Giáo án Hóa học 11 bài 28: Thực hành phân tích định tính nguyên tố. Điều chế và tính chất của Metan

HÓA HỌC 11
Bài 28: BÀI THỰC HÀNH 3

PHÂN TÍCH ĐỊNH TÍNH NGUYÊN TỐ.
ĐIỀU CHẾ VÀ TÍNH CHẤT CỦA METAN

I. MỤC TIÊU BÀI HỌC:
1. Kiến thức:
- Biết nguyên tắc phân tích định tính các hợp chất hữu cơ: xác định sự có
mặt của C, H trong hợp chất hữu cơ.
- Tính chất của hiđrocacbon: Điều chế và thu khí CH4; thử tính chất của
CH4; Phản ứng cháy, thử phản ứng với dung dịch Br2, dung dịch KMnO4.
2. Kĩ năng:
- Rèn luyện kĩ năng thực hành với các hợp chất hữu cơ.
- Tiếp tục rèn luyện các kĩ năng thực hành thí nghiệm với lượng nhỏ hoá
chất như nung nóng ống nghiệm chứa chất rắn, thử tính chất của khí…
II. CHUẨN BỊ:
1. Dụng cụ thí nghiệm:
- Ống nghiệm
nghiệm

- Bộ giá thí nghiệm

- Ống hút nhỏ giọt
- Nút cao su
nhọn)
- - Thìa lấy hoá chất
- Đèn cồn

- Giá để ống

- Ống dẫn chữ L (dài,

2. Hoá chất:
- Saccarozơ (đường kính)- CuO
- CH3COONa khan
tím (KMnO4).
- Bông không thấm nước.

- CuSO4 khan
- Vôi tôi xút (CaO+NaOH)

- dd Thuốc


HĨA HỌC 11

3. u cầu HS ơn tập những kiến thức có liên quan đến các thí nghiệm thực
hành: đại cương về hố học hữu cơ, hiđrocacbon no.
III. PHƯƠNG PHÁP: Trực quan, đàm thoại, phát vấn.
IV. CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC:
1. Ổn định lớp: Kiểm tra sĩ số, nắm tình hình lớp.
2. Học bài mới:
HOẠT ĐỘNG CỦA GV

HOẠT ĐỘNG CỦA HS

I. NỘI DUNG THÍ NGHIỆM VÀ CÁCH TIẾN HÀNH:
Hoạt động 1:
Thí nghiệm 1: Xác định định tính cacbon và hiđro
GV hướng dẫn các nhóm HS tiến hành HS tiến hành thí nghiệm theo các bước:

làm thí nghiệm như SGK trình bày.
- Trộn đều 0,2 g saccarozơ với 1-2 g CuO
sau đó cho hỗn hợp vào ống nghiệm khơ.
- Cho thêm khoảng 1 g CuO phủ kín hỗn
hợp.
- Phần trên ống nghiệm được nhồi một nhúm
bơng có rắc một ít bột CuSO4 khan.
GV hướng dẫn HS xem cách lắp dụng cụ
- Đun ống nghiệm có chứa hỗn hợp phản ứng
theo hình 4.1 SGK tr 90.
(lúc đầu đun nhẹ, sau đó đun tập trung vào
phần có hỗn hợp phản ứng).
Hỗ
n hợp
0,2gC12H22O11
và1-2 g CuO

Bô
ng tẩ
m bộ
t
CuSO4 khan

Ban đầ
u là
nướ
c vô
i
trong

HS: Quan sát hiện tượng và ghi vào tờ tường
trình thực hành.
HS: Nhận xét hiện tượng
- Bơng trộn CuSO4 trở nên xanh.

Xá
c đò
nh đò
nh tính C, H trong saccarozơ

GV hướng dẫn HS quan sát hiện tượng

- dd Ca(OH)2 vẫn đục.


HĨA HỌC 11

xảy ra trong ống nghiệm
GV u cầu đại diện từng nhóm nêu hiện
tượng thí nghiệm, viết PTHH và giải
thích.

-Các PTHH:
t
C12H22O11 + 2CuO 
→ 12CO2↑+ 11H2O
+24 Cu
o

CO2 + Ca(OH)2 → CaCO3 ↓ + H2O

(trắng)
Hoạt động 2:
Thí nghiệm 2: Điều chế và thử tính chất của CH4
GV hướng dẫn các nhóm HS tiến hành HS tiến hành thí nghiệm theo các bước:
làm thí nghiệm như SGK trình bày.
- Cho vào ống nghiệm khơ có nút và ống dẫn
khí khoảng 4 – 5 g hỗn hợp bột mịn đã được
trộn đều gồm CH3COONa và vơi tơi xút theo
tỉ lệ 1: 2 về khối lượng, tiến hành lắp dụng
như các hình vẽ. 5.2a, 5.2 b, 5.2c, 5.2d.
GV hướng dẫn HS xem cách lắp dụng cụ - Đun nóng phần đáy ống nghiệm bằng đèn
cồn
theo hình 5.2 SGK tr 114.
HS: Quan sát hiện tượng và ghi vào tờ tường
trình thực hành.

4-5 g hỗ
n hợp
CH3COONa:
CaO, NaOH
tỉ
lệkl 1: 2
CH4

H2O
Điề
u chếmetan trong phò
ng thí nghiệ
m

HS: Nhận xét hiện tượng
- Có khí thốt ra.
- Đốt khí thốt ra ở đầu ống dẫn khí ngọn lửa


HÓA HỌC 11

GV hướng dẫn HS quan sát hiện tượng xanh và tỏa nhiệt mạnh.
xảy ra. Yêu cầu đại diện từng nhóm nêu
- Các PTHH:
hiện tượng thí nghiệm, viết PTHH và giải
thích.
CH3COONa + NaOH → CH4 + Na2CO3
CaO, t0

GV hướng dẫn HS tiếp tục làm thí
nghiệm thử tính chất của CH4.

CH4 + 2O2 → CO2 + 2H2O

∆H < 0

HS tiến hành thí nghiệm theo các bước:
- Dẫn dòng khí lần lượt vào các ống nghiệm
đựng:
+ dd Brôm
+ dd KMnO4.
GV lưu ý HS: Trong 2 thí nghiệm trên
khi dừng thí nghiệm phải tháo các ống
nghiệm cẩn thận, đúng thứ tự các thao

tác, tháo ống dẫn dd Ca(OH)2, dd Br2
trước sau đó mới tắt đèn cồn.

HS: Quan sát hiện tượng và ghi vào tờ tường
trình thực hành.
HS: Nhận xét hiện tượng: không thấy hiện
tượng gì xảy ra.

Hoạt động 3: Công việc sau buổi thực hành
GV nhận xét về buổi thực hành và hướng HS: Thu dọn vệ sinh phòng thí nghiệm cẩn
dẫn HS thu dọn hóa chất rửa ống nghiệm thận an toàn.
và dụng cụ thí nghiệm, vệ sinh phồng thí
nghiệm.
HS nộp bài tường trình thí nghiệm.
GV yêu cầu nộp tường trình thí nghiệm.

V. BÀI HỌC KINH NGHIỆM:


HÓA HỌC 11

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------