Đề tài “một số biện pháp rèn cách phát âm chữ cái l n cho trẻ 5 6 tuổi”

Một số biện pháp rèn phát âm chữ cái l-n cho trẻ 56 tuổi
I. Lý do chọn đề tài.
1. Cơ sở lý luận:
Nh Bác Hồ đã dậy chúng ta Vì lợi ích mời năm trồng cây,
vì lợi ích trăm năm trồng ngời và nghị quyết Trung ơng
Đảng đã chỉ rõ: Giáo dục là quốc sách hàng đầu mà ở đó nhiệm
vụ của ngành học Mầm non là đặt những viên gạch đầu tiên tạo
nền móng vững chắc để khởi đầu cho một công trình thế kỷ
Một trăm năm trồng ngời đó.
Căn cứ vào mục tiêu của Đảng, của Ngành giáo dục và đào tạo
đã đề ra. Để đảm bảo trẻ em là chủ nhân tơng lai của đất nớc
chúng ta cần phải bồi dỡng cho trẻ những tri thức ngay từ tuổi
Mầm non. Điều đó giúp cho trẻ có những hành trang quan trọng
trên con đờng chinh phục đỉnh cao khoa học kỹ thuật, góp phần
đa đất nớc đi lên con đờng công nghiệp hóa- hiện đại hóa đất
nớc.
Là một giáo viên Mầm non tâm huyết với nghề, tôi nhận thấy
hoạt động làm quen chữ viết rất quan trọng đối với trẻ Mầm non.
Nó có ý nghĩa và tác dụng to lớn nhằm phát triển toàn diện cho
trẻ về mọi mặt nh: Nhận thức, thẩm mỹ, đạo đức...Đặc biệt hoạt
động làm quen chữ viết giúp trẻ phát triển ngôn ngữ. Mặt khác
nó còn giúp trẻ nhận biết thế giới xung quanh, giúp trẻ giao tiếp với
mọi ngời.
Có thể nói hoạt động làm quen chữ viết là tiền đề vững
chắc giúp trẻ mẫu giáo lớn bớc vào trờng Phổ thông với một tâm
thế tự tin, vững vàng bởi chữ viết là một phơng tiện đặc biệt
quan trọng không thể thiếu ở trờng Tiểu học. Phát âm chuẩn là
một trong những khía cạnh của nghệ thuật ngôn ngữ mà con ngời cần nắm đợc, nhằm mục đích sở hữu trong tay thứ vũ khí
giao tiếp mọt cách thuận lợi nhất.
2. Cơ sở thực tiễn.
Năm học 2012-2013 tôi vẫn tiếp tục đợc phân công dạy lớp

mẫu giáo lớn 5-6 tuổi, cũng nh những năm trớc trong khi dạy trẻ

Phạm Thị Th
Trờng mầm non Đại Thành
1


Một số biện pháp rèn phát âm chữ cái l-n cho trẻ 56 tuổi

phát âm đúng chữ cái tôi đã gặp rất nhiều khó khăn. Nguyên

nhân chính là do bộ máy phát âm của trẻ ở độ tuổi này cha
hoàn thiện. Bên cạnh đó còn có cả nguyên nhân ngời lớn phát
âm cha chuẩn xác nên đã ảnh hởng đến quá trình phát âm
đúng các chữ cái của trẻ.
Đặc biệt qua thực tế giảng dạy khi dạy trẻ phát âm chữ cái l-n
tôi nhận thấy trẻ rất khó phát âm chuẩn xác, trẻ hay nói ngọng.
Nhận thức đợc vấn đề trên rất nghiêm trọng, là một giáo viên
mầm non tâm huyết với nghề tôi luôn băn khoăn trăn trở làm thế
nào để khắc phục đợc tình trạng trên?. Nên trong năm học 2012
2013 này tôi mạnh dạn chọn đề tài Một số biện pháp rèn cách
phát âm chữ cái l-n cho trẻ 5-6 tuổi làm đề tài nghiên cứu của
mình.
II. Mục đích nghiên cứu của đề tài.
1. Mục đích nghiên cứu.
- Mục đích nghiên cứu của đề tài là nhằm dạy trẻ biết phát
âm đúng chữ cái l-n cho trẻ 5-6 tuổi.
- Nhằm cung cấp cho giáo viên mầm non một số hình thức rèn
luyện kỹ năng phát âm chuẩn chữ cái l-n.
- Qua đề tài này cũng củng cố cho giáo viên và các bậc phụ

huynh một số hình thức tổ chức tích cực cho trẻ trải nghiệm
khám phá nhiều sự vật hiện tợng xung quanh trẻ, và bớc đầu làm
quen với công nghệ thông tin.
- Phát huy tối đa tính tích cực chủ động sáng tạo của trẻ.
- Góp phần nâng cao chất lợng chuyên đề làm quen chữ viết
cho trẻ 5-6 tuổi.
- Nhằm phát triển ngôn ngữ mạch lạc cho trẻ 5-6 tuổi.
2. Đối tợng nghiên cứu.
Là một giáo viên phụ trách lớp 5-6 tuổi phần nào tôi đã hiểu rõ
hoàn cảnh gia đình, đặc điểm tâm sinh lý của các cháu. Tôi
cảm thấy rất gần gũi gắn bó với các cháu nên tôi đã mạnh dạn
chọn 31 học sinh lớp 5-6 tuổi làm đối tợng nghiên cứu của mình.

Phạm Thị Th
Trờng mầm non Đại Thành
2


Một số biện pháp rèn phát âm chữ cái l-n cho trẻ 56 tuổi
III. Phơng pháp nghiên cứu của đề tài.

