Đánh giá hiện trạng sử dụng túi nilon của sinh viên tại trường đại học công nghệ TP.HCM (HUTECH) và đề xuất giải pháp thay đổi nhận thức tạo thói quen sử dụng túi nilon tiết kiệm

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ TP. HỒ CHÍ MINH

ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP

ĐÁNH GIÁ HIỆN TRẠNG SỬ DỤNG TÚI NILON CỦA
SINH VIÊN TẠI TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ
TPHCM (HUTECH) VÀ ĐỀ XUẤT GIẢI PHÁP
THAY ĐỔI NHẬN THỨC TẠO THÓI QUEN
SỬ DỤNG TÚI NILON TIẾT KIỆM

Ngành:

KỸ THUẬT MÔI TRƯỜNG

Chuyên ngành: QUẢN LÝ MÔI TRƯỜNG

Giảng viên hướng dẫn : ThS. Lê Thị Vu Lan
Sinh viên thực hiện
MSSV: 1411090174

: Lê Ngọc Thuỳ Trâm
Lớp: 14DMT01

TP. Hồ Chí Minh, 2018


ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP

Đ

N

E

Tp.HCM, ngày tháng năm 2018
Người thực hiện

i


ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP

N
S u 4 năm ư c h c t p và sinh ho t t i ng i trường

i H c C ng Nghệ

TPHCM và nh ng ngày tháng ư c tr i nghiệm v i c ng việc thực t p
m

sung th m nhi u v ngành h c c
m xin ư c ch n thành g i

Nghệ và

m nh c ng như

n các Qu Th y C c

c iệt h n h t là các Qu Th y C c

HUT CH
ch ng m

truy n

tài mà m

lự ch n.

trường

i H c C ng

Viện Kho H c

t các ki n th c, nh ng kinh nghiệm s u s c c

ng

ng

m nh cho

gi p ch ng m ư c v ng tin ư c vào cu c ời.

m xin ch n thành g i lời i t n s u s c
truy n

gi p cho

n c L Th Vu L n, người

t nh ng kinh nghiệm mà m c n thi u s t và h t l ng hư ng

c th hoàn thành t t

n t t nghiệp này.

Và m c ng xin ư c g i lời cám n c
lu n qu n t m gi p

n cho m

m nh

m, ng h tinh th n

n gi

nh, nh ng người

m c th hoàn thành

n

án t t

nghiệp này.
Lời cu i, m xin ư c k nh ch c Qu Th y C lu n thành c ng trong cu c

s ng,

c iệt h n h t là

i ào s c kho

khác.

ii

c th

u

t th m nhi u sinh vi n


ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP

Đ

N .......................................................................................................i
N ........................................................................................................... ii

................................................................................................................ iii
N

Á T

T T T .......................................................................... v

N

N ............................................................................................... vii

1. T

...........................................................................................................1

2. T

................................................................................................................2
...........................................................................................................................2

3.
4. N

................................................................................................................3

5.

.....................................................................................................................3

6.

..........................................................................................................5

7.

...................................................................................................................6

8.

......................................................................................................................6

CHƯỜNG 1: TỔNG QUAN VỀ TÀI LIỆU .............................................................. 7
1.1 T

............................................................................................................7
.............................................................................7

1.1.1
1.1.2 T

..............................................................................................9
....................................................................................................12

1.1.3
1.1.4 T

..............................................................................................12
....................................................................................14

1.1.5

1.1.6

.................................................................. 18

1.1.7

..............................................................................19

1.1.8 T

........................................................................20

1.1.9 Đ

..............................................................................................................28
..............................................32

1.1.10
1.2 T

Đ

N

T

................................................................33
.......................................................33

1.2.1 G

..................................................................................34

1.2.2
Đ

1.2.3
1.2.4 Chứ

ă

,

m vụ à ị í ủa

N
à

iii

T

....................................37

ng..............................................................40


ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP

1.2.5

..........................................................................................................42

1.2.6

....................................................................................................................43

N

ĐÁN
NT T

N

ÁT
N Đ

T

N

Ệ
N N

N

T

ỆT
Đ

2.1

N
N

....................... 45
N

TPHCM. .......................................................................................................................................45
ụ

2.1.1

ủa

.......45

2.1.2 N

........................................................................................49

2.1.3 N

......................................................................................51

2.1.4 T

............................................................................56
Đ

2.1.5

N

Đ

2.1.6

N

2.2 Đ

Đ

T

..................................57

T

.......................................58
N

T

....................60

2.2.1

.......................................................................61

2.2.2

.........................................................................69

2.2.3

.........................................................................84

N
N T

N

NT

Á T
T Ệ

Đ N
NT
T
N
......................................................................... 87

3.1 i i pháp qu n l trong kinh t ...............................................................................................87
3.2 i i pháp qu n l trong việc ph n lo i rác..............................................................................88
3.3 i i pháp tuy n truy n ............................................................................................................88

T

N

NN

................................................................................ 89

........................................................................................................................................89
Ki n ngh .......................................................................................................................................90

T

Ệ T

...................................................................................... 91

.....................................................................................................................

