Dạy học ca khúc mang âmhưởng dân ca cho sinh viên khoa Thanh nhạc trường Đại Học VHNTQuân Đội (Luận văn thạc sĩ)

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM NGHỆ THUẬT TRUNG ƢƠNG

NGUYỄN THỊ HƢƠNG GIANG

DẠY HỌC CA KHÚC MANG ÂM HƢỞNG DÂN CA
CHO SINH VIÊN KHOA THANH NHẠC TRƢỜNG
ĐẠI HỌC VĂN HÓA NGHỆ THUẬT QUÂN ĐỘI

LUẬN VĂN THẠC SĨ
LÝ LUẬN VÀ PHƢƠNG PHÁP DẠY HỌC ÂM NHẠC
Khóa 5 (2015 - 2017)

Hà Nội, 2017


BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM NGHỆ THUẬT TRUNG ƢƠNG

NGUYỄN THỊ HƢƠNG GIANG

DẠY HỌC CA KHÚC MANG ÂM HƢỞNG DÂN CA
CHO SINH VIÊN KHOA THANH NHẠC TRƢỜNG
ĐẠI HỌC VĂN HÓA NGHỆ THUẬT QUÂN ĐỘI

LUẬN VĂN THẠC SĨ
Chuyên ngành: Lý luận và Phƣơng pháp dạy học âm nhạc
Mã số: 60140111

Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: PGS.TS Trịnh Hoài Thu

Hà Nội, 2017


LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số
liệu, kết quả nêu trong luận văn là trung thực và chƣa có ai công bố tại bất cứ
công trình nào. Nếu sai với lời cam đoan, tôi xin chịu hoàn toàn trách nhiệm.
Hà Nội, ngày 12 tháng 9 năm 2017
Tác giả

Nguyễn Thị Hƣơng Giang


DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT
CĐ

: Cao đẳng

ĐC

: Đối chứng

ĐH

: Đại học

GV

: Giảng viên

HN

: Hà Nội

NSƢT

: Nghệ sĩ ƣu tú

Nxb

: Nhà xuất bản

SV

: Sinh viên

TN

: Thực nghiệm

TPHCM

: Thành phố Hồ Chí Minh

TS

: Tiến sỹ

TW

: Trung ƣơng

VHNT

: Văn hóa nghệ thuật

VN

: Việt Nam


MỤC LỤC
MỞ ĐẦU ........................................................................................................... 1
Chƣơng 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN ............................................. 6
1.1. Một số khái niệm liên quan ........................................................................ 6
1.1.1. Ca khúc.................................................................................................... 6
1.1.2. Dân ca...................................................................................................... 6
1.1.3. Ca khúc mang âm hƣởng dân ca ............................................................. 9
1.1.4. Dạy học hát ca khúc mang âm hƣởng dân ca........................................ 10
1.2. Khái quát về các ca khúc mang âm hƣởng dân ca trong nền âm nhạc
Việt Nam ......................................................................................................... 13
1.2.1. Sự hình thành của ca khúc mang âm hƣởng dân ca .............................. 13
1.2.2. Phân loại ca khúc mang âm hƣởng dân ca ............................................ 17
1.3. Thực trạng dạy học các ca khúc mang âm hƣởng dân ca ở Khoa Thanh
nhạc, Trƣờng Đại học VHNT Quân đội.......................................................... 21
1.3.1. Sơ lƣợc về Khoa Thanh nhạc trƣờng Đại học VHNT Quân đội .......... 21
1.3.2. Thực trạng dạy và học các ca khúc mang âm hƣởng dân ca của Khoa
Thanh nhạc trƣờng Đại học Văn hoá Nghệ thuật Quân đội............................ 26
Tiểu kết ............................................................................................................ 36
Chƣơng 2: ĐỀ XUẤT PHƢƠNG PHÁP DẠY HỌC HÁT CA KHÚC