Khi nghiên cứu đề tài này tôi đã sử dụng các phơng pháp sau:
1. Phơng pháp điều tra: Khảo sát tình hình thực tế của lớp,
nhu cầu tâm lý của trẻ.
2. Phơng pháp thu thập sử lý số liệu.
3. Phơng pháp nghiên cứu tài liệu.
4. Phơng pháp đàm thoại, trực quan minh họa, kết hợp công
nghệ thông tin.
5. Phơng pháp quan sát đúc rút kinh nghiệm.
IV. Nội dung nghiên cứu của đề tài.

A. Thực trạng nghiên cứu của đề tài.
1. Thuận lợi.
- Ban giám hiệu nhà trờng luôn tạo điều kiện giúp đỡ giáo viên
về chuyên môn, cơ sở vật chất, đồ dùng, trang thiết bị dạy học.
Luôn luôn động viên sự sáng tạo của giáo viên, khích lệ giáo viên
ứng dụng công nghệ thông tin vào các hoạt động chăm sóc giáo
dục trẻ.
- Bản thân tôi đã có nhiều năm công tác trong ngành, có
trình độ đào tạo chuẩn, tích lũy đợc một só kinh nghiệm trong
công tác chăm sóc giáo dục trẻ.
- Luôn có tinh thần học hỏi, có tinh thần cầu tiến bộ, không
ngừng học hỏi bạn bè đồng nghiệp để luôn đổi mới hình thức
tổ chức và đổi mới phơng pháp dạy học.
- Đợc sự tín nhiệm của phụ huynh học sinh.
- Các bậc phụ huynh đã quan tâm đến trẻ nhiều hơn so với
những năm học trớc.
- 100% trẻ đã qua lớp mẫu giáo 4 tuổi, trẻ nhanh nhẹn khỏe
mạnh, đi học đều.
- Lớp học đủ diện tích, có đủ đồ dùng, đồ chơi phục vụ
chuyên đề.
2. Khó khăn.

Phạm Thị Th
Trờng mầm non Đại Thành
3


Một số biện pháp rèn phát âm chữ cái l-n cho trẻ 56 tuổi
Bên cạnh những thuận lợi trên cũng còn một số những khó khăn
nh sau:

- Đại Thành là một xã thuần nông, kinh tế còn nhiều khó khăn
nên cũng ảnh hởng trực tiếp đến việc đóng góp mua sắm trang
thiết bị phục vụ chuyên đề.
- Cơ sở vật chất đã có xong cha phong phú nên cũng phần nào
ảnh hởng đến chất lợng dạy và học của cô và trò.
- Một số phụ huynh cha quan tâm đến trẻ, nhận thức về
ngành học còn hạn chế.
- Do ảnh hởng của ngôn ngữ địa phơng, một số phụ huynh
nói ngọng nhiều nên cũng ảnh hởng trực tiếp đến việc rèn phát
âm chuẩn chữ cái l-n cho trẻ.
- Nhận thức của trẻ trong lớp không đồng đều nên cũng ảnh hởng đến quá trình rèn trẻ.
Từ những thuận lợi và những khó khăn trên tôi đã có kế hoạch
cụ thể để tiến hành thực hiện đề tài nghiên cứu của mình một
cách có hiệu quả.
B. Một số biện pháp chính.
1. Tạo điều kiện về cơ sở vật chất phục vụ cho chuyên
đề.
Để nghiên cứu đề tài này ngay từ đầu năm học 2012-2013 tôi
đã có kế hoạch rà soát lại toàn bộ đồ dùng, đồ chơi phục vụ
chuyên đề xem thiếu những loại đồ gì để có kế hoạch tham
mu trang thiết bị tiếp cho chuyên đề.
Căn cứ vào thực tế tôi đã tham mu với nhà trờng các ban,
ngành, đoàn thể trong xã hỗ trợ về cơ sở vật chất.
Tuyên truyền với các bậc phụ huynh mua sắm đồ dùng phục vụ
cho chuyên đề . Qua đó giúp cho phụ huynh hiểu đợc tầm quan
trọng của hoạt động làm quen chữ viết để có cách phối hợp
chặt chẽ với giáo viên trong công tác chăm sóc giáo dục trẻ nhất là
cách dạy trẻ phát âm chuẩn xác.

Phạm Thị Th

Trờng mầm non Đại Thành
4


Một số biện pháp rèn phát âm chữ cái l-n cho trẻ 56 tuổi
Với những việc làm trên tôi đã rất thuận lợi trong việc huy

động các nguồn lực đầu t hỗ trợ đồ dùng, đồ chơi phục vụ cho
chuyên đề làm quen chữ viết.
2. Tạo môi trờng chữ viết cho trẻ.
Môi trờng chữ viết phong phú là một trong những điều kiện
rất thuận lợi để giúp trẻ làm quen với chữ viết. Để tạo cho trẻ có
một môi trờng chữ viết phong phú, gần gũi với trẻ tôi đã không
ngừng học hỏi trang trí lớp theo chủ đề, chủ điểm. Tạo môi trờng chữ viết trong và ngoài lớp học phong phú.
* Môi trờng chữ viết trong lớp:
Tất cả các bảng biểu, tranh ảnh trang trí theo chủ đề, chủ
điểm đều có tên viết bằng các chữ cái in thờng hoặc viết thờng
để cho trẻ làm quen.
Các đồ dùng đồ chơi trong các góc tôi đều vi tính tên đồ
dùng bằng các loại chữ khác nhau để tạo môi trờng chữ viết cho
trẻ.
* Môi trờng chữ viết ngoài lớp học.
Ngoài sân trờng tôi cũng vi tính tên các cây xanh, tên các đồ
dùng, đồ chơi ngoài trời, tên biển trờng, tên lớp... để tạo môi trờng chữ viết cho trẻ.
Với các hình thức nh vậy trẻ đợc làm quen với môi trờng chữ
viết một cách rất tự nhiên và hứng thú. Nó cũng đã cũng đã phần
nào giúp tôi rèn trẻ nhận biết và phát âm các chữ cái thuận lợi
hơn. Nhất là các chữ cái mà trẻ phát âm cha chuẩn xác (n-l)
3. Khảo sát thực trạng của lớp mình phụ trách .
Khi đã có đầy đủ đồ dùng dồ chơi phục vụ cho chuyên đề,