iv


ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP

N

Á T

TT T

o vệ m i trường

BVMT
CLB

C ul c

CSGD

C sở giáo

CT T

Chư ng tr nh ào t o

H

c

ih c
H

GD – T
GDP

iáo

c

ih c

iáo

c – ào t o

Gross Domestic Product

iáo sư. Ti n s kho h c

GS.TSKH
HDPE

High Density Polyethylene

IARC

C qu n Qu c t Nghi n c u v Ung thư

IRD

Viện nghi n c u phát tri n Pháp

kg

Kilogam

K. CNTT

Kho C ng nghệ th ng tin

K.QTKD

Kho qu n tr kinh doanh

LDPE

Low Density Polyethylene

NCKH

Ngi n c u kho h c

N – CP

Ngh

OPP

Oriented PolyPropylene

PE

Polyetilen

PP

polypropilen

Q – TTg

Quy t

nh – Th thư ng

Q - CTN

Quy t

nh – Ch t ch nư c

Quy t

nh –

Q TƯHSV

Quy t

nh Trung ư ng H i Sinh vi n

S H

S u

SV

Sinh vi n

Q -

T

nh – Ch nh ph

giáo

ih c

v

c ào t o


ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP

SHTP

Sinh h c thực ph m

TPHCM

Thành ph H Ch Minh

TNCS

Th nh ni n c ng s n

TTg

Th Tư ng

USD

United states dollar

V.KT

Viện K thu t

V.KHUD

Viện Kho h c ng

vi

ng


ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP

N
c t nh c

N

L P và H P . ................................................................. 16

ng 2.1. ng kh o sát, i u tr s lư ng t i nilon sinh vi n s
ng trong 1 ngày
................................................................................................................................... 48
ng 2.2. K t qu i u tr , kh o sát c sinh vi n s
ng t i nilon trong trường
h p nào nh t. ............................................................................................................. 50
ng 2.3. K t qu

i u tr v sự lo i

ng 2.4. K t qu hành
i u

2.3. Hành

ng th i

ng th i

t i nilon
t i nilon

t i nilon

s

s
s

ng c
ng c

ng c

sinh vi n. ........... 52

người án. .............. 54

người án. ....................... 55

ng 2.5. K t qu i u tr kh o sát thái
c người án hàng khi khách hàng xin
th m t i nilon. ........................................................................................................... 63
K t qu i u tr kh o sát nh n th c c người án v
s ch c t i
nilon. .......................................................................................................................... 65
K t qu

i u tr nh n th c c

người án v việc

t t i nilon. ............. 66

2.8. K t qu i u tr kh o sát ki n c người án hàng v việc ư m t th
th y th t i nilon mà kh ng m t ti n. ........................................................................ 67
K t qu i u tr kh o sát th c c người án v v n h n ch s
ng
t i nilon cho sinh vi n. .............................................................................................. 68
K t qu i u tr kh o sát v n sinh vi n c s
ng t i nilon m ng
vào trường h c kh ng. .............................................................................................. 70
K t qu

i u tr kh o sát l

ng 2.12 . Kh o sát v n

o sinh vi n l i lự ch n t i nilon. ............ 72

sinh vi n c th i qu n xin th m t i nilon.................... 73

ng 2.13. Kh o sát nh n th c c

sinh vi n v t i nilon ........................................ 75

K t qu nh n th c c sinh vi n v việc ng t i nilon ựng
ăn n ng
c kh năng g y ệnh. ............................................................................................... 78
K t qu

i u tr sự hi u i t v v n

nguy hi m c

t i nilon. .......... 79

ng 2.16. K t qu i u tr kh o sát v ki n việc h n ch s
ng t i nilon c
sinh vi n. ................................................................................................................... 80
g 2.17. K t qu kh o sát c m nh n c sinh vi n v việc kh ng ng t i nilon.
................................................................................................................................... 82
K t qu kh o sát c n n th y th t i nilon ằng lo i t i khác h y kh ng.
................................................................................................................................... 83
vii


ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP

N

Á

ĐỒ

N

N

H nh 1.1: M h nh 3 c a PE ................................................................................... 12
H nh 1.2. Các lo i t i nilon ....................................................................................... 14
H nh 1.3. Quy tr nh s n xu t nilon. ........................................................................... 19
H nh 1.4. T i nilon ch n v i ư i l ng
H nh 1.5. Rác nilon

t. .............................................................. 21

v t v n s ng h ..................................................................... 22

H nh 1.6. Rác nilon tràn l n tr n m t i n l n trong l ng i n. ................................ 23
H nh 1.7. M t

i rác

y nilon tr n Thành ph l n................................................. 25

H nh 1.8. H rác t i m t con ường t p n p tr n Thành ph M xico. ..................... 25
H nh 1.9. N i rác nilon t i ng y trung t m thành ph It li . .................................... 26
H nh 1.10. Rác nilon ch y ài

c con ường

c m i n ng n c tr n ường ph

Trung Qu c. .............................................................................................................. 26
H nh 1.11. Con ường

y rác nilon t i TPHCM. .................................................... 27

H nh 1.12. Con ường

y rác t i H Long. ............................................................. 27

H nh 1.13. Con ường

y rác t i Hà N i. ............................................................... 28

H nh 1.15.

ng v t ư i nư c ăn nh m và

H nh 1.16.

n

Khu ,

c

trường

si c ởi t i nilon. ............................ 32
i H c C ng Nghệ TPHCM. ................. 34

H nh 1.17. Hệ th ng t ch c ch nh tr . ...................................................................... 37
H nh 1.18. M h nh t ch c ch nh quy n trong trường HUTECH. .......................... 40
H nh 1.19. Hệ th ng ào t o c

trường

i h c Hut ch. ........................................ 42

H nh 2.1 Khu vực u n án th c ăn trong
H nh 2.2. Rác nilon trong ph ng h c c

n trái và ngoài

n ph i trường. ... 49

trường Hut ch. ........................................ 53

H nh 2.3. Rác nilon trư c c ng trường Hut ch. ....................................................... 53
H nh 2.4. Khu n vi n c

trường khi mư

H nh 2.5. Hiện tr ng rác nilon th i
H nh 2.6 Nhà kho ch

rác t i trường

n. ........................................................ 56

trư c c ng trường. ....................................... 57
i h c C ng Nghệ TPHCM. ...................... 58

H nh 2.7. Quá tr nh thu gom rác t i trường

viii

i h c C ng Nghệ TPHCM. .............. 60


ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP

Đ
1. T
V i ưu i m c

t nh tiện d ng, b n và giá th p, t i nilon hiện

d ng r ng r i. Tuy nhi n nhi u nghi n c u g n

y tr n th gi i

nilon r t kh ph n h y, t n t i l u trong m i trường và o

ng ư c s

u cho th y t i

g y r nhi u tác

ti u cực như làm m t c nh qu n

th , t c nghẽn c ng r nh, m t diện t ch

nhi m m i trường.

h n ch s d ng t i nilon

l p,

qu n t m ở trường

n nay, v n

ng

i ch n

t

u ư c

i h c C ng Nghệ TPHCM.

