cao chất lượng bữa ăn cho trẻ trong
trường mầm non Quảng Tâm, TP Thanh Hóa.
Biện pháp1. Xây dựng kế hoạch
Căn cứ vào nhiệm vụ của PGD&ĐT Thành phố Thanh Hóa .
5


Căn cứ vào tình hình phát triển kinh tế của địa phương và tình hình thực
tế của nhà trường để chỉ đạo phó hiệu trưởng xây dựng kế hoạch điều chỉnh chế
độ ăn và bổ sung cơ sở vật chất cho năm học 2017 – 2018
Về tổ chức bữa ăn: Xây dựng phương án ăn, số lượng bữa ăn, nhu cầu
năng lượng của khẩu phần ăn (Theo Thông tư 28 của Bộ GD&ĐT)
Xây dựng khẩu phần ăn, thực đơn cân đối hợp lý phù hợp với mức tiền
ăn của trẻ.
Về bổ sung cơ sở vật chất: Chỉ đạo 01 phó hiệu trưởng cùng với tổ
trưởng tổ nuôi dưỡng kiểm kê, phân loại đồ dùng, dụng cụ và các phương tiện
phục vụ công tác nuôi dưỡng nếu không đảm bảo an toàn thì làm văn bản đề
nghị thanh lý, thiếu đế nghị xây dựng kế hoạch bổ đảm bảo đủ các đồ dùng,
dụng cụ và trang thiết bị phục vụ bán trú.
Ví dụ: Mua bổ sung thêm tủ hấp cơm, Xoong, dụng cụ nấu ăn, chia ăn,
đồ dùng ăn uống của học sinh ... cần bổ sung thêm bao nhiêu cái mới đủ để nấu
các món ăn,
Từ kế hoạch khảo sát trên nhà trường đã họp phụ huynh đề nghị tăng tiền
ăn cho các cháu đối độ tuổi nhà trẻ từ 15.000đ tăng lên 16.000đ/cháu/ ngày, đối
với độ tuổi mẫu giáo từ 15.000đ lên 17.000/cháu/ ngày để đảm bảo đủ calo cho
trẻ như qui định và đã bổ sung kịp thời những dụng cụ và đồ dùng còn thiếu kịp

thời và đảm bảo an toàn hiện đại cô nuôi cũng yên tâm thực hiện tốt nhiệm vụ
được giao.
Biện pháp 2: Bồi dưỡng, nâng cao kiến thức cho đội ngũ cán bộ giáo
viên và nhân viên:
Như chúng ta đã biết muốn có trò giỏi thì trước tiên phải có thầy giỏi,
muốn cho trẻ em khoẻ mạnh thì 100% giáo viên phải có vốn hiểu biết về dinh
dưỡng và vệ sinh an toàn thực phẩm, nắm vững kiến thức chăm sóc nuôi dưỡng
và giáo dục trẻ theo khoa học. Vì vậy việc bồi dưỡng, tập huấn nâng cao kiến
thức, nhận thức cho cán bộ giáo viên và cô nuôi trong việc chế biến các món ăn
đầy đủ chất dinh dưỡng, hợp lý và đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm cho trẻ là
rất cần thiết thông qua các lớp tập huấn chuyên đề do Sở Giáo dục và Đào tạo,
phòng Giáo dục và Đào tạo Thành phố Thanh Hoá triển khai, đặc biệt là công
văn số 785/KH-UBND ngày 25/9/2017 của UBND thành phố Thanh Hóa về
việc xây dựng mô hình thí điểm an toàn thực phẩm trên địa bàn thành phố Thanh
Hóa, và lựa chọn bếp ăn tập thể trường mầm non Quảng Tâm là 1 trong các bếp
ăn đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm, sau khi tiếp thu kế hoạch của Tỉnh,
Thành phố và địa phương nhà trường đã tổ chức các hoạt động thực hành nấu ăn
nâng cao chất lượng bữa ăn cho trẻ, giáo dục dinh dưỡng, vệ sinh an toàn thực
phẩm, lựa chọn thực phẩm sạch, tổ chức hội thi “bé tập làm nội trợ”, hội nghị về
kiến thức chăm sóc nuôi dưõng, tọa đàm trao đổi kinh nghiệm thao diễn kỹ thuật
về chế biến nhiều loại thức ăn với nhau để có đủ chất dinh dưỡng nâng cao chất
lượng bữa ăn cho trẻ, trẻ ăn ngon miệng giúp cho cơ thể phát triển tổ chức cho
giáo viên học tập.
Ban giám hiệu qui định hàng tháng bồi dưỡng cách chế biến các món ăn
đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm, cách lựa chọn thực phẩm tươi sống đúng
6


hợp đồng rẻ tiền trẻ ăn ngon miệng, hết xuất, cách lên thực đơn phù hợp theo
mùa và phù hợp kinh tế địa phương cho cán bộ giáo viên làm cô nuôi,

Đối với giáo viên đứng lớp 100% giáo viên được tập huấn, bồi dưỡng
kiến thức chăm sóc, tổ chức bữa ăn cho trẻ, nâng cao chất lượng bữa ăn, kỹ năng
làm việc, tư vấn với phụ huynh như cách chăm sóc, cách chọn mua thực phẩm
tươi ngon, cách chế biến các món ăn cho trẻ, đảm bảo vệ sinh an toàn thực
phẩm, chăm sóc trẻ trong giờ ăn, sau giờ ăn, hình thành nề nếp thói quen trong
ăn uống như ăn chậm, nhai kỹ, động viên trẻ ăn hết xuất đảm bảo vệ sinh an
toàn, cách phòng và xử lý một số bệnh thường gặp ở trẻ. Hình thành nề nếp thói
quen vệ sinh trước khi ăn và vệ sinh trong giờ ăn, giờ ngủ, giờ học, giờ chơi cho
trẻ, thực hành rửa tay bằng xà phòng. Xây dựng lớp điểm để nhân ra đại trà. Ban
giám hiệu thường xuyên kiểm tra, dự giờ và xếp loại thi đua hàng tháng .
Biện pháp 3. Cân đối định lượng dinh dưỡng và bữa ăn hàng ngày
cho trẻ
Cung cấp chất dinh dưỡng thông qua các bữa ăn hàng ngày của trẻ một
cách khoa học là việc làm cần thiết của các trường mầm non và các bậc phụ
huynh, các món ăn hàng ngày của trẻ phải đảm bảo vệ sinh, hợp khẩu vị, đầy đủ
các thành phần dinh dưỡng. Vì vậy các trường mầm non phải tổ chức thật tốt các
bữa ăn cho trẻ đảm bảo đầy đủ khẩu phần ăn trong ngày, chất lượng bữa ăn đảm
bảo năng lượng, tỉ lệ cân đối gữa các chất sinh năng lượng đa dạng, thực phẩm
và chế độ ăn phù hợp với lứa tuổi.
Ngay từ đầu năm học sau khi tiếp thu chuyên đề tại Phòng GD&ĐT
thành phố về Thông tư 28/2016/TT-BGDĐT ngày 30 tháng 12 năm 2016 của Bộ
trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo sửa đổi, bổ sung một số nội dung của chương
trình Giáo dục mầm non ban hành kèm theo Thông tư 17/2009/TT–BGDĐT
ngày 25/7/2009 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo, với cương vị là người
chịu trách nhiệm về chất lượng nhà trường tôi đã chỉ đạo phó hiệu trưởng phụ
trách nuôi dưỡng xây dựng cơ cấu năng lượng dinh dưỡng trong ngày đảm bảo
đối với trẻ nhà trẻ từ 12- 36 tháng tuổi từ 600-651 kcal/trẻ/ngày ở trường mầm
non đảm bảo 60% - 70 % nhu cầu cả ngày (Nhu cầu cả ngày là từ 9301000kcal/trẻ/ngày )
Đối với trẻ mẫu giáo từ 36 - 72 tháng tuổi đảm bảo từ 615726kcal/trẻ/ngày ở trường mầm non đạt 50% - 55 % nhu cầu cả ngày (Nhu cầu
cả ngày là từ 1230-1320kcal/trẻ/ngày )