có một môi trờng chữ viết phong phú. Để thuận lợi hơn trong quá
trình thực hiện đề tài này tôi đã tiến hành khảo sát điều tra
mức độ nhận thức của trẻ trong lớp về cách phát âm chữ cái n- l
cho trẻ đạt hiệu quả cao.
* Kết quả khảo sát đầu năm học 2011-2013 nh sau:

Phạm Thị Th
Trờng mầm non Đại Thành
5


Một số biện pháp rèn phát âm chữ cái l-n cho trẻ 56 tuổi
STT
1
2
3

Kết quả khảo Tỷ

Nội dung khảo sát
Số trẻ phát âm sai chữ cái
n
Số trẻ phát âm sai chữ cái
l
Số trẻ phát âm đúng 2

lệ

sát

trăm

11/31

35%

10/31

32,5%

phần

10/31
32,5%
chữ cái n-l
Dựa vào kết quả khảo sát trên tôi đã nắm đợ cụ thể nhũng trẻ

nào phát âm chữ cái n- l cha chuẩn xác và có kế hoạch rèn cách
phát âm chữ cái n- l cho trẻ đạt hiệu quả cao

4. Rèn cách phát âm chữ cái l-n thông qua giờ hoat động
cho trẻ làm quen chữ cái.
Hoạt động chung là hoạt động giáo viên chuẩn hóa, chính xác
kiến thức cho trẻ thu nhận từ nhiều nguồn thông tin khác nhau. Với
hoạt động cho trẻ làm quen với chữ cái n- l, tôi đã chuẩn bị rất kỹ
và xác định đây là hoạt động chính giúp trẻ nhận thức đúng
về cách phát âm. Chủ điểm thế giới thực vật tôi đã chuẩn bị rất
kỹ và xác định đây là hoạt động chính giúp trẻ nhận thức
đúng về cách phát âm. Tôi hớng dẫn luyện cách phát âm cho trẻ
nh sau:

+ Trớc tiên cho trẻ đọc từ hoa loa kèn.
+ Cho trẻ tìm chữ cái đã học rồi phát âm.
+ Cô giới thiệu nhóm chữ cái mới n,l.
Khi đọc mẫu tôi cố gắng đọc to, rõ ràng để trẻ nghe rõ cách
đọc, đồng thời tôi nêu rõ cách phát âm chữ n-l cho trẻ hiểu.
- l: Đọc cong lỡi, đầu lỡi uốn vào trong và đa sát vào lợi trên.
- n: Đọc thẳng lỡi, lỡi sát vào lợi dới.
Xong nếu cô chỉ nêu và phát âm thì trẻ cha thể hình dung
đợc mà tôi cho trẻ đọc luyện nhiều lần với từng chữ cái với nhiều
cách khác nhau. Trớc tiên tôi cho trẻ đọc đồng thanh vài lần rồi gọi

Phạm Thị Th
Trờng mầm non Đại Thành
6


Một số biện pháp rèn phát âm chữ cái l-n cho trẻ 56 tuổi

trẻ đọc theo tổ, theo nhóm, sau đó gọi cá nhân trẻ đọc. Tôi chú

ý đến luyện tập cá nhân cho trẻ. Để trẻ dễ theo dõi cách phát
âm và kịp thời sửa ngay cho trẻ tôi đứng đối diện trớc trẻ yêu
cầu trẻ nhìn khuôn miệng và nghe tôi phát âm sau đó phát âm
lại nhiều lần.
Ví dụ: Cháu...........................................đợc cô gọi thờng xuyên,
cô đọc trớc trẻ đọc sau, đọc đi đọc lại, cô sửa để trẻ nhớ và biết
cách phát âm.
Sau mỗi lần trẻ phát âm tôi sửa sai kịp thời cho trẻ và đồng
thời động viên khuyến khích trẻ kịp thời.
* Qua hoạt động cá nhân, có một số trẻ phát âm đúng ngay,

xong còn một số trẻ phát âm sai tôi tiếp tục rèn luyện cho trẻ. Để
trẻ phát âm một cáh tự nhiên, phát âm chữ nhiều lần mà không
thấy nhàm chán tôi tổ chức cho trẻ ôn luyện qua các trò chơi
củng cố:
Ví dụ: Trò chơi 1: Tìm chữ.
Cho trẻ đọc bài thơ có nhiều chữ l,n do tôi sáng tác, chọn
đúng chữ cái để trẻ đọc nhiều lần:
Là lá la la
Chúng ta cùng đếm
Bạn cố nhanh lên
Tìm ngay chữ này
Yêu cầu trẻ khi nghe cô phát âm l hoặc n trẻ chọn đúng
giơ lên, đọc to các cháu ngồi cạnh phát hiện, kiểm tra lẫn nhau
và tự sửa sai. Với trò chơi này trẻ vừa nhận biết và phát âm đúng
chữ n-l, đồng thời phát âm chuẩn các từ có chứa chữ cái n-l
trong bài thơ.
Trò chơi 2: Tìm chữ.
Tôi chuẩn bị những bài thơ do tôi sáng tác hoặc su tầm viết
chữ to có nhiều từ chứa chữ cái n-l. Tôi yêu cầu trẻ đọc thuộc bài
thơ theo cô và gạch chân những chữ cái vừa học.
Là lá la la