Th o k t qu c

tài nghi n c u ở Sở Kho h c C ng nghệ o Qu Tái

ch ch t th i – Sở Tài nguy n và M i trường thực hiện năm 2009, o th i qu n s
ng t i nilon

i và lư ng t i này kh ng ư c thu gom triệt

trường xung qu nh và g y r nh u v n

, phát tán r m i

v m i trường. Nguy n nh n qu n tr ng

c a việc s d ng quá m c c n thi t t i nilon là o th i qu n và nh n th c c a sinh
vi n v việc s d ng l ng ph t i nilon c n th p, o t nh tiện l i kh ng th thay th
c

t i nilon và o t i nilon ư c phát mi n ph khi mu hàng. Nghi n c u c ng

cho th y ngo i tr nhà s n xu t, các
m i, si u th

u

ng

i tư ng c n l i người

th m gi . Trong

n, trung t m thư ng

sinh vi n trường Hut ch c ng kh ng

ngo i lệ. Tuy nhi n trong gi i o n hiện nay, việc c m s d ng t i nilon là kh ng
kh thi và sẽ g p sự ph n

i t khá l n t c ng

ng.

o

, ư c

u quan tr ng

gi m s d ng t i nilon là c n c s n ph m th n thiện m i trường thay th t i
nilon truy n th ng, khi c s n ph m thay th sinh vi n sẽ d n th y
hành vi ti u

ng, m t s s n ph m thay th t i nilon như t i v i, t i gi y, t i ph n

h y sinh h c… Tuy nhi n, ch t lư ng c
s u s c h n.
tác

ng

o

ư c

các lo i t i này c ng c n ư c qu n t m

u qu n tr ng

gi m s

n nh n th c và hành vi ti u

ng c

hàng quán xung qu nh c k ho ch c th
Ch nh v v y,

ng t i nilon là c

iện pháp

sinh vi n c ng như v n

ng các

gi m thi u s lư ng t i nilon.

tài: ” ánh giá hiện tr ng s

C ng Nghệ TPHCM Hut ch và
s

i nh n th c và

ng t i nilon t i trường

xu t gi i pháp th y

ih c

i nh n th c t o th i qu n

ng t i nilon ti t kiệm” nhằm ư r cái nh n t ng quan v t nh h nh s d ng

1


ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP

các s n ph m t i nilon hiện n y t i trường

i h c C ng Nghệ TPHCM t

nh ng gi i pháp thi t thực, hiệu qu nhằm th y

t m ra

i nh n th c và hành vi, gi p gi m

s d ng lư ng t i nilon, b o vệ m i trường và s c kho c ng

ng.

2. T
Hiện n y,
nhằm m c

c nhi u lo i t i m ng t nh ch t th n thiện v i m i trường

ch gi m thi u và t

th y

i th i qu n s

ng t i nilon

tránh

hiện tư ng phát th i l n tràn cho m i trường như hiện n y. Các lo i t i th n thiện
v i m i trường

ng c m t ở th trường là: t i v i, t i gi y, t i nilon ph n hu sinh

h c. N u x t v

i u kiện x h i, th i qu n s

sinh h c v n g n g i nh t. V
t i nilon truy n th ng v

c th

c th

ng th m t hàng t i nilon ph n hu

áp ng ư c y u c u c

người s

ng như

o vệ m i trường.

Tr n th trường, các m t hàng t i th n thiện v i m i trường ngày càng trở
n n ph

i n h n,

c iệt là t i nilon ph n hu sinh h c v i các thành ph n và

ch ng lo i khác nh u ư c s n xu t r ng r i.
Việt N m

thành l p nhà máy

i n h nh như: C ng ty Nhà Nhự

u ti n s n xu t nhự ph n hu sinh h c v i t ng

giá tr h n 10 triệu US ,

y là sự h p tác c ng v i C ng ty Nhự ph n hu sinh

h c Qu ng Ch u v i m c

ch gi p Việt N m s n xu t nh ng s n ph m th n thiện

v i m i trường.
3.
 M c ti u t ng quát
 X y ựng ư c chư ng tr nh th y
nilon ti t kiệm cho trường

i nh n th c t o th i qu n s

ng t i

i h c C ng nghệ TPHCM.

 M c ti u c th :
 Việc kh o sát và ánh giá hiện tr ng s

ng t i nilon t i trường

C ng nghệ gi p ư r các th ng s c th , t nh h nh s
vi và nh n th c c


ih c

ng t i nilon, hành

sinh vi n.

xu t các gi i pháp th y
kiệm nhằm gi p cho trường

i nh n th c và th i qu n s

ng t i nilon ti t

i h c C ng Nghệ TPHCM gi m thi u s

2


ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP

lư ng t i nilon

c ng chung t y g p ph n làm m i trường trở n n t t

p

h n.
 X y ựng cho sinh vi n t i trường c nh ng ki n th c,
trong việc s

ng t i nilon th nào là h p l và n toàn nh t trong việc

vệ m i trường, c ng như
4. N

th c, trách nhiệm
o

o vệ ch nh s c kh e c a b n th n m nh.

ng

tài nghi n c u g m các n i dung c th sau:
 Thu th p các tài liệu, s liệu c li n qu n

n việc qu n l s d ng t i nilon

tr n th gi i.
 Thu th p các tài liệu v ph n t ch tác h i c
 Kh o sát hiện tr ng s d ng t i nilon tr n
 Kh o sát hiện tr ng s

t i nilon

i v i m i trường .