MANG ÂM HƢỞNG DÂN CA VIỆT NAM .................................................. 38
2.1. Mục tiêu, yêu cầu ..................................................................................... 38
2.1.1. Mục tiêu................................................................................................. 38
2.1.2. Yêu cầu.................................................................................................. 38
2.2. Một số phƣơng pháp xử lý kỹ thuật cho dạy học hát ca khúc mang âm
hƣởng dân ca ..........................................................................ang âm hƣởng dân ca theo đề xuất của
luận văn.
6. Những đóng góp của luận văn
- Về mặt lý luận: Nghiên cứu một số đặc điểm âm nhạc, làm rõ vai
trò của việc khai thác các ca khúc mang âm hƣởng dân ca vào công tác dạy
thanh nhạc dành cho hệ Đại học tại Khoa Thanh nhạc trƣờng Đại học
VHNT Quân đội và các trƣờng Văn hóa Nghệ thuật chuyên nghiệp khác.
- Về mặt thực tiễn: Đƣa ra một số phƣơng pháp dạy học nhằm giải
quyết một số vấn đề về mặt kỹ thuật cũng nhƣ về mặt thẩm mỹ âm nhạc trong
quá trình dạy học và biểu diễn các ca khúc mang âm hƣởng dân ca ở Khoa
Thanh nhạc trƣờng Đại học VHNT Quân đội.
7. Bố cục của Luận văn
Ngoài phần Mở đầu, Kết luận, Tài liệu tham khảo và Phụ lục, luận văn
gồm hai chƣơng:
Chƣơng 1: Cơ sở lý luận và thực tiễn
Chƣơng 2: Đề xuất phƣơng pháp dạy học hát các ca khúc mang âm
hƣởng dân ca Việt Nam.


6

Chƣơng 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN
1.1. Một số khái niệm liên quan
1.1.1. Dân ca

Theo cuốn A handbook of diction for singer của Nhà xuất bản Đại học
Oxford, cùng một số cuốn từ điển khác nhƣ: Đức - Việt của Nhà xuất bản
Phƣơng Đông; Pháp - Việt của Nhà xuất bản Thành phố Hồ chí Minh; Anh Việt của Viện Ngôn ngữ Học; Ý - Việt của Nhà Xuất bản Thế Giới mà chúng
tôi đã tra cứu, danh từ Dân ca tiếng Ý là Canti popolari; tiếng Anh là Folk
song; tiếng Pháp là Chanson populaire; tiếng Đức là Volkslied, tất cả đều có
nghĩa chung và tạm dịch là bài hát mang tính dân tộc.
Với 54 dân tộc anh em trên toàn lãnh thổ Việt Nam, chúng ta đã có một
nền dân ca với nhiều màu sắc và phong phú về thể loại, các bài dân ca trữ tình
hay hát giao duyên cũng nhƣ hát đối đáp giữa trai gái… ở khắp nơi từ Bắc bộ,
Trung bộ tới Nam bộ, mỗi một vùng miền có những đặc điểm Văn hoá riêng
gắn liền lao động sản xuất với các loại hình hát đa dạng nhƣ: trong lao động cày
cấy ngoài đồng có (hò cấy) đến các bài hát khi chèo thuyền có (hò mái đẩy, hò
mái nhì, hò sông Mã…), rồi nhƣ trong lao động sản xuất có tính tập thể với (hát
phƣờng vải) hay các loại hát hội là (Quan Họ, Trống Quân)…
Trong bài viết Tìm hiểu giai điệu dân ca Việt Nam, tác giả Tú Ngọc
cũng xác nhận: “Rõ ràng là, trong nền âm nhạc của một dân tộc, thì dân ca có
mối liên hệ trực tiếp nhất đối với tiếng nói... nhƣng sẽ sai lầm khi nghĩ rằng
giữa những âm điệu của tiếng nói và âm điệu của bài hát có sự đồng nhất”.
[27, tr.31].
Trong cuốn Âm nhạc Việt Nam biên khảo, tác giả Trần Quang Hải đã
nhận định:


Luận văn đủ ở file: Luận văn full