Phạm Thị Th
Trờng mầm non Đại Thành
7


Một số biện pháp rèn phát âm chữ cái l-n cho trẻ 56 tuổi
Em là bé giỏi

Em là bé ngoan
Ngày giúp mẹ chăm làm
Lau nhà múc nớc
Tới vờn na xanh
Hoặc bài thơ: Lúa ngô là cậu đậu nành
Lúa ngô là cậu đậu nành
Đậu nành là anh da chuột
Da chuột là duột da gang
Da gang là nàng da hấu
Da hấu là cậu lúa ngô
Lúa ngô là cậu đậu nành
Ngoài ra tôi còn tổ chức các trò chơi khác nh: Trò chơi tìm
nhà đọc chữ, cánh cửa kỳ diệu, thả bóng đọc chữ, đá bóng đọc
chữ, quà tặng cho bạn có tên phụ âm đầu là n-l (Tặng cái làn
cho bạn Linh, tặng quả táo cho bạn Nam) hoặc trò chơi hát đối,
đọc chữ... tùy thuộc vào mức độ hứng thú hoạt động của trẻ.
Với những trò chơi nh vậy, tôi thấy trẻ học rất vui, thoải mái,
nhẹ nhàng và trẻ khắc sâu đợc cách phát âm đúng chữ cái l-n.
Chính vì vậy trong hoạt động làm quen với chữ cái n-l, số trẻ
phát âm đúng đã tăng lên xong để trẻ nhớ lâu, phát âm không
sai hai chữ cái nằm trong các từ, tôi tiếp tục rèn trẻ ở các hoạt
động khác.
5. Rèn trẻ phát âm chuẩn chữ cái l-n qua các hoaạt động
khác.
5.1: Rèn trẻ phát âm chữ cái n-l qua hoạt động làm quen với
văn học:
* Hoạt động làm quen với văn học giúp trẻ phát triển ngôn ngữ
nhiều nhất, sửa lỗi và ôn luyện phát âm hiệu quả cho trẻ. Chính
vì vậy trong những giờ làm quen với văn học tôi luôn quan tâm
đến giọng đọc, giọng kể của trẻ phát hiện cách phát âm sai của

trẻ để sửa. Đặc biệt trong các giờ dạy thơ tôi đã lựa chọn trong

Phạm Thị Th
Trờng mầm non Đại Thành
8


Một số biện pháp rèn phát âm chữ cái l-n cho trẻ 56 tuổi

chơng trình theo từng chủ điểm, su tầm, tham khảo sách

báo...sáng tác thêm một số bài thơ có nhiều phụ âm l-n để đa
vào dạy trẻ với thời gian trung bình mỗi chủ điểm có 1 hoặc 2
bài thơ để dạy trẻ, trong khi dạy tôi sẽ có nhiều điều kiện để rèn
và sửa lỗi phát âm chữ cái l-n cho trẻ nhiều hơn.
Ví dụ bài thơ: Tình bạn ở chủ điểm trờng Mầm non trong
đó có đoạn thơ:
... Thấy vắng thỏ nâu
Gấu liền nói khẽ
Này các bạn ơi
Khé ngọt lại thanh
Nai sữa đậu nành...
Hay trong chủ điểm Gia đình tôi chọn bài thơ Giữa vòng
gió thơm
...Này chú gà nâu
Này chú vịt bầu
Hãy yên lặng nào
Phe phẩy quạt nan...
Hay bài thơ: Nàng tiên ốc cũng có các câu thơ nh:
...Rồi bà lại đi làm

Đàn lợn đã đợc ăn
Cơm nớc nấu tinh tơm
Bà già thấy chuyện lạ
Thì thấy một nàng tiên
Rồi ôm lấy nàng tiên...
Hay bài thơ: Hoa cúc vàng cũng có câu thơ nh:
...Sớm nay nở hết
Nắng lại về chăng...
Khi cho trẻ đọc thơ cô chú ý sửa trực tiếp cho trẻ, cô đọc trớc
cho trẻ đọc sau, cô đứng đối diện với trẻ. Trẻ đồng thời nghe cô
đọc và nhìn miệng cô khi cô đọc từ có chứa phụ âm n-l đó để
trẻ đọc theo...

Phạm Thị Th
Trờng mầm non Đại Thành
9


Một số biện pháp rèn phát âm chữ cái l-n cho trẻ 56 tuổi
5.2: Rèn phát âm chữ cái l-n qua hoạt động giáo dục âm nhạc:

Trong hoạt động âm nhạc tôi không chỉ dạy trẻ hát đúng nhạc,
rõ lời mà rất chú ý dạy trẻ hát chuẩn các từ. Khi dạy trẻ hát có lúc tôi
cho trẻ hát không nhạc đệm để sửa cao độ, trờng độ của bài
hát, đồng thời còn sửa lỗi phát âm cho trẻ. Tôi còn chú ý lựa chọn
một số bài hát có phụ âm l-n để có nhiều cơ hội sửa lỗi phát âm
l-n cho trẻ theo từng chủ điểm.
Ví dụ trong chủ điểm trờng Mầm non có câu hát trong bài
hát: Vui đến trờng
Con chim nó hót

líu lo là líu lo
Bài : Vờn trờng mùa thu có câu hát:
Là la la lá la la....
Hay trong chủ điểm nghề nghiệp trong bài hát: Bác đa th
vui tính có câu hát:
...Nó cảm ơn
Này em bé ngoan
Cầm ngay lá th...)
Trong chủ điểm tết và mùa xuân tôi lựa chọn bài hát: Mùa
xuân đến rồi có câu hát:
Sáng hôm nay trời đã nắng lên rồi...
Trong chủ điểm thực vật tôi chọn bài hát: Lá xanh có câu
hát:
...Hót líu lo vang lừng
Li lí li lí lì li...
Cứ nh vậy với sự lựa chọn các bài hát sao cho có càng nhiều cơ
hội rèn luyện phát âm chuẩn chữ cái cho trẻ khi dạy trẻ hát tôi chú
ý sửa thật kỹ khi trẻ hát cô có thể hát lại từng câu từng đoạn cho
trẻ hát theo.
Ngoài ra tôi còn thờng xuyên tổ chức trò chơi hát theo âm la,
âm ni trẻ rất hứng thú với trò chơi này qua đó tôi cũng đạt đợc
mục đích rèn trẻ phát âm chuẩn phụ âm l-n.

Phạm Thị Th
Trờng mầm non Đại Thành
10


Một số biện pháp rèn phát âm chữ cái l-n cho trẻ 56 tuổi
5.3: Rèn trẻ phát âm chuẩn phụ âm l-n qua hoạt động khám

phá khoa học (THMTXQ):
Trong hoạt động này cũng là đề tài phong phú và đa dạng
để ngời giáo viên dễ dàng lựa chọn từ ngữ phù hợp để sửa lỗi
phát âm cho trẻ
Ví dụ : Khi cho trẻ khám phá về con vật nuôi trong gia đình
trong chủ điểm thế giới động vật chủ đề nhánh: Con vật nuôi
trong gia đình. Khi cô đặt câu hỏi gợi mở cho trẻ để trẻ nêu tên
và đặc điểm các con vật nuôi trong gia đình có chứa chữ l-n:
con lợn nuôi trong gia đình, con vịt đi lạch bạch....
Hay chủ điểm phơng tiện giao thông: Xe lu to lù lù, tàu hỏa lao
nhanh vun vút, máy bay lợn trên bầu trời...
Trong chủ điểm nghề nghiệp: Hạt thóc nảy mầm, Bác nông
dân đâng cấy lúa...
Trong chủ điểm nớc và mùa hè: Nớc nóng nớc lạnh, hồ nớc lung
linh, mùa hè có nắng nóng, mùa đông giá lạnh...
Với sự lựa chọn hệ thống câu hỏi gợi mở có chứa chữ cái l-n
một cách hợp lý co giáo sẽ kết hợp rèn phát âm chuẩn l-n cho trẻ
một cáh tự nhiên mà trẻ lại rất hứng thú và có hiệu quả.
5.4: Rèn phát âm chuẩn chữ cái l-n qua hoạt động giáo dục
thể chất:
Tôi tận dụng để sử lỗi phát âm qua hoạt động giáo dục thể
chất bằng cách dán chữ cái l-n cho trẻ phát âm kết hợp vận động
qua các bài tập vận động với bóng nh: Chuyền bóng bên trái, bên
phải, lăn bóng qua đờng dích dắc, tung bóng bắt bóng...
Hay các bài tập bật nhảy: Bật qua 4-5 vòng, bật tách chân...
Tôi viết chữ cái l-n vào các ô để trẻ vừa bật nhảy vừa phát âm
chữ...
Ngoài ra tôi còn tập trung nhiều cơ hội sửa lỗi phát âm 2 chữ
cái l-n cho trẻ vào các hoạt động khác nh: Hoạt động tạo hình,

hoạt động làm quen với các biểu tợng toán...
5.5: Rèn phát âm chuẩn chữ cái n-l cho trẻ ở mọi lúc, mọi nơi:

Phạm Thị Th
Trờng mầm non Đại Thành
11


Một số biện pháp rèn phát âm chữ cái l-n cho trẻ 56 tuổi
Khi sửa lỗi ngọng cho trẻ tôi không chỉ chú ý đến các hoạt

động chung mà còn sửa lỗi phát âm cho trẻ ở mọi lúc mọi nơi:
Ví dụ: ở hoạt động ngoài trời là hoạt động cũng gây đợc
hứng thú lớn cho trẻ . Trẻ háo hức mối lần cùng cô tham gia hoạt
động ngoài trời chính vì điều đố tôi đã chọn thời gian, không
gian để hợp lý để rèn phát am chuẩn chữ cái n-l cho trẻ
Ví dụ : Khi đi quan sát các hiện tợng xung quanh, trẻ có cảm
nhận rất tự nhiên về đặc điểm, màu sắc của các sự vật hiện tợng ( Cái lá này màu nâu, hoặc nụ hoa nay chua nở, cây khế này
đang ra rất nhiều lá non , lá khế màu nh thế nào. Hay trơù hôm
nay nắng nóng nhng nhờ có lá cây tốtnên thấy trời mát mẻ
hơn ... ). Khi quan sát trẻ đa ra nhận xét và cảm nhận của mình,
thông qua sự bộc lộ ngôn ngữ tôi sửa ngay lỗi phát âm cho trẻ
nếu trẻ phát âm cha đúng.
Hoặc ở mọi lúc mọi nơi trong giờ hoạt động góc, giờ ăn, giờ
đón trả trẻ , hay khi thấy trẻ giao tiếp với nhau, khi trẻ gọi tên bạn
hay nói chuyện với bạn tôi thờng chú ý lắng nghe trẻ nói, nếu sai
tôi yêu cầu trẻ nhắc lai câu trẻ vừa nói và chậm dãi nói lại từng từ ,
khuyến khích trẻ nói theo. Càng gần gũi với trẻ và tạo mọi điều
kiện ở mọi lúc mọi nơi thì việc sửa lỗi phát âm cho trẻ càng có
hiệu quả