àn Thành ph H Ch Minh.

ng t i nilon t i trường

i h c Hut ch.

 Th ng k các gi i pháp gi m thi u tác h i t i nilon mà nư c t và m t s
nư c tr n Th gi i
 Nghi n c u

áp

ng.

xu t m t s phư ng pháp

việc s d ng t i nilon t i trường


p

ng các phư ng án th y

th y

i nh n th c, th i qu n

i h c Hut ch.

i nh n, th i qu n vào trường

i h c.

5.
tài ự tr n phư ng pháp thu th p th ng tin t các tài liệu,

tài nghi n

c u, các áo cáo và ài áo trong và ngoài nư c th ng qu các phư ng tiện th ng
tin. Tr n c sở

,

tài l p r khung nghi n c u cho phư ng pháp lu n như s u:

3


ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP

T nh h nh qu n l t i nilon tr n th gi i
Thu th p
th ng tin
th ng tin

Thu th p th ng tin v hiện tr ng s
ng t i
nilon t i Việt N m, c th là trường Hut ch
V n

T ng h p, ánh
giá, th ng k

nhi m m i trường o việc s
t i nilon

ng

Th ng k các tài liệu li n qu n n nh n th c
và th i qu n s
ng t i nilon ti t kiệm

Kh o sát và ph n t ch hành vi, nh n th c c
sinh vi n
Xác

X y ựng m
h nh th y i
nhận thức

nh phư ng th c th y

i th ch h p

p ng các tr ch i tuy n truy n, ng ng
vào ời s ng, th y i th i qu n s
ng t i
nilon
Th o õi, qu n sát các chuy n i n t ch cực
c sinh vi n trong việc ti t kiệm t i nilon

ánh giá hiệu qu c

ánh giá s u
thực nghiệm

m h nh

So sánh k t qu gi m thi u t i nilon

Nh n x t, k t
lu n và ánh giá
kh năng áp
ng c
tài

4


ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP

6.
a)


i u tr
i u tr

ằng phi u thăm
ằng phi u kh o sát t i c sở ch nh c

Phường 25 qu n

nh Th nh.

trường 475

iện i n Ph ,

i tư ng kh o sát g m:

+ Thu th p s liệu qua việc kh o sát kho ng 150 sinh vi n.
 Kh o sát nh m người u n án trư c trường, nh ng c

hành tiện l i

ngoài trường c ng như trong trường kho ng 30 người.
 V y t ng s phi u là 180 phi u.
người tr lời các c u h i

i u này gi p thu th p các th ng tin t

n gi n. Phư ng pháp này ư c s d ng

thu

th p các th ng tin v t nh h nh s d ng t i nilon, v th i qu n, c ng như
kh năng c th gi m thi u, thay th n u c ở sinh vi n, người u n án.


i u tr thực
ti n hành i u tra

th c s

ng t i nilon ở trường

i h c C ng Nghệ

TPHCM ph i ti n hành i u tr qu các ư c sau:
 Cách ti n hành i u tr :

u ti n ph i ti n hành hoàn chỉnh phi u i u tra,

phi u ư c x y ựng ư i d ng thăm h i trực ti p sinh vi n. Phi u i u tra
ư c x y ựng thành 2 d ng phi u:
 Phi u i u tra trực ti p người ti u

ng sinh vi n).

 Phi u i u tra người u n án hàng rong, c

hàng tiện l i .

 N i dung c a phi u i u tra thu th p các th ng tin:
 Th i qu n s


nh hưởng c

ng t i nilon.
t i nilon

n m i trường, c ng như s c kho con

người.

,

b)

u

: Dự tr n

ngu n th ng tin s c p và th c p thu th p ư c t nh ng tài liệu nghi n c u
trư c
c)

y

x y ựng c sở lu n c

ch ng minh gi thuy t.

p s li u t những th c nghi m: Việc thu th p các
th ng tin, s liệu trong m i quan hệ tr n c n thi t ph i ch n phư ng pháp thu
5


ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP

th p s liệu cho ph h p. Trong
ư c s d ng ch y u

, phư ng pháp ph ng v n là m t cách

t m hi u nh ng l

o và

ng c v qu n i m, thái

, sở th ch ho c hành vi c a sinh vi n. Người ph ng v n c th thực hiện
các cu c ph ng v n là cá nh n ho c nh m người ở t i trường h c.
c nghi m: Phư ng pháp thu th p s liệu dựa tr n sự

d)

qu n sát các sự kiện, sự v t

h y

ng t n t i, t

t m r qui lu t c a

ch ng.


m2

ng c u h i

 C u h i mở: C u h i cho ph p c u tr lời mở và c các i n t , suy
ngh khác nh u h n là p ho c
V : C u h i v c m nh n c

 C u h i k n: là

nh hư ng cho người tr lời.
sinh vi n v t i nilon hiện n y.

ng c u h i c s liệu thu th p c th tư ng

id

àng ph n t ch.
V : S lư ng t i nilon sinh vi n s

ng hằng ngày

ư i 5, t 5

n

10, tr n 10,... .
,x

e)

: Các th ng tin s u khi thu th p

ư c t kh o sát, l p b ng h i sẽ ư c t ng k t.
–

f)

m t lo t các c u h i ư c vi t h y thi t k
người tr lời và sẽ gởi l i

ng c u h i là
ởi người nghi n c u

g i cho

ng tr lời c u h i cho người nghi n c u.

7.


tài t p trung nghi n c u gi i pháp th y
ng t i nilon ti t kiệm t i trường

i nh n th c và th i qu n s

i h c C ng Nghệ TPHCM.