Có đủ chất dinh dưỡng:
*Nhà trẻ tỷ lệ các chất cung cấp năng lượng :
- Protít cung cấp khoảng 13- 20% năng lượng khẩu phần
- Lipít cung cấp khoảng 30 – 40% năng lượng khẩu phần
- Gluxít cung cấp khoảng 47 – 50% năng lương khẩu phần
*Mẫu giáo tỷ lệ các chất cung cấp năng lượng
- Protít cung cấp khoảng 13- 20% năng lượng khẩu phần
- Lipít cung cáp khoảng 25 – 35% năng lượng khẩu phần
- Gluxít cung câp khoảng 52 – 60% năng lương khẩu phần
7


* Chế độ dinh dưỡng lứa tuổi 12 – 72 tháng tuổi được áp dụng theo
Thông tư 28/2016/TT-BGDĐT ngày 30 tháng 12 năm 2016 của Bộ trưởng Bộ
Giáo dục và Đào tạo.
Để chỉ đạo tốt việc tổ chức bữa ăn cho trẻ trong việc nâng cao chất lượng
bữa ăn thì phải nắm vững đặc điểm tâm sinh lý của trẻ. Đặc điểm tâm, sinh lý
của trẻ lưá tuổi mầm non phát triển rất nhanh cả về thể lực và trí tuệ, nhưng bộ
máy tiêu hoá, chức năng tiêu hoá và hấp thụ của trẻ chưa hoàn chỉnh, các chức
năng hoạt động của các bộ phận khác trong cơ thể hoạt động còn yếu, khả năng
miễm dịch của trẻ đối với bệnh tật chưa cao. Nên chúng ta chăm sóc trẻ phù hợp
theo lứa tuổi, thức ăn của trẻ phải ngon mắt, ngon mũi, ngon miệng, từ loãng
đến đặc, từ bột đến cháo, đến cơm nát, đến cơm thường phải cho trẻ ăn đúng
giờ, đủ chất, đủ lượng đảm bảo cân đối lượng thức ăn động vật và thức ăn thực
vật, thức ăn phải nấu nhừ, đẩm bảo nhu cầu dinh dưỡng của từng độ tuổi. thức
ăn của trẻ mềm sạch, an toàn, dễ tiêu hoá, để bữa ăn cho trẻ đủ chất cần chọn và
phối hợp nhiều loại thức ăn có giá trị dinh dưỡng cao và đảm bảo vệ sinh an
toàn thực phẩm, thức ăn của trẻ trong một bữa cần phối hợp 4 nhóm thực phẩm
chất đạm, chất béo, chất bột đường, các vitamin và muối khoáng.
Trẻ ở độ tuổi mầm non là tuổi quan trọng để hình thành các thói quen

trong ăn uống, do đó cần phải thực hiện nghiêm túc các nguyên tắc cho trẻ ăn
Để phát triển cơ thể khoẻ mạnh chỉ đạo phó hiệu trưởng phụ trách nuôi
dưỡng xây dựng khẩu phần ăn báo cáo với hiệu trưởng và được phê duyệt trước
khi tổ chức họp phụ huynh thống nhất việc đóng góp tiền ăn của trẻ đối với học
sinh độ tuổi khối nhà trẻ mức ăn 16.000đ/ trẻ/ ngày, học sinh độ tuôi khối mẫu
giáo mức ăn là 17.000đ/ngày/trẻ. Để khẩu phần ăn được cân đối và hợp lý, đảm
bảo đầy đủ năng lượng, đầy đủ các chất dinh dưỡng cần thiết.
Riêng các cháu suy dinh dưỡng, khuyến cáo cho phụ huynh có chế độ ăn
riêng kèm theo cho trẻ. Ví dụ:
 Thực đơn một tuần mùa hè: (Nhóm cơm thường )
Thứ
Thứ 2
Thứ 3
Thứ 4
Thứ 5
Thứ 6

Bữa sáng chính
Cá thu sốt cà chua
Canh thịt nạc, đậu phụ, cà chua
Thịt, tôm rim cà chua
Canh tôm rau mùng tơi, hẹ lá
Thịt đúc trứng
Canh riêu cua
Thịt bò xào rau hỗn hợp
Muối lạc vừng
Canh thịt, trứng, cà chua
Thịt đậu phụ sốt cà chua
Canh tôm rau vặt

Bữa phụ
Cháo vịt đậu xanh, khoai tây;
Sữa NutiFood
Phở bò; Sữa NutiFood
Cháo thập cẩm;
NutiFood

Sữa

Phở gà; Sữa NutiFood
Cháo vịt, đậu xanh, gạo nếp;
Sữa NutiFood

* Chất lượng bữa ăn:
8


Việc xây dựng thực đơn khẩu phần ăn cân đối, hợp lý rất quan trọng cần
cơ cấu khẩu phần ăn các lứa tuổi nhà trẻ, mẫu giáo phù hợp, căn cứ vào bảng
thực đơn để đi chợ “đặt hàng”, rồi chọn thực phẩm theo mùa, phối hợp nhiều
loại thực phẩm sẵn có của địa phương bổ sung dầu, mỡ, đường, muối iốt để đủ
chất cân đối hợp lý và phù hợp với tiền cha mẹ trẻ đóng góp là đối với học sinh
độ tuổi khối nhà trẻ mức ăn 16.000đ/trẻ/ngày, học sinh độ tuổi khối mẫu giáo
mức ăn là 17.000đ/ngày/trẻ. Xây dựng thực đơn khẩu phần ăn cân đối hợp lý
gúp cho việc nuôi trẻ phát triển tốt làm cho công tác phòng chống suy dinh
dưỡng và béo phì giảm tỷ lệ thấp nhất. Hàng ngày các thức ăn được lưu mẫu
theo qui định, ngoài ra nhà trường còn kiểm tra thực phẩm khi mua về ghi vào
sổ cập nhật tay ba có chữ ký của ban giám hiệu, cô tiếp phẩm và cô chế biến
món ăn, nhà trường còn lưu cả thực phẩm sống để có thể xác định được nguyên
nhân gây ngộ độc “nếu có”.

