Giáo án Hóa học 11 bài 3: Sự điện li của nước. pH. Chất chỉ thị axit bazo

GIÁO ÁN HÓA HỌC 11 CƠ BẢN

Bài 3:

SỰ ĐIỆN LI CỦA NƯỚC - pH
CHẤT CHỈ THỊ AXIT BAZƠ.

I. Mục tiêu cần đạt được :
1. Kiến thức: Học sinh biết
- Đánh giá độ axit và độ kiềm của các dd theo nồng độ ion H+ và pH.
- Màu của một số chất chỉ thị trong dd ở các khoảng pH khác nhau.
3. Trọng tâm.
- Tích số ion của nước.
- Đánh giá độ axit – bazơ thông qua nồng độ [H+] và [OH-]
- Tính được pH của một số dd axit , bazơ và hổn hợp.
2. Kĩ năng:
- Biết làm một số toán đơn giản có liên quan đến [H +],[OH-], pH và xác định môi trường
của dd đó.
- Tính được pH của hổn hợp axit và bazơ.
II. Chuẩn bị: Giấy chỉ thị và 3 ống nghiệm:
- Ống 1 chứa dd axit loãng.
- Ống 2 chứa nước nguyên chất.
- Ống 3 chứa dd kiềm loãng.
III. Phương pháp: Chứng minh và diễn giải.
IV. Tổ chức hoạt động:
1. Kiểm tra bài cũ: I Định nghĩa muối theo A-rê-ni-ut ? phân loại ? Cho ví
dụ?
II. Viết phương trình điện li của muối NaCl, Ca(HCO 3)2 khi tan
trong nước.
2. Bài mới:

GIÁO ÁN HÓA HỌC 11 CƠ BẢN

HOẠT ĐỘNG GV

HOẠT ĐỘNG HS

NỘI DUNG

Hoạtđộng1:
Viết
I. Nước là chất điện li rất yếu:
phương trình điện li
Ptđl: H2O  H+ + OH-.
1.Sự điện li của nước:
của nước? Nhận xét về
nồng độ các ion có Nồng độ các ion H+ và Nước là chất điện li rất yếu.
trong nước ?
OH- bằng nhau và rất nhỏ .
Phương trình điện li của nước :
H2O  H+ + OH-.

* Cho mẫu chỉ thị và
ống nghiệm 2, quan sát

Giấy chỉ thị không đổi
Từ thí nghiệm và nhận màu. Nước có môi trường 2. Tích số ion của nước:
xét từ ptđl hãy nêu kết trung tính.
- Theo ptđl trên ta thấy H +] = [OH-] nên môi
luận?.

trường của nước là trung tính.

* Vậy : môi trường trung tính là môi trường
trong đó [H+] = [OH-].
- Bằng thực nghiệm ta có :
Ở 250C thì [H+] = [OH-] = 1,0.10-7mol/lit.

- Đặt KH2O(250C) = [H+].[OH-] = 1,0.10-14 thì
KH2O(250C) gọi là tích số ion của nước.

* Tích số ion của nước là hằng số ở nhiệt độ xác
định..

Hoạt động 2
* Cho 2 mẫu chỉ thị
vào 2 ống nghiệm 1 và
3, quan sát và nhận xét.

3. Ý nghĩa tích số ion của nước:
a. Môi trường axit:
Ống 1 quỳ hóa đỏ, ống 2
quỳ hóa xanh.
Môi trường axit là môi trường trong đó :

Hoạt động 3 Từ giá trị
tích số ion của nước
hãy nêu ý nghĩa của
nó?
Do tích số ion là một hằng
số ở nhiệt độ không đổi,

nên trong điều kiện đó nếu

[H+] > [OH-] hay [H+] > 1,0.10-7 (M).
b. Môi trường kiềm:
Môi trường kiềm là môi trường trong đó:
[H+] < [OH-] hay [H+] < 1,0.10-7 (M).


GIÁO ÁN HÓA HỌC 11 CƠ BẢN

[H+] tăng thì [OH-] phải * Vậy độ axit hay độ kiềm của một dd có thể
giảm và ngược lại.
được đánh giá chỉ bằng nồng độ H+.
Vậy:

II. Khái niệm về pH, chất chỉ thị axit-bazơ:

- Khi [H+] > [OH-]

1. Khái niệm về pH:

hay [H+] > 1,0.10-7 mol/lit - Các dd thường dùng có [H+] nhỏ, để tránh ghi
thì dd có môi trường axit
[H+] với số mũ âm, ta dùng giá trị pH với qui
ước :
- Khi [H+] < [OH-]
[H+] = 1,0.10-a thì pH = a.
+
-7
hay [H ] < 1,0.10 mol/lit

thì dd có môi trường bazơ.
pH = -lg[H+]
+
Hoạt động 4 Nêu khái - Khi [H ] = [OH ] : môi - Thang pH thường dùng có giá trị từ 1 đến 14.
trường trung tính.
niệm pH?
* pH = 7: MT trung tính hay [H+] = 1,0.10-7.M

* pH > 7: MT kiềm hay [H+] < 1,0.10-7.M
- pH là đại lượng đặc trưng
* pH < 7: MT axit hay [H+] > 1,0.10-7.M
cho độ axit, bazơ của dd
loãng.
- Ý nghĩa của pH:

Biết được pH của một số loại động, thực vật để
có chế độ nuôi trồng thích hợp.

Tính pH của :
*dd H2SO4 0,0005M ?
* dd NaOH 0,0001M ?

2. Chất chỉ thị axit-bazơ:
Áp dụng công thức để tính
và giáo viên kiểm tra lại.
* Quỳ tím hóa đỏ khi pH ≤ 6 ; xanh khi pH ≥ 8
* Phenolphtalein hóa hồng khi pH ≥ 8,3.
* Chất chỉ thị vạn năng.
* Dùng máy để đo độ pH chính xác.

Nêu ý nghĩa của giá trị
pH ?
Tham
Hoạt động 5:Tích hợp khoa.
giáo dục môi trường

khảo

sách

giáo


GIÁO ÁN HÓA HỌC 11 CƠ BẢN

Giúp cho HS biết công
cụ để xác định tính
chất của môi trường
.Áp dụng kiến thức về
pH để xác định tính
chất môi trường
V.Củng cố và dặn dò:
*Bài tập củng cố và về nhà :
Vdụ 1: Em hãy xác định giá trị pH trong những dung dịch sau :
1.
2.
3.

Dung dịch HCl 0.002M
Dung dịch KOH 0.01M

Trộn 200ml dung dịch HCl 0.01M vào 300ml dung dịch HNO30.02M thu được
500ml dung dịch X .
* Dặn dò :
- Về nhà chuẩn bị bảng tính tan của dung dịch muối
- điều kiện để có phản ứng xảy ra.
- Nghiên cứu 3 phản ứng sau :
Na2SO4 + BaCl2  ? + ?
NaOH + HNO3  ? +?
CaCO3 + HCl

 ? +? + ?