8.
 K t qu c
th c


phư ng pháp là c sở cho nh ng ư c ti n tri n m i trong việc

o vệ m i trường.

i p sinh vi n nghi n c u c th hi u s u s c h n v t nh h nh i n i n t i

nilon t i trường



i h c Hut ch.

sung k năng v ph ng v n và tuy n truy n trư c c ng
6

ng.


ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP

CHƯỜNG 1: TỔNG QUAN VỀ TÀI LIỆU
1.1 T
1.1.1
1.1.1.1
Th o chuy n gi tư v n kinh doanh Frost & Sullivan, th trường thư ng m i
iện t c

ch u

c th mở r ng t i h n 30% so v i m c trung

hàng năm là 960 t US

trong 2 năm 2017, 2018 t m c trung

nh hàng năm

nh 730 t USD/

năm trong 2015 và 2016 hiện nay.
i u này sẽ mở ra nhu c u cho polyethylene, ch t nhự ch nh ư c
s n xu t t i nilon ựng hàng, các t m phim h y
nhu c u ti u th polyethylene c

ch u

sẽ

o

t (t m x p kh . Ư c t nh

t 41 triệu t n vào năm 2017, tăng

5,1% so v i 2016. Nhu c u ch t d o gi tăng c
lan r ng trong l nh vực h

ch u

sẽ g y r suy thoái,

u và làm gi m i nh ng nỗ lực

g i "go-gr n" c ng như các lệnh c m s d ng

o

nhựa. Năm 2017,

n tài nguy n d u h a trong năm 2018. JP N h,

ph n s n xu t màng co polyol fin t i c ng ty h
ph m ư c s n xu t r
l il nn

ng

ng kh ng ng ng k u

2018 nhu c u nh p kh u c a Trung Qu c gi tăng li n t c c ng sẽ th c
nhựa, nh hưởng

ng

u năm

y nhu c u
iám

cb

ch t IHS M rkit n i "Các s n

ng g i sẵn nhưng khi án qu m ng, người ta l i b c

v n chuy n t i người mua. Việc

ng g i l n 2 ngày càng tăng,

ng

làm s ng l i nhu c u ti u th t i nilon v n b gi m i ởi các chi n d ch x nh như
c m

ng t i nilon h y gi m các s n ph m c

s m qua Internet t i Ch u
tăng trưởng kinh t
t "

li

ng g i ằng polyethylene". Mua

n i chung và Trung Qu c n i ri ng

ng phát tri n

ng ch m l i. T i Trung Qu c "g kh ng l thư ng m i iện

c qu kinh o nh th II trong năm tăng t i 59% v doanh s

án

hàng so v i c ng kỳ năm ngoái, c o nh t k t khi h ng IPO năm 2014. Tuy nhi n,
thư ng m i iện t chỉ là m t ph n c

phư ng tr nh ti u th polyethylene. M c

tăng trưởng kinh t b n v ng t i các qu c gi như In on si , Việt Nam, Philippines
c ng g p ph n th c

y ti u

ng s n ph m t i nilon. Hàng ngày t i các qu n t p

ph m, hiệu thu c... Th o chuy n gi tư v n kinh doanh Frost & Sullivan khu vực

7


ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP

Ch u

- Thái

Ch u

năm 2016

toàn c u. Trong

nh

ư ng là Nikhil V ll h n cho rằng ti u th polyethylene t i
t kho ng 45-46 triệu t n, chi m m t n a t ng lư ng ti u th

, các qu c gia thu c ASEAN chi m t i 20% nhu c u s d ng

poly thyl n c n Ấn

chi m 10%.

n 2017, Ch u

sẽ chi m kho ng 50% kh i

lư ng ti u th c a th gi i tư ng ư ng 96 triệu t n . Tuy nhi n, các nhà ph n t ch
c nh áo rằng tăng trưởng trong năm 2017 sẽ ch m h n so v i năm 2016 ở m c
5,1% so v i 5,6% năm 2016 . L

o là v tri n v ng tăng trưởng kinh t t ng th

y u và ngu n cung dự ki n c o h n. i n l i nhu n t poly thyl n c ng sẽ gi m
bởi c nh tranh gi a nh ng người án, dự ki n l i nhu n i n
trong năm n y vào kho ng 400 US

n 450 USD/t n.

1.1.1.2
Trong nh ng năm qu , việc s d ng t i nilon làm

ựng các v t d ng ngày

càng ph bi n. Nh ng tiện ch c a việc s d ng t i nilon "
v i các ch t n ng th n

chua, rau, hoa qu

t m c cao nh t

ng m t l n r i b ".

i

n thành th , chỉ i t y kh ng, mu n mu g , t c n cà

n th t, cá

u ư c các ch hàng sẵn sàng cung c p t i nilon

theo s lư ng m t hàng c n mu .

i u

th hiện sự d

i c a c người cung c p

c ng như người s d ng, người án sẵn sàng ư th m m t ho c vài chi c t i nilon
cho người mu khi ư c y u c u.
T i nilon r và ư c án th o c n, mỗi kg ư c ch ng kho ng 200 – 250 cái,
tuỳ th o k ch c c a t ng lo i, giá t 40.000 - 50.000
ch mà ở các si u th , c

hàng t p hoá c ng

ng/kg. Kh ng nh ng ở các

ng t i nilon

t ư c sự tiện ch

trư c m t. Ngoài r , c n c các v t d ng khác như áo mư tiện ch áo mư m ng
ng m t l n r i b , ăng k o án, gi y g i hàng c ng

u là nilon.