6. Rèn phát âm cho trẻ qua tổ chức các trò chơi. Su tầm
kết hợp sử dụng đông dao ca dao, ứng dụng công nghệ
thông tin.
Tôi thờng su tầm và sáng tạo ra các trò chơi để tổ chức luyện
phát âm cho trẻ nh :
Trò chơi: Nói theo cô
Trò chơi: Ai nói đúng
Trò chơi: Hãy làm theo cô
Ví dụ: Trò chơi: Nói theo cô
* Cách chơi:

Phạm Thị Th
Trờng mầm non Đại Thành
12


Một số biện pháp rèn phát âm chữ cái l-n cho trẻ 56 tuổi
Khi cô nói từ nào trẻ nói đúng theo cô ngay từ đó: Ví dụ khi cô

nói Lúa nếp non, cái lá lay nhẹ trong nắng...
* Luật chơi:
Trẻ chỉ đợc nói theo cô một lần sau mỗi một từ mà trẻ nào nói
sai sẽ phải nhảy lò cò. Cô tổ chức chơi với nhiều hình thức, tập
thể, nhóm, lu ý cá nhân trẻ nhiều hơn.
Ngoài ra tôi còn thờng xuyên su tầm và sử dụng các bài đồng
dao có những vần điệu dễ nhớ và chứa nhiều phụ âm l-n để
tích hợp vào các hoạt động chung và các hoạt động khác trong
ngày.
Ví dụ các bài đồng dao:
Kiến càng kiến kệ

Kiến mẹ kiến co
Kiến ở trên non
Là con kiến nhót
Hay đi lót thót
Là con kiến hôi
Chân vớng nhọ nồi
Là con kiến nhện
Vừa đi vừa liệng
Là con kiến bay...
Hoặc bài:
Con chim hay hót
Nó hót cành đa
Nó xa cành trúc
Nó rúc cành tre
Nó hót le te
Nó hót la ta
Nó hay vô nhà
Nó ra ruộng lúa
Nó múa nó chơi...
Hay bài ca dao:

Phạm Thị Th
Trờng mầm non Đại Thành
13


Một số biện pháp rèn phát âm chữ cái l-n cho trẻ 56 tuổi
Chim trời ai dễ đếm lông

Nuôi con ai dễ kể công tháng ngày...

Hay bài đồng dao: Đi cầu đi quán
Đi cầu đi quán
Đi bán lợn con
Đi mua cái xoong
Mang về đun nấu
Mua lợc chải đầu...
Cứ nh vậy tôi luôn lựa chọn và su tầm các bài đồng dao và ca
dao có nhiều chữ cái l-n để sử dụng vào các hoạt động nh là để
gây hứng thú giới thiệu bài hay cho trẻ đọc trong các buổi đón
trẻ, trả trẻ hay sử dụng kết hợp đọc khi chơi các trò chơi dân gian
điều đó cũng giúp tôi rất đáng kể trong việc rèn phát âm chuẩn
hai chữ cái l-n cho trẻ.
Không dừng lại ở đó tôi luôn mày mò nghiên cứu tham khảo
một số tiết dạy trên ti vi và ý kiến của đồng nghiệp về ứng dụng
công nghệ thông tin vào trong hoạt động luyện phát âm cho trẻ.
Tôi đã lên mạng Internet lựa chọn các hình ảnh đẹp, phù hợp với
chủ điểm copy sang đĩa cho trẻ xem nhấn chuột để hình
ảnh hiện lên màn hình. Từ những hình ảnh trẻ đợc xem tôi sẽ tạo
cho trẻ phát âm các chữ cái khác đồng thời rèn phát âm chữ cái ln.
Ví dụ: Trong băng đĩa có hình ảnh các nhân vật: Mèo, lợn,
thỏ nâu. thì tôi có thể tích hợp văn học sáng tạo thành câu
chuyện: Truyện của mèo con với giọng dẫn chuyện tôi kể trẻ
nghe: Có một chú mèo rất ngoan ngoãn, chú luôn giúp đỡ mọi ngời. Buổi sáng ngủ dậy vệ sinh song chú chào mẹ đi học, chú
đeo một vật trên lng cô không biết là vật gì? Trẻ trả lời đó là
chiếc ba lô và ở trên đầu chú có cái gì đẹp thế? Trẻ trả lời cái
nơ màu xanh lá cây rất đẹp và trên đó có chữ cái n. Rồi mèo
con rủ các bạn đi học, đó là những bạn nào? Trẻ trả lời bạn thỏ
nâu, bạn lợn con. Hai bạn này cũng đeo ba lô và cũng có chữ cái