Thực phẩm được nhà trường hợp đồng với người bán, có ký cam kết
thực phẩm phải tươi sống đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm giáo viên làm
nhiệm vụ nuôi dưỡng, nhân viên nhà bếp phải có trình độ dinh dưỡng, được
khám sức khoẻ 1 lần /năm, được trang bị bảo hộ lao động khi làm việc (như
quần áo, mũ, tạp dề, khẩu trang, găng tay......)
Tóm lại: Việc tổ chức cho bữa ăn cho trẻ tại trường đảm bảo an toàn vệ
sinh thực phẩm trẻ ăn ngon miệng, ăn hết khẩu phần giúp trẻ khoẻ mạnh, nhanh
nhẹn.
Biện pháp4: Chỉ đạo, quán triệt cán bộ giáo viên nuôi dưỡng thực
hiện nghiêm túc các nhiệm vụ được phân công:
- Chỉ đạo phó hiệu trưởng phụ trách và tổ trưởng tổ nuôi dưỡng phân
công trách nhiệm cụ thể cho từng cá nhân để thuận tiện cho việc theo dõi, đánh
giá:
+ Giáo viên nuôi dưỡng phụ trách phần lựa chọn, nhận thực phẩm.
Từ việc chú trọng trong lựa chọn thực phẩm, thực hiện nghiêm túc quy
trình chế biên thực phẩm, bảo quản thực phẩn trước và sau khi chế biến là khâu
quan trọng giúp trẻ ăn ngon miệmg, ăn hết xuất, đủ năng lượng và các chất dinh
dưỡng, khi chế biến thực phẩm cần đảm bảo phù hợp với đặc điểm sinh lý, phù
hợp với độ tuổi và khả năng tiêu hoá của trẻ. (các cô nuôi cần nắn vững 10
nguyên tắc vàng để đảm bảo an toàn thực phẩm và 10 lời khuyên dinh dưỡng
hợp lý)
Yêu cầu đối với khâu mua thực phẩm:
Chọn thực phẩm có giá trị dinh dưỡng cao và đảm bảo vệ sinh an toàn
thực phẩm, đúng nguồn năng lượng cho bữa ăn của trẻ cần phải chọn mua thực
phẩm tươi, ngon khi chế biến thực phẩm cho trẻ nên phối hợp nhiều loại thực
phẩm để các loại thực phẩm bổ sung hỗ trợ lẫn nhau trong việc tiêu hoá, hấp thụ
gúp cho khẩu phần ăn của trẻ thêm hoàn chỉnh. Luôn thay đổi cách chế biến
món ăn, để trẻ ăn ngon miệng và ăn hết xuất, cùng một loại thực phẩm có thể
kho, rán, chưng, hấp, xào, hầm ..., sử dụng thực phẩm giàu vitaminA, giàu chất
béo nhất là về mùa đông.

Ví dụ: Cách chọn thực phẩm tươi ngon:
9


Cách chọn thịt bò tươi ngon: Là thịt có màu đỏ đặc trưng, mỡ màu vàng
nhạt, độ đàn hồi tốt, bề mặt khô mịn, mùi bình thường đặc trưng
Cách chọn thịt lợn tươi ngon: là mặt cắt của thịt lợn có màu hồng sáng,
bì mỏng, mềm mại, độ đàn hồi tốt ( lấy ngón tay ấn vào thịt, khi buông ra không
để lại vét lõm tay), thịt cầm chắc tay, ráo, mỡ màu sáng có độ chắc, mùi vị bình
thường.
Cách chọn thịt vịt tươi ngon: chọn con trưởng thành và béo, mọc đủ lông
điểm mút của 2 cánh vừa đủ chéo vào nhau
Cách chọn gà tươi ngon: Chọn con khoẻ mạnh, mào đỏ tươi chân thẳng
nhẵn, không đóng vẩy, ức dầy, hậu môn không ướt.
Tôm tươi ngon: Tôm tươi vỏ có độ bóng sáng trong xanh, trơn láng,
cứng.
Chọn trứng tươi ngon: Vỏ sáng có một lớp màng mỏng, nổi lên những
hạt giống như bụi phấn ( vỏ không bóng cầm trứng soi vào đèn hoặc ánh sáng
mặt trời thấy lòng trắng, lòng đỏ không phân biệt được rõ ràng. Nếu thả xuống
nước trứng tươi sẽ chìm, nằm ngang dưới đáy chậu.
Rau, quả tươi non sạch sẽ: Rau quả tươi ngon, sáng màu, không dập nát,
không úa vàng, không có sâu, nên chọn rau có màu xanh non hoặc xanh thẩm,
củ quả có màu vàng, đỏ để chế biến cho trẻ ăn.
Ngoài những qui định hợp đồng mua bán thực phẩm của nhà nhà trường,
cô tiếp phẩm phải nắm thực đơn hàng ngày, chuẩn bị lựa chọn thực phẩm kiểm
tra giá chợ trước ngày đi chợ 2 ngày để đảm bảo chất lượng và đủ số lượng trẻ
ăn hoặc kịp thời thay thế thực phẩm không có trong thực đơn,
Cân đo, đong đếm tính giá cả theo số lượng nhận thực tế trong ngày.
Thực phẩm không đủ dinh dưỡng, kém chất lượng không nhận hàng, phá
hợp đồng. Giá cả thay đổi không đúng dự trù của thực đơn phải kịp thời báo cáo