i u d nh n th y t i các ngõ x m, v n ường, b t k ở n ng th n h y thành
th , rác th i là t i nilon v t kh p n i, thành

ng g y

nhi m m i trường, làm t c

các c ng, r nh thoát nư c, là nguy n nh n g y ng p ng c c b tr n các tuy n ph .
Ư c t nh, mỗi ngày t ng lư ng phát sinh t i nilon t i thành ph H Ch Minh
vào kho ng 30 t n, bao g m phát sinh ch y u t i các ch , si u th và các trung t m
thư ng m i. Người Việt N m

ng ti u

ng kho ng 25 – 35 kg nhự /người/năm và

8

ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP

dự áo trong h i năm n , khi ời s ng kinh t ngày càng khá h n th m c ti u
ng sẽ
c ng

t

n 40 kg/người/năm,

t kho ng 1,4 triệu t n.

ng thời s n lư ng ngành

o

nhự l c

là 2.500 t n /ngày và c th c n

n nay, con s

h n.
M c

t i nilon chỉ chi m kho ng 1% t ng lư ng rác th i phát sinh hàng

ngày t i TP.HCM nhưng v r t kh ph n h y n n g y r tác h i kh ng lường cho
m i trường s ng c

con người..

8,5%, nhưng n u t nh

t c

tăng trưởng

P hàng năm

n c các t n th t o m i trường th t c

tăng

t tr n

P thực t

c a Việt Nam sẽ chỉ là 3 - 4%.
Hiện chư c s liệu th ng k ch nh th c v s lư ng t i nilon ư c s d ng ở
Việt N m nhưng

c m t s kh o sát, ư c t nh v s lư ng này. Tuy c sự khác

nhau v con s nhưng n tư ng chung là r t l n và chư
c các kh u c

ư c qu n l ở h u h t t t

v ng ời t i nilon: t s n xu t, lưu th ng ph n ph i, s d ng cho

n th i b , thu gom, x l .
1.1.2

T

nilon

1.1.1.1
Trong vài năm trở l i

y, t c

th h

m t lư ng t i nilon kh ng l th i r m i trường
gi m thi u lư ng t i nilon phát sinh.
t

u t các si u th , c

Nhi u si u th t i Pháp, Hà L n

n s k o th o

i h i ch ng t ph i c

iện pháp

ngăn ch n sự gi tăng m c

nilon như hiện nay, nhi u qu c gi tr n th gi i
thi u s d ng t i nilon

m nh, sự gi tăng

ti u th t i

thực hiện nhi u chi n d ch gi m
hàng.

kh ng phát t i nilon ựng

, khách hàng

ư c khuy n kh ch mu các t i ựng hàng l n bằng t i nilon tự h y, gi y… giá chỉ
0,1-0,2 euro), c th s d ng nhi u l n và ư c sự ng h , hưởng ng c
người

ng

o

n.

Ở M , lu t c m s d ng t i nilon trong việc g i,
l n nhằm th c

c hàng trong các si u th

y việc s d ng các v t liệu c kh năng tái ch

trường.T năm 2007, các si u th l n, hiệu thu c ở thành ph này
lo i t i tự hu , t i v i và t i s

ng nhi u l n. Mỗi năm

9

b o vệ m i
s

ng các

ti t kiệm ư c 1,7 triệu


ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP

lt

u,

t n c ng ch n l p 1400 t n rác nilon. K c nh ng qu c gia ở Ch u Phi

c ng c nh ng

ng thái c m nh p kh u, s n xu t, tăng thu

i v i m t hàng t i

nhựa.
Ở

ài Lo n, người

n tự

ng mu t i gi y thay th d n t i nilon v t i gi y

chỉ ph n hu t 2

n 5 năm . Thuỵ S , N m Phi

t i nilon

n ti t kiệm h n khi s d ng. Người Ireland bu c mỗi h

người

ng 15 c nt/ngày thu s d ng t i nilon n n
t i nilon. Mỗi ngày
x rác r

ánh thu c o người s n xu t

gi m ư c 90% người

t nư c gi m ư c 90% người

ns

n

n s d ng

ng t i nilon

i và

ường.

1.1.1.2
V i s lư ng và kh i lư ng t i nilon ư c s d ng và th i b hàng ngày l n
như v y nhưng việc qu n l ch ng trong nhi u năm qu và cho
v n

ng là v n

d ng; áp

c n chư t m ư c lời gi i h p l .

c nh ng

ng các c ng c kinh t (thu , ph … , c ng c giáo

th c nhưng c ng t
th y, hiệu qu c

n nay ở nư c ta

ài h c kinh nghiệm s d ng các iện pháp

xu t: c m s

c, n ng c o nh n
ở các nư c cho

các iện pháp này kh ng c o mà nguy n nh n ch nh y u là sự

tiện d ng c o và giá c th p c

t i nilon. Ch nh i u này

làm cho s n ph m t i

nilon hiện diện ở kh p n i trong ời s ng x h i. Sự tiện d ng c o làm cho t i nilon
trở thành v t d ng thi t y u trong sinh ho t hàng ngày c a mỗi người
thành, giá c th p kh ng chỉ th c

y s n xu t và ti u

ng c th c

iá

ng mà c n làm cho việc

h n ch , gi m thi u, thu gom, s d ng l i và tái ch t i nilon t m ng

kinh t , kh ng c

n.
ngh

v

y.

Các gi i pháp c ng nghệ ư c

xu t, k c các s n ph m thay th s d ng

t i nilon kh ph n h y bằng lo i t i th n thiện v i m i trường c ng các cu c v n
ng “n i kh ng v i t i nilon” o các c qu n qu n l m i trường, các t ch c x
h i, th m ch c các o nh nghiệp nhưng v n kh ng làm cho s n xu t và ti u

ng

t i nilon gi m i mà trái l i, t i nilon v n gi tăng, m i trường hàng ngày v n ph i
nh n th m ch t th i t i nilon.