Phạm Thị Th

Trờng mầm non Đại Thành
14


Một số biện pháp rèn phát âm chữ cái l-n cho trẻ 56 tuổi

gì? ( lúc đó tôi phóng to từng nhân vật để trẻ nhìn và phát
âm). Đến lớp cô giáo dạy các bạn các chữ cái gì; các con nhìn

xem cô giáo dạy các bạn chữ cái gì. Tôi lại nhấn chuột phóng to
chữ cái trên bảng để trẻ tự phát âm.
Tơng tự nh vậy tôi có thể xây dựng hình ảnh các bộ phim
theo từng chủ điểm tạo tình huống hợp lý và hấp dẫn cho trẻ
luyện phát âm 2 chữ cái l-n. Mỗi chủ điểm cài đặt một hình
ảnh và các từ khác nhau nhng vẫn chứa chữ cái l-n để cho trẻ
luyện đọc từ và phát âm. Tôi thấy trẻ hết sức hứng thú và qua
đây cũng tập cho trẻ trải nghiệm nhấn phím (chuột) làm quen
với máy vi tính vì đây là chơng trình do cô giáo cài đặt trớc
nên trẻ chỉ việc nhấn chuột theo gợi ý của cô là có thể chuyển
cảnh sang trái, sang phải, phóng to, thu nhỏ... một cách dễ dàng
từ đó trẻ rất hứng thú phát âm đúng và nhớ lâu đợc chữ cái l-n
và một số chữ cái khác.
7.Rèn phát âm chuẩn chữ cái l-n thông qua việc khuyến
khích trẻ tự phát hiện và sửa lỗi sai cho nhau:
Để hình thành thói quen này tôi luôn gần gũi giao tiếp với trẻ,
yêu cầu trẻ chú ý lắng nghe, phát hiện chính bản thân và các
bạn. Tôi kịp thời động viên những cháu có ý thức phát âm đúng,
đồng thời khích lệ những cháu phát hiện lỗi phát âm của bạn
khác và nhắc nhở bạn sửa ngay ở mọi lúc, mọi nơi khi trẻ giao
tiếp với nhau hay chính trong giờ học.

Ví dụ: Khi cho trẻ đọc bài thơ: Giữa vòng gió thơm có các
câu thơ:
Này chú gà nâu
Này chú vịt bầu
Phát hiện có trẻ đọc sai chữ cái l-n tôi yêu cầu trẻ đọc lại hỏi trẻ
đọc nh thế đã đúng cha?. Tại sao cha đúng?. Đọc thế nào cho
đúng?. Tôi cho trẻ đọc chuẩn đọc lại và cho các bạn nhận xét
cách phát âm của bạn mình. Với nhiều lần làm nh vậy tôi đã giúp

Phạm Thị Th
Trờng mầm non Đại Thành
15


Một số biện pháp rèn phát âm chữ cái l-n cho trẻ 56 tuổi

cho trẻ có thể tự phát hiện lỗi phát âm của mình và các bạn
trong lớp.
8. Rèn trẻ phát âm chuẩn chữ cái l-n qua việc phối kết
hợp với các bậc phụ huynh.

Từ đầu năm học tôi đã có kế hoạch cùng bàn bạc và thảo luận
với các bậc phụ huynh nêu ra cách đọc một số chữ khó: p-q-s-x...
đặc biệt là chữ l-n để phụ huynh nắm đợc, từ đó tạo điều
kiện rèn luyện phát âm cho trẻ ở nhà.
Với một số trẻ cá biệt về phát âm tôi đã gặp trực tiếp phụ
huynh trao đổi và động viên họ nên tận dụng mọi thời gian, mọi
cơ hội để rèn phát âm chữ cái l-n cho trẻ một cách mềm mại cho
trẻ tạo mọi tình huống cụ thể trong khi giao tiếp với trẻ.
Ví dụ: Con lấy cho mẹ cái lợc, ... hay con nằm cùng mẹ... sẽ tạo

cơ hội để uốn nắn trẻ phát âm đúng 2 chữ cái trên.
Ngoài ra tôi còn động viên họ nên chọ mua những quyển
truyện tranh trong đó có nhiều lời đối thoại nhiều chữ cái l-n và
dành thời gian đọc, kể cho trẻ nghe, dạy trẻ kể lại chuyện. Động
viên phụ huynh mua những băng đĩa hát của chơng trình giáo
dục Mầm non cho trẻ nghe và hát theo.Ngoài ra tôi còn nhắc phụ
huynh thờng xuyên chú ý tới lời nói, cách phát âm của mọi ngời
trong gia đình. Giải thích cho phụ huynh hiểu chính lời nói,
cách phát âm của trẻ nó là môi trờng giáo dục trẻ khi ở nhà.
Nh vậy việc phối hợp giữa gia đình và nhà trờng đều tạo môi
trờng phát âm chuẩn mực giúp trẻ ngấm dần một cáh tự nhiên khi
đọc và phát âm chữ cái l-n.
V. Kết quả nghiên cứu của đề tài và ứng dụng của đề
tài.
Qua quá trình nghiên cứu và áp dụng một số biện pháp rèn
luyện phát âm chữ cái l-n cho trẻ tôi nhận thấy những biện pháp
nêu trên rất có hiệu quả, với những biện pháp đó trẻ rất hứng thú
với việc phát âm chữ cái l-n.
Kết quả khảo sát trẻ cuối năm 2012 2013.