cho phó hiệu trưởng phụ trách công tác nuôi dưỡng để điều chỉnh ngay.
Cô tiếp phẩm mua thực phẩm về phó hiệu trưởng phụ trách công tác nuôi
dưỡng hoặc giáo viên được phân công giám sát phải kiểm tra về số lượng, chất
lượng thực phẩm ghi vào sổ nhận thực phẩm theo ngày. Để ban giám hiệu, cô
tiếp phẩm, người chế biến thưc phẩm, kiểm tra công tác tiếp phẩm đảm bảo lịch
sinh hoạt góp ý hàng tuần trong sổ nuôi, không để hiện tượng tiêu cực trong
công tác tiếp phẩm. Để đảm bảo sự uy tín của nhà trường đối với mối hàng, phụ
huynh học sinh và các cấp lãnh đạo.
Tóm lại: Lựa chọn thực phẩm cho trẻ sạch, tươi, ngon đảm bảo an toàn
vệ sinh thực phẩm, đảm bảo chất lượng dinh dưỡng là rất cần thiết.
+ Yêu cầu đối với nhân viên phụ trách chế biến thực phẩm:
Dụng cụ chế biến thực phẩm đảm bảo an toàn. Dụng cụ chế biến thực
phẩm có ký hiệu, dùng riêng cho thực phẩm sống và thực phẩm chín (dao thớt,
rổ rá, nồi xoong .. sấy khô mới sử dụng) các loại thực phẩm rửa sạch rồi mới
thái nhỏ, thực phẩm thái trên bàn sạch sẽ, dụng cụ chế biến thực phẩm xong phải
rửa ngay tráng nước sôi, thực phẩm đi theo một chiều từ thực phẩm sống, làm
sạch, rửa, thái nhỏ, nấu chín, chia ăn.
10


Cách nấu và chế biến thực phẩm cần đảm bảo thức ăn còn đầy đủ các
chất dinh dưỡng, không để lại bệnh tật gì do ăn uống, đề phòng thức ăn bị ô
nhiễm từ giai đoạn thức ăn sống được nấu chín và đưa đến trẻ sử dụng .
*Một số nguyên tắc chung:
Nấu thức ăn chín là để diệt các vi trùng gây bệnh và để đảm bảo thức ăn
đựơc diệt trùng nên thái thành miếng nhỏ, xào nhanh đảo điều tay lúc nấu, nước
phải thật sôi và vừa đủ để chỗ nào cũng được nhiệt tác động.
Nấu còn giúp cho thức ăn dễ tiêu hoá, hấp thụ do làm biến đổi chất đạm,
do sự hút nước và nở của tinh bột sự phá huỷ màng tế bào, nhuyễn hoá các chất
keo, đồng thời với các ưu điểm trên trong quá trình nấu luôn gây những mất mát

các chất dinh dưỡng, cần hạn chế tối đa những sự hao hụt này.
Cách chế biến: Các cô nuôi phải biết cách chế biến các thực phẩm sao
cho thực phẩm phải ngon mắt, ngon mũi, ngon miệng, hấp dẫn, gây được sự
thèm ăn của trẻ cụ thể như sau;
Ví dụ chế biến bữa phụ: Chè gạo nếp, bí đỏ, đậu xanh:
Nguyên liệu: Cho 10 suất ăn
Gạo nếp :
200g,
Bí đỏ (bí ngô): 400g , Đậu xanh: 200g
Đường kính:
200g,
Nước sạch :
2500ml
Cách chế biến:
Bí đỏ gọt vỏ, rửa sạch, thái hạt lựu.
Đậu xanh đã vỏ, đãi sạn ngâm nước ấm từ 1-2 giờ trước khi nấu
Gạo nếp vo, đãi sạn, thóc, để ráo nước.
Đổ nước đậu xanh, gạo nếp vào nồi đun sôi nhỏ lửa đun đến khi mà đậu
xanh, gạo nếp nở hết, cho bí đỏ vào đun nhỏ lửa tới khi bí đỏ đậu xanh, gạo nếp
đều nhừ, cho đường vào khuấy đều, đun sôi một lúc bắc ra khỏi bếp.
Kết quả: Chè sánh, nhừ, thơm, có vị ngọt, vừa ăn
Thức ăn nấu xong đậy kín, tránh ruồi, bụi bẩn và được chia thức ăn ở
trên bàn chia ăn, cho trẻ ăn lúc còn ấm.
Ví dụ Chế biến món ăn thịt bò xào đậu cô ve (Bữa chính)
Nguyên liệu: Cho 10 xuất ăn
Đậu cô ve: 400g
Thịt bò:
500g
Hành tây: 100g
Tỏi băm:

10g
Hạt nêm: 2 thìa
Bột năng: 2 thìa
Nước mắm: 50ml
Dầu ăn: 100ml
Cách chế biến: Thịt bò rửa sạch, để ráo nước, thái miếng mỏng, Ướp 2
thìa cà phê bột nêm, 2 thìa cà phê bột năng
Đậu cô ve tước xơ, rửa sạch cắt khúc dài khoảng 5- 6 cm, trần qua nước
sôi cho chín tái.
Hành tây bỏ vỏ, thái múi, phi thơm tỏi trong dầu ăn cho thịt vào, khi thịt
chín tái cho đậu cô ve và hành tây vào xào.
Nêm hạt nêm, nước mắm vừa ăn đảo đều tát bếp.
Kết quả : Thịt bò mềm màu sắc hấp dẫn vừa ăn.
Ví dụ Chế biến món canh rêu cua
Nguyên liệu cho 10 xuất ăn
Cua đồng: 300g,
Cà chua: 150g ,
Hành củ: 20g, Khế: 100g
Hành lá , mùi: 30g,
Dầu thực vật : 30g,
11


Nước mắm, muối gia vị vừa đủ ,
Nước sạch: 2000 ml
Cách chế biến
Hành, mùi nhặt, rửa sạch, để riêng từng loại, thái nhỏ
Khế bỏ rèm múi, rửa sạch bổ dọc làm 6
Cua ngâm nước rửa sạch đất, bỏ mai, yếm, miệng để ráo nước, khều
gạch cua ra bát, cho cua vào máy xay xay nhỏ với một ít muối, xay nhỏ, đỏ nước

