Tiet81 Luyện tập thao tác lập luận bình luận

Người soạn:

Trường THPT QUANG TRUNG

Nguyễn Thò Lụa
Ngày soạn: 4/2/2012
Tiết:81
Bài dạy: Làm văn

LUYỆN TẬP THAO TÁC LẬP

LUẬN BÁC BỎ
I. MỤC TIÊU BÀI HỌC:
- Kiến thức: Củng cố và nâng cao hiểu biết về thao tác lập luận bác bỏ.
- Kỹ năng: Vận dụng thao tác lập luận bác bỏ thích hợp trong bài văn nghị luận.
- Thái độ: Bác bỏ quan niệm sai lầm, bảo vệ cái đúng, cái chân lí.
II. CHUẨN BỊ:
1/Chuẩn bị của GV:
- Đọc SGK, TLTK, hệ thống kiến thức, thiết kế giáo án.
2/Chuẩn bị của HS:
Đọc SGK, làm bài tập.
III. HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC:
1. Ổn định tình hình lớp: Kiểm tra sĩ số, nề nếp.
2. Kiểm tra bài cũ: (5’)
- Câu hỏi: Thế nào là thao tác bác bỏ? Cách bác bỏ?
HS dựa vào phần ghi nhớ trong bài học lí thuyết để trả lời.
3. Giảng bài mới:
- Giới thiệu bài: Trên cơ sở nhận xét sự trả lời của HS, GV nhắc lại lí thuyết và dẫn vào bài mới.
TL
5’

Hoạt động của
GV
HĐ1: Củng cố
lí thuyết.
Hướng dẫn HS
ôn lại lí thuyết

TIẾN TRÌNH TIẾT DẠY
Hoạt động của
Nội dung cần đạt
HS
HĐ1:
I. Củng cố lí thuyết.

Giáo
án Ngữ văn 11 chuẩn


Người soạn:

Trường THPT QUANG TRUNG

Nguyễn Thò Lụa
32 HĐ2:
Luyện
’
tập
Bài tập 1: Phân
tích cách bác
bỏ trong 2 đoạn

trích /SGK.
Sau đó hướng
dẫn HS phân tích
cách bác bỏ.
? Mỗi đoạn văn
bác bỏ luận
điểm nào?
? Bác bỏ bằng
cách nào?

HĐ2:
Bài tập 1
- HS lần lượt đọc
từng đoạn văn.
- HS thực hiện,
nhận xét, bổ sung
cho hoàn chỉnh.
a. – ND: bác bỏ
một
quan
niệm
sống sai lầm –
sống bó hẹp trong
ngưỡng cửa nhà
mình.
- Cách bác bỏ:
dùng lí lẽ trực tiếp,
kết hợp so sánh
bằng hình ảnh sinh
động (mảnh vườn

rào kín, đại dương
mênh
mông)
->
phân tích bản chất
và tác hại của
cuộc sống này.
- Rút ra kết luận ở
dạng khái quát để
khẳng đònh ý kiến
của mình, bác bỏ
hoàn toàn cuộc
sống nói trên.
b. – ND: Vua Quang
Trung bác bỏ thái
độ e ngại, né
tránh của những
hiền
tài
không
chòu ra giúp nước
trong
buổi
đầu
dựng nghiệp.
- Cách bác bỏ:
Phân tích những
khó
khăn
trong

buổi
đầu
dựng
nước, nỗi lo lắng
và lòng mong đợi
người tài của nhà
vua;
khẳng
đònh
trên dải đất văn
hiến không hiếm
người tài để bác
bỏ thái độ sai
lầm, động viên

II. Luyện tập
Bài tập 1
Phân tích cách bác bỏ
trong 2 đoạn trích /SGK.
a/ NghƯ tht b¸c bá trong
®o¹n v¨n cđa GhÐc-xen :
-Néi dung : B¸c bá 1 quan niƯm
sèng sai lÇm – sèng bã hĐp
trong ngưìng cưa nhµ m×nh .
-C¸ch b¸c bá : dïng lÝ lÏ b¸c bá
trùc tiÕp, kÕt hỵp so s¸nh b»ng
h×nh ¶nh sinh ®éng(m¶nh
vươên rµo kÝn, ®¹i dư¬ng mªnh
m«ng bÞ b·o t¸p lµm nỉi sãng)
®Ĩ võa b¸c bá võa nªu ý ®óng,

®éng viªn ngươêi ®äc lµm theo
.
-DiƠn ®¹t : tõ ng÷ gi¶n dÞ, cã
møc ®é, phèi hỵp c©u tươêng
tht vµ c©u miªu t¶ khi ®èi
chiÕu, so s¸nh khiÕn ®o¹n v¨n
sinh ®éng, th©n mËt, cã søc
thut phơc cao .

b/ NghƯ tht b¸c bá trong
®o¹n v¨n cđa Ng« Th× NhËm:
-Néi dung : Vua QT(TrÈm) b¸c bá
th¸i ®é e ng¹i, nÐ tr¸nh cđa
nh÷ng hiỊn tµi kh«ng chÞu ra
gióp nước trong bi ®Çu nhµ
vua dùng nghiƯp .
-C¸ch b¸c bá:
+ Kh«ng phª ph¸n trùc tiÕp mµ
ph©n tÝch nh÷ng khã kh¨n
trong sù nghiƯp chung, nçi lo
l¾ng vµ lßng mong ®ỵi ngươêi
tµi cđa nhµ vua.
+ §ång thêi kh¼ng ®Þnh trªn “
d¶i ®Êt v¨n hiÕn” cđa nước ta
kh«ng hiÕm ngươêi tµi ®Ĩ b¸c
bá th¸i ®é sai lÇm nãi trªn,
®éng viªn ngươêi hiỊn tµi ra
gióp nước.
-DiƠn ®¹t :
+ Tõ ng÷ trang träng mµ gi¶n