10


ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP

T i Việt Nam, Th tư ng Ch nh ph c ng
ki m soát

ph

uyệt

án tăng cường

nhi m m i trường do s d ng t i nilon kh ph n h y trong sinh ho t

n năm 2020. Th o

,

n 2020, gi m 65% kh i lư ng t i nilon kh ph n h y s

d ng t i các si u th , trung t m thư ng m i so v i năm 2010; gi m 50% kh i lư ng
t i nilon kh ph n h y s d ng t i các ch

n sinh so v i năm 2010; thu gom và

tái s d ng 50% t ng s lư ng ch t th i t i nilon kh ph n h y phát sinh trong sinh
ho t.
n c nh

, Lu t Thu b o vệ m i trường

VMT quy

nh

t i nilon kh ph n h y, kh ng th n thiện v i m i trường sẽ b

n v s n xu t

ánh thu 40.000

ng/kg, c n n u s n xu t t i nilon th n thiện v i m i trường th kh ng ph i

ng

thu .
M i

y,

ự án Lu t s

Tài ch nh c ng

l y

i uc

i, b sung m t s

ki n, c ng v i xăng

VMT

ng ư c B

u th t i nilon c ng là m t hàng trong

diện i u chỉnh tăng m nh khung thu BVMT v i m c tăng c th g p 4 l n.
B Tài ch nh cho i t, m c thu b o vệ m i trường v i t i nilon hiện là
40.000

ng/kg, tư ng ư ng kho ng 200-400

ng/t i 1kg t i nilon c th c t

100-200 t i . V v y, c ng v i các iện pháp qu n l khác,
ngh

i u chỉnh khung m c thu

VMT

i v i m t hàng này tăng t m c 30.000-

ng/kg hiện t i l n 40.000-200.000

50.000

Tuy nhi n, th o các chuy n gi ,
hiện n y,

Tài ch nh c ng

ng/kg.
y l i việc s d ng t i nilon tràn l n như

n c nh nh ng biện pháp v tăng thu , i u quan tr ng nh t là n ng c o

th c người ti u

ng trong việc h n ch s d ng t i nilon, khuy n kh ch, ưu ti n

s d ng các t i tự h y, t i th n thiện m i trường v i nh ng ưu th như ch t lư ng
t t,

m b o vệ sinh.
M i

h c
ằng

y, các nhà kho h c thu c Trung t m nghi n c u v t liệu Polym ,

ách Kho Hà N i

i

nghi n c u thành c ng m t lo i t i nilon tự h y làm

t s n và nhự sinh h c, c t nh th n thiện c o v i m i trường.Th o

11

, t lệ

ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP

t s n trong lo i t i này chi m t i 35-40%, ph n c n l i là nhự ph n h y sinh
h c.
Các nhà kho h c ự ki n sẽ phát tri n r ng r i t i nilon tự h y ằng

t s n này r

th trường, th m ch xu t kh u r nư c ngoài. Hy v ng v i nh ng s n ph m sinh
h c th n thiện v i m i trường nàу sẽ g p ph n t ch cực vào c ng tác

o vệ m i

trường.
1.1.3
T i nilon, t i

ng

u là t n g i c

m ng, nh , d o và r t tiện d ng trong gi

t i nilon - m t lo i

o

nhựa r t

nh. T i nilon ư c làm t h t nhựa t ng

h p và m t vài ph gi khác, v i nhi u k ch thư c khác nh u, s d ng cho nhi u
m c

ch khác nh u và h u h t c th tái ch

ư c.

1.1.4 T
T i nilon ư c làm t các nguy n liệu khác nh u nhưng ch y u ư c s n
xu t t h t nhự polyetylen (PE) và polypropilen (PP ngu n g c t
poly tyl n

ng

u m . Nhự

s n xu t t i nilon thường c h i lo i: Poly tyl n t tr ng th p

(Low Density Polyethylene-L P

và poly tyl n t

tr ng c o High

nsity

Polyethylene-HDPE)
c c u t o c a PE: (-CH2-CH2-)n

Hay

1: M h nh 3 c a PE
a)
P

n xu t

ư c t o ra t ph n ng tr ng h p C2H2, m t lo i kh nh c ngu n g c t

d u ho , kh ng tái t o ư c. N c n ư c t o ra t ph n ng tr ng h p g c, tr ng
h p c ng nion, tr ng h p ph i tr ion h y tr ng h p c ng anion.

12


ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP

b) T

tv

Poly tyl n màu tr ng, h i trong c ánh mờ, m t
iện và kh ng
N2 và

um

ng láng, m m d o, kh ng

n

n nhiệt, kh ng cho nư c và kh th m qua, ch ng th m kh O2, CO2,
u k m, ở d ng nguy n liệu c h nh

thu c vào lo i P mà ch ng c nhiệt

h

ng h t nh như h t g o. T y

th y tinh Tg ≈ -100 °C và nhiệt

n ng ch y Tm ≈ 120°C.
c) T

ó

c

Poly tyl n c t nh ch t h
các ung

h c như hy roc c on no như kh ng tác

ch axit, ki m, thu c t m và nư c brom. Ở nhiệt

c o h n 70oC P h

t n k m trong các ung m i như tolu n, xil n, mil c t t, triclo tyl n,
d u khoáng…
lo i rư u
như

ở nhiệt

o, c ton, t

c o, P c ng kh ng th h

ng v i
u th ng.

t n trong nư c, trong các

tylic, glic rin và các lo i d u th o m c ho c các ch t t y

lcool, c ton, H2O2… C th cho kh , hư ng th m th u xuy n qu , o

c ng c th h p thu gi m i trong

n th n

ư c h p thu bởi thực ph m ư c ch

o

P

và c ng ch nh m i này c th

ựng, g y m t giá tr c m quan c a s n

ph m.
d)

i nh a PE

Dự vào kh i lư ng ph n t , t tr ng,

k t tinh và m c

kh u m ch mà P

ư c chi thành 8 lo i:
 VLDPE (PE t tr ng r t th p).
 LDPE (PE t tr ng th p).
 LLDPE (PE t tr ng th p m ch thẳng).
 MDPE (PE t tr ng trung

nh .