lạnh vào bóp lọc lấy nước, bỏ bã .
Phi thơm hành dầu chưng gạch cua, xúc ra bát để riêng
Cà chua rửa sạch cắt đôi bỏ hạt, thái miếng mỏng phi thơm hành, dầu
cho cà chua vào xào mềm.
Đun sôi nước cua thả hành khô nướng đã đập dập vào, khi cái cua nổi
đông chắc, vớt cái cua ra bát.
Cho cà chua đã xào mềm cho khế vào nồi nước cua, đun chín, vớt khế ra,
dầm nát cho canh đủ độ chua, nêm vừa mắm muối đun sôi, bắc ra cho hành mùi,
nước gạch cua đã chưng màu lên trên, bắc ra cho học sinh ăn còn ấm.
Kết quả canh thơm ngon, màu sắc hấp dẫn.
- Đối với giáo viên tổ chức tốt bữa ăn cho trẻ tại lớp.
Chuẩn bị và chăm sóc trước bữa ăn phân công sắp xếp công việc gữa các
giáo viên một cách hợp lý, cần tạo cho trẻ ăn, uống hợp vệ sinh, chuẩn bị trước
bữa ăn quét dọn lau phòng ăn sạch sẽ, bàn ghế sắp xếp gọn gàng, ngăn nắp, lau
sạch bàn chia thức ăn, bát, thìa, đĩa sấy khô đồ dùng cho bữa ăn, đồ dùng ăn
uống sạch sẽ, khô ráo, bầy xếp đẹp mắt, sẽ gây được phản xạ khích thích trẻ
hứng thú ăn ngon miệng, ăn hết xuất, sắp xếp chỗ ngồi ăn cơm thoải mái, tránh
ngồi quá chật trẻ bị gò bó, ăn mất ngon hoặc gây vướng sẽ bị đổ cơm, bố trí cho
trẻ có chỗ ra vào, cô chia ăn phải rửa tay bằng xà phòng đeo khẩu trang, giáo
viên nhận và kiểm tra thức ăn đúng thực đơn của ngày đảm bảo vệ sinh an toàn
thực phẩm, chú ý đến nhiệt độ của thức ăn, thức ăn nấu xong phải có nắp đậy,
mặc tạp dề chia thức ăn, chia cơm tại bàn chia ăn, rồi mới đưa ra bàn cho trẻ ăn
ngay, trẻ rửa tay bằng xà phòng mới vào bàn ăn.
Chăm sóc trẻ trong bữa ăn: Cho trẻ ăn phải thực hiện đúng giờ, đúng qui
định vệ sinh, cô nhẹ nhàng, ân cần, khéo léo giới thiệu các món ăn, giáo dục
dinh dưỡng nhắc trẻ ngồi ngay ngắn, hướng dẫn trẻ mời các cô, các bạn, hướng
dẫn trẻ cầm thìa tay phải, xúc thìa vừa miệng là biện pháp tâm lý gây cảm giác
thèm ăn, giúp trẻ ăn ngon miệng, ăn hết khẩu phần của mình.
Cô giáo cần theo dõi sự ăn uống của trẻ biết được món ăn nào hợp khẩu
vị và đặc điểm riêng của từng trẻ, phải chú ý tìm hiểu nguyên nhân những cháu

bỏ ăn vì không hợp khẩu vị hay cháu bị ốm báo với ban giám hiệu nhà trường để
có biện pháp giải quyết đúng. Những điều giáo viên không được làm khi tổ chức
ăn:
Không ép trẻ ăn dưới bất kì hình thức nào.
Không doạ dẫm, quát nạt trẻ trong bữa ăn.
Không cho trẻ ăn, uống khi trẻ đang ho, khóc hoặc ngủ gật.
Không bịt mũi, ngáng mồm, bắt trẻ nuốt.
12


Đối với một số cháu không ăn được món ăn nào đó cô giáo có thể tập
dần cho trẻ bằng một số biện pháp như thi nhau xem cháu nào ăn tốt hơn. Đối
với những cháu ăn chậm cô cần động viên khuyến khích nhẹ nhàng, bố trí trẻ
ngồi ở bàn trên xen kẽ hai cháu ăn ngon để kích thích thi đua với bạn cháu sẽ ăn
tốt hơn. Cần cho trẻ ăn đủ nóng vì ăn đủ nóng sẽ ngon miệng nhai dẽ nhỏ, tỷ lệ
tiêu hoá cao cơ thể hấp thụ được nhiều chất dinh dưỡng.
Chăm sóc sau bữa ăn: Đối với trẻ mẫu giáo trẻ ăn xong đem bát thìa bỏ
vào xô, sau đó dọn ghế của mình xếp vào nơi qui định, giáo viên phải nhắc nhở
trẻ rửa tay, lau miệng, uống nước (Đối với trẻ mẫu giáo).
Ban giám hiệu thường xuyên dự giờ chăm sóc và giáo dục dinh dưỡng
chặt chẽ để kịp thời khen thưởng giáo viên và học sinh hàng tháng, học kỳ,
nhằm nâng cao tinh thần ý thức trách nhiệm chăm sóc và giáo dục dinh dưỡng
của giáo viên và học sinh.
Tóm lại: Việc tổ chức bữa ăn và hình thành tốt nề nếp thói quen ăn uống
cho trẻ góp phần quan trọng bảo vệ, nâng cao thể lực và giáo dục đạo đức hành
vi văn minh cho trẻ, ban giám hiệu nhà trường lập kế hoạch chỉ đạo sát sao,
kiểm tra đôn đốc việc thực hiện của giáo viên theo nội qui nhà trường đề ra, phối
hợp chặt chẽ với các bậc phụ huynh học sinh trong công tác chăm sóc và giáo
dục các cháu vì giáo dục những thói quen văn minh trong ăn uống, chỉ có thể
đạt kết qủa vững chắc khi nó là công việc chung của nhà trường và gia đình.

Biện pháp 5: Xây dựng mô hình vườn rau an toàn
Công tác nuôi dữơng chăm sóc giáo dục trẻ mầm non, việc nâng cao chất
lượng bữa ăn cho trẻ đầy đủ chất dinh dưỡng, đúng khẩu phần và vệ sinh an toàn
thực phẩm là vô cùng quan trọng góp phần cho trẻ khỏe mạnh, thông minh và
phát triển toàn diện. Nhận thức được điều này trong nhiều năm qua ban giám
hiệu trường mầm non Quảng Tâm đã tập trung chỉ đạo cán bộ giáo viên các
đoàn thể trong nhà trường thực hiện phong trào trồng và chăm sóc vườn rau an
toàn với mục đích góp phần cải thiện bữa ăn, nâng cao chất lượng bữa ăn hàng
ngày của trẻ đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm, giáo dục trẻ kỹ năng tình cảm
xã hội biết yêu thiên nhiên và bảo vệ môi trường xanh - sạch - đẹp.
Ban giám hiệu nhà trường giao cho ban chấp hành công đoàn lựa chọn
các cá nhân phân công trách nhiệm thực hiện bằng cách tranh thủ những ngày
thứ 7, ngày chủ nhật, thời gian sáng sớm và buổi chều sau khi tan lớp từng tổ
công đoàn thay phiên nhau trồng rau chăm sóc vun xới với nguồn đất sẵn có các
cán bộ giáo viên chỉ canh tác và sử dụng phân hữu cơ vừa có lợi cho sự phát
triển kinh tế vừa đảm bản bảo yếu tố xanh - sạch cho môi trường.
Bằng những kinh nghiệm sẵn có nghề trồng rau truyền thống của quê
hương Quảng Tâm và sự chăm chỉ cần mẫn của cán bộ giáo viên, nhân viên
trong nhà trường đã được khoác lên mình màu xanh mượt mà của những luống
rau và giàn cây ăn quả mùa nào thứ ấy, các luống rau có biển báo khu vực rau an
toàn.
Ngoài việc vận động cán bộ giáo viên, nhân viên tham gia trồng và chăm
sóc vườn rau nhà trường còn tích cực tuyên truyền hội nông dân, hội phụ huynh
hỗ trợ các loại giống rau, tư vấn kỹ thuật trồng và chăm sóc rau vì môi trường
học đường xanh - sạch - đẹp
13


Hơn thế từ vườn rau của nhà trường còn là nơi giúp cho các trẻ được
khám phá tìm hiểu thế giới xung quanh về nghề nông qua hoạt động trồng trọt,

chăm sóc và bảo vệ cây; Trẻ được thực hành, trải nghiệm gieo hạt, trồng và
chăm sóc rau. Từ đó giúp bé nhận biết được quá trình phát triển của cây, nhận
thức được lợi ích của việc trồng rau an toàn đối với sức khỏe của con người và
môi trường sống xung quanh.

Nhờ sự nổ lực của cán bộ giáo viên, nhân viên trong nhà trường đã có
mô hình vườn rau an toàn đáp ứng được nhu cầu về rau xanh hàng ngày cho trẻ,
lượng rau xanh các loại được cung cấp vào bữa ăn cho trẻ với số tiền rau thu
được bổ sung thêm vào các bữa ăn cuối tuần và các ngày lễ như ngày trung
thu..... Từ phong trào trồng rau an toàn, chất lượng bữa ăn cho trẻ được nâng lên,
khẩu phần ăn của trẻ đủ chất dinh dưỡng, đảm bảo được vệ sinh an toàn thực
phẩm, tỉ lệ trẻ suy dinh dưỡng giảm, trường mầm non Quảng Tâm là địa chỉ tin
cậy cho các bậc phụ huynh yên tâm trao gửi con em mình ở trường.
Mô hình vườn rau an toàn không chỉ mang lại hiệu quả về kinh tế, đáp
ứng nguồn thực phẩm an toàn mà còn tạo nên môi trường xanh - sạch - đẹp, gần
gũi và thân thiện với trẻ góp phần giảm nguy cơ ngộ độc thực phẩm và nâng cao
chất lượng bữa ăn cho trẻ tại trường mầm non.
Biện pháp 6: Công tác phối kết hợp và tuyên truyền
Chăm sóc và bảo vệ sức khoẻ cho trẻ luôn đặt lên vị trí hàng đầu trong
nhiệm vụ chăm sóc, nuôi dưỡng và giáo dục trẻ ở trường mầm non. Sức khỏe
ảnh hưởng mạnh mẽ đến điều kiện sống, mà ở trường mầm non là nơi tập trung
đông trẻ nên công tác vệ sinh phòng bệnh được quan tâm đúng mức, như vệ sinh
phòng bệnh, vệ sinh đồ dùng, đồ chơi, vệ sinh môi trường là việc làm thường
xuyên, liên tục theo ngày, tuần, tháng. Giáo viên phải thực hiện nghiên túc, ban
14


giám hiệu phải kiểm tra thường xuyên, để đảm bảo cho trẻ luôn sống trong môi
trường sạch sẽ, ngăn ngừa những tác động bất lợi cho sức khỏe của trẻ.
Phối hợp với trạm y tế kiểm tra sức khỏe đầu năm học; Thay sổ sức khỏe

đảm bảo đúng quy định của Thông tư liên tịch số 13/2016. Tuyên truyền cho các
bậc cha mẹ cho trẻ tiêm chủng đầy đủ các loại vác xin phòng bệnh. Đối với trẻ
từ 24 tháng tuổi trở lên: Đo chiều cao, cân nặng, ghi biểu đồ tăng trưởng mỗi
quý một lần. Riêng với trẻ từ 60 tháng tuổi, theo dõi chỉ số khối cơ thể - BMI.
Thực hiện phun thuốc diệt ruồi muỗi, thuốc sát khuẩn cloramimB /3lần /
năm và lau, rửa đồ dùng, đồ chơi bằng cloramimB 1 lần/ tháng. Hàng tuần các
lớp tổng vệ sinh phòng lớp, nhà trường tổng vệ sinh trong ngoài khu vực trường
đảm bảo môi trưòng xanh, sạch, đẹp.
Tổ chức khám sức khoẻ cho cán bộ giáo viên 1 lần/năm và kiểm tra công
tác vệ sinh môi trường đưa ra các biện pháp phòng tránh các dịch bệnh để nhà
trường thực hiện .
- Phối hợp nhà trưòng và gia đình để góp phần nâng cao chất lượng bữa
ăn cho trẻ tại trường mầm non
Tuyên truyền phổ biến kiến thức cho các bậc phụ huynh đóng vai trò
quan trọng trong việc đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm trong việc nâng cao
chất lượng chăm sóc, nuôi dưỡng và giáo dục trẻ ở trường mầm non cũng như
trong cộng đồng tôi đã thực hiện nhiều hình thức đa dạng, phong phú như xây
dựng kế hoạch phối hợp với ban văn hoá xã tuyên truyền trên thông tin đại mỗi
tháng 1lần vào tối chủ nhật tuần 4 về công tác đảm bảo vệ sinh an toàn thực
phẩm, tầm quan trọng về dinh dưỡng và sức khỏe của trẻ, kiến thức nuôi con
theo khoa học, cách lựa chọn thực phẩm, cho trẻ ăn đúng khẩu phần của trẻ theo
lứa tuổi, kỹ thuật chế biến món ăn cho trẻ, vệ sinh an toàn thực phẩm,...
Hướng dẫn giáo viên thông tin bảng tuyên truyền tại lớp, thông qua giờ
đón trẻ, trả trẻ trao đổi với phụ huynh về tình hình sức khoẻ, chế độ ăn uống,
chăm sóc đề phòng một số bệnh theo mùa, bệnh thông thường, trao đổi kinh
nghiệm chăm sóc sức khỏe trẻ và hình thành nề nếp thói quen cho trẻ trong ăn,
ngủ, nề nếp sinh hoạt, chế độ luyện tập.
Mỗi giáo viên là một tuyên truyền viên, tuyên truyền, tư vấn cho các bậc
phụ huynh về sự cần thiết của việc tổ chức cho trẻ ăn ngủ đúng giờ, tổ chức các
hoạt động hợp lý và công tác vệ sinh an toàn thực phẩm. Từ đó để các bậc phụ