Phạm Thị Th
Trờng mầm non Đại Thành
16


Một số biện pháp rèn phát âm chữ cái l-n cho trẻ 56 tuổi
ST
T
1
2

3

Nội dung khảo sát

Tổng số trẻ

Tỷ lệ %

Số trẻ phát âm sai chữ cái

1/31
3%
n
Số trẻ phát âm sai chữ cái l 1/31
3%
Số trẻ phát âm đúng chữ
30/31
97%
cái l-n
Sau khi thực hiện các biện pháp này so với đầu năm thì chất

lợng của trẻ đáng mừng. Trẻ phát âm chuẩn xác 2 chữ cái l-n lên tới
gần 100%. Điều đó dẫn đến ngôn ngữ của trẻ mạch lạc hơn,
diễn đạt đợc đúng nghĩa, đủ câu đã giúp trẻ tháo gỡ đợc khó
khăn trong giao tiếp góp phần phát triển toàn diện cho trẻ.
VI. Triển vọng của đề tài.
Qua phơng pháp nghiên cứu thực nghiệm của đề tài tôi đã
đạt đợc một kết quả đáng kể trong quá trình thực hiện trong
năm 2012-2013 và tiếp tục thực hiện 2013-2014 không tránh khỏi
những thiếu sót, tôi rất mong đợc sự đóng góp ý kiến của hội

đồng khoa học, bạn bè đồng nghiệp để đề tài sáng kiến kinh
nghiệm này đợc đầy đủ hơn có thể phổ biến áp dụng rộng rãi
cho tất cả các lớp 5 tuổi trong trờng.
VII. Kết luận.
Qua quá trình nghiên cứu thực hiện một số biện pháp rèn phát
âm chữ cái l-n cho trẻ tôi nhận thấy đã tháo gỡ đợc một số khó
khăn nhất định trong việc rèn luyện trẻ phát âm chữ cái l-n. Trẻ
tiếp thu một cách rất tự nhiên và hứng thú từ đó tôi rút ra đợc
một số kinh nghiệm sau:
Muốn dạy trẻ phát âm chẩn chữ cái trớc tiên cô giáo luôn có ý
thức rèn luyện, thờng xuyên tham khảo các tài liệu, chuyên san,
các giáo trình Ngôn ngữ Tiếng Việt . Luôn luôn chú trọng tới lời
nói khi giao tiếpvới trẻ với mọi ngời và ở mọi lúc mọi nơi. Cô giáo
phải luôn tạo môi trờng ngôn ngữ phong phú, phải biết lựa chọn
và sử dụng các biện pháp có hiệu quả nh tích hợp sử dụng các trò
chơi, các bài đồng dao, ca dao đẻ trẻ đợc khám phá trải nghiệm
17
Phạm Thị Th

Trờng mầm non Đại Thành


Một số biện pháp rèn phát âm chữ cái l-n cho trẻ 56 tuổi

và một phần không thể thiếu đó là bớc đầu làm quen với công
nghệ thông tin, thờng xuyên làm đồ dùng đồ chơi tự tạo phù hợp
với yêu cầu của bài dạy, đồ dùng đồ chơi mang tính thẩm mỹ,
đảm bảo an toàn cho trẻ

Cô giáo phải luôn gần gũi với trẻ, năm bắt đợc đặc điểm tâm

lý của trẻ, quan tâm chú trọng tới lời nói của trẻ trong các hoạt
động cũng nh khi giao tiếp với bạn bè với cô và với mọi ngời để rèn
luyện uốn nắn trẻ kịp thời.
Ngoài tiết học ra phải biết lồng ghép với các môn học khác,
phải học hỏi mọi lúc, mọi nơi.
Cô linh hoạt sáng tạo và biết tận dụng mọi cơ hội tìm ra
những biện pháp hữu hiệu nhất để sửa ngọng cho trẻ, giúp trẻ
dễ nhớ.
Biết kết hợp chặt chẽ với các bậc phụ huynh, tuyên truyền vận
động phụ huynh tham gia rèn luyện cách phát âm cho trẻ có kết
quả tốt.
Trên đây là sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp rèn
phát âm chữ cái

l-n cho trẻ 5-6 tuổi

Tôi mong rằng sáng kiến này của tôi sẽ đợc các đồng nghiệp
áp dụng để góp phần giúp trẻ tự tin trong giao tiếp. Rất mong đợc sự đóng góp ý kiến của Hội đồng khoa học, Phòng giáo dục,
Ban giám hiệu nhà trờng, bạn bè đồng nghiệp giúp đỡ và đóng
góp ý kiến để tôi có kinh nghiệm hơn trong việc rèn phát âm
cho trẻ, chăm sóc giáo dục trẻ.
Tôi xin trân thành cảm ơn!
Đại Thành, ngáy 07 tháng 10
năm 2012
Ngời viết

Phạm Thị Th

Phạm Thị Th
Trờng mầm non Đại Thành

18


Một số biện pháp rèn phát âm chữ cái l-n cho trẻ 56 tuổi

ý kiến của hội đồng khoa học cấp trờng
....................................................................................................
............................
.........................................................................................................
............................
.........................................................................................................
............................
.........................................................................................................
............................
.........................................................................................................
............................
.........................................................................................................
............................
.........................................................................................................
............................
.........................................................................................................
............................
.........................................................................................................
............................
.........................................................................................................
............................
.........................................................................................................
............................

Phạm Thị Th

Trờng mầm non Đại Thành
19


Mét sè biÖn ph¸p rÌn ph¸t ©m ch÷ c¸i l-n cho trÎ 56 tuæi

.........................................................................................................
............................
.........................................................................................................
............................
.........................................................................................................
............................
.........................................................................................................
............................
.........................................................................................................
............................
.........................................................................................................
............................
.........................................................................................................
............................
.........................................................................................................
............................
.........................................................................................................
............................
.........................................................................................................
............................
.........................................................................................................
............................
.........................................................................................................
............................

.........................................................................................................
............................
.........................................................................................................
............................

Ph¹m ThÞ Th
Trêng mÇm non §¹i Thµnh
20


Mét sè biÖn ph¸p rÌn ph¸t ©m ch÷ c¸i l-n cho trÎ 56 tuæi

.........................................................................................................
............................
.........................................................................................................
............................
.........................................................................................................
............................
.........................................................................................................
............................
.........................................................................................................
............................

Ph¹m ThÞ Th
Trêng mÇm non §¹i Thµnh
21