Giáo

án Ngữ văn 11 chuẩn


Người soạn:

Trường THPT QUANG TRUNG

Nguyễn Thò Lụa

Bài tập 2: Yêu
cầu HS đọc bài
tập 2.
Yêu cầu HS bác
bỏ
một
quan
niệm, đưa ra kinh
nghiệm học tốt
môn Ngữ văn.

người hiền tài ra
giúp nước. (chỉ ra
nguyên nhân).
-> Đoạn văn vừa
bác bỏ, vừa động
viên,
khích
lệ,

thuyết phục đối
tượng.

Bài tập 2:
- HS suy nghó, trả
lời, nhận xét, bổ
sung. Chọn
cách
bác bỏ, nêu lí lẽ,
dẫn chứng phù
hợp.

Bài tập 3: Yêu
cầu HS xác đònh
luận điểm cần
bác bỏ: Quan
niệm sống sống
sai lầm.
GV đònh hướng
để HS viết đoạn
văn
bác
bỏ
quan niệm này:
- Nêu ý kiến
cần bác bỏ.
Phân
tích
nguyên
nhân

(giải thích thế
nào
là
quan
niệm sống sành
điệu?)
- Tác hại của sai
lệch
–
ảnh
hưởng xấu đến
rèn luyện phẩm
chất và học tập

Bài tập 3
HS viết đoạn văn,
đọc, sửa chữa, rút
kinh nghiệm.

dÞ
+ Giäng ®iƯu ch©n thµnh,
khiªm tèn
+ Sư dơng c©u tưêng tht,
kÕt hỵp CHTTõ
+ Dïng lÝ lÏ kÕt hỵp h×nh ¶nh so
s¸nh(1 c¸i cét kh«ng thĨ
chống đỡ nỉi 1 c¨n nhµ lín)
…
§o¹n v¨n cã t¸c dơng võa b¸c bá,
võa ®éng viªn khÝch lƯ ,

thut phơc ®èi tượng (ngưêi
tµi danh) ra gióp nước.
Bài tập 2:
Bác bỏ một quan niệm,
đưa ra kinh nghiệm học tốt
môn Ngữ văn.
( Bµi tËp vËn dơng s¸ng t¹o )
ViÕt (nãi) 1 ®o¹n v¨n b¸c bá
quan niƯm sai vỊ kinh nghiƯm
häc Ng÷ v¨n, råi ®Ị xt 1 vµi
kinh nghiƯm häc ng÷ v¨n tèt
nhÊt theo c©u hái trang 32SGK
à theo bè cơc sau
-Nªu ý kiÕn cÇn b¸c bá
-Ph©n tÝch nguyªn nh©n(c¶ 2
quan niƯm trªn ®Ịu b¾t ngn
tõ nh÷ng suy nghÜ phiÕn diƯn,
tõ th¸i ®é häc tËp, ý thøc,
®éng c¬ … rÌn lun, phÊn
®Êu h¹n chÕ …)
-ChØ ra nh÷ng t¸c h¹i cđa
nh÷ng nhËn thøc sai lƯch ®ã
(¶nh hưởëng xÊu ®Õn kÕt qu¶
häc tËp, rÌn lun phÈm chÊt
®¹o ®øc cđa thanh niªn, häc
sinh … )
-§Ị xt 1 vµi suy nghÜ vµ
hµnh ®éng ®óng ®¾n vỊ vÊn
®Ị bµn ln
ð Bµi viÕt cÇn viÕt sao cho

ln cø s¸ng sđa, rµnh m¹ch,
s¾p xÕp hỵp lÝ, vµ dÉn chøng
khoa häc, chỈc chÏ .
Bài tập 3
Viết đoạn văn bác bỏ quan
niệm cho rằng “ Thanh niên,
học sinh thời nay phải biết
nhuộm tóc, hút thuốc lá,
uống rượu, vào các vũ
Giáo

án Ngữ văn 11 chuẩn


Người soạn:

Trường THPT QUANG TRUNG

Nguyễn Thò Lụa
- Phương hướng,
suy nghó, hành
động đúng đắn.

3’

trường,… thế mới là cách
sống sành điệu của tuổi
trẻ thời hội nhập.”
- Nêu ý kiến cần bác bỏ.
- Phân tích nguyên nhân

(giải thích thế nào là quan
niệm sống sành điệu?)
- Tác hại của sai lệch – ảnh
hưởng xấu đến rèn luyện
phẩm chất và học tập
- Phương hướng, suy nghó,
hành động đúng
Củng cố
Nắm vững thao tác lập
luận bác bỏ, cách bác
bỏ. Dùng hệ thống lí lẽ,
dẫn chứng cho phù hợp

HĐ3: Củng cố
HĐ3:
GV: Nắm vững - HS nghe.
thao
tác
lập
luận bác bỏ,
cách bác bỏ.
Dùng hệ thống
lí lẽ, dẫn chứng
cho phù hợp.
Dặn dò:
- Vận dụng thao tác lập luận bác bỏ vào bài văn nghò luận.
- Chuẩn bò “Trả bài số 5”
+ Đọc đề . Lập dàn bài
RÚT KINH NGHIỆM:
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . .

. . . . . . ……………..
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . .
. . .. . . ………………
……………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………..

Giáo
án Ngữ văn 11 chuẩn