huynh nắm bắt được kiến thức cơ bản về việc chăm sóc nuôi dưỡng và nâng cao
chất lượng bữa ăn cho trẻ.
Tuyên truyền cho các bậc phụ huynh và cộng đồng với hình thức mời
phụ huynh đến trường cùng tổ nuôi dưỡng chế biến các món ăn, tổ chức bữa ăn
cho trẻ, phân tích cho phụ huynh biết thức ăn chế biến phải đảm bảo vệ sinh an
toàn thực phẩm, phù hợp với hệ tiêu hoá của trẻ, phù hợp với lứa tuổi, thức ăn
của trẻ phải thái nhỏ, nấu nhừ. Thành lập ban phụ huynh chăm sóc sức khoẻ ở
trường gồm mỗi lớp hai thành viên ban này có thể dự giờ thăm lớp, dự cách chế
biến các món ăn theo kế hoạch tuần, tháng, đột xuất và từ đó góp ý xây dựng
cho giáo viên, cho trường để nhà trường kịp thời, sửa sai và điều chỉnh về chế độ
dinh dưỡng cho trẻ .
15


Tổ chức hội thi cô nuôi giỏi, nhà trường mời phụ huynh tham dự để giúp
cho sự nâng cao về nhận thức nuôi dưỡng. Tổ chức hội thi dinh dưỡng của bé,
bé tập làm nội trợ,"Bé khoẻ - bé ngoan, gia đình dinh dưỡng trẻ thơ, “Hội khỏe
bé mầm non”... thành phần gồm có giáo viên, phụ huynh, trẻ.
Nhà trường phối hợp với phụ huynh thống nhất phương pháp chăm sóc
giáo dục trẻ từ kết quả trên đã nâng cao được chất lượng bữa ăn cho trẻ tại
trường mầm non giảm được tỉ lệ trẻ suy dinh dưỡng và trẻ thấp còi xuống mức
thấp nhất.
- Phối hợp với các đoàn thể ở địa phương tổ chức tuyên truyền qua các
buổi sinh hoạt, hội họp địa phương về tầm quan trọng của công tác vệ sinh an
toàn thực phẩm và dinh dưỡng đối với trẻ mầm non. Kiến thức nuôi dạy con,
kiến thức nuôi con theo khoa học, cách lựa chọn thực phẩm, cho trẻ ăn đúng
khẩu phần của trẻ theo lứa tuổi, kỹ thuật chế biến món ăn cho trẻ, vệ sinh an
toàn thực phẩm.
Thông qua các hội thi như “Hội thi xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ
làm trung tâm”. Tức là trẻ cần gì ta cung cấp nấy, qua đó giáo viên biết được sở

trường của trẻ. Từ đó để phối hợp với phụ huynh nâng cao chất lượng cuộc sống
cho trẻ.
2,4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm đối với hoạt động giáo dục,
đối với bản thân, đối với đồng nghiệp, đối với nhà trường.
* Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm đối với hoạt động giáo dục:
Kết quả nâng cao chất lượng bữa ăn cho trẻ tại trường mầm non Quảng
Tâm sau khi áp dụng các giải pháp trên vào công tác chăm sóc nuôi dưỡng tại
trường mầm non năm học 2017 – 2018 đã thu được những kết quả khảo sát cụ
thể như sau.
So sánh kết quả khảo sát trước khi áp dụng các biện pháp mới (9/2017)
và kết quả khảo sát sau khi áp dụng biện pháp mới (4/2018)
Tổng
Kết quả khảo sát
Kết quả khảo sát
số trẻ
(Tháng 9/ 2017)
(Tháng 4/ 2018)
TT
Nội dung
bán
Tỷ lệ Chưa Tỷ lệ
Tỷ lệ Chưa Tỷ lệ
trú Đạt % đạt % Đạt %
đạt
%
1 Trẻ ăn ngon miệng, 701 602 85,9 99 14,1 639 91,2 62 8,8
ăn hết khẩu phần
2 Trẻ ăn ngon miệng, 701 611 87,2 90 12,8 642 91,6 59 8,4
ăn chưa hết khẩu
phần

3 Trẻ ăn chưa hết khẩu 701
99 14,1
62 8,8
phần
4 Theo dói biểu đồ cân 701
nặng, chiều cao
- Trẻ suy dinh dưỡng
34 4,9
19 2,7
thể nhẹ cân
- Trẻ suy dinh dưỡng
38 5,4
21 3,0
thể thấp còi
16


5 Theo dói biểu đồ cân 701
nặng/chiều cao
- Trẻ phát triển bình
611 87,2
642 91,6
thường.
- Trẻ suy dinh dưỡng
25 3,6
18 2,6
thể gầy còm
- Trẻ trẻ thừa cân,
27 3,9
20 2,9

béo phì
Từ những biện pháp nâng cao chất lượng bữa ăn cho trẻ, trẻ ăn ngon
miệng, ăn hết khẩu phần 100%, góp phần giảm tỉ lệ trẻ suy dinh dưỡng so với
năm học trước 0,4%, trẻ thấp còi giảm 0,5 %.
* Đối với bản thân:
Từ những biện pháp nâng cao chất vệ sinh an toàn thực phẩm, nâng cao
chất lượng bữa ăn trong công tác chăm sóc, nuôi dưỡng và giáo dục trẻ tại
trường mầm non trường Quảng Tâm. Bản thân tự nhận thấy mình đã rút được rất
nhiều kinh nghiệm trong chỉ đạo công tác chăm sóc nuôi dưỡng giáo dục trẻ đó
là:
- Phân công và giao nhiệm vụ cụ thể cho từng cá nhân để gắn trách
nhiệm và theo dõi thi đua.
- Chỉ đạo phó hiệu trưởng xây dựng cơ cấu năng lượng, phương án ăn tại
trường đối với từng độ tuổi cụ thể, rõ ràng, phù hợp với thực tế của địa phương
và nhà trường.
- Quản lý, kiểm tra chặt chẽ nguồn thực phẩm cung cấp vào trường: Phải
đúng hợp đồng, rõ ràng về nguồn gốc và đảm bảo an toàn.
- Hàng năm, hàng quý, hàng tháng, hàng tuần, hàng ngày phải kiểm tra
lựa chọn đồ dùng, dụng cụ không đảm bảo an toàn thanh lý bổ sung dụng cụ
mới.
- Yêu cầu đối với giáo viên (Đặc biệt là giáo viên làm công tác nuôi
dưỡng) nắm vững kiến thức về dinh dưỡng, chọn thực phẩm an toàn, cách chế
biến các món ăn cho trẻ đúng độ tuổi, đúng khẩu phần, đảm bảo vệ sinh an toàn
thực phẩm, nâng cao chất lượng bữa ăn cho trẻ, chăm sóc, nuôi dưỡng trẻ theo
khoa học.
* Đối với đồng nghiệp
Nâng cao hơn về trình độ hiểu biết cho đội ngũ cán bộ, giáo viên, nhân
viên, đồng thời nêu cao tinh thần trách nhiệm với nhiệm vụ được giao.
Các biện pháp đã đúc rút không những mang lại hiệu quả cao trong công
tác chăm sóc nuôi dưỡng giáo dục tại trường mà còn giúp cho mối cán bộ giáo

viên, nhân viên nâng cao chất lượng cuộc sống và có trách nhiệm hơn với cộng
đồng trong việc đấu tranh, lên án, tẩy chay với các loại thực phẩm không đảm
bảo an toàn.
3. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ:
3.1. Kết luận:
17