 HDPE (PE t tr ng cao).
 UHMWP

P c kh i lư ng ph n t cực cao).

 P X h y XLP
 H XLP

P kh u m ch).

P kh u m ch t tr ng cao)

 Hai lo i P thường

ng

s n xu t t i nilon là H P và L P .

13


ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP

1.1.5
Hiện n y tr n th trường c 4 lo i t i nilon ư c

ng ph

i n là t i H P ,

LDPE, PP, OPP.
+ T i H P : c ch t lư ng trung
n p, khi ti p x c v i t i c ti ng s t so t.
ng

ựng hàng ch ,

ựng hàng h
+ T i OPP:

c ng nh t

nh, d g p

i v i lo i t i này ch ng t chỉ n n

si u th , rác…

+ T i L P : c giá thành
ch t lư ng t t h n. V i

nh c

o

t h n nhưng c

trong, b m t m n,

ng,

giá r này thường là t i kh l n n n ư c

ng

tr ng lư ng l n, in qu ng cáo s n ph m…
y là lo i t i p. T i này c ng c nhi u ưu i m như

b n, ch ng m t t… N c ng khá n toàn n n thường

ng

ựng ánh k o,

trái c y kh , các lo i gia v , th o ư c, các lo i h t, hay v t tư y t …
+ T i PP: c
b k o

b n c h c c o, khá c ng, kh ng m m d o. T i này kh

n như các lo i t i ki . Ưu i m c

n là n toàn n n ư c

ựng thực ph m, b c thực ph m…

T iH P

T iL P

T i OPP

T i PP
Các lo i t i nilon

14

ng


ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP

 Nhưng trong thực t , lo i t i nilon ư c s
ch nh là lo i H P và L P là ph

ng

ựng th c ăn hằng ngày

i n nh t.

x

a)
 HDPE

 S n xu t HDPE bằng ph n ng tr ng h p c ng v i x c tác oxide kim lo i
i h i:
 Nhiệt


: ≈ 3000 C.

p su t 1at (101,3 kPa).

 X c tác oxi

kim lo i nh m x c tác m t n oc n .

 S u khi tr ng h p, polym r polyth n

ư c thu l i qua sự làm l nh hay sự

y h i ung m i.
 S n xu t HDPE bằng sự tr ng h p ph i tr
 Nhiệt


i h i:

: 50 - 700 C.

p su t th p.

 X c tác ph i tr ở d ng keo huy n ph
nh m và tit n chlori
 Polym r polyth n

ằng ph n ng gi a ankyl

TiCl4 trong ung m i h pt n C7H16 ).

ư c h nh thành ở d ng b t hay d ng h t kh ng t n

trong dung d ch ph n ng. Khi ph n ng tr ng h p k t th c th m nư c hay
ci

t cháy x c tác, cu i c ng là l c, r

và s y kh polym r.

 LDPE
 S n xu t LDPE bằng ph n ng tr ng h p c ng v i x c tác oxi

kim lo i

i

h i:
 Nhiệt


: 100 - 3000 C.

p su t r t cao: 1500 - 3000 at.

 Oxy hay peroxide h u c

nzoyl p roxi

h y

Ch t kh i mào là ch t ư c th m vào m t kh i lư ng nh và ph n hu

ư i

i thyl p roxi

ánh sáng h y nhiệt

i uty p roxi ,

ng v i tr kh i mào.

s n sinh ra g c tự do (R) g c tự o ư c t o thành khi li n

15


ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP

k t c ng hoá tr b phá v và l ctron li n k t rời kh i các nguy n t b phá v . Bởi
v li n k t O-O r t y u c a g c tự do d
Benzene ho c chloro
(polythen

àng ư c sinh ra t oxy hay peroxide.

nz n

và monom r oth n

ng như nh ng ung m i v c polymer

hoà t n trong nh ng ch t này ở nhiệt

su t s d ng, nư c và nh ng dung d ch khác c th th m vào

và áp

gi m nhiệt c a

ph n ng tr ng h p to nhiệt nhi u.
CH2=CH2

+

Ethane

initiator

CH2 = CH2 + CH2 – CH2 – R
Q

→ CH2 – CH2 – R

R

tr nh sẽ ti p t c cho

CH2 – CH2 – CH2 – CH2 – R
n khi t o thành polyth n .

CH2 – CH2

(

)n

Polym r là nh ng ph n t c li n k t ch t chẽ n n nh ng vi khu n hay vi
sinh v t khác kh c th ph n hu . T i nilon l i c ngu n g c t polym r n n r t
b n, c n hàng năm m i ph n hu vào m i trường. “Ch ng h u như kh ng ph n hu
khi ch n ư i

t tr phi b

t h y c nh ng ph n ng hoá h c nào

”. Th o ng

Norihis Hir t chuy n gi v m ng ph n lo i rác t i ngu n c a dự án 3R-HN.
b)
c t nh c
c t nh
C u tr c

LDPE

li n

k t

ng

nh

HDPE

C u tr c nhi u nhánh. o

,

r t kh n n, nh và linh ho t

C u tr c tuy n t nh. o

,

n c th

t

L P c lực lư ng li n ph n
t y u h n và

b n k o th p

h nH P
k t

nh th p (50 - 60%)

m ch ch nh

o g m nhi u

16

ư c n n và n

linh ho t h n và m nh h n

≈ 1150 C

i m n ng ch y
S c căng và lực

L P và H P .

≈1350 C
H P c lực m nh li n ph n
t m nh và

b nk oc o

h nL P .

b n k o là

4550 psi
k t

nh c o 90%

trong m ch ch nh 200

n