Để đạt được những kết quả như trên là khẳng định rằng việc áp dụng các
giải pháp nâng cao chất lượng bữa ăn cho trẻ là rất cần thiết trong hoạt động
nuôi dưỡng tại trường mầm non Quảng Tâm. Đối với bản thân là người quản lý
phải hiểu rõ vai trò và trách nhiệm của người đứng đầu cơ quan đơn vị.
Chỉ đạo xây dựng kế hoạch cụ thể cho từng phần việc và thường xuyên
kiểm tra giám sát việc thực hiện kế họach của phó hiệu trưởng, giáo viên, nhân
viên đặc biệt là công tác chăm sóc nuôi dưỡng như chế biến các móm ăn, lựa
chọn thực phẩm sạch, định lượng ăn, tổ chức bữa ăn, vệ sinh an toàn thực phẩm,
hình thành nề nếp thói quen vệ sinh văn minh trong ăn uống, học tập, vui chơi
đối với trẻ.
Làm tốt công tác tuyên truyền cho các bậc phụ huynh học sinh và cộng
đồng kiến thức nuôi con theo khoa học, cách chế biến các món ăn đúng khẩu
phần, đúng độ tuổi, chọn mua thực phẩm đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm
phối hợp nhiều loại thức ăn nâng cao bữa ăn cho trẻ tại trường mầm non là rất
cần thiết. Mặt khác để phát huy sức mạnh tổng hợp của các thành viên trong và
ngoài nhà trường trong việc nâng cao chất lượng bữa ăn cho trẻ. Phòng tránh các
dịch bệnh, ngô độc thực phẩm phải được quan tâm đặc biệt từ khâu mua thực
phẩm đến khâu chế biến, khâu bảo quản và thành sản phẩm cuối cùng hợp vệ
sinh an toàn thực phẩm, rõ nguồn gốc, đúng hợp đồng. Ngoài ra còn tuyên
truyền đến các bậc phụ huynh, cán bộ giáo viên ngoài chế độ ăn cân đối, đa
dạng, trẻ cần có chế độ hoạt động thể lực hợp lý giúp cho trẻ phát triển tốt về thể
chất và tinh thần.

Nhà trường tổ chức mô hình vườn rau sạch phục vụ cho công tác nuôi
dưỡng đảm bảo được vệ sinh an toàn thực phẩm và cải thiện được bữa ăn cho trẻ
tại trường giảm được nguy cơ ngộ độc thực phẩm, giảm kinh tế và tạo môi
trường thân thiện xanh - sạch - đẹp.
Đối với giáo viên trang bị cho giáo viên vững kiến thức, kỹ năng chăm
sóc nuôi dưỡng, nâng cao chất lượng bữa ăn, nắn vững đặc điểm tâm sinh lý của
trẻ, Đối với giáo viên nuôi dưỡng luôn cập nhập hoá các phương pháp chê biến
các móm ăn, cách lựa chọn thực phẩm, vệ sinh an toàn thực phẩm, chế biến các
món ăn ngon mắt, ngon mũi, ngon miệng, hợp khẩu vị, trẻ ăn hết khẩu phần của
mình luôn thay đổi cách chế biến các món ăn ngon miệng, theo mùa phù hợp
với địa phương, đặc biệt là khâu nuôi dưỡng cách chọn mua thực phẩm tươi
ngon, đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm nhưng lại rẻ tiền .
Thành lập ban kiểm tra để thường xuyên theo dõi giám sát công tác nâng
cao chất lượng bữa ăn, có những phản ánh kịp thời cho ban giám hiệu để từ đó
có những uốn nắn kịp thời. Cân đo khám sức khoẻ cho trẻ theo định kỳ để điều
chỉnh kế hoạch phòng chống suy dinh dưỡng kịp thời.
Vì nâng cao chất lượng bữa ăn cho trẻ và công tác nuôi dưỡng trẻ hiện
nay là mối quan tâm hàng dầu của ngành, nhà trường, gia đình và toàn xã hội.
Với kinh nghiệm trên tôi đã thực hiện trong quá trình chỉ đạo nâng cao
chất lượng bữa ăn cho trẻ vào công tác nuôi dưỡng, giáo dục trẻ tại trường mầm
non Quảng Tâm đạt được một số kết quả cao góp phần nhỏ bé vào sự nghiệp
giáo dục trẻ ở ngành học .
3.2. Kiến nghị:
18


Đề nghị với các cấp có thẩm quyền kiểm tra, rà soát, thẩm định để nguồn
thực phẩm trên thị trường đảm bảo an toàn cho người tiêu dùng, đồng thời xử lý
nghiêm đối với những cá nhân cố tình vi phạm qui định về an toàn thực phẩm.
Đề nghị, tuyển dụng, điều động, luân chuyển số giáo viên ở trường thừa

đến trường thiếu và đảm bảo chế độ chính sách cho người lao động để giáo viên
yên tâm công tác và các trường mầm non công lập đủ số giáo viên, nhân viên
theo qui định.
Trên đây là một số kinh nghiệm của bản thân trong việc nâng cao chất vệ
sinh an toàn thực phẩm, nâng cao chất lượng bữa ăn trong công tác chăm sóc,
nuôi dưỡng và giáo dục trẻ tại trường Mầm non trường Quảng Tâm, Thành phố
Thanh Hoá rất mong được sự đóng góp ý kiến của Hội đồng Khoa học các cấp
để bản thân tôi làm tốt hơn nữa công tác quản lý chỉ đạo góp phần nâng cao chất
lượng chăm sóc, nuôi dưỡng và giáo dục trẻ.
XÁC NHẬN CỦA
THỦ TRƯỞNG ĐƠN VỊ

Thanh Hóa, ngày 01 tháng 04 năm 2018
Tôi xin cam đoan đây là SKKN của mình viết,
không sao chép nội dung của người khác.
Người làm SKKN

Nguyễn Thị